Merkwaardig spel achter de schermen met aandelen R.T.M.
Spoorwegen
zwijgen nog
DUPONT
Afwachten
Eichmanns verweer beetje
voor beetje vernietigd
DE NIEUWE SCHOEN
KNELT EN HIJ LEKT
Belanghebbenden ook in tweede
fase voor voldongen feit gesteld
Wrede en*
doorzichtige
propaganda"
BESCHULDIGING
TEGEN HEUSINGER
„Papieren" vaten leveren
30.000 guldèn op
Corsica staakt
in alle rust
TOESTEMMING NA TRANSACTIE
DIRECTIE K.L.M. HEEFT GEBREK
Ac
Stroman
Suggestie
D1
Ontwikkeling
COGNAC
V er voer splicht
Autobussen
H1
Spelregels
Openhartig
AAN VISIE
Oost-Duitsland
wil Russisch
voorbeeld volgen
Op alle hoofdpunten van aanklaeht schuldig bevonden
H.
Suurhoff over loonpolitiek
Alleen drie erkende
vakbonden in raad
Woensdag 13 december 1961
Pag. 5
MEER OPENBAARHEID GEWENST
ADOLF HEUSINGER
misdaden
Washington (A.P.). „Een wre
de en doorzichtige propaganda
stunt", zo noemde gisteren de pers
chef van het Amerikaanse ministe
rie van buitenlandse zaken, White,
de Russische beschuldigingen tegen
de Duitse generaal Heusinger. Hij
vond het een slechte Russische ge
woonte om dergelijke propaganda-
streken uit te halen aan de voor
avond van conferenties van minis
ters van de Navo, teneinde twee
dracht in de westelijke alliantie te
zaaien.
Eenstemmig gekozen
In Washington is er voorts op ge
wezen dat Heusinger eenstemmig door
alle vijftien landen van de Navo in
zijn functie als voorzitter van de per
manente commissie s benoemd.
Voorts dat over de Duitse generaal na
1945 nimmer iets aan het licht is ge
komen dat wijst in de richting van de
Russische beschuldigingen.
In Moskou verscheen gisteravond op
de televisie een gruwelijke documen
taire waarop men nazi-wreedheden
en Heusinger samen met Hitier zag.
Het doel van deze film, die westelij
ke journalisten een der gruwelijkste
noemen die ooit op de Russische tele
visie is /erschenen, was duidelijk:
aanwakkering '-an de vijandschap te
gen West-Duitsland. De televisie-uit-
zending eindigde met tromgeroffel.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. De officier van
justitie bij de rechtbank te Rotterdam
heeft een jaar en drie maanden ge
vangenisstraf met aftrek geëist tegen
de 49-jarige directeur van een n.v. te
Delft, J. van R. Verdachte bekende in
de loop van drie en een half jaar der
tigduizend gulden te hebben opge
streken voor vatentransacties die in
werkelijkheid slechts op papier be
stonden.
Het plegen van malversaties was
hem mogelijk gemaakt door medewer
king van de 44-jarige vatenleveran-
cier H. T. te Schiedam. Die zei Van R.
in diens financiële moeilijkheden te
hebben willen bijstaan. Daarbij kwam
nog dat Van R. een goede afnemer
was. T. hield van de gefingeerde
transacties niets over. Zijn omzet
steeg slechts op papier.
Wegens vervalsen van afleverings
bonnen en facturen stond ook T. te
recht. Het voorlichtingsrapport over
beide verdachten luidde bijzonder
gunstig.
De officier van justitie vond de mal
versaties van R. echter veel ernstiger
omdat deze verdachte jarenlang het
vertrouwen heeft geschonden van de
n.v. Tegen verdachte T. eiste het O.M.
2500 gulden boete en drie maanden
gevangenisstraf voorwaardelijk.
Van onze correspondent
PARIJS. De algemene staking
van 24 uur die gisteren het leven op
Corsica heeft stilgelegd is zonder in
cidenten verlopen. In enkele steden
werkten slechts de posterijen en een
aantal levensmiddelenzaken.
Alle winkels en zaken waren dicht,
het trein- en stadsverkeer stond geheel
stil, café's en restaurants hadden hun
hekken omlaaggetrokken. De scholen
werden slecht bezocht. Gas en elekcti-
citeit werden slechts in de ochtend af
gesneden om de Corsicanen niet al te
zeer te plagen. Het vliegveld was voor
alle verkeer gesloten en ook de bios
copen gingen niet open.
Ir de grootste steden. Ajaccio en Bas-
tri. hielden tienduizend stakers demon
straties. waarbij zich geen incidenten
voordeden.
De staking was op touw gezet door
de ..Beweging van 29 november", die
wilde protesteren tegen de duurte op
Corsica.
