Partijcongresbelangrijke fase voor Kroesjtsjef zelf Seismologen registreren aardschok of kernproef BEHANDELING VAN BEROEP REYDON EN DE JAGER MOEILIJK TE ACHTERH ALEN Extra kalk! „Vermakelijke reactie" van Zuid-Af rika GROTE OVERWINNING VAN EERSTE SECRETARIS ENGELAND IS GOED VOORBEREID OP EVENWEEL GEVOLG l JAN GASTm JAAR EN DRIE MAANDEN voor ROVENDE SOLDATEN Principiële discussie over geestelijke zorg tuchtschoolpupillen CALCIUM CHEFARO Na botsing met tram overleden over Macmillan kernproeven Dreigement in Uno van Subandrio De tribune is geen Bühne Triomfen in congreszaal geen maatstaf Larense aanranding: tien maanden cel Zoals bekend hebben kinde ren, jonge en aanstaande moeders extra kalk nodig. Zorg dus dat vooral zij geen kalk te kort komen. Geef ze dagelijks Calcium Chefaro, het bevat kalk in de meest verteerbare vorm, smaakt goed en is niet duur. voor moeder en kind DOE HET ZELF- cursussen vervolg van pag 1 Woensdag 1 november 1961 IEEUWSCH DAGBLAD Pag. 5 Van onze correspondent "j\,TOSKOU. Twee weken na de ope- •*-"-1 ning op 17 oktober heeft eerste secre taris Nikita Kroesjtsjef gisteren het 22e partijcongres met een korte toespraak gesloten verklaard. Voordien had het con gres in een resolutie met de gebruikelijke eenstemmigheid zijn binnen- en buiten landse politiek goedgekeurd en hem niet te veel moeilijkheden in de weg gelegd bij de verkiezingen voor het centrale comité en het presidium. Kroesjtsjef noemde het 22e congres „een belangrijke fase in het leven van onze partij". Nog belangrijker lijkt het als fase in zijn eigen leven. Het congres is een grote persoonlijke overwinning van de eerste secretaris geworden. Niet dat dit resultaat oplettende waarnemers heeft verrast, want uit niets was in de vooraf gaande tijd gebleken, dat Kroesjtsjefs greep op de partij minder hecht zou zijn geworden. Het is vooral de wijze, waarop hij als uiterst bekwaam massaregisseur dit omvangrijke congres in de door hem gewenste richting heeft gestuwd, die op valt. Tot in de kleinste details moet het verloop ervan voorbereid zijn en Kroesj tsjef heeft alle reden met voldoening erop terug te zien. Voor de eerste keer sinds hij in 1956 in zijn beroemde geheim gehouden toespraak Stalins willekeur en terreurmaatregelen aan de kaak stelde, is er een centraal comité gekozen, waarin het overweldigende merendeel uit door hem zelf bevorderd partijkader bestaat. Het presidium heeft drie nieuwe leden gekregen en is in aantal van 23 tot zestien teruggebracht. Het secretariaat daarentegen heeft een aanzienlijke uitbreiding ondergaan met jonge, succesvolle partijmensen en telt nu negen in plaats van vijf leden. Binnen de partij heeft de aanval op de anti-partijgroep tot uiterst scherpe beschuldigingen geleid aan het adres van de oude garde. Het heeft Kroesjtsjef in staat gesteld dit zevental piet iedere door hem verderfelijk geachte politiek te belasten en aldus mogelijke navolgers op aanschouwe lijke wijze te waarschuwen. Met bekwame spoed (en daarom bijna gênant) is het meest lijfelijke symbool van het Stalinisme uit de weg eeruimd. Even glad verliep de behandeling van het nieuwe partijprogramma, dat zijn nut als handwijzer naar een ideale toekomst al heeft bewezen. Het is aan alle kanten uitbundig geprezen en als officieel partijdocument aan vaard zonder de Sowjetleiders ernstig te binden. Minder duidelijk is Kroesjtsjefs succes in de betrekkingen met het buitenland. Zijn triomfen in de con greszaal zijn geen goede maatstaf ge bleken voor de indruk, die