EMIEL SCHÜTTENHELM
geen tien maar twee jaar tv.
ERIK DE VRIES
VELPON't
Willy van
Hemert: ik
herinner
me er bijna
niets van
van
prestatie en fantastische
gigantische
ontwikkeling
geen 10 maar 25 jaar tv
programma s
Zaterdag 30 september 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
d
Van negen tot zeshonderd
man en van een handvol
toestellen tot een miljoen
NIEUWE SITUATIE
SAMENWERKING
ÉÉN ORGAAN
Iets lijmen r /p)
van. Ceta-Bever t-
IN HET KORT
SYNONIEM
DRAAIBOEK
IDEETJE
Nieuwe serie hoorspelen
RESA-HSLVERSUM
DAGBLADPERS ZEGT
OVEREENKOMST MET
OMROEPEN OP
Pas- 10
N.T.S.: TIEN JAAR BEELDBUIS
Van onze DRAADLOOS-redactie
MAANDAG 2 oktober is het precies
tien jaar geleden dat de eerste
televisie-uitzending van de Ne
derlandse Televisie Stichting op het
handjevol Nederlandse beeldschermen
kwam. Dat eerste oplichten van de
propere beeldbuis onder auspiciën van
de N.T.S. was het begin van een ont
wikkeling die, zoal niet stormachtig,
dan toch van ingrijpende betekenis is
geweest.
USSUM. De voorzitter van de N.T.S. roert nadenkend in zijn
koffie. Wij zitten buiten, in de tuin van zijn grote, ruime huis,
want het is een van die mooie septemberdagen die de zomer
nog in petto blijkt te hebben.
„Ik kwam bij de N.T.S. onder het nieuwe bestel", zegt hij. „U weet,
het Televisiebesluit was gewijzigd met betrekking tot de bestuursvorm
van de N.T.S. Dat betekende een benoeming door de Kroon van een voor
zitter en de instelling van een raad van beheer ter vervanging van het
dagelijks bestuur. De voorzitter van de N.T.S. werd tegelijk belast met het
voorzitterschap van de programmacommissie en van de raad van beheer.
„Op voordracht van de staatssecre
taris van O., K. en W. werd hij Ko
ninklijk Besluit van 17 september
1959 no. 10 met ingang van i novem
ber voor een tijdvak van vijf jaren
tot voorzitter van de Nederlandse
Televisie Stichting benoemd de heer
E. A. Schtittenhelm te 's-Gravenhage.
(Jaarverslag N.T.S. 1959)
Ik was stomverbaasd dat ik door
staatssecretaris Scholten voor deze
functie werd gevraagd. Nooit had ik
met publiciteit en dus zeker niet met
de televisie te maken gehad. Ik was
elf jaar lang ambtenaar bij het minis
terie van O., K. en W. en ik had het
gebracht tot hoofd van de afdeling
jeugd vorming en volksontwikkeling en
van de afdeling sociaalpedagogisch on
derwijs.
WEL HAD IK door mijn werk ge
leerd hoe je mensen en groepen
mensen van allerlei aard moet sa
menbrengen en tot samenwerking leunt
krijgen. Misschien heeft dat bij mijn
benoeming wel een rol gespeeld.
Hoe dat ook zij, na lang wikken en
wegen besloot ik mijn benoeming te
aanvaarden. Wat mij ten slotte aan
trok was dat het bepaald geen ge
makkelijke taak was die mij wacht
te."
Geen gemakkelijke taak, inderdaad.
De overheid had een nieuwe situatie
geschapen en een nieuwe positie ge
creëerd, die op zijn zachtst gezegd
zonder enig enthousiasme door de om
roepverenigingen werden beschouwd.
De heer Schüttenhelm kwam terecht
in een luchtledig: hij had geen voor
ganger, er bestond geen traditie en hij
moest met de inzet van zijn persoon
lijkheid zoal niet zijn functie, dan toch
in ieder geval zichzelf acceptabel ma
ken. Naar twee kanten bovendien:
enerzijds ten opzichte van de over
heid die hem had aangesteld, ander
zijds bij de omroeporganisaties.
