PILOOT VAN DC. 6 WOONT IN CABZANDSE MOLEN Amerikaanser kan het niet ^JnricUting die duizenden verat in gehuurde molen Wellicht reeds deze zomer badstrand bij Katseveerdam OverhnkiM T WEE KANSELS IN EEN KERK Zes auto's Gemeenteraad Kattendijke Kringbestuur N.F.O. beraadt zich op reorganisatie BETERE KONTRAKTEN NODIG MET CONSERVENINDUSTRIE Een nieuwe vorm van prediking Berlijn-Cadzand vice versa Zaterdag 13 januari 1962 ZEEUWSCII DAGBLAD Pag. 5 Apart volk Draai-orgel Paleis-achtig Koffie met voetbad Zit op spelden Districtsbestuurder C.N.V. houdt zitting Auto in de sloot Stichting nieuwe Chr. school in Axel Schade door de storm Vergadering V.v.O. /N.F.O. Haamstede Vlissingens zielental liep met 378 terug Raad Sas van Gent bijeen Goese Jeugdgemeenschap Tweede kaderdag C.J.B.T.B. DOOR ds. J. van Dullemen te Zoutelande C.H.-kiesvereniging Show van tuinbouw- machines in Goes CADZAND Een Amerikaanse piloot, die beroepshalve regelmatig boven Oost-Duitsland vliegtheeft in Cadzand een rasechte windmolen gehuurd om in z'n vrije tijd het Nederlandse „klompenbestaan" van nabij te leren kennen. Het is de heer Edward Shaffer, gezagvoerder op een D.C. 6 van de Pan American Airways, een man die naar Nederlandse maatstaven gerekend wel ongehoord ruim in z'n slappe was moet zitten. De heer Shaffer bevliegt regelmatig de even beruchte als befaamde luchtcorridor tussen West- Duitsland en Berlijn. Zijn verlofregeling is voor hardwerkende Nederlanders om de vingers bij af te likken. Elke werkdag verschaft hem het recht op een vakantiedag zodat hij per jaar een half jaar kan gaan „pierewaaien". Hij heeft geen enkel bezwaar tegen deze kolossale vakantieregeling, en wel om twee redenen. In de eerste plaats heeft hij geld genoeg om vrij te zijn en in de tweede plaats heeft hij fantasie genoeg om zich nimmer te vervelen. Bijgevolg komt de captain regelmatig een paar weken naar Cadzand om verstrooiing te zoeken in zijn molen. Een kostbare verzameling, maar daar maakt hij niet de minste drukte over. U zult zeggen: Wat doe je nou met een molen? Voor de heer Shaffer was dat geen probleem. Op het ogenblik is hij bezig zijn tijdelijke behuizing naar de eisen des (Amerikaan- sen) tijds in te richten. Hij doet dat luxueus, maar zoals gezegd: Dat hoeft bij hem geen rol te spelen. Aan de voet van de molen staan dan twee auto's, een Opel en een oude Bentley race-wagen uit 1925. In Berlijn heeft hij trouwens nog vier auto's staan, want zo zegt hij op elke plaats waar ik ben moet ik toch een wagen ter beschikking hebben. Gezagvoerder Shaffer is een bemin nelijk mens met wie het goed praten is. Het enige is dat hij weinig tijd heeft. Het klinkt ongelooflijk want hoe kun je nu weinig tijd hebben als je een vakantie van een half jaar per jaar te verteren hebt. Toch is het waar. Hij heeft zoveel hobby's en karwei tjes aan zijn hoofd dat het een hele toer is om hem thuis te treffen. Altijd heeft hij wel wat te doen. Maar toen het na enkele afspraken die in het wa ter vielen eindelijk lukte, was het de moeite meer dan waard. De allereerste keer was ik zo naïei het geheel zonder afspraak te probe ren. Natuurlijk trof ik hem niet thuis. Bij navraag zei men: Mijnheer is naar Amsterdam. Wat doen?, vroeg ik beroepshalve nieuwsgierig. Een draaiorgel kopen, luidde het ant woord. Een wat???, vroeg ik tamelijk onno zel. Een draai-orgel kopen, her haalde men bereidwillig. Oh!, zei ik. Wat moest ik anders zeg gen? „Hoe staat het met Uw draai-or- iel", vroeg ik toen ik nog maar net binnen was. Zo eenvoudig was dat niet, want ik wist in het begin niet wat een draai-orgel in het Engels was. Later trouwens ook niet, maar dat gaf niet, want de heer Shaffer is een van die mensen bij wie je de gek ste kreten kunt slaken en begrijpen doet hij het altijd. Tot overmaat van ramp zegt hij dan: „Oh, maar Uw Engels is perfectly". Maar over dat draai-orgel gespro ken: „Heb ik nog niet", zei hij. „In Amsterdam kon ik alleen van die bakbeesten krijgen die drie straten ver krijsen. Dat is mij te bar. Maar