TOKIO (AP). De Japanse politie
heeft gisteren een komplot opgerold
dat tot doel had de Japanse minister
president en een groep vooraanstaan
de politici te vermoorden.
Onder de dertien gearresteerde sa
menzweerders zijn enige belangrijke
industriëlen en een voormalige gene
raal.
Van een onzer redacteuren
ROTTERDAM De woorden van wethouder J. U. Schiltliuis, maandag in de gemeen
teraad van Rotterdam gesproken over de toekomst van de Rotterdamsche Tramweg
Maatschappij (R.T.M.) zijn voor velen als een grote verrassing gekomen Zijn mede
deling, in onze krant van dinsdag opgenomen, dat het de bedoeling is dat de Neder-
landsche Spoorwegen Ixet in de R.T.M. vermoedelijk voor het zeggen zullen krijgen, roept
een groot aantal vragen op.
Verantwoordelijkheid van de vakbeweging
MEN KENT de geschiedenis: omstreeks een jaar geleden
stelde het college van B. en W. de Rotterdamse raad
voor een voldongen feit. De gemeente had voor vijf
miljoen gulden een pakket aandelen van de R.T.M.
kunnen overnemen koers vijfhonderd procent en had,
gezien de haast die geboden was en het grote belang voor Rot
terdam om deze vervoersmaatschappij in handen te krijgen, de
transactie alvast afgesloten. De toestemming van de raad kon
slechts naderhand worden gevraagd.
CHTERAF is, gezien de jong-
ste mededeling dat Rotter
dam nu tachtig procent van dit bezit
zal overdoen aan de Nederlanctscne
Spoorwegen, de couclusie gerechtvaar
digd, dat er een merkwaardig spel
achter de schermen moet zijn gespeeld.
Helemaal uit de doeken is de kwes
tie nog niet gekomen, want de Neder-
landsche Spoorwegen hullen zich nog
steeds in stilzwijgen en laten de ver
klaring, in de Rotterdamse raad af
gelegd, geheel voor rekening van wet
houder Schilthuis.
Pas nu is de betekenis van de trans
actie het bod van de gemeente Rot
terdam van vijfhonderd procent op het
aandelenkapitaal van een miljoen gul
den van de R.T.M. duidelijk gewor
den. Pas nu verschijnt het college van
B. en W. van Rotterdam voor de raad
met zijn bedoelingen.
Voor de buitenstaanders was dit een
volkomen verrassing. Was het dat ook
voor de gemeenteraad? Of zijn in be
sloten vergaderingen of commissie
vergaderingen wel de bedoelingen
dVidelijk gemaakt? Uit de omstandig
heid. dat de raad deze kwestie zonder
vorm van protest heeft geslikt, zou
men afleiden dat dit inderdaad het
geval is geweest. Maar dan zit er toch
wel een bijzonder vreemd kantje aan.
Aan de gemeentenaren
van Rotterdam is indertijd
meegedeeld dat, wanneer de gemeente
Rotterdam een bedrag van vijf miljoen
gulden op tafel zou leggen, zij de
R.T-M. in haar bezit zou krijgen. Daar
bij is verzwegen, dat van het bedrag
vermoedelijk vier miljoen gulden weer
in de gemeentekas zou terugvloeien,
door verkoop van tachtig procent van
de aandelen aan de Neö'erlandsche
Spoorwegen. B. en W. van Rotterdam
hébben de raad indertijd al voor een
voldongen feit gesteld. Het begint erop
te lijken, dat dit nu weer het geval is.
Wanneer er tussen B. en W. van
Rotterdam en de directie van de
Neö'erlandsche Spoorwegen al vroeger
overleg is geweest en wanneer daarbij
is overeengekomen, dat eerst de ge
meente de aandelen zou kopen en dat
zij deze daarna voor een groot deel
zou doorverkopen aan de Nederland-
sche Spoorwegen, dan heeft het college
van B. en W. toch wel d'e schijn ge
wekt, dat het in deze zaak is opgetre
den als stroman voor de N.S. Mag dat
de taak van zulk een college zijn?
1IT VOOROVERLEG moet er
wel zijn geweest, want pas
nadat de gemeente Rotterdam de aan
delen van de R.T.M. geheel in haar
bezit had, zijn er mensen van de
Spoorwegen op de proppen gekomen.
Voordien #vas dat bij ons weten nim
mer het geval geweest. Nooit tevo
ren hebben B. en W. van Rotterdam
voor zover onze inlichtingen strek
ken met de vroegere commissaris
sen van de R.T.M. gesproken over de
eventuele toekomstige zeggenschap of
een eventueel meerderheidsbelang
van de N.S. in deze onderneming.
