PROTEST LIEP TE
PLETTER OP RING
VAN VERDEDIGERS
KENT
KENT
KENT
KENT
Afronding overleg
vóór
1
januari
oc
MIJN PLAATS IS
BIJ MIJN VOLK
Vandaag hervatting
proces - Eichmann
SPEL DER ZEVEN VERGISSINGEN
IAMERIKAANOEISJ0URNA4L
STEEDS NIEUW EN
STEEDS ANDERS
DE GAULLE OOK
VOOR ADENAUER
ONVERMURWBAAR
Drie gevangenen
één nacht vrij
OOSTENRIJKER BIJ
BERLIJNSE GRENS
NEERGESCHOTEN
Gedecimeerd comité van honderd
bereikte Engelse vliegvelden niet
witte tanden drop
Maandag 11 december 1961
ZEEUW? f'H DAGBLAD
Pag. 5
Doornat
ARKA EIST IN LOONCONGRES:
Lijk
van Bruno Colombo
naar Italië gebracht
VERONTWAARDIGING
UITWISSEN
In Ghana
REGERING: OPPOSITIE
WILDE SAMENZWEREN
Eerst onrust
Beschuldiging
HAAST, HAAST, HAAST....
Dr. W. P. H. v. Oorschot
voorzitter G.A.T.T.
Speurtocht naar vermiste
zeelieden gestaakt
Zoeloeleider na hulde in Oslo:
TERMIJN LOOPT AF
POSTHUME PRIJS
Socialistische winst
in Australië
GIFTIGE GRAP
DE RODE KNOP
PARADOX
Radio-actieve wolk na
Amerikaanse proef
Van onze correspondent
LONDEN. De burgerlijk ongehoorzame jongelieden van het zg. comité van honderd hebben zaterdagmiddag
de kous op de kop gekregen. Van hun plan om enkele vliegvelden die als bases dienen voor de Ameri
kaanse luchtmacht in Engeland, tijdelijk te bezetten, is niets terechtgekomen dank zij een uitstekend wer
kende verdedigingsorganisatie van de R.A.F. en de politie, compleet met prikkeldraadversperringen.
Geen enkel „commando" van het co
mité van honderd durfde het aan, de
verdedigingsgordels, die om de vliegvel
den waren gelegd, te doorbreken, om,
zoals het plan was, voor de Ameri
kaanse bommenwerpers op de grond te
gaan zitten of hetzelfde te doen voor de
opslagplaatsen van kernbommen, het
hoofddoel van de demonstratie.
Lord Russell, de bejaarde filosoof,
voorzitter van het comité van honderd,
vergeleek deze week de vliegvelden in
Engeland, die aan de Amerikaanse
luchtmacht ter beschikking zijn gesteld
voor gebruik door bommenwerpers met
kernwapens, met concentratiekampen
als Buchenwald en Auschwitz.
NEGENHONDERD
Bijna negenhonderd demonstranten
werden gearresteerd de meesten op
de bekende manier: van de grond opge
tild, waar zij waren gaan zitten. Dat
was in de meeste gevallen het natte
gras of het koude plaveisel buiten de
drie vliegvelden waar het om ging:
Wetherfield in Essex, Brize Norton in
Oxfordshire en vooral Ruislip bij Lon
den, het hoofdkwartier van de Ameri
kaanse luchtmacht in Engeland.
Ook ditmaal volgde er een snelle be
rechting van de deelnemers aan deze
actie van de militantste tegenstanders
van kernwapens in Groot-Britannië. In
scholen en andere gebouwen in de buurt
van de vliegvelden hielden politierech
ters zitting.'Aan de lopende band wer
den de overtreders voorgeleid en ge-
boetes van twee tot drie pond tot ge
vonnist. De vonnissen liepen uiteen van
vangenisstraffen van één week tot twee
maanden.