In hoeverre hij hierin is geslaagd,
laat hij in het midden. Dat hierover
de meningen verdeeld zijn, is juist de
afgelopen dagen wel gebleken.
MIJN HOOFDDOEL was en is: de
wezenlijke samenwerking tussen
de samenstellende delen verder uit te
bouwen. Dus niet: van de N.T.S. een
zelfstandige organisatie maken en haar
tot een 2esde zuil laten uitgroeien,
maar wel- alles wat samen gedaan
kan worden te verwezenlijken.
Ik geloof werkelijk dat er nu veel
tot stand komt wat enkele jaren gele
den nog ondenkbaar was. Kijk bijvoor
beeld naar de nieuwe programmering
die op 1 oktober ingaat. Ik houd staan
de dat hiermee een nieuw tijdperk
wordt ingeluid, ondanks de critici en
de sceptici die zeggen dat de wettelij
ke noodzaak om veertig procent van
de 26 uur zendtijd te vullen de N.T.S.
in de richting van de gezamenlijke
programma's heeft gedwongen.
OM een paar cijfers te noemen:
negen man personeel telde de
N.T.S. toen met drie uur zend
tijd per week werd begonnen. Nu heeft
de N.T.S. ruim zeshonderd personeels
leden, het aantal zenduren per week
bedraagt met ingang van morgen 26
en het handjevol televisietoestellen is
in een steeds sneller tempo gegroeid
van dat handjevol in 1951 via een
twaalduizend in 1954 en een dertigdui
zend in 1956 tot een aantal dat nog
voor het einde van dit jaar het miljoen
zal overschrijden.
WIJ willen nu niet stilstaan bij
de vraag of zeer in het alge
meen gesteld die indruk
wekkende groei van het legioen der
kijkers wel in evenredige mate is
bijgehouden financieel, materieel,
structureel door de ontwikkeling
aan de andere kant van het beeld
scherm. Bij alle kritiek op tal van
hoofd- en bijzaken mogen wij de
mensen niet vergeten die naar hun
beste krachten ervoor zorgen dat
de televisie in onze huiskamers
komt, straks 26 uur en volgend jaar
oktober dertig uur per week.
MET twee mensen, die ieder
oo zijn wijze zich voor de
l Nederlandse televisie hebben
ingespannen en nog inspannen, heb
ben wij een kort gesprek gehad.
Een van hen is de laatste tiid wat
in de vergetelheid geraakt bij het
kijkerspubliek. De ander is daaren
tegen juist de laatste dagen in het
middelpunt van de belangstelling
gekomen. Bovendien hebben wij
enkele herinneringen opgehaald met
een van degenen die er van het be
gin af bij is geweest.
.jZWART
KIJK OOK NAAR de televisiepro
gramma's in de feestmaand oktober,
die tot stand zullen komen in de eerste
plaats door intensieve samenwerking
van de televisiesecties der omroepver
enigingen. Kijk naar het nieuwe perso
neelsblad dat de komende maand voor
het eerst zal verschijnen: één orgaan
voor de hele omroepwereld, waaraan
zowel N.T.S als N.R.U. en Wereldom
roep meewerken. De hoofdredacteur is
de heer Hoek en als redactiesecretaris
fungeert de heer Van Beek, de pers
chef van de N.T.S, en het verschijnt
in een oplaag van 3.500 exemplaren.
Nogmaals, binnen het kader van het
omroepbestel, dat een gegeven groot
heid is, dient de N.T.S naar de grootst
mogelijke samenwerking te streven.
Als ik daartoe mijn bescheiden steen
tje kan bijdragen meen ik mijn taak op
de juiste wijze te vervullen."
ERIK K. DE VRIES
geen aandeel
AMSTERDAM Aan de wand, tussen de rijen boeken, hangt
een spreuk: ,,0 Lord, grant me the serenity to accept the
things i cannot change, the courage to change the things i
can and the wisdom to know the difference."
Advertentie
E. A. SCHÜTTENHELM
samenwerken
Het lijkt een toepasselijke bede bij
het bijzonder gevarieerde bestaan van
de man, wiens naam onverbrekelijk
verbonden blijft met het begrip tele
visie: Erik de Vries, die in zijn be
wogen leven dikwijls genoeg met
schijnbaar niet te verwrikken situa
ties te maken heeft gehad.
