Westen wijst op grensschendingen van andere zijde HET „KATJE WORDT TOCH ECHT gaarèmihlaarAldt'imm* o/oirde NIET ONDERHANDELEN ONDER DREIGEMENT VERDIEND „RODDELAAR" ZIEKENHUIS INGESLAGEN Invalide beklimt top Mont Blanc Vriend per ongeluk doodgeschoten Export vraagt fiscale steun Nigerië wil vijf Friendships kopen Rendez - vous met „Karei Doorman nieuwe brandstof Vijfdaagse werkt ten nadele van betalingsbalans Zaterdag 16 september 1961 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 7 IN AFWACHTING VAN RUSSISCH PROTEST TARIEF DAGGELD VERHOOGD Politie zoekt naar zesde verdachte Papierfabriek schenkt Wapenveld zwembad in 4 variaties: Rijstebloem Bordklaar Tarwebloem Tarwegries Mr. J. A. Jonkman opnieuw voorzitter Eerste Kamer Voorwaardelijke straf Kennedy antwoordt Belgrado Me! smaldeel V op tieHs!re!s Opmars over Atlantis: oefeningen gewoon door ,TjetTen' Niet te soepel ,Wij komen" Koperen projectiel R'DAM HEEFT PLAN TEGEN LECHTVERVEILING DE ONDERNEMING: DONN (Reuter/A.P.) In afwachting van een vermoedelijk •*-* wel krachtig Russisch protest tegen het „verdwalen" van twee Westduitse straaljagers boven Oostduits gebied heeft de Westduitse regering gisteren bekend laten maken dat sedert 23 augustus Russische en Oostduitse militaire vliegtuigen 38 maal de Westduitse grens hadden geschonden. Van die grensschendin gen was opzettelijk geen drukte gemaakt, zo werd uitgelegd, om dat West-Duitsland de ernst van de toestand inzag en de spannin gen liever niet onnodig wilde verhogen. In vele gevallen ging het om militaire verkenningen. De Westduitse minister van defensie, Strauss, wees ook op die herhaaldelijk voorgekomen grensschendingen toen hij in een persconferentie mededeelde dat de twee straaljagerpiloten disciplinair gestraft zullen worden en dat de zaak streng zal worden onderzocht. De mi nister vond dat deze zaak niet moest worden overdreven. Aan overdrijving moest Strauss heb ben gedacht bij het bestuderen van de verklaring van de Oostduitse radio waarin werd gewaagd van een onduld bare oorlogsprovoeatie. Met provocaties hielden ook de wes telijke geallieerden in West-Berlijn zich bezig bij het bepalen van hun houding tegenover het gevaarlijk benaderen van passagiersvliegtuigen in de lucht- corridors naar West-Berlijn door oefe nende straaljagers van de Bode lucht macht. Die kwestie zou ook ter sprake komen in de bijeenkomst van de minis ters van buitenlandse zaken van de drie westelijke grote mogendheden en West-Duitsland in Washington. Er werd rekening gehouden met de moge lijkheid dat de geallieerden zouden besluiten passagiersvliegtuigen in de corridors voortaan door jachtvlieg tuigen te beschermen. Onze correspondent in Bonn telefo neerde gisteravond: In Oost-Berlijn is een van hogerhand gedirigeerde actie begonnen tegen het „misbruik maken" van de luchtcorri- dors naar Berlijn door het Westen. Er zijn petities ingediend tegen het verdere beheer van het vliegveld Tempelhof. Burgers van het Oostberlijnse district Treptow hebben in deze bestelde peti ties geëist dat er een einde zal worden gemaakt aan het permanente gevaar voor vliegrampen. Hun huizen zouden precies in het verlengde van de lan dingsbaan van Tempelhof liggen. Spoedig rust De Oostduitsers streven er zoals be kend naar het in Oost-Berlijn gelegen vliegveld Schönefeld tot centrale lucht haven van Berlijn te maken. Ulbricht, het Oostduitse staatshoofd, heeft reeds enige maanden geleden betoogd dat de omwonenden van Tempelhof „spoedig rust" zouden krijgen. Door verplaat sing van het luchtverkeer naar Schöne feld zou de Oostduitse regering ge makkelijk