nnNEi RECHTEN VOOR DE SPAANSE VROUW Een eeuw rondom negen stoelen Bol en glad kapsel zonder tegenkammen PETRA VERBEEK ZIT ZE U HIER VOOR Prins Bernhard beschermheer Arke Noachs BUISMAN Zaterdag 30 september 1961 ZEEUWSCH DAGBLAD v— Pag. 11 Tussen Tuschinski Daar op zilt en? Geen Talens-prijzen in beroepsklasse Nog in h?t café ZoickJ tenminste Smaak en inzicht EXPERIMENTEN MET PERMANENTEN voor mensen tiin kwaliteit verlangen MET VOLLEDIG GEZONDHEID Dat u nu zit zoals u zit thuis, is onder andere aan het pioniers werk van Thonet, Berlage en Rietveld, van Mies van der Rohe, Aalto, Le Corbusier en Charles Eames te danken. Dat uw huis niet meer vol pluche stofnesten staat of stoelen met nauwelijks schoon te houden krullen, dat de meubelen die u om u heen hebt verzameld praktisch, licht en hanteerbaar, comfortabel en bo vendien prettig zijn om naar te kijken, vindt voor een groot deel zijn oorsprong in hun gedurfde" ontwerpen. Wat voor een technische vondst de „Wener stoel" van Thonet in 1371 bijvoorbeeld was of hoe voor uitstrevend de blauw-rode latjes- stoel van Rietveld in 1917, de fau teuil van leder en metaal die Mies van der Rohe in 1925 ontwierp of het zitmeubel van gelammeleerd hout die de Fin Alvar Aalto in 1939 liet maken, kan men op de tentoonstelling Pioniers van het heden zien, die door Benno Prem- sela en Friso Wiegersma werd in gericht. Duizenden huisvrouwen liepen deze week in Rotterdam al winkelend langs die pioniersmeu belen, geplaatst tegen de achter grond van interieurs uit de tijd waarin ze ontstonden. Op die stoelen van de baanbre kers op meubelgebied uit de af gelopen bijna honderd jaar, nam de jonge actrice Petra Verbeek van het Rotterdams Toneel een makkelijke zit. In het stuk „Een van ons", waarin ze vanmiddag in de Rotterdamse Schouwburg op de planken staat, heeft zij het minder rustig. Ook in „De Vuur proef", dat zij voor een televisie opvoering aan het repeteren is, komt van zitten voor haar niet veel. Tussen de drukke repetities door kwam ze echter even voor het A.D. al zittend een eeuw stoe- lengeschiedenis voor u demonstre ren. Hier zit'Petra dan, op latjes of pluche, op leer en op eternit, dat u tot nu toe wellicht alleen als materiaal voor bloemenbak- ken kende. Zo'n stoel wil ik heb ben, zei Petra toen ze op die nieuwste stoel uit 1961 zat. Zoiets vreemds heb ik nog nooit gezien! -1 Petra Verbeek schommelt een eeuw woninginrichting door in een schommelstoel van Thonet uit 1 8 7 1. Zittend schommelen is ove rigens weer modern setoorden. Zelfs president Kennedy zit in een schommelstoel, als hij echt wil uit rusten. i EN STOEL is het moeilijkst zei de grote architect Mies van der Rohe en hij streek door de resten van zijn dunne haren en volgde onze blik niet eens naar boven. Naar boven, meters en meteres hoog langs een immense zuil van zwart marmer, regelmatig onderbroken door de spiegel vlakken van honderden en honderden ramen, die beneden de wol kenkrabbers rondom weerkaatsten en pas heel hoog, lucht, wolken en een vage streep laat zonlicht reflecteerden. Een stoel is het moeilijkst te ontwerpen zei de bouwmeester en hij keek naar zijn Barcelona-stoelen van leer en metaal in de hal beneden, terwijl wij met onze ogen tot aan de top van dat wonder in zwart marmer probeerden te reiken, dat naar zijn plan daar in het hart van.New York is neergezet. Dat was in Park Lane waar grote Amerikaanse concerns de grootste architecten van onze tijd de kans hebben gegeven de wereld te laten zien, dat er in het New York van nu nog wel voor iets anders plaats is dan