„Neen, ik heb geen enkel aandeel
in het jubileumprogramma van de
N.T.S. schudt hij het hoofd, „en nu
u er zo pertinent naar vraagt moet ik
erkennen dat ik het toch wel een
beetje spijtig vind; ik had het eigen
lijk wel leuk gevonden er iets aan te
ZONDAG 1 OKTOBER
f RADIO j
HILVERSUM I 402 m
VARA: 8.00 Nws; 8.18 Gram; 8.25 V h
platteland: 8.35 Gevar. progr; 9.45 Geeste
lijk leven, toespr; 10.00 Strijkork; 10.30 Ge-
var progr. AVRO: 12.00 Lichte muz; 12.25
Meded en sportber; 12.27 Orgelspel; 13.00
Nws; 13.07 De toestand in de wereld, le
zing; 13.17 Meded of gram; 13.20 Progr v
alle weggebruikers; 14.00 Omr ork; 14.30
Boekbespr; 14.40 Volksliederen; 16.30 Sport-
revue. VARA: 17.00 Gevar progr; 17.30
V de jeugd; 17.50 Nws, sportuitslagen en
sportjourn. VPRO: 18.30 Korte Ned Herv
kerkd; IKOR; 19.00 V d jeugd; 19.30 De
open Deur, causerieën. AVRO: 20.00 Nws;
20.05 Muzikale biografie; 20.55 De vrouw in
het wit, hoorsp 21.35 Gram; 21.45 In het
voetspoor der wetenschap, documentair
progr; 22.00 Gram; 22.30 Nws; 22.40 Act;
22.55 Mededelingen en sportuitsl; 23.00
Intern volksliederen; 23.15 Gram; 23.55—
24.00 Nws.
HILVERSUM II 298 m
KRO: 8.00 Nws; 8.15 Gram; 8.25 Plech
tige hoogmis. NCRV: 9.30 Nws en water
standen; 9.45 Gram. CONVENT VAN KER
KEN: 10.00 Chr Geref kerkd. NCRV; 11.30
Orgel en viola da gamba; 12.00 Gram.
KRO: 12.15 Buitenl comm; 12.25 Gram;
12.35 Lichte muz; 12.55 De kerk zijt Gij, le
zing; 13.00 Nws; 13.05 Gevar progr: 13.30
V d kind; 14.00 Gram; 14.30 Radiophil-
harm ork en solist; 15.00 Gram; 15.15 Let
terkundige persoonlijkheden, die ik gekend
heb. lezing; 15.25 Muzikale aspecten, muzi
kale lezing; 16.00 Sport; 16.30 Vespers.
IKOR: 17.00 Ned Herv kerkd: 18.00 Het ge
laden schip, critieken. NCRV: 19.00 Nws
uit de kerken; 19.05 Samenzang; 19.30 Ge-
meenschap der Heiligen, lezing. KRO: 19.45
Nws; 20.00 Testbemanning, hoorsp; 20.40
Nederlandse liedjes en melodietjes; 21.10
Kampvuren langs de Evenaar, lezing: 21.30
Gram: 22.00 Gevar progr: 22.20 Aktie voor
God, lezing; 22.30 Nws; 22.40 Resp Landdag
196'. v d St Adelberts Vereniging; 22.45
Gram: 23.00 Avondgebed: 23.15 Brabants
karr rork: 23.55—24.00 Nws.
televisie
NTS: 19.30 Weekjourn; 20.00 Sport In
beeld. NCRV: 20.30 Lijn zonder lengte, ge
dramatiseerde documentaire; 21.20 Amster
dams kamerork; 21.55 Voordr; 22.20 Wat
zegt de jeugd ervan?, discussie.
DUITSLAND
11.00 Filmrep; 11.30 Weekjourn; 12.00 In
tern borreluurtje; 12.50 Progr overz; 13.10
Regionaal weekjourn: 14.30 V d jeugd;
15.00 Athletiekkampioensch; 17.0019.00
Komedie; 19.00 Aan tleze en gene ziide v d
zonnegrens; 19.30 Sportjourn; 20.00 N\*s
en weerber: 20.10 II Tabarro, opera; 21.05
TV kron; 22.35 Nws.
