doodt Belg
met mes
Nederlander
Onderhandelen zonder
voorwaarden vooraf
HONDERDJARIGE KRIJGT
EIGEN KINDERBOEKJE
Voorzichtige eerste reacties op verklaring over Nieuw-Guinea
Indonesische stem:
Enige vooruitgang"
Terugkeer
directeur
lijkt zeker
Voorlopig geen
Deense wapens
voor Indonesië
Vrouw gestikt
LAATSTE NIEUWS
DE JEUGD MET
DE NEUS EROP
SLAG OM DE ARM
LEIDSE STUDENT
SPRAK MET
SOEKARNO
Felle rede
KAMERMEERDERHEID ACHTER REGERING:
Standpunt ongewijzigd
Den Haag heeft 240
agenten te weinig
Kamer van koophandel
Twente pleit voor
commerciële televisie
NEDERLANDER IN
NOORWEGEN
GEARRESTEERD
De BiltVorst
PTT-verbindingen
met Indonesië nu
officieel verbroken
A
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG. De tribunes
van de Tweede Kamer zijn gis
teren de hele middag stampvol
geweest. Buiten stonden lange
rijen belangstellenden geduldig
te wachten tot er binnen weer
een plaatsje vrij kwam. Onder
hen bevonden zich opvallend
veel jongeren.
Aan de aanwezigen in de ge
reserveerde loges was ongev&er
af te zien om welke zaak het in
de Tweede Kamer ging en dat
het een zaak van wereldbelang
was. Er waren vijf ambassa
deurs. maar ook waren er: dr.
P. Rijkens, het lid van de
Nieuw-Guinearaad mr. J. O. de
Rijke, enkele jonge Papoea's
en twee Indonesiërs.
Directeur: JACQ. DE SMIT: Chefred.: G. I.
Breuker. Kantoren te: Middelburg, Plein 1940 nrs.
6—8, Postbus 26. Giro 116666, telefoon 01180—2009
en 4469. Goes, Lange Vorststraat 84, Postbus 4.
telefoon 011006901. Vlissingen, Nieuwendijk 33,
Postbus 24, telefoon 01184—3224. Terneuzen,
Nieuwstraai 40. Postbus 53. tefefoon 011503189,
Zierikzee. Havenpark 24, telefoon 011102991.
Zeeuwsch Dagblad
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
losse nummers 13 cent
I Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal'
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter»
T cent per woord met een minimum van 1,—s.
16e JAARGANG No. 5047
Woensdag 3 januari 1962
NEDERLAND OP DE GOEDE WEG"
Van een onzer verslaggevers
WASHINGTON (Reuter/AP) In Washington
en Londen is voorzichtig goedkeurend gereageerd op
het besluit van de Nederlandse regering zich bereid te
verklaren tot het openeii van besprekingen met Indo
nesië, zonder daarbij van te voren voorwaarden te
stellen. Zelfs de Indonesische ambassadeur in Washing
ton, mr. Zairin Zain zei: „Het Nederlandse aanbod
schept een gunstig klimaat. Er liggen nu grote moge
lijkheden voor ons".
Toen Zain dat verklaarde had hij net een onderhoud
van een half uur met de Amerikaanse onderminister
voor buitenlandse zaken, Averell Harriman, achter de
rug. Hij zei: „Het Nederlandse aanbod duidt op voor
uitgang in het standpunt van de Nederlandse regering.
Indonesië hoopt dat er nog veel meer vooruitgang zal
volgen."
Op de vraag of het Nederlandse aanbod voldoende was
om rechtstreekse onderhandelingen te openen, zei Zain even
wel: „Mijn regering heeft Nederland enige tijd geleden in
formeel gevraagd een dergelijk aanbod te doen, maar toen
weigerde de Nederlandse regering. Sindsdien heeft de situatie
zich ontwikkeld. Ik kan niet zeggen of de weg naar onder
handelingen nu open ligt".
