Drukpersen belangrij ker
dan ziekenhuizen
Laatste doodvonnis
in gewest Zeeland
Hei doel van de communist heiligt elk middel
Excuses
VOOR VERKONDIGING VAN HET EVANGELIE Mormonen in Australië WdJlÖ€LinQ€n ÖOOR Z€€UWS€ hlStORlG
Publiciteit binnenkort enige kans
voor zending in Azië en Afrika
Simon voor de microfoon
affStSSa.' u»» ss-xi rast
Weekeimlliulp in ziekenhuizen
Eeuw geleden
uitgesproken
„Waarheid" van vandaag kan
„leugen" van morgen zijn
Zaterdag 4 november 1961
ZEF.UWSCH DAGBLAD
Pagina 7
CR WAS eens een kerk in Corinthe
eerste eeuw, wadr mensen bijeenkwamen voor hun gods
dienstoefening, daar de Geest kregen en zich overgaven aan
opgewonden lawaai. Paulus, die zich over hen ongerust
maakte, vond dat hun manier van zingen en hun onbegrijpe
lijke klanken het Licht der wereld verduisterden voor andere
mensen. „Als ik de betekenis van een klank niet ken, ben
ik voor de spreker een vreemdeling en hij voor mij". En het
zelfde zei hij over het gebed: „Zeker, ge spreekt een mooi
gebed uit, maar de ander is er niet mee gebaat" (1 Cor. 14,
volgens de Willibrordusvertaling) Een van de meest bran
dende vraagstukken voor de assemblee van de Wereldraad
van Kerken, eind 1961 in New Delhi, moet zijn, dat vele
kerken er niet in slagen geluiden voort te brengen, die voor
anderen een betekenis hebben. Velen van ons praten ijverig
voort, in kansel- en conferentietaai. We geloven allemaal
dat de Schriften dienen te worden vertaald in het hottentots.
Maar wijzelf moeten worden vertaald in de taal van de
Hoofdstraat, van de sportpagina en van de dorpspomp.
Persoonlijk
Rev. John Garrett
zwarte synouevoorziuer boer heeft vermoorcL 0ok
Laatste doodvonnis
Weg met kerkelijk en
oecumenisch jargon
Bedotten
Kunstenaars verhuren hun zendtijd, aan politici, aan
Opleiding
„Het Leger" lis de Congo
Schok-element
Schriftgeleerden Zekz2lenkaaneidenIang blijven door hun
Ter dood veroordeeld
Verpakking
■eigen gemeenschap van igebed en aan
bidding. En ze zullen financieel ge
holpen worden in hun strijd om over
eind te blijven door christenen die geld
en visie hebben en die van risico's
houden.
I .11 f TTET GEVOLG van deze nieuwe bena-
in h6t midden van de li dering zal zijn, dat men de toe
komst beïnvloedt van hele culturen
door de communicatiemiddelen die het
meest voor de hand liggen in de we
reld van vandaag.
Het zou fataal zijn de levens-vervormen
de kracht te onderschatten van de
massamedia. Ze zijn er en ze blijven
er. Het is onzin om te zeggen dat deze
onpersoonlijke machten zijn en onver
mijdelijk mensen beïnvloeden. Alleen
zij die er bang van zijn en ze niet ken
nen, zeggen dat.
Radio en televisie, vooral, zijn sterk
persoonlijke media. Eén man spreekt
tot één man. En de luisteraar en kij
ker kan altijd de knop omdraaien;
en dat is meer dan men eenvoudig
kan doen, als men beïnvloed wordt
door de een of andere autoriteit die
een preek houdt in de kerk.
De schrijver van dit artikel
is thans rector van een congre-
gationalistisch seminarie in
Australië. Maar daarvóór was
hij directeur van de persdienst
van de Wereldraad en men zal
niet ver mis tasten, wanneer
men veronderstelt dat de ge
dachten van nevenstaande be
schouwing vooral voortkomen
uit zijn ervaringen in die pe
riode.
Die beschouwing is ook niet
woord voor woord op de Ne
derlandse situatie toe te passen.
Al moet men daarmee natuur
lijk oppassen, want dit kan ook
gebruikt worden als excuus, om
dat men een willekeurige schrij
ver niet volgen wil.