BELGIË VLAAMS
14.30 Landb kron; 15.00 Act; 15.30 Euro
visie: Athletiekkampioensch; 17.0017.20
V d kleuters; 18.30 V d jeugd; 19.30 TV-
feuill; -20.00 Nws; 20.25 Het manneke; 20.30
Progr over Vlaanderen; 21.20 Film; 21.35
Tekenfilm; 21.45 Sportact; 22.10 Filmfragm
23.00 Nws.
BELGIË FRANS
18.30 V d kind; 19.00 Sport; 19.40 Engelse
les; 20.00 Journ; 20.30 Film; 22.30 We^ensch
progr; 23.15 Journ.
MAANDAG 2 OKTOBER
("radio i
HILVERSUM I, 402 m
VARA; 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram;
7.23 Gram; 8.00 Nws; 8.18 Gram; 8.40
Gram; 9.00 Gym v d vrouw; 9.10
Gram; (9.35—9.40 Waterstanden).
VPRO: 10.00 Te waar om mooi te zijn,
overdenking. VARA: 10.20 Zestig minuten
voor boven de zestig; 11.20 Voordr; 11.35
Pianorecital; 12.00 Hammondorgel en zang;
12.30 Land- en tuinb meded; 12.33 Voor het
platteland; 12.38 Gram; 13.00 Nws; 13.15
Voor de middenstand; 13.20 Pianotrio; 13.45
Wikken en wegen, lezing; 14.00 Mezzo-sopr
en piano; 14.30 Een persoonlijke mening,
hoorsp; 15.30 Walsork; 16.00 Oude liedjes;
16.15 Muziek-revue; 16.55 Streekuitz; 17.15
Dansmuz; 17.50 Mil comm; 18.00 Nws en
comm; 18.20 Act; 18.30 Gram; 18.40 Instr
kwint; 19.00 Parlementair overz; 19.15 Re-
geringsuitz; 19.30 Lichte muz; 20.00 Nws;
20.05 Cabaret; 20.35 Quiz; 21.25 Lichte muz;
21.55 Act progr; 22.30 Nws; 22.40 Omr ork;
23.5524.00 Nws.
HILVERSUM II, 298 m
NCRV: 7.00 Nws en SOS-ber; 7.10 Gram;
7.20 Sportuitsl; 7.30 Gram; 7.50 Meditatie;
8.00 Nws; 8.15 Radiokrant: 8.35 Gram; 9.00
V d zieken; 9.35 Gram; 9.40 V d vrouw;
10.10 Gram; 10.20 Theologische etherleer-
gang; 11.05 Gram; 12.00 Idem; 12.25 Voor
boer en tuinder; 12.30 Land- en tuinb me
ded; 12.33 Lichte muz; 12.53 Gram of act;
13.00 Nws; 13.15 Lichte muz; 13.45 Gram;
14.05 Schoolradio; 14.30 Promenade-ork en
sol; 15.15 Gram; 15.30 Bariton en piano;
16.00 Bijbeloverd; 16.30 Oude muz; 17.00 V
d kleuters; 17.15 V d jeugd; 17.30 Gram;
17.40 Beursber; 17.45 Regeringsuitz; 18.00
Orgelspel: 18.30 Gram; 18.50 Openbaar
kunstbezit; 19.00 Nws en weerber; 19.10 Op
de man af, praatje; 19.15 Gram; 19.30 Ra
diokrant; 19.50 Lichte muz; 20.20 Pionier
van het leven, hoorsp (3); 21.30 Mezzo-sopr
en piano; 22.00 Parlementair comm: 22.15
Lichte muz; 22.30 Nws; 22.40 Avondover
denking; 22.55 Boekbespr; 23.05 Muziekre-
televisie
vandaag
ZATERDAG. Voor de kinderen be
gint om vijf uur een nieuw vervolgver
haal: Rikkel Nikkel, 's Avonds vormt
de parade van de sterren van de gram
mofoonplaat Grand Gala du disque
het hoogtepunt. Les Compagnons de la
chanson, Charles Aznavour, Margot Es-
kens en Caterina Valente, Pim Jacobs
en Rita Reijs en Lys As-sia treden o.m.
in het Kurhaus op (8.45). In de pauze
(9.25) volgt de vierde aflevering van de
serie De Andere en er wordt begonnen
met een nieuwe reeks van de Ameri
kaanse televisie „Mijn zuster Eileen".
