Geen beeldengroep in het
Vlissingse Nollebos
Gietkosten met tweehonderd
procent verhoogd
Heeft u al gegeven
IDESERTEUR IN BELGIË,
I— SOLDAAT IN NEDERLAND—I
Matroos na
aanvaring
vermist
kraó door eeiand
Zeeuwscli Dagblad
Midden-Zeeland
Hulde
Isolement
Nü'
Jeugddienst in Goes
VOORSTEL B. EN W. WERD VERWORPEN
Onprettig
Maatregelen tegen
verkoopkantoor
Hamerstukken in
raad Vlissingen
Gemeentebegroting
Biggekerke werd
vastgesteld
Zestien woningen
in Biervliet
gegund
1800 miljoen
Offers geëist
Suriname zendingsavond
te Kapelle-Biezelinge
Heilgymnastiekcursus
Gouden jubileum
Axel"
v.v.
Wetenseh. belangen
Goes opende seizoen
Zaterdag 28 oktober 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 3
Protestants-Christelijk
"VOORD- en Zuid-Beveland hebben
beiden opgehouden te bestaan.
Zij zijn één geworden. In feite rijst de
vraag of zelfs de Bevelanden nog wel
bestaan. Zuid-Beveland, Noord-Beve
land en Walcheren, eens aparte eiland
jes binnen onze Zeeuwse gemeen
schap, zijn thans één geworden: Mid
den-Zeeland. Een pracht stuk land dat
rijk is aan velerlei waarden. De tech
niek, een steeds voortschrijdende ont
wikkeling, heeft een geografische
éénheid tot stand gebracht. Van de
bewoners wordt nu eenzelfde inte
gratie gevraagd. Het gaat niet meer
om de belangen van één der delen
maar om het geheel. Het is o.i. van
het grootste belang dat de inwoners
van Midden-Zeeland, en met name zij
die tot besturen zijn geroenen, bij de
komende ontwikkeling(skansenj, zich
losmaken van het zo rijk geschakeer
de verleden der diverse eilanden,
maar zich éénparig zullen inzetten
voor de belangen van het geheel.
Los van eventuele calamiteiten, die
God ons bespare, gaat Zeeland een
goede toekomst tegemoet. Midden-
Zeeland zal daartoe een belangrijke
bijdrage moeten leveren.
£)E weg over de dam, die Walcheren
en Noord-Beveland met elkaar
verbindt, is gisteren officieel geopend.
Weliswaar is de weg nog niet voor
alle verkeer opengesteld, maar binnen
kort zal de verbinding toch door alle
voertuigen gebruikt kunnen worden.
Met de ingebruikneming van deze weg
is de uitvoering van het Drie-eilan
denplan in feite geëindigd. Noord-Be
veland is zowel met Walcheren als
met Zuid-Beveland door een dam ver
bonden.
Er zijn in de afgelopen jaren meer
malen woorden van hulde gericht tot
de mannen van Rijkswaterstaat en tot
de aannemers en hun personeel. Ook
gisteren zijn weer tal van vriendelijke
woorden gesproken.
De bewezen hulde is in alle opzich
ten verdiend.
de weg ovgr de dam in het Veerse
Gat is geopend, is, zegt men,
Noord-Beveland uit het isolement
verlost. Er zijn mensen, die aan dit
feit diverse vragen verbinden. Hoe zal
het in de toekomst gaan met het soci
aal en geestelijk leven op Noord-Be
veland? Men leeft er nu, constateert
men, niet meer in een veilige beslo
tenheid, maar door toegenomen ver-
keersmogelijkheden komt men dage
lijks in c.ontact met velen, die er een
mentaliteit op na houden, die de voor
malige eilandbewoners vreemd was,
Men is dan, deze zaken overwegend,
niet vrij van vrees voor de toekomst.
Wij delen deze vrees niet.
Wij geloven namelijk niet dat door
de uitvoering van het Drie-eilanden
plan Noord-Beveland uit het isole
ment is verlost.
Het voormalige eiland heeft nu
betere verbindingen gekregen met
Walcheren en Zuid-Beveland, maar dat
wil niet zeggen dat men hier vroeger
in een isolement heeft geleefd. Er zijn
weliswaar op Noord-Beveland mensen,
die nog nooit in een trein hebben ge
zeten, maar dat impliceert nog niet
dat deze mensen tot op heden in een
„veilige beslotenheid" hebben ver
keerd.
Men moet heden ten dage al heel
ver van de bewoonde wereld verwij
derd zijn om die „veilige beslotenheid"
te kunnen ervaren. De moderne com
municatiemiddelen pers, radio en
televisie weten ons vrijwel overal te
bereiken en wie wordt niet geconfron
teerd met de invloed van deze com
municatiemiddelen?
Wij geloven daarom niet dat er nu
plotseling grote geestelijke gevaren
dreigen voor de bevolking van Noord-
Beveland. Die gevaren waren er al
lang en de niet geïsoleerdheid ge
volg van het wonen op een eiland
kan de gevaren weren. Wordt de ont
kerstening uitsluitend tegengegaan
door de min of meer toevallige om
standigheid, dat men geïsoleerd
woont, dan is er dikwijls meer sprake
van conservatisme en traditie dan van
een leven vanuit het belijden. Het iso
lement kan als een huichelachtig ver
nis over sluimerende levensuitingen
zijn gepenseeld. Een leven vanuit het
geloof is oprechter en beter. Omdat
wij in de kracht van het Christelijk
geloof dat is beslist iets heel an
ders dan religieus besef! groot ver
trouwen hebben en weten dat deze
kracht de ouders steunt bij de op
voeding der jeugd, zijn wij niet pessi
mistisch ten opzichte van de geeste
lijke ontwikkeling op Noord-Beve
land.
Misschien verdwijnt er wel iets
vernis.
