Alleen in Hamburg
al meer dan 100
mensen verdronken
Niets bekend over grote
delen van het rampgebied
bescherming
van
Hamburg
gedacht
GEEN ANGST VOOR
DE SPRINGVLOED
Bruno Walter
Weer rustig
-a
Bevoegdheden
van wijkraden
worden groter
Bestuur Horecaf
doet beroep op
minister
Man onder trein
overleden
De Bilt: Droog
Van der Grift Niemand heeft ooit aan
leverde
topprestatie
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
143 doden geteld
109 vermisten
DEENSE VREES IS
ONGEGROND
majoor salah salem
overleden
Met zeer veel moeite zijn twee van
onze verslaggevers doorgedrongen
in het rampgebied in en rondom
Hamburg. Zij seinden ons gister-
avond het volgende relaas.
Stormvloed komt zeer zelden voor
banklopeïTvan een
miljoen beroofd
Directeur: JACQ. DE SMIT: Cbefred.: G. i
Breuker. Kantoren te-. Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—3, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4.
teïefoon 01100—6901. Vlissingen. Nieuwendijk 33.
Postbus 24, telefoon 01184—3224 Terneuzen,
Nieuwstraai 40, Postbus 53. tefefoon 011503189,
Zierikzee. Havenpark 24, telefoon 011102991.
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,— per kwartaal'
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
T cent per woord met een minimum van 1,—»j
16e JAARGANG No. 5081
Maandag 19 februari 1962
HAMBURG De doden
lijst in het Duitse waters-
noodgebied telde vannacht
143 namen. Bovendien ston
den 109 mensen geboekt als
vermist. Hamburg meldde
107 doden en 109 vermisten.
In het kustgebied van Ne-
dersaksen waren 24 doden
gemeld, in Bremen 7 en in
Sleeswijk-Holstein een. Bo
vendien waren vier Duitse
militairen bij het verlenen
van hulp omgekomen.
Het aantal doden zou ze
ker nog sterk stijgen, omdat
men na middernacht pas
had kunnen beginnen aan
het hergen van lijken.
In geheel West-Duitsland hangen
vandaag- de vlaggen halfstok. Het
land zal rouwen om de slacht
offers van de overstromingsramp
die de noordwestelijke kustgebie
den heeft getroffen.
HAMBURG In de nacht van vrijdag op zaterdag
blijkt zich aan Noordwest-Duitsland een overstromings
ramp te hebben voltrokken die in omvang slechts ver
geleken kan worden met de ramp die Nederland trof
in r953. Er moeten honderden doden zijn en het kan
nog dagen duren eer men een compleet overzicht heeft
van de toestand in het gehele rampgebied dat zich uit
strekt van de mond van de Eems via de Duitse Wadden-
kust, de monden van Wezer en Elbe, het gebied van
Hamburg, tot aan de Deense grens toe. Van Hamburg,
de miljoenenstad, „die niet beschermd behoefde te
worden tegen het geweld van de zee" zijn de meeste ge
gevens bekend.
Weersverwachting
van het K.N.M.I.
in De Bilt, geldig
tot hedenavond:
Overwegend droog
weer met enkele
opklaringen. Zwak
ke tot matige wind
uit westelijke rich
tingen. Iets zachter.
MIESJE:
Knap werk van
Henk van der Grift
Van onze weerkundige
medewerker
De storm is zaterdag het grootste
deel van de dag boven de Noord
zee blijven woeden. Hevige ruk
winden bleven tijdens de buien
voorkomen, buien waaruit behalve
regen ook hagel en sneeuw is ge
vallen. De depressie die de belang
rijkste oorzaak is van de storm,
verwijdert zich boven Russisch ge
bied, waarbij zij het tot in Moskou
deed sneeuwen.
Bovendien is het gebied van hoge
druk dat lange tüd hoven de Oce
aan heeft gelegen, dichterbij geko
men. Gisteravond lag het centrum
boven het Kanaal. Daardoor is de
storm in de nacht van zaterdag op
zondag snel afgenomen.
