Zilveren bruiloft idyllisch gevierd Soekarno geeft de toon aan bij vreemde diplomatendans is Clay tc JAAP NANNINGA BIJ BOTSINGOMGEKOMEN Indonesië betrekt oorlogsstellingen SECRETARIS N.V.V. KEERT ZICH TEGEN REDE PRINS BERNHARD VIJF MENSEN OVERLEVEN SCHIPBREUK i De Bilt: Wind Goa nu met recht kolonie geworden BANKEMPLOYÉ UITGELEVERD Hazerswoude wil kraaiemars voor tachtig zwanen PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND ZEGT AMBASSADEUR DE BEUS 8 AMERIKA BLIJFT HOPEN Kroesjtsjef uit bed Wel voorwaarde Frits als spreker Snikken en glimlach jes Gepikeerd Zuurkool met kramp voor marinemannen Een van Nederlands beste schilders Directeur: JACQ. DE SMIT: Chefrea.: s. Breaker. Kantoren te. Middelburg, Plein 1940 nrs. 6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009 en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4. telefoon 01100—6901. Vlissingen, Nieuwendijk 33, Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen, Nieuwstraai 40. Postbus 53. tefefoon 011503189, Zierikzee. Havenpark 24, telefoon 011102991. Zeeuwsch Dagblad Losse nummers 13 cent Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal' Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters T cent per woord met een minimum van 1,—» 16e JAARGANG No. 5051 Maandag 8 januari 1962 «PLAN GEREED VOOR EVACUATIE» nat mi» MAKASSAR (Reuter, AP) Terwijl president Soekarno dit weekeinde drei gende redevoeringen hield tijdens zijn toernee door Celebes, betrokken Indonesi sche eenheden hun oorlogsstellingen zoals Indonesische ministers het betitelden rondom Nederlands Nieuw-Guinea. In de haven van Pare Pare, 160 kilometer ten noorden van Makassar, liggen torpedobootjagers klaar en in de loop van de week komen daar nog andere oorlogsbodems bij. Kolonel Joesoef, militair bevel hebber van Zuid-Celebes, heeft in Makassar verklaard, dat voortdurend verster kingen in dit gebied samenstromen. Amerikaanse luchtbrug naar West-Berlijn Van onze correspondent DONN. President Kennedy en zijn vertegenwoordiger in Ber lijn, generaal Lucius D. Clay, zijn het bij hun overleg te Wash ington eens geworden over de maatregelen die genomen moe ten worden in geval van een verscherping van de crisis in Berlijn. Clay die ook met Rusk, de Amerikaan se minister van buitenlandse zaken, heeft gesproken, zei dat er op het ogen blik weliswaar geen grote crisis in Ber lijn wordt verwacht, maar dat het Wes ten od alles moet zijn voorbereid. Clay keert maandagavond naar West-Berlijn terug. Tussen de Amerikaanse regering en Clay schijnt over het Amerikaanse optreden in Berlijn in beginsel overeenstemming te bestaan, maar er zou toch wel enige wrijving zijn geweest over tactische maatregelen m antwoord op Oostduitse provocaties. Clay is voorstander van scherpe reacties, terwijl de Amerikaan se regering heeft oesloten tot voorzich tig handelen. Meningsverschillen zou den aan de dag zijn getreden naar aan leiding van de samentrekking van Ame rikaanse tanks aan de controlepost in de Friedrichstrasse en na Clay's besluit tot hervatting van de patrouilles van de Amerikaanse militaire politie op de toegangswegen tussen Berlijn en Helm stedt. Op de koop toe Ook vindt Clav dat de Amerikaanse com mandant in Berlijn niet voldoende vrij heid van handelen heeft waardoor in dringende gevallen moeilijkheden zou den kunnen ontstaan De Amerikaanse redering daarentegen meent, dat het in het helanv van de eenheid van het Westen heter is vertragingen op de koop toe te nemen Zie verdor pag. 5 ü- Het was gisteren feest in het Oostenrijkse plaatsje Lech. Koningin Juliana en prins Bernhard