AD DEN
BESTEN
KWEEKTE
ZESTIG „WINDROZEN"
N
Generale staf
van0.4.S. na
inval gevangen
AMBTENAAR BIJ PARKET
WAS TE SCHAPPELIJK
Grensverkeer binnen
Benelux eenvoudiger
Een boeket van dichtbloemen
Leopoldstad
wil geld
zien
MINDER TIJDVERLIES
CHANTAGE DOOR
„OAS." OP
HAGENAARS
Brits tijdschrift
in Sow jetunie
Geen fouten van
legerartsen
Dinsdag 6 februari 1962
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 6
W Twaalfjarige poëziereeks gaf een kans aan jonge dichters
Windstil
Niet triest
Dichters van morgen
Per bos
IN PARIJS ADVOCATENKANTOOR
Vakorganisatie over
liquidatie Dijckhoff
DOOD VAN SOLDAAT
IDEALE
FORNUIS-COMBINATIE
NU MET
GRATIS ROOKLEIDING
Minister Marijnen keurt
actie „Vrije boeren" af
IN BEROEP TEGEN ONTSLAG
Vlees eten is goed eten
9 t #'NDROZEN ZIJN geen nieuwe variëteit als produkt van bloemkwekerskunst. Het
zijn dichtbundels, die sinds 1950 onder die naam verschijnen bij de Amster
damse uitgeversmaatschappij „Holland". De kwekers van die rozen zijn jonge
Nederlandse dichters, wier werk in twaalf jaar door de redacteur Ad den Besten zijn
geschikt in een boeket van zestig dichtbloemen.
Deze week verscheen als nummer zestig de bundel „Groen land" van de 35-jarige
Hans Andreus tegelijk met „Een stadsmens" van de reeds lang bekende dichter-
predikant Guillaume van der Graft en drie bundels gedichten van tot nu toe onbe
kende dichters.
Nummer zestig en het feit, dat een poëzieserie met succes zo lang kan voortduren
ongeveer de helft van de verschenen bundels zijn uitverkocht was aanleiding
tot een gesprek met de dichter Ad den Besten, die „De Windroos" twaalf jaar ge
leden in het leven riep.
fH Van een onzer redacteuren
UMMER ZESTIG van
de poëziereeks ,,De
windroos" is ver
schenen bij de Am
sterdamse uitgeversmaat
schappij „Holland". Twaalf
jaar geleden vond de thans 38-
jarige dichter Ad den Besten,
dat jonge dichters niet genoeg
kansen kregen hun werk uit
te geven. Daarom was hij blij
met de mogelijkheid, die de
uitgeverij „Holland", waar hij
werkte, hem bood gedichten
bundels uit te gaan geven.
„Van dichten comt mi cleine bate",
klaagde een Middeleeuwse dichter
reeds en dichters en uitgevers heb
ben dat in de loop der eeuwen kun
nen nazeggen. Toch zijn er altijd
wel mensen geweest, die het risico
durfden nemen, zoals in 1950 ook
de uitgeverij „Holland".
„De reeks is ontstaan als een po
ging tot overbrugging van de cultu
rele impasse, waarin wfj ons de
laatste jaren bevinden en die het
onder meer aan onze jonge auteurs
buitengewoon moeilijk maakt aan
bod te komen", schreef redacteur
Ad den Besten bij het verschijnen
van het eerste deeltje „Mytholo
gisch" van Guillaume van der Graft.
Ad den Besten zelf, geboren in 1923,
publiceerde al voor de oorlog enkele
gedichten in tijdschriften. Als theolo
gisch student kwam hij terecht in een
kring van jonge schrijvers en schilders
in zijn geboortestad en hij werd redac
teur van het clandestiene tijdschrift
„Coluimibus".
Na de oorlog gaf hij zijn theolo
gische sudie op en ging werken bij de
uitgeverij „Holland", die evenals voor
de oorlog weer poëzie wilde gaan uit
geven. Het was echter in de eerste
na-oorlogse jaren nog windstil in de
Nederlandse literatuur. Het waren
voornamelijk nog de dichters van
vorige generaties, die aan het woord
kwamen.