men elders van de Russische politiek kreeg. Het ge schil met Albanië is in de openbaarheid gekomen op een manier, die de pre tentie van „monolithische eenheid' van de communistische wereld weinig aannemelijk maakt. De Chinese dele gatieleider Tsjoe En-lai verliet na enige dagen het congres zg. om de opening van het Chinese parlement bij te wonen, hetgeen hij echter nog steeds moet doen. Ook de andere kant van de wereld heeft reden om met misprijzen en verontrusting de ontwikkeling tijdens het partijcongres gade te slaan. Twee proefnemingen met zware kernbom men, waarvan de laatste zelfs een directe slag in het gezicht van de wereld moet heten na de resolutie van de Verenigde Naties van de dag te voren, hebben de machtspolitiek van de Sow jetunie helder geïllustreerd. Geïntimideerd De neutralen zijn met een kluitje in het riet gestuurd, zoals Nkroema (in Kroesjtsjefs brief, eind vorige weeki of op ergerlijke wijze geïntimi deerd (zoals Finland met Gromiko's nota van eergisteren). Ten slotte is inzake Berlijn van vooruitgang nauwelijks sprake geweest. Onder bepaalde voorwaarden heeft Chroesjtsjef de termijn van 31 decem ber laten vallen, maar hij hield zijn minister van defensie, Malinofski, achter de hand om ervoor te zorgen, dat niemand zou twijfelen aan de be reidheid en gereedheid van de Sowjet- unie om een al of niet beperkte atoomoorlog in Europa te voeren als hij zijn zin niet zou krijgen. V erscliuivingen De verkiezingen voor het presidium hebben de nodige verschuivingen te zien gegeven. A. Aristof, N. G. Ignatof, N. Moetsjitdinof en het enige vrouwe lijke lid, J. Foertseva, zijn niet terug gekeerd als gewoon lid. Aristof werd begin van dit jaar tot ambassadeur in Polen benoemd en als partijsecretaris van de Russische re publiek vervangen door G. Voronof. Zijn ster was dus al aan het dalen evenals die van Foertseva, die tijdens het congres gekritiseerd werd in haar functie van minister van cul tuur. Ignatof werd vorig jaar mei van zijn post ontheven als secretaris van het centrale comité en de reden van zijn verdwijning zal dus reeds van oude datum zijn. Van de plaatsvervangende leden verliezen vijf hun positie. Vier van hen werden tijdens de zitting van juni 1957 benoemd, t.w. Kirikenof, Kaln- berzin, Kirotsjinko en Pospelof. Bij die gelegenheid slaagde Kroesjtsjef erin zich van Malenkof, Kaganovitsj en Molotof te ontdoen en mogelijk hebben deze vier, allen omstreeks zestig jaar oud, hun nut gehad. Felle aanval Alleen de vijfde man, die niet terug komt Pervoekhin, bekende tijdens het vorige congres in 1959 tot de anti- partijgroep te hebben behoord en was voordien al tot ambassadeur in Oost- Duitsland benoemd. Zijn vertrek was na de felle aanval op de anti-partij groep van de laatste dagen onvermij delijk geworden. De enige die als nieuw gewoon lid T ONDEN (Reuter). Een nieuwe •*-' Russische kernexplosie. Een ge wone aardbeving. Nawerking van de explosie van de vorige dag. Dit was de verscheidenheid van de conslu- sies, die gisteren werden getrokken door vele seismologen en meteorolo gen van naam in tal van landen uit geregistreerde schokken in de aardkorst en schokgolven in de dampkring. Een dag eerder waren die zelfde deskundigen het er, kleine verschillen in hun schatting van de explosiesterk- Van onze correspondent IONDEN. Regering en oppositie grepen gisteren in het Lagerhuis de _i eerste de beste gelegenheid aan nu het zittingsjaar is begonnen, de Sowjetunie ten scherpste te veroordelen in verband met de proeven met zeer