alleen voor „torens van Babel". Wolkenkrabbers van beton, alle maal eender, allemaal grauw, hoekig en hoog. Maar de architect die daar met ons voor zijn levenswerk stond keer de .terug naar zijn stoel, de beken de Barcelona-stoel. Uit 1925 zei hij en hij ging er op zitten. Op zitten op de manier van iemand die pro beert of de zetel waarop hij neer valt wel makkelijk is. Dat deed hij daar misschien voor de duizendste of tienduizendste keer en hij schoof tevreden naar achteren. De „zit" bleek hem opnieuw best te beval len. Gisteren stonden we weer voor zo'n stoel uit leder en metaal van Mies van der Rohe, maar dat was in Rotter dam. Dit meubel met zijn vloeiende en tegelijk stoere lijnen, een hoogte punt van het moderne functionalisme zegt men, had daar echter niet het marmer en de grote raamvlakken en ruimten van een van de modernste New Yorkse wolkenkrabbers als entou rage. Het kreeg een interieur uit 1925 als achtergrond. Een kamertje in Tu- schmski-stijl. Een mantel met hoge bontkraag naar Poiret hing op de stoel voor het kaptafeltje, dat vol ligt met lange sautoirs van parelen. On der de schemerlamp met franjes van houten kralen stond een oude grammo foon, klaar om ,,Doll dance" langs de popperige zitbank vol kleine, zijden kussens, de ruimte in te sturen. Dat het pionierswerk was, toen, in 1925, zo'n stoel te maken, sprak over rompelend overtuigend uit dit contrast. Langs negen uitzonderlijke stoelen liepen we daarna achtervolgens en daardoor meteen langs bijna een eeuw ontwikkeling van ons interieur. Dat gebeurde in het Bijkorama van de Rotterdamse Bijenkorf en Petra Ver beek, een jonge actrice van het Rot terdams Toneel, liep met ons mee. Zij poseerde voor u in een Thonet uit 1871 en een Berlage uit 1907, op een Rietveld uit 1917 en een Mies van der Rohp uit 1925. Zij kwam tenslotte op een van de wonderlijkste stoelen van onze tijd terecht. Een stoel van eter nit zonder poten, die dit jaar door de Zwitser Willy Guhl ontworpen werd. Zoiets vreemds heb ik nog nooit ge zien zei Petra en de huisvrouwen om haar heen vroegen zich bijna alle maal verbaasd af: moet je daar nu op zitten? Precies zo hebben duizenden door Rlt& B€Ukm&n Niet in een van de modernste wolkenkrabbers van New York maar in een Tuschinskp-kamertje stoat de Barcelona-stoel van Mies van der Rohe hier. Leder en metaal in vloeiende en stoere lijnen gecombineerd. Het komt nog al eens voor dat bij roestvrij stalen serveer- en kookpan nen. de bodem door de gasvlam plaat selijk te sterk wordt verhit omdat de geleiding te langzaam geschiedt, waar door melk- en meelspijzen gaan aan- zetten. Een Nederlandse fabrikant heeft daar een oplossing voor gevonden door de bodem van de pan van een extra aluminium huid te voorzien. De ze laag geleidt de warmte over de he le bodem zodat aankoeken wordt voor komen. Op deze manier gaat grote doelmatigheid gepaard met een bijzon der fraaie strakke vormgeving. Wie een verzameling peper- en zoutstellen op touw wil zetten kan haar gang gaan. Deze artikelen zijn in een oneindig aantal variaties in de handel. Vaatjes die, wanneer men strooit, muziek maken zijn daar de nieuwste van. Ze stellen mannetjes voor die niet alleen poppenhuilgeluid- jes voortbrengen maar ook voorzien zijn van ogen met beweegbare pupil len. Een landerige stemming aan ta fel kan niet anders dan verdwijnen wanneer men peper of zout strooit uit zo'n jammerend vaatje. Er is een nieuwe shampoo in Ne derland in de handel waarbij geen ei geel, noch aftreksel van dennenaalden als grondstof is gebruikt, maar dit keer sap