GIGANTISCH
Verschillende factoren maakten het
zeer onaantrekkelijk voor de betogers
te proberen op de vliegvelden te komen,
zoals zij al weken tevoren met veel
tamtam hadden aangekondigd te zul
len proberen. De bewaking was gigan
tisch alleen al rond Wetherfield wa-
Advertentie)
P. Lorillard - New York
filters best
blue micronite filter
in Nederland
door N.V. Cigarettes Import Cy.,
v/hA. J. Blok
Van onze correspondent
GRONINGEN. Drie gevange
nen die vrijdag tegen de avond uit
de gevangenis in Groningen waren
ontvlucht zaten zaterdagochtend
weer in de cel. Eén van hen was
vrijdagavond al gearresteerd, de
anderen werden zaterdag gegrepen.
De drie allen inbrekers, afkoms
tig uit Amsterdam, Rotterdam en
Hendrik-Ido-Ambacht waren vrij
dagmiddag aan het werk op het om
muurde terrein van de gevangenis. Op
een gegeven ogenblik renden zij naar
de muur en kropen er ondanks het
schieten van een bewaker overheen.
's Avonds werden zij bij de Simons-
kerk aan de Korreweg in Groningen
gesignaleerd. Wat later op .de avond
werd de Amsterdammer gepakt. De
twee anderen wisten te ontkomen.
Zij sjouwden de hele nacht door en
kropen tegen de ochtend verkleumd en
doornat in een schaftlokaal van de vei
ling in Uithuizen. Daar werden ze om
half acht ontdekt door een personeels
lid van de veiling.
Opnieuw vluchtten de inbrekers,
maar in de loop van de ochtend kreeg
de rijkspolitie van Kantens ze te pak
ken. De Rotterdammer had gepro
beerd zich in een strobult te verstop
pen; zijn maat was in een vervallen,
leegstaand huis gekropen.
ren zevenduizend man samengetrokken,
vijfduizend bewakingsmanschappen van
de Britse luchtmacht met twaalf hon
den en twee helikopters en vele honder
den politieagenten uit Essex en Londen
het weer werkte tegen, het was re
genachtig en mistig. Bovenal werkten
de strenge straffen, die op betreding
van de vliegvelden Staan, preventief.
Een zeer grote handicap was het ook
voor het comité van honderd, dat de
maatschappij die had toegezegd de be
togers naar Wetherfield te vervoeren,
op het laatste moment liet afweten.
Daarmee verspeelden de tegenstanders
van de kernwapens twintig autobussen.
Van de zevenduizend demonstranten op
wie men op Wetherfield rekende, kwa
men er nauwelijks driehonderd.
SCHRIK
Waarschijnlijk heeft ook de arrestatie
van enkele bestuursleden van het comi
té van honderd, enkele dagen voor de
demonstratie, er de schrik ingebracht.
Zij zullen binnenkort terecht moeten
staan wegens het aanzetten tot overtre
dingen van de wet op de staatsgehei
men.
Julian Amery, de Britse onderminis
ter voor de luchtvaart die de giganti
sche beveiligingsactie rond de vliegvel
den zaterdag meemaakte, noemde de
demonstratie van het comité van hon
derd een grote mislukking. Het comité
zelf sprak van een geweldig succes. Het
repte evenwel met geen woord meer
van het oorspronkelijke plan om de
vliegvelden tijdelijk buiten gebruik te
stellen.
Ook in Bristol, Cardiff, Manchester
en York waren er zaterdag sit. down
demonstraties door het comité van hon
derd georganiseerd. Behalve in York
werden alle zitters door de politie weg
gedragen. De hoofdcommissaris van po
litie in die stad zei: „Zij kunnen net zo
lang blijven zitten en koude zitvlakken
krijgen als zij zelf willen".
AMSTERDAM. Het lijk van de Ita
liaanse vertegenwoordiger Bruno Co-
lombo, die enkele weken geleden in Ne-
derland werd vermoord, is zaterdag
van Amsterdam naar zijn ouderlijk huis
in Parabiago in de buurt van Milaan
gebracht.
De lijkkist werd van Schiphol naar
het vliegveld Forlanini gevlogen. Daar
stond een rouwauto vol bloemen, die de
kist naar Parabiago bracht.
Italo Colombo, een broer van de ver
moorde vertegenwoordiger, maakte de
reis mee.
