Vijf miljoen gulden voor
verbetering infrastructuur
Op DRIE pijlers
structuurplan
steunend
nodig
Grootscheepse plannen van gemeente Goes
Vertrouwenscrisis „Zeebad
Breskens" op de spits
Wethouderschap in
Rotterdam maakte
hem politiek hard
r «aammwi
Gemeente Westkapelle heeft
een sluitende begroting
Uit de kerken
NU SOUBURG ZELFSTANDIG BLIJFT
LIEFST GEEN
HOOGBOUW
Frappante belangstelling
van aannemers voor
woningbouw in Souburg
Ontmoetingspunt
Ontsluitingswegen
Ouderavond van de
„Rietvinken"
Suikerhuis van anderhalf
miljoen
Spoorlijn
TEN
Burgerlijk Armbestuur
te oudgeworden
Sint en Piet op toernée
in Middelburg
Verkeersheuvel in Axel
GESPREK MET BURGEMEESTER
STEMERDING OP DE VALREEP
„Jong broekie" werd
„redder" van
Souburg
Vechtlust
Groot gezin
Komen en gaan
Plaats open
Woensdag 29 november 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 5
(Van een onzer verslaggevers)
GOES. De raad van Goes zal zich in de vergadering van 7 december a.s. hebben te beraden
over een voorstel tot vaststelling van een zestal infrastructuurplannen ter waarde van ruim vijf
miljoen gulden. De kosten van de zes projecten bedragen, nader gepreciseerd, 5.095.032 gulden en
indien de bekende infrastructuurbijdrage zal worden verkregen zal 754.255 gulden ten laste van de
gemeente Goes komen. B. en W. wijzen de raad er op dat een verbetering van het industriële kli
maat dringend noodzakelijk is.
A.K.F. De verdere ontwikkeling van het
haven-industrie gebied zal hiermee ten
zeerste worden bevorderd. Het tracée
zal de Rijksweg a niveau kruisen ten
Westen van de hofstede Cornelia. De
plaatsing van de beweegbare brug is
door de boven omschreven projecten be
paald. De spoorlijn zal in het wegdek
worden opgenomen.
De plannen zijn als volgt uitgewerkt:
X. Aanleg van een ontmoetingspunt op
de Rijksweg ter hoogte van de zoge
naamde Xtendensehuur en een gepro
jecteerde Westelijke ontsluitingsweg
voor een bedrag van 305.690 gulden.
2. Aanleg van een Westelijke ontslui
tingsweg lopende vanaf de Rijksweg
naar een nieuw ontworpen brug over
het havenkanaal voor een bedrag van
600.975 gulden.
3. Aanleg van een oostelijke ontslui
tingsweg lopende vanaf de Patijnweg
naar de ontworpen brug over het ha
venkanaal voor een bedrag van
1.8X2.257 gulden.
4. Aanleg van een westelijke spoor
lijn vanaf een kopspoor op het spoor
wegemplacement ten westen van de
spoorwegovergang bij Poelweg I naar
het haven-industrieterrein ten bedrage
van 1.431.610 gulden.
5. Het bouwen van een beweegbare
brug over het havenkanaal ter hoogte
van de Houthandel E.N.C. van Riesen
voor een bedrag van 840.000 gulden.
6. Uitbreiding van de zwaaikom in de
haven met het maken van een nieuwe
damwand ter hoogte van het meest
noordelijk gelegen gebouw van de
N.V. Duvekot's Graanhandel voor
een bedrag van 104.500 gulden.
Hoewel B. en W. de raad mededelen
•ich niet te ontveinzen dat enorme
«ommen met de uitvoering van de plan
nen gemoeid zijn, wijst het college er
op dat de aanwijzing van Goes als
kerngemeente de nodige moed vereist
omdat nu uitzonderlijk gunstige finan
ciële faciliteiten kunnen worden verwor
ven.
Geen der plannen heeft voorrang aan
gezien een te nauwe samenhang be
staat om een prioriteitsvolgorde vast
te kunnen stellen. B. en W. geven hier
na een toelichting op de plannen.
Bij de bestuderig van het project
„ontmoetingspunt Rijksweg en westelij»
ke rondweg" kon overeenstemming wor
den bereikt met Rijkswaterstaat over
uitmonding op de Rijksweg onder voor
waarde dat het reeds beslaande aan
tal van twintig uitmondingen niet zou
vermeerderen. Een oplossing is daarom
gezocht in het laten vervallen van de
bestaande uitmonding van de 's Heer
Hendrikskinderendijk op de Rijksweg
bij de Tiendenschuur. Deze oplossing
brengt echter met zich mee dat zes
oude woonhuizen moeten verdwijnen.
De ruimte die zal ontstaan tussen de
Rijksweg en het geprojecteerde tracee
van de 's Heer-Hendrikskinderendijk
kan voorts wellicht aantrekkelijk zijn
voor de vestiging van een horecabe
drijf.