De nieuwe depressie die zondag
nacht over IJsland is getrokken,
krijgt onder deze omstandigheden
geen kans hier in de buurt een
storm te ontketenen. Wel heeft zij
zachtere lucht hierheen gebracht,
waardoor er zondag veel wolken
binnendreven. Hier en daar is ook
wat regen gevallen. De tempera
tuur is zondagmiddag plaatselijk
tot acht graden opgelopen.
De nabijheid van het gebied van
hoge druk is er borg voor dat het
weer zich voorlopig rustig zal ge
dragen. Er is maar weinig kans op
regen en opklaringen zjjn mogelijk.
DODENLIJST MÉT HET"ÜÜR" LANGER
Van onze Haagse redactie
D'ElN" HAAG. Minister. Toxopeus
heeft ibij de Tweede Kamer een veran
dering van de Gemeentewet ingediend',
die het de gemeenteraden mogelijk moet
maken decentralisatie van het plaatse
lijk bestuur in te voeren.
Vooral in de grote gemeenten wordt de
afstand tussen het bestuur en de bevol
king steeds groter. Daarom helbtben eni
ge commissies al enkele jaren geleden
nagegaan op welke wijize de burgerij
meer bij het bestuur van de eigen ge-
kan worden betrokken.
De voorgestelde veranderingen van de
geven de gemeenteraden
bevoegdheid wijk- of bijzondere ra
den in te stellen.
Dat zal kunnen gebeuren in steden met
meer dan honderdduizend inwoners en
in plattelandsgemeenten die uit enkele
kerkdorpen of buurtschappen bestaan.
Deze raden zullen niet alleen kunnen
adviseren, ze moeten ook bepaalde be
stuurlijke bevoegdheden krijgen, die nu
nog alleen de gemeenteraad en het col
lege van burgemeester en wethouders
hebben.
De gemeenteraad zal moeten beslis
sen op welke manier hij deze raden
officieel commissies genoemd zal wil
len samenstellen. Om een nauwere bin
ding tussen forensen en hun werkgemeen-
te te laten ontstaan, zullen volgens het
voorstel van minister Toxopeus ook niet-
inigezetenen lid van deze commissies kun
nen zijn.
De minister van binnenlandse zaken
deelt mee, dat hij geen reden heeft om
de grondslagen van de Gemeentewet te
veranderen.
Wel zal deze wet in de loop van de
tijd vrij ingrijpend moeten worden ge
wijzigd. Hij wil dat eerst in gedeelten
doen. Ten slotte wil hij de hele wet her
schrijven.
PRIJSVERHOGINGEN:
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. Maak prijsverhogin
gen, die in strijd met de bestaande ge
dragsregels zijn ingevoerd, ongedaan.
Voer geen prijsverhogingen in zonder
dat deze bij het ministerie van econo
mische zaken Zijn aangemeld.
Dat heeft het hoofdbestuur van Hore
caf met klem In een rondschrijven aan
zijn leden gevraagd. Het hoofdbestuur
onderschrijft geheel het standpunt van
de regering, dat een inflatoire ontwik
keling met alle macht moet worden te
gengegaan.
Bij besprekingen met het ministerie
van economische zaken heeft het be
stuur er overigens op gewezen dat het
met de rentabiliteit van een aantal ho
recabedrijven droevig gesteld is. De
overheid is bereid om met de proble
men van deze bedrijven bij haar beoor
deling van prijsverhogingen in deze
branche rekening te houden, als haar
voldoende feitenmateriaal wordt gege
ven.
Prijsverhoging is toegestaan als de
grondstoffenprijzen en de tarieven der
openbare nutsbedrijven stijgen en als
het bedrijf met verlies werkt.
KOPENHAGEN(Ritzau) Er zijn
geen tekenen die duiden, op een neiging
van de Westduitsers om een overheer
sende rol te spelen in de organen van
de Europese Economische Gemeen
schap. Eerder is het tegendeel het ge
val.