ik heb een adres in Gent gekregen waar ze huis-draai-orgeltjes verkopen. Daar ga ik binnenkort heen". Intussen waren we neergezegen op een paleis-achtige zetel. Het was een zitbank, die als een cirkelsegment de ronde muur van de molen volgde. Het meubelstuk bestond uit vijf aparte zetels, met pauw-blauwe rui ge orlonbekleding, steeds gescheiden door hout, dat was uitgevoerd als kastje voor verversingen of als boe kenplankjes. Voor de bank stond een tafel, die nauwkeurig de ronding van de zitbank volgde en die hier en daar was ingelegd met kleurige mozaïekjes. Mozaïekjes met een geschiedenis, zo besefte ik al spoedig. Die steentjes zei Shaffer komen van een Berlijnse kathedraal die aan het einde van de Kurfürstendam heeft gestaan. Het mo numentale bouwwerk sneuvelde in de totale oorlog. De kleurige steentjes, die eens de lofzangen van de Duitsers op luisterden, dienen nu als versiering voor een Amerikaanse theetafel. .Vloog u in de oorlog ook?" De vraag is ondubbelzinnig. De mo gelijkheid is niet uitgesloten dat Shaffer zelf de kerk in puin smeet. Ja, zegt hij, maar ik was bij het Mi litary Air Transport Command, hetgeen zoveel te betekenen heeft dat hij be- voorradingsvluchten uitvoerde. Het gesprek stokt nu even want Shaf fer wil zijn gastheerplichten nakomen Met baard, spijkerbroek en rode trui verdwijnt hij in het trapgat om in zijn keuken, aan de voortreffelijke bar een kop koffie te brouwen. Als hij terugkomt is het eerste wat ik hoor een soort onderaardse kreet. Ik schiet toe en zie hem onbeholpen in het trapgat staan, twee dampende koppen koffie met voetbaden in de hand. Sorry, zegt hij, en hij grinnikt als ik het vrachtje uit z'n handen neem. Ik ga oude, bejaarde auto's verzame len, zegt hij dan zonder overgang. Die Bentley kocht ik in Sioeis. Als ik heel diep heb nagedacht kom ik er achter dat hij Sluis bedoelt. In totaal heeft hij nu vijf auto's plus een skelter. Met dat laatste wagentje pleegt zijn jonge vrouw, die stewardess is en eveneens over een rnime dosis vrije tijd beschikt, zich nog wel eens te vermaken. Voorts heeft hij in Berlijn nog een Volkswagen, een Lotus-race wagen en een onde B.M.W. nit 1930. „Waarom gaat u nu in Cadzand zit ten?" „Well", zegt hij, „ik moet toch er gens wonen". „Bovendien vind ik de Nederlanders een apart volk waar ik veel waardering voor heb." Ze zijn niet alleen niet erg handig, voegt hij er aan toe. Waarom niet?, wil ik weten. Nou, kijk maar eens achter je, antwoordt hij. Hij wijst op een van zijn vensters waarin hij, aan de binnen zijde een tweede ruit heeft laten aan brengen. Kijk, zegt hij, dat grapje heeft me nu 120 gulden per venster gekost. En weet u waarom? Omdat aan elk venster vier verschil lende ambachtslieden hebben gewerkt. En ik maar arbeidsloon betalen. De eerste kwam de muur uithakken. En in plaats van dat die kerel dat nou vlug even electrisch doet, gaat hij een uur staan te hakken met een hamer en hei tel. Toen kwam de tweede, die plaatste een houten sponning. Toen dat klaar was ging hij tot m'n verbazing weg, en liet me weer wachten. Daarna ver scheen de glazenier en zette het raam er in. Tenslotte kwam de vierde en leg de er een kwast verf over heen. Nou ja, zoiets is natuurlijk onzinniv. In Ame rika komt één man en maakt het hele karweitje klaar. Veel -oedkoper en practischer, vindt u niet? Ik moet het toegeven, maar verklaar bescheiden dat ik in Nederland nooit be ter geweten heb. Stel je voor dat een schilder gaat timmeren. Daar heeft hij immers de diploma's niet voor. Maar het argument wil er bij Shaffer niet in. Hij begrijpt dit niet. Wat hij wel begrijpt zijn de Holland se huizen. Verrukt is hij er van. Zo ruim en, licht en zo keurig ingericht, met hier en daar een bloemetje. Voor hij uit Nederland weggaat en dat kan nog wel even duren wil hij in elk geval een serie foto's maken van Ne derlandse ingenieurs. Waarom weet ik eigenlijk niet, want hij heeft er zelf ook wel slag van, vind ik zo. Shaffer is een, gezellig gastheer, maar ■hij maakt permanent de indruk op