doodt Belg met mes Nederlander Onderhandelen zonder voorwaarden vooraf HONDERDJARIGE KRIJGT EIGEN KINDERBOEKJE Voorzichtige eerste reacties op verklaring over Nieuw-Guinea Indonesische stem: Enige vooruitgang" Terugkeer directeur lijkt zeker Voorlopig geen Deense wapens voor Indonesië Vrouw gestikt LAATSTE NIEUWS DE JEUGD MET DE NEUS EROP SLAG OM DE ARM LEIDSE STUDENT SPRAK MET SOEKARNO Felle rede KAMERMEERDERHEID ACHTER REGERING: Standpunt ongewijzigd Den Haag heeft 240 agenten te weinig Kamer van koophandel Twente pleit voor commerciële televisie NEDERLANDER IN NOORWEGEN GEARRESTEERD De BiltVorst PTT-verbindingen met Indonesië nu officieel verbroken A Van een onzer verslaggevers DEN HAAG. De tribunes van de Tweede Kamer zijn gis teren de hele middag stampvol geweest. Buiten stonden lange rijen belangstellenden geduldig te wachten tot er binnen weer een plaatsje vrij kwam. Onder hen bevonden zich opvallend veel jongeren. Aan de aanwezigen in de ge reserveerde loges was ongev&er af te zien om welke zaak het in de Tweede Kamer ging en dat het een zaak van wereldbelang was. Er waren vijf ambassa deurs. maar ook waren er: dr. P. Rijkens, het lid van de Nieuw-Guinearaad mr. J. O. de Rijke, enkele jonge Papoea's en twee Indonesiërs. Directeur: JACQ. DE SMIT: Chefred.: G. I. Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs. 6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009 en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4. telefoon 011006901. Vlissingen, Nieuwendijk 33, Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen, Nieuwstraai 40. Postbus 53. tefefoon 011503189, Zierikzee. Havenpark 24, telefoon 011102991. Zeeuwsch Dagblad PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND losse nummers 13 cent I Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal' Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter» T cent per woord met een minimum van 1,—s. 16e JAARGANG No. 5047 Woensdag 3 januari 1962 NEDERLAND OP DE GOEDE WEG" Van een onzer verslaggevers WASHINGTON (Reuter/AP) In Washington en Londen is voorzichtig goedkeurend gereageerd op het besluit van de Nederlandse regering zich bereid te verklaren tot het openeii van besprekingen met Indo nesië, zonder daarbij van te voren voorwaarden te stellen. Zelfs de Indonesische ambassadeur in Washing ton, mr. Zairin Zain zei: „Het Nederlandse aanbod schept een gunstig klimaat. Er liggen nu grote moge lijkheden voor ons". Toen Zain dat verklaarde had hij net een onderhoud van een half uur met de Amerikaanse onderminister voor buitenlandse zaken, Averell Harriman, achter de rug. Hij zei: „Het Nederlandse aanbod duidt op voor uitgang in het standpunt van de Nederlandse regering. Indonesië hoopt dat er nog veel meer vooruitgang zal volgen." Op de vraag of het Nederlandse aanbod voldoende was om rechtstreekse onderhandelingen te openen, zei Zain even wel: „Mijn regering heeft Nederland enige tijd geleden in formeel gevraagd een dergelijk aanbod te doen, maar toen weigerde de Nederlandse regering. Sindsdien heeft de situatie zich ontwikkeld. Ik kan niet zeggen of de weg naar onder handelingen nu open ligt". Op de vraag of de Indonesische rege ring bereid zal zijn de voorwaarde dat slechts zal worden gesproken over de overdracht van het bestuur over weste lijk Nieuw-Guinea aan Indonesië, te laten vallen, zei Zain: „Hierop kan ik niet antwoorden. Het is beter dat mijn regering daarop het antwoord geeft." Zain zei dat liet „nuttig" zou zijn indien de Uno behulpzaam zou zijn bij het tot elkander brengen van Nederland en Indonesië. Hij zei dat zijn land on gaarne geweld zal gebruiken, maar dat het niet kan toestaan dat voor westelijk Nieuw-Guinea een onafhankelijke re gering wordt ingesteld, omdat dat een amputatie zou zijn van een. deel van Indonesië. Eerder had de woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van buitenland- „Zo'n bescheiden man se zaken, Lincoln White, voorzichtig verklaard: Het Nederlandse aanbod schijnt een poging te zijn van de Ne derlandse regering om een vreedzame oplossing voor het probleem