GOES. Op zondag 29 oktober a.s.
om 7 uur wordt in de Grote Kerk te
Goes een jeugddienst gehouden, waarin
Os. G. van Dijk uit 's-Heer Hendriks-
tinderen zal spreken over het onder
werp: „Wees wat je bent."
Kiesvereniging S.G.P.
BRUTNISSE De vergadering van
de SGP-kiesvereniging gehouden in de
consistorie van de kerk der Gerefor
meerde Gemeente, was goed bezocht.
De aftredende bestuursleden de heren
L. van de Velde, C. Kik en P. Deurloo
werden herkozen.
De heer P. Deurloo hield een histori
sche causerie over de Vader des Vader
lands.
De afdeling Bruinisse ging akkoord
met het plaatsen van de zittende leden
op de lijsten voor de Provinciale Staten,
maar Bruinisse wilde toch de aandacht
van het partijbestuur vestigen on de
heren burgemeester Adelaar van Melis-
kerke en gemeentesecretaris Van Om
meren uit Zierikzee.
VLISSINGEN. De kans dat het Vlissingse Nollebos een bron
zen beeld krijgt is vrijwel nihil geworden door een besluit dat de
gemeenteraad tijdens een vergadering gistermiddag nam. In een
vergadering van 30 maart machtigde zij B. en W. de Vlissingse
beeldhouweres, mevrouw L. Messer-Heijbroek, opdracht te geven
tot het vervaardigen van een beeldengroep in brons en verleende
daartoe een krediet van 5550.Bij een tweede bespreking met de
kunstenares bleek echter dat de gietprijs van de groep veel hoger
zou liggen dan de oorspronkelijk opgegeven 2000.De kosten
raming hiervoor moest worden gebracht op 6000.en de kosten
van de gipsgieter van 500.op 750.
De raad werd verzocht een aanvul
lend krediet te willen verlenen van
4250,en dit voorstel had het een
en ander te verduren gezien de uitla
tingen van de diverse fractiewoord
voerders. De heer E. de Priester
(PvdA) zei dat zijn fractie niet tegen
het verkrijgen van kunstwerken in Vlis-
singen was gekant, maar dat twee pun
ten in dit voorstel noopten tot afwij
zing ervan. Ten eerste was de heer
De Priester het niet eens met de ma
nier waarop het college de raad in de
ze had voorgelicht.
Daarnaast leek hem de verhoging
van het bronsgieten van tweehonderd
procent volkomen onaanvaardbaar. Hij
informeerde welke plannen er waren
met het reeds verleende krediet indien
dit voorstel werd afgewezen.
De heer P. Bikker (CH) zei de gang
van zaken niet te kunnen volgen en
vond het voorstel „een groot raadsel".
Daaraan voegde zijn fractiegenoot, de
heer H. van Rooijen, toe dat de gehe
le gang van zaken „onprettig" aan
deed. Hij richtte een woord van ver
wijt aan het adres van de personen
die de voorbereidende besprekingen
met de kunstenares hadden gevoerd.
Wat de financiële kant van deze zaak
betrof was er helemaal misgecalcu-
leerd, aldus de heer. Van Rooijen die
zich verder afvroeg waar b. en w. de
moed vandaan haalden deze krediet
aanvulling te vragen.
De heer H. B. J. Knoop (WD) vroeg
of er een definitieve opdracht was ge
geven en of de gemeente niet terug
kon. Tenslotte merkte de heer S. J.
Adriaanse (KVP) op, dat het verzoek
onbegrijpelijk was% omdat in de ge
meente toch al op de financiën moest
worden geknibbeld. "Wethouder van ge
meentewerken F. G. Smit (PvdA)
merkte lachend op dat door deze uit
latingen hem de zaak al „hopeloos"
toescheen. Hij zei voorts dat inderdaad
een opdracht was gegeven en dat in
deze sprake van een overeenkomst
was. De beeldhouweres had zich ver
gist in de ervaringscijfers en nu was
VLISSINGEN. Zonder op- of aan
merkingen werden in de Vlissingse ge
meenteraadsvergadering voorstellen
goedgekeurd tot het verlenen van een
krediet van 65000 voor de bouw van
een noödslachthuis.'liet verlenen van een
de werkelijke prijs" voor de beelden-
sroeD uit de bus pekomen. Hïr ■vörfte¥a s®1* üfëb 'het pompstation bi] de
groep uit de bus gekomen. Hij waar-?
schuwde de raad er echter voor dat
indien zij het voorstel afwees er in de
eerstvolgende jaren geen gelegenheid
zou zijn kunstwerken in de stad aan
te leggen.
Voorgeschiedenis
De heer De Priester bleef van me
ning dat b. en w. direct met een kre
diet van 9.000,had moeten komen
en dat de voorgeschiedenis niet los was
te maken van deze kwestie. Hij vroeg
of het mogelijk was van het reeds ver
leende krediet iets anders aan te leg
gen, bijv. een fonteinpartij. De heer
Van Rooijen merkte op dat er teveel
franje was geweest om dit voorstel en
dat er „meer beeldhouwers rondliepen
Nederland."
Tenslotte bracht voorzitter mr. B.
Kolff het voorstel in stemming en werd
dit met zestien tegen twee stemmen
verworpen.
B. en w. stelden voor naar aanlei
ding van een klacht van bewoners van
de Glacisstraat over de verlichting dit
te laten rusten tot kon worden nage
gaan of dit project in het voor 1962 op
te maken urgentieschema kon worden
opgenomen. De heer Bikker zei dat de
toestand ter plaatse wat de verlichting
betrof, ellendig was en de heer Adri
aanse vond het noodzakelijk twee of
drie lichtpunten zo spoedig mogelijk in
dit stadsgedeelte te plaatsen. „Want gas
verlichting noem ik geen verlichting".