Ad den Besten en zijn vrienden
Guillaume van der Graft, Schulte
Nordholt, W. J. Vermolen en Van
Tienhoven betreurden dat. Uit hun
samenkomsten in d'e oude pastorie
van Durgerdam, waar Schulte Nordholt
woonde, ontstond het plan een poëzie
reeks te gaan uitgeven. Het doel was
jongeren een kans te geven, maar
tevens te bewijzen, dat het met de
dichtkunst in Nederland niet zo'n tries
te zaak was als wel werd gesugge
reerd.
Kort voord'at in 1950 ook de zoge
naamde experimentelen, de „Vijfti
gers", zich met veel tam-tam aan
dienden verschenen in stilte de eerste
bundeltjes van de nieuwe serie.
De eerste reeks vermeldt de namen
van toen nog min of meer onbekende
dichters, die nu al lang erkend* zijn
als de belangrijkste onder hun tijdge
noten: Guillaume van der Graft, W.
J. van der Molen, Nico Verhoeven,
Michael Deak, Jan Wit en Schulte
Nordholt.
In de tweede reeks debuteerden
Remco Campert, Hans And'reus, Jan
Hanlo en Paul Rodenko, dichters die
men later ook wel bij de experimen
telen zou gaan rekenen. De Windroos
vertegenwoordigde geen bepaalde rich
ting of nieuwe stroming in de litera
tuur. Ongeacht hun literaire richting
of levensbeschouwing kregen jonge
dichters er een plaats.
van lessen en lezingen, is hij redac
teur van „De Windroos" gebleven.
Intussen heeft hij in de dufbbel/bun
del „Stroomgebied" in 1954 uitvoerig
de stand van zaken in de Nederlandse
poëzie opgemaakt en heeft hij enkele
jaren later het waagstuk uitgehaald
„Dichters van Morgen" aan het woord
te laten komen.
Sommigen van die „didhters van
morgen" zijn nu inmiddels als „dich
ters van nu geworden". En in d'e num
mers van de Windroos, die deze week
tegelijk met numimer zestig zijn ver
schenen wordt hun werk gepubliceerd:
Huuib Oosterhuis, Inge Tielman en
Jan Verhoef, die vergezeld worden
van „WincProosdiehters" uit het eerste
uur Hans Andreus en Guillaume van
der Graft.
De storm van de Vijftigers is lang
zamerhand uitgewoed. Er is een ken
tering ontstaan in de Nederlandse
dichtkunst. De periode van de „woord-
machtigen" is voorbij. Opnieuw voe
len d'e dichters zich verbonden met de
gemeenschap en die nieuwe sociale
bewogenheid is merkbaar in de poëzie
van de Windroosdichters.
Het is verheugend te kunnen consta
teren, dat de durf van uitgever en
redacteur is beloond en de „Wind
roos" na twaalf jaar nog volop bloeit,
want ook in de komende jaren zullen
de nieuwe verschijningen en stromin
gen in de poëzie er de kompasnaald
boven doen draaien.
AD DEN BESTEN
Windrozen in de storm
De Windroos bloeide en na vijf. jaar
kon reö'acteur Ad den Besten zijn
„Windrozen per bos" gaan verkopen
in de zogenaamde bloemlezing ter ge
legenheid van het vijfjarig bestaan van
de reeks.
In de inleiding daarop constateert
Den Besten met gerechtvaardigde
trots, „dat na vijf stormachtige jaren
De Windroos er nog welvarend' bij
staat". In die inleiding speelt hij ook
met de naam van zijn reeks, die aller
eerst herinnert aan het kompas: De
windroos, waarop de kompasnaald de
windrichting volgt was het symbool
voor een reeks waarop de stromingen
zich in Q'e literatuur aftekenden. Maar
ook de geur en de kleur van de
vorstin onder de bloemen zit in die
naam verborgen en vandaar, dat Den
Besten zijn Windrozen dan ook ge
rust durft laten bloeien.
De redacteur Den Besten is allang
niet meer aan de uitgeverij Holland
verbonden. In 1958 behaalde hij na
een half jaar studeren zijn akte Duits
M.O. en bereidde zich daarna voor
op het doctoraal examen in die taal.