Het hoofdbelang van de ontworpen
westelijke ontsluitingsweg is gelegen in
de ontsluiting van het nieuwe havenge
bied naar het westen. Dit terrein is
thans alleen bereikbaar via een lang,
smal en bochtig parcours. Hoewel voor
aanleg van deze weg 23 percelen grond
zullen moeten worden aangekocht ge
heel of gedeeltelijk behoeven geen
woonhuizen te verdwijnen. De grond
waarop de weg is ontworpen is eigen
dom van elf eigenaren en omvat een
oppervlakte van 19540 m2.
Voor de aanleg van de Oostelijke ont
sluitingsweg .pleiten dezelfde motieven
als voor de aanleg van de westelijke
Voor de aanleg van deze weg zullen 21
percelen grond, geheel of gedeeltelijk
moeten worden aangekocht c.q. ont
eigend van 15 eigenaren, tezamen om
vattend een oppervlakte van 29.338 m2.
Verder zullen zes percelen gelegen op
het grondgebied van de gemeente Kloe-
tinge moeten worden aangekocht.
RILLAND. De kleuterschool ,,de
rietvinken" te Rilland hield de jaarlijk
se ouderavond, waarbij voor de ouders
enkele lezingen werden gehouden. Mej.
de Jonge, schoolinspectrice, hield een in
leiding, „Hoe vier ik st. Nikolaasfeest
met de kleuters" en mej. A. Verkerke
sprak over het onderwerp „Uit de kin
dermond". De ,,Rietvinken"-school telt
momenteel ruim 120 leerlingetjes.
SAS VAN GENT. Namens de
Eerste Nederlandse Coöperatieve Beet
wortelsuikerfabriek te Sas van Gent
heeft het Bouwbureau Van de Land
bouw In Zeeland, welk bureau te Mid
delburg is gevestigd, een plan ontwor
pen voor de bouw van een suikerhuis
te Sas van Gent.
De bouwkosten zijn geraamd op
1.450.000 gulden.
Het belang van de aanleg van een
spoorlijn naar het havenindustrieterrein
is hoofdzakelijk gelegen in het scheppen
van een mogelijkheid tot spoorwegver
voer van en naar het nieuwe havenin
dustrieterrein, in het bijzonder voor de
MIDDELBURG, 28 nov. Fruit: Tomaten
A 51—1.00, B 1.01, C 46—51, CC 23. Appelen:
Goudreinette: I 95-op 66, 85-95 64—68, 80-90
84, 70-80 65—67, III Grof 60—63, Golden Deli
cious I 70-75 72—75, 65-70 67—70. 60-65 60—63,
75-80 73—75, II D 57, III Grof 65, m Fijn 30,
Jonathan II 70-op 62—74, 80-85 72, 75-80 73,
65-70 52—73. 60-65 45—67, II D 55, III Grof
4668,111 Fijn 3847, Zoete Ermgaard II
85-op 62, 55-op 55—57, II D 41, UI Grof 49,
II! Fijn 37—45. Peren: St. Remy I 75-85 39,
65-75 40, II D 35, III Grof 40. UI Fijn 37—45,
Gieser Wildeman I 60-70 55—59, 50-60 45—48,
II D 37. Groenten: Sla 4—16. Bloemkool 6
per kist 54—73, 8 per kist 21—59, 10 per kist
2237. Sav, kool 4,5115, Boerenkool 4—8,
Rode kool 6—15, Witte kool 6—11, Spruiten
schoon 91—1.00, ongeseh. 39—77, Kroten kg
5—18, Waspeen 2232, Witlof 61—81, Prei 11—
20, Andijvie 1435.
St AiNNALAND, 28 nov. 94 ton uien
40-70 23,99—24,20: 5 ton bonken 24—24,34; 5
ton drielingen 37.24: 2,5 ton picklers 40,60.
ST. MAARTENSDIJK. Uien 40-55 23,54—
23,20 55-70 23,92—23,21; bonken 23,90, drielin.
gen 36: picklers 41,20; stek 3,21.
GOES, 28 nov. Cox's Orange Pippin KL.
I 57-80 109—113, 70-75 107—118, 65-70 100—105
60-65 84—92, 55-60 64—71; KL. II 75-80 100,
70-75 95, 65-70 90—98, 60-65 81—87, 55-60 62;
Goudreinette KL. I 95-105 67, 85-95 59—69,
75-85 60—67, 65-75 57—61; KL. ÏI 85-95 60—62,
75-85 58—64, 65-75 56—60; Jonathan KL. I 80-
85 61. 75-80 65—71. 70-75 65, 65-70 61—63, 60-65
54; II D 40—41; KL. II 80-85 59, 75-80 61, 70-
75 59,70—60,15, 65-70 55,70—65, 60-65 51,50; Gol
den Delicious KL. I 85-90 70—74, 80-85 73—78,
75-80 74—81, 70-75 75—82, 65-70 70—76, 60-65
64—67; II D 44—57; KL. 11 85-90 71—72, 80-
85 69—74, 75-80 71—77, 70-75 64—77, 65-70 60—
69, 60-65 56—72; Zoete Ermgaard KL. I 65-75
64—72, 55-65 46—56, II D 32-35; Laxton's Su
perb KL. I 70-75 69 65-70 62, 60-65 52; Win
stons KL. I 75-85 55—62, 65-75 49—61, 55-65
44—50; Lombarts Calville KL. I 80-90 61, 70-
80 8—54, 60-70 52—54, II D 37; KL. II 80-90
53. 70-80 53, 60*70 48; Doyenne du Comice KL.