Wethouder Smit repliceerde dat een
hele reeks van deze kleine verlichtings
plannen was uit te voeren en dat daar-
Raad Vlissingen
VLISSINGEN. Tijdens de rond
vraag van de gistermiddag gehouden
raadsvergadering maakte de heer P.
Verheul (P.v.d.A.) B. en W. attent op
de twijfelachtige activiteiten van een
verkoopkantoor dat producten, in de
beschuttende werkplaats te Vlissingen
gemaakt, in de handel brengt met het
doel daaruit financiële winsten te ma
ken. „Het kantoor speculeert daarbij
op het medelijden van de mensen."
De heer Verheul vroeg of het het col
lege bekend was of inderdaad produc
ten van de werkplaats door het kan
toor werden verkocht en of aan de
praktijken van het kantoor een halt
kon worden toegeroepen.
Wethouder Ch. J. Gillissen Verscha-
ge (PvdA )zei een waarschuwing te
uiten met betrekking tot deze handel
maar was er niet zeker van of werke
lijk producten uit de werkplaats in de
handel worden gebracht. Hij acHtte be
drog in deze niet uitgesloten. Hij zei dat
B. en W. zouden kijken of tegen deze
mensen kon worden opgetreden.
De heer J. J. Kempe (PvdA) infor
meerde naar de vrije schoolzaterdag
waarop hij van de heer Gillissen Ver-
schage te horen kreeg dat deze voor
eerst niet zou worden ingevoerd. De
leerkrachten bleken zeer gekant te zijn
tegen de vrije schoolzaterdag en ook
hadden bijzonder weinig ouders posu
tief gereageerd.
Cp begrijpelijke vragen van de he
ren Kempe en H. B. J. Knoop (WD)
over de fluorisering van het drinkwa
ter deelde voorzitter mr. B. Kolff mee
dat er besprekingen waren gevoerd met
het dagelijks bestuur van de Waterlei
dingmij. Midden Zeeland en dat de me
ningen in deze zeer verdeeld waren.
De kwestie was nu in handen gegeven
van de Provinciale Raad voor de Volks
gezondheid die een rapport bij de
commissie van drinkwaterbedrijven in
Zeeland hierover zou indienen. Uiter
aard, aldus de voorzitter, hebben behal
ve de W.M.Z. ook andere waterleiding
bedrijven een vinger in het water.
voor het volgend jaar op te maken
urgentieschema diende. Hij deelde nog
mee, dat de kosten voor vervanging
van de 144 gaslantaarns in de gemeen
te 150.000,zouden bedragen.
Naar aanleiding van een aanvrage
voor de aanschaffing van leerlingen
sets ten bate van de chr. ulo-school,
dat werd toegewezen, informeerde de
heer Van Rooijen of er al iets bekend
was omtrent de bouw van de nieuwe
ulo-scholen. Wethouder Ch. J. Gillissen
Verschage (PvdA) zei dat de plannen
rond waren en dat het wachten slechts
op de rijksgoedkeuring was.
Starre houding
De heer Van Rooijen was het niet
eens met de niet ontvankelijkverkla
ring van een verzoek om vergoeding
van aandeel in gemaakte kosten voor
inrichting van een gemeenschappelijk
administratiekantoor. -Hij zei dat een
schoolbestuur een administratieve
kracht altijd in eigen kring zocht maar
dat nu een administratief orgaan
het leven was geroepen dat deze men
sen verving. Het kantoor was wel de
gelijk bestemd voor Walcherse scho
len en de heer Van Rooijen vond de
starre houding van b. en w. ten aan
zien van dit in den lande nieuwe sys
teem niet juist. Wethouder Gillissen
Verschage zei dat met het oog op de
niet van toepassing zijnde wettelijke
bepalingen het gemeentebestuur niet
het recht had het verzoek in te willi
gen.
Over het verlenen van een krediet
van 11.000,voor herstelwerkzaam-
Watertoren', de onderhandse
ding van het bouwen van een pompsta
tion in Paauwenburg, het verlengen van
de verhuur van een aan de Oost-Sou-
burgseweg gelegen perceel grond met
de daarop staande industriehal, het
onttrekken van een gedeelte van de
Zwanenburgseweg aan het openbaar
verkeer, het vaststellen van de exploita
tievergoeding over 1960 van de bijzon
dere kleuterscholen, wijziging van de
kindertoelageverordening, wijziging van
de algemene salarisverordening, voor
lopige vaststelling van de bedrijfsreke-
ningen en de gemeenterekening 1959,
vaststelling van de negende wijziging
van de begroting van het gemeentelijk
grondbedrijf voor 1961, de eerste wijzi
ging van de begroting 1961 van de vee-
en vleeskeuringsdienst voor de kring
Vlissingen en de dertiende wijziging
van de gemeentebegroting 1961.
De raad benoemde mej. M. J. Reij-
nierse te Dordrecht tot tijdelijke lera
res in de naaldvakken aan de gemeen
telijke industrie- en huishoudschool, me
vrouw A. C. Koning-Verkerk te Vlissin
gen tot lerares in koken aan de avond
cursus van deze school, de heer A. J.
Koene tot onderwijzer in vaste dienst
aan de openb. school voor uitgebreid la
ger onderwijs en de heer M. H. Rippen
te Lemsterland tot onderwijzer in vaste
dienst aan de openbare „Jacob Cats-
school" voor gewoon lager onderwijs.
heden en het aanbrengen van een dak
isolatie aan de o.l. Jan Ligthartschool
merkte de heer D. Romijn (PvdA) op
dat bij de bouw deze werkzaamheden
hadden moeten geschieden. Het krediet
werd verleend.