De president van de Kerk van de
Heiligen der Laatste Dagen (de Mor
monen), mr. Bruce McConkie, heeft
toen hij een bezoek aan Sydney bracht
meegedeeld, dat de Mormonen van plan
waren om maar liefst 30.000.000 gulden
te spenderen voor het bouwen van ker
ken en kapellen in Australië en dit om
dat men geloof had in de jeugd van
Australië. Voorts deelde hij mee dat
het aantal volgelingen van deze sekte
in Australië momenteel tienduizend be
draagt, doch dat hij in de komende
jaren een ontzaglijke uitbreiding voor
zag. Dit voornamelijk omdat zijn Kerk
het meeste te bieden heeft aan de
jeugd, immers: Onze kerk had de groot
ste basketball-league in de wereld en
biedt vele andere activiteiten op het
terrein van de sport en van het socia
le en culturele leven.
6 Te Melbourne, Australië, is een
Raad van Christenen en Joden opge
richt met het doel om onderling be
grip voor elkaar te kweken. Als presi
denten van de Raad treden op de an-
glikaanse en de r. Katholieke aartsbis
schoppen van Melbourne en Rabbi
Danglow. Van evangelische zijde wordt
als bezwaar van deze raad gezien, dat
men gezamenlijke diensten voor school
kinderen belegt, waardoor de verschil
len tussen de religies voor de kinderen -„„h+Hnnlr
verdoezeld worden. recnu>anK
15-jarige
door L van Wallenburg
U zult ook wel gelezen hebben
dat men overal actie voert tegen
het vonnis van de Amerikaanse
de doodstraf voor de
negerjongen Preston
Vu'Ti'ip cviinflpvnnr/ittfr Cobbdie zijn baas een blanke
m
op
een paar dagen later nog niet terug was,
liet hij een advertentie in de Middel
burgse Courant zetten, waarin hij hon
derd gulden beloning toezegde aan wie
aanwijzing kon geven omtrent haar ver
blijfplaats.
Hij speelde zijn spel dus wel slim naar
hij meende. Toch niet goed genoeg om
de waarheid niet aan het licht te brengen.
Toen het lijk gevonden werd en hij met
zijn dode vrouw werd geconfronteerd
bekende hij de moord te hebben ge
pleegd. Door de rechtbank werd hij
veroordeeld tot de dood door de strop
op de Markt te Middelburg. Op verzoek
van zijn advocaat gaf de Koning hem
gratie en veranderde het vonnis in
twintig jaar gevangenisstraf. Op het eind
van 1861 werd hij naar de strafgevan-
Voor het eerst in de geschiedenis van ons land is een actie-comité
SjTe G?reforme®rde, ,Ke;rlc A! gericht. Er ziin zelfs twee mensen genis te Leeuwarden gevoerd om er zijn
Noord-Rhodesia is een n:et blanke tot Amov-ito nm to twintig jaar te gaan uitzitten. Het zijn
voorzitter van de synode dezer kerk ge- naar Amerika gereisd om te gj. maar ruim drie geworden, in 1865
kozen. Deze kerk, wier synode dooids. trachten de i onsen voor de elek- stierf hij aan de pokken.
Wilson Khondowe werd gepresideerd^is fl"j pe
de
W lison Jajioiici'Cj'ws wt?ru (5tfprc&iucciiu, io
een dochterkerk van de Nederduits Ge- tnsche stoel te vrijwaren.
reformeerde Kerk i-n Zuid-Afrika en be
staat uit 21 gemeenten met 18.000 belij
dende leden.
laatste berichten luiden dat
voltrekking van het vonnis weer
is uitgesteld.
JOURNALISTEN kennen dit probleem
van binnenuit. Na een kerkelijke
vergadering krabben ze zich het
achterhoofd en puzzelen over hun aan
tekeningen. Eén kerkleider heeft het
gehad over „de proclamatie van het
heil". Een ander sprak tot zijn in
stemmend knikkende vrienden: „De
mens moet een transformatie onder
gaan door een levende confrontatie
tussen het Evangelie en zijn eigen
existentiële positie". Verder was er
nog een toespraak die veel bijval ge
noot en waarin de zin voorkwam:
„We kennen allen de reeks van op
merkelijke oecumenische uitspraken
over dit punt, van Lake Mohonk, via
Willingen tot Bad Boll".
Dat komt we! zeer nabij, wat Paulus
zo betreurde, toen hij zei, de „bedoe
ling van des sprekers geluid niet te
begrijpen". Geen wonder dat die jour
nalist het nog eens nalas en toen zei:
„Ik vraag me af, wat dit allemaal
zal betekenen voor de melkman in
Kansas City."
HET JARGON van theologen en con
ferenties speelt er helemaal naast
smaken, interesses
scholen en ziekenhuizen voor de niet
westerse wereld?