B. en W. van Rotterdam hebben
misschien de gemeenteraad, in ieder
geval de Rotterdamse burgerij maar
haar niet alleen gesuggereerd dat
de R.T.M. een gemeentebedrijf zou
worden. Het is nooit anders opgevat.
In een officiële verklaring, die het bod
van vijfhonderd procent op de aande
len begeleidde, deelde mr. N. J. Bink,
die optrad namens het gemeentebe
stuur van Rotterdam, mee dat ..de
nieuwe eigenares (de gemeente Rot
terdam) beoogt door een wijziging in
de bedrijfsvoering, het bedrijf der
R T.M. gezond en levenskrachtig te
maken en wel door toepassing van
moderne vervoers- en bedrijfsme-
thoden."
Dit zou zijn. nog altijd volgens de
bewuste verklaring, in het belang van
het publiek en van het personeel. De
gemeente zou de R.T.M. meer winst
gevend maken dan het bedrijf in zijn
huidige vorm naar de verwachting van
het oude bestuur zou zijn.
WETHOUDER SCHILTHUIS had
op 16 december 1960 verklaard
dat het zeker niet in het voornemen
van de gemeente Rotterdam ligt recht-
W]
(Ingezonden mededeling)
IMPORTEURS: WENNEKER-schi EO AM
streeks de exploitatie van het gehele
bedrijf van de R.T.M. ter hand te ne
men. De R.T.M. zou als streekver-
voersmaatschappij blijven voortbe
staan. Men denkt",- aldus de wethou
der, „dus niet aan liquidatie door het
varen onder nieuwe vlag."
De bedoeling van B. en W. van Rot
terdam is, zo blijkt nu achteraf, ge
weest, eerst de R.T.M. jn handen te
krijgen. Daardoor zou de gemeente de
tramlijnen in Rotterdam-Zuid, die de
stad in de weg liggen te zijner tijd
kunnen opdoeken. Gezien de grote
ontwikkeling van het Deltagebied en
de geweldige mogelijkheden die daar
liggen voor een vervoersbedrijf, kan
de R.T.M. als gemeentevervoersbe
drijf echter niet het hele concessiege
bied bewerken. Daarom moesten dus
blijkbaar de Nederlandsche Spoorwe
gen er bij worden betrokken.
ER KOMT nog iets heel be
langrijks bij. De R.T.M. is
een onderneming die bepaald niet
alleen voor Rotterdam, zelfs niet alleen
voor wat men wel eens noemt Groot-
Rotterdam van betekenis is.
De R.T.M. heeft vervoersplicht op
de Zuidhollandse eilanden en op
Schouwen Duiveland. Voorheen kon
den de bewoners van deze gebieden,
via hun gemeenteraden bijvoorbeeld,
altijd zekere invloed doen gelden op
de lang niet altijd gelukkige wijze
waarop de R.T.M. het vervoer in haar
concessiegebied verzorgde.
Toen Rotterdam de R.T.M. overnam
is op de eilanden uiteraard enige ont
stemming geweest over de omstandig
heid dat de belanghebbenden daar in
het geheel niet in de zaak waren ge
kend, terwijl de R.T.M. voor personen-
en goederenvervoer daar toch de enige
vervoersonderneming is.
Ook in deze tweede fase van de
ontwikkeling wordt nu de streek waar
de R.T.M. het vervoer verzorgt voor
een voldongen feit gesteld.
rET ZIJ VERRE van ons te
suggereren dat de Neder
landsche Spoorwegen het vervoer in
dat gebied straks niet goed zullen
regelen. Ook al zou bij de Nederland
sche Spoorwegen de neiging bestaan
in minder rendabele vervoersgebie
den niet al te veel geld te steken, er
is ook nog een Commissie Personen
vervoer die waakt voor de belangen
van het publiek en die weet dat een
concessiehoudster ook vervoersplicht
heeft.
Wat de plannen van de Spoorwegen
zijn staat nog niet vast. Wij menen
wel te weten dat N.S. de tramlijnen,
die er liggen niet zal laten bestaan en
niet zal vervangen door spoorwegen.
De investering van een miljoen gulden
per kilometer die afgezien van het
materiaal in de aanleg zit kan er
nooit uit komen. Dat betekent dat,
indien dit standpunt gehandhaatd
wordt, er straks ook geen trein over
de te bouwen dammen van het Delta
plan van Rotterdam naar Vlissingen
zal rijden.
Dus: autobussen. Dat is goedkoper
en gemakkelijker aan te passen aan de
frequentie van het verkeer, de ver
voersbehoefte en het wegennet.
IAT DIT GAAT betekenen voor
het hoogst belangrijke ver
voer van landbouwprodukten dat de
R.T.M. op dit ogenblik met name op
de Hoekse Waard voor haar rekening
neemt, is nog niet te zeggen.