vierden daar in intieme kring hun zilveren huwelijksfeest. Overdag stonden zij en. hun vier dochters op de ski's, 's Avonds maakte het hele gezin bij het licht van fakkels een sledetocht naar het bergdorpje Zug. In één van de herbergen daar gaf het koninklijk paar een be sloten feestje. Voordat de Koningin, de Prins en de prinsessen zich voor het feest gingen ver kleden poseerden zij voor de deur van het hotel Alte Post even voor de fotografen. In het hotel stonden toen al overal bloemen en lag een hele stapel telegrammen van mensen die de Koningin en de Prins wilden geluk wensen. De Nederlandse ambassadeur in Australië, dr. J. G. de Beus, heeft gisteren voor de Australische televisie bekendgemaakt, dat plannen gereed liggen voor de eventuele evacuatie van westelijk Nieuw- Guinea door de Europeanen. Hij zei ook, dat Neder land geen buitenlandse hulp is toegezegd voor het geval er om Nieuw-Guinea zou worden gevochten. De ambassadeur stelde, dat Nederland zou blijven vasthouden aan onafhankelijkheid en zelfbeschik king voor westelijk Nieuw-Guinea. De voorzitter van de Nieuw-Guinearaad, de heer Sollewijn Gel-pke, heeft overigens gezegd te betwijfelen of Nederland bereid is voor westelijk Nieuw-Guinea te strijden zonder hulp van de V.N. of andere landen. De dreigende redevoeringen en acties van Indonesische zijde ten spijt, bestond gisteren in Amerika goede hoop op een vreedzame regeling van het geschil. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Rusk zei in een vraaggesprek voor de radio: „Wij zien niet in Waarom niet een of andere vreedzame regeling kan worden bereikt, maar wij zijn niet in een positie om officieel te bemiddelen. Gebruik van geweld zou naar zijn mening in strijd zijn met Indonesiës verplicntinigen. Mr. C. W. A. Sohürmarm, Nederlands permanente vertegen woordiger bij de Uno, acht het niet aannemelijk, dat Soekarno nu tot een gewapende actie overgaat. „Hij heeft er geen enkele steekhoudende reden voor nu Nederland tot praktisch iedere vreedzame oplossing bereid is", zo zei hii voor zijn terugkeer naar New York op Schiphol. Een 23-jarig Engels meisje is giste ren in een ziekenhuis in Oxford over leden na drie en een half jaar buiten bewustzijn te zijn geweest als gevolg van een auto-ongeluk. MOSKOU (Reuter i - Premier* Kroesjtsjef die vorige week het bed moest houden wegens grien '.s weer aan het werk gegaan. Kroesjtsjef heeft door znn ziek'e een jachtpartij in Wit-; Rusland moeten uitsteljen. Michael Soeslof. lid van het presidium van de communistische partij en secre taris van het centrale comité, is in eenl ziekenhuis in Moskou opgenomen. Hij j zou aan tuberculose lijden. Weersverwachting van het K.N.M.I. in De Bilt, geldig tot hedenavond: Aanvankelijk i op vele plaatsen Tm mist of laag- Affl hangende bewol- /Lrking. Later op- klaringen, maar in de middag vanuit het wes ten toenemende bewolking met kans op regen. Tot vrij krach tig, en aan de kust tot krach tig of hard toe nemende zuid- 7 7 westelijke wind. MIESJE: We moeten vandaag op alles bedacht zijn. 9 januari: zon op 8.46, zon onder 16 48; maar, op 10.39, maan onder 20.52. HET WEER OVERAL max. weer wind temp n.sl. Helsinki onbew stil -8 0 Stockh. zw. bew Z -3 0 Oslo bew. Z 2 3 Kopenh sneeuw ZZW 2 0,1 Aberdeen zw. bew ZZO 7 0 Londen h. bew ZW 11 0 A'dam bew ZZW 6 0.3 Brussel motregen ZW 7 2 Luxemb mist ZZW 2 2 Parijs bew z 10 0 Bordeaux onbew stil 13 0 Grenoble on bew. ZW 8 0 Nice onbew NNW 15 0 Berlijn l. bew ZZW 4 0 Frankf motregen ZW 3 0.1 München zw bew W 3 0 Zürich mist N 4 0 Genève onbew ONO 6 0 Locarno zw. bew stil 3 0 