De meeste daarvan zullen bijna zeker
door de regeringen worden overgeno
men. In andere zal het onmogelijk
worden nog langer het christelijk ge
loof in het middelpunt te plaatsen.
Grote instellingen onder leiding van
westerse zendelingen zien er verdacht
veel uit als verpakking van de wes
terse beschaving en het christendom.
De plaatselijke bevolking heeft de nei
ging de verpakking te accepteren en
de inhoud weg te gooien zodra papier
en blik er af zijn gehaald en netjes
opzijgelegd voor later gebruik.
In de moderne wereld moesten veel
van deze instellingen maar verkocht
worden aan regeringen en sociale in
stellingen. Een groot deel van dat
geld zou dan opnieuw kunnen worden
ingezet", maar dan voor een nieuw
soort projecten: televisie, film, radio
en geïllustreerde weekbladen. Het
Natuurlijk krijgen zij die voor de kerk De figuur van Simon de Tovenaar, die
met deze media moeten werken vuile in het Evangelie een winstgevend be-
handen. Maar dat geldt voor alle ge- drijf meende te vermoeden, heeft tot in
meenteleden. Maar velen werken daar onze tijd navolgers gehad, getuige de
reeds als eenzame pioniers en in volgende staaltjes, die wij aan het
zuiverheid en ge'oof. weekblad „Time" ontlenen.
De talrijke radiostations in de U.S.A.
zakenmensen, ook aan religieuze bood-
Dir vTmirt?m U„KV.„„ „„n,™ schappers. Dat betekent niet dat ieder-
E KERKEN hebben een andere bond- een alles maar kan zeggen wat hij wil.
genoot te winnen m de pers, de Maar het Mexicaanse radiostation
film, de radio de televisie en m het XÈRF, vlak aan de grens van Texas en
woeste circus van de moderne publi- z0 krachtig, dat het zelfs tot in Canada
citeLt. Dat is de kunstenaar. kan worden beluisterd, heeft geen last
Veel schrijvers, schilders, toneelprodu-
cers, veel film- en 'elevisieregisseurs ^amde evan^elihoredikers hun heil!"
hongeren naar gelegenheden om af te evangeliepredikers nun „neus-
komen van di Sentimentaliteit èn mo- boodschap" kwijt. Het Amerikaanse
rahsering die vaak doorgaan voor d! weekblad „Time" geeft enkele schok-
christeliike boodschan kende staaltjes van deze uitzendingen,
cnristeiijke boodschap. „die tevoren op de band worden opgeno-
Deze mensen zijn niet werkloos. Ze men
krijgen alleen geen werk van de ker
ken. Gezondheidsprediker broeder Glen
Thompson uit Arkansas (U.S.A.) roept
Hun verbeeldingskracht is nog nooit in zjjn luisteraars(sters) toe:
gloed gezet door kerkelijke leiders die „Die vrouw daar met arthritis, stuur
zeggen ,,Kom eens een paar maanden op je aanvraag! Die vrouw daar in de
erbij- zitten, en laten we eens samen keuken die zo'n last heeft van
nagaan hoe de verschrikking en de maagzweerGod eist dat je je
een
aan-
j - -. j 1 uiaagnrvct* viöi viu o J C ju ctaii
schoonheid, de diepte en de glans van vraag opstuurt! En die vrouw die daar
de Bijbel nieuw leven kan krijgen in de bij de radio zit en het zo met haar ze-
moderne wereld door geluid, beeld, nuwen te kwaad heeft, o, God! twijfel
zang, gelaatsuitdrukking en ook door niet aan deze oproep! Zorg er voor dat
stiltemomenten..." je me helpt! Gehoorzaam de stem
ee^^ombTn^rde^hrfrielTkTTtrlS "TT? °P T"'w ^^to^enwa^e^l S^doulr
..1.1,1 ben chrlsten-vnenden nodig die be- 0f meer zendt vraag dan om die mooie
gie in alle delen van de wereld.
FELMS zouden moeten worden ge
maakt door landgenoten voor land
genoten en op het hoogste artistieke
en technische peil. Zendings-televisie
zou mèt de radio moeten optrekken.
De kerken zouden meer zenders moe
ten aanschaffen en in bedrijf stellen.