Op de vraag of de Indonesische rege
ring bereid zal zijn de voorwaarde dat
slechts zal worden gesproken over de
overdracht van het bestuur over weste
lijk Nieuw-Guinea aan Indonesië, te
laten vallen, zei Zain: „Hierop kan ik
niet antwoorden. Het is beter dat mijn
regering daarop het antwoord geeft."
Zain zei dat liet „nuttig" zou zijn
indien de Uno behulpzaam zou zijn bij
het tot elkander brengen van Nederland
en Indonesië. Hij zei dat zijn land on
gaarne geweld zal gebruiken, maar dat
het niet kan toestaan dat voor westelijk
Nieuw-Guinea een onafhankelijke re
gering wordt ingesteld, omdat dat een
amputatie zou zijn van een. deel van
Indonesië.
Eerder had de woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van buitenland-
„Zo'n bescheiden man
se zaken, Lincoln White, voorzichtig
verklaard: Het Nederlandse aanbod
schijnt een poging te zijn van de Ne
derlandse regering om een vreedzame
oplossing voor het probleem te berei
ken. In Washington sprak men gister
middag van een „belangwekkende"
stap. Gehoopt werd dat Indonesië de
Nederlandse stap zal aanvaarden.
In Londen zei een woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse zaken,
even voorzichtig als zijn Amerikaanse
collega: „Het schijnt voor het op gang
brengen van de onderhandelingen be
vorderlijk te zijn, dat geen. van beide
partijen vooraf voorwaarden stelt."
Intussen is in "Djakarta bekend ge
maakt dat president Soekarno volgende
week dinsdag „een belangrijke rede"
over de kwestie Nieuw-Guinea zal hou
den.
Gisteren heeft Soekarno zich fel te
gen de Australische premier Menzies
gekeerd. Deze had in een nota zijn be
zorgdheid geuit over de mogelijkheid
dat president Soekarno zijn aan 'hem
gegeven belofte geen geweld te zullen
gebruiken, zou breken. Wij hebben het
recht alle middelen te gebruiken, die
ons ter beschikking staan, zei Soekarno
gisteren. Dat is geen woordbreuk. Als
men op ons trapt, zo zei hij, is het vol
gens onze geloofsovertuiging onze plicht
op te treden.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG Het post-, telegraaf-
en telefoonverkeer tussen Nederland en
Indonesië is sinds gisterochtend officieel
verbroken. Sinds 30 september waren
(officieus) al geen telefoongesprekken
mogelijk.
De Nederlandse P.T.T. zal geen stuk
ken en pakketten met bestemming In
donesië meer aannemen. Zendingen die
al zijn gepost, zullen aan de afzenders
worden teruggestuurd.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. De 56-jarige mejuf
frouw M. J. Plugge is gistermorgen in
de woonkamer achter haar bijouterie
winkel in de Jan Luykenstraat in Den
Haag dood in bed gevonden.
Ze was het slachtoffer geworden van
kolendampvergiftiging. Een slecht trek
kende kachel moet de oorzaak zijn ge
weest.
De aankomst van minister Luns bij de Tweede Kamer trok gisteren de nieuwsgierige belangstelling van een
lange rij wachtenden, die niet onmiddellijk een plaats op de overvolle tribunes hadden weten te veroveren.
Van onze parlementaire redacteur
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren in overgrote meerderheid gekozen voor recht
streekse onderhandelingen met Indonesië over Nieuw-Guinea. Het nieuwe regeringsbeleid is gericht
op onderhandelingen zonder dat daarbij de zelfbeschikking van de Papoea's als voorwaarde wordt
gesteld. Volgens minister-president prof. dr. J. E. de Quay mag „naar redelijkheid worden
verwacht", dat ook Indonesië zonder voorwaarden tot onderhandelen bereid is.
Diplomatiek overleg is daarover nog gaande, zodat de premier in zijn gisteren aan het begin
van het Nieuw-Guineadebat afgelegde verklaring geen bijzonderheden kon geven.
De fracties van de K.V.P., A.R. en
C.H.U. schaarden zich zonder voorbe
houd achter deze politiek. De socialis
tische fractievoorzitter mr. J. A. W.
