SAMEN OM
DE TAFEL
1
Een jurk uit
een reageerbi
SLANK
DE
VAN ANDELS
ZIl TEN WEER
PARTICULIERE
INITIATIEVEN
EN BEMOEIING
VAN OVERHEID
LEIDEN DAAR
TOT WELVAART
NIEUWE STOFFEN IN KEULEN EN
KAPSELS A LA JACKY KENNEDY
Zaterdag 7 oktober 1961
Pag. 9
In hot Land van Heusden en Altena
Verandering
Aan tafel
J Straatg
FUCA EXCELLENT
Van een onzer verslaggevers
GIESSEN In een griendwerkerswoning aan de rand
van het Eendeveld dat is achter Waardhuizen, links af
bij de Steenenheul over de Alm loopt 's morgens om
vier uur de wekker af. Het is nog aardeduister wanneer
vader met zijn flakkerende lantaarn de griend intrekt om
teen te snijden of hout te kappen
Zo ging dat vroeger, van generatie op generatie, tot stilaan er
iets veranderde in het Land van Altena, in het Land van Heusden en
Altena, omgeven door het water van de Maas, de Bergse Maas, de
Merwede en de Biesbosch.
Grienden werden landbouwgronden.
De boeren konden met minder volk
toe, de werkgelegenheid in dit geïso
leerd liggende gebied nam ziender
ogen af.
Weer lopen er in die griendwer-
kerswoningen rondom het Eendeveld
voor dag en dauw de wekkers af.
Maar hun geratel wekt geen griend-
werkers doch pendelaars. In de
ochtendschemer fietsen zij naar de
dijk, waar om vijf uur de autobus
naar Rotterdam afrijdt.
Des avonds, wanneer in die voor
malige griendwerkerswoningen de
klok zes uur heeft geslagen, beginnen
de kinderen te zeuren. „Moeder, gaan
we nu haast eten??"
„Straks, als vader thuis komt...."
Dat is om half zeven, of zoveel la
ter, wanneer de bussen met pende
laars uit het Land van Heusden en Al
tena weer eens oponthoud hadden bij
het veer aan Kop van 't Land.
rpuSSEN Maas en Merwe, in het
1 Land van Heusden en Altena, is
sedert 1880 de groei der bevolking
achtergebleven bij die in overig Noord-
Brabant, óók bij die van Nederland.
Het geboorteoverschot blijft er nor
maal. maar de bevolking ontvlucht
het gebied dat te weinig werkgelegen
heid biedt en waar de welvaart taant.
Van hogerhand wordt hard gewerkt
om daarin verandering te brengen. Er
worden cijfers vergaard, er worden
rapporten geschreven, er worden com
missies ingesteld en te lange leste
worden er spijkers met koppen gesla
gen: de sectie planologie, volkshuis
vesting, industrie en werkgelegenheid
heeft een streekplan opgesteld en dat
streekplan komt tot uitvoering.
In het Land van Heusden en Altena
voltrekt zich thans een vreedzame re
volutie. De landbouwgronden worden
er opnieuw verkaveld, er wordt ge
werkt aan een afdoende waterbeheer
sing, er komen nieuwe wegen, er wor
den industrieterreinen aangelegd en
een. half jaar geleden werd ieestglijk
de Jb.rug over de Merwede -geopend als -
een belangrijke schakel in een hoofd
verkeersweg, die tegelijk het Land
van Heusden en Altena uit zijn isole
ment zal verlossen.
Verleden jaar telde het Land van
Heusden en Altena nog ongeveer 1.450
pendelaars en ongeveer 350 vrouwelij
ke arbeidskrachten vonden werk bui
ten dit gebied. Die getallen zullen klei
ner worden, want reeds komt er in
eigen streek weer vraag naar ar
beidskrachten!
■yERHEUGEND is het dat bij het
V zeer vele wat van hogerhand wordt
ondernomen om hét Land van Heus
den en Altena uit zijn isolement te
verlossen en tot nieuwe welvaart te
brengen het particuliere initiatief in
deze streek niet achterblijft.