te berei ken. In Washington sprak men gister middag van een „belangwekkende" stap. Gehoopt werd dat Indonesië de Nederlandse stap zal aanvaarden. In Londen zei een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken, even voorzichtig als zijn Amerikaanse collega: „Het schijnt voor het op gang brengen van de onderhandelingen be vorderlijk te zijn, dat geen. van beide partijen vooraf voorwaarden stelt." Intussen is in "Djakarta bekend ge maakt dat president Soekarno volgende week dinsdag „een belangrijke rede" over de kwestie Nieuw-Guinea zal hou den. Gisteren heeft Soekarno zich fel te gen de Australische premier Menzies gekeerd. Deze had in een nota zijn be zorgdheid geuit over de mogelijkheid dat president Soekarno zijn aan 'hem gegeven belofte geen geweld te zullen gebruiken, zou breken. Wij hebben het recht alle middelen te gebruiken, die ons ter beschikking staan, zei Soekarno gisteren. Dat is geen woordbreuk. Als men op ons trapt, zo zei hij, is het vol gens onze geloofsovertuiging onze plicht op te treden. Eigen nieuwsdienst DEN HAAG Het post-, telegraaf- en telefoonverkeer tussen Nederland en Indonesië is sinds gisterochtend officieel verbroken. Sinds 30 september waren (officieus) al geen telefoongesprekken mogelijk. De Nederlandse P.T.T. zal geen stuk ken en pakketten met bestemming In donesië meer aannemen. Zendingen die al zijn gepost, zullen aan de afzenders worden teruggestuurd. Van onze Haagse redactie DEN HAAG. De 56-jarige mejuf frouw M. J. Plugge is gistermorgen in de woonkamer achter haar bijouterie winkel in de Jan Luykenstraat in Den Haag dood in bed gevonden. Ze was het slachtoffer geworden van kolendampvergiftiging. Een slecht trek kende kachel moet de oorzaak zijn ge weest. De aankomst van minister Luns bij de Tweede Kamer trok gisteren de nieuwsgierige belangstelling van een lange rij wachtenden, die niet onmiddellijk een plaats op de overvolle tribunes hadden weten te veroveren. Van onze parlementaire redacteur DEN HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren in overgrote meerderheid gekozen voor recht streekse onderhandelingen met Indonesië over Nieuw-Guinea. Het nieuwe regeringsbeleid is gericht op onderhandelingen zonder dat daarbij de zelfbeschikking van de Papoea's als voorwaarde wordt gesteld. Volgens minister-president prof. dr. J. E. de Quay mag „naar redelijkheid worden verwacht", dat ook Indonesië zonder voorwaarden tot onderhandelen bereid is. Diplomatiek overleg is daarover nog gaande, zodat de premier in zijn gisteren aan het begin van het Nieuw-Guineadebat afgelegde verklaring geen bijzonderheden kon geven. De fracties van de K.V.P., A.R. en C.H.U. schaarden zich zonder voorbe houd achter deze politiek. De socialis tische fractievoorzitter mr. J. A. W. Burger wilde van een gesprek zonder grondslag niets weten. Het is 's lands belang, zo zei hij, dat de Papoea's voor Indonesië kiezen. Daarmee is dan met een het zelfbeschikkingsrecht verwe zenlijkt. De hele zaak draait erom hoe wij van Nieuw-Guinea afkomen, aldus mr. Burger. Hij bleek van oordeel te zijn, dat bij onderhandelingen de erken ning van het Indonesische standpunt dat dit land reeds de soevereiniteit be zit, niet bezwaarlijk is voor enige vorm van zelfbeschikking. „Ander kabinet" Overigens was mr. Burger van me ning dat dit kabinet toch niet in staat is het probleem tot een vreedzame oplossing te brengen, dat er dus een ander moet komen met de oplossing van de kwestie Nieuw-Guinea als cen trale doelstelling. Mr. Burger zei dat zijn fractie aan de vorming van zo'n kabinet wilde meewerken en dan be reid was voor het beleid in zake Nieuw-Guinea verantwoordelijkheid te aanvaarden. De regering streeft naar onderhan delingen in breder verband, zo luidde de regeringsverklaring die werd uitge sproken door prof. De Quay. Achter de regeringstafel zaten verder de ministers Luns en Toxopeus en staatssecretaris Bot. Later kwam staatssecretaris Van Houten er ook bij zitten. Het was nog niet bekend of de secre taris-generaal van de Verenigde Naties, Oe Thant, bereid zal zijn zelf