Zondag is het slachtoffer in Milaan
begraven.
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Ruim tweedui
zend leden van de Algemene Rooms-
Katholiek Ambtenarenvereniging
(Arka) hebben zaterdag in de Ex-
pohal in Hilversum deelgenomen
aan een looncongres, dat was be
doeld als een demonstratie tegen het
loonbeleid voor overheidspersoneel.
In een resolutie werd de door de
regering gehanteerde trend als maat
staf voor de ambtenarensalarissen ver
worpen. Verder werd in de resolutie
gezegd dat de achterstanden die tijdens
het tot nu toe gevoerde-beleid zijn ont
staan, in het bijzonder voor de lagere
en middelbare ambtenaren, tegen 1
januari moeten worden weggenomen.
Ook moet een eind komen aan de ver
starring in de promotiemogelijkheden
bij de belastingdienst.
Met de grootste klem werd bij de
regering aangerdrongen op voltooiing
van het lopende overleg vóór 1 januari.
Minister mr. E. H. Toxopeus en staats
secretaris B. Roolvink woonden het coh-
gres bij.
Een golf van verontwaardiging ging
door de zaal toen de vertegenwoordiger
van de Arka uit Alkmaar meedeelde,
dat minister Zijlstra in het orgaan van
de Arka grote hulde en dank had ge
bracht aan de ambtenaren van zijn
dienst. „Deze loftuitingen, gesteld in
woorden waarvan men tranen in de
ogen kreeg, zijn tegen de achtergrond
van de saralispositie van de ambte
naren schrijnend en misplaatst", zo zei
deze spreker.
De algemeen voorzitter van de Arka.
mr. G. A. A. M. Boot, kwam tot de
conclusie, dat de gemiddelde salarisver
hoging voor werknemers in het parti
culiere bedrijfsleven niet als maatstaf
voor een verhoging van de ambtenaren
salarissen mag worden aangenomen.
Dit is volgens mr. Boot een nivelleren
de maatregel, die ervan uitgaat dat ook
de meest toegewijde, meest bekwame
en meest produktieve overheidsdienaar
niet meer dan een gemiddelde presta
tie levert.
Bij een vergelijking met het particu
liere bedrijfsleven moet volgens mr.
Boot de meest representatieve bedrijfs
tak als maatstaf worden genomen; een
bedrijfstak, die in zijn kenmerken de
overheidsdienst het meest benadert.
De voorzitter zei dat de schande van
het overleg over de salariëring van het
belastingpersoneel zo spoedig mogelijk
dient te worden uitgewist. Hij pleitte
voor een doeltreffende reorganisatie
van het centraal overleg in ambtenaren
zaken en herinnerde eraan dat een
enkel sein van de Arka in de zomer
voldoende zou zijn geweest voor grote
groepen ambtenaren om een stiptheids
actie te beginnen. Het woord is thans
aan de overheid, zei hij.
ACCRA (Reuter). De Ghanese re
gering heeft de leiders van de opposi
tiepartij en sommige leden van de re
gerende partij beschuldigd van een
samenzwering. Het doei ervan zou
geweest zijn president Nkroeraah te
vermoorden om dan door middel van
een staatsgreep de macht in handen
te krijgen. De beschuldigingen van de
Ghanese regering worden uitgespro
ken in een witboek dat vandaag wordt
gepubliceerd.
Volgens de regering werd er aan de
samenzwering deelgenomen door een
bonte schakering van de bevolking,
van marktvrouwen tot vooraanstaande
politici. Ook de president van het na
burige Togo zou er in betrokken zijn
geweest.
De samenzweerders zouden volgens
het witboek van plan zijn geweest
eerst onrust en verwarring in Ghana
te zaaien door stakingen en bomaan
slagen. De staatsgreep en de moord
op de president en een aantal hoge
ambtenaren hadden later moeten vol
gen.
Het complot kwam half oktober aan
het licht. Er werden toen vele lei
ders van de oppositiepartij gearres
teerd. Volgens het witboek heeft dr.