Ze moesten grote sommen investeren in
de opleiding van plaatselijke produk-
tiegroepen om programma's op te ne
men voor stations die materiaal van
hoge kwaliteit willen hebben om lege
plekken in hun programmaschema's
op te vullen.
nodig die be- of meer" zendt vraag dan om "die mooie
grijpen wat scheppende vrijheid is en horoscoop-bijbel. O, het is zo'n mooie
die weten dat ondanks ons, schriftge- bijbel, prachtig gebonden, 1152 pagina's!"
T, Broeder Jessup uit Missouri heeft het
leerden, het Licht van de wereld gezegd: „De engel is mij verschenen in
dóórkomt.de droom en beval mij, mijzelf te wij-
In 1870 is de doodstraf afgeschaft, be
halve voor oorlogsmisdadigers. Hij werd
Dit bracht me in herinnering wat pre- de laatste jaren trouwens niet dikwijls
c-ies honderd jaar geleden in Middelburg meer toegepast. Wel werden er geregeld
gebeurde. Toen werd er ook iemand ter doodvonnissen uitgesproken, maar slechts
dood veroordeeld, wegens moord op zijn een tiende deel ervan werd voltrokken,
vrouw. Het was Adriaan Polderman, hij laatóe doodvonnis Qp de Markt
den aan het gebed." Hij bidt voor alles
en iedereen op verzoek, maar „de her
der zal meedrinken van de melk der moon;dp "teeenover de molen van St Lau- „fier ïaaxsie uooavonms op ae iviarxt ie
kudde". „Vrienden, heb ik niet het besUat njg en is be- Middelburg werd voltrokken in 1850
woond dom J. Gilde. De schrijver L. Tom >esteeg Jean Baptiste de Loeil_het
W. de Bree heeft deze geschiedenis ver- scnavoi. mj
recht jullie te vragen, ons werk te steu
nen? Jullie bent me niets schuldig, jul
lie kunt me schrijven of je geld hebt of
niet. Maar als je iets hebt om ons te
geve., om onzr uitzendingen te kunnen
betalen, dan zal God je zegenen. Sluit
je gave bij, een klein offertje, een gift,
wat God je in je hart geeft, en wij dan
ken je, danken je, danken je uit de
grond van ons hart. God zal je zegenen.
Laat me geen zorg hebben over het
geld. Zend je gift nu, zodat God deze
zorg wegneemt uit mijn hart!"
Niet alleen de „predikanten" verdie
nen hier goed aan, alsmede aan andere
verwante ondernemingen als „gebedsge
nezing-hotels", maar de eigenaars van
het radiostation mogen helemaal niet
mopperen.
Nog erger dan deze geldverdienende
bidders maken het sommige „disk-joc
keys", die de kritiekloze instemming
der luisteraars met al wat vroom klinkt
was heelmeester te Koe-
teM in Ziin hr>Pk Pleidooi voor Polder- wacht en werd ervan beschuldigd zijn
man". In het bort'komt het hierop neer. JefdciBovendten6kreegze^haast
In 1847 overleed plotseling zijn eerste Sten Tenslotte ?ead! Mi haar no
vrouw Pieternella Davidse. Ze had pas §olders aan e!n kettma Aeht maan-
Syflffttm/^g'dSdl nacht6 den hee£t gelegen, hongerlijdend,
o. are
geval glllg zijn leven verder. De men- «raicre-rd Zn werd hii or» maarulaf* 11 fp»
vertrouwden het niet. bruari i*a50 op het schavot voor het stad-
v?, misschien de dood een beetje aan de gajg gehangen. Het laatste
geholpen. Bewezen is er nooit iets, doodvonnis in Middelburg, waarbij de
spraak erman erdoor in op- Markt stampvol nieuwsgierigen was.
Nog geen jaar later trouwde hij met Vroeger werden de lijken naar het
Maatje Kodde uit Oostkapelle. Gelukkig galgenveld aan het eind van de Middel-
was het huwelijk niet. Die twee voegden burgse haven gebracht om daar „door de
niet bij elkaar. Hij een in zichzelf ge- injuriën der lucht en de vogelen des he
keerde gierige man van 38 jaar, die al- mels" te worden verteerd. Deze plaats
leen maar aan werken dacht. Zij een heet nog de Galgen,polder en ligt in de
levenslustig jong meisje van 23 jaar. buurt van de molen van Nieuw- en St.
gebruiken voor rechtstreeks-commercië- Ze was gewaarschuwd voor hem, maar Joosland. Voor het laatst is dit gebeurd
Ia nitfnnrIiv»rfAA t.aa^aI ttaa* a!1 ai-Ia! ff a iTiiilrlo rtroo rt ffntf* Al l f 71 f3 7iin am 10(10 f _f jt_
wilde graag getrouwd zijn en kinderen in 1802 met de lijken van de twee~boeven
hebben (die zijn er echter niet gebo- Jan Catoen en Francis Mertens „de ben-
ren). Zij wenste gezelligheid en com- de van Jan Catoen" genoemd. Daarna
fort, die haar man niet kon opbrengen, begroef men de lijken op het bolwerk
Daarom zocht ze haar vertier bij over- achter het"tegenwoordige ziekenhuis, zo-
buurman Minderhout, de molenaar, een als ook met Jean Baptiste de Loeil ge-
vrijgezel die met een huishoudster beurd is.
leefde.