Burger wilde van een gesprek zonder
grondslag niets weten. Het is 's lands
belang, zo zei hij, dat de Papoea's voor
Indonesië kiezen. Daarmee is dan met
een het zelfbeschikkingsrecht verwe
zenlijkt.
De hele zaak draait erom hoe wij
van Nieuw-Guinea afkomen, aldus mr.
Burger. Hij bleek van oordeel te zijn,
dat bij onderhandelingen de erken
ning van het Indonesische standpunt
dat dit land reeds de soevereiniteit be
zit, niet bezwaarlijk is voor enige vorm
van zelfbeschikking.
„Ander kabinet"
Overigens was mr. Burger van me
ning dat dit kabinet toch niet in staat
is het probleem tot een vreedzame
oplossing te brengen, dat er dus een
ander moet komen met de oplossing
van de kwestie Nieuw-Guinea als cen
trale doelstelling. Mr. Burger zei dat
zijn fractie aan de vorming van zo'n
kabinet wilde meewerken en dan be
reid was voor het beleid in zake
Nieuw-Guinea verantwoordelijkheid te
aanvaarden.
De regering streeft naar onderhan
delingen in breder verband, zo luidde
de regeringsverklaring die werd uitge
sproken door prof. De Quay. Achter de
regeringstafel zaten verder de ministers
Luns en Toxopeus en staatssecretaris
Bot. Later kwam staatssecretaris Van
Houten er ook bij zitten.
Het was nog niet bekend of de secre
taris-generaal van de Verenigde Naties,
Oe Thant, bereid zal zijn zelf als be
middelaar op te treden. President Soe
karno had trouwens nog steeds geen
antwoord gegeven op de oproep van
Oe Thant.
Belang van Papoea's
Het „breder verband", waarin vol
gens prof. dr. De Quay onderhandeld
zou moeten worden, biedt niet alleen
meer kans om tot formules te komen
die voor beide partijen aanvaardbaar
zijn maar verschaft ook een waarborg
voor het vaststellen van de standpunten.
Het beginsel van zelfbeschikking, dus
de vrije keus voor de bevolking van
Nieuw-Guinea, zal de regering niet als
voorwaarde, als prealabele conditie,
stellen. Dat doet volgens de premier
niets af aan de overtuiging van de
regering dat zij bij onderhandelingen
in de eerste plaats het belang van deze
bevolking voor ogen moet houden.
Zie verder |>a£. 5
BONN (DPA,AP). De openba
re aanklager in Stuttgart heeft gis
teren professor dr. Kurt Leibrand
een bekende verkeersdeskundige be
schuldigd van oorlogsmisdaden.
Leibbrand, die destijds van de ge
meente Den Haag het verzoek kreeg
advies over verkeersvraagstukken uit
te brengen, zou volgens de beschuldi
ging de hand hebben gehad in het
doodschieten van 26 Italiaanse arbei
ders.
Van een onzer verslaggevers
BRUSSEL. In een volkswijk bij
het Zuidstation in Brussel is op oude
jaarsavond de vijftigjarige schilders
knecht Marcel Crocket met een zak
mes in de buik gestoken. De man
bloedde dood. De 61-jarige Nederlan
der Louis S., een glazenmaker, is aan
gehouden en heeft bekend de daad te
hebben gepleegd.
Volgens zijn verklaring was hij bij
zijn buurman, die een gemeubileerde
kamer aan de Nieuwlandstraat be
woont op bezoek toen er ruzie ontstond.
,,Hij beschuldigde mij van huichela
rij", zei de verdachte, „waarop ik in
dolle woede een groot zakmes pakte,
dat ik altijd bij me draag, het open
knipte en toestak."
Limburg achter Scholtes
DJAKARTA (A.P.). De
woordvoerder van het Indone
sische ministerie van buiten
landse zaken, Ganis Harsono,
heeft gisteren herhaald dat In
donesië alleen onderhandelingen
met Nederland wenst als die
zijn gebaseerd op overdracht
van het bestuur over westelijk
Nieuw-Guinea aan Indonesië.
Hij verklaarde dat in een com
mentaar op de verklaring van
prof. De Quay in de Tweede
Kamer. Hij zei dat westelijk
Nieuw-Guinea volledige auto
nomie kan krijgen binnen In
donesië.