Busia, de man die een tijdlang aan
Nederlandse universiteiten colleges
heeft gegeven, daarna in Lome, de
hoofdstad van Togo, bijeenkomsten
van een groep rebellen met de pre
sident van Togo en een aantal leden
van diens kabinet georganiseerd. Op
die vergaderingen zou een terreur-
campagne zijn voorbereid. De recen
te golf van stakingen en bomaansla
gen in Ghana wordt als een onder
deel van deze campagne beschouwd.
Van onze correspondent
BONN. De twintigjarige Oosten
rijkse student Dieter Wohlfahrt is za
terdag door de Oostberlijnse politie
doodgeschoten toen hij probeerde de
moeder van een vriendin op haar
vlucht naar West-Berlijn te helpen.
De Oostenrijker was met twee
vrienden en hun meisjes naar de
prikkeldraadversperring gegaan om
de vrouw de weg te wijzen. Toen
op de sommering van de Oostduitse
politie om te blijven staan geen ge
volg werd gegeven, vuurde de politie
op de jongelui, waarbij Wohlfahrt
werd getroffen. Hij werd door het
prikkeldraad naar Oostduits gebied
getrokken. De anderen konden
vluchten.
Volgens de Oostduitse lezing zou
den de jongens hebben getracht het
prikkeldraad door te knippen. Zij
zouden verder, toen de Oostduitse
politie verscheen, het vuur hebben
geopend, waardoor een officier van
de Oostduitse politie ernstig werd ge
wond. Daarop heeft ook de Oost
duitse politie geschoten. Op Wohl
fahrt zou men een revolver hebben
gevonden, een plastic bom en ver
scheidene werktuigen.
De Westberlijnse politie, die door
de schoten was gealarmeerd, werd
door de Oostberlijnse politie toege
roepen; Betreedt u niet Oostduits ge
bied, wij schieten meteen.
De twee tekeningen die hier staan
afgedrukt, zfjn bijna gelijk. In de on
derste zitten zeven kleine vergissingen,
die na enig zoeken tevoorschijn moe
ten komen. Mocht u niet alle afwij
kingen terecht kunnen brengen, kijk
dan in de krant van morgen. Daarin
zullen wij de oplossing publiceren.
van onze speciale verslaggever
iOK dit is Amerika.
De eindeloze prairie van Arizona; grauw, weerbarstig gras op arme
zandgrond, en soms wat lage, schamele bomen en metershoge cac
tussen, de kleine, rode vlam van hun ene bloem maakt het dode grijs van
hun stoffige blad nog doder. Kudden rundvee op de prairie, honderden,
duizenden stuks.
Een Cadillac stopt, ergens op de rech
te streep asfalt die door de prairie naar
de verre einder voert. Twee mannen
stappen uit, cowboys; hun laarzen met
hoge hakken klakken op de weg, de
grote, breedgerande hoeden trekken
zij naar voren om de felle ogen te be
schutten tegen de fellere zon.
Berijden zij niet meer de vurige
mustangs onzer jeugdjaren?
Zeker, de paarden staan daarginds.
Een stal, naast de weg, aan een bijna
droge kreek.
Zonder paarden ben je machteloos
in de vlakte. Maar wij wonen hier twee
uur met de auto vandaan.
Zij waden door het bruine gras, de
handen steken zij onder de brede, met
zilver beslagen koppelriem.
Even later galopperen zij de vlakte
over, naar het vee.
Tom Mix, maar met geen andere ro
mantiek dap die van het grootse land
schap.
Ook dit is Amerika.
De acht miljoen gejaagden, gehaasten
van New York, één oog op de klok, één
oog op de dollar. Kreunend en blazend
werkt éfè "horde zich op het spitsuur
in de subway; aan elke halte bestormt
een nieuwe ploeg één schouder in
duwhouding vooruit, zwijgend, met
grimmig gelaat de al uitpuilende
wagons. Aan het einde van de lijn
wacht hun auto, op een van die immen
se parkeerterreinen, waar straks dui
zenden knorrende beesten zullen weg-
GENEVE (A.P.). Dr. W. P. H.
van Oorschot, directeur^generaal van
de buitenlandse economische betrekkin
gen van het ministerie van economische
zaken, is zaterdag gekozen tot voorzit
ter van de Algemene Overeenkomst
voor Tarieven en Handel (de G.A.T.T.).