spel den te zitten. Hij heeft een zwervend leven, hangt de helft van de tijd in de wolken, heeft alle continenten onder zich door zien schuiven en, drukt als hij vrij is het gaspedaal op de plank achter het stuur van een loeiende sportwagen. Hij is één brok techniek en bewijst dat met z'n handen. Een koffiepot weet hij niet vast te houden, maar als hij achter het stuur van zijn oude Bentley zit, glijden zijn dunne vingers met snelle zekerheid over de knopjes en schakelaartjes, alsof ze daar thuis zijn. En zoals een pianist vijf toetsen tegelijk neerdrukt, zo neemt Shaffer tussen duim een startschakelaar en ringvinger het knopje Terzeifdertijd heeft de en wijsvinger tussen pink en voor de choke, middenvinger een derde, magische toets te pakken. Binnen de kortst mogelijke tijd begint het monster voorin te ronken en slaat blauwe dampen uit een uitlaatpijp die veel weg heeft van een snelvuurkanon. En dan begrijp ik het wel. Hier leeft hij, hier is hij de rust en de zekerheid in eigen persoon. Plotseling besef ik dan dat die molen hem in wezen koud laat. Het is een aardig ding om mee te spelen, om er bars in te bouwen, ijskasten en luisterrijke meubelen. Maar als het straks klaar is, zal Shaffer nooit meer thuis zijn Want dan kun je in de molen al leen nog maar zitten, bij de haard met een goed boek Als ik afscheid neem is de zon net ondergaan. Maar in de bleek blauwe lucht trekt een straal jager een gouden spoor. Grotesk schittert de machine bij een plot selinge zwenking en glijdt voort als een avondster. Doodstil kijkt Shaffer naar de lucht, en ik denk: Hij kijkt naar z'n toekomst. „Jetfighters", zegt hij dan. MELISKERRE. De heer H. Been hakker districtsbestuurder van het C.N.V. zal in het vervolg voor de le den van het C.N.V. op het platteland van Walcheren elke eerste en derde donderdag van de maand in hotel de Eendracht zitting houden. Ieder lid kan dan hier terecht met zijn persoonlijke moeilijkheden. Dit werd vrijdagavond meegedeeld door de voorzitter van de Christelijke besturenbond Koud-ekerke en omstreken die in Ons Huis te Melis- kerke een familieavond1 belegde. Er was voor deze avond grote belangstel ling, „Ons Huis" was dan ook tot de laatste plaats bezet. De heer C. Bras penning, hoofdbestuurder van de C.B.C. sprak een propagandistisch woord en- wees hierin op de taak en de verant woordelijkheid' van leden en toekomsti ge leden. Na de pauze voerde de wer kende jeugdclub uit Arnemuiden enke le toneelstukjes op. auto, TERNEUZEN. In de nacht donderdag op vrijdag kwam een bestuurd door R. V. Verstrate uit Ter- neuzen onzacht in aanraking met de pa len langs het fietspad van de weg Spui- St. Anna. Vermoedelijk door de Vocht te scherp te nemen en door de harde rukwinden raakte de heer Verstrate de macht over het stuur kwijt. De auto kwam na enig geslinger terecht aan de slootkant, waarbij de bestuurder met de schrik vrij kwam. De auto liep echter zware schade op. De heer Verstrate kon liftend naar zijn woonplaats terug keren, de wagen moest de volgende morgen met een kraanwagen worden weggesleept. KATTENDIJKE. De gemeen teraad van Kattendijke nam don derdagavond in haar eerste ver gadering in 1962 een tweetal be langrijke beslissingen. De eerste betrof de aanleg van een badstrand tussen de Nieuwe Katseveerdam en de Oude Steigerdam. Zoals be- kenid wilde de gemeenteraad van Kattendijke de aanleg van dit bad strand reeds verwezenlijken bij de aanleg van de Katseveerdam, daarbij gebruik makend van het materiaal, dat toen ter plaatse was. Rijkswaterstaat gaf hiervoor ech ter geen toestemming. Deze wei gering werd later herroepen, doch toen was het zandwinningsmate- rieel bij de dam verdwenen en werd de aanleg van het badstrand onbetaalbaar voor Kattendijke. Thans doet zich andermaal een om standigheid voor om de aanleg tegen re delijke kosten te verwezenlijken. In op dracht va.n de Rijkswaterstaat moet de zandrug in het Veerse Meer, ter hoogte van Kortgene, worden verwijderd'. Dit zand blijkt uitstekend geschikt te zijn voor de aanleg