Wenen 1 bew WNW 5 0 Innsbr bew stil 4 0 Belgrado sneeuw stil -1 0,1 Athene onbew. NNO 14 0 Eigen nieuwsdienst. AMSTERDAM. De secretaris van het N.V.V., de heer W. F. van Tilburg, kantte zich zaterdag in Am sterdam tegen een deel van de Kerst rede van prins Bernhard. Volgens hem had de Prins er van gesproken dat de beruchte zaterdag bij vele mensen tot een obsessie zou zijn ge worden en dat werken een straf zou zijn. „Op deze wijze wordt een on juiste conclusie getrokken", aldus de heer Van Tilburg. De secretaris van het N;V.V. geloofde dat de vreugde over de Vrije zaterdag niet gelijkwaardig kan worden ver klaard met een hekel aan werken. De vrije zaterdag is mogelijk geworden door betere werkmethoden die de pro- duktiviteit hebben verhoogd, en moet daarom worden gezien als een stukje welvaartsverruiming. Evenmin was de heer Van Tilburg het eens met hen die beweren dat de werknemers de vrije zaterdag in ledigheid doorbrengen. SOCIAAL GOED „Degenen die soms wat schamper spreken over de vrije zaterdag, moeten beseffen dat het om een sociaal goed gaat", aldus de heer Van Tilburg, die zich in het bijzonder weerde tegen hen die in discussies en artikelen hebben gezegd dat de arbeiders zich met de vriie zaterdag een slechte dienst heb ben hewezen Het jaar 1961 noemde hii het jaar van de werktijdverkorting. Hij hoopte dat voor de 289 099 werknemers voor wie de vrije zaterdag nog niet geldt, in 1962 het hoofdstuk van de 45-urige werkweek kan worden afgesloten. De heer Van Tilburg noemde de loon matiging. waarover werknemers, werk gevers en regering het onlangs eens zijn geworden, noodzakelijk Maar dit loonakkoord moet volgens hem los wor den gezien van de ernstige bezwaren die het N.V.V bliift houden tegen de huidige toonnolitiek. Hij wenste de verantwoordelijkheid voor de loonont wikkeling dit jaar in handen te zien gelegd van het bedrijfsleven. De toet singsnormen moeten voorts begrijpe lijker voor de arbeiders worden ge maakt, REZORGDHEID De voorzitter van het N.V.V.drs. D Roemers noemde zaterdav in Gronin gen de positie van de vakbeweging in Nederland in de eerste wintermaanden niet zo voorspoedig. Deze ontwikkeling vervulde hem. met enige bezorgdheid, gezien de steeds groeiende beroepsbe volking en het optreden van afgeschei den vakbewegingen als bij het rijdend personeel der Nederlandse Spoorwegen Nu heeft Soekarno zowel in een bood schap aan Oe Thant als in zijn redevoe ringen op Celebes, de deur voor een gesprek opengelaten. Nadrukkelijk heeft ii.1 evenwel als voorwaarde gesteld, dat Nederland het bestuur over westelijk Nieuw-Guinea aan Indonesië over draagt. Voor een gesprek zonder prea labele voorwaarden, waartoe de Neder landse regering zidh bereid had ver klaard, voelde hij daarom niets. Duidelijk heeft hij ook doen uitkomen, dat de reactie van de wereld op een eventuele aanval hem onbewogen laat. In Bonthain betoogde hij: „Indonesië zal westelijk Nieuw-Guinea binnen vallen, als Nederland het niet op korte termijn aan Indonesië overdraagt. Het zal ons niet raken als de wereld hier door in opschudding raakt". De menigte riep daarop in koor: „Het kan ons niet schelen, het kan ons niet schelen. "Wij willen West-Irian". Eén gevierd spreker was ook de Papoese student Frits Kirihio, die Soekarno od ziin tocht vergezelt. Nu hii „de lucht der vrijheid in Indone sië had ingeademd" meende hij dat West-Irian reeds van de Papoea's was. „Onze jeugd is bereid te vechten en niets kan de eis tot vereniging van het hele land onderdrukken". Op de vraag of hij nog naar Nederland of Nieuw- Guinea zou terugkeren, antwoordde