krachtige kernwapens. Premier Macmillan sprak van een onbe suisd besluit de lucht te verontreinigen; de socialistische oppositieleider Gaitskell van ongevoeligheid, onmenselijkheid en weerzinwekkend optreden van Rusland. Macmillan gaf het Huis de verzeke ring, dat de regering al het mogelijke doet om de mare van radioactieve neer slag, die het gevolg kan zijn van de Russische proeven, in het oog te hou den. Elke dag worden er proeven genomen ten einde na te gaan of er schadelijke gevolgen voor de bevolking kunnen optreden. De premier begon zijn rede, die bedoeld was als antwoord op een aantal vragen in dit verband van Gaitskell, met de verzekering dat de overheid vooral let op de hoeveelheid jodium 131 in de melk. Zodra blijkt dat de hoeveelheid hiervan door de ontplof fingen in de Sowjetunie te groot wordt, zal de bevolking door radio en televisie onmiddellijk worden gewaarschuwd. Zover is het nog niet, ook niet na de jongste explosies. Poedermelk Wordt de waarschuwing gegeven, dat do normale melk die in de handel is voor babies onder één jaar schadelijk is dan wordt ogenblikkelijk overgegaan tot distributie van poedermelk, kondigde Macmillan aan. Het distributieapparaat ervoor is gereea. Overigens zei de premier, dat pas volgend voorjaai zal blijken wat de gevolgen zijn indien zij optreden van het strontium 90. dat in de strato sfeer is terechtgekomen als gevolg van de proefexplosies in de Sowjetunie. Evenals Gaitskell vroeg Macmillan zich af wat de Russen eigenlijk met hun geweldige ontploffingen hebben NEW YORK (Reuter) Indo nesië heeft bjj de Uno een docu ment laten rondgaan, waarin de waarschuwing van minister van bui tenlandse zaken Subandrio vervat is, dat Indonesië mogelijk geweld zal gebruiken als Nederland zou proberen Indonesië te „treffen" door het beheer van westelijk Nieuw- Guinea aan de Uno over te dragen. willen bereiken. Dat er in het Westen paniek zou ontstaan? Als zij dat ge dacht hebben, vergisten zij zich deer lijk, aldus de premier. Proeven? Macmillan filosofeerde hierna enige tijd over de vraag of ook Engeland nu het ogenblik niet gekomen vindt om weer proeven met kernwapens in de atmosfeer te nemen. Evenals de Ver enigde Staten is de Britse regering zich ervan bewust, dat zij oog dient te heb ben voor de gevaren van eventuele nieuwe proeven met die wapens voor de bevolking van de wereld. Aan de andere kant hebben de twee landen de plicht het machtsevenwicht te hand haven en erop toe te zien, dat hun afschrikwekkende macht inderdaad nog afschrikt. Voorkomen moet dan ook worden, dat een aanvaller plotseling blijkt te beschikken over een over weldigend voordeel. Deze beide over wegingen, aldus de premier, stellen de twee landen voor een uiterst zware morele verantwoordelijkheid. Geen revanche Amerika en Engeland zijn bereid de besprekingen met de Sowjetunie over het staken van de proeven met kern wapens te hervatten; zij zullen niet overgaan tot proefexpiosies als re vanche, maar als er om militaire redenen proeven moeten worden ge nomen, dan zuilen zij indien mogelijk ondergronds worden uitgevoerd, opdat er geen gevaar voor straling optreedt. Als ook dat niet voldoende is zullen er ontploffingen in de atmosfeer wor den teweeggebracht, maaop de kleinst mogelijke schaal. Hiervóór bestaan voor de nabije toekomst evenwel nog geen plannen, onthulde Macmillan. Premier Kroesjtsjef deelde gisteren in het Russische partijcongres mede dat ten gevolge van een foutieve be rekening van Russische geleerden de kracht van