Een treffend voorbeeld daarvan
biedt wel de gemeente Giessen, zo
veel jaar geleden niet veel meer dan
een vriendelijk dorp, dat ingesluimerd
scheen aan de voet van de Maasdijk.
Zoveel jaar geleden telde Giessen
ongeveer vijfhonderd inwoners met
landbouw en veeteelt als voornaamste
middel van bestaan. Tegenwoordig
werken er te Giessen alleen al vijf
honderd mannen en vrouwen, want
uit het particuliere initiatief kwamen
er twee grote graanbedrijven en een
conservenfabriek tot stand.
Elders in het Land van Heusden en
Altena wordt nog druk gesproken over
de mogelijkheden voor industrievesti
gingen en komen de gemeentebestu
ren wat schroomvallig nog tot
het reserveren van grond voor indus
triële doelen. Maar te Giessen schijnt
de welvaart niet te stuiten. De ge
broeders Schouten die onder Andel
een graanbedrijf met grootsteedse si
lo's bouwden hebben alweer de eerste
spade in de grond gestoken voor een
nog groter silobedrijf bij de Andelse
sluis. De ,,dode" arm van de Maas
zal daar op diepte worden gebracht,
zodat straks kustvaartuigen hun la
ding voor de wal van het nieuwe
graanbedrijf zullen kunnen lossen. Die
,,dode" arm van de Maas belooft
straks een zeer levendige te worden!
Ook de conservenfabriek
van de gebroeders Hak te Giessen
neemt gestaag in omvang toe. Over
enkele weken worden daar de nieuwe
fabriekshallen in gebruik genomen.
Een complex van 1.500 vierkante me
ter, uitgerust met de allernieuwste
outillage.
De n.v. Conservenfabriek H. C.
Hak te Giessen is nog geen tien jaar
geleden aan het particuliere initiatief
ontsproten. De grondslag werd gelegd
in een kleine ruimte waarin een paar
fornuizen konden worden gestookt.
Met een steelpan werden de glazen
potten gevuld met appelmoes, gecon
serveerde appelmoes, het eerste pro-
dukt van de jonge onderneming.
Die glazen potten déden het!
De Brabantse huismoeders zagen
wat zij kochten. Er kwam vraag naar
de appelmoes van Hak en langzamer
hand breidde het afzetgebied zich uit
naar Rotterdam, Den Haag en Am
sterdam, naar Arnhem en naar Gro
ningen.
De gebroeders Hak breidden zowel
hun produktie als hun produktiepro-
gramma uit. Zij haalden fruit uit de
Betuwe naar Giessen, bonen uit Den
Bosch en Breda, alle tuinbouwproduk-
ten uit het Land van Heusden en Al
tena en weldra leverden zij wel dertig
verschillende conserven, hygiënisch
verpakt in glazen potten. ,.U ziet wat
u koopt" was een slagzin die ,,er in"
ging!
Bij de opening van de eerste fabriek
in november 1952 telde het conserven-
fabriekje 28 man personeel, zes jaar
later werkten er 74 man en straks,
wanneer de nieuwe fabriekshallen in
gebruik worden genomen, vinden 140
mannen uit Giessen, Rijswijk en om
liggende plaatsen werk bij Hak.
TN EEN VOORMALIGE griendwer-
I kerswoning aan het Eendeveld ach
ter- Waardhuizen staat de tafel gedekt
voor het middagmaal. Vader zit aan
het hoofd, de kinderen hebben hun
plaatsen ingenomen en moeder kan
opscheppen.
Wat Hendrikus van Andel ons ver
telt is kenschetsend voor de verande
ringen die zich voltrekken in het Land
van Heusden en Altena.
Hendrikus van Andel heeft de tijd
gekend dat hij er 's morgens vroeg op
uittrok om in de griend te werken.
Hij heeft getracht om met „boeren
werk" in het onderhoud van zijn gezin
te voorzien en toen er in de .streek
geen lonend werk meer was te vin
den, is hij .gaan pendelen, aangelokt
door het Rotterdamse loon, nog ver
hoogd door de vergoeding van reis-
uren. 's Morgens om vier uur, half
vijf, de deur uit, 's avonds om half
zeven, zeven uur, weer thuis.