Maar nogmaals: het gaat ons niet in
de eerste plaats om de knikkers. Het
gaat niet aan, tevoren te zeggen dat
de Spoorwegen het vervoer in dit
belangrijke gebied slechter of beter
zullen verzorgen dan de R.T.M. dat
deed.
Het gaat ons om het spel.
De vraag dient te worden gesteld
of, bij het besluit dat nu is genomen,
wel de spelregels in acht zijn genomen
zonder welke een democratische sa
menleving niet behoorlijk functioneert.
Het gaat om de vraag of er niet te
veel binnenskamers is bedisseld zonder
dat de stem van de vertegenwoordigers
der burgerij r.iet alleen van Rotter
dam maar ook van de Eilanden
heeft geklonken.
OOK ALS WIJ aanvaarden dat een
w.ethouder van Rotterdam in een
zaak als deze niet „het achterste
van zijn tong" kan laten zien, ook als
wij beseffen dat hier voorzichtig gema
noeuvreerd moest worden omdat via
Nederlandsche Spoorwegen ook het
ministerie van verkeer en waterstaat
zijn zegje heeft, dan nog menen wij
dat voor de gemeente Rotterdam maar
vooral voor het gehele gebied dat door
de R.T.M. wordt bestreken, deze zaak
zo belangrijk is dat zij met de grootst
mogelijke openbaarheid en openhartig
heid besproken had moeten worden.
Het wordt tegenwoordig te zeer mo
de, dat colleges van B. en W. menen,
de raad en in dit geval: de vele, vele
belanghebbenden buiten Rotterdam
niet te „kunnen" inlichten.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. „Afwachten
wat het wordt", is de voor
naamste reactie van het me
rendeel van de burgemeesters
in de plaatsen, die in de toe
komst niet door de gemeente
Rotterdam maar door de N.S
zullen worden bediend. Sommi
gen van hen vinden de gang
van zaken nogal vreemd.
DEN BRIEL
De burgemeester van Den Briel,
de heer D. M. van Zwieten: Ik
ben bijzonder verbaasd. Het lijkt
er veel op, dat Rotterdam zich
als stroman voor de N.f. heeft
laten gebruiken. Als er een goed
overleg komt tussen de spoorwe
gen en Den Briel juich ik deze
ontwikkeling echter alleen maar
toe. Wij onderhandelen net zo lief
met de N.S. als met Rotterdam.
ZW ARTEWAAL
De burgemeester van Zwarte-
waal, de heer A, A. Beckeringh
van Rhijn: Verbetering van het
streekvervoer hier is alleen mo
gelijk door een lichaam, dat vol
doende kapitaalkrachtig is. 'Of dat
nu gebeurt door de gemeente Rot
terdam of door de spoorwegen
doet er niet zo veel toe. Ik heb
me wel altijd afgevraagd, of het
bedienen van de eilanden een
taak is van een gemeente als Rot
terdam, maar van mij had Rot
terdam best mogen proberen het
streekvervoer naar de eilanden
beter te verzorgen dan voorheen
is gebeurd.
ROZENBURG
De burgemeester van Rozen
burg, de heer J. C. Aschoff: Wij
hadden gehoopt toen we nog
dachten dat Rotterdam over het
vroegere concessiegebied van de
R.T.M. kon beschikken dat mo
gelijk lijn 53 van de R.E.T. naar
de Botlek tot Rozenburg zou wor
den doorgetrokken. Het zou mij
spijten als dat nu niet meer mo
gelijk zou zijn, maar misschien is
met de N.S. wel tot eenzelfde re
sultaat te komen. Dat is voor ons
het belangrijkste.
HELLEVOETSLUIS
De loco-burgemeester van Hel-
levoetsluis, de heer L. Riedijk:
Als er maar gauw wat gebeurt.
Het eerste belang is, dat er goe
de verbindingen komen. De be
slissing daartoe moet worden los
gemaakt van commerciële over
wegingen. De slechte verbindin
gen zijn op het ogenblik dè grote
handicap voor onze gemeente. In
de toekomst zal moeten blijken of
wij blij kunnen zijn met het gro
te aandeel van de spoorwegen.
SPIJKENISSE
De burgemeester van Spiikenis-
se, de heer P, J. Bliek: Ik was
wel even verbaasd, toen ik van
het aandeel van de N.S. hoorde.
Ik dacht dat er iets heel anders
uit de bus zou komen; ik begrijp
het niet helemaal. Tot nu toe zijn
onze contacten met de N.S.
over andere zaken bijzonder
plezierig geweest en ik vertrouw,
dat de toekomstige contacten even
prettig zullen zijn. We hopen op
begrip voor onze moeilijkheden
bij de spoorwegen.