controle kunnen oefenen op het luchtverkeer met West-Duitsland. Minister Strauss legde een uitvoerige verklaring af over het incident met de twee straaljagers. Er bestaan zeer duidelijke voor schriften aangaande het vliegen in de strook vijftig kilometer ten westen van de demarcatielijn tussen Oost- en West- Duitsland, zei hij. Voor het vliegen in deze zone is een speciale vergunning vereist van de minister van defensie, zijn staatssecretaris of van de inspec teur van het luchtwapen. De vliegers hadden zulk een vergunning niet. Zij moeten achteloos hebben gehandeld, of de techniek heeft versaagd, of mis schien hebben beide factoren een rol gespeeld. Het Westduitse leger kan het zich echter niet veroorloven in inci denten te worden verwikkeld, zij het dan ook door achteloosheid. De vliegtuigen waren op de thuis- vlucht van een oefening van de Navo. Men vermoedt dat door onweer de elektrische installatie defect is geraakt. In de buurt van Giebelstadt hebben de straaljagers hun richting verloren. Zij vlogen op ongeveer twaalfduizend meter hoogte. Waarschijnlijk hebben de vliegers pas na vijftien minuten gemerkt dat zij de verkeerde koers vlogen. Toen waren zy boven Oostduits gebied en dichter bij West-Berlijn dan bij de Westduitse grens. Voor terug keer naar West-Duitsland hadden zij niet meer voldoende benzine. Er zijn geen aanwijzingen dat zij door Bus- sische en Oostduitse vliegtuigen zijn achtervolgd, maar men moet volgens Strauss wel aannemen dat zij niet aan de Oostduitse en Hussische controle zijn ontsnapt. Eigen nieuwsdienst RIJSWIJK De politie heeft in zijn woning in Den Haag de 34-jarige fa brieksarbeider P. B. gearresteerd, die donderdagavond een bejaarde collega met een ijzeren staaf had mishandeld. De collega, de 71 jaar oude De G., moest zwaar gewond in het ziekenhuis worden opgenomen. B. had een wrok tegen De G., omdat hij dacht dat deze op de fabriek waar zij beiden werkten, had geroddeld. Hij wilde de oude man daarvoor straffen en ging daartoe met een ijzeren staaf uit de fabriek naar de woning van De G. Na een kort gesprek sloeg hij in het wilde weg op de vermeende roddelaar in. Daarna vluchtte de dader. Onderweg gooide hij de staaf en zijn met bloed besmeurde regenjas het water in, zo heeft hij bekend. AMSTEBDAM. Gisteren is het ta rief voor daggeld verhoogd met een kwart procent tot een procent. Dit houdt verband met een krappere geldmarkt. Dinsdag hebben de banken reeds grote betalingen moeten doen. Op de weekstaat van De Nederland- sche Bank van 12 september was het saldo van de banken van 545 miljoen beneden het verplicht aan te houden kasreservegemiddelde gekomen. Het tarief van het daggeld is onge woon lang ongewijzigd gebleven. Sinds 1 februari bedroeg het drie kwart pro cent AANSLAG OP DE GAULLE Van onze correspondent PABIJS. De rechercheurs van de nationale veiligheidsdienst, belast met het onderzoek van de aanslag op presi dent de Gaulle, hebben een zesde per soon geïdentificeerd, die aan de aan slag heeft deelgenomen. Het is een ze kere Bernard Barbance, 26 jaar oud en handelaar in automobielen. Volgens de verklaringen van Martial, bestuurde Barbance een van de wa gens van de daders. Hij is op het ogen blik onvindbaar. Zijn signalement is verspreid en zijn aanhouding is ver zocht. WAPENVELD. De N.V. Koninklij ke Berghuizer Papierfabriek te Wapen veld in Gelderland heeft ter gelegen heid van haar 250-jarig bestaan een zwembad geschonken aan de bevolking van Wapenveld en omgeving. De direc tie van de onderneming heeft daartoe gisteren een chèque ter waarde van 100.000.aan de loco-burgemeester