van 'het strand. De aan nemer van dit baggerwerk, de firma T. Breejen van den Bout te Aardenhout, heeft zich reeds bereid verklaard om het benodigde zand vanaf de Zandrug bij Kortgene over te brengen naar de plaats waar het badstrand is geprojec teerd voor een meerprijs van 43.218. Rijkswaterstaat drinigt er thans met klem op aan deze kans te gebruiken en verlangde hieromtrent een beslissing van de raad om de gunning van het werk op 1 februari a.s. te doen plaats vin den. Burgemeester Evers becijferde voor de raad, dat het zand nu 1,01 per m3 zou gaan kosten tegen 0,80 bij de aanleg van de Katseveerdam. B. en W., reeds een verzoek om sub. sidie uitgaan n-aar Den Haag waar bij werd verzocht de meerprijs ad 0,21 geheel te subsidiëren en op het overblijvende 50 pet. afhankelijk van een gunstige beslissing op dit verzoek, waaraan burgemeester Evers niet twijfelde, besloot de raad de aanleg van het strand nu te doen gebeuren. Zonder twijfel is de beslissing ook van zeer groot belang voor de strand- liefhebbers van Goes. Reeds eerder hebben B. en W. van Goes zich in principe bereid verklaard om in een eventueel exploitatie tekort van het strand te participeren. De tweede belangrijke beslissing be trof de bouw van het noodgemeentehuis. Een tweetal nieuw te bouwen woningen zullen hiertoe ais noodbehuizing worden ingericht. B. en W. kregen van de raad machtiging om over te gaan tot onderhandse aanbesteding. De bouwkos ten, exclusief de grond welke van de landbouwmij. „De Wilhelminapoider' In erfpacht kan worden verkregen, wor den globaal becijferd op 60.000, ter wijl voor de inrichting nog een bedrag van 15.000 benodigd zal zijn. De raad behield zich echter de gunning van het werk voor. Burgemeester Evers ver wachtte dat de rijksgoedkeuring voor de bouw spoedig zou worden verleend, waardoor de gemeente Kattendijke van een brandend en nijpend probleem zal worden verlost. Het noodgemeentehuis zal worden gebouwd te Wilhelminadorp tegenover de nieuwe kleuterschool. In zijn nieuwjaarsrede moest burge meester Evers tot zijn spijt constate ren, dat het inwonertal met 38 zielen was afgenomen. „Mankeert er iets aan het woonklimaat in deze gemeente?" vroeg hij zich af. Hij was voorts van mening, dat sommigen zich wel eens laten verleiden door schijnverbeteringen om naar elders te vertrekken. Dit voor al bij vertrekkende werknemers. In zijn toespraak kondigde hij voorts aan, dat nog een viertal weigeraars thans spoedig zullen worden gedwongen om hun percelen te doen aansluiten op de riolering. De heer Evers was van mening dat in 1962 de plannen voor het te vormen in- dustriesic'hap met Goes en Kloetinge vele malen de aandacht van de raad zullen vragen omdat Kattendijke hier nauw bij betrokken zal worden. De rede van de burgemeester werd beantwoord door wethouder Burger, die opmerkte, dat een veel te geringe toe wijzing voor nieuwbouw de oorzaak is van de bevolkingsafname. AXEL. Burgemeester en Wethou ders van Axel stellen d«e raad, die dins dag 16 januari zal vergaderen, voor medewerking te verlenen aan de vere niging voor Christelijk nationaal school onderwijs te Axel voor het stichten van een nieuwe school annex gymnastieklo kaal. De raad zal ook moeten beslissen over een voorstel tot instelling van een cultureel fonds in de gemeente. Verder staat op de agenda een voorstel tot ver koop van grond aan het industrieter rein Axelsche Sassing aan de Coöpera tieve aan- en- verkoopvereniging Oost- Zeeuws-Vlaanderen g.a. De grondprij zen in het exploitatieplan „Zuid" zullen tussentijds worden herzien. Langs de Kanaalkade zal, indien de raad zich er mee kan verenigen, een paralelwei' worden aangelegd. Ook zal de raac moeten beslissen over de restauratie van de windkorenrnolen te Spui. Voorts staan op de agenda verschillende voor stellen tot verkoop van grond en aan koop van enkele woningen. AXEL. Langs de weg Axel-Hulst xs met de Zuidwesterstorm een boom ontworteld. Zij viel dwars over de weg en versperde het verkeer in beide rich tingen. Er vormden zich