de kernexplosie van maan dag de vijftig megaton te boven was gegaan. Kroesjtsjef vond dat men des ondanks die geleerden om hun fout niet hard mocht vallen. Zeer velen onder zijn gehoor van partijgenoten schenen dit nieuwtje van Kroesjtsjef grappig te vinden. Er klonk ten minste luid gelach op uit de grote zaal. De driejarige Michiel Weezepoel uit Goes is daar gisteren in de haven ge vallen en verdronken. te daargelaten, wel over eens geweest dat in de buurt van Nova Zem-bla een kernexplosie en nog wel een zware teweeg was gebracht. Het verst liepen de meningen uiteen in Zweden. Het seismografisoh insti tuut in Uppsala kwam met de conclusie dat de schokken in de aardkorst ver oorzaakt waren door een gewone aard beving en dat de haard daarvan in pal noordelijke richting moest hebben ge legen. (Nova Zembla ligt noordooste lijk van Uppsala.) Het waarnemingsstation in Kiruna, in het noorden van Zweden, kwam met de veronderstelling dat de schokken wapen veroorzaakt door een kernexplo sie op liefst tweehonderd kilometer hoogte. Weer andere Zweedse experts dachten aan de nawerking van de ex plosie van de vorige dag. Waterstofbom Het Kew-observatorium (Londen) meldde schokgolven die zouden wijzen op een nieuwe kernexplosie van twintig tot dertig megaton, en experts van het Engelse orgaan voor kernenergie dach ten dat een flink zware waterstofbom was beproefd. In het seismologische centrum van Stuttgart was de slotsom echter dat de explosie vier of vijf maal zo zwak was geweest als die van een dag eerder. In Straatsburg verklaarde de Franse seismoloog Jean Rothe uit de registra ties van zijn instrumenten te hebben begrepen dat er zich een gewone aard schok had voorgedaan, een heel gewone zoals ze dagelijks geregistreerd wor den. Ook in Kopenhagen kwam men tot een soortgelijke conclusie. intrede doet is G. Voronof, wiens snelle opkomst spectaculair te noemen is. Tot januari van dit jaar een volkomen on bekende, werd hij tijdens het land- bouwplenum tot plaatsvervangend lid benoemd. Enige dagen daarna bleek hij Aristof als tweede man na Kroesj tsjef in de Russische republiek te zijn opgevolgd. Dit congres heeft hem dus volledig in de kring der machtigen gebracht. In het secretariaat zijn opgenomen P. N. Demitsjof en I. V. Spiridonof, partijsecretarissen resp. van Moskou en Leningrad, L. F. Ilyitsjof en B. N. Po- nomarof, resp. propagandachef en bui tenlands expert van de partij en ten slotte de vroegere secretaris van de communistische jeugdbeweging A. N. Sjelepin, die sinds eind 1958 hit hoofd is van de Russische veiligheidsdienst. Dit verse bloed is geheel getraind in Kroesjtsjefs school en moet de partij met jeugdige energie de nodige gees telijke en organisatorische spankracht geven, die Kroesjtsjef ervan verwacht, Uitzondering Tezamen met de oude leden van het secretariaat Kuusinen en Soeslof wer den de nieuwkomers in alfabetische orde gerangschikt. Alleen Kozlof maak te hierop een uitzondering door na Kroesjtsjef als eerste secretaris voor alle anderen genoemd te worden. Dit is naast de eer die hem al te beurt viel om aan het congres de nieuwe statuten te mogen voordragen, een verder teken, dat hij een speciale plaats in de hiër archie is gaan bekleden. In de slotresolutie wordt de nadruk gelegd op de vreedzame intenties van de Sowjetunie. Met het kapitalisme valt samen te leven en de overgang naar het communisme moet zonder ge weld plaats hebben. Er zijn genoeg mid delen om de arbeiders aan de macht te brengen, zo heet het. Zo wordt met