Maar hoewel hij leraar is geworden
en zijn dbg behalve door de school
druk bezet is met het voorbereiden
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Twee Hagenaars
zijn benaderd door zich noemende
vertegenwoordigers van de O.A.S., de
organisatie van het geheime leger'
in Frankrijk, met een poging tot
afpersing.
De schroothandelaar L. K. uit
Scheveningen ontving een briefje
met de opdracht vijftigduizend gul
den te storten op een bank in Tunis.
De ander, de heer M. R. H„ kreeg een
telefonische mededeling.
De politie noch de bedreigden
nemen aan dat de waarschuwingen
inderdaad van het geheime leger
afkomstig zijn. De bedreigden den
ken te doen te hebben met een
flauwe grap, maar de politie meent
dat dit wel eens een methode kan
blijken te zijn om zonder werk aan
veel geld te komen.
De heer K. kreeg donderdag de
brief, die volgens het stempel was
gepost in Apeldoorn en die was on
dertekend met ZNG, 336.
Nadere medelingen over de stor
ting van het geld zouden volgens de
brief nog volgen. Mocht de heer K.
geen gevolg geven aan de opdracht
tot betaling, dat zou worden gehan
deld „zoals uit de dagbladen bekend
mag worden verondersteld".
De onbekende die de heer R. op
belde, legde, na de mededeling dat hij
op de hoogte was van de grootte
van R.'s bankrekening en een flink
bedrag verwachtte, de telefoon neer.
MOSKOU (AP) Deze week zal
het eerste nummer verschijnen van
een tijdschrift in de Russische taal dat
door de Britse regering wordt uitge-
geven. Het is bestemd voor versprei
ding in de Sowjetunie.
De Brits-Russische overeenkomst
voor de uitgave van het blad, Anglia
genaamd, werd reeds een jaar geleden
getekend, maar vertaalmoeilijkheden
hebben de publicatie opgehouden.
Het blad zal elke drie maanden ver
schijnen en zal worden verspreid in
84 steden.
In het eerste nummer van Anglia
staat een voorwoord van premier
Macmillan, waarin hij zegt elke stap
ter verbetering van het wederzijds be
grip te zullen steunen.
De Amerikanen hebben reeds vijf
jaar een dergelijk contract voor de
verkoop van het tijdschrift America.
De Russen sturen echter steeds hon
derden, soms 'zelfs duizenden exem
plaren terug als „onverkoopbaar".
De achtjarige Petrus Schepers is
gisteren in De Mortel, gemeente Ge-
mert, om het leven gekomen, doordat
■lij tegen een auto opliep.
Hij was van de fiets van een vriendje
gesprongen om iets van de weg op te
rapen. De jongens waren van school op
weg naar huis.
Van onze correspondent
DARIJS De Franse veiligheidsdienst gelooft dat hij het
Geheime leger de zwaarste slag tot nu toe heeft toegebracht.
Zaterdagavond is in een Parijs advocatenkantoor de generale staf
van de O.A.S. in Frankrijk gevangen genomen.
Deze staf, die onder het directe bevel
staat van de nog altijd voortvluchtige
ex-kapitein Sergent (hoofd van de
O.A.S. in Frankrijk), bestond uit zeven
mensen: de advocaat mr. Pirch, oud
kolonel Bertrand de Sèze, commandant
Casati, die bij het proces van het Com
plot van Parijs werd vrijgelaten, drie
andere officieren wier namen niet be
kend gemaakt zijn, en mr. Martin-
Dupont.
Verrassing
De inval kwam voor de samenzweer
ders als een volkomen verrassing. Zij
hadden niet eens de tijd om de papie
ren die zij op tafel hadden liggen weg
te moffelen. Om zo snel mogelijk te
kunnen handelen en het onderzoek niet
te laten belemmeren heeft de politie
deze arrestatie tot gisteren 'geheim ge
houden.