1
In het Land van Heusden en Altena laten de nieuwe wegen de vroegere
ongemoeid. Martinus Kamerman (72) werd evenals zijn vader in dit met riet
vrouw en veertien kinderen bood het maar krap-aan
„Ik had er niets mee op", zegt
moeder Van Andel die de hele dag
met haar kinderen alleen was en 's
avonds met het eten zat te wachten....
Anderhalf jaar heeft Hendrikus van
Andel dat pendelen volgehouden. Toen
werd het ook hem te gortig. Toen hij
zijn kans zag om te veranderen, greep
hij die met twee handen aan. H-ij
werkt nu dicht bij huis, in de conser
venfabriek van Hak te Giessen. Af
wisselend in de dag- en in de avond
ploeg en om de week een vrije zater
dag....
De Van Andels. verdiepen zich niet
in planologie, in structurele streek
plannen of in problemen van indus
trialisatie. Na een benarde periode
van moeite en strijd genieten zij in
hun voormalige griendwerkerswoning
aan het Eendeveld van een vreed
zaam en ongebroken gezinsleven. Hen
drikus van Andel heeft lonend werk,
dicht bij huis; voor hem en zijn gezin
zijn er in het Land van Heusden en
Altena geen problemen!
griendwerkerswoningen nog even
gedekte huisje geboren. Voor man,
ruimte
Advertentie
Miljoenen modern» vrouwen
voelen zich met o.b. tampon»
Want de o.b.-methode is beter
cm de volgende redenen:
e.b. geeft Onmerkbare Bescherming:
o.b. tampons, inwendig gedragen, voelt
men niet, merkt men niet, ziet men niet.
Gemakkelijke toepassing:
Bii o.b. tampons heeft men geen schuif-
koKer nodig. Men kan ze meenemen in
het kleinste tasje en na gebruik onge
merkt wegdoen.
Volkomen bewegingsvrijheid:
Niet langer gehinderd door gordel,
zwachtel of spelden, kunt u gewoon
alles blijven doen: sport, fietsen, dan
sen, uitgaan, baden enz.
Onopvallend:
e.b. taroponskunnen zich niet aftekenen
onder dunne, nauwsluitende kleding of
badpak.
Absoluut safe:
Men voelt zich overal en onder alle om
standigheden veilig beschermd.
Medisch verantwoord:
Wetenschappelijk onderzoek in Ame
rika en vele Europese landen heeft aan
getoond, dat de o.b. methode aan alle
eisen van de moderne hygiëne voldoet.
Jan Willem Viveen (66) ging als schipper de Rijn op toen de zalm
visserij bij Woudrichem verliep. Na 42 jaar schipperen werkt hij thans als
seizoenarbeider in de conservenfabriek van Hak te Giessen.
Van onze moderedactie
KEULEN. Uit acht verschillende landen kwamen de man-
nequins, die deze week in Neuss bij Keulen voorbeelden van de
nieuwe Europese mode lieten zien. Die mannequins werden kort
geleden in Parijs door een jury van filmregisseurs, modedeskun
digen, couturiers en toneelspelers uitgekozen, om een jaar lang als
vertegenwoordigsters van hun vaderland de titel ambassadrice der
élégance te dragen.
Wat uit de reageerbuis komt aan textiel kan tegen een stootje. Drie jonge
waterratten laten dat u liier zien. Van jersey-pren, dat in de wasmachine ge
wassen kan worden en snel droog is, werd hun kleding vervaardigd.
lampons
de moderne hygiëne
Pee pakje van 10 tampons
voldoende voor maandelijks gebruik..
Normaal f t.«. Speciaal f 1.25
r gratis"" ad2
I Aan Drogerijen MijMijdracht g
Gelieve mij in discrete blanco envelop t«
1 zenden gratis en franco, uw uitvoerige.
1 ge llustreerde brochure met ptoefpakje
o.b. tampons.
1 Naam-j
Woonplaats
Het jeugdelftal van NAC is derde
geworden in een internationaal jeuigd-
voetbaltoernooi in Antwerpen. De Breda-
naren bereikten dit resultaat dor met
2—1 van Sparta te winnen. Anderlecht
won het toernooi.