name genoemd de mogelijkheid om met andere vooruitstrevende elemen ten een nationaal front te vormen. De eenheid van het communistische blok wordt onderstreept, terwijl tegelijker tijd aan Albanië veel aandacht wordt besteed. De anti-partijgroep is weer terugge bracht tot zes man, doordat Worosjilofs schuldbekentenis kennelijk als afdoen de bewijs van zijn goede wil is geac cepteerd. Wat de overige leden betreft zegt de resolutie slechts dat het congres „volledige goedkeuring hecht aan de ontmaskering en nederlaag van de groep" Nadere precisering ontbreekt en men tast in het duister of de drie voormannen Malenkof, Kaganovitsj en Molotof nog speciale maatregelen, zoals royering, tegemoet kunnen zien. Eigen nieuwsdienst AMSTERDAM. De Amsterdamse rechtbank heeft gisteren de 38-jarige monteur H. H. uit Amsterdam wegens aanranding, gepleegd tijdens een proef verlof van een vorige veroordeling, ver oordeeld tot tien maanden met aftrek. Hij zal bovendien ter beschikking van de regering worden gesteld. De officier van justitie, die vier jaar met aftrek had geëist, heeft tegen het vonnis ho ger beroep aangetekend. Op 4 juli had de monteur op de Laren- se hei een vijftienjarig meisje aan gerand. Hij gebruikte daarbij een doek met een bedwelmend middel Advertentie sLrï i OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE Een. hoofdstukje sportetiquette Hoe is het met U gesteld leeft U erg méé, als U een wedstrijd bijwoont? Dat siert U - enthousiasme is een schone deugd. Maar o wee de sport- adept die zó in vuur en vlam raakt dat hij zijn omgeving geheel vergeet en een solo voorstelling geeft met weidse gebaren en grote sprongen. Talloos zijn de gevallen waarin een goal op het veld gepaard ging met gebroken brillen en gekneusde ledematen, op de tribune! Wees dus blij op een beheerste manier 1 Vier het doelpunt met het presenteren van een Gladstone. De sigaret die - met of zonder filter - iedereen voldoening BChenkt. KING A SIZE VOORNAAM EN AANGENAAM 20 STUKS F1," Advertentie Levering en reparatie van alle W X merken AUTORADIO'S en tongn] Attrn-PriRTiw cc «ihhiit merken AUTORADIO'S en AUTO-PORTABLES ROTTERDAM - Diergaardesingel 56-66 Tel. (010) 118844 Van een onzer verslaggevers DE HAAG. „Daar staat twaalf jaar op, beseffen jullie dat wel", hield de president van de krijgs raad in Den Haag gisteren drie sol daten voor, die op 24 juli in Amster dam een zeeman zijn portefeuille hadden ontroofd. De jongens, H. S. en J. H. M. uit Amsterdam en M, W. uit Rotterdam, waren die avond op stap geweest met een zeventien jarige Amsterdamse jongen. In een café hadden zij de zeeman A. J. F. ontmoet, die royaal tracteerde, maar die op een goed ogenblik met zijn bromfiets naar zijn schip wilde terugkeren. Dit zinde vooral de zeventienjarige niet. ,Hij heeft nog zoveel geld, zei hij tot de anderen, en zij besloten de zee man hiermede niet te laten vertrekken. Gevieren gingen zij om de bromfiets staan en één van hen zei: „Geef me 25 gulden, anders slaan we je voor je kop". Geschrokken trok de zeeman een bankbiljet van tien gulden uit zijn por tefeuille, dat S. aannam, maar de jong ste van het stel wilde meer. Toen wérd de zeeman zijn portefeuille met nog meer dan honderd gulden ontnomen, waarna de jongens wegrenden. Even verderop kwamen zij weer bij elkaar. S. en het jonge Amsterdam mertje, die de hoofdrollen hadden ge speeld, deelden de buit, waarbij M. een biljet van 25 gulden kreeg. Deze deelde dit op zijn beurt met W., zo heeft hij verklaard, maar W. ontkent