Door middel van een rekening-cou
rantovereenkomst, inhoudende een
bedrag van 4.000,wilde b. en w.
financiële medewerking verlenen aan
de vereniging „Rijwielpad-Walche-
ren". De heer De Priester vroeg of
deze vereniging eigenlijk nog wel
aan de weg timmerde. Hij vond het
noodzakelijk dat er meer propaganda
moest worden gemaakt en herinner
de aan een vooroorlogs bordje op
een van de paden, dat vermeldde
„Wat doet u op dit pad, als u nog
geen lid bent". Voorzitter Kolff zei
dat de hedendaagse mentaliteit was
te betreuren, welke meende dat de
aanleg van rijwielpaden meer een
overheidstaak dan van particulieren
was. Hij deelde mee dat ledenwer
vingsacties tot nu toe weinig succes
hadden gehad.
Tijdens de rondvraag informeerde de
heer Bikker naar de tweede fase van
de sanering. Wethouder Smit zei dat
deze dit jaar nog in de raad zou wor
den behandeld. „Dit jaar is er hard ge
werkt en de stedebouwkundige werkt
de plannen nu verder uit."
BIGGEKERKE De gemeentebe
groting voor 1962 werd gistermiddag in
de raadsvergadering met algemene
stemmen goedgekeurd. De inkomsten
en uitgaven van de gewone dienst wer
den beraamd op een bedrag van
149.877,71, waarbij 1.257,34 inbegre
pen is voor de post onvoorziene uitga
ven.
Een punt van discussie vormde de te
verlenen subsidie aan de Biggekerkse
tafeltennisklub. De klub, die nog maar
een pril bestaan heeft, werd vorig jaar
een gemeentelijke bijdrage verleend van
20 per jaar. De uitgaven van de gesta
dig groeiende vereniging worden voor
1962 echter beraamd op ruim 500,
waarvan de klub 200 door kontributie
kan opbrengen. Besloten werd, mede
door het advies van B. en W. de .subsi
die te verhogen tot 200, waarbij alleen
de heer J. Meijers tegen stemde.
Aan het Burgerlijk Armbestuur zal
voor 1962 een subsidie van 19.918,65
worden verleend. De raad stemde in
met het voorstel van B. en W. over te
gaan tot de verkoop van vier percelen
gemeentegrond aan de firma Mesu en
Zoon te St. Laurens. Verkocht wordt
176 vierkante meter grond voor 10
oer vierkante meter op voorwaarde dat
de grond binnen de tijd van maximum
een jaar bebouwd zal worden. Een en
ander ter voorkoming van „bevriezing"
van de schaarse bouwgrond zoals burge
meester J, L. Dregmans naar voren
bracht.
Op verzoeken om .subsidieverhoging
van het Humanistisch Thuisfront en het
E.T.I. werd door de raad op advies van
B. en W. afwijzend beschikt.
Tijdens de rondvraag bracht de heer
J. Meijers naar voren dat de provincia
le wegen BiggekerkeZoutelande en
BiggekerkeKoudekerke wel voor enige
verbetering in aanleg vatbaar zijn. De
weg schijnt rijk te zijn aan putten, waar
het verkeer in het bijzonder in het na
jaar met zijn vele regens veel hinder
van ondervindt. Eveneens zouden de
sloten die zich langs deze wegen bevin
den veel te hoge waterstand hebben be
reikt, zodat zij verstopt dreigen te ra
ken. Besloten werd dit onderwerp B. en
W, voor te leggen en oriëntatie ter
plaatse in behandeling te nemen.
BIERVLIET. Tijdens een raadsver
gadering deelde voorzitter A. P. Kos-
tense de Biervlietse raad mee, dat de
moeilijkheden met betrekking tot de
aanbesteding van zes bejaardenwonin
gen en tien woningwetwoningen gelukkig
konden worden opgelost. De inschrijvin
gen van de drie plaatselijke aannemers
kwamen nog al ver uit boven de door
het rijk vastgestelde curveprijs, zodat
aanvankelijke niet kon worden gegund.
Thans na langdurige onderhandelin
gen en het aanbrengen van bepaalde be
zuinigingen kon overeenstemming wor
den verkregen, voor een zodanige prijs,
dat de minister er mee akkoord kan
gaan. De fa. P. J. Faas en Co zal de
bejaardenwoningen bouwen, Th. van
Waes vijf woningwetwoningen en de he
ren P. J. de Voogelaar en M. Cornelis-
sen samen de rest.
De scholen in de gemeente Biervliet
werden afgelopen zomer door de school
arts onderzocht. De lichamelijke gesteld
heid der leerlingen bleek zeer bevre
digend, zo ook de staat van de school
gebouwen. Voor wat betreft de o.l.
school in het dorp zijn er nog enige wen
sen. Ook het gebouw van de R.K. Bijz.
lagere school behoeft op korte termijn
verbetering, zo niet volledige restaura
tie.
Bij de ingekomen stukken bevond zich
de begroting van het Beheerschap Re
creatiegebied „De Braakman" over het
jaar 1960. Voorzitter deelde in dit ver
band mee, dat deze begroting feitelijk
een weerspiegeling geeft van de werke
lijke toestand. De gewone dienst sluit
aan inkomsten en uitgaven op een be
drag van 71.660.- terwijl de post voor
onvoorzien groot is 3462,13.
Geen bedenkingen had de raad tegen
de door het Recreatiegebied „De Braak
man" ingezonden ontwerpen bouwveror
dening en zomerwoningverordening.
Medewerking zal worden verleend bij
de volledige electrificatie van de in de
onrendabele gebieden gelegen en nog
niet aangesloten percelen op het elec-
triciteitsnet van de P.Z.E.M. In Bier
vliet zijn nog vijftig percelen, die nog
moeten worden geëlectrlficeerd. Bere
kend naar 1000.- per perceel vergt dit
besluit van de gemeentekas in de nabije
toekomst 50.000.-.