In de uit particulier initiatief voortgekomen conservenfabriek van de
gebroeders Hak te Giessen vinden honderdveertig
streekbewoners lonend werk.
Op het ogenblik maken de draags
ters van deze titel een modereis doo-
West-Duitsland, om daar in verschil
lende steden aan een aantal shows
mee te werken. Bayer uit Leverkusen
nodigde Nederlandse modedeskundigen
uit, om in Neuss bij Keulen met hen
kennis te komen maken. Dat bood
meteen de gelegenheid de nieuwste
stoffen uit de synthetische vezel dra-
Ion vervaardigd te bekijken en voor
beelden te zien van de toepassing
daarvan in de confectie en couture.
ACHT TYPES
Alle acht ambassadrices der élégan
ce voor 1962 werden door het Parijse
modehuis Nina Ricci bijvoorbeeld in
avondtoiletten van draion gekleed en
zij zorgden ook op het gebied van de
kapsels voor noviteiten. Allen waren
namelijk in de Jacky Kennedy stijl
gekapt, die op het gebied van de haar
dracht in West Duitsland zowel als in
Frankrijk en Italië, voor de komende
herfst en winter veel opgang gaat ma
ken.
Op het gebombeerde korte kapsel
dat de vrouw van de Amerikaanse pre
sident draagt, hebben in die landen de
kappers vele variaties bedacht. Het
Jacky Kennedy kapsel kan daardoor
op verschillende types worden afge
stemd. Een Oostenrijkse, Spaanse,
Franse en Zwitserse interpretatie van
deze nieuwe coiffure brachten de man
nequins uit acht landen bijvoorbeeld
in Keulen uit. Bij die kapsels waren
de haren naar de vorm van het ge
zicht op verschillende manieren even
golvend en gebombeerd om het ge
zicht gelegd, met een bollend effect
juist boven de kruin,
In de nieuwe stadshal van Neuss
stelde deze internationale groep van
ambassadrices der élégance zich in
groepsverband voor. Het was de eer
ste modeshow in dit fraaie nieuwe
gebouw, met grote, moderne raam
vlakken, marmeren vloeren en wan
den van natuursteen. De kleuren van
het interieur, waarbij grijs en blauw
de overhand hebben, bleken uitstekend
te passen bij het palet van de nieu
we herfstmode, waarbij grijs als ba-
siskleur ook een grote rol speelt en
waarin veel nieuwe blauwe tin
ten voorkomen.
SPANJE UIT DE LUCHT
Uit heel jonge mannequins die pas
de ladder van het succes beklommen,
werden deze ambassadrices der élé
gance door een Parijs comité bij voor
keur gekozen. Bijna allen maakten in
eigen land haar debuut maar gingen
daarna naar Parijs, om er bij een van
de grote modehuizen te werken. In
Spanje, Italië, Zwitserland, Duitsland
en België werden in de hoofdsteden
voorverkiezingen gehouden voor het
veroveren van deze titel. Ook een de
putatie uit Frankrijk overzee deed aan
de wedstrijd mee.
Het volgend jaar zullen ook Neder
landse mannequins worden uitgeno
digd om zich voor deze titel met Euro
pese collega's te meten. De deelneem
sters worden niet op dezelfde manier
als schoonheidskoninginnen beoor
deeld. Integendeel, om deze alleen
voor mannequins ingestelde titel van
ambassadrice der élégance te verove
ren. dient men aan heel andere maat
staven te voldoen, al is mooi zijn geen
punt in het nadeel. Er wordt name
lijk vooral op gelet of men de kunst
verstaat kleding in verschillende stij
len met allure te tonen en of men vol
doende persoonlijkheid heeft om een
goede mannequin te zijn.
Anita Arguello, die voor Spanje de
titel kreeg toegewezen werkte bij
Balenciaga in Barcelona. Ook zij ging
naar de modestad Parijs om er haar
geluk te beproeven. Bij Cardin en Jac
ques Heim toonde zij onder andere en
kele collecties. Tussen de bedrijven
door kwam zij in Frankrijk herhaal
delijk uit de lucht vallen, want zij is
ook een bedreven parachutespringster.