van verse komkommers. Ons werd verteld dat deze komkommer shampoo een gezonde haargroei bevor dert, het haar verjongt en het een nieuwe glans geeft. Het is een Engels fabrikaat. Wie spaart voor een Cadillac, nertsmantel of zomerhuisje wordt door een geestig spaarvarken aange wakkerd, vooral verder te gaan om dit hoge materiële doel te berei ken. Het varken is gemaakt van glas met een reliëfoppervlak in een geel groene kleur, zodat men dus vaag de centjes ziet liggen. Op een van de flanken van het beest staat in sierlij ke letters respectievelijk geschreven; for my cadillac, for my mink or for my summerhouse. Wie spaart voor de commode en wieg van de komende baby kan zo'n spaarpot kopen waarop in lieve roze letters staat geschreven; „For my ba by". (Advertentie) Petra op eternit. Dit jaar onturierp de Zioitser Willy Gulil deze stoel. Een stoel -uit één stuk eternit gebogen, die zonder poten staat. Dat is 1961 in meubelen; waar zullen we op zitten over tien, twintig, dertig jaar? de sigaar waarvan u zo geniet! HAVANILLOS- een licht sigaartje y (12'het). Het zit wel hard vindt Petra, die hier een stoel van Berlage uit 1907 probeert. Die strakke, strikte stoel ontstond in een tijd, dat de huizen nog vol met gekrulde, bewerkelijke meubelen stonden. Deze stoel werd in ons land een van de eerste stappen, naar het moderne, praktische interieur van nu. LONDEN (Reuter) Een nieuwe in ternationale organisatie, waarvan prins Bernhard beschermheer is, heeft zich ten doel gesteld geld bijeen te brengen voor de bescherming van in het wild levende dieren die het gevaar lopen uit te sterven. De Prins zond naar de oprichtings bijeenkomst in Londen een boodschap waarin wordt gezegd dat „alle mensen met gezond verstand bezorgd zijn over het gevaar dat de wereld binnenkortting zeker vijf miljoen gulden per jaar veel van de wilde schepselen en wildenodig voor deze „Arke Noachs". Als het gebieden zal verliezen waarin wij ge-genoemde bedrag eenmaal bijeen is, noegen en recreatie vinden". 1 zullen de ernstigst bedreigde diersoorten De organisatie, de Worldwide Wild en de gebieden waarin zij voorkomen, Animal Reservation, heeft naar schat-kunnen worden gered. Eigen nieuwsdienst AMSTERDAM. De jury voor de Talens-prijs 1961-62 heeft geen eerste en tweede prijs toegekend. Vijl kunstenaars delen de prijzen in de vorm van een premie. Het zijn Her man Berserik, J. Ploos van Amstel, S. Kwint, K. Lob en H. P. Pander. In de groép amateurs is de eerste prijs toegekend aan B. Kleingeld te Zwolle en de tweede prijs aan A. C. van Wijngaarden te Zaandam. De jury bestond uit Theo Swagema- kers. C. Doelman, J. M. Prange, prof. G. V. A. Röiing en Ch. Wentinck. huisvrouwen toen al die andere pio- niersstoelen in hun tijd het eerst wer den getoond, op de experimentele ont- werpen van de voorgangers van Guhl gereageerd. Zo gaat dat met novitei ten. Van pluche naar eternit is maar en kele stappen in deze omgeving, waar het werk van enige pioniers van het heden op meubelgebied werd bijeen gebracht. Elke stoel die min of meer een mijlpaal betekende voor deze pe riode van bijna een eeuw, is er ge plaatst in een interieur, dat een goede indruk geeft van hoe men over het al gemeen nog woonde, in de tijd dat deze „moderne" zitmeubelen ontston den. Net uit een café zeiden twee Rotter damse huisvrouwen, toen ze voor de stoel en klerenstandaard uit gebogen beukenhout van Thonet stonden, tus sen meubelen en bibelots uit 1871 ge plaatst. Zij hadden gelijk want op stoe len van die destijds heel vooruitstre vende ontwerper, zit men nu