A. BEEKMAN
boek voor de jeugd
V'ERKRADE Limburg heeft de
zijde van Johan Scholtes ge
kozen. In zijn controverse met het
gemeentebestuur van Kerkrade,
waardoor Johan Scholtes onlangs
als directeur van het Wereldmuziek
concours ontslag heeft genomen,
heeft zich een nieuwe ontwikkeling
afgetekend.
Brede kringen van de Limburgse be
volking hebben zich achter de wensen
gesteM, die Johan Scholtes ten aanzien
van zijn mogelijke terugkeer als direc
teur van het Wereldmuziekconcours
heeft geformuleerd.
Deze wensen zijn inmiddels ter ken
nis gebracht van het dagelijks bestuur
van de Stichting Wereldmuziekconcours
Kerkrade.
Zij behelzen de volgende punten:
1 De positie van de heer Scholtes
*- zal onmiddellijk losgemaakt moe
ten worden van de gemeente, terwijl
de mogelijkheid onder ogen gezien moet
worden om het bureau van het Wereld
muziekconcours elders dan in het ge
meentehuis van Kerkrade te vestigen.
o De samenwerking tussen de heer
Scholtes met het bestuurslid en
raadslid de heer Bremen zal in de toe
komst niet meer mogelijk zijn.
O De heer Scholtes zal in muzikale
kwesties de vrije hand gelaten
moeten worden. Hij zal het recht moe
ten hebben zijn adviseurs zelf te kiezen.
In Kerkrade
Johan Scholtes, die om gezondheids
redenen buitenslands vertoefde, is in
middels in Kerkrade teruggekeerd. Zijn
conflict met het gemeentebestuur van
Kerkrade, dat in brede kringen van het
Nederlandse muziekleven opzien heeft
gebaard en dat geleid heeft tot zijn
vrijwillige ontslag als directeur van het
Wereldmuziekconcours, sproot voort uit
een prestigekwestie. Door zijn eclatante
successen als organisator van het We
reldmuziekconcours werd de positie
van Johan Scholtes in Kerkrade der
mate dominerend dat er wrijvingen
met het gemeentebestuur ontstonden.
Burgemeester Th. J. M. Gijsen en wet
houder K. W. Buck legden hem rigou
reuze beperkingen in zijn beleid als
directeur op.
Het ziet er thans naar uit dat de
terugkeer van Johan Scholtes als direc
teur van het Wereldmuziekconcours zo
goed als zeker is.
Minder misdrijven
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. „Het Haagse politie
korps bestaat nu uit ruim vijftienhonderd
man; dat is 240 te weinig", aldus hoofd
commissaris J. H. A. K. Gultherie van
Weezei in zijn nieuwjaarstoespraak. In
1961 werden slechts 29 adspirant-politie-
mannen aangesteld. De salarisverbete
ring blijkt weinig invloed te hebben op
de werving.
Voor veertienduizend misdrijven werd
de hulp van de politie ingeroepen. Ruim
de helft daarvan werd opgelost. Voor
deze misdrijven werden 3200 verdachten
aangehouden. Het aantal arrestanten be
neden de achttien jaar steeg met der
tien en een half procent.
Er werden veel minder zedenmisdrij
ven aangegeven dan in 1960.
Verkeersongelukken waren er ruim
vijfhonderd minder dan een jaar te vo
ren: 20.815. Daarbij vielen 52 doden, vijf
minder dan in 1960.
HENGELO (ANP) Het bestuur
van de Kamer van. koophandel voor
Twenthe en Salland is van plan contact
op te nemen met andere kamers in de
grensgebieden om in een gezamenlijk
adres aan de regering te pleiten voor
invoêring van commerciële televisie.
Dit heeft de voorzitter, de heer H,
van Heek Hzn., gistermiddag in een ver
gadering van de kamer meegedeeld.