NAAR NEDERLAND
Ingrid Braun, de Oostenrijkse am
bassadrice der mode van dit jaar, zal
spoedig in Nederland wonen. Op een
skivacantie ontmoette zij de jonge Ne
derlandse architect C. Nieuweboer uit
Wervershoof bij Medemblik. In janua
ri aanstaande zal Ingrid Braun me
vrouw Nieuweboer worden en als zo
danig zullen wij haar zeker hier in
ons land op het modepodium zien. Sul-
ka Sala, in Guadaloupe geboren, kreeg
reeds van vele Franse en Italiaanse
modehuizen aanbiedingen. Voor man
nequins met een donkere huidskleur
heeft men tegenwoordig in de couture
immers grote belangstelling. Ebony,
het Amerikaanse maandblad voor ne
gers, heeft door een veelzijdige en in
ternationale moderubriek, deze ont
wikkeling sterk in de hand gewerkt.
Dat draion ook als grondstof voor
weefsels die voor spectaculaire avond
kleding bestemd zijn, fraaie resulta
ten oplevert, demonstreerde de be
gaafde John Crahay van Nina Ricci,
aan de hand van de avondtoiletten
die hij voor deze shows ontwierp. Uit
deze veelzijdige polyacrylnitril vezel
worden, vermengd met cupresa of
acetaat bijvoorbeeld, onder andere fa-
conné's in stemmige winterkleuren
vervaardigd, zacht glanzende otto
man, soepel te draperen georgette,
changeant met opmerkelijke lichtspe
lingen en zelfs het voor de geklede
garderobe nu zo gewilde fluweel.
NIEUWE WEEFSELS
In de showrooms van Bayer in Le
verkusen kregen wij nog vele andere
toepassingsmogelijkheden te zien van
deze uit de reageerbuis voortgekomen
textielgrondstof. Door de gunstige re
actie op verfstoffen van deze vezel,
bereikt men bijvoorbeeld bij impri-
mé's interessante resultaten. Tot een
der nieuwste ontwikkelingen in dit gen
re behoort verder de lichte, soepele
draion batist, die door de experts op
dat gebied in Zwitserland wordt ge
weven. Voor de zomer 1962 brengt
men deze batist niet alleen in impri-
mé maar ook met de bekende Zwit
serse broderie als garnering. Men is
druk bezig met de perfectionering van
de borduurgarens voor de verdere ont
wikkeling van deze nieuwe toepassing
van een. synthetische textielgrondstof.
Van kostbare avondtoiletten naar
warme en practische dekens en plaids
is in de synthetische sector blijkbaar
slechts één stap. Van dezelfde vezels
en garens waarvan men voor de
avondgarderobe satin, fluweel en fa-
conné maakt, vervaardigt men name
lijk ook, en dat zelfs op zeer grote
schaal, die meer op de utiliteit afge
stemde produkten. Op het gebied van
de produktie van draion dekens is Ne
derland zeer toonaangevend. Onze de
kenfabrikanten bereikten daarbij re
sultaten, die in andere landen de
technische vooruitgang op dit terrein
sterk in de hand hebben gewerkt. In
de tricotindustrie wordt deze syntheti
sche vezel bovendien veel toegepast'.
Italië geeft op dat gebied modieus de
toon aan.