De heer Van Oorschot bekleedde in
de jaren 1960 en in dit jaar reeds het
vice-voorzitterschap van deze belangrij
ke wereldorganisatie.
Tot de G.A.T.T. zijn zaterdag als
lid toegelaten Israël en Portugal,
waardoor het aantal leden van deze
organisatie is gestegen tot 42.
SINGAPORE (Reuter). De naspo
ringen naar de 29 vermiste bemannings
leden van de Panamese vrachtvaarder
Combine (1700 ton) die vrijdag in een
wervelstorm is vergaan, zijn gisteren
gestaakt. Schepen van tenminste zeven
landen hebben aan de speurtocht deel
genomen.
De verongelukte vrachtvaarder
een bemanning van 34 koppen.
had
Van onze correspondent
PARIJS. Hoewel men niet mag zeggen dat de reis van kanselier
Adenauer naar Parijs vergeefs is geweest, kan men gevoeglijk aannemen,
dat ook de bondskanselier er niet in is geslaagd tijdens de besprekingen
van zaterdag de Gaulle tot andere gedachten te brengen over mogelijke
onderhandelingen met Rusland over Berlijn.
Deze indruk krijgt men, als men de
belangrijkste passage leest van het com
muniqué, dat gisteren na het vertrek
van Adenauer in Parijs is gepubliceerd.
Daarin wordt gezegd, dat na diepgaan
de besprekingen over het Berlijnse
probleem overeenstemming bestaat
over de te bereiken doelen en over de
noodzakelijkheid om de solidariteit tus
sen de geallieerden te handhaven.
Nooit heeft iemand betwijfeld, dat er
over de doelstellingen en over de nood
zaak van solidariteit eenstemmigheid
heerste. Wel is er verschil van mening
over de middelen, die moeten worden
aangewend om tot een oplossing van
het Berlijnse conflict te komen. Daar
over spreekt het communiqué met geen
woord.
Van onze correspondent
OSLO. Nadat de 63-jarige Zuid-
afrikaanse zoeloe-leider Albert Loe-
toeli reeds bij zijn aankomst vorige
week in de Noorse hoofdstad het
middelpunt van hartelijke demon
straties was geweest en door koning
Olaf in persoonlijke audiëntie was
ontvangen, had hij gisteren zijn
grote dag toen hij in de aula van de
de Oslose universiteit de Nobelprijs
voor de vrede 1960 in ontvangst kon
nemen.
Loetoeli is de eerste Afrikaan die
JERUZALEM (Reuter). Van
morgen wordt in Jeruzalem het pro
ces tegen de voormalige kolonel van
de SS, Adolf Eichmann, hervat.
Het werd vier maanden geleden ge
schorst. De drie rechters hebben sinds
dien overlegd over hun uitspraak. Zij
zijn het daar nu over eens geworden.
Vandaag begint de voorlezing daar
van.
Die is zeer uitgebreid gemotiveerd.
Waarschijnlijk zal het voorlezen twee
dagen duren.
De aanklacht tegen Eichmann be
staat uit vijftien punten. Op twaalf er
van kan de doodstraf staan. Als de
rechters Eichmann in hun uitspraak
aan een van deze twaalf punten van
de aanklacht schuldig bevinden, dan
zal de aanklager, Gideon Hausner,
naar alle waarschijnlijkheid inderdaad
de doodstraf eisen.
In de loop van zijn proces heeft
Eichmann al verklaard dat hij zich
moreel mede verantwoordelijk voelt
voor het systematisch uitmoorden van
de joden. Op zuiver juridische gronden
echter ontkent hij echter elke schuld
aan wat hij nu „een van de grootste
misdaden in de geschiedenis van de
mensheid" noemt.