dit ten stelligste. Overigens ontkende W. ook een dief stal te hebben willen plegen in een Rotterdamse bakkerij op 2 juni. Hij was door een agent in dit pand aange troffen, maar hij zei „alleen een kijkje te zijn gaan nemen omdat hij er wilde gaan werken". Zodoende was hem hier voor slechts huisvredebreuk ten laste gelegd. S. stond verder nog terecht voor diefstal van een fototoestel uit een auto, waarmee hij in juni naar Utrecht was gelift. De auditeur-militair eiste tegen alle drie een jaar en drie maanden met ont slag uit de dienst, met de bepaling dat M. en W. deze straf in de jeugdgevan genis te Zutphen zullen doorbrengen. De krijgsraad veroordeelde de jongelui conform de eis, maar zonder het ge vraagde ontslag. Advertentie Ook in de welgestelde gezinnen bevat het voedsel vaak te weinig kalk! Van onze parlementaire redacteur DEN HAAG Het debat in de Eerste Kamer over het nieuwe kin derstrafrecht spitste zich gisteren toe op de gelijkberechtiging van de godsdienstige en humanistische ver zorging van de tuchtschoolpupillen. De confessionele fracties in de senaat namen het heel hoog op dat de Tweede Kamer indertijd met een kleine meerderheid de humanistische geestelijke verzorging in dezelfde positie had gebracht als de gods dienstige. Dat gebeurde op 2 mei van dit jaar met het aanvaarden van het amendement van de rooms- katholieke socialist mr. Daams met 64 tegen 59 stemmen een gevolg van de afwezigheid van een deel der rechterzijde. De rechterzijde in de senaat had er blijkbaar nog steeds geen vrede mee dat het zo was gelopen. De K.V.P.-er mr. Van Meeuwen vond het amende- ment-Daams een ontsiering van de be- ginselweit voor de kinderbescherming. Godsdienst is meer dan een levensbe schouwing, zei hij en met alle waarde ring voor het humanisme was hij van oordeel dat hier sprake was van mis kenning van de verdraagzaamheid. Aarzeling De anti-revolutionaire prof. mr. Die penhorst kon er zich nog wel bij neer leggen. Zijn fractie aarzelde echter. De humanistische verzorging mocht volgens hem niet op het peil van gezelligheids- bijeenkomsten geraken. Dat is trouwens ook de uitleg van minister Beerman, die in de desbetreffende gevangenis maatregel de gezelligheid heeft voor behouden aan de godsdienstige verzor gers Ook zou prof. Diepenhorst het absurd vinden als godsdienstige verzorgers geen contact zouden mogen hebben met alle pupillen, dus ook met de niet-gods- dienstige. De minister moet dit ook ab surd vinden, anders zal ik net als de rest van mijn fractie tegen moeten stem men, aldus prof. Diepenhorst. wijk. Het is een maatregel van recht vaardigheid en billijkheid. Ais men daartegen bezwaren heeft uit propagan distisch oogpunt of als agitatie tegen de godsdienst wordt gevreesd, dan hecht men toch heel weinig geloof aan de kracht van het christendom, dat voor zwaardere beproevingen heeft ge staan. De heer De Vos van Steenwijk vond het onbegrijpelijk dat men deze bepa ling zó ernstig opnam dat een zo be langrijke verbetering van het kinder strafrecht erdoor ongedaan dreigde te worden gemaakt. Het gaat uitsluitend om geestelijke verzorging, zei de socialiste mejuffrouw mr. Zeelenberg, niet om politieke, cul turele of algemene vorming. Het zou volgens haar absurd zijn als de pu pillen niet met alle geestelijke verzor ging in contact zouden mogen komen. Miskenning Zij maakte echter wel bezwaar tegen de bepaling dat gezelligheidsbijeenkom sten waren voorbehouden aan de gods dienstige verzorgers. Mejuffrouw mr. Zeelenberg noemde