als be middelaar op te treden. President Soe karno had trouwens nog steeds geen antwoord gegeven op de oproep van Oe Thant. Belang van Papoea's Het „breder verband", waarin vol gens prof. dr. De Quay onderhandeld zou moeten worden, biedt niet alleen meer kans om tot formules te komen die voor beide partijen aanvaardbaar zijn maar verschaft ook een waarborg voor het vaststellen van de standpunten. Het beginsel van zelfbeschikking, dus de vrije keus voor de bevolking van Nieuw-Guinea, zal de regering niet als voorwaarde, als prealabele conditie, stellen. Dat doet volgens de premier niets af aan de overtuiging van de regering dat zij bij onderhandelingen in de eerste plaats het belang van deze bevolking voor ogen moet houden. Zie verder |>a£. 5 BONN (DPA,AP). De openba re aanklager in Stuttgart heeft gis teren professor dr. Kurt Leibrand een bekende verkeersdeskundige be schuldigd van oorlogsmisdaden. Leibbrand, die destijds van de ge meente Den Haag het verzoek kreeg advies over verkeersvraagstukken uit te brengen, zou volgens de beschuldi ging de hand hebben gehad in het doodschieten van 26 Italiaanse arbei ders. Van een onzer verslaggevers BRUSSEL. In een volkswijk bij het Zuidstation in Brussel is op oude jaarsavond de vijftigjarige schilders knecht Marcel Crocket met een zak mes in de buik gestoken. De man bloedde dood. De 61-jarige Nederlan der Louis S., een glazenmaker, is aan gehouden en heeft bekend de daad te hebben gepleegd. Volgens zijn verklaring was hij bij zijn buurman, die een gemeubileerde kamer aan de Nieuwlandstraat be woont op bezoek toen er ruzie ontstond. ,,Hij beschuldigde mij van huichela rij", zei de verdachte, „waarop ik in dolle woede een groot zakmes pakte, dat ik altijd bij me draag, het open knipte en toestak." Limburg achter Scholtes DJAKARTA (A.P.). De woordvoerder van het Indone sische ministerie van buiten landse zaken, Ganis Harsono, heeft gisteren herhaald dat In donesië alleen onderhandelingen met Nederland wenst als die zijn gebaseerd op overdracht van het bestuur over westelijk Nieuw-Guinea aan Indonesië. Hij verklaarde dat in een com mentaar op de verklaring van prof. De Quay in de Tweede Kamer. Hij zei dat westelijk Nieuw-Guinea volledige auto nomie kan krijgen binnen In donesië. A. BEEKMAN boek voor de jeugd V'ERKRADE Limburg heeft de zijde van Johan Scholtes ge kozen. In zijn controverse met het gemeentebestuur van Kerkrade, waardoor Johan Scholtes onlangs als directeur van het Wereldmuziek concours ontslag heeft genomen, heeft zich een nieuwe ontwikkeling afgetekend. Brede kringen van de Limburgse be volking hebben zich achter de wensen gesteM, die Johan Scholtes ten aanzien van zijn mogelijke terugkeer als direc teur van het Wereldmuziekconcours heeft geformuleerd. Deze wensen zijn inmiddels ter ken nis gebracht van het dagelijks bestuur van de Stichting Wereldmuziekconcours Kerkrade. Zij behelzen de volgende punten: 1 De positie van de heer Scholtes *- zal onmiddellijk losgemaakt moe ten worden van de gemeente, terwijl de mogelijkheid onder ogen gezien moet worden om het bureau van het Wereld muziekconcours elders dan in het ge meentehuis van Kerkrade te vestigen. o De samenwerking tussen de heer Scholtes met het bestuurslid en raadslid de heer Bremen zal in de toe komst niet meer mogelijk zijn. O De heer Scholtes zal in muzikale kwesties de vrije hand gelaten moeten worden. Hij zal het recht moe ten hebben zijn adviseurs zelf te kiezen. In Kerkrade Johan Scholtes, die om gezondheids redenen buitenslands vertoefde, is in middels in Kerkrade teruggekeerd. Zijn conflict met het gemeentebestuur van Kerkrade, dat in brede kringen van het Nederlandse muziekleven opzien heeft gebaard en dat geleid heeft tot zijn vrijwillige ontslag als directeur van het Wereldmuziekconcours, sproot voort uit een prestigekwestie. Door zijn eclatante successen als organisator van het We reldmuziekconcours werd de positie van Johan Scholtes in Kerkrade der mate dominerend dat er wrijvingen met het gemeentebestuur ontstonden. Burgemeester Th. J. M. Gijsen en wet houder