Dit hebben Nederlandse parlements
leden aan Deense collega's gezegd tij
dens een bezoek aan Denemarken. Drie
leden van de Eerste Kamer en vier
van de Tweede Kamer discussieerden
zaterdag met Deense parlementsleden
in het kasteel Christiansborg, zetel van
het Folketing (parlement) In Kopenha
gen.
Zij zeiden dat de Denen te veel vrees
aan de dag leggen als het gaat om
vraagstukken in veilband met de E.E.G.
De Denen leggen ook, aldus de Neder
landers, te veel nadruk op de handels
problemen. Nederland is beslist niet te
gen het lidmaatschap van Denemarken
van de E.E.G. De twee landen hebben
gemeenschappelijke uitvoerbelangen die
zij misschien gezamenlijk kunnen op
lossen.
KAIRO (Reuter). Gisteren is in
Kairo bekendgemaakt dat majoor Sa-
lah Salem ,,de dansende majoor"
is overleden. Hij heeft indertijd deelge
nomen aan de besprekingen tussen En
geland en Egypte die leidden tot ont-
ruiming door de Engelsen van de zone
langs het Suezkanaal.
Majoor Salem, heeft nauw samenge
werkt met Nasser. Een tijdlang heeft
hij als minister van voorlichting in het
kabinet gezeten. Sinds 1959 heeft hij al
le regeringsbladen onder zijn toezicht
gehad.
Zijn bijnaam verwierf Salem zich
doordat hij in Soedan eens in, zijn on
derbroek aan een danspartij meedeed,
die werd gegeven ter ere van hoge
functionarissen.
Salem is 41 jaar geworden. Waar
schijnlijk is hij overleden aan de ern
stige nieraandoening waar hij al endg«
jaren last van, had.
SAN FRANCISCO Bruno Wal
ter, een der grootste dirigenten van
zijn generatie, is zaterdagavond in
zijn huis in Beverley Hills, na een
hartaanval, plotseling overleden.
Walter, die eigenlijk Bruno Schlesin-
ger heette, is 85 jaar geworden.
Zie verder pag'. 2,
MOSKOU - Even heeft in Nederland
heel fel de hoop geleefd, dat Nederland
in de persoon van Henk van der Grift
■evenals het vórig jaar, een wereld
kampioen op de schaats zou hebben.
Gistermiddag na de 1500 meter in de
strijd om de wereldtitel werd het stil
in het Lenin stadion te Moskou.
De tienduizenden hielden hun adem
Sn. Stenin, leider inhet klassement na
[drie afstanden werd door Van der
Grift op de 10.000 meter op een steeds
groter achterstand gezet. Stenin raak
te zijn eerste plaats kwijt aan de Ne
derlander.
i Zou het dan werkelijk gebeuren dat
Van der Grift in het hol van de leeuw
de geweldige Russen, de snelle Zwe
den, de gerenomeerde Noor Johannis-
sen en al die andere groten op de
knieën bracht?
Na deze rit, kwam koisitsjkin in de
baan en de droom van de weinige Ne
derlanders verwaaide, terwijl de Rus
sen zich de kelen schor schreeuwden.
Het verhaal van onze sportredacteur
BAREND BUISMAN, die voör dit we
reldkampioenschap naar Moskou ging,
vindt U op pag. 7.
Hamburg De zwaarste storm
vloed sedert 1825 heeft Hamburg in
de nacht van vrijdag op zaterdag
verrast. Meer dan honderd mensen
verdronken en men telt de daklozen
bij tienduizenden. De grootste haven
stad van West-Duitsland was geheel
onvoorbereid op de catastrofe. Nie
mand had er ooit aan gedacht deze
stad met haar twee miljoen inwoners
te beschermen tegen hoog water. Wel
is men na de Nederlandse storm
ramp in 1953 begonnen met het ver
sterken van de zeedijken in Noord-
De grote mannen van Moskou op het podium. Op de hoogste trede de nieuwe
wereldkampioenKositsjkin. Naast hem Henk van der Grift, de titelhouder
van het vorige jaar.
west-Duitsland, maar Hamburg
zo meende men lag te ver land
inwaarts om door de zee bedreigd te
kunnen worden.