De laatste vier maanden is Eich
mann koortsachtig bezig geweest met
het schrijven van wat een driedelig
boek moet worden. Over de inhoud er
van heeft hij niets willen zeggen.
zich in de rij van de dragers van de
vredesprijs voegt, welke werd geopend
in 1901 met de stichter van het Rode
Kruis, Dunant. De president van het
Nobel-comité, Gunnar Jahn, zei in zijn
huldigingsrede ó'at de strijd van Loe
toeli een voorbeeld was voor iedereen
die vecht voor de rechten van de mens.
Loetoeli dankte in een aangrijpende
rede, waarin hij zijn wil om recht voor
zijn volk te krijgen door te strijden met
vreedzame midd'elen onderstreepte.
Zou het echter toch tot bloedige oor
log komen in Zuid-Afrika, zo zei hij,
dan is het niet mijn schuld.
Donderdag loopt de termijn af die
hem door de Zuidafrikaanse machtheb
bers voor zijn verblijf in het buitenland
is toegestaan. Dit verlof werd' hem
slechts met tegenzin en onder druk
van de wereldopinie gegeven. Natuur
lijk kan Loetoeli er de voorkeur aan
geven in vrijheid te leven en.niet terug
te keren, hetgeen dr. Verwoerd mis
schien het liefst zou zien. „Mijn plaats
is bij mijn eigen volk", zei hij echter,
„en daar moet ik overwinnen of ster
ven".
De Zweedse ambassadeur in Oslo,
Rolf Edberg, heeft de vredesprijs voor
1961 in ontvangst genomen ö'ie post-
huum was toegekend aan Dag Ham-
merskjöld. De ambassadeur zei dat
het geld zal worden gebruikt voor de
vorming van een fonds ,,voor een doel
dat de secretaris-generaal ter harte
ging". Te zijner nagedachtenis werden
twee minuten stilte in acht genomen.
In het concertgebouw van Stockholm
zijn gistermiddag in tegenwoordigheid
van koning Gustaaf VI Adolf en konin
gin Louise de Nobelprijzen voor na
tuurkunde, scheikunde, geneeskunde
en letterkunde uitgereikt.
Advertentie
Op dit punt is de onenigheid blijven
bestaan althans voor het ogenblik.
Adenauer heeft getracht bij de Gaulle
de opvatting van Kennedy ingang te
doen vinden: een voorstel aan Rusland
om uitsluitend over Berlijn te onder
handelen. Hoewel Adenauer voor zijn
reis naar Amerika daarvan zelf geen
voorstander was, is Kennedy erin ge
slaagd hem er toch toe over te halen.
De Gaulle, de enige van de westelijke
Grote drie, die daarvan niets wilde
weten, is blijven staan op zijn eigen
standpunt. Dat houdt in dat er voor het
probleem-Berlijn alleen een oplossing
kan worden gevonden, indien men de
gehele Duitse kwestie onder handen
neemt, maar zonder dreigementen van
de kant van de Russen. Bovendien
moeten de Russen bereid zijn de Duit
sers zelf over hun toekomst te laten
beslissen
Bondskanselier Adenauer en zijn mi
nister van buitenlandse zaken Schroder,
hebben hun standpunt eerder met han
digheid dan met overtuiging bepleit en
verdedigd.
„Gij kunt niet afzijdig blijven", moe
ten zij gezegd hebben, „wanneer de
Amerikanen en Engelsen over Berlijn
gaan onderhandelen. De toekomst van
Duitsland staat op het spel en Duitsland
zelf kan bij dergelijke onderhandelingen
niet aanwezig zijn. Het is dus noodza
kelijk dat gij er bij zijt, omdat gij alleen
de belangen van Europa op deze confe
rentie kunt behartigen".
Men neemt aan dat de Gaulle voor
deze argumenten niet is gezwicht,
vooral niet, omdat hij de onverwachte
steun kreeg van Kroesjtsjef zelf. De
Russische nremier verklaarde tijdens
het (communistische) wereldvakver-
bondcongres te Moskou bij een ont
vangst van Duitse en Franse delegaties,
dat Rusland zich verzet tegen de po
gingen van het Westen om de onder
handelingen te beperken tot verbetering
van het bezettingsstatuut van "West-
Berlijn.