Uit de documenten die bij de ver
schillende gevangenen thuis gevonden
werden blijkt dat opperofficieren het
geraamte van de O.A.S. in Frankrijk
vormen, tezamen met vooraanstaande
burgers. Dit geldt voor alle secties van
de O.A.S. in Frankrijk en men weet nu
ook precies welke doelen deze secties
moesten bereiken in geval van een
putsch.
Krijgsplan
Bij een van de gearresteerden vond
men een volledig krijgsplan voor een
burgeroorlog in Frankrijk. Over het
tijdstip van uitbreken van die burger
oorlog bestond verschil van mening
tussen de staf en Salan. De Parijse
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM. De vakorganisa
ties hebben een gesprek met de di
rectie van de firma Dijckhoff aange
vraagd naar aanleiding van de voor
genomen liquidatie van haar bedrijven
in Utrecht, Den Haag en Rotterdam
De betrokken vakbonden zijn van me
ning dat bij deze liquidatie tenvolle
rekening dient te worden gehouden
met de belangen van het personeel.
O.A.S. moest de toestemming van Salan
afwachten.
De regering minister Frey heeft
het onderzoek zelf ter hand genomen
verwacht nog veel meer belangrijke
onthullingen. De hoeveelheid documen
ten die in beslag is genomen is zeer
groot. Vooral de instructies voor de te
ondernemen acties zijn moeilijk te ont
cijferen, omdat de O.A.S. ze vrijwel
alle in code gesteld had. De politie
hoopt tijdens de verhoren de namen van
de mensen los te krijgen die in de do
cumenten met schuilnamen zijn aan
geduid.
Inmiddels worden de politiemaatrege
len in Parijs steeds verder verscherpt.
Er zijn opnieuw twee compagnieën van
de republikeinse veiligheidsdienst aan
gekomen. Zij zullen de bewaking van
bepaalde mensen en gebouwen van de
gewone politie overnemen. Tevens is
de controle verscherpt op het binnen
komende en uitgaande vliegverkeer,
vooral van en naar Algerije.
Eigen nieuwsdienst
LEOPOLDSTAD Een nieuwe
aanwijzing voor de langzaam ver
beterende verhoudingen in Congo
vormde gisteren het bericht uit Leo
poldstad dat de invloedrijke Union
Minière du Haut Kantanga, de
Belgische maatschappij ter exploi
tatie van koper- en kobaltmijnen in
Katanga, voor het eerst weer over
leg heeft gepleegd met de centrale
regering. Deze stappen, gedaan door
de groot-industrieel Van der Strae-
ten, heetten „een logisch gevolg
van het akkoord van Kitona", waar
bij president Tsjombe beloofd had
de afscheiding van Katanga onge
daan te maken.
Bij deze bespreking bleek dat de
centrale regering van premier Adoula,
die op het ogenblik zefi in de Verenig
de Staten vertoeft, zich op het stand
punt heeft gesteld dat alle royalties,
belastingen en dividenden die de Union
Minière sedert Katanga's afscheiding
aan Tsjombe had betaald, vanaf die
datum met terugwerkende kracht nog
aan de centrale regering zal moeten
betalen. Van der Straeten antwoordde
in zijn functie van vice-gouverneur der
Belgische Société Générale die
grote belangen in de Union Minière en
andere Congolese maatschappijen be
zit dat men na de afscheiding van
Katanga gedwongen was geweest dit
geld aan Tsjombe af te dragen en dat
men zo'n last niet 'n tweede maal kon
of wilde dragen. In Leopoldstad werd
er overigens de nadruk op gelegd dat
deze besprekingen hoogstens als „in
leidend overleg" konden worden aange
merkt.
Uitstel
Tezelfdertijd dat premier Adoula in
Washington inmiddels als eerste
Congolese leider met militair eer
betoon voor een onderhoud met pre
sident Kennedy werd verwelkomd,
ontving het secretariaat-generaal van
de Verenigde Naties een telegram van
president Tsjombe waarin deze vroeg
hem een maand respijt te verlenen om
de laatste huursoldaten uit Katanga te
kunnen verwijderen. Tsjombe verdui
delijkte dat dit een aanvaardbare
schatting was van de tijd die hij nodig
dacht te hebben voor uitvoering van
de desbetreffende resolutite van de
Veiligheidsraad.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De soldaat H. J. Hon
delink, die enige weken geleden na een
veldloop plotseling overleed, is grondig
onderzocht na de eerste maal, dat hij
tijdens een looppas in dienst was uit
gevallen.