van Heerde, waartoe Wapenveld behoort, overhandigd. PABIJS (Eeuter). Ervaren berg beklimmers in de Franse alpen spreken met veel respect over de prestatie van een 40-jarige oud-soldaat van het Duit se leger, die dinsdag de Mont-Blanc be klom, de hoogste berg van Europa. De man heeft nl. een houten rech terbeen, terwijl zijn linkerbeen gedeel telijk geamputeerd is. Advertentie sinds 1888 reeds 200-millioen pakjes Molenaar's Kindermeel voor ontelbare feestelijke bordjes pap! HET 300 'M1LLIOENSTE PAKJE Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. Koningin Juliana heeft rm'. J. A. Jonkman opnieuw benoemd tot voorzitter van de Eerste Kamer. Mr. Jonkman zal dinsdag bij de ope ning van het nieuwe parlementaire jaar de Verenigde Vergadering van de twee Kamers der Staten-Gëneraal voorzitten. Advertentie PARFUM S EAU DE COLOGNE PARFUM# SCHIPHOL. De Nigeriaanse lucht- vaartmaatschappij, Nigeria Airways over weegt de aankoop van vijf Fokker Friendships. Daarmee zou Fokker in to taal voor 110 Friendships orders hebben gekregen. Later zal mogelijk een order van Nigeria voor nog twee Friendships volgen. Daarmee wordt Nigeria het vier de Afrikaanse land dat deze vliegtuigen bestelt. De Nigerian Airways, die thans over z*ven Dakota-vliegtuigen en nog twee kleine toestellen beschikt, wil met deze Nederlandse vliegtuigen zijn lucht vloot aanvullen en moderniseren. DORDBECHT De achttienjarige wegarbeider Teunis K. G. van O. uit Werkendam is gisteren door de Dordtse rechtbank veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf voorwaardelijk, omdat hij op Oudejaarsavond een zeventienja rige vriend met een pistool per ongeluk had doodgeschoten. De officier van jus titie had behalve de opgelegde straf ook nog honderd gulden boete geëist. De vader van de wegarbeider kreeg honderd gulden boete omdat hij zonder vergunning een vuurwapen in bezit had gehad. WASHINGTON (Reuter). Pre sident Kennedy heeft gisteren ge antwoord op de brief die Soekarno en Keita hem namens de niet-ver- bonden landen hadden overhandigd. In die brief werd gevraagd om on middellijke besprekingen tussen Kennedy en Kroesjtsjef. (De Rus sische premier had van Nehroe de zelfde brief ontvangen). In zijn ant woord zegt de Amerikaanse presi dent dat de Verenigde Staten wel iswaar geloven dat onderhandelin gen kunnen leiden tot een oplossing van de conflicten, maar zij weigeren te gaan onderhandelen onder de druk van dreigementen. Aan de voorbereiding van onder handelingen tussen de minister van buitenlandse zaken van de Sowjetunie en de ministers van de drie grote Wes telijke mogendheden wordt ondertus sen' hard gewerkt. De ministers van buitenlandse zaken van de Verenigde Staten, Groot-Britannië. Frankrijk en West-Duitsland zijn gisteren te Wash ington uren lang bijeen geweest ook president Kennedy heeft met hen over de toestand overleg gepleegd en men verwacht dat zij de gehele za terdag zullen doorbrengen met het ont werpen van de geallieerde politiek. OPTIMISME Welke richtlijnen zij uitgestippeld hebben zal men zeker niet horen eer de verkiezingen in West-Duitsland ach ter de rug zijn. Daar de mogelijkheid Van onze economische redactie ROTTERDAM. Het exportkli maat zou wel ten zeerste worden ver beterd indien aan bedrijven die zich bijzondere exportinspanningen willen getroosten, fiscale faciliteiten werden verleend. Aldus het jaarverslag van de Fenedex, de federatie voor de Ne derlandse export waarbij 203 bedrij ven zijn aangesloten. Volgens de Fenedex dient de export ongeacht de conjuncturele situatie te bliiven toenemen. Alleen dan zal het welvaartsniveau van