GEERVLIET en
HEENVLIET
De burgemeester van Geervliet
en Heenvliet, mr. J. H. Vijge
boom: Ik heb destijds al gezegd
het onjuist te vinden, dat een ge
meente als Rotterdam het streek
vervoer zou gaan exploiteren. Het
is prettig, dat nu met de N.S. al
lerlei gemeentelijke gevoelighe
den kunnen worden vermeden, Ik
heb er wel vertrouwen in, met
de N.S.
OUDDORP
De burgemeester van Ouddorp,
tevens waarnemend burgemeester
van Goedereede en Stellendam,
de hee J. A. Kleijnenberg: Als
de spoorwegen inderdaad zern
groot aandeel in het vervoer hier
krijgen, dan zie ik grote perspec
tieven voor Goeree. De N.S. zien
er kennelijk ook wel iets in, an
ders zouden ze niet m^doen.
ROCKANJE
De burgemeester van Rockan-
je, de heer J. Spaans: Ik was
wel verbaasd toen ik het hoorde:
het doet allemaal vreemd aan.
We moeten afwachten wat er nu
uit de bus komt. Bijzonder jam
mer vind ik het. dat wij hele
maal niet worden geraadpleegd,
hoewel wij toch een eerste oe-
lang bij de zaak hebben.
OOSTVOORNE
De burgemeester van Oostvoor-
ne, mr. W. H. Sprenger: Ik had
dit niet verwacht. Overigens zie
ik het er niet inzitten, dat nu
voor de directe toekomst een op
lossing voor het probleem van
de slechte verbindingen zal wor
den gevonden. We zullen wel eens
zien; eerst moet ik meer van de
hele zaak weten.
MÜNCHEN (DPA). In een park
in München is maandag het lijk ge
vonden van de 31-jarige Hongaarse
emigrant Imre Gyuemoelcsfalvai.
Naast het lichaam lag een pistool. De
politie neemt aan dat de Hongaar
zelfmoord heeft gepleegd.
Gyuemoelcsfalvai nam een vooraan
staande positie in onder de Hongaarse
emigranten in West-Duitsland. Hij-
was secretraris van de vereniging
van Hongaren in West-Duitsland en
heeft lange tijd een tijdschrift voor
hun uitgegeven. De Hongaren in West-
Duitsland zijn er van overtuigd dat
er geen sprake is van zelfmoord
maar van een politieke moord.
Van onze economische redactie
UTRECHT. De directie van de
K.L.M. heeft, waar het vliegend per
soneel betreft, een gebrek aan visie
op de taak en de verantwoordelijk
heid van de vakbeweging. Deze wordt
niet met de vereiste loyaliteit tege
moet getreden. Deze klacht uitte gis
teren de heer W. J. L. Spit, voorzit
ter van de Nederlandse katholieke
bond van vervoerspersoneel St. Ra-
phaël, op het congres ^van deze bond
in Utrecht.
De vakbeweging wil de directie
van de K.L.M. gaarne steunen bij
de volvoering van de plannen tot con
solidatie, efficiency en bezuinigingen.
Wij maken evenwel het voorbehoud,
aldus de heer Spit, dat het overleg
een werkelijk loyaal en open karak
ter zal dragen. Ook van de bedri-jfs-
zijde zal men een open oog moeten
hebben voor een werkelijk sociale
benadering van de op te lossen vraag
stukken.
De heer Spit voegde hieraan toe,
dat uit het overleg met de directie
van de K.L.M. is gebleken dat men
een blijvende oplossing van de pro
blemen in het bedrijf alleen verwacht
van de ook door de vakbeweging be
pleite samenwerking met andere
luchtvaartmaatschappijen.
ALBAANSE BETREKKINGEN
OOST-BERLIJN (Reuter). Een
lid van de Albaanse ambassade in
Oost-Berlijn verliet gisteren woe
dend een persconferentie, waarop
de Oostduitse onderminister van
buitenlandse zaken Otto Winzer had
gezegd: „De Oostduitse regering
overweegt het Russische voorbeeld
te volgen en de diplomatieke be
trekkingen met Albanië te verbre
ken".
Winzer verklaarde voorts dat „ge
zien het grote gevaar waarmee de
vrede in Europa bedreigd wordt, de
eenheid van het socialistische kamp
van het grootste belang is". De Albaan
se diplomaat stond toen op, verliet
zijn plaats en sloeg de deur van de
conferentiezaal hard achter zich
dicht.