In alle Europese landen kent de
huisvrouw babykleding uit deze ve
zels. Makkelijk te wassen, snel droog
en in hoge mate tegen slijtage be
stand zijn onder andere de voordelen,
die haar op dit gebied vooral aan
spreken. Tussen de zilveren wouden
van metalen voorraadketels en einde
loze velden van buizeninstallaties,
grazen op de fabrieksterreinen van
Bayer vredig de schapen in de omge
ving van Keulen. Zij hebben er geen
weet van dat'wat daar boven hun
wollige vachten door buizen wordt ge
leid het resultaat is van. een vernuf
tige menselijke inspanning, waarbij in
zekere zin althans, het natuurlijke
proces dat zij al weidend bevorderen
om de mensheid te kleden, langs che
mische weg wordt nagedaan en dat
op een onvergelijkbaar snellere ma-
OP TIJD AANVULLING
Als niet overal in Europa én Ame
rika enorme industrieën in deze eeuw
de vervaardiging van synthetische
grondstoffen voor weefsels hadden
ter hand genomen, zouden wij bij de
mode wellicht al aardig op weg zijn
naar een nagenoeg algemene „nudy
look". De wereldbevolking is de afge
lopen halve eeuw immers dermate
toegenomen, dat er twee keer zoveel
schapen als er nu zijn op onze aard
bol zouden moeten leven, om ons al
len nog voldoende te kleden. Waar
haalt men de nodige weiden daarvoor
vandaan?
Natuurvezels en door de mens ver
vaardigde textielgrondstoffen zorgen
er nu naast elkaar voor, de onbedekt
heid tegen te gaan. De ontwikkeling
van de nieuwe in laboratoria uitgedok
terde vezels en garens, voor een ge
deelte nog uit naluurprodukten of ge
heel langs chemische weg uit kolen,
teer enzovoorts gewonnen, hebben
voor de mode reeds vele nieuwe mo
gelijkheden met zich meegebracht.
Dat spreekt vooral duidelijk uit de in
genieuze mengweefsels, waarbij wat
het schaap of de katoenplant voort
brengen, een nieuw aanzien en nieuwe
eigenschappen krijgen door aanvulling
met synthetische grondstoffen.
Het terrein van de synthetische
textielgrondstoffen is de afgelopen
halve eeuw onvoorstelbaar veelzijdig
geworden. In Europa worden bijvoor,
beeld reeds enkele honderden verschil
lende types vervaardigd, behorende
tot zeven verschillende groepen. Men
staat echter nog aan het begin van
deze ontwikkeling, zowel wat het ver
vaardigen van de grondstoffen zelf
als wat de verwerking daarvan in
spinnerijen en weverijen aangaat.
Over enkele maanden zal er bijvoor
beeld in Duitsland weer een vezel op
nieuwe basis uitkomen.
De enorme vlucht die de produktie
en de toepassing van synthetische ve
zels heeft genomen, brengt voor de
huisvrouw vele voordelen maar ook
een probleem met zich mee. Zelfs
voor deskundigen is het moeilijk ge
worden zonder microscopen te beoor
delen wat wat is, wanneer men een
stofje in handen krijgt. Als huisvrouw
komt men daar dan ook zeker niet
meer uit. Voor het onderhoud van de
verschillende weefsels en voor de kwa
liteitsbeoordeling kan zij daar echter
niet buiten. Grote producenten van
synthetische vezels komen aan dit
euvel tegemoet door een duidelijke
etikettering. In het belang van de huis
vrouw zou deze etikettering echter bij
alle textielproducten dienen te wor
den toegepast en de juistheid daarvan
dienen te worden beschermd. Over die
etikettering wordt in ons land reeds
lang en veel gepraat, maar waar blij
ven de resultaten? De huisvrouw ver
langt er naar. dat er op dat gebied
nu eindelijk definitief eens iets gaat
gebeuren.
Advertentie
Een nieuw
plantaardig produkt
om snel slank te
■worden* dat In vele
landen reeds met
succes wordt toegepast
is Fuca excellent.
Heerlijkwcrkcnde,
slankmakende
Fuca-dragées! Neem
ook Fuca-dragées, u
zult het zien en voelen:
Ook maken zij
Fuca-dragées werken
op 4 verschillende
manieren: Fuca-dragées
geven u uw slankheid
terug én zorgen ervoor,
dat u die ook houdt.
Met Fuca-dragées
verdwijnen hinderlijke
vetkussentjes om de
en
een
glad. Fuca-draj
stimuleren de
x an de darmen en
bezorgen u een goede
stofwisseling, nieuwe
frisheid en jeugd.
Regelmatig gebruik van
Fuca-dragées bevordert
ook de glanzende
gezondheid van uw huid.
45 Fuca-dragées in
elegante verpakking: f 230