K. W. Buck legden hem rigou reuze beperkingen in zijn beleid als directeur op. Het ziet er thans naar uit dat de terugkeer van Johan Scholtes als direc teur van het Wereldmuziekconcours zo goed als zeker is. Minder misdrijven Van onze Haagse redactie DEN HAAG. „Het Haagse politie korps bestaat nu uit ruim vijftienhonderd man; dat is 240 te weinig", aldus hoofd commissaris J. H. A. K. Gultherie van Weezei in zijn nieuwjaarstoespraak. In 1961 werden slechts 29 adspirant-politie- mannen aangesteld. De salarisverbete ring blijkt weinig invloed te hebben op de werving. Voor veertienduizend misdrijven werd de hulp van de politie ingeroepen. Ruim de helft daarvan werd opgelost. Voor deze misdrijven werden 3200 verdachten aangehouden. Het aantal arrestanten be neden de achttien jaar steeg met der tien en een half procent. Er werden veel minder zedenmisdrij ven aangegeven dan in 1960. Verkeersongelukken waren er ruim vijfhonderd minder dan een jaar te vo ren: 20.815. Daarbij vielen 52 doden, vijf minder dan in 1960. HENGELO (ANP) Het bestuur van de Kamer van. koophandel voor Twenthe en Salland is van plan contact op te nemen met andere kamers in de grensgebieden om in een gezamenlijk adres aan de regering te pleiten voor invoêring van commerciële televisie. Dit heeft de voorzitter, de heer H, van Heek Hzn., gistermiddag in een ver gadering van de kamer meegedeeld. Hij wees er op dat in het bijzonder in de grensgebieden die door Duitse reclamezenders worden bestreken, de Nederlandse ondernemer zich in een ongunstige positie bevindt. In die ge bieden immers kunnen buitenlandse bedrijven wel via de televisie reclame maken, maar de Nederlandse ondeiv nemingen niet via de Nederlandse televisie. Uit de discussie die op deze ver klaring volgde, bleek dat er in het oosten van het land veel vraag is naar produkten waarvoor op de Duitse tele visie reclame wordt gemaakt. ZEVENAAR. Op de rijksweg Zeve- naar-Elten is gisterochtend de negen tienjarige dienstplichtige soldaat G. W Peelen uit Spijk, die was gelegerd in Schoonhoven, met zijn fiets door een auto overreden. Hij was op slag dood Het ongeluk gebeurde bij een inhaal manoeuvre. De weg was glad en er hing een dichte mist, waardoor het zicht slechts 25 meter was. Van onze correspondent HAARLEM Vandaag wordt de heer A. Beekman te Aerdenhout honderd jaar. Op zichzelf is dat geen schokkende gebeurtenis. De heer Beekman zegt er zelf van dat iemanddeze leeftijd gemakkelijk kan bereiken, als hij maar blijft leven. Toch zal de jarige vanmiddag in het brandpunt van de belangstelling staan tijdens de receptie in het Heemsteedse restaurant Boekenroode waar hem door de directeur van de Haarlemse uitgeverij Van Goor Zonen het eer ste exemplaar wordt aangeboden van het kinderboekje „De Robinson van twaalf jaar". De heer Beekman heeft dat boekje onlangs uit het Frans vertaald en met de schrijver Cor Bruyn bewerkt om het geschikt te maken voor een serie van Van Goor. „Het is een spannend en fijn ver haal. Ik kreeg het boekje van mijn va der en ik heb het toen in één ruk uit gelezen. In het Frans. Het verhaal is nog heel goed voor de jeugd van van daag". Jonger Naar het verschijnen van dit boek je heeft de heer Beekman reikhalzend uitgezien. Hij zegt dat het hem een paar jaar jonger zal maken. Of hij die stimulans nodig heeft valt te betwijfe len. De heer Beekman, een patriarcha le figuur door zijn weelderige witgrij- ze baard, is een man van ongebroken geestkracht en lichamelijke vitaliteit, die zich geen dag verveelt. Hij studeert een paar uur per dag, leest kranten en luistert naar de radio. Bovendien houdt hij er enkele hobby's op na, een daarvan is het beoefenen van de ster- rekunde. Toen hij tachtig was gaf hij nog cursussen in natuur- en wiskundige aardrijkskunde voor leden van het Ne derlands instituut voor volksontwikke ling en natuurvrienden. Lesgeven is zijn levenswerk. Deze Brabander van huls uit hij werd in Ginniken geboren ging school bij zijn vader. Hij was nauwelijks twaalf toen hij in de tweede klas van de Rijks HBS kwam. Zijn eindexamen deed hij