De raad stelde in verband met de
bouw van de zes bejaardenwoningen aan
de Tuinstraat een partiële wijziging van
het herbouwplan vast.
De begroting 1962 werd aan de raad
aangeboden. De gewone dienst sluit aan
inkomsten en uitgaven op een bedrag
van 648.839,83 de post voor onvoorzien
is groot 13.644,80.
Relaties met Australië
en lSieuw-Zeeland
MIDDELBURG. Op de vrijdag ge-
ïouden lunchbijeenkomst van het depar
tment Zeeland van de Nederlandse
Maatschappij voor Handel en Nijverheid
ïeeft de heer mr. W. H. Fockema An-
Ireae te Rotterdam een belangwekken
de causerie gehouden over de betekenis
/an Australië en Nieuw-Zeeland voor
Nederland. De heer Fockema Andreae
naakte deel uit van een Nederlandse
ïandelsmissie naar dit gebied. Hij be
klemtoonde dat niet alleen op commer
cieel gebied relaties van groot belang
zijn, maar ook op de terreinen van we
tenschap, kunst en cultuur.
Van een onzer redacteuren
OES. HEEFT u
al gegeven? Heeft
U V~TT u al een bijdrage,
hoe klein dan ook,
gestort in het fonds van de
Nederlandse Organisatie
voor Internationale Bij
stand (Novib), voor steun
aan de hongergebieden in
de wereld? Deze week doet
de Anti-Honger-Actie, die
vorig jaar ter bestrijding
van honger en ondervoe
ding in de wereld door de
Voedsel- en Landbouworga
nisatie van de Verenigde
Naties is begonnen, een
krachtig beroep op
Als u een hart hebt en weet dat
sedert 1938 het percentage van
de wereldbevolking dat in de
greep van de honger ligt is geste
gen van 40 tot 60 procent, zult u
uw steun niet onthouden.
De wereld is in twee helften
verdeeld: de ene helft Europa,
Noord-Amerika, Azië telt 900
miljoen mensen die een goed leven
leiden, het andere deel Azië,
Afrika, Zuid-Amerika, 1800 mil
joen. mensen, hebben honger, lij
den aan ondervoeding en sterven
onder de ellendigste omstandig
heden. De oorzaak is onkunde en
gebrek aan middelen tot ontwik
keling. Wij leven in welvaart. Wij
worden gevoed, wij kunnen stu
deren wanneer we (jat willen.
Maar dezer dagen zei mij iemand:
„Het is zover weg en we hebben
in eigen huis genoeg te doen."
Zei mij iemand: „Als we die
Aziaten en Afrikanen helpen
gooien we onze eigen ruiten in,
want ze zullen ons overvleuge
len." Zei een ander: „We weten
toch niet of het geld ter bestem
der plaatse komt."
Achter deze drogredenen ver
schuilt zich een West-Europa van
weldoorvoede gezichten en goed-
geklede lichamen. Maar miljoe
nen worden uitgegeven ter ver
sterking van de defensie, ter be
scherming van eigen haard. Het
laatste is goed, maar de vrede
wordt ook gediend, en wellicht be
ter, met het verschaffen van een
menswaardig bestaan aan men
sen, mensen die weliswaar in een
ander deel van de wereld leven,
maar die mede door onze schuld
afschuwelijk lijden. Verzacht dit
leed, geef en verschuil u niet ach
ter egoïstische motieven. We we
ten dat de organisaties, de natio
nale staten, de Verenigde Naties
hier in moeten grijpen, maar we
moeten beseffen dat achter elke
collectieve eenheid het individu
staat. De Novib kan niets begin
nen zonder de hulp van iedere Ne
derlander, de Verenigde Naties
staan machteloos zonder de rug
gesteun van de wereldopinie en
financiële middelen.
Zoals vroeger velen in het ver
zachten van de sociale nood, van
de schrille tegenstelling tussen
rijk en arm een plicht zagen, zo
is het nu een eis van menselijke
solidariteit èn van naastenliefde
om de noden in de hongergebie
den te lenigen. Dit zal reële offers
kosten. Indien wij, levend in een
tijd van oorlogsgevaar, werkelijk
de vrede willen dienen zullen we
deze offers echter moeten kun
nen brengen#
Het is vèr van ons huis, maar
er zijn steden waar kinderen op
straat van honger sterven. En hét
kost niet veel moeite om op een
girobïljet een luttel bedrag in te
vullen onder gironnummer 100200
(Anti-Honger-Actie)Naar onze
mening zal voor een wereld die
steeds meer tot.-, een eenheid
groeit, ook het woord van Chris
tus gelden: „Want Ik heb hon
ger geleden en gij hebt Mij niet
te eten gegeven."
KAPELLE. In de consistorie van
de herv. kerk te Biezelinge is donder
dag een Suriname zendingsavond gehou
den. Nadat de herv. predikant ds. A.
Sieders de avond had geopend vertoon
de de heer Van Leeuwen van de Suri
name zending kleurendia's over dit land
en volk: vervolgens sprak ds. Bree-
veld over zijn werk onder de Bosland
creolen in Suriname. Op indringende
wijze wist ds. Breeveld, die zelf een
geboren Surinamer is, de aanwezigen
te bepalen bij de mogelijkheden en
moeilijkheden voor het christendom
dit land. Ds. J, v. d. Leek, de geref.
predikant van Kapelle-Biezelinge, sloot
de bijeenkomst, 's Middags was er een
bijeenkomst voor de schoolkinderen van
Kapelle en Biezelinge.