Deze nalatigheid wreekte zich vrij
dagnacht: het opgezweepte water brak
op tientallen plaatsen de zeedijken tus
sen de Nederlandse en Deense grenzen,
drong 120 kilometer de Elbe op en zette
hele stadswijken van Hamburg onder
water.
Cuxhaven aan de monding van de
Elbe werd met vele andere steden en
dorpen langs de kust eveneens getrof
fen door de vier meter hoge vloedgolf
die het water bracht tot drie en een
halve meter boven het normale peil.
Cuxhaven was echter voorbereid.
Waarschuwing'
In de loop van vrijdagavond kregen
zijn bewoners de waarschuwing, dat
een orkaan uit het noordwesten de
waterstand hoog zou opvoeren. Toen.
dan ook 's nachts om een uur de si
renes van de luchtbescherming loei
den begreep iedereen dat de wrede,
ongelijke strijd was begonnen. Het ge
vaar kwam niet uit de lucht maar uit
de zee, die haar kokende en kolkende
golven opstuwde. De bewoners van
Cuxhaven hadden echter gelegenheid
de bedreigde punten te verlaten, zodat
hier naar verhouding slechts weinig
slachtoffers te betreuren zijn.
Dijkbreuken konden echter niet wor
den voorkomen. Het na de ramp in
Nederland opgestelde plan om in tien
jaar de zwakke plekken in de zeedijken
te versterken was slechts ten dele uit
gevoerd. Rond vierhonderd kilometer
dijken aan de kust in Nedersaksen en
in het achterland moesten nog worden
verhoogd en versterkt.
Bremen, Bremerhaven, Willemshaven,
tal van kleinere plaatsen en dorpen, en
eilanden voor de kust kregen hun deel
van de watervloed, maar Hamburg werd
het zwaarst geteisterd. Niet alleen ont
braken de technische afweermiddelen,
maar bovendien was er geen waar
schuwing uitgegaan naar de bevolking.
Verrast
Vele tienduizenden in de zuidelijke
woonwijken werden in hun slaap ver
rast door het snel wassende water.
Vooral de voorstad Wilhelmsburg, om
spoeld door twee armen van de Elbe,
kreeg het zwaar te verduren. Hier
wonen tachtigduizend mensen.
Met man en macht is men nu bezig
allen te evacueren. Dit werk was gis
teravond nog in volle gang. De opera
tie is zo omvangrijk, dat aan de doden
nog niet de grootste aandacht kon
worden geschonken. Bij benadering
weet men zelfs nog niet hoeveel men
sen er zijn verdronken in hun huizen
of door ontbering zijn gestorven in
bomen en op daken. Een schatting
spreekt van driehonderd slachtoffers.
Niemand heeft enige zekerheid hier
omtrent. omdat vermoedelijk vele
lijken zijn meegevoerd door het water.
Zie verder pag. 5
Een baby van een half jaar, een zoon
tje van het Haarlemse echtpaar Adolf-
sen, is vrijdag gestikt. De moeder had
het kindje op een commode gelegd. Om
te voorkomen dat hij eraf zou vallen had
zij een veiligheidsband om hem heen
'geslagen. De baby raakte daarin ver
strikt toen zijn m'oeder even weg was.
Een Duitse soldaat brengt een ziek kind in een grote teil in veiligheid.
Het kind is hem door een opening in het dak van een noodwoning aan
gereikt.
Van onze weerkundige
medewerker
Er is geen enkele reden om zich
ongerust te maken over de spring
vloed, die dinsdag is te verwachten.
Springvloed is een normaal ver
schijnsel, dat iedere veertien dagen
terugkeert, terwijl een stormvloed
zoals we die juist' achter de rug
hebben, gelukkig lang niet ieder
jaar voorkomt.
Voor het ontstaan van eb en vloed
zijn zon en maan verantwoordelijk.
De invloed van de zon op de getijden
is slechts tweevijfde deel van die van
de maan. Dit komt doordat de maan
zoveel dichter bij de aarde staat. De
tijdstippen van hoog en laag water wor
den in de eerste plaats door de maan
bepaald: de zon kan deze tijdstippen
dan nog een beetje verschuiven.