I 85-90 101, 80-85 104, 75-80 105—109, 70-75 104,
65-70 100—102, II D 70—85; KL II 85-90 96,
80-85 104, 75-80 105—109, 70-75 95—105, 85-70
92—96; Gieser Wildeman KL. I 60-70 64—66.
50-60 51—56, II D 27—43; Saint Remy KL. I.
85-95 35—40, 75-85 38tl, 65-75 38—40, II D
3337. Op monster: Conference KL. I. 65-75
84- -86, 55-65 74—78: KL. II 65-75 83, 55-65 73—
75; Legipont KL. I 65-75 74—75 55-65 61—62.
Verpakt fruit: Jonathan KL. I. 80-85 7173,
70-75 7477, 65-70 6770, 60-65 61. Gewone vei
ling: Cox's Orange Pippin grof 6873, fijn
34—58, 'kroet 4254: Goudreinette grof 5060,
fijn 4534, kroet 4246: Jonathan grof 4661,
fijn 38—44; Golden Delicious grof 51—68, fijn
51—58, kroet 2954; Winston grof 4147, fijn
38: Doyenne du Comice grof 8485, fijn 75:
Gieser Wildeman grof 4248, fijn 30; Saint
Remy grof 38, fijn 34; Conference II D 49
51, grof 61—66, fijn 4551; Div. appels kroet
41,
KRABBENDIJKE, 28 nov, Golden Deli
cious 1 85-90 75: 80-85 70—80; 75-80 75—81;
70-75 74—77 65-70 71—72 60-65 64—66; II 85-
90 71; 80-85 72 75-80 72—74; 70-75 70—72 65-
70 65—69 60-65 52—63; II D 40—48; III Gr.
50—64; UI F 38—49; Kr. 46—54; Stek 23; Jo
nathan II 80-85 54—55 75-80 55—61; 70-75 53—
64; 65-70 49—60; 60-65 46—53; U D 3840; ni
Gr. 43—55; III F 36 -42; Kr. 31—36; Lombart
Cal. II 70-80 64; 60-70 54; UI F 42; Kr. 16;
Cox's O. Pippin n 63-75 81—99 55-65 76: UI
Gr. 67—71; III F 45; Kr 19—29; Goudreinette
III Gr. 53—59; III F 32—42; Kr. 29—36; Glo
rie v. Holland III Gr. 48—49; III F 32—42;
Kr. 2936; Zoete Ermgaard II 55-65 4655;
III F 32; Conference II 65-75 76; 55-65 72:
II D 51—56: III Gr. 58—65: III F 40—56; Kr.
18—43: Doyenné du Comice II 75-80 93; 70-75
89; 65.70 83—97; III Gr. 83—87: III F 76; Com-
tesse de Paris I 65-75 38 55-65 31; II D 23—
24; III Gr. 29; I 65-75 59—60 55-65 49—
53; III Gr. 38-54: III F 12—29; B. A. Lucas
I 85-95 49; 75-85 59 65-75 50; St. Remy: I 85-
95 37 75-85 38; 65-75 38; Gieser Wildeman
UI Gr. 48; III F 31; Kr. 7—20: Winston II
70-7o 55: m Gr. 41; Kr. 19—26; Verpakt fruit;
Jonathan I 80-8 65 7-80 70 70-75 72: 65-70
65; 60-65 58; Golden Delicious 1 80-85 75;
75-80 76; 60-65 70; Legipont I 75-80 75 63-70
75; 60-65 60. Doyenné du C. II 85-90 101:
75-80 111; 65-70 104; William Duchesse II 80-
85 47; 70-75 47.
GOES, 28 november Granen en Peul
vruchten; Tarwe, basis 17 pet, boerenschoon
af boerderij 28—30.40 per 100 kg. Haver
id. 22.23.50. Kleine groene erwten, id,
128 —30.: Schokkers, idem 26—28.50: Bruine
bonen idem 40.64. per 100 kg.
Aardappelen: Bintje, 35 mm. opw., binnen
landse sortering 9 10. per 100 kg. Alpha,
35 mm. opw. export sortering 8.—8.50 per
400 kg. Levering aan de sorteerinrichting,
sorteerkosten voor rekening van koper. Èr
bestond geen vraag naar bintje voor export.
Voederaardappelen noteerden 2,253,25 per
000 kg.
•Hooi: Lucernehooi, geperst af bedrijf 110—
f 115. per ton: Weidehooi. idem 85.95; Gras
zaadhooi: Veldbeemd 45.—47.50 per ton;
Roei zwenk 30.35, per ton.