aan beide zij den van het obstakel grote files. Ge meentewerklieden uit Axel hebben de boom verwijderd. Van een van de bussen van de Zeeuws-Vlaamse tramwegmaatschappij werd ter hoogte van de buurtschap Magrette een- noodluik losgerukt. Het luik bleef aan een der bevestigingsdra den hangen, daardoor deden zich geen ongelukken voor. Nadat de chauffeur de schade provisorisch had hersteld, kon de autobus zijn reis uiteraard met ver traging voortzetten. Van een van de gebouwen op de Axelse markt raakten enkele dakpan nen los. Er ontstond weldra een gat van een meter in het vierkant. Enkele nood woningen in Oost/burg kregen het zwaar te verduren. Twee daken werden afgerukt. Door ijlings ingrijpen kon er ger worden voorkomen. GOES. Het dagelijks bestuur van de kring Zeeland van de Ned. Fruitte lersorganisatie gaat zich beraden op een reorganisatie in het bestuurlijke vlak. Op de convocatie voor de gister morgen in de Prins van Oranje gehou den algemene ledenvergadering van de kring Zeeland van de N.F.O. stond ver meld de verkiezing van twee leden van het hoofdbestuur, de heren J. Q. C. Lenshoek en I. Bh. v. d. Plassche, die aanvankelijk herkiesbaar waren. Uit de toelichting van de vice-voor- zitter van de kring, de heer P. J. J, Dekker, bleek, dat dit echter niet het geval was. Beide heren komen volgens de statuten niet meer voor een herbe noeming in aanmerking omdat zij de 65-jarige leeftijd hebben bereikt. Het bes-tuur heeft geen kans meer ge zien om tijdig een aanbeveling in te dienen en daarom stelde de heer Dek ker voor de verkiezing van twee -hoofd bestuursleden op te schuiven naar de volgende algemene vergadering. De aanwezigen gingen daarmee akkoord. Tevens zal het bestuur zich in de ko mende tijd beraden op een reorganisa tie van het gehele bestuur van de kring. In de rondvraag werd nog gevraagd naar de erkenningen in de tuinbouw. Maar de algemeen secretaris van de N.F.O. ir. J. Groot kon hierover weinig nieuws vertellen. Er is een nieuwe wet op de erkenningen in de tuinbouw, een zgn. raamwet. De minister meent ech ter, dat voor de fruitteelt geen erken ningsregeling nodig is. Het landbouw schap en het produktschap voor groen ten en fruit zijn evenwel eenstemmig van oordeel, dat een erkenning gehand haafd moet worden. De leiding van de vergadering berustte bij de heer J. Q. HAAMSTEDE. Er bestond woens dagmiddag grote belangstelling voor de gecombineerde vergadering van de Ver. v. Oudleerlingen en de afd. Schouwen van de N.F.O., gehouden in hotel Bom, waar de bekende heren van de Ziekte bestrijding in de fruitteelt J. Hertgers en P. Huissen hun jaarlijkse lezing hielden over „Ervaringen in 1961 en adviezen in 1962". Pomona's voorzitter, de heer J. C. de Feiter sprak een welkomstwoord. Na de notulen van de secretaris de heer J. R. Boot, verkreeg de heer Huis sen het woord, die deze middag de dierlijke parasieten besprak. Na de pauze sprak de heer Hertgers over schimmelplagen en nam zijn ge hoor mee op een korte „schimmelreis". Tot slot vertoonde de heer Hertgers kleurendia's over een aantal schadelij ke insecten. Tijdens de vergadering deelde deze spreker nog mede dat er een aantal middels een nieuwe naam hebben gekregen, namen die een apar te studie vragen om er enigszins weg wijs in te worden. Op een dergelijke vergadering komt toch wel duidelijk naar voren, als men ziet met welke vergiften de kweker jaarlijks om gaat, wat een buitengewoon-moeilijk vak de fruitteelt is geworden. De fruitkweker moet bioloog, entomoloog, econoom 'en chemicus tegelijk zijn. VL1SSINGBN. Het inwonertal van Vlissingen is 'in het afgelopen jaar met 378 zielen teruggelopen. Op 31 decem ber 1960 woonden er 29.381 (14.731 m. en 14.650 vr.), een jaar later 29.003 (14.539 m. en 14.464 vr.). In 1961 wer den 646 baby's geboren (341 m. en 307 vr.), er vestigden zich in Vlissingen 1724 personen (1051 m. en 673 vr.). In 1961 overleden 234 inwoners (128 m. en 106 vr.), vertrokken zijn 2516 mensen (1456 m. en 1060 vr.). 