nog in menig Nederlands café. De man die gaat biljarten hangt bijna nog overal zijn jasje aan zo'n ronde, houten kle renstandaard. In 1871 waren meubelen van dat soort echter een sensatie. Het waren de eerste machinaal gebogen meube len van hout. Meubelen met een nieu we vorm, voortgevloeid uit de ontwik keling van een nieuwe techniek, waar bij beukenhout onder invloed van stoom en heet water zo buigzaam werd als heet metaal. De stoelen die Thonet op deze ma nier vervaardigde, waren de eerste massaprodukten op meubelgebied. De eerste van de enorme hoeveelheden en soorten die het ons nu mogelijk maken, voor betrekkelijk lage prijzen goede meubelen met een verzorgd aanzien te kopen. Hoe vooruitstrevend de eerste stoe len van Berlage waren, komt op deze tentoonstelling ook duidelijk uit. Een stoel is het moeilijkst zeggen zij die het uit de ervaring van de ontwer per weten kunnen. Misschien was ook Berlage trotser op die stoel, dan op zijn Amsterdamse Koopmansbeurs. De stoelen van de Finse architect Alvar Aalto, gebogen vormen uit ge lammeleerd hout, doen de winkelen de huismoeders die naast studenten en deskundigen deze tentoonstelling voor al bezoeken, al niet vreemd meer aan. Die lijken op de moderne meube len, „die Greet van Piet heeft ge kocht vorige maand toen ze trouw den", of die zij zelf reeds thuis in hun kamers hebben staan. Zoiets ten minste zegt men dan, maar om dat zoiets gaat het nu meestal juist! Het werk van de pioniers van het heden op meubelgebied is veel na gevolgd, goed cn tot verdere nog be tere ontwikkelingen leidend, maar óók slecht. Slecht door het verkrachten van de essentie, door het net even veranderen zodat het evenwicht ver dwijnt, door een versierinkje hier en daar en dan zijn we zo ver! Dan zijn we bij de kitsch van onze tijd. „Moderne" meubelen staan reeds in duizenden en duizenden Nederland se huizen. Het ..old finish" werd er, nog maar zo kort geleden eigenlijk in één slag en grondig door wegge vaagd. Maar dat men onder de leuze „modern" nu zoveel knollen voor ci troenen verkoopt, ontgaat menigeen die enthousiast van wat er was op wat er nu allemaal is overstapt. Men richt een huis tegenwoordig niet meer met complete ameubele- menten in of meubelen die eender zijn, zei de Zwitser van de eternit- stoel Willy Guhl, die naar Rotterdam kwam om deze expositie te bekijken. De inrichting bestaat tegenwoordig uit schijnbare tegenstellingen, die goed, mooi en praktisch zijn. Dat eist van de vrouw die toch nog altijd vooral het huis inricht al kiest de man dan Op de latjesstoel van Rietveld is het prettiger rusten voor Petra, Riet veld maakte deze „ruimtelijke" stoel in 1917, toen men nog tus sen zware, compacte meubelen leefde. mee, des te meer smaak en inzicht om het gezellig en bewoonbaar te ma ken. Smaak en inzicht; de aandacht waarmede honderden huisvrouwen de ze week in dit warenhuis de goede voorbeelden van de pioniers van de moderne meubelkunst bekeken, be wijst hoe dergelijke voorlichtende ten toonstellingen juist in zo'n commer ciële omgeving aanspreken. Winkelen doet men altijd wel, maar naar een museum gaan of zo? Het is daarom zo nuttig dat men al winkelend op het gebied van goede interieurkunst iets kan opsteken. Meer weten, beter inzicht leidt tot betere keuze. Als het publiek op gro te schaal goed en verantwoord van klungelige namaak kan onderschei den, krijgt „moderne kitsch" vanzelf steeds minder kans. T)E Nederlandse vrouw is veel te bescheiden, zegt de Rotterdam se kapper Enrico Freling. Dat merkt men in een kapsalon dage lijks. Van haar