ons land zich in stijgende liin kunnen Mijven bewegen en zal'de hoge graad van werkgelegenheid ook voor komende generaties behouden kunnen blüven. Het jaarverslag stelt vast dat de in maart tot stand gebrachte revaluatie van de gulden met deze ee- dachtengang in strijd is. De Fenedex pleit voorts voor een meer gedifferen tieerd beleid ter bevordering van de export, zowel naar branche als naar land. Het verwrongen beeld, dat men vol gens de Fenedex in het buitenland veel al van ons land en onze industrie heeft, moet zo spoedig mogelijk door een ge zamenlijke actie van overheid en be drijfsleven verdwijnen. bestaat dat juist van West-Duitsland enige offers zullen worden gevraagd bij de komende onderhandelingen met de Russen zou het voortijdig bekend worden van de gedragslijn die de Wes telijken zullen volgen ongetwijfeld van invloed zijn op de uitslag van de ver kiezingen die zondag worden gehou den. Generaal Lucius D. Clay, die als Kennedy's persoonlijke ambassadeur dinsdag naar Berlijn gaat om de toe stand daar te bestuderen, is optimis tisch over de wijze waarop de Berlijn- se crisis zal worden opgelost. Hij meent dat het Westen erin zal slagen een op lossing te vinden die West-Berlijn laat zoals het is: een deel van het Westen. Generaal Clay is militair goever- neur in Duitsland geweest in 1948 en 1949 en het was aan hem te danken dat de blokkade van Berlijn door de Russen toen moest worden opgegeven. Hij riep de luchtbrug in het leven. Ook nu gelooft hij dat het Westen zonder er oorlog voor te moeten voe ren zijn positie in Berlijn kan hand haven. 99. Van een speciale medewerker IEP weggedoken in zijn dikke duffel liep de uitkijk-brug te ijsberen op het vuurverdeeldek boven de navigatiebrug. Hij keek op zijn horloge: nog twintig minuten vóór hij afgelost zou worden. Het was koud hierboven in de felle wind; hij huiverde ondanks zijn dikke jas. „Rotweer!", mompelde hij, en schoof zijn prismakijker voor zijn ogen om een zoekslag te maken. Daarginds aan stuurboord twee vuurtorens en een lichtschip: die had hij al ge meld, evenals de meeliggende tanker aan bakboord. Twee a drie streken over bakboord doemde een nieuw licht op. Hij boog zich over de spreekbuis: „Schip in zicht op rood dertig!" Op de navigatie brug zette de officier van de wacht eveneens zijn kijker voor de ogen en tuurde in de aangegeven richting. „Dat zou de Doorman weieens kunnen zijn", meende de navigatie-officier. „Hij gaf tenminste een grote echo op de radar", zei de officier van de wacht, terwijl hij zich weer over het scherm boog. Nadat er rendez-vous was ge maakt met de Karei Doorman, werd er in kiellinie geformeerd en schoof het smaldeel weer west waarts. De lichtjes aan stuurboord vervaagden aan de kim; niets was er meer dan wind en water en de schepen daartussen. Op de bak dwaalde een licht: de onderofficier van de wacht maakte zijn rondje. Daarna ging hij weer aan de valreep staan om het wachtsvolk voor het volgende uur in te delen. De leerling zorgde er voor, dat het aanwezige wachtsvolk ruimschoots van koffie en „poe- roet" (chocolademelk) werd voor zien, met voor de hongerige liefheb bers (en dat zijn er heel wat!) een paar boterhammen met kaas, jam of suiker. Zo n wacht van vier uur lijkt gewel dig lang, vooral als er niets bijzon ders te doen valt, zoals 's nachts, als alles al geveegd en opgeruimd is en er niets meer te „tjetten" (schilde ren) valt. Dan ga je wat bij elkaar staan, steekt een strootje op en je be gint een boom op te zetten over de oefeningen, over dit bij de „Baas" (de Marine) zus en dat zo, over thuis, hoe lang het nog