In Warschau begon gisteren een bij
eenkomst van de Comecon, de econo
mische organisatie van de Oosteurope-
se communistische landen. Men ver
wacht dat Albanië zijn lidmaatschap
van de Comecon zal verliezen zo
niet officieel dan toch in feite doordat
de aan Moskou trouwe landen het zul
len negeren.
Van onze rechtbankverslaggever
ET vonnis van Israëls rechters over Adolf Eichmann is ver
nietigend. Op alle vijftien hoofdpunten van de anklacht is- hij
schuldig bevonden. Het hof heeft geen enkel goed woord over de
vroegere Obersturmbannführer laten horen; het heeft geen ver
zachtende omstandigheden kunnen vinden. De punten waarop
vrijspraak is gevolgd, zijn voorzover we het nu kunnen be
kijken deze;
Het uitmoorden van groepen zigeu
ners; het aandeel in de sterilisatie van
joden; een direct verband tussen Eich
mann en de onmenselijkheden die
vóór het uitbreken van de tweede we
reldoorlog in de Duitso concentratie
kampen zijn gepleegd; het persoonlijk
toezicht op de activiteiten van de be
ruchte ,,Einsatzgruppen" die in het
oosten massamoorden verrichtten;
wreedheden bedreven in Hongaarse
slavenkampen.
ONVERHEELD
Voor al het verdere, het grootste deel
van alles wat de dagvaarding van de
openbare aanklager Gideon Hausner
omvat, geldt een onverheeld schuldig.
Daartoe behoren: het medeplichtig zijn
aan de invoering van gas als vernie
tigingsmiddel in de dodenkampen; het
verhinderen van de bevrijding van jo
den voor wie verzoeken waren inge
diend; het uitvoeren van orders die de
massavernietiging in de kampen ten
gevolge hadden; handelen op eigen
initiatiefhet is te veel om op te
noemen!
De rechters verwierpen het verweer
van Eichmann, dat hij maar „een klei
ne man" was geweest die niets anders
kon doen dan uitvoeren wat zijn meer
deren hem opdroegen. Zij kwamen in
tegendeel tot de conclusie dat hij
voortdurend op eigen initiatief heeft
gehandeld, en zij vonden daarvoor dit
bewijs: Eichmann heeft herhaaldelijk
gesteld dat zijn ondergeschikten op
eigen gezag maatregelen namen. Hoe
zou hij, hun chef, dan kunnen volhou
den dat hij uitsluitend op direct bevel
van meerderen optrad?
Het vonnis gaat uitvoerig in op de
vraag waarom Eichmann, als hij dan
zo'n centrale positie bekleedde, het
slechts tot de rang van luitenant-koto
nel heeft gebracht. De rechters over
wogen dat uit Eichmanns eigen ver
klaringen is gebleken dat hij hoofd
van een zelfstandige afdeling was en
dat hij pas in rang zou zijn geklommen
als hij ook de supervisie voor een ho
ger departement had gekregen. Zij
hechtten veel betekenis aan het feit
dat de Obersturmbannführer herhaal
delijk is gedecoreerd. Zij overwogen,
zij het terloops, evenzeer de mogelijk
heid dat hij opzettelijk in zijn betrek
kelijk lage rang was gelaten omdat
daardoor het welbekende „historische
alibi" zou worden geschapen.
ONDERSCHEID
Het hof heeft een technisch onder
scheid gemaakt tussen Eichmanns lid
maatschap van de SS en zijn verant
woordelijkheid voor de door die orga
nisatie bedreven wandaden. Zodoende
verwierpen zij de stelling van Hausner,
dat iemand die lid van de SS is ge
weest impliciet schuldig is aan alles
wat door deze groep is misdreven.
Hoewel het hof niet aannam dat
Eichmann persoonlijk toezicht had
geoefend over de activiteiten van de
eerder genoemde „Einsatzgruppen"
het is toch wel tot de conclusie geko
men dat hij in algemene zin erbij be
trokken is geweest. Hij stemde zijn
eigen handelingen er op af. Wat meer
is; hij was aanwezig bij besprekingen
waarbij de opdrachten voor de moord
commando's werden besproken. Hij
onderhield er bovendien contacten mee.
Verder werd bewezen verklaard dat
Eichmann bezoeken van het Rode
Kruis en dergelijke aan de concentra
tiekampen voorkwam. Ook werd hij
schuldig bevonden aan het verhinde
ren van de bevrijding van joodse
kinderen in Bulgarije en de emigra
tie van Hongaarse joden naar Pales
tina.
MAAR ÉÉN DOEL
Beetje voor beetje vernietigden gis
teren de rechters Eichmanns verweer
dat hij maanden lang heeft volgehou
den. Met geen mogelijkheid konden
zij in hem „de kleine bureaucraat"
zien. die hij steeds heeft voorgegeven
te zijn geweest. Integendeel, zij schil
derden het portret van een massa
moordenaar, meedogenloos, met sinds
het begin van de oorlog maar één doel
voor ogen; de uitroeiing van het jood
se volk.