dit een ernstige miskenning van het humanistische volksdeel. In feite is nu in ons staatsrecht het Humanistisch Verbond met de kerk ge lijkgesteld en dit is onaanvaardbaar, zo was het standpunt van de christelijk- historische afgevaardigde mr. Van Brug gen, die liet uitkomen dat dit ook gold voor zijn fractie. Hij sloot zich aan bij de K.V.P.'er mr. Van Meeuwen, die al eerder in het vooruitzicht had gesteld, dat waarschijnlijk een deel van deze fractie ook tegen zou stemmen. Volgende week dinsdag zal minister mr. A. C. W. Beerman antwoorden. Overdreven Deze zaak wordt van beide kanten schromelijk overdreven, meende de li beraal mr. Baron De Vos van Steen- Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM. Op het drukke kruispunt Groenendaal-Mariniersweg is gistermiddag de 25-jarige mevrouw J. van der Sluis-van der Berg uit de Waterloostraat te Rotterdam met haat fiets tegen een in de richting Oostplein rijdende motorwagen van lijn 17 opge reden. Zij kwam te vallen waarbij zij met haar hoofd tegen de straat sloeg. In zorgwekkende toestand werd zij naar het ziekenhuis Dijkzigt gebracht waar zij enkele uren later is overleden. Advertentie In elk nummer van het maandblad DOE HET ZELF staan interessante cursussen, zoals voor: het zelfmaken van meubels houtdraaien -#■ het verrichten van kleine reparaties fotografie het maken van speelgoed keukeninrichting tuinaanleg bloemschikken kamerplanten naaldwerk Het maandblad DOE HET ZELF helpt U bij een nuttige en aange name besteding van Uw vrije tijd, Koop het interessante november nummer voordat het is uitver kocht bij een kiosk, boek- of tij dschrif tenhandel. DOE HET ZELF, DOE HET NU. Van onze correspondent MOSKOU. De kwestie van het hoger beroep is ter sprake gekomen in het eerste en tot nu toe enige ge sprek dat de Nederlandse diploma tieke vertegenwoordiger, de huidige zaakgelastigde P. J. Polak, ten tijde van het proces in Kief met De Jager en Reydon heeft gehad. Sindsdien is de ambassade onkundig gebleven van de verdere gang van zaken. Het is niet bekend of westerse journalisten of familieleden de ko mende zitting, die waarschijnlijk slechts één dag zal duren, kunnen bij wonen. Het is meer voorgekomen dat pas achteraf van een „openbare" zit ting kon worden kennisgenomen; in gunstige gevallen uit de Russische pers, of anders bij geruchte. Algemeen wordt aangenomen dat de Nederlanders de hun ter beschikking staande wettelijke middelen tot het uiterste zullen benutten om hun vonnis herzien te krijgen. Op spionage tegen de Sowjetunie waarvoor Reydon en De Jager hun zware gevangenisstraf opliepen staat, als men de doodstraf bulten beschouwing laat, maximaal vijf tien jaar. In vergelijking hiermee is het vonnis zeer streng uitgevallen. Dezelfde krijgs raad waarvoor de Nederlanders waren gedaagd, veroordeelde immers niet lang tevoren de Amerikaan Makkinen op ge lijke gronden tot „slechts" acht jaar. Zelfs in het no tore geval-Powers kreeg de betrokkene niet meer dan tien jaar. Hetzelfde Hoge Militaire Gerechtshof dat Powers veroordeelde zal nu de zaak van Reydon en De Jager te berechten krijgen. Formeel gelukkig voor de vooraanstaande Russische advocaten beoordeelt dit militaire hof alleen de ju ridische aspecten, maar in de praktijk worden ook de feiten in het geding be trokken. Kansen Zonder de kansen op een gunstige wij ziging in het vonnis hoog aan te slaan moet men de waarde van een bekwame verdediging niet onderschatten. Het is in dit verband merkwaardig dat Reydon en De Jager niet door