als jongen van zestien jaar. In 1878 vertrok hij naar Amsterdam om voor onderwijzer te gaan studeren. Twee jaar later deed hij examen te Haarlem. Nadat hij in de hoofdstad alle rangen van het vaderlandse on derwijzerschap had doorlopen stond hij in 1894 voor de keus: hoofd worden of leraar aan de Haarlemse Rijkskweek school. Hij koos „de Bak", zoals de kweekschool toen nog werd genoemd. Hij leraarde in het Frans en later ook in de aardrijkskunde. In 1903 vertrok hij naar het toenmalige Nederlands Indië waar hij achttien jaar bleef. Na zijn terugkeer vestigde hij zich aan de Rijnegomlaan te Aerdenhout waar hij nu nog woont. Toen de Rijkskweekschool vorige week haar honderdjarig bestaan vier de was de heer Beekman eveneens van de partij. De enige die kon zeg gen dat hij even oud was als de school. PORSGRUNN (AP). Een twintigja rige Nederlandse kok aan boord van het Noorse schip Rakenes is gisteren gear resteerd omdat hij een Noorse kokkin, waarmee hij volgens zijn zeggen is ver loofd, had bedreigd en mishandeld. Dat was gebeurd aan boord van het schip in de haven van Porsgrunn in Noorwegen. De Nederlander had met een geladen pistool gezwaaid en het meisje zo geslagen dat zij zich door een dokter moest laten behandelen. De naam van de Nederlander is niet bekend gemaakt. Wei vertelde de poli tie dat hij op Aruba is geboren. De kapitein van de Rakenes heeft de kok terstond ontslagen. Weersverwachting: van het K.N.M.I. In De Bilt, geldig: tot hedenavond: Over het algemeen weinig bewolking. Hier en daar mist. Overwegend droog weer. Weinig wind. In de ochtend ma tige tot lichte vorst, in de middag lichte vorst tot temperatu ren om het vries punt. MIESJE: Zal ik wachten tot de uit verkoop of niet? 4 januari: zon op 8.48, zon onder 16.42; maan op 6.13, maan'onder 15.14. HET WEER OVERAL Helsinki Stockh. Oslo Kopen h. Aberdeen Londen Amsterd. Brussel Luxemb Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankf München Zürich Locarno Weer wind min.t. n.sl. geh.bew. NW zw.bew. W zw.bew stil onbew. WZW l.bew. onbew. onbew. mist onbew geh.bew geh bew ijzel zw.bew. NNW l.bew. NW h.bew. WZW geh bew. stil sneeuw NNO geh.bew. ONO W stil stil stil N NO NO stil -0 3 -1 1 1 5 6 15 0 2 -1 -0 Frits Kirihio DJAKARTA (Reuter) De Papoea Frits Kirihio, die in Leiden niet-westerse sociologie studeert, heeft in Djakarta gesproken met president Soekarno. Kirihio zei na het gesprek: „Ik ben zeer verbaasd te zien hoe bescheiden de president is". Soekarno had de student verteld dat westelijk Nieuw-Guinea met Indonesië zou worden verenigd „in welke omstandigheden door welke mid delen dan ook". Volgens mededelingen in Djakarta zou Kirihio ook hebben gezegd, dat hij vele mensen op het eiland twijfel be staat over hetgeen de Nederlanders „werkelijk bedoelen met de belofte westelijk Nieuw-Guinea zelfbeschikking te verlenen". „Als zij een vrije keus had", zo zou Kirihio hebben gezegd, „zou de be volking van Nieuw-Guinea aansluiting bij Indonesië kiezen". Eigen nieuwsdienst KOPENHAGEN. Denemarken zal „tot nader order" geen wapens aan Indonesië leveren. Dat is giste ren op het Deense ministerie van buitenlandse zaken meegedeeld. De uitvoer van wapens zou kun nen worden hervat op elk tijdstip, waarop de betrekkingen tussen In donesië en Nederland beter worden. Het verbod op de wapenleveranties is op grond van dezelfde beginselen ingesteld als eind vorig jaar het stop zetten van leveringen aan Portugal met het oog op de ontwikkelingen in Angola. Op het Deense ministerie van bui tenlandse zaken werd gezegd, dat Ne derland herhaaldelijk zijn misnoegen over de leveranties aan Indonesië had uitgesproken. Van een formele klacht was evenwel nimmer sprake geweest. Volgens het Deense blad Information ging het om de uitvaer van Madsen- machinegeweren. Begin december zou den er al vijfduizend zijn geleverd. Het Dansk Industri Syndikat - de fabrikant van de wapens - onderhandelde in die tijd in Djakarta tevens over de produk- tie in licentie van de machinegeweren.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1962 | | pagina 1