duurt voordat ze weer bij het meisje zijn, en de havens waar ze kunnen gaan passagieren. Vooral de gesprekken over hoe het nu wèl moet en wat er fout is, zijn erg gewild. Alles wat „die van bo ven", de officieren, hebben gedaan of gezegd, de leiding die ze hebben gege ven, hun wijze van optreden, hun kun digheden en, hun eigenaardigheden worden zeer kritisch bekeken. Lof ■wordt niet verzwegen, maar als men van mening is dat het anders en be ter had gekund, dan zal dat onder elkaar! zeker gezegd worden. Vaak is het amusant te horen hoe deze of gene een verhaal begint over een vermeend onrecht hem aange daan, om al vertellend tot de erken ning te komen dat hij, als hij eerlijk is tegenover zichzelf, toch zeker niet helemaal zo onschuldig was! Dan kloppen zijn maten hem op zijn schouders en zeggen: „Kom, kom, Rooie, zo'n lieverdje ben je nou ook weer niet, is 't wel?" Eén ding is namelijk zeker: er be staat bij deze jonge knapen een be hoefte aan een niet te streng, maar vooral niet te soepel en rechtvaardig gezag, dat alle touwtjes behoorlijk in handen heeft. Gezagshandhaving is daarom geen zwaar punt bij de Mari ne: men beseft dat er leiding, goede leiding behoort te zijn aan boord van een schip en men is maar al te graag bereid deze leiding te aanvaarden als de gezagsdrager door kennis, ervaring of door persoonlijkheid boven hen uit steekt. Men wil geleid worden, maar dan góed geleid, door voorbeeld en door navolging. Het militaire leven lijkt de burger vaak een soort domme drilschool toe met verhoudingen die door de tijd al lang zijn achterhaald. Terwijl in de militaire maatschappij nog steeds de ziel gevormd wordt door de onderge schiktheid, ligt het accent in de bur germaatschappij meer op het element van loyale medewerking en vrijwillige steun. Maar is er eigenlijk wel zoveel verschil? Hier betekent ongehoor zaamheid of tuchteloosheid straf. Daar: ontslag of verminderde promo tiekansen. Slechts in het uiterlijke blijkt het verschil. Na enige dagen varen over een on willige en ruige oceaan moesten beide onderzeebootjagers nodig nieuwe brandstof aanvullen; hun tanks begon nen al aardig leeg te raken. De inten sieve oefeningen hadden ook de nodi ge tonnen stookolie geëist, en daar men van plan was alles normaal vol gens schema te laten verlopen, moes ten de dorstige scheden met hun ge ringe bunkercapaciteit dringend van brandstof worden voorzien. Op de Kar.el Doorman, die met zijn enorme olievoorraad uiteraard de le verancier was, werd alles in gereed heid gebracht om de jagers langszij te nemen. De grote kraan aan stuur boord ter hoogte van het „eiland" werd buitenboord gedraaid en hieraan werd de zware olielaadslang met een diameter van twintig cm via geleide- goten opgehangen. De slang kon naar believen doorge haald of gevierd worden: hiervoor zorgde een rijtje van ongeveer twintig potige matrozen op het vliegdek van de Doorman. Aan de seinwipper van dat schip hees men vlag „R" (Ro meo), rood met een geel kruis, wat zeggen wilde: „Wij zijn gereed, hoe staat het er bij jullie voor?" Ook op beide jagers had men onder tussen niet stilgezeten; trossen waren uitgelegd, blokken lagen klaar en de olielaadploeg, bestaande uit een groepje machinisten, stond gereed bij de laadpositie. Telefonisten zorgden voor de verbinding met brug en bak ('t voorschip), waar, evenals op de Doorman, een rijtje matrozen stond om de slang binnen boord te trekken; zo'n dikke slurf vergt nu eenmaal iets meer kracht dan onze normale tuin slangen. Toen de commandant op de brug was gemeld, dat iedereen op post en alles gereed was, liet 'hij eveneens vlag ,,R" half vóór hijsen: „Wij zijn er klaar voor!" Weer schoten er op de Doorman een paar kleurige vlaggen omhoog: „Koers 275, vaart 12 mijl", vertaalde de seiner van de wacht. De comman dant knikte. In de mast van het vlieg- Ieder krijgt zijn volle portie in het cafetaria. kampschip vloog vlrg ,,R" in top: „Kom maar langszij!" 