Natuurlijk werd deze omgang aan haar Toen na 1870 het schavot geen dienst
om vergeving, Jezus vragen te komen man bekend, die het haar verbood. Ze meer behoefde te doen, werden de plan
wonen in hun hart. En ik hoop dat trok er zich niets van aan en toen kwa- ken gedeeltelijk gebruikt voor de mu-
velen uwer die een laxeermiddel nodig men de jaren van huwelijksellende. Op ziektent op het Molenwater,
hebben een aanvraag zullen inzenden allerlei manier treiterden ze elkaar en
om hen te sturen.... (volgt merk van maakten het samenleven ondraaglijk.
Ie uitzendingen, vooral voor allerlei ge
nees- en kwakzalversmiddelen. Een der
brutaalsten is mr. Paul Kallinger met
zijn „Evangelie-verzoekprogramma",
waarin geestelijke liederen afwisselen
met boodschappen van deze strekking:
„Ik hoop dat velen vanavond Het
Licht hebben gezien, en Jezus vragen
het laxeermiddel)."
in het koor van
en het dagelijks leven van de meer
derheid der wereldbevolking.
De meeste mensen hebben er gewoon
geen belangstelling voor. Ze denken
niet abstract. Ze werken met hun
handen, bedienen machines en hante
ren werktuigen.
Ze houden meer van foto's en leesver
halen dan van algemene gedachten.
Ze komen onder de indruk van woor
den als „confrontatie", denken bij
transformatie aan zo'n huisje van de
elektriciteit, voelen zich bedot bij het
vierde moeilijke woord in één zin.
Alles wat er in New Delhi wordt gedaan
om in levend contact te komen met
Islam, Boeddhisme, Hindoeïsme en
andere wereldgodsdiensten, zal be- TV'- TIJDSCHRIFTEN en -kranten zou-
paald niet ver komen, als men niet D den onafhankelijk moeten zijn, zon-
Voor dit werk, en voor de vorming
van christen-journalisten zouden er in
elk werelddeel centrale opleidingsmo
gelijkheden moeten komen. En van die
centra zouden ideeën voor verhalen,
propaganda, platen, opmaak, ontwerp
en financiering moeten stromen naar
de redactionele staven in hun werk.
begrijpt dat de wereld snel veranderd
is door de opmars van wetenschap,
techniek en massacommunicatie.
Binnen deze eeuw zullen de mensen, die
nu nog maar pas lezen en
hebben geleerd in Afrika, Azië en
Zuid-Amerika, werkzaam zijn in in
dustrie en landbouw-op-grote-schaal.
Zeer weinigen zullen de Bijbel willen
lezen. Nog minder zullen naar predi
kanten gaan luisteren. Ze zullen tele
visie hebben en inheemse geïllustreer
de weekbladen in hun eigen stijl en
naar hun eigen nationaliteit.
Waarom zou je naar een christelijke
kerk gaan, als je een meer afleidende
den banden aan d'e kerk, maar -geleid
door mensen die meelevende kerkle
den zijn.
dl® Ze zullen zowel de kerk als het publiek
A,;a3 Ia wel eens -schokken door de vrijmoedi-
ge manier waarop zij de christelijke
zaak betrekken op politiek, sex, gods
dienstigheden, sport, wedden en han-
del. Dat is hun functie ook.
Het schok-element behoort tot de vrij
heid van de christelijke boodschap.
En het heeft nog een tweede se
cundair voordeel: het houdt de
oplaag en de vraag op peil.
wereld thms hebt om je belangstelling Dg mensen dle in dit soort werk zitten,
te buiden? zullen vaak in het „vertaalwerk" niet
•al te populair zijn in kringen van de
Polderman ging drinken. Toen hij scherp
geslepen messen op de bedsteeplank
legde, durfde Maatje niet langer bij hem
blijven Ze vluchtte naar Middelburg
waar ze op een kamertje in de Noord-
straat ging woner,. Trouw bezocht mole
naar Minderhout haar iedere zondag.