179 huwelijken werden voltrokken, negentien echtschei dingen werden ingeschreven. Maandagavond, 8 januari 1962 In mijn succesagenda staat een kleine aantekening: „schrijven overdenking Zeeuwsch Dag blad". Het werd alweer enige tijde geleden gevraagd en dus werd het genoteerd als taak voor deze avond. Nu is het die avond. De avond van een rampzalige dag. Mor gen staan grote koppen in de krant omtrent het ernstigste spoorwegongeluk, dat de N.S. ooit is overkomen. De avond van rouw in talloze gezinnen. De avond van de dag, die van de samenstellers van mijn agenda 6, contradicitieals motto meekreeg: „de beste dag: VANDAAG". De agenda heeft voorin ook een blad met gegevens over de eigenaar. Daar staat mijn naam, mijn adres, mijn telefoonnummer en nog een en ander over mij. En dan nog: „In bijzondere geval len waarschuwen". Dat staat er in vier talen. Op een verlo ren uur in december heb ik dat ook ingevuld. De naam van mijn vrouw, mijn godsdienstige gezindte, mijn bloedgroep. Ik vraag daar bij ongeval om gees telijke bijstand en vulde in het adres van mijn huisarts. Van hoeveel slachtoffers vandaag werden misschien deze gege vens gebruikt voor identifica tie? En ik schrijf mijn overden king Sprekend met mezelf ben ik aan het schrijven gegaan De woorden willen echter niet komenwoorden, die zich an ders zo gemakkelijk laten vor men tuimelen nu over elkaar heen. Ze vormen nu rij aan rij, zonder leestekens en zonder let- tergrpen. Het alfabet is niet te gebruiken. Woorden worden het niet. Zinnen ontstaan niet. Het is on-zin, ja, het is on-zin- nig. Er is geen zin van te ma ken en geen zin in te zien. Dan hoor ik een stem. Ik hoor die stem, terwijl ik lees in mijn Bijbel. En die stem zegt: IEDER, DIE LEEFT EN IN MIJ GELOOFT, ZAL IN EEUWIGHEID NIET STER VEN!!! Dat zeide, neen....dat zégt Jezus! Maar dat is Ja, dat is onzin. Dat is onzin, on zin, onzinTENZIJik in de gaten heb Wie dit zegt. Dat zegt niet deze overdenking- schrijver, niet deze dominee met zijn succesagenda, de man die ook geen zin ziet in een massaal omkomen bij een on geval. Neen, dat zegt JEZUS!! Weet U wat ik doe? Ik maak dit stukje af en zet deze woor den dwars door de gegevens voorin mijn agenda onder het hoofd: „In bijzondere gevallen waarschuwen". Dan vergeet ik het ook niet meer en kan ik morgen weer dat gevaarlijke leven in. Dan weet ik me in al le on-zinnigheid gedragen door deze BELOFTE. Tussen haakje weet U wat Jezus er direct na vroeg? Wel, dit: „GELOOFT BIJ DAT"?. Ds. F. Don. SAS VAN GENT. De gemeenteraad komt donderdagavond om zeven uur in een openbare vergadering bijeen. Op de agenda staan o.tn. voorstellen tot het behandelen van een aanvraag voor sub sidieverhoging van de Stichting Zeeland, verbetering van de straatverlichting van af Driekwart en verharding van de Ou de Weg en vaststelling van een bouw verordening voor de kom van de ge meente. GOES. In een vergadering van de Goese Jeugdgemeenschap werd het be stuur definitief aïsvolgt samengesteld: voorzitter Wika Hiensch, penningmees» ter J. Laport, secretaris J. van Laar en leden M. Moens, J. Minnaar, G. van der Vliet en mej. S. Verhagen. Men sprak tijdens de vergadering over de mogelijkheid om de jeugd goede films te brengen en over de stichting van een speelweide. Over dit laatste onderwerp zal men zich tot B. en W. van Goes wenden. Namens het gemeentebestuur van Goes hebben als adviserende leden in de jeugdgemeenschap zitting mevr. C. Griep-Duinker en de heer J. van der Vreugde. OADZAND. Tijdens de tweede ka derdag van de CJBTB, gehouden in ho tel „De Wielingen" te Cadzand, heeft drs. J. A. Huyzer uit Den Haag, ver bonden aan het centraal bureau voor de tuinbouwveilingen, een referaat ge houden over „Wat kan de tuinbouw doen voor de conservenindustrie?" Drs. Huyzer stelde dat de conservenindustrie niet afhankelijk is van de tuinbouw, maar dat zij "ook zelf teelt en bij de akkerbouw bepaalde produkten kontrak- teert. De industrie tracht zo scherp mogelijk in te kopen, aldus drs. Huy- JAREN GELEDEN kwam ©en predi kant bij zyn ouderling met de vraag: „waar