Stro: Gerstestro 58.-^60. per ton, af be
drijf: Tarwestro 58.—60. per ton. af bedrijf;
grote balen 60.—65. per ton. af bedrijf; Erw
tenstro f 55.—60. per ton, af bedrijf; Schok-
jerstro 50.55. per ton, af bedrijf.
Uien: De prijs van uien bedroeg f 18.—21.,
per 100 kg., onafgestaart en geleverd aan de
sorteerinrichting.
Vlas Ongerepeld vlas 19 - 25 cent per kg.
gerepeld vlas 22 30 cent per kg.
Eieren 1,78 per kg.
De heer D. H. uit de Van den Bos
straat kwam zodanig tegen de kachel
te vallen, dat hij vanuit zijn woning te
Sint-Annaland naar het Algemeen Bur
ger Gasthuis te Bergen op Zoom ver
voerd moest worden.
BRESKENS Tijdens de raadsver
gadering van Breskens heeft de heer J.
A. de Nooijer er zijn teleurstelling over
uitgesproken dat bij de raadsstukken
geen verslag van de vergadering van
de N.V. Zeebad Breskens gevoegd was.
De burgemeester antwoordde hierop dat
op de betreffende vergadering uitvoerig
over de bestuursmoeilijkheden der n.v.
gesproken was en dat de vergadering
de vertrouwenscrisis heeft erkend de
de raad van beheer heeft opdracht ge
kregen zich te beraden wat in de huidige
omstandigheden zal moeten gebeurn.
Als de Raad van Beheer met dit on
derzoek gereed zal zijn, wordt een bui
tengewone vergadering van aandeelhou
ders bijeengeroepen. Op deze vergade
ring zal het besluit van de Raad van
Bestuur bekend worden gemaakt. De
voorzitter gaf de raad, af te wachten
wat de Raad van Bestuur beslist
Uitvoerig kwamen ook de parkeer-
moeilijkheden in de Bressiaanse Dorps
straat ter sprake. In verband met de
bietenaanvoer zijn de parkeerstroken
practisch geheel bezet door tractoren
met aanhangwagens. De heer Careld
meensie dat door deze toestand met
name de middenstand schade zou on
dervinden.
In het prae-advies hadden B. en W.
er al op gewezen dat de haven van
Breskens een streekfunctie vervult en
dat de havens ook een belangrijke
bron van inkomsten opleveren voor de
gemeente. In het algemeen belang
zo stelden B. en W. mag de aan-
en afvoer van de produkten niet wor
den belemmerd.
De heer J. Vergouwe meende echter
dat toch op z'n minst de hoeken vrij
gehouden dienden te worden. De heer
F. G. M. Goethals stelde voor de weeg-
tijden vroeger en later te stellen. Wel
licht zou hier op de weegbrug wel iets
te bereiken zijn.
Zo zou tenminste enig soulaas ont
staan Voor de particuliere parkeerders.
B. en W. verklaarden daarna bespre
kingen te zullen voeren met Rijkswa
terstaat, met de landbouworganisaties
en met de politie om de suggesties van
de raadsleden naar voren te brengen.
Van het college van G.S. was bericht
binnengekomen dat goedkeuring was
verleend op de onderhandse aanbeste
ding van de 33 woningwetwoningen.
Met de bouw zal thans spoedig een aan
vang worden gemaakt.
Uitvoerig werd ook gesproken over de
subsidie-aanvrage van de visserijvereni
ging „Ons Belang". Het betrof hier een
bijdrage die betrekking had op de kos
ten van het visrestaurant en de visse
rijkoningin. De raad ging er ten slotte
mee accoord dat de gemeente de helft
van het tekort verhaalt op het gemeen
telijk vismijnbedrijf.
Een vraag, om in principe te beslui
ten tot het garanderen van rente en af
lossing van de lening die de bakkers
centrale zal opnemen voor de bouw van
een centrale bakkerij, werd voorlopig
opzij gelegd. De raad besloot deze
kwestie voorlopig aan te houden tot ad
vies was ingewonnen van het E.T.I.
De heer M. De Boer stelde een vraag
over het 300 ha. grote uitbreidingsplan
westelijk van de nieuwe veerhaven. Hij
meende dat deze gronden bevroren zou
den zijn voor bebouwing als er een be
stemmingsplan op gelegd werd.
De burgemeester antwoordde echter
dat deze bestemming in groot verband
zal worden bezien. Binnenkort zullen de
vijf raden van de kustgemeenten de be
bouwing gezamenlijk ter sprake bren
gen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Alkmaar; A. v. d. Boven-
kamp te Engwierum; te Hardinxveld-
Giessendam (2e pred.plaats)A. v
Brummelen te Schoonrewoerd.
Aangenomen naar St. Anna-Parochie
(toez.): J. J. Ph. Valeton te Ulrum;
naar N.O. Polder (wijkgem. Markenes
se): B. C. Jeutema te Opende (Gr.)
naar Achterberg (Utr.); P. M. Breu-
gem, kand. te Stolwijk.