België Vlaams: Na een nieuwe afleve
ring van het feuilleton „Het is altijd
Dennis", waarin de kwajongen zijn goed-
verstopt kerstcadeau toch vindt (8.30) is
verder bijna de gehele avond gewijd aan
het Italiaanse Songfestival dat in Zürich
wordt gehouden (8.55). Een variétépro
gramma dat door de Oostduitse tv voor
de „Gouden roos van Montreux" werd
ingezonden draagt de titel „Weil ich
jung bin" en wordt om 10.30 uur aan de
Vlaamse kijkers getoond.
Duitsland: Vanmiddag om 4 uur wor
den in het Rheinstadion in Ludwigsha-
fen atletiekwedstrijden gehouden,
Het avondprogramma start met de vro
lijke wens van Peter Frankenfeld „Gu-
ten Abend" (8.20). „Waarom is de Rijn
zo mooi?" is het onderwerp van een re
portage (10.00).
vue; 23.40 Het Evangelie
23.55—24.00 Nws.
in Esperanto;
televisie""]
NTS: 20.00 Journ en weeroverz; 20.20
Filmverslag receptie 10-jarig bestaan NTS.
VPRO: 20.50 Terug uit Griekenland, praat
je; 21.00 Chanson-competitie; 21.45 Medi
sche rubriek; 22.15 Kunstprogr.
DUITSLAND
17.00 V d kind; 17.15 V d kind; 17.30—
18.00 V d kind. (Regionaal progr: NDR:
18.20 Progr-overz; 18.25 Die Nordschau:
19.25 Moeder is de allerbeste. WDR: 18.40
Hier und Heute; 19.15 Op junglepaden).
20.00 Journ en weeroverz; 20.20 Tussenspel;
20.30 Rep; 21.00 Film; 21.50 Gesprek over
de pol in Duitsl; 22.30 Laatste nws; 22.50
Der Prozess, opera
BELGIË VLAAMS
19.00 V d jeugd; 19.30 Filmrep; 19.40 Te
kenfilm; 19.45 Cult act: 20.00 Nws; 20.25
Het manneke; 20.30 Filmrep: 20.45 Speel
film; 22.00 Toneelkron; 22.30 Nws.
doen. Nu volsta ik dan maar met in
mijn kwaliteit van kijker mee te jubi
leren."
WAT ERIK de Vries betreft is er
overigens niet zozeer sprake van
tien jaar, maar van 25 jaar televi
sie, want hij was er bij Philips
van het begin af bij.
In 1930 was hij bij Philips gekomen,
waar hij een actief aandeel had in de
bouw van de televisiezender. Natuur
lijk speelde hij een rol bij de eerste
televisie-uitzendingen in 1936 en sinds
dien waren Erik de Vries en televi
sie eikaars synoniem. Hij was er dus
ook bij toen in 1951 in Bussum met
de televisie-uitzendingen kon worden
begonnen.
„Wij waren in die tijd, toen de
kwestie van de televisie nog in de
lucht hing, klaar om met wie dan ook
in Bussum te beginnen. Zoals u weet
werd het de N.T.S.
Wij konden begin oktober starten.
Ik herinner mij dat wij op 15 septem
ber hoorden dat de minister de N.TS.
zendmachtiging had gegeven dat
was precies op mijn trouwdag. Er
waren kranten die beide gebeurtenis
sen in één kop vermeldden.
Het betekende dat wij in wel heel
korte tijd het eerste programma
moesten samenstellen, de artiesten
moesten contracteren voor het tele
visiespel De toverspiegel en het stuk
met hen moesten instuderen."
ERIK DE VRIES ontvouwt zijn meei
dan twee meter lengte en doet
een geroutineerde greep in zijn ar
chief.
„Hier is het draaiboek, het is op
21 september getypt, anderhalve week
voor de uitzending dus.