Hij wees er op dat in het bijzonder
in de grensgebieden die door Duitse
reclamezenders worden bestreken, de
Nederlandse ondernemer zich in een
ongunstige positie bevindt. In die ge
bieden immers kunnen buitenlandse
bedrijven wel via de televisie reclame
maken, maar de Nederlandse ondeiv
nemingen niet via de Nederlandse
televisie.
Uit de discussie die op deze ver
klaring volgde, bleek dat er in het
oosten van het land veel vraag is naar
produkten waarvoor op de Duitse tele
visie reclame wordt gemaakt.
ZEVENAAR. Op de rijksweg Zeve-
naar-Elten is gisterochtend de negen
tienjarige dienstplichtige soldaat G. W
Peelen uit Spijk, die was gelegerd in
Schoonhoven, met zijn fiets door een
auto overreden. Hij was op slag dood
Het ongeluk gebeurde bij een inhaal
manoeuvre. De weg was glad en er hing
een dichte mist, waardoor het zicht
slechts 25 meter was.
Van onze correspondent
HAARLEM Vandaag wordt de
heer A. Beekman te Aerdenhout
honderd jaar. Op zichzelf is dat
geen schokkende gebeurtenis. De
heer Beekman zegt er zelf van dat
iemanddeze leeftijd gemakkelijk kan
bereiken, als hij maar blijft leven.
Toch zal de jarige vanmiddag in het
brandpunt van de belangstelling staan
tijdens de receptie in het Heemsteedse
restaurant Boekenroode waar hem
door de directeur van de Haarlemse
uitgeverij Van Goor Zonen het eer
ste exemplaar wordt aangeboden van
het kinderboekje „De Robinson van
twaalf jaar".
De heer Beekman heeft dat boekje
onlangs uit het Frans vertaald en met
de schrijver Cor Bruyn bewerkt om
het geschikt te maken voor een serie
van Van Goor.
„Het is een spannend en fijn ver
haal. Ik kreeg het boekje van mijn va
der en ik heb het toen in één ruk uit
gelezen. In het Frans. Het verhaal is
nog heel goed voor de jeugd van van
daag".
Jonger
Naar het verschijnen van dit boek
je heeft de heer Beekman reikhalzend
uitgezien. Hij zegt dat het hem een
paar jaar jonger zal maken. Of hij die
stimulans nodig heeft valt te betwijfe
len. De heer Beekman, een patriarcha
le figuur door zijn weelderige witgrij-
ze baard, is een man van ongebroken
geestkracht en lichamelijke vitaliteit,
die zich geen dag verveelt. Hij studeert
een paar uur per dag, leest kranten
en luistert naar de radio. Bovendien
houdt hij er enkele hobby's op na, een
daarvan is het beoefenen van de ster-
rekunde.
Toen hij tachtig was gaf hij nog
cursussen in natuur- en wiskundige
aardrijkskunde voor leden van het Ne
derlands instituut voor volksontwikke
ling en natuurvrienden. Lesgeven is
zijn levenswerk. Deze Brabander
van huls uit hij werd in Ginniken
geboren ging school bij zijn vader.
Hij was nauwelijks twaalf toen hij
in de tweede klas van de Rijks HBS
kwam. Zijn eindexamen deed hij als
jongen van zestien jaar.
In 1878 vertrok hij naar Amsterdam
om voor onderwijzer te gaan studeren.
Twee jaar later deed hij examen te
Haarlem. Nadat hij in de hoofdstad
alle rangen van het vaderlandse on
derwijzerschap had doorlopen stond hij
in 1894 voor de keus: hoofd worden of
leraar aan de Haarlemse Rijkskweek
school. Hij koos „de Bak", zoals de
kweekschool toen nog werd genoemd.
Hij leraarde in het Frans en later ook
in de aardrijkskunde. In 1903 vertrok
hij naar het toenmalige Nederlands
Indië waar hij achttien jaar bleef.
Na zijn terugkeer vestigde hij zich
aan de Rijnegomlaan te Aerdenhout
waar hij nu nog woont.
Toen de Rijkskweekschool vorige
week haar honderdjarig bestaan vier
de was de heer Beekman eveneens
van de partij. De enige die kon zeg
gen dat hij even oud was als de school.