De N.C.V.B. afdeling Tholen hield Scherpemsse, wonende op de Hoender-
CADZAND. Op initiatief van de
/ereniging „Ceres" is in Cadzand een
:ursus heilgymnastiek voor dames tot
jtand gekomen. Ongeveer twintig dames
lemen aan deze cursus deel. Dinsdag 24
oktober werd de eerste les gegeven in
ie gerestaureerde gymnastiekzaal van
Ie openbare lagere school. Mevr. F. M.
beenhouts-de Roo sprak een begroetings
woord en heette zeer in het bijzonder
welkom mevr. J. Sturm uit Oostburg,
oresidente van de vereniging.
een vergadering onder leiding van Mevr.
H. W. van der Hoeven-Kappers. De heer
J. J. de Ridder te Axel hield een inte
ressante lezing over „Bij de wieg en
het graf van onze planeet".
In de hal van het stadhuis te Tholen
exposeert de Stichting „Onderwijsten
toonstellingen" van 6 t.m. 13 november
één van haar nieuwste aanwinsten,
„Tankvaart op de internationale binnen
wateren". De opening geschiedt op vrij
dag, 3 november a.s. n.m. 4.30 uur.
In hotel Zeelandia te Colijnsplaat
werd door notaris Klop publiek verkocht
het woonhuis met tuin aan de Havelaar-
straat 99 te Colijnsplaat. Hoogste in
schrijver was de heer J. Sinke met 9050
gulden, koper werd de heer Verkamman
te Veere voor 10325.-.
De afdeling Colijnsplaat van de Ned.
Chr. Vrouwenbond kwam bijeen onder
leiding van haar presidente, mevr. Dijk-
meyer-van Dijk. De heer L. Kraak van
Wolfaartsdijk hield een lezing over het
onderwerp Geloofsverzekerdheid"
De N.C.L.B. afdeling Colijnsplaat
hield voor haar leden in de zaal boven
de oude kleuterschool een filmavond.
Des middags werd een voorstelling voor
de kinderen gegeven.
De echtgenote van de heer Mars P
EEDE. In het Zeeuwsch
Vlaamse grensgebied wordt
met nationaliteiten gegoo
cheld, Er lopen daar men
sen rond die Bels zijn met
de Belgen en Nederlander
met de Nederlanders. Inzo-
verre daar geen „smokkel-
motieven" tussen zitten,
kunnen we een dergelijke
grensvervagende internatio
nale gezindheid alleen maar
toejuichen. Maar dat ze ook
op twee nationaliteiten hin
ken is natuurlijk een kron
kel die we niet alle dagen
tegenkomen.
Wat te zeggen van een
man die volbloed Nederlan
der is en tegelijk Belgisch
staatsburger. Wat te zeggen
van een Nederlandse jonge
man die in het Belgische le
ger zijn dienstplicht vervult
en een paar jaar later z.-jn
stem uitbrengt bij de ver
kiezing van de Nederlandse
Staten Generaal. Sterker
nog: We hebben gesproken
met een Zeeuwse boer, die
bij onze zuiderburen als .de
serteur op de rol heeft ge
staan. Een man met :wee
nationaliteiten, die met lede
ogen moest toezien hoe er
aan twee kanten aan hem
werd getrokken.
Het is Adelin Nobus uit
Eede, die ons met ronde ge
moedelijkheid het verhaal
vertelde van zijn Belgisch-
Nederlanderschap. Zo u wilt
kunt U hem ook een Neder
landse Belg noemen.
Zijn verhaal is verre van
verbijsterend. Het is alleen
maar grappig.
De grootvader van Adelin
was een Belg die e~n Ne
derlandse naam had. Hii
heette rondweg H.-.drikus.
Hendrikus trok naar Ne
derland, werd in het grij
ze verleden verliefd op
een Nederlands meisje en
trouwde voor de Nederland
se burgerlijke stand.
De kinderen, uit dit huwe
lijk geboren, waren kortweg
niets. Dat wil zeggen: In
Nederland waren z? mets.
Ze waren Belg, maar daar
hadden ze niets aan omdat
ze in Nederland woonden, en
ze waren geen Nederlanders
omdat ze een Belgische va
der hadden. Er werd iver
hen, maar zonder hen ge re
geerd, want ze hadden ge ca
stemrecht.
De „holle kies" die op de
ze manier was ontslaan
werd door de Nederlandse
staat geplombeerd net °en
administratieve vondst:
„Vreemdeling" weiG op hun
paspoort gestempeld. En
vreemdeling bleven ze, /ij
het dan alleen op papier,
want in werkelijkheid vel
den ze zich in het Zeeuwsch
Vlaamse land best op nun
gemak.
Maar niet alle kinderen
deelden definitief dit lot. De
dochters van Hendri ms
trouwden op één na
met Nederlanders. Ze wer
den op één na dus Ne
derlanders.
De zonen van Hendrikus
bleven vreemdelingen, noe
ze ook trouwden. Ze v \ren
natuurlijk krachtens hel ge
boortebewijs van hun vader
Hendrikus ook Belg, maai
nogmaals, wat heb je daar
aan als je in Ned ;rlanr'
woont.
Vreemder verging het de
vrouwen van de zonen van
Hendrikus. Als deze m esjes
Belgische van geboorte wa
ren, behielden ze hun ua'io-
naliteit, maar werden voor
de Nederlandse wet vreem
delingen. De Nederlandse
meisjes verloren echter hun
Nederlanderschap en wer
den (met hun man) vreem
delingen hoewel ze in Ne
derland bleven maar ze
kregen de Belgische natio
naliteit hoewel ze daar
niet woonden.
Het verhaal begint ver
dacht veel te lijken op een
denksport voor argeloze le
zers, maar leest U nog even
door. U 'bent bijna door de
zure appel heen.
We schuiven weer een ge
neratie op en praten nu over
de kleinzoon van Hendrikus.
En dat is Adelin, die in le
vende lijve voor ons zit.
Adelin windt zich over de
historie niet op. Kijk eens,
zegt hij, het zal mij interes
seren of ik Nederlander ben
of Belg, of allebei. Ik moet
overal werken.