eigen ideeën over een nieuw, prettig kapsel komt vaak niet veel terecht. Zij kan niet tegen de kapper op, die haar een ander kapsel naar zijn opvattingen weet aan te praten. Dat kapsel beantwoordt dan meestal aan de nieuwste mode-eisen, maar de vrouw voelt er zich lang niet al tijd gelukkig mee. Zij wil veel liever een kapsel dat goed bij haar zelf past. Zij heeft echter gewoon de moed niet, dat de kapper aan het verstand te brengen. Een Frangaise of een Italiaanse zwicht niet voor zijn overwicht. Een Nederlandse doet dat uit bescheidenheid wel. Ik geloof niet dat de vrouw in de eerste plaats naar de kapper gaat om mooier te zijn. Zij wil een persoonlijk kapsel hebben, waarmee ze zich op haar gemak voelt. Ook in ons land gaat zij niet graag met een „echt kappershoofd" de deur uit zegt deze jonge Rotterdamse kapper waarover sinds kort in vakkringen veel wordt gesproken. Enrico Freling heeft name lijk een nieuw systeem voor perma nenten ontwikkeld, dat bij Indola aan een groot aantal deskundigen op kap- persgebied uit ons land en uit Italië werd gedemonstreerd. De nieuwe manier van permanenten heeft tot resultaat, dat het haar van zelf bol bllift staan zolang de perma nent houdt. Touperen of tegenkammen, dat voor de gezondheid van het haar allerminst gunstig is, wordt daardoor overbodig. Bij deze nieuwe manier van perma nenten worden de wikkels heel dicht tegen het hoofd bij de haarwortels ingezet. Hierdoor gaat het haar glad en bol afstaan zonder te kroezen. De haren krijgen ook geen dorre, omkrul lende permanentuiteinden bij de toe passing van dit systeem. Speciale wik- keis en preparaten zijn nodig, om bij deze manier van permanenten dat na tuurlijke, volle effect te bereiken. Die wikkels en preparaten gaat men nu hier in ons land voor de kappers- bedrijven vervaardigen. De Nederlandse kappers zijn mis schien wat al te commercieel, zegt de ze jonge kapper, die in Frankrijk en (Advertentie) VOOR KOFFIE OP Z'N BEST! ook als 't poederkoffie is) BRUSSEL (Reuter) De bevolking I chie en de terugkeer van koning Kigeri. van Roeanda, de noordelijke helft van Bij de volkstemming had volgens radio- het onder Belgisch beheer staande Roe-1 Brussel 80 procent zich tegen herstel anda-Oeroendi, heeft zich duidelijk uit-1 van de monarchie en 77 procent zich gesproken tegen herstel van de monar-1 tegen terugkeer van de koning verklaard. Een bol en glad kapsel, dat kan zonder tegenkammen zegt de jonge kapper Enrico. Italië zijn opleiding kreeg. Zij passen dikwijls een soort eenheidskapsel op nagenoeg alle hoofden die zij onder handen krijgen toe, onverschillig wat voor type de vrouw is die zij behan delen. Weer een nieuwe mode op het gebied van de haardrachten kan de vrouw echter doorgaans niet zoveel schelen. Zij is echter niet zo dom, dat zij zich met zo'n modieus eenheids hoofdje gelukkig voelt. Er zijn echter nog maar zo weinig kappers die be grijpen, dat de klant wil dat men voor al met haarzelf rekening houdt bij het maken van een kapsel. Dat zij het haar zó wil dragen, als dat het best bij haar type staat. Intelligente vrouwen met persoonlijkheid zien er dikwijls tegenop een kapsalon binnen te gaan. Ze willen juist helemaal niet met zo'n bepaald kapsel van het sei zoen rond gaan lopen. Touperen, het haar tegenkammen, doen bijvoorbeeld vele kappers in ons land. Dat touperen is echter dikwijls een teken van zwakte. Als een kapper haast heeft, bereikt hij door te toupe ren altijd nog wel een tijdelijk fraai resultaat. Maar een persoonlijk kap sel dat je zelf behoorlijk bij kunt hou den