Vermoedelijk om het pijnlijke échec
van Adenauers reis te verzachten wijst
men er van Franse zijde op, dat de ont
moeting van zaterdag slechts een on
derdeel is van het complex van bespre
kingen dat deze week te Parijs wordt
gehouden tussen de Westelijke gealli
eerden.
Dat overleg wordt vandaag en mor
gen voortgezet tussen de ministers van
buitenlandse zaken van de Westelijke
Grote drie met hun Duitse collega en
woensdag, donderdag en vrijdag be
sloten met de ministerraad van de Navo.
Daarna kan men een duidelijker over
zicht krijgen van de standpunten.
Wel hebben de besprekingen tussen
de Gaulle eh Adenauer gevolgd' door een
gesprek met de verschillende experts,
enige vooruitgang gebracht wat betreft
de problemen van de gezamenlijke
landbouwpolitiek in de Euromarkt. In
de loop van deze week zullen de minis
ters van landbouw van de Europese zes
trachten deze vooruitgang om te zetten
in een overeenkomst.
SYDNEY (Reuter). Uit de tot dus
ver bekende uitslagen van de zaterdag
in Australië gehouden algemene verkie
zingen blijkt dat de socialistische oppo
sitie een winst van zes procent heeft be-
haald ten koste van de Liberale partij
van premier Menzies en de Boerenpar
tij, die al twaalf jaar met de Liberale
partij een coalitie vormt.
De winst van de Labourpartij is ech
ter niet voldoende om de meerderheid
van 32 zetels, die de twee partijen in
het parlement hadden, te breken. Deze
zal echter wel aanzienlijk vermoede
lijk tot 14 zetels worden terugge
bracht.
EINDHOVEN. In de Woenselse-
straat in Eindhoven is gistermiddag
de tienjarige Barbara Groenen door een
personenauto aangereden. Het meisje
stierf onderweg naar het ziekenhuis. Het
kind was onverwachts de rijweg opge
lopen.
glijden; de nacht in, naar Long Island,
naar Laurelton, naar Mamaroneck, naar
die krans van woonsteden waar een
mens anderhalf uur enkele reis
van zijn kantoor woont.
Nog twee maanden, zegt de slanke
man in het oor van een collega, dan
ben ik eraf. Dan ga ik forensen per
vliegtuig, het is maar een uur naar
mijn nieuwe huis in Connecticut.
Zo veleu doen dat al.
Als eb en vloed spoelt de mensen
stroom door Manhattan, om negen uur
des morgens komt het tij opzetten, om-
vijf uur vloeit het terug, om acht uur
des avonds ruist het weer binnen,
langs de watervallen van lichtreclames
op Broadway, langs de schittering van
bioscoopgevels in de 42ste straat.
Klatergoud, herrie, beweging, haast.
Haast, haast, om te leven, te werken,
te eten, geamuseerd te worden
Maar ook de prachtigste toneelvoor
stellingen, weken te voren uitverkocht,
de mooiste boekwinkels ter wereld, ver
rukkelijke musea, en de rijkste biblio
theken die ik ooit zag.
Ook dit is Amerika.
De maan hangt als een koude, zil
veren dollar hoog boven het vliegtuig.
Onder ons glijdt Nevada's zandwoes
tijn voorbij, blikkerend in het grelle
licht. Een tragisch erosielandsehap, on
aandoenlijk, onmenselijk-groots. Leeg.
leeg, honderden kilometers. Hier woont
0.9 mens per vierkante mijl.
De warme, lage stem van de ste
wardess naast me;
"Wat een mooie wereldAmeri
ka is zo groot en mooi. Ben jij bang
voor oorlog?
Voor mij praten twee mannen met
lage bromstem over het nut van het
bouwen van je eigen schuilkelder.
Dan begint het vliegtuig zijn landing
boven kolkende fonteinen van licht,
straten van klaterende lichtwaterval-
len: Las Vegas, gokkersparadijs mid
den in de zandwoestijn waar duizenden
mensen met harde gezichten, dag aan
dag, nacht aan nacht, van heinde en
ver uit dit grote land komen om bac
carat te spelen. Poker, roulette, fruit
machines, rad van avontuur, dice
de stad waar alles mag, 24 uur per et
maal alles mag, een stad als een grote,
giftige, klatergouden grap.