Tenslotte verzoenden ze zich enigs
zins en ging ze weer terug naar haar
man. De verhouding werd er niet beter
op. Hoewel ze geen omgang meer had
met d>e molenaar was het iedere dag een
leven van kat en hond. Tot hij haar
tenslotte in de nacht van 26 op 27
januari 1861 vermoordde. Terwijl ze op
bed lag sloeg hij haar met een vuurlepel
bewusteloos en drukte met een kussen
net zo lang op haar hoofd tot ze dood
was. In een laken gewikkeld begroef hij
haar in de paardenstal.
Aan de buren vertelde hij dat ze die
zondagmorgen om zeven uur weggelopen
was, hij wist niet waarheen. Toen ze
lumnummnmiwisuwmuHimnmmmmMmmHmiumummmimmBmimmiu
Tot de opleiding der kadetten, de
toekomstige officieren van het Leger
des Heils, behoort een belangrijk 1
stuk praktisch werk. Onder meet 1
behoort hiertoe het huisbezoek, het
met een groepje kadetten erop uit- 1
trekken en een gesprek aanknopen 1
over persoonlijke geestelijke pro- 1
blemen èn vragen, zoals dat hier
door kadetten van de kweekschool
in Leopoldville wordt gedaan. 1
De ervaring leert, dat wanneer l
dit op de juiste manier en in de 1
juiste geest wordt gedaan, derge-
lijke gesprekken grote waardering J
vinden.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiitMiimimiiiiuiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitil
PLATEN, praten en verbalen beteke
nen meer voor de meesten van
de wereldbevolking dan het gedrukte
woord.
Als we gaan drukken, zou dat vaker in
de verhaal-vorm moeten zijn, leven
dig, eenvoudig. De gelijkenissen van
Jezus zijn een les in hoe het zou kun
nen, wanneer we zouden trachten
werkelijk contact te maken.
De boodschap blijft dezelfde; het is
geen mythe. Maar ze moet verteld
worden, dit verhaal van Gods daden. f>1„Yeren. Het gaat er voor het Westen
En het moet met verbeeldingskracht
tlmns innni' /Inn
"LIET ontploffen van de Sow jet-Russische
vijftig megaton bom aan het begin van
deze week kan een belangrijk winstpunt
thans meer dan ooit om de feiten
juist te interpreteren.
De Sowjet-leiders hebben bun masker af
gepraat van schriftgeleerden en tem- kt en wat zichtbaar werd kan ons al-
peldignitanssen ligt ver af van de Ie- f u Wrvnll#»n TTii-p is een
vende werkelijkheid van de Bijbel. De lee.n met ^en^g vervullen. Hier is een
moeilijkheid van vele christenen is, «nieuwe orde zichtbaar geworden die ge-
dat ze in hun hart willen zijn als grondvest is op een totale obstructie van
schriftgeleerden, terwijl Jezus hun de zedelijke norm.
heeft gezegd als de kinderen te zijn. Met doorslaggevende argumenten hebben
de communisten duidelijk gemaakt dat de
zedelijke en religieuze grondslagen, die ook
de basis vormden van het handvest van
de Verenigde Naties, niet door hen worden
erkend.
Het wereldgeweten lappen zij kortweg ge
zegd aan hun stampende laarzen om de
verteld worden.
Het vervelende, met zichzelf vervulde
ALS we de zaak op deze manier be
schouwen hangt er in New Delhi
een verontrustende vraag boven
hele werk van de kerk.
het
Waarom steken wij zoveel miljoenen in oer-simpele reden dat zij geen geweten
BINNEN de Oecumenische Jongeren
kring voor Oldebroek en omgeving
is enige tijd geleden het plan ontstaan
om weekeindhulp te gaan verlenen in
ziekenhuizen. Doel van deze actie was
een daad van naastenliefde te stellen,
niet alleen tegenover de patiënten,
maar ock tegenover het verolegend per
soneel, dat zo zwaar bezet is dat er
wc'nig vrije weeke nden overschieten.
Voor deze weekeindhulp hebben zich
nu on^.^cr 101 ;ongeren ongegevcn.
Dit is veel meer dan verwacht werd.
Het zal dan ook voorlopig niet nodig
zijn, dat de vrijwilligers meer dan één
dag per maand werken.