Tegen deze wijsheid heb
ben we niets in te brengen
dan lege briefjes. Adelin
heeft overigens geen woord
teveel gezegd. Hij is inder
daad geen vreemdeling
meer. In volle gemoedsrust
verklaart hij dat hij nu of
ficieel twee nationaliteiten
heeft.
Maar vóór deze officiële
„status" van kracht werd
is Adelin nog een paar
maanden deserteur geweest
voor de Belgische wet. In
die tijd heeft hij de grens
zorgvuldig gemeden.
De zaak zit zo: Adelin
was vreemdeling voor de
Nederlandse wet, maar hij
had net als zijn vaderen
nog steeds de 7'elgische
nationaliteit.
Hij kreeg dus een oproep
van het Belgische leger en
werd in België gekeurd.
(Goedgekeurd wel te ver
staan). Bij de officiële op
komst liet hij verstek gaan
en kreeg prompt indruk
wekkende papieren thuis
die steeds dreigender ver
kondigden dat Adelin een
deserteur was.
Gelukkig (voor hem)
kwam juist in die tijd
(1955) een regeling tot
stand die bepaalde dat na
komelingen in de derde
sraad (nakomelingen van
vreemdelingen dus) de Ne
derlandse nationaliteit ont
vingen. Adelin was gepro
moveerd tot „grensgeval"
en had twee nationaliteiten.
Onmiddellijk kwam het Ne
derlandse apparaat in wer
king. Adelin werd weer ge
keurd (ditmaal in Neder
land), kreeg weer een op
roep en gaf ditmaal gevolg,
Hij werd Nederlands sol*
daat.
Nu is hij een man met
twee nationaliteiten. Hij
stemt Nederlands, maar als
hij z'n huis een kilometer
opschuift wordt hij geruis
loos Belg in volle rechten.
Het geval Adelin Nobus
is in het grensgebied van
Zeeuwsch Vlaanderen geen
uitzondering. Er zijn in de
na-oorlogse jaren „vreem
delingen" geweest die wel
gevolg gaven aan de Bel
gische oproep om 's Ko-
nings wapenrok aan te
trekken. Twee van hen
zo weet Adelin te vertellen
waren al zes maandon
Belgisch soldaat toen de
nieuwe regeling tot stand
kwam. Ze vroegen ontslag
en kregen dit, hoewel de
procedure bij het ene on
derdeel soepier verliep
dan bij het andere. Theore
tisch zouden ze de rest van
hun diensttijd in Nederland
hebben moeten afmaken.
Maar één werd in Neder
land te dik bevonden (mijn
heer woog 135 kg) en de
andere was te oud.
Bij een paar leven van
Adelin was de grenssituatie
zo mogelijk nog grappiger.
Eén van deze knapen bleef
vrij van de Nederlandse
dienstplicht omdat nij op
het bedrijf van zijn vader
niet gemist kon worden en
de andere (die een oproep
voor het Belgische leger had
ontvangen) kneep er vol
gens Belgische maatstaven
tussenuit omdat hij nog zes
broertjes en zusjes onder
zich had.
weg te Sint-Annaland kwam zodanig over
een klomp te vallen, dat ze haar
pols op enkele plaatsen brak en naar het
Algemeen Burger Gasthuis in Bergen
op Zoom vervoerd moest worden.
De te Sint-Annaland gehouden collec
te ten bate van het Schulddelgingsfonds
heeft ruim 333,- opgebracht.
De collecte voor „Oktobermaand,
Zeeuwse maand" bracht in Nisse 16,37
op.
De collecte voor de anti-hongerac
tie bracht in Westkapelle 563,30 op
De NCVB in Middelburg hield een
maandelijkse vergadering onder leiding
van mevr. Jongstra-Koerselman. De
heer J. W. Ooms uit Woudenberg hield
een causerie over „Spiegel der tijd in de
literatuur".
De Instuif van de Hervormde Jeugd
raad te Middelburg houdt vandaag de
maandelijkse avond, die in het teken van
de dans staat. Onder leiding van Peter
Lems worden internationale dansen ge
daan, beoefent men de Nederlandse
volksdans en wordt er modern gedanst.
In het Kerkcentrum.
Onder auspiciën van het comité be
jaardensociëteit in 's-Gravenpolder wer
den de kleurendia's van de in de afgelo
pen zomer gemaakte bejaardenreis ver
toond. Via een bandrecorder werd com
mentaar gegeven op het vertoonde, ter
wijl tevens een aantal van de gedurende
de reis opgenomen gesprekken kon wor
den beluisterd.
Op de Grevelingen nabij Bruinisse
zijn weer twee zandzuigers verschenen.
Nadat men op de onder water gevorm
de dam een hoefijzervormige kade van
mijnsteen had aangebracht, zullen de
zandzuigers de ontstane ruimte tussen
deze mijnsteen opvullen met zand. De
bedoeling is van de Duivelandse wal
uit, nabij de bouwput, een aanzetstuk
van de dijk te bouwen van 80 meter
lengte.
AXEL. Woensdag betekende voor
bestuur, spelers en supporters der v.v.
„Axel" een grote dag in hun voetbal
geschiedenis. Op deze dag werd name
lijk feestelijk het vijftigjarig bestaan
van hun vereniging gevierd. Namens het
hoofdbestuur der Koninklijke Nederland
se Voetbal Bond was aanwezig de heer
Wijdings uit Breda. Namens de afde
ling „Zeeland" sprak de voorzitter de
heer A. Imanse, namens de scheids-
rechters-organisaties de heren J. Ver
kerk uit Middelburg en H. Mos uit Ter-
neuzen, de gemeente Axel was verte
genwoordigd door burgemeester M. K.
van Dijke, wethouder M. IJsebaert en
gemeente-secretaris P. G. van den Bos-
se.