Ook dit is Amerika.
Het rustige, aristocratische Washing
ton waar meer dan driehonderdduizend
ambtenaren dit land helpen besturen
volgens richtlijnen, ontworpen door die
ene man in het lieflijke Witte Huis met
zijn staf van adviseurs, en goedgekeurd
door die honderden mannen in het sta
tige Capitol. Daar, in dat Witte Huis,
staat dat verschrikkelijke telefoontoestel
met de rode knop; als de president die
knop indrukt wordt onmiddellijk de
eerste atoombom gegooid.
Onder het raam van de kamer met dat
toestel stoeien eekhoorns op het gazon.
Dit is alles Amerika.
En nog zo veel meer.
Twee maanden reisde uw verslaggever
door dat land dat een werelddeel is,
samengesteld uit 51 onderling totaal
verschillende staten. En toch een natie.
Sterk en zelfbewust.
De afstand New YorkSan Francisco
is groter dan die van Den Haag naar
Moskou, van Chicago naar New Orleans
is verdér dan van Kaap Skagen tot
Kaap Gibraltar.
Telkens als men denkt: „Nu begrijp ik
iets van dit land", ontglipt het beeld
je weer, wordt het verdrongen door
nieuwe: het is steeds anders.
Het is een onvoorstelbaar rijk land,
waar ook miljoenen arme mensen wo
nen.
Het is een land waar de mensen kerk
ser zijn dan waar ook in Europa, maar
waar alle soorten pornografie schaamte
lozer, onverhullender dan waar ook
wordt aangeboden.
Het is een land waar de strijd om het
bestaan hard is, de jacht op de dollar
meedogenloos maar ook een land waar
offervaardigheid, medelijden, mildda
digheid voor de misdeelde medemens de
natuurlijkste zaken in het leven zijn.
Het is een land waar blank en zwart
een voortdurende, bittere strijd voeren,
het is ook een land waar miljarden dol
lars worden uitgegeven om negers, In
dianen, Puerto Ricanen aan een mens
waardig bestaan te helpen.
Het is het land van de slagzin: Leef
vandaag, betaal morgen. Het is ook het
land waar miljoenen niet durven leven,
Waar de dagdroomsofa's der psychiaters
permanent bezet zijn en waar in een
café of tijdens een cocktailpartij wild
vreemde mannen en vrouwen tégen je
beginnen te praten over hun neurosen
en angsten.
Dit is Amerika: een samenleving van
mensen en dus een paradox. Een com
plex van tegenstrijdigheden zoals ook
de Europese samenleving. Een enorm
vat onder hoge druk waarin alles gist,
borrelt, kookt. Maar ook de broze stilte
van de rode bergen in New Mexico,
en het weemoedige gezang van oogsten
de negers in de eenzame leegte der ka-
toenvelden van Mississippi.
Het is een verrukkelijk en verschrik
kelijk, een lieflijk en bitter, een koes
terend en afstotend, maar altijd, altijd
een boeiend, inspirerend land.
CARLSBAD (A.P.Een Ameri
kaanse proef met een kernbom heeft
tot gevolg gehad dat er een wolk van
radio-actief stof in de dampkring is
gekomen.
De bom werd gisteren 375 meter on
der de grond tot ontploffing gebracht
in de buurt van Carlsbad, in het prai
riegebied in het zuidoosten van de
staat Nieuw Mexico. Het was een kern
bom van vijf kiloton, dat is een kwart
van de kracht van de bom die Hiro
shima verwoestte.
De Amerikaanse deskundigen die de
bom tot ontploffing lieten brengen,
waren vol vertrouwen dat er geen
radio-actief stof in de dampkring zou
komen. Kort na de ontploffing bleek
dat zij te optimistisch waren geweest.
De radio-actieve wolk beweegt zich nu
m noordwestelijke richting.
De schok van de ontploffing werd in
een waamemerspost op zeven en een
halve kilometer afstand nog duidelijk
gevoeld.