Het onderzoek wees uit, dat soldaat
Hondelink gewoon dienst kon doen.
Van enige tekortkoming van de kant
van de militaire geneeskundige dienst
of zijn commandanten is geen sprake.
De minister van defensie, ir. S. H. Vis
ser, antwoordt dit op vragen van het
ehristelijk-historische Tweede-Kamerlid,
mr. H. K, J. Beernink.
Nadat de soldaat bij een looppas over
korte afstand was uitgevallen, had zijn
commandant hem naar de onderdeels-
'arts gestuurd, die hem doorzond naar
het Centraal Mi)itair Hospitaal in
Utrecht. Hier werd hij uitgebreid onder
zocht. Hij heeft zelf nooit klachten bij
zijn onderdeelsarts geuit. Bij een rönt-
genologisch onderzoek waren geen hart
afwijkingen geconstateerd.
De minister merkt nog op, dat bij de
sectie niets is gevonden, wat erop zou
kunnen wijzen, dat het plotselinge over
lijden van de soldaat had kunnen wor-
Dit prachtige elektrische
fornuis met al deze
pannen voor de
ongelooflijk lage prijs
van... f 358.-
KOSTELOOS GEPLAATST
EN AANGESLOTEN
Drieplaats fornuis (kookplaat
14Va cm 1000 W, 22 cm 1000 W
en snel-kookplaat 18 cm 2000 W
•voor extra snel opwarmen en
koken en met speciale
„sudderstand") compleet met.
snoer, contactstop
en wandcontactdoos.
Elektrische snelkoker-
met compleet aardingssnoer.
Drie aluminium pannen
Aluminium reliëf-koekepan
Aluminium steelpan
Gietijzeren braadpan
Inplaats van een drie-piaats kan
iok een vierplaats fornuis
worden geleverd. De prijs wordt
dan f 384.-.
Ga nfi elektrisch koken en..«
bespaar tientallen guldensl
Fantastisch PZEM-aanbod!
Nu kunt ook u op de meest moderne -
en plezierige Wijze gaan koken:
elektrisch! PZEM doet u.een werkeïijfi
fantastisch aanbod! Niet alleen
kunt u zich nu een ideaal fomuis plus
de ideale pannen aanschaffen voor
een zeer laag bedrag, maar bovendien
wordt uw fornuis zonder enige
extra kosten bij u geplaatst en
aangesloten mits de benodigde
„kookieiding" een lengte van 10 m niet
overschrijdt. Dat bespaart u vele
tientallen guldens! Daarom is het nu
hèt moment om op elektrisch koken
over te gaan.
Vraag n£i inlichtingen
over „prettiger koken-
veel besparen" bij:
Middelburg Tel. C01180) 4251j
DEN HAAG. Minister mr. V. G. M.
Marijnen keurt de acties van de heer
Koekoek c.s. tegen het Landbouwschap
en de door dit schap wettig genomen
maatregelen scherp af, zo deelt hij de
Tweede Kamer in de memorie van ant
woord op zijn begroting mee.
Het nemen van maatregelen ligt ech
ter niet op zijn weg. Als de democra
tische rechtsorde door dergelijke acties
wordt verstoord, aldus de bewindsman,
worden door het bevoegde gezag maat
regelen genomen.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. „Waarom zou -het on
gewenst zijn als er veel menselijk leed
door kan worden voorkomen?" Met de
ze retorische vraag probeerde mr. J.W.
R. Sanders gisteren het ambtenarenge
recht in Den Haag duidelijk te maken
waarom zijn cliënt, de Tilburger J. J. D.
ambtenaar bij het parket van de
rechtbank in Tilburg verscheidene ge
daagden gelegenheid had gegeven hun
dagvaarding zelf op te halen.