„Het kan", zo zegt het vonnis, „niet
aan twijfel onderhevig zijn dat het ge
tal van de slachtoffers van de Endlö
sung op ongeveer zes miljoen moet
worden vastgesteld".
Vanmiddag zal de verdediger van
Eichmann, dr. Robert Servatius, zijn
repliek houden. Verwacht wordt dat
de uitspraak morgen of vrijdag zal val
len.
Personeelraad N.S.:
UTRECHT (A.N.P.). Het is
terecht, dat alleen de drie erkende
vakbonden in de Personeelraad van
de Nederlandse Spoorwegen het
personeel vertegenwoordigen, ook
al zijn er personeelsleden die niet
bij deze bonden zijn aangesloten.
Dit is de mening van de Personeel
raad van de spoorwegen die naar aan
leiding van vragen over de nieuwe
vakbond van machinisten en conduc
teurs, „Vakvereniging Rijdend Perso
neel". onder meer het volgende mee
deelde:
1. Aanleiding tot de oprichting van
de nieuwe bond, die niet door de di
rectie wordt erkend, was het complex
van secundaire arbeidsvoorwaarden
dat op 1 oktober is ingevoerd. De
achtergrond van deze oprichting wordt
gevormd door de stormachtige ont
wikkeling sedert 1945 van de spoor
wegen, het onduidelijke bedrijfsbeleid
en de loonpolitiek die de spoorman
het gevoel gaf ten achter te zijn ge
steld.
2. De Personeelraad acht het juist
dat hij gemengd wordt in promotie
aangelegenheden.
3. De raad meent voorts dat de
drie erkende vervoersbonden, meer
dan welke andere bond ook, aan de
op democratische leest geschoeide me-
ningsvorming alle aandacht schenken.
4. De raad voelt niet voor een on
dernemingsraad; hij gelooft dat in
stelling van een ondernemingsraad
niet zou beogen het overleg met de
bedrijfsleiding grotere bevoegdheden
te geven.
Van onze parlementaire redacteur
DEN HAAG. Oud-minister
Suurhoff heeft gisteren voor de zo
veelste maal de handschoen opge
nomen in de strijd om het loonbeleid
tussen regering en oppositie.
Met een rechtstreekse aanval op
de nieuwe minister opende hij de
sociale debatten in de Tweede
Kamer en deze aanval was tegelij
kertijd een verdediging van de ge
leide loonpolitiek die hij heeft ge
voerd; die oude schoenen waren wel
niet onberispelijk, maar men kon
er goed op lopen!
De nieuwe schoenen knellen en zij
lekken vanwege de zwarte lonen. De
vrijheid van het bedrijfsleven onder de
gedifferentieerde loonpolitiek is vol
gens deze socialistische woordvoerder
teleurstellend en over de formule van
het akkoord van Oud-Wassenaar
maakte hij een grapje: driemaal Rool-
vink plus eenmaal De Pous gedeeld
door vier is Veldkamp!
Gespannen
Met de formule van Oud-Wassenaar
als uitgangspunt vielen de woordvoer
ders van de regeringsfracties de mi
nister bij in zijn pogingen om het
evenwicht te bewaren op het sterk
gespannen koord van de hoogconjunc
tuur. Zijn partijgenoot Van der Ploeg
meende dat het systeem dan toch het
voordeel had dat de werknemers mee
delen in de stijgende welvaart, waar
toe ook het prijsbeleid zijn bijdrage
levert.
Overigens zag deze KVP'er nog mo
gelijkheden tot vermindering van de
spanningen door uitbreiding van de
spaarregelingen, waarmee de bezits
vorming kan worden bevorderd. Wel
drong de afgevaardigde Van der Ploeg
er op aan de maatstaven die voor de
loonstijging worden aangelegd, zo dui
delijk mogelijk te maken. In de Oud-
wassenaarse formule had het volgens
hem daaraan wel ontbroken.
Afwijzend
Een enigszins afwijzend oordeel liet
de a.r. Van Nierop horen met de op
merking dat gebleken is dat de lager
gesalarieerde werknemers veruit de
voorkeur hebben gegeven aan een
loonsverhoging boven een verkorting
van de werktijd. Ook vroeg hij zich
af of overheid en bedrijfsleven wel de
nodige voorzichtigheid hebben betracht
bij het invoeren van de kortere werk
tijd. Niemand heeft volgens hem om
dit tempo gevraagd.