Kirihio, dat hii het wel hoopte. Maar als het niet gebeurde, maakte hij zich niet bezorgd, „omdat ik niet alleen sta". Kirihio vond bij de Indonesiërs een warmer onthaal dan bij de Papoea's in Nieuw-Guinea. Vijfhonderd Papoese scholieren en studenten betitelen hem in een zaterdag aan prof. De Quay gestuurd telegram als een landver rader en vijand van de Papoea's. In het gevolg van Soekarno bevin den zich. zoals bekend, ook tien buiten landse ambassadeurs. Od een massa bijeenkomst in Para Pare riep Soe karno hen voor de microfoon. De Amerikaanse ambassadeur Jones was het eerst aan de beurt. Hii riep: „Mer- deka" (Vrijheid). De na hem komende Russische ambassadeur vond dit ken nelijk onvoldoende en riep luidkeels: „Vrijheid en West-Irian" De roep werd door de diplomatieke vertegenwoordi gers van oosterse en neutralistische landen die na hem kwamen, geestdrif tig overgenomen. Jones liet zich even min onbetuigd op een feestavond in Makassar Hii bracht ..Smiles" ten ge hore. waarbii hii zichzelf on de gitaar begeleidde. Soekarno liet de politiek ook een ogenblik rusten en danste. Minister Nogueria: LONDEN (Reuter) De Portugese minister van buitenlandse zaken dr. Alberto Nogueria, heeft gisteravond voor de Britse commerciële televisie verklaard dat Goa „nu met recht een kolonie kan worden genoemd". Volgens dr. Nogueria is het bestuur van het gebied dat voorheen door de bewoners van Goa werd uitgeoefend nu geheel in handen van de Indiërs. Hetzelfde zou gelden voor de politie macht. Hij zei verder dat met de in voering van het kaste-systeem „de reli gieuze vervolging is ingezet". Er is een wet op komst volgens wel ke de lonen in Goa volgens dr. No gueria zeker twee tot drie maal zo hoog als in Indië op het peil van de In dische lonen zullen worden gebracht. Eerder had dr. Nogueria kritiek ge< oefend op de Britse houding in de kwestie-Goa. „Wij hebben Engeland niet gevraagd een oorlog tegen een lid van het Gemenebest te beginnen", zo zei hij, „maar er stonden nog vele andere wegen open om agressie tegen te gaan". „Den Haag" wilde gisteravond geen commentaar leveren on het bericht, dat de Nederlandse regering Amerika om opheldering zal vragen over het gedrag van de heer Jones. In Den Haag zou men nogal gepikeerd zijn over Jones' kreet „Merdeka" voor een microfoon op een grote bijeenkomst. Uit Singapore komt het bericht, dat de linkse partijen daar gisteren in een massabetoging hun steun hebben uitge sproken voor Soekarno's aanspraken op Nederlands Nieuw-Guinea. Merkwaar digerwijs werden daar zaterdag twee mensen gearresteerd, die affiches aan. plakten waarin de bevolking van Sin gapore tot steun aan Soekarno werd opgeroepen. Schip zonk meteen na aanvaring Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM Ingrid Scheffer, een schippersdochter van nauwelijks acht maanden oud, heeft gistermid dag op de Nieuwe Maas bij de Schiemond in Rotterdam, met haar ouders en nog een schippersecht- paar een schipbreuk overleefd. Haar wiegje stond in de roef van de Richard III, een met erts geladen motorschip van 913 ton, dat in de mist uit de koers raakte en daardoor werd overvaren door de uitvarende, zesduizend ton grote Werrastein van de Norddeutsche Lloyd. De Richard zonk onmiddellijk en alle opvarenden kwamen in het water te liggen. De sleepboot Nederland van de Nederlandse stoomsleepdienst v/h P. Smit schoot de drenkelingen meteen te hulp. Snelle redding Zo kwam het dat de kleine Ingrid, haar 22-jarige moeder en haar 24- jarige vader slechts heel even in le vensgevaar verkeerden. Ook de schip per van de Richard III, de 