De aarde wordt door de maan aan
getrokken, maar de kracht waarmee
dit gebeurt is niet overal op aarde even
groot; deze kracht is het grootst aan
de naar de maan toegekeerde kant van
de aarde Immers, dat deel van het
aardoppervlak bevindt zich het dichtst
bij de maan.
Naar deze kant zal het water van de
wereldzeeën dus stromen, zodat daar
een vloedgolf ontstaat. Ook aan de van
de maan afgekeerde kant ontstaat een
dergelijke vloedgolf. Doordat de aarde
Eigen nieuwsdienst
ZUTFEN Bij het oversteken, van
een onbewaakte spoorwegovergang
even buiten Zutfen is gisteravond
de 53-jarige L. Wever uit Almen
door een trein meegesleurd. De man
I was op slag dood.
om haar as draait zullen er in een et
maal tijds twee vloedgolven passeren,
het wordt iedere dag tweemaal vloed
en dus ook tweemaal eb.
Het grootst
■Als nu de zon en de maan van de
aarde af gezien in ongeveer dezelfde
richting staan, dan is hun invloed op
het water het grootst en ontstaat een
hoge vloed, de springvloed. Het verschil
tussen eb en vloed is dan het grootst,
het is in Hoek van Holland gemiddeld
zestig _tot honderd centimeter groter
dan bij dood tij. Ook als zon en maan
ongeveer tegenover elkaar staan, bij
volle maan zoals gisteren, ontstaan
springvloeden, die bij ons dan met een
paar dagen vertraging komen.
Een springvloed is heel iets anders
dan een stormvloed, die wordt veroor-
zaakt doordat de storm het water opzet
tegen de kust. Dat is vrijdag en zater-
dag g?beurd' evenals tijdens de ramp
m 1953.
Van onze correspondent
PARIJS. Na de overval van woens
dag op een juwelierswinlkel in Cannes
waarbij vier gemaskerde mannen gewa
pend met machinepistolen voor 1,2 mil
joen gulden aan juwelen meenamen is
gisteren de Landbouwbank te Bordeaux
van bijna één miljoen gulden beroofd.
Een 'bankloper van deze bank bracht
per fiets een bedrag van bijna één mil
joen gulden in een tas naar een andere
bank, toen hij midden in Bordeaux werd
klemgereden door een auto. Een van de
inzittenden sprong uit de wagen, gooide
de bankloper een handvol peper in de
ogen, rukte hem de tas uit de handen en
verdween in de auto, die met grote snel
heid wegreed.
Ook in Vallauris, 'het dorp waar Pi
casso woont, werd een overval gepleegd.
Drie bandieten sprongen een spaarbank
binnen, waar zij tienduizend gulden buit-
maakten.
tijd om op daken of in bomen te
klimmen. Het water rees met gewel
dige snelheid, opgezweept door de
orkaan die recht op de kust stond.
De verrassing was zo groot dat een
heel etmaal verliep eer men iets be
gon te begrijpen van de omvang van
de ramp.
Het stadsbestuur van Hamburg
heeft tenslotte honderden luchtfoto's
laten maken om zich een beeld te
kunnen vormen van de toestand. Van
de Waddenkust en de eilanden er
voor ontbrak gisteravond nog vrij
wel elk gegeven, hoewel men wist
dat ook daar onmetelijke schade is
aangericht.
Men had er gisteravond al ver over
de honderd doden geborgen. De stad
staat voor een groot deel onder wa
ter, evenals de voorsteden Harburg
en Wilhelmsburg. De dijken van de
Elbe zijn op talloze plaatsen be
zweken. Het water stortte zich als
een massieve muur door de bressen
over het lage land, waar niemand
gewaarschuwd was voor een moge
lijke stormvloed.
In die eerste seconden reeds, mid
den in de nacht, moeten velen het
leven hebben verloren toen hele
rijen huizen van hun fundamenten
werden gesleurd. Verder van de ri
vier had de bevolking nauwelijks de