PORSGRUNN (AP). Een twintigja
rige Nederlandse kok aan boord van het
Noorse schip Rakenes is gisteren gear
resteerd omdat hij een Noorse kokkin,
waarmee hij volgens zijn zeggen is ver
loofd, had bedreigd en mishandeld.
Dat was gebeurd aan boord van het
schip in de haven van Porsgrunn in
Noorwegen. De Nederlander had met
een geladen pistool gezwaaid en het
meisje zo geslagen dat zij zich door een
dokter moest laten behandelen.
De naam van de Nederlander is niet
bekend gemaakt. Wei vertelde de poli
tie dat hij op Aruba is geboren.
De kapitein van de Rakenes heeft de
kok terstond ontslagen.
Weersverwachting: van het
K.N.M.I. In De Bilt, geldig: tot
hedenavond:
Over het algemeen
weinig bewolking.
Hier en daar mist.
Overwegend droog
weer. Weinig wind.
In de ochtend ma
tige tot lichte vorst,
in de middag lichte
vorst tot temperatu
ren om het vries
punt.
MIESJE: Zal ik
wachten tot de uit
verkoop of niet?
4 januari: zon op 8.48, zon onder
16.42; maan op 6.13, maan'onder 15.14.
HET WEER OVERAL
Helsinki
Stockh.
Oslo
Kopen h.
Aberdeen
Londen
Amsterd.
Brussel
Luxemb
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankf
München
Zürich
Locarno
Weer wind min.t. n.sl.
geh.bew. NW
zw.bew. W
zw.bew stil
onbew. WZW
l.bew.
onbew.
onbew.
mist
onbew
geh.bew
geh bew
ijzel
zw.bew. NNW
l.bew. NW
h.bew. WZW
geh bew. stil
sneeuw NNO
geh.bew. ONO
W
stil
stil
stil
N
NO
NO
stil
-0
3
-1
1
1
5
6
15
0
2
-1
-0
Frits Kirihio
DJAKARTA (Reuter) De Papoea
Frits Kirihio, die in Leiden niet-westerse
sociologie studeert, heeft in Djakarta
gesproken met president Soekarno.
Kirihio zei na het gesprek: „Ik ben
zeer verbaasd te zien hoe bescheiden de
president is". Soekarno had de student
verteld dat westelijk Nieuw-Guinea met
Indonesië zou worden verenigd „in
welke omstandigheden door welke mid
delen dan ook".
Volgens mededelingen in Djakarta
zou Kirihio ook hebben gezegd, dat hij
vele mensen op het eiland twijfel be
staat over hetgeen de Nederlanders
„werkelijk bedoelen met de belofte
westelijk Nieuw-Guinea zelfbeschikking
te verlenen".
„Als zij een vrije keus had", zo zou
Kirihio hebben gezegd, „zou de be
volking van Nieuw-Guinea aansluiting
bij Indonesië kiezen".
Eigen nieuwsdienst
KOPENHAGEN. Denemarken
zal „tot nader order" geen wapens
aan Indonesië leveren. Dat is giste
ren op het Deense ministerie van
buitenlandse zaken meegedeeld.
De uitvoer van wapens zou kun
nen worden hervat op elk tijdstip,
waarop de betrekkingen tussen In
donesië en Nederland beter worden.
Het verbod op de wapenleveranties
is op grond van dezelfde beginselen
ingesteld als eind vorig jaar het stop
zetten van leveringen aan Portugal
met het oog op de ontwikkelingen in
Angola.
Op het Deense ministerie van bui
tenlandse zaken werd gezegd, dat Ne
derland herhaaldelijk zijn misnoegen
over de leveranties aan Indonesië had
uitgesproken. Van een formele klacht
was evenwel nimmer sprake geweest.
Volgens het Deense blad Information
ging het om de uitvaer van Madsen-
machinegeweren. Begin december zou
den er al vijfduizend zijn geleverd. Het
Dansk Industri Syndikat - de fabrikant
van de wapens - onderhandelde in die
tijd in Djakarta tevens over de produk-
tie in licentie van de machinegeweren.