moet ik zondag over preken?". Met een liefdevolle gestrengheid aan goede ouderlingen eigen, zeide deze! „Dat is uw werk, dominé!" Had deze ouderling gelijk? Het is al jaren geleden en ik hoorde dit verhaal uit de mond van de ouderling zelf. Ter beantwoording van deze vraag dient dit artikel. Ieder zal wel geneigd zijn instemming te betuigen met dit antwoord. In een kerkgebouw behoort maar één kansel te staan, omdat er maar één pre dikant aan het woord is. De preek ia geheel zijn zaak. Onze protestantse ere dienst verloopt zeer rustig. Niemand onderbreekt de prediker met uitroepen van instemming of afkeur. De gemeente zit passief te luisteren. Is ze misschien niet al te passief? Een samen komst van bet Leger des Heils is wat minder rustig: toespraak en gebed wor den vergezeld door uitroepen als: Halle luja en Amen. Hier doen de aanwezigen actief mede. Een ander voorbeeld: wie een negro spiritual beluistert wordt getroffen door het geweldige enthousiasme» waarmede het gezang wordt begeleid en ook de preek is niet alleen een zaak van de voorganger, maar allen doen mee door b ij va Isbetn i gi nge nDe gemeente zingt, de gemeente juicht, de gemeente klaagt. Een deelname der gemeente aan de ere dienst, speciaal aan de prediking de geen theoretische aangelegenheid: integendeel. Zij ds actueel. Eenvoudigweg omdat do preek „het met meer doet". Althans do huidige vorm der prediking. Er moet dus anders gepreekt worden. De preek, zo klaagt men, is teveel een alleenspraak ge worden, met stilzwijgende instemming of afkeuring of met onverschilligheid aangehoord. Van deze alleenspraak ge tuigt de éne kansel in het kerkgebouw en bij mijn weten is er nog geen één architect ertoe overgegaan twee plaatsen voor de kansels in het te bouwen kerk gebouw in te ruimen. We vinden dit zo vanzelfsprekend, dat indien iemand tij dens de preek zou interrumperen dit als ongeoorloofd zou worden aangemerkt. Maar is dit vanzelfsprekend? En moet, nu de vorm der prediking min of meer in discrediet is geraakt niet naar andere vor men gezocht worden? Inderdaad wordt er een reeks experimenten op dit gebied ge daan. Ook is in de kring der theologen de discussie in dezen op gang gekomen, Ik ga nu voorby aan de uitbreiding der liturgie om de gemeente te active ren. Zy kan hoogstens de prediking be korten en wat minder in het middelpunt plaatsen, In wezen verandert er niet zo veel. Het antwoord van bovengenoemde ouderling blijft dan nog als juist gelden. Teneinde de alleenspraak, die het wezen der preek is, te doorbreken, zijn er ver schillende mogelijkheden om de gemeente te laten meepreken. Ouderlingen en predikant werken sa men aan de tekstkeuze, waarby de ou derlingen opmerkingen maken, die in de preek kunnen worden verwerkt. Daar de ouderlingen uit de gemeente zelf voortkomen zal ongetwijfeld dit aan de verstaanbaarheid der prediking ten goede komen: zy is meer op de gemeente zelf afgestemd. Een ander experiment wordt wel eens by bijzondere diensten of jeugd diensten toegepast: de preek wordt be paald naar een van tevoren opgegeven onderwerp. Hierdoor worden onder meer discussievragen vastgesteld, die na de preek in een afzonderlijke bijeenkomst worden beantwoord. Zo komt er een en ander uit de preek wat meer tot zyn recht. Maar ook hiervoor is maar één kansel nodig, want tijdens de prediking zwygt een ieder. Oorspronkelijk is dit niet zo geweest. In de oerchristelijke gemeente uit het nieuwe testament hadden meer dan één het woord. De huidige „vergadering der gelovigen" heeft van deze vorm iets be waard. Wiie de eerste Corinthebrief van Paulus aandachtig leest komt uitdrukkin gen tegen welke in een richting van ge meenschappelijke activiteit van gemeen te en voorganger wijzen. Waarom zouden anders de vrouwen in de gemeente moe ten zwijgen? Hieruit blijkt, dat er meer deren waren, die tijdens de dienst hun mond roerden. Paulus schryft dn zijn brief om de wanorde die licht ontstond tegen te gaan. We lezen, dat Jezus in Kapernaum in de synagoge preekte. In Kapernaum wordt