De afgevaardigde Van Nierop was
van oordeel, dat het beter zou zijn ge
weest de lonen te verhogen. Hij vroeg
zich af of wij nu aan het eind van de
verkortingen zijn beland. De vergelij
king van oud-minister Suurhoff van
het loonkonijn en het huurkonijn over
nemend, merkte de liberaal Corver op
dat het loonkonijn nog altijd harder
groeit dan de produktiviteit. terwijl
het huurkonijn een nog altijd onvol
groeid dier is, dat nog niet op eigen
benen kan staan.
Verheugend
Deze afgevaardigde noemde het ver
heugend dat naar aanleiding van Oud-
Wassenaar de vakcentrales tot mati
ging hebben gemaand en hij hoopte nu
maar dat de werkgevers niet tegen el-
kaar op gaan bieden op de krappe
arbeidsmarkt. Hij drong er bij minis
ter Veldkamp op aan tenslotte een de
finitieve grondslag aan het loonbeleid
te geven. De christelük-historische af
gevaardigde Kikkert gaf te kennen dat
de minister alles zal moeten doen om
de loonontwikkeling binnen de gren
zen van het mogelijke te houden. In
deze hoogconjunctuur was zijns in
ziens van vrijheid niets te verwachten
en had het bedrijfsleven daar ook niet
om gevraagd.
Overwerk
Het verstrekken van overwerkvergun-
mngen had ook sterk de aandacht van
de Tweede Kamer getrokken. De socia
list Van Lier vroeg hierover het oordeel
van staatssecretaris Roolvink. Het aan
tal vergunningen voor overwerk neemt
voortdurend toe: de afgevaardigde Van
Lier vreesde dat daardoor de vrije
zaterdag in het gedrang komt Wat
wordt verstaan onder soepel beleid?
zo vroeg de afgevaardigde Van Nierop,
die wilde weten of daarmede de grens
van de werktijd van 52'/2 uur per week
zal worden overschreden. Betekent dit
ook een permanente inschakeling van
de zaterdag voor het overwerk? De
liberaal Corver maande de regering
juist tot soepelheid in dit vergunningen
beleid. Er blijft veel werk ongedaan
omdat er handen te kort zijn, zo zei
hij. Laat de regering op ruime schaal
verguningen geven.
Spoed
Algemeen is aangedrongen op spoed
bij het tot stand komen van de alge
mene wettelijke regeling voor de ar
beidsongeschiktheid, De afgevaardigden
Van Nierop en Corver vroegen of het
ontwerp nog binnen deze kabinets
periode. vóór medio 1963, zal kunnen
worden ingediend. Zij waren van oor
deel dat een tussentijdse regeling voor
de verhoging van de invaliditeitsrente
de totstandkoming van tie algemene
voorziening in ieder geval niet mag
vertragen.
Bij deze sociale debatten is voorts
nogal wat bezwaar gemaakt tegen het
nieuwe emigratiebeieid. Woordvoerders
van de socialistische oppositie zowel als
van de K.V.P., de grootste regerings
fractie. drongen er bij minister Veld
kamp op aan de voorschotregeling voor
emigranten voorlopig niet uit te voeren.
De socialist Van Lier waarschuwde de
minister niet te tornen aan wat histo
risch is gegroeid en hij raadde hem aan
het oog gericht te houden op een emi
gratiebeieid op lange termijn.
's Ministers partijgenoot mr. Brou
wer vroeg opschorting van het plan om
de emigranten te belasten met een
schuld die zij met hun werk in het
vreemde land zullen moeten delgen. In
de tussentijd dient de minister nog eens
overleg te plegen met de emigratie
organen en dez* zullen ook hun subsi
dies onverkort moeten behouden, meen
de mr. Brouwer.
De enige waardering gold het feit
dat minister Veldkamp tenminste geen
radicale keer aan het emigratiebeieid
had gegeven. Toch meende de anti
revolutionaire afgevaardigde Biewenga
dat aan de vrijheid van de emigratie
sterk wordt getornd door vermindering
van de subsidie voor de overtocht, daar
het de minst draagkraehtigen zijn die
emigreren. Hiervoor moet een 'betere
oplossing komen en de afgevaardigde
Biewenga dacht aan een hogere bij
drage van de emigrant die deze dan
vooraf bij elkaar zou moeten sparen
Het bezwaar gaat tegen he' plan 'om
de emigrant per lid van zijn gezin
tweehonderd gulden te laten terugbe
talen over een periode van honderd
weken. Dit bezwaar zit de Tweede
Kamer blijkbaar zo hoog dat men er
zelfs over denkt om straks, als het. ant
woord van minister Veldkamp onbevre
digend mocht zijn. hem met een motie
te bestoken. Dit zal vandaag wel blij
ken na het antwoord waarmee de mi
nister vanmiddag om 1 uur begint.