3I-jarige S. Steekstra, en zijn vrouw D. Steek- stra-Hormann werden gered. Hun redders waren de sleepboot kapitein H. Sleeuwit, de machinist, C. Simons en de dekknecht J. Schier- beek. Zij brachten de vijf drenkelingen bij de Schiemond aan wal. Daar ston den al ziekenauto's klaar voor vervoer naar het ziekenhuis. Na van droge kleren te zijn voor zien en wat warms te hebben gedron ken konden de beide echtparen met de kleine Ingrid hun waladres in Schie dam opzoeken. De Werrastein, die slechts gedeelte lijk met stukgoed was geladen, had weinig schade opgelopen. Nog gister avond is het schip naar zee vertrokken. - Zei ik het je niet: Lies is altijd op onverwachte gasten ingesteld DEN HELDER. De vrijdagse pot is er voor de marinemannen van het on- diepwatermijnenveeg-squadron 205 in Den Helder bijna oorzaak van geweest, dat zij niet met verlof konden. Een paar uur nadat de borden zuur- kool-met-rookworst waren leeg gege ten, kregen de meeste leden van het squadron last van buikkrampen. Vol gens de dokter moest de rookworst be dorven zijn geweest. Hij liet iedereen aan boord blijven om snel te kunnen ingrijpen als zich vergiftigingsverschijn selen zouden voordoen. Pas zaterdagmiddag om twaalf uur kwam het verlossend woord: iedereen die geen wacht hoefde te lopen, mocht naar huis. Van onze Amsterdamse redactie AMSTERDAM. De Duitse justitie heeft de 47-jarige employé van de Amsterdamsche Bank, J E., die in oktober naar Baden-Ba den vluchtte omdat hij voor een bedrag van achthonderdduizend gul den had gefraudeerd, aan Neder land uitgeleverd. Hij is zaterdag aan de officier van justitie te Am sterdam, mr. Lagerwaard, voor geleid. De bankemployé werkte samen met een Fransman. Die werd na een onderzoek van een Amsterdamse re chercheur en een van de directeuren van de Amsterdamsche Bank in Span je opgespoord en gearresteerd. Ook zijn uitlevering is gevraagd. HET WRAK VAN DE AUTO WAARUIT JAAP NANNINGA MET MOEITE WERD BEVRIJD Van een onzer verslaggevers HAZERSWOUDE De gemeente Hazers woude wil ongeveer tachtig zwanen kwijt. Verscheidene burgers hebben ge klaagd over de last, die de vogels hun zouden bezorgen. De raad heeft B. en W. gemachtigd bij de Commissaris van de koningin een vergunning voor het afschieten van de zwanen aan te vra gen. De overlast bezorgende zwanen leven vrij en blij in het Rietveld, een para dijselijk watergebied in de buurt van Hazerswoude. Voor de weinige mensen die hier wonen komen de bakker en de melkboer per bootje, een andere mogelijkheid is er niet. Juist deze men sen hebben de zwaan de bel aangebon den en het gemeentebestuur om maat regelen gevraagd. Vernielingen Meer dan eens is het gebeurd, dat een opvliegende zwerm zwanen „Je denkt dat er een straaljager overkomt", zegt burgemeester A Smit de bo vengrondse elektrische leidingen ver nielde Ook leveren de zwanen, vooral in de paartijd, gevaar op voor het jonge vee dat toevallig in de buurt komt Het zou niet de eerste keer zijn, dat een kalf door een woedende zwaan wordt aangevallen en danig toege takeld. Burgemeester Smit voelde er niets vooi om via een bepaling in de gemeente lijke politieverordening een optreden tegen de zwanen mogelijk te maken: de meeste van de vogels leven in hel wild van oe andere is heel moeilijk vast te stellen wie de eigenaar var welke vogel is. Voorstellen In de raad zijn ook nog andere moge liikheden dan doodschieten naar voren gebracht. Een van de raadsleden stelde voor de jonge dieren te leeuwieken. JAAP NANNINGA AMSTERDAM. Bij het blussen van een brand in Amsterdam zijn zaterdagavond twee brandweer mannen door