In de avonduren organiseerde de ju
bilerende vereniging een grote feest
avond in „Het Centrum", welke werd
bijgewoond door een groot aantal ge
nodigden, spelers bestuursleden e.d.
Voorzitter J. Dieleman sprak een wel
komstwoord en gaf een korte samenvat
ting van de geschiedenis der v.v.
Axel". Burgemeester M. K. van Dijke
sprak woorden van hulde namens de
gemeente Axel en dankte het bestuur
voor de wijze waarop zij de v.v. „Axel"
door de jaren heen heeft geleid. Ver
volgens deelde de burgemeester mede
dat de in het verleden gedane toezeg
gingen wat betreft een nieuw trainings
veld binnen afzienbare tijd zullen wor
den gehonoreerd, wanneer het tweede
veld in het recreatiegebied gereed zal
zijn. Hierna brak voor drie Axelaars
een groot moment aan. De burgemees
ter verzocht de heren A. Riemens, D.
J. Freekenhorst en F. J. Lensen op het
podium te willen komen. De burge
meester deelde hen mede dat het H.M.
de Koningin had behaagd hen te begif
tigen met de eremedaille in zilver ver
bonden aan de Orde van Oranje Nassau.
TERNEUZEN. Een matroos
van een Britse vrachtvaarder is
in de nacht van donderdag op
vrijdag op tragische wijie het
slachtoffer geworden van een
aanvaring tussen zijn schip en
het Finse ms. Aino.
De brugwacht van het Engelse vaar-
tuig, de ss. Matheran moest te midder
nacht door hem worden., overgenomen.
Het was al twaalf uur, maar de 25-jarige
matroos Binal Kunar Banerjee uit India,
kwam niet opdagen. Een lid van de be
manning ging hem toen zoeken. Bij
ruim drie gekomen zag deze Banerjee
aan stuurboordzijde aankomen.
Op dat ogenblik werd op een van de
schepen, die in eikaars nabijheid voeren,
een manoeuvreerfout begaan en ramde
de Aino het Britse schip op de plaats
waar de matroos stond. Hem werden nog
waarschuwingen toegeroepen maar in
een fractie van een seconde had het on
geluk zich voltrokken. Banerjee was ver
dwenen.
Aangenomen wordt dat hij door de
rondvliegende stukken ijzer is getroffen
en overboord geslingerd. De aanvaring
gebeurde bij helder zicht. 'De 1761 brt.
metende Aino lag in de Pas van Ter-
neuzen op die Westerschelde te wachten
op sleepbootassistentie, om de haven
van Terneuzen binnen te lopen. De Ma
theran, een schip van 8051 brt., op weg
van Antwerpen naar Bremen, wilde de
Aino tussen wal en schip passeren.
Waarschuwingen werden verkeerd begre
pen en een botsing was het gevolg. Stuur
boordzijde van de Brit en de steven van
het Finse schip werden ernstig bescha
digd. De Matheran zal in Vlissingen
worden gerepareerd en de Aino is de
haven van Terneuzen binnengelopen. De
reddingboot President J. v. Wiersma uit
Breskens heeft een uur na de aanvaring
nog tevergeefs naar de vermiste Indiër
gespeurd.
GOES. De Vereniging voor alge
mene wetenschappelijke belangen te
Goes opende vrijdagavond haar Winter
seizoen met de eerste van een serie van
vijf uitvoeringen. Voor eengeheel bezette
zaal van de Prins van Oranje sprak de
heer M- Boersma uit Rotterdam, ver
tegenwoordiger van de Kon. Rotterdam
se Lloyd, over het vlaggeschip van deze
maatschappij, de „Willem Ruys". Spre
ker, die zelf gedurende dertig jaar over
alle wereldzeeën zwalkte, begon zijn le
zing met het aanbieden van enkele ge
schenken namens de Rott. Lloyd aan
enige aanwezigen. Na enige woorden te
hebben gewijd aan Nederland als zee
varende natie gaf de heer Boersma een
overzicht van de historie van de Willem
Ruys. Dit schip had reeds een bewogen
bestaan achter de rug voordat het te
water werd gelaten. Het schip lag ge
durende liefst bijna zes jaar, waaronder
vier oorlogsjaren, op de helling van de
Kon. Mij. „De Schelde" te Vlissingen
en werd op 1 juli 1946 door mevr. wed.
E. E. Ruys-van Houten te water gela
ten. Vervolgens bedolf de heer Boersma
zijn gehoor als het ware onder een
vloedgolf van cijfers over alle mogelijke
dingen en zaken met betrekking tot de
Willem Ruys. Zo was onder meer be
cijferd, dat indien een man de Willem
Ruys had moeten bouwen, hij hiervoor
2500 jaar had moeten uittrekken en dat
het olieverbruik van dit vlaggenschip
5500 kg per uur bedraagt. Het schip
biedt plaats aan 1000 passagiers en
werd, voordat in 1950 een grote verbou
wing plaats vond, gebruikt voor de
vaart op het voormalige Nederlands-In-
die. Thans wordt de Willem Ruys uit
sluitend gebruikt voor reizen rond de
wereld. Voor deze negen weken durende
reizen is het schip reeds tot en met
1962 geheel volgeboekt. De heer Boers
ma gaf daarna gestalte aan zijn woor
den door de vertoning van de bouwfilm
van het schip en een kleurenfilm over
een der tochten van de Willem Ruyi
rond de aarde.
Vergadering C.H.U.
AXEL. De afdeling van de Chris
telijk Historische Unie vergaderde on
der leiding van de heer P. J. van Ben-
degom. Spreker was het Tweede Kamer
lid de 'heer C. F. v- d. Peijl met als
onderwerp „Aktuele politieke situatie."