Bedankt voor Philipsland: J. Groenen
boom te Lopikerkapel; voor Dedems-
vaart (toez.): P. Hetebrij te Sellingen.
Beroepbaarstelllng: B. J. Bannink vic.
te Voorburg, die 1 januari a.s. beroep
baar is.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Zeist (vac. J. Wilschut):
Joh. Pasveer te Capelle a.d. IJssel; te
Oosternijkerk; C. van Noort kand. te
Rotterdam, die geen verdere beroepen
meer in overweging kan nemen.
Ons bericht dat kand. C. Gros te Voor
burg een beroep zou hebben ontvangen
naar Woud-richem behoeft de correctie
dat kand. Gros naar Woudsend beroe
pen is en dit beroep op 10 oklober ree js
heeft aangenomen.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Haamstede-Kerkwerve;
T. Brienen te Mussel; voor Nieuwe Pe-
kela: A. W, Drecbsler te Vlissingen
CHR. GEREF. GEM. IN NEDERLAND
Beroepen te Hoofddorp: J. G van
Minnen te Delft.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Veenendaal: A. Ver-
gunst te Rotterdam-C.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Aangenomen naar Zeist: P. J. Mie-
tes te Amsterdam-C.
Aan de Chr. School 't Zand te Mid
delburg werd tot onderwijzer benoemd
de heer M. Bijlsma te Emmer Compas-
cuum.
WESTKAPELLE Op vlotte wijze
hanteerde burgemeester Th. H. de
Meester de voorzittershamer in de
raadsvergadering van Westkapelle. De
begroting 1962 kon worden vastgesteld
met de aantekening dat de heer J. de
Visser (SGP) tegen verzekeringen stem
de. De heer J. de Pagter (Arbeid) was
het enige raadslid dat nog enkele in-
lichtingen wenste betreffende de post
subsidie en bevolkingsonderzoek. Tevens
werd de begroting voor het gemeente
lijk woningbedrijf vastgesteld.
Een perceel grond aan de Torenstraat
werd aan de heer Joh. Dekker verkocht
voor tien gulden per kubieke meter;
de prijs was eerst on 14,30 per kubie
ke meter gesteld. De raad ging ak
koord met een wijziging in de bebou
wingsvoorschriften, behorende bij het
uitbreidingsplan Joosseswee. Een veror
dening, regelende de verdeling van de
werkzaamheden tussen de verschillende
ambtenaren van de burgerlijke stand
werd eveneens vastgesteld. Dit was het
laatst gebeurd in 1940.
Met ingang van 1 december 1961 zal
burgemeester De Meester eerste, de
heer W. J. K. Dieleman tweede en de
heer A. Roelse derde ambtenaar zijn.
De kosten van de heffing dêr reinigings
rechten zullen verhoogd worden. De
heer J. de Pagter zou graag zien dat
de AOW-trekkers deze verhoging niet
moesten betalen. Besloten werd de hef
fing in 1962 per eerste emmer op 11,50
en bij elke volgende emmer op acht gul
den te stellen en deze in gedeelten te
innen.
De heer J. de Pagter zou verder gaar
ne zien dat het burgerlijk armbestuur
verdween om plaats te maken voor een
gemeentelijke sociale dienst. Dit zal ech
ter op allerlei bezwaren stuiten. Wel zal
overwogen worden de naam burgerlijk
armbestuur te wijzigen. In het bestuur
van het burgerlijk armbestuur werd her
kozen de heer P. Minderhoud.
De heer W. Gabrlelse wees op de
leeftijd van de leden van het armbe
stuur (het jongste lid is 66 jaar, het
oudste 81)Hij had graag dat het ge
meentebestuur een leeftijdsgrens instel
de. De overige raadsleden waren het
hiermee roerend eens.
Aan de Stichting Recreatie te 's-Gra-
venhage zal voor 1962 een bedrag van
tien gulden suhsidie verleend worden
voor de actie „Opgeruimd staat net
jes". De Stichting Zeeland krijgt geen
verhoging van subsidie. Wethouder W.
Gabrielse zal de gemeenteraad vertegen
woordigen in de stichting Werkplaatsen
Walcheren.
MIDDELBURG. St. Nikolaas zal,
al dan niet vergezeld door enige pieten,
deze week verschillende clubs en buurt
verenigingen met een bezoek vereren.
De harten der leden van de volgende
scholen en verenigingen zullen in de
loop van de week sneller gaan kloppen:
Chr. Kweekschool, vrijdag in het Ned.
Koffiehuis en woensdag in de Gouden
Poorte, Buurtvereniging Park van Nieu-
wenhove en kinderen personeel PTT,
zaterdagmiddag in de bovenzaal van de
schouwburg, zaterdagavond voor ver
schillende verenigingen in restaurant
Wöhler. Buurtvereniging Nieuw Middel
burg zal zaterdagmiddag, geassisteerd
door muziekvereniging ONDA, bij de
Koepoort St. Nikolaas verwelkomen om
daarna een feestelijke middag te gaan
vieren.