Tijdens het afgelopen weekeind zijn
de eerste ploegen aan het werk gegaan
in de inrichtingen „Veldwijk" en ,,'s
Heerenloo-Loozenoord" bij Ermelo. Er
is ook een aanvrage voor zondagmor-
genhulp binnengekomen van het tehuis
voor ouden van dagen in Old eb roek.
Het initiatief van Oldebroek gaat
waarschijnlijk navolging vinden. Soort-
?eliike acties zijn nl. al in voorberei
ding in Apeldoorn, Heerde, Vaessen en
Zwolle.
hebben, het ook niet erkennen, noch als schijn van dat dit juist is, maar men zal
onderhandelingsbasis,
punt.
noch als uitgangs
in een artikel dat wij enkele weken gele
den publiceerden, hebben we er reeds op
gewezen dat wij t.a.v. het communisme
niet te doen hebben met een politiek stel
sel of een program van maatschappelijke
ordening, maar met een nieuwe wereldre
ligie. En een religie is bepalend voor de
laatste vragen, voor het uitgangspunt van
het menselijk handelen.
President Eisenhower heeft er in de laat
ste maanden van zijn ambtstermijn reeds
op gewezen dat het gesprek met de com
munistische wereld aan de basis faalt om
dat de woorden die in het diplomatieke
verkeer worden gebruikt voor beide partij
en een totaal verschillende inhoud hebben.
Er is een Babylonische spraakverwarring
aan de orde in de meest demonische en
letterlijke betekenis van het woord.
De gesprekspartners komen in een jam
merlijk conflict, niet omdat ze eikaars
woorden niet verstaan, maar omdat de in
houd van diie woorden de betekenis niet
dekt.
Vrede betekent voor de Christen het
onbeperkte Koningschap van de Waar
heid dit x is het onbeperkte ge-zag van
Jezus Christus die gezegd heeft: Ik ben de
Waarheid.
Vrede betekent voor de communist het
onbeperkte Koningschap van de Partij.
Hier ligt de wortel van het conflict.
Men mag opmerken dat het
Chrblus niet erkent. Het heeft
Westen
er alle
in alle redelijkheid moeten erkennen dat
de Westerse denkwereld geheel gebaseerd
is op de Christelijke normen van naasten
liefde en vooral van individuele rechtsposi
ties. Het Westers denken is hoe gebro-
en ook geheel geënt op het Christelijk
wereldbeeld. De communistische wereld
heeft hiermee definitief gebroken.
In dit verband is het niet juist de com
munisten van ontrouw of erger te
verdenken.
Woordbreuk is in de Westelijke wereld
een zonde omdat wij uitgaan van een per
soonlijke en individuele verantwoordelijk-
dit eenvoudige criterium niet op. Elke leu
gen kan voor hem waarheid worden en el
ke waarheid leugen. Hij zegt ja tegen de
groei en de onbeperkte expansie van de
Partij; hij zegt nee tegen de belemmering
van die groei en tegen alles wat die expan
sie in de weg staat.
In de communistische „zedeleer" liggen
de begrippen ja en nee, oorlog en vrede,
recht en onrecht volkomen en totaal anders
verankerd en zijn uitsluitend genormeerd
aan het welzijn van de Partij. Daarom
kan de „waarheid" van vandaag de „leu
gen" van morgen zijn, en desgewenst om
gekeerd.
Vanuit deze gezichtshoek wordt het dui
delijk dat de communist met dezelfde ge-
heid. De mens die iets belooft doet die be
lofte gestand omdat hij persoonlijk instaat
voor liet nakomen er van.
Woordbreuk kan in de communistische
wereld een vanzelfsprekende reactie zijn,
die niets meer te maken heeft met goed of
kwaad, maar die alleen vraagt naar het
belang van de gemeenschap, en in laatste
instantie naar het belang van de Partij.
De Christen zegt ja tegen de waarheid
en nee tegen de leugen. Het is moeilijk te
bevatten, maar voor de communist gaat
lijkmoedigheid 100.000.000 gulden offert als
waarmee hij 100.000.000 mensen offert. Zo
lang het offer wordt gebracht op het altaar
van de Partij is hij „zedelijk" verantwoord
en zal hij er geen nacht minder om slapen.
Deze norm noemen wij demonisch, maar
de communist zal met een effen gezicht
verklaren dat zijn bloedbesmeurde handen
het „geluk" van de wereld hebben gediend.
Hij zal zelfs bereid zijn het offer te vieren
met wodka en met een dansfeest ter ere
van de Partij. Dit komt omdat het „geluk"
van de wereld volkomen gelijk is aan het
welzijn van die Partij.