De ambtenaar had de dagvaardingen
niet bij de gedaagden gehuwde homo
fielen thuis laten afgeven omdat hij
wilde voorkomen dat hun vrouwen van
hun handelingen op de hoogte zouden ko
men. Hij belde de gedaagden op zodra
de stukken klaar waren. Zij konden ze
dan zelf op het parket afhalen.
Op grond daarvan en op het vermoe
den van een niet onbesproken levenswan
del de ambtenaar was eens wegens
een zedendelict een boete van twintig
gulden opgelegd had de minister van
justitie de ambtenaar ontslagen.
De Tilburger had bij het ambtenaren
gerecht beroep tegen bet ontslag aange
tekend.
De gemachtigde van de minister, mr.
W. J. van Eijkern, betoogde dat D. al
verscheidene keren aanleiding tot ont
slag zou hebben gegeven. Hij stelde
voorts dat de ambtenaar had moeten in
zien dat wat hij had gedaan alleen door
officieren van justitie kon gebeuren.
De eiser verklaarde, dat men deze fa
ciliteiten ook in andere zaken had ver
leend. Hij noemde het geval van een
Fj.T.T.-ambtenaar die was gedagvaard
omdat hij dronken achter het stuur had
gezeten. „De man was doodsbang dat
zijn vrouw er achter zou komen. Hij
haalde de dagvaarding toen zelf aan het
parket op".
Het ambtenarengerecht zal 26 februa
ri uitspraak doen.
Van onze correspondent
BRUSSEL. Tussen Wernhout
en Wuustwezel passeren per dag
een vierhonderd vrachtauto's de
Nederlands-Belgische -grens in bei
de richtingen. De chauffeurs staan
bij de twee douaneposten stil om
hun documenten te laten controle
ren en verliezen daardoor veel tijd.
Op 1 april zal dat tijdverlies tot
de helft worden teruggebracht.
Vervoert een chauffeur in zijn
vrachtauto slechts goederen uit het
vrije verkeer, dat wü zeggen nationa
le goederen of goederen uit derde lan
den waarvan de douanebehandeling
al is afgewikkeld, dan kan hij van de
douanepost van het land dat hij ver
laat het volgende verlangen: „Doua
necontrole pas toepassen bij de post
van het land van invoer". Een chauf
feur op weg naar België kan dus vra
gen, dat zijn papieren allemaal sa
men eerst in het Belgische Wuust-
zel worden behandeld.
Proef
Deze proef zal ook genomen wor
den aan de grensovergang Lommei
Bergeyk. Het ministeriële Benelux-
comitè dat hiertoe gisteren 'heeft be
sloten, heeft tevens de deskundigen
opdracht gegeven de mogelijkheid
van uitbreiding van deze maatregel
tot de gehele Nederlands-Belgische
grens te onderzoeken.
Het comité van ministers heeft ook
besloten een uniform vervoersdocu
ment voor het vrijgemaakte vervoer
tussen de drie Beneluxlanden over de
weg in te stellen. Van 1 januari af
zijn alle vrachtauto's tot vijf ton vrij
gegeven.
De chauffeur moet echter een do
cument overleggen. Het thans ter ver
gemakkelijking goedgekeurde unifor
me document voldoet aan de wetge
vingen van de drie Beneluxlanden, is
zowel vervoersdocument als vervoers-
overeenkomst en stemt ook overeen
met het reglement no. elf van de
Europese Economische Gemeenschap
tegen discriminaties.
Overeenstemming over een gemeen
schappelijk tarief voor het wegver
voer tussen de drie Beneluxlanden
mag binnen enkele weken op ambte
lijk niveau worden verwacht. Het co
mité van ministers wenst uiterlijk 1
april in het bezit van voorstellen te
zijn.
DEN HAAG Minister mr. V. G. M.
Marijnen meent dat het mogelijk is om
van het aantal hogere landbouwscho
len in het belang van dit onderwijs
zou zijn.
Omdat de historisch gegroeide si
tuatie veel gevoelige kanten heeft, wil
hij geen veranderingen aanbrengen.
De beleidsman denkt echter niet aan
de stichting van nieuwe hogere land
bouwscholen.
Minister Marijnen zal zich over de
situatie bij het hoger zuivelonderwijs
nog laten voorlichten.
V