SOUBURG. In de burgemeestershamer van het Souburgse
gemeentehuis buigen de heer A. H. S. Stemerding en ik zich
voor het laatst over de kaart van Walcherens snelst groeiende
plaats. Nog één keer zet de demissionaire burgervader ons uiteen
hoe hij de ontwikkeling van Souburg ziet. Een goede vierduizend
inwoners telde de gemeente toen de heer Stemerding er burge
meester werd. Nu staan achtduizend mensen ingeschreven bij
de plaatselijke burgerlijke stand. „Souburg wordt een groot tuin
dorp", zegt mijn gastheer. „Het Sloeplan zal de gemeente nóg
sneller doen groeien. Over een klein aantal jaren zal Souburg
de 10.000 zielen passeren".
De heer Stemerding heeft volop vertrouwen in de toekomst van de
gemeente, die hij nu om des leeftijdswil vaarwel gaat zeggen.
„Souburg is in de belangstelling gekomen. Niet in het minst door
de perspublikaties, die tot gevolg hebben gehad, dat van alle kanten
aannemers aanvragen hebben ingediend om in Souburg woningen
te mogen bouwen. Daar waren er ook bij die geïnteresseerd waren
in hoogbouw, maar tegen dit voornemen heeft het gemeentebestuur
van Souburg gemeend voorlopig stelling te moeten nemen." De
bedoeling is, dat Souburg een tuindorp zal blijven zonder stedelijk
karakter. Dat er op de lange duur dat hangt helemaal van de
mate van ontwikkeling af misschien toch flats in Souburg zullen
komen is iets waarover wij ons in dit stadium niet zo druk hoeven
te maken. Misschien is het onvermijdelijk, maar zoals de zaken
nu staan streeft het gemeentebestuur naar laagbouw, in elk geval
niet naar hoge „blokkendozen".
delburg te kampen heeft zou met
èèn slag opgelost zijn. Geen opstop
pingen meer voor Stationsbrug, geen
„flessenek" meer, maar een brede
uitvalsweg. Het bietenvervoer te wa
ter zou mogelijk in het gedrang kun
nen komen, maar misschien ook
niet, omdat ik vernomen heb dat er
plannen zijn dat in de toekomst niet
meer per schip maar per as te doen
gebeuren".
Drie om de tafel
De man die een kwart eeuw lang voor
de zelfstandigheid var zijn gemeente
heeft gestreden, heeft zo zijn eigen
mening over het structuurplan dat de
steden Middelburg en Vlissingen een
jaar of wat geleden hebben opgesteld.
De heer Stemerding heeft al eens
meer de „dubbelstad"-gedachte aan
gevallen. Hij zei veel meer te voe
len voor een „triostad"-idee. Volgens
de Souburgse burgemeester zullen de
gemeentebesturen van Middelburg en
Vlissingen met het gemeentebestuur
van Souburg zo spoedig mogelijk een
nieuw structuurplan moeten ontwer
pen, waarin de functie van elk der
drie gemeenten nauwkeurig wordt
omlijnd.
„Door het zelfstandig blijven van Sou
burg is het oude structuurplan van
Middelburg en Vlissingen beslist over
bodig geworden. En bovendien niet
representatief meer voor de drie ge
meenten. Men zal met z'n drieën
aan één tafel moeten gaan zitten en in
dit verband wens ik mijn opvolger
reeds bij voorbaat het beste toe".
Bijzondere belangstelling van bouwon
dernemers gaat uit naar het gepro
jecteerde winkelcentrum op De Burg.
De plannen liggen klaar om daar en
kele grote complexen winkels te bou
wen in de trant van de Rotterdamse
Lijnbaan. „Er zijn wel eens Zeeuwen
geweest die spottende opmerkingen
maakten over deze plannen, maar
men zal het zien: dat winkelcentrum
komt er."
„De interesse van buiten is zelfs zo
groot", deelde de heer Stemerding
mij mee, „dat wij ons afvragen: wat
ziet men ta Souburg? Overigens een
onjuiste vraag, want ook wij ais ge
meentebestuur zien lets in deze ge
meente en niet zo weinig ook! Finan
cieringsinstituten hebben reeds alle
mogelijke inlichtingen gevraagd. En
thans zijn we zover dat druk gewerkt
wordt aan de voorbereidingen van
het winkelcentrumplan. Van het af
wijzen van geïnteresseerden is geen
sprake. Wij wakkeren de initiatieven
zoveel mogelijk aan. Blijft ons over
de gehele zaak te coördineren".
De heer Stemerding betreurt het dat
hij tijdens zijn ambtsperiode in Sou
burg geen betere verbinding tot stand
heeft zien komen tussen Oost- en
West-Souburg. „Een slepende kwestie,
die al jaren duurt en waar geen
schot in zit. Er is een uitstekende
mogelijkheid om het obstakel van de
Souburgse brug uit de weg te rui
men: demping van het Kanaal door
Walcheren. Dat is het ei van Colum
bus. Dan waren we van alle zorgen
af. Maar ja, dempen spreekt men
oneindig veel gemakkelijker uit dan
dat men het doet. En dan moet men
nog willen. Ik persoonlijk ben vier
kant vóór die demping, maar ande
ren zijn er fel tegen".