tot je weer naar de kapper gaat, is heel iets anders. Vier jaar heeft Enrico Freling ir het buitenland gewerkt. Ik wou bij Carita komen in Parijs zegt hij, maar daar was toen voor een kapper geen plaats. Ik nam er een baantje aan als portier en kon zo de hele dag door rustig de kunst afkijken in de kapsalons. Toen ben ik naar Italië ge gaan. Bij Ferri in Milaan heb ik voor al mijn opleiding gehad. Die kapte filmsterren en beroemdheden van de televisie. Deze vrouwen wilden nooit heel precies een kapsel naar de laatste modelijnen. Wij zijn geen kappersmo dellen zeiden ze. we willen iets wat ons helemaal goed staat. Wij willen het zo en zo en naar die wensen had je je dan te richten als kapper. Naar dat zo en zo zou ik het willen, zouden ook de Nederlandse kappers eigenlijk eens wat meer moeten leren luiste ren. Dan zou een persoonlijk' kapsel hier minder tot de uitzonderingen gaan behoren. Dan zouden er zeker nog veel meer vrouwen geregeld naar de kapper gaan en op zijn vakman schap vertrouwen. Virtuositeiten met lijnen die en die, zijn aardig voor de monstraties. In de kapsalon komt het type van de klant er vooral op aan. TV/TADRID (Reuter) De Spaan- se vrouw, beroemd om haar schoonheid en bewonderd om haar gratie, heeft in Spanje al tijd genoegen moeten nemen met een tweede plaats. De man was er niet alleen het hoofd, hij was er alles. Terwijl de Spaanse man zich ten volle bewust van zijn hoge ge boorte zich het leven met aller lei bereikbare genoegens trachtte te veraangenamen, was voor de Spaanse vrouw de zorg van het lang niet gemakkelijke Spaanse dagelijkse leven weggelegd. De man kon zich tegenover de vrouw heel wat veroorloven en hij had in vele gevallen nog de wet op zijn hand ook. Maar ook Spanje is niet ontkomen aan de wind van de vrouweneman cipatie die in de jongste decennia over West-Europa waaide. Dat is tot uiting gekomen in de nieuwe wet die onlangs in het Spaanse parlement is aangenomen en waarin de Spaanse vrouw meer rechten en meer vrijheid krijgt. Men is nog niet zo ver dat man en vrouw volledig gelijkgesteld worden, maar aan de eens zo overheersende posi tie van. de mail is een einde geko men. Tot voor kort had de Spaanse vrouw de goedkeuring van haar man nodig voor de eenvoudigste za ken, zoals de aanvrage van een pas poort of de verkoop van een haar toebehorende bezitting. Te beginnen op 1 januari wordt aangenomen dat zij voor dergelijke zaken de toe stemming van haar man heeft, ten zij deze het tegendeel laat blijken. In dat geval kan de vrouw zich ech ter nog tot de rechter wenden, die het veto van de man ongedaan kan maken. De status van de Spaanse vrouw wordt in de nieuwe wet aanzienlijk gewijzigd. Een groot aantal beroe pen, die voorheen uitsluitend een mannelijk privilege waren, staat nu ook voor vrouwen open. Zo kan een Spaans meisje nu busconductrice worden en ook hoofd van een rege ringsdepartement. Alleen de recht spraak blijft een mannelijke aange legenheid. In ieder geval staat het vast dat de Spaanse vrouw meer en meer aan het produktieproces zal gaan deelnemen. Bovendien is de tijd dat een man er 'wee baantjes tegelijk op na kon houden voorbij, want zo traag is het zich traag ontwikkelen de Spanje niet meer of dit kan nog slechts gaan ten koste van de ge zondheid. Advertentie in 4 variaties: Rijstebloem Bordklaar Tarwebloem In het jeugdvoetbaltoernooi van Beerschot te Antwerpen heeft Willem II met 32 gewonnen van de jeugd van Standaard Luik en Sparta met 21 van La Gantoise. Advertentie

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 11