rook bedwelmd. Le den van de gemeentelijke genees kundige dienst hebben hen weer bij kennis gebracht. wat neerkomt op het wegnemen van een pen uit de vleugels waardoor het vliegen onmogelijk wordt gemaakt. Als de jongen niet vliegen gaan de ouden ook niet de lucht in, zo verzekerde hij. Een ander raadslid gaf de raad het pro bleem op te lossen door in de broed tijd de eieren uit de nesten van de vogels te halen. Op voorstel van e burgemeester ging de raad er mee akkoord dat de zaak aan de Commissaris van de koningin wordt voorgelegd. Hij zal de oplossing moeten brengen' Tegelijk werden B. en W. gemachtigd een vergunning voor het afschieten van de zwanen aan te vragen. ,,'t Is een mooi gezicht, al die zwanen, maar we kregen een beetje te veel van het goede", aldus burgemeester Smit. Van een onzer redacteuren DEN HAAG. De Haagse kunst schilder Jacob Nanninga is in de nacht van zaterdag op zondag in Den Haag verongelukt. Toen hij op het Scheldeplein met zijn auto te veel links hield botste hij frontaal op een tram van de H.T.M. De brandweer moest hem uit het autowrak bevrij den. Enkele minuten na aankomst in het ziekenhuis is hij overleden Jaap Nanninga, in 1904 te Winscho ten geboren, was een der boeiendste talenten van de kring van Haagse schil ders. Hoewel hij deelnam aan interna tionale exposities (Biënnale) en Neder landse tentoonstellingen en zijn werk verscheidene keren is onderscheiden, onder meer met de Jacob-Marisprijs, is Nanninga een betrekkelijk onbekende figuur gebleven. De Winkler Prins van de kunst noemt hem niet en Hamma- cher vermeldt hem in zijn „Stromingen en persoonlijkheden" slechts terloops. STILLE UITING Wellicht moet de reden van deze be trekkelijke onbekendheid gezocht wor den in het zeer persoonlijke en intro verte karakter van zijn werk. Hoewel hij zeker geen minder groot schilder was dan bijvoorbeeld Corneille of Ap pel, bleef zijn schilderkunst in de scha duw van de directe zeggingskracht en het bewogen expressionisme van die schilder. Zijn werk is niet gemakkelijk ver staanbaar. De mystische benadering van de wereld en de contemplatieve, zeer gevoelige en vaak zachte expres sie maken zijn kunst tot een zeer stille uiting. Iedere agressiviteit ontbreekt. Nanninga uitte zich bij voorkeur in zachte, soms transparant opgebrachte kleuren, grijs, teerblauw, warmgeel. Later trad rood tot het kleurengamma toe en verhevigde de tonaliteit van zijn doeken, maar exstatisch is zijn kleur nooit geworden. Het is stellig ten onrechte dat het talent van Nanninga min of meer in het verborgene is geweest. Van de reeds wat oudere kunstenaars die tot abstrac tie kwamen, was hij een der belang wekkendste. De overgang naar een abstracte vorm- en kleuienwereld is vermoedelijk geschied na gesprekken te Parijs met Bram van der Velde. CRISIS Hij heeft daarna een crisis doorge maakt die leidde tot een nieuwe bena dering van de problemen der moderne schilderkunst. Na zijn „overgang" heeft hij zich verder ontwikkeld uit een geometrische opvatting omtrent de com positie naar een meer spontane schil derwijze. Geheel in overeenstemming met de heersende tendenties besteedde hij alle aandacht aan het „handschrift", maar hij was onafhankelijk genoeg om niet te vervallen in één van die bru tale schilderwijzen, die lyriek en ge voeligheid, zowel van inhoud als van kleur en vorm, opofferen aan de vondst van het ogenblik. Het talent van Nanninga was daar voor veel te gevoelig. Nederland heeft met Jaap Nanninga een van zijn beste schilders verloren.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1962 | | pagina 1