hij in de rede geval len door een man „met een onreine geest". Wat dit interrumperen soms ge woonte? Men zou het wei haast denken, want in Nazareth valt Zyn preek over Jezaja 61 zo slecht in de smaak, dat al len opstonden en hem uit de synagoge wierpen. Eenzelfde wedervaart de aposte len tijdens hun rondgang in Klein-Azië. Al stonden er geen twee kansels in de synagoge (een synagoge kent geen kansel) dat doet principieel niet aan het feit af, dat de prediking een gemeente lijke zaak is geweest, die later nagevolgd werd in de christelijke gemeente. Ook de vroege kerkgeschiedenis wijst in deze richting, In het theologisch tijdschrift „Kerk en Theologie" van januari '61 wordt aan deze zaak aandacht gewijd. Onder meer wordt gewag gemaakt van de belangstelling in r.-katiholieke leringen voor een „dialogische prediking", dus een prediking in de vorm van en sa menspraak tussen twee r. k. geestelijken vanaf twee kansels. De een gaf weer, wat in het hart der gelovigen leefde, terwijl de ander hierop reageerde. Ook in Duitsland, wordt in de ©van- geliscli-Intilerse kerk in de richting van een tweegesprek tussen twee voorgangers geexperimenteerd. Niet elke zondag, maar zo nu en dan, eventueel in een avonddienst. De ervaringen schijnen in de Frank fortse kerk bemoedigend te zijn. Dit al les bevindt zich nog geheel in het be ginstadium. Vooral in Nederland zal er nog veel moeten gebeuren wil de preek een zaak der gemeente worden. Daarvoor zyn van de zijde der gemeente ook meer gaven der genade en vrijmoedigheid eerste voorwaarden. Of we hier aan toe zijn valt buiten het bestek van dit arti kel. Genoeg zy op te merken, dat bovenge noemde ouderling niet helemaal gelyk had. De prediking is ook zaak der ge meente en van de kerkeraad. Hier lag- gen nog mogelijkheden, welke nog lang niet uitgeput zyn. De vanzelfsprekend heid van één kansel is aanmerkelijk ge slonken en het zou goed zyn om bij de bouw van nieuwe kerken serieus aan deze ontwikkeling aandacht te schenken* zer. Dit wil wel eens tot spanningen leiden: De prijs van de „verse" markt ligt vaak hoger dan die van de indus trie. Drs. Huyzer zag de oplossing niet in de richting van een coöperatieve coin- servenfabriek door tuinbouwveilingen, maar meer in scherpere kontrakten van tuin- en akkerbouw. Hiertoe is no dig dat de kontrakttelers van land- en tuinlbouw zich sterker organiseren om daardoor gezamenlijk de conservenin dustrie betere kontrakten af te dwin gen. Ook is het noodzakelijk diverse monopolies te doorbreken door vestiging toe te staan van buitenlandse conser- venfabrieken. In de morgenuren sprak ds. J. Vlaar- dingenbroek uit Grijpskerke over „de mens en zijn schepping". Vier ge spreksgroepen hielden een felle ge* dachtenWisseling over deze causerie. MIDDELBURG. De Chr. Histori- sche kiesvereniging te Middelburg hield gisteravond een ledenvergadering in het CJMV-gebouw. De vergadering „draai de" voornamelijk om de bespreking van de personen (groslijst) die kandidaat zijn gesteld voor verkiezing tot lid van de Provinciale Staten. Gemachtigden werden aangewezen voor de in Goes op 20 januari a.s. te houden bijeenkomst ter definitieve vaststelling van de kan didatenlijst. In de rondvraag werd nog de aan dacht besteed aan de verkeerssituatie bij de Stationsbrug en aan de vele oude en leegstaande panden in de binnenstad. De leden juichten het aankoopbeleid van het gemeentebestuur in het kader van de sanering volledig toe. GOES. Ter gelegenheid van de ont- wikkelingsdag van de Zeeuwse fruit teelt, die gisteren in Goes werd ge houden, was ook een show van tuirf- bouwmachines e.d. georganiseerd. Dé voorzitter van de kring Zeeland van de N.F.O. de heer J. Q. C. Lenshoek heefi m de morgenuren deze show met een. kort woord .geopend. De handel is in steeds groter wordend aantal vertegen woordigd op de show. Dat bleek ook gisteren .want het gehele complex „za- len Krijger aan de Beestenmarkt werd m beslag genomen door de expositie.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1962 | | pagina 5