Dit is de eerste vraag, en dit is het eer
ste antwoord van de communistische cate
chismus.
Een bekende uitspraak zegt „Oost is Oost
en West is West". Aanvankelijk had men
hiermee het oog op het volkomen anders
geaard zijn van de kleurling tegenover de
blanke. De uitspraak krijgt in de verschrik
kelijke controverse tussen het communisti
sche blok en de Westelijke wereld een nieu
we en huiveringwekkende diepte. Meer
dan ooit is de ongelijksoortigheid van Oost
en West bewezen.
Als het Westen nu maar de enig juiste
conclusie trekt. Een beroep op het wereld
geweten is tegenover de communistische
wereld een zinledig gebaar. Het is een vol
slagen vruchteloze onderneming om het ge
weten van de volkeren te mobiliseren tegen
over de plannen van de Sowjet-Unie.
Het gaat er niet langer om de communist
wakker te schudden, want zijn Doel heiligt
elk middel, ook al zou dit middel een kos
mische catastrophe zijn.
Dit te weten, en te doorgronden, legt de
basis voor een geheel nieuwe bezinning.
Ook op diplomatiek niveau is een revolutio
naire tactische omwenteling nodig. Als het
Westen voor deze weerzinwekkende waar
heid niet wakker wordt met een schok
als van een vijftig megatons bom dan
zijn er geen tranen om de gevolgen te be
wenen. Het is meer dan ooit tijd onze
conclusies te trekken en er onverkort naar
te handelen. En het beste uitgangspunt zal
zijn een massaal, maar gewapend gebed.
i
Lucas 14 vers 18... En zij
begonnen zich allen opeens te
verontschuldigen
Er is dus, wanneer het gaat
om het Rijk Gods niet één ver
ontschuldiging die het houdt en
er is, wanneer God mensen
roept, niet één excuus dat door
de Here God wordt aanvaard.
Jezus zegt dat tot die groep
mensen, die daar met gespannen
aandacht luistert, naar wat die
joodse rabbi in de tafelgesprek
ken bij de maaltijd in het huis
van een hoofdman der farizeeën
te.zeggen heeft. U moet er dus
op letten dat de Heer zich hier
richt tot de leden van het Gods
volk, tot de „kerkmensen". En
nu hoop ik dat wij allen de moed
hebben om de lijnen die Chris
tus hier in dit tekstgedeelte aan
geeft, door te trekken naar ons
eigen leven. Want daarin hebben
wij, wanneer het gaat om de
kerk en wanneer het gaat om
het godsdienstig leven de ver
ontschuldigingen, altijd voor het
grijpen. En nu zegt Jezus: het
antwoord van God daarop is niet
dat de Here God een beetje boos
wordt, maar dat Hij in toorn
ontbrandt. Ja, dat Hij zozeer in
toorn ontbrandt dat Hij de men
sen, die menen excuses te kun
nen hebben, wanneer Hij roept
tot het heil, uitsluit van het heil,
eenvoudigweg omdat voor de
Here God alles, maar dan ook
alles moet wijken. En Jezus zegt
ook in dit tekstverhaal dat,
wanneer de geroepenen niet wil
len komen, andere mensen die
voordien niet genodigd waren
tot het feest, mensen, die aan de
zelfkant van het leven staan,
onze plaats innemen. Hier vlamt
het oordeel voor de een en hier
wenkt het nieuwe leven voor
de ander. Alle dingen, hoe be
langrijk die in onze ogen ook
mogen zijn, die wij belangrijker
achten dan de zaak van God
voeren zonder meer naar de on
dergang. En toch... wie goed
luistert hoort toch ook dwars
door deze gelijkenis heen de
roepstem Gods tot het heil, dat
alleen bestemd is voor die men
sen, die in dit leven niets meer
hebben waaraan zij zich kunnen
vastklampen en waarachter zij
zich kunnen verschuilen. Zelfs
geen excuses meer... Als wij
allen Jezus' woord uit Lucas 14
eens voor de volle 100 procent
au serieux zouden nemen, ik
verzeker u, de kerken zouden te
klem zijn
U moet er maar eens over na
denken of u tegenover de Here
God de excuses ook niet wat ge
makkelijk hanteert. En houdt u
dan ook goed voor ogen dat het
feest waartoe God nodigt, dat
Gods nieuwe wereld alleen ci;on
gaat voor die mensen, die de no
diging tot T»a+ horenen
die dan ook K^IEN.
Nisse
Ds. J. G. KOOREN