Op zichzelf was er natuurlijk voor
mij en de andere Eindhovense leden
van de ploeg, die de eerste uitzen
dingen van de N.T.S. verzorgden,
mets bijzonders aan de hand; inte
gendeel. wij kregen het aanvankelijk
gemakkelijker. Bij Philips hadden wij
drie uitzendingen per week in Bus
sum waren het er maar twee.
Wie die Eindhovenaren waren? De
technische leider was Wil van Vler
ken en aan de camera's stonden Dick
de Vilder, Frans Marks en Jan Cas-
teliins, maar de laatste stapte al di
rect na de eerste uitzending over naar
de K.R.O.
Voor de rest had ik bij iedere uit
zending. die dus telkens door een an
dere omroepvereniging werd ver
zorgd. een andere programmastaf en
dus andere leerlingen die j- het vak
moest bijbrengen.
IKMOET zeggen dat het een hele
fijne tijd is geweest, waarvan ik
nog altijd met stralende ogen spreek,
en ik gelukkig niet alleen."
Erik de Vries slaat het draaiboek
dicht en vervolgt dan: ..Ik had de
registratie van de miljoenste kijker
vóór of op 2 oktober een mooi ver
jaarscadeau voor de N.T.S. gevonden.
Daarom heb ik onlangs de P.T.T. in
LONDEN. De B.B.C. begint een
nieuwe serie hoorspelen naar bekende
toneelstukken onder de titel „From
the fifties", die via de Home Service
en het derde programma zullen worden
uitgezonden.
Deze serie omvat stukken van to
neelschrijvers uit de jaren 1950-1960.
Maandag 9 oktober wordt T. S. Eliots
The cocktail party in het programma
van de Home Service uitgezonden,
met Marius Goring en Penelope Lee
in de hoofdrollen.
Verder komen aan de beurt schrij
vers als Sartre, Fry, Kingsley Amis,
Brendan Behan Anouilh, Rattigan.
Brecht, Ionesco en Beckett.
Advertentie
Wilt Gij Onderwijzer worden?
Er is momenteel een groot gebrek aan
Onderwijzers. Wij raden U aan zo spoedig
mogelijk een prospectus aan te vragen bij:
(Bekende Schriftelijke Cursus) - Tel. 45432
OnderwiJxersakte(Eerste en 2e Leerkrlng)
Tolk-Vertaler (Fr., D. en Engels) Hoofd
correspondent en V.T.H.-diploma,
Gymnasium en MULO A en B.
Den Haag gesuggereerd daar iets aan
te doen.
Er zijn altijd enkele tienduizenden
zwart- en grijskijkers, ik wil zeggen
mensen die helemaal niet staan inge
schreven en mensen die „nog even
wachten"
Ik stelde dus voor om met een beet
je publiciteit het aantal ingeschreven
kijkers snel op te jagen om het mil
joen bijtijds te bereiken. De P.T.T.'er
die ik aan de lijn had, sloeg geloof
ik van zijn stoel van verbazing over
zo'n onambtelijk voorstel. Jammer, ik
vond het zelf zo'n goed idee".
Eigen nieuwsdienst
AMSTERDAM Het bestuur van de
Nederlandse Dagbladpers heeft besloten
de overeenkomst radio-pers 1950, die de
Vereniging De Nederlandse Dagbladpers
met de omroepverenigingen heeft aange
gaan, met ingang van 1 januari 1962 op
te zeggen.
Volgens deze overeenkomst is het de
dagbladen toegestaan de radio- en tele
visieprogramma's te publiceren op de
dag vóór de uitzending. De omroepor
ganisaties beroepen zich voor deze rege
ling op het auteursrecht.
Nu echter naar de mening van de Ne
derlandse Dagbladpers de opvattingen
over het auteursrecht de afgelopen jaren
zijn veranderd, heeft het bestuur beslo
ten de overeenkomst op te zeggen, ten
einde de mogelijkheid te scheppen samen
met de omroepverenigingen na te gaan
in hoeverre een wijziging gewenst is.
Verwacht mag worden dat de bespre
kingen hierover op korte termijn zullen
kunnen aanvangen.