Demping kanaal
Men kan zich voorstellen dat de Mid
delburgse industrieën niet alle
sterk gekant zijn tegen het verdwij
nen van het kanaal. Voor sommige
ondernemingen is die waterweg een
levensbelang. De heer Stemerding wil
de „behouders" van het kanaal ech
ter iets anders laten zien: namelijk
het Sloekanaal, dat er naar hij meent,
stellig zal komen. „Geloof je dan dat
Rijkswaterstaat er twee kanalen op
na gaat houden. Volgens mij geen
sprake van. Het Kanaal door Walche
ren verliest volgens mij zijn functie
wanneer het Sloekanaal er is, een
kanaal dat een veel kortere verbin
ding betekent tussen Vlissingen en
Holland.
De demping van het kanaal is trou
wens niet alleen belangrijk voor
Souburg, ook voor Middelburg en
Vlissingen. Het geweldige vervoer
en parkeerprobleem waarmee Mid-
Vier hectare
Verder „reizend" door Souburg herin
nert de heer Stemerding mij aan de
plannen voor het zwembad, welke
plannen demping van het Kanaal
door Walcheren of niet al in een
vergevorderd stadium van voorberei
ding verkeren. Destijds trok de raad
een krediet uit van 15.000 gulden voor
het geven van een opdracht aan een
architectenbureau,
Het zwembad zal komen in Oost-
Souburg. De grond vier hec
tare groot is reeds eigendom
van de gemeente. Het eigenlijke
bad zal omgeven worden door
een zonneweide en door beplan
ting. De kosten ervan het
wordt „uiteraard" een open bad
liggen in de orde van grootte
van een half miljoen gulden.
AXEL. In de Wilhelminastraat te
Axel is van gemeentewegen een gewij
zigde verkeersheuvel aangebracht ter
hoogte van het kruispunt met de Bijla-
rueststraat. Verwacht wordt dat de
ze wijziging de overzichtelijkheid voor
het verkeer ten goede zal komen.
WERKENDE JEUGD
NIEUWDORP. Onder voorzitter
schap van de heer H. de Kok heeft
de afdeling Nieuwdorp van „Werkende
jeugd" vergaderd. De heer P. Verbeek,
jeugdwerkleider te Utrecht, sprak over
„Vormen wij nog wel een beweging?"
Na de pauze organiseerde hij enkele
spelen. „Werkende jeugd" komt in
Nieuwdorp goed op dreef. Secretaris is
de heer S. Sandee, Achterweg 9.
OOUBURG. „Jij bent nog
een jong broekie, zeiden
ze in Rotterdam, jij kan dat
wel. Nou en toen kreeg ik
drie portefeuilles toegewezen:
volkshuisvesting, personeels
zaken en stadsontwikke
ling Het was midden in
de crisistijd toen de 38-jarige
heer A. H. S. Stemerding tot
wethouder van de grote han
delsstad Rotterdam werd ge
kozen. „Ik zat toen nauwelijks
vijf maanden in de raad. Ik
heb het geweten wat het wet
houderschap in een stad van
meer dan een half miljoen
mensen betekent. Doordat de
liberalen geen zetel wilden in
B. en W. kreeg ik er een
portefeuille bij, omdat ik
zo'n jong broekie was
Een pretje was het beslist
niet. Ik genoot de twijfelach
tige eer steeds weer voor
stellen tot steunverlaging te
verdedigen. En dat in de jaren
1931 tot 1935!"
Wie de heer Stemerding wel eens
ontmoet heeft, kan zich voorstellen
met welk een strijdbaarheid hij zich
door de crisismoeilijkheden heenge
slagen heeft. Rotterdammer als hij
was, kende hij de Maasstad tot in
zijn vingertoppen, begreep hij le
mentaliteit van de bewoners van
deze stad door en door; werd "hij
ook gehard in de politiek en kreeg
hij inzicht in de meest ingewikkel
de bestuursproblemen.
0 Dezelfde strijdbaarheid demon
streerde de heer Stemerding ook in
de gemeente Souburg. Vierentwintig
jaar lang heeft de edelachtbare fi
guur, die nu in Voorburg eindelijk
van een welverdiende rust genieten
gaat, de vechtlust als een van zijn
belangrijkste wapenen gebruikt om
iets te bereiken. Die vechtlust was
noodzakelijk, omdat Souburg in de
jaren 1940-1961 van alle kanten be
laagd werd. Eerst was er de nog
voelbare crisisperiode, daarna de
oorlog, vervolgens het water en
tijdens al die rampen sloop aan de
gemeentegrens het annexatiespook.
De strijdbaarheid van de heer Ste
merding werd nog geperfectioneer-
der, nog vastomlijnder cn met nog
meer overleg ien toon gespreid.