hun Kiefse advo caten in persoon zullen worden verte- genwoordigda De justitie in de Sowjet unie voorziet slechts in gratis rechts bijstand in eerste aanleg, in dit geval de krijgsraad in Kief. Tenzij middelen beschikbaar komen, zal de zaak van de Nederlanders alleen „op stukken" wor den afgehandeld. Met dit beroep is nog geen eind geko men aan de rechtsgang. Er is een twee de vorm van appel die wordt aange duid met de naam „nadzor", hetgeen letterlijk „toezicht of controle" bete kent. Een vergelijkbaar equivalent in de Nederlandse rechtspraak ontbreekt. Het komt erop neer dat de zaak op nieuw wordt'Jvoorgelëgd aan dè presi dent van het ,Hoge Militaire Ger?chts- hof. Deze kan dan'.besluiten hét uit-acht a tien leden bestaande presidium van het hof om herziening van het vonnis te vragen. Ook de Hoge Raad, het hoogste juri dische college van de Sowjetunie, waar van het Hoog Militair Gerechtshof orga- middelen zijn niet aan een tijdshmiet de zaak worden gemengd. Beide rechts- nisatorisch een onderdeel vormt, kan in gebonden. Gratie Tenslotte is er een buiten-juridische stap, die kan worden genomen door bij het presidium van de opperste Sowjet een verzoek om gratie in te dienen. Het zou prettig zijn als onbekendheid met de Russische rechtspleging geen hinder- nis zou zijn voor een zo doelmatig mo gelijke rechtsstrijd. Voor de betrokke- de Russische autoriteiten zich in dit op- nen staat te veel op het spel. Nu hebben zicht in het verleden weinig medewer kend of mededeelzaam getoond. Het geval van Reydon en De Jager heeft nog eens duidelijk aangetoond dat van de Russische autoriteiten weinig is te verwachten. Des te ernstiger is het als om een of andere financieel-admi- nistratieve bepaling de verdediging van de twee Nederlanders schade zou lijden. JOHANNESBURG (AP). - ~H?t Zuidafrikaanse dagblad The Rand Daily Mail heeft de nationalisten die er hevig tegen hebben geprotesteerd dat Nederland in de Algemene Verga dering van de V.N. vóór een resolutie tegen de rassendiscriminatie heeft gestemd, scherp terechtgewezen. De reactie van de Zuidafrikaanse natio nalisten is vermakelijk, aldus het blad. De nationalisten verklaren verbijsterd en met afschuw vervuld te zijn, omdat het oude land hen zo onattent en met voorbijzien van het verleden heeft be handeld. Maar, zo vervolgt het blad, de nationalisten zouden er goed aan doen eens 21 jaar terug te gaan, toen Nederland zonder waarschuwing werd overvallen en meedogenloos werd be zet. De koele goedkeuring van de nationa listen aan de opmars van de „nieuwe orde" is te vinden in de kranten, waar in de nationalistische leiders toen hun mening naar voren brachten. Bezorgdheid De Nederlandse immigranten, besluit het blad, die Nederland hebben veroor deeld om zijn wijze van stemmen, zou den er goed aan doen die oude verkla ringen van mensen, die nu regeren, eens door te nemen. Het comité van deze immigranten in Johannesburg heeft tegelijkertijd de tekst gepubliceerd van een aan konin gin Juliana gerichte brief. In deze brief verklaart het comité dat talloze in Zuid-Afrika wonende Neder landers en Zuidafrikaanse burgers van Nederlandse afkomst hun bezorgdheid te kennen hebben gegeven over de hou ding van de Nederlandse regering je gens het stamverwante Zuid-Afrika. Het comité zal een fonds stichten om een afvaardiging naar Nederland te kunnen sturen. Deze afvaardiging zou de minister-president persoonlijk een motie van protest willen overhandigen.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 5