Films uit vijftien landen, waaronder
Nederland, worden vertoond op het
Bergfilmfestival, dat van 2 tot 8 ok
tober in de Italiaanse stad Trento
wordt gehouden. Uit de honderd voor
gelegde films zullen door een selectie
commissie dertig films ter vertoning
worden gekozen.
USSUM Om wat herinne
ringen op te tekenen uit de
mond van een van de be
langrijkste televisiemensen van
het eerste uur zijn we ook naar
Willy van Hemert gestapt. Het
is nooit eenvoudig om deze veel
zijdige regisseur te pakken te
krijgen want al tien jaar lang is
hij bezeten van dit communica
tiemiddel. Dus zit hij midden in
een produktie, of hij is aan het
vertalen, bewerken of zelf
schrijven, of hij heeft net een
uitzending achter de rug en dan
kun je beter uit zijn buurt blij
ven.
Van de week
liep hij in zijn
dooie eentje rond
in de Vitus-studio
temidden van een
ingenieus maar
bijzonder inge
wikkeld decor
voor de eenakter
„Het eiland" dat
binnenkort wordt
uitgezonden. Toen
hij met een paar
aantekeningen
klaar was wilde
hij ons wel te
woord staan. „De
eerste uitzending
op 2 oktober 1951?
Het spijt me, ik
herinner me er
vrijwel niets meer
van, "We zaten
met z'n allen op
gepropt in het
kerkje Irene, het
was bloedheet en
iedereen was over
z'n toeren. Met
een man of acht
hadden we nach
ten lang gewerkt
aan „De tover
spiegel", een pro-
dukt dat geschre
ven was door Pe
ter Koen, Evert
Werkman en mij.
TE JONG
LBERT van
11 Dalsum en wiliy van Hemert
Loeki Bouwmees- scriptgirl
ter, de achter
kleinzoon van de grote Louis, speelden
de hoofdrolletjes.... ik herinner me
alleen dat het afschuwelijk was.
De volgende dag kregen we meteen
de Arbeidsinspectie op ons dak omdat
Loeki nog geen veertien was. Erik de
Vries regisseerde en ik was zijn script
girlverder staat me niets meer
bij."
De omstandigheden waaronder m
die tijd in Bussum werd gewerkt wa
ren voor alle partiien bijzonder zwaar.
Woekeren met ruimte, belichting die
het kwik tot boven de 90 graden deed
oplopen, gammele décors en came
ra's die geen dieptescherpte gaven
(wanneer iemand plotseling een hand
naar voren stak verscheen een grote
wolk op het scherm) vergden onbe
schrijfelijk veel van allen die erbij
betrokken waren, maar het ging en
velen denken met heimwee terug aan
die begintijd toen er met negen man
personeel meer kon dan nu vaak met
enkele honderden.
ELLENDE
„TEDER ogenblik zat je in de zenu
wen en er ging vrijwel geen uit
zending voorbij of er gebeurde iets dat
je door de grond deed zinken van el
lende", vervolgt Van Hemert. „Tijdens
de waanzinscène uit King Lear moest
Albert van Dalsum, nadat hij achter
over in het stro was gezakt en zich in
bewusteloze toestand bevond, wachten
op een tikje tegen zijn voet voordat
hij op kon staan om naar een ander
gedeelte van de scène te gaan. Ik reed
dus met mijn camera in tot ziin ge
zicht het hele scherm vulde. Het on
geluk wilde dat het wiel van de ca
mera zijn voet raakte waarop de be
wusteloze koning zijn ogen opende en
een vrolijke grimas maakte."
WAT IS ER?
„Erger nog was de vergissing die H
leen Pimentel enkele ogenblikken
later beging Ze was dood en ze lag
klaar om onder schot genomen te wor
den. De belichting veroorzaakte echter
een felle schaduwstreep van haar neus
tot haar mondhoek cn ik gaf de floor
manager Leen Timp opdracht om haar
hoofd iets te draaien.
Ze begreep het niet en toen hij haar
gezicht vlak voordat ze in beeld moest
komen eigenhandig een tikie drnniflp
deed zij haar ogen open en zei: „Wat
is er nou aan de hand". Op dat ogen
blik kwam zij in het beeld