Hij „vocht" voor zijn gemeente,
die zelfstandig moest blijven. Nu
in 1961 kan de heer Stemerding
zeggen: „Het is gelukt". Of liever:
„Het is ons gelukt", want de afge
treden Souburgse burgemeester wil
er niet van horen dat zijn gevoerde
politiek er veel toe bijgedragen
heeft Souburg niet bij Vlissingen te
voegen.
„Ze hebben me wel eens ge
vraagd waarom ik niet naar een
grotere gemeente ging, maar je
begrijpt toch wel, dat ik Souburg
niet in de steek kon laten. We heb
ben hier één stuk strijd gekend.
Was ik weggegaan dan had ik me
gevoeld als een kapitein die een
zinkend schip verlaat. Verdwijnen
was moreel niet verantwoord ge
weest. Maar ik heb er geen spijt
uan, hoor. Helemaal niet. Souburg
is een prachtige gemeente. Wat
een saamhorigheid, hier. Wat een
harmonie, 't Is net één groot ge
zin!"
De heer Stemerding keert nu te
rug naar het huis in Voorburg, dat
eens zijn vader bewoonde. Zelf
groeide hij op „tussen" de olietanks
van Pernis, om daarna te verhuizen
naar Charlois. Zowel Pernis als
Charlois, eens zelfstandige gemeen
ten, maken nu deel uit van Rotter
dam. Zo werd de heer Stemerding
al vroeg vertrouwd gemaakt met
annexatieproblemen.
Met zakelijkheid en veel overtui
ging leidde de heer Stemerding in
Zeeland altijd de colleges of verga
deringen, waarbij hij als voorzitter
optrad. Hij bezat de Hollandse
nuchterheid, de Rotterdamse voort
varendheid en toch ook de Zeeuwse
gemoedelijkheid, die hij zich na
ïijn komst in Souburg snel eigen
maakte. Over zakelijkheid gespro
ken. De nu ambteloos burger ge-
woiden heer Stemerding heeft in
zijn jonge jaren nog enige tijd ta
het bedrijfsleven gewerkt. Hij had-
de leiding van een drukkerij, die
hij samen met een vriend dreef
Maar op de lange duur won de po
litiek het van het zakenleven. De
Christelijk-Historische Unie deed
een beroep op hem en de heer Ste
merding aarzelde niet.
„Toen ik in Rotterdam wethouder
was, heb ik het bestuudersambt le
ren liefhebben. Ik werd er door
gefascineerd en dat was ook de re
den waarom ik een burgemeesters
baantje ambieerde. Ik kwam in
Souburg en daar ben ik al die tijd
gebleven. Souburg is een stuk van
mijn leven geworden. Het valt voor
mijn vrouw en mij echt niet mee
om die fijne gemeenschap los te
laten. Maar er is een tijd van ko
men en e«en tijd van gaan".
De heer Stemerding heeft al zijn
functies in Zeeland laten vallen.
Uiteraard ook het lidmaatschap van
Provinciale Staten, waarin hij de
energieke CHÜ-fr actievoorzitter
was. Hij vindt het jammer in de
Staten niet meer zijn zegje te kun
nen doen, „maar ik was tóch van
plan geweest mij bij de volgende
verkiezingen niet meer beschikbaar
te stellen. Als je zo tegen de zeven
tig loopt, moet je je plaats aan
jongeren afstaan. Ik acht het on
juist dat ouderen alsmaar blijven
zitten".
Er is één instelling echter, die
de heer Stemerding met hart en
ziel blijft dienen: dat is de stich-
ting Vrederust, van de vereniging
waarvan hij voorzitter blijft. Hen
werk op Vrederust ,,een dorp op
zichzelf" heeft hem altijd in bij
zondere mate geboeid. ,,Eén keer
in de week reisde ik naar Bergen
op Zoom om op de hoogte te blij
ven en weer nieuwe ideeën op te
doen. Ze wilden me, ook nu ik in
Voorburg ga wonen, als voorzitter
houden en daar heb ik mee inge
stemd. Per slot van rekening woon
den mijn voorgangers-voorzitters
ook buiten Zeeland en Brabant."
Ook een beetje sprak wel mee het
feit dat de heer Stemerding van
jongs af aan sterke voorliefde bezit
voor sociale vraagstukken.
De verhuiswagen is al voor
gereden. Het grote huis aan
het Oranjeplein raakt leeg
Burgemeester Stemerding
laten we hem voor één keer
nog zo noemen laat een
plaats open in Souburg. „Wi;
trekken ons nu terug in de
vergetelheid", zei de heer
Stemerding in de laatste
raadsvergadering. Beschei
denheid siert de mens. De
raadsleden hoorden hem glim
lachend aan. Zij wisten wel
beter. Want het staat als-
een paal boven water, dat
Souburg zijn burgemeester
Stemerding en ook diens
echtgenote nooit vergeten zal
De „redder van Souburg"
om met het raadslid Bouff
te spreken, heeft daarvoor
teveel voor zijn gemeente
gedaan.