'De jager her haalde het: „Wij komen." De afstand tussen de twee .schepen minderde langzaam; steeds hoger to rende het zeekasteel uit boven haar ranke kleine partner, totdat beide schepen precies dwars van elkaar la gen, slechts gescheiden door een kol kend en bruisend stukje zee, dat zeker niet breder dgji^^veertigtnetgj.^, Op het „dikke schip" richtte de lijn- schietgeweerschutter zijn wapen op de jager: twee snerpende fluitjes gilden over het water en iedereen zocht dek king. Een knal en het koperstaafje stoof de loop uit, het zilverwitte nylon achter zich aan de lucht insleurend-, Snel werd de nylondraad opgepikt en binnengehaald. Aan het nylon wad'een dunne tros vastgemaakt, die op haar beurt weer werd gevolgd door een dikkere, die als doorhaler moest die nen om de slang binnen boord te trek ken. Dat werkje moet met mankrachf geschieden, daar noch.de winch noch het spil soepel genoeg is om de scheepsbewegingen op te vangen, maar deze overbrengt op de tros, die hierop niet berekend is; of op de laadleiding, die kan gaan scheuren. Zo'n rijtje matrozen vangt de scheepsbewegingen wèl op, maar als je ze daar Voor drie tot vier uur op de bak ziet staan, in de straffe wind, doorweekt van het overkomende buis water en koud tot op de botten, moet je toch wel toegeven, dat het „katje" (salaris) dat deze jongens iedere maand ontvangen zeker niet met een lui en luxueus leventje wordt ver diend. Integendeel, het leven op zee is zelfs in deze moderne tijd nog steeds een leven van ontberingen, niet zozeer in de zin van „het slecht hebben", maar meer in de betekenis van het zich een heleboel gemakjes en ple ziertjes moeten ontzeggen die men aan de wal wèl heeft. Maar toch iedereen aan boord beaamt het graag het is een mooi, ruig en vooral: een mannelijk bestaan, en daar heeft men wel iets voor over. iets voor u, heer Kroesjtsjef ROTTERDAM. Er zijn enkele factoren in de sociaal-economische ontwikkeling, die de ongunstiger ten dens in de betalingsbalanspositie nog verder zouden kunnen versterken. Daarbij denken wij vooral aan de ge volgen van de versnelde doorvoering van de werktijdverkorting. Dit schrijft De Onderneming, het orgaan van het Centraal Sociaal Werkgevers-Verbond in een pleidooi om juist thans de pro- duktiviteit op te voeren! De toepassing van de volledige vijf daagse werkweek in 1961 is sneller en in een grotere omvang geschied dan aan vankelijk in dé verwachting heeft gele gen. Er is thans, zo zegt De Onderne ming, zeker twijfel gerechtvaardigd of de werktijdverkorting niet toch de pro- duktie-omvang in nadelige zin heeft be- invloed. Bewondering Overigens behoeft dit niet noodzake lijk tot een alarmstemming te leiden Voorlopig kunnen wij slechts uitspreken, aldus schrijft De Onderneming voorts, dat bevordering van de produktiviteit bij alles wat bedrijfsleven en overheid ondernemen, thans een zeer hoge priori teit dient te hebben temidden van de gestelde doelen. Daarbij hebben voort- gaande diepte-investeringen een belang rijke functie te vervullen. Er is te meer reden om op onze tellen te passen nu er in toenemende mate in uiteenlopende kringen van het bedrijfsleven geluiden zijn te horen die duiden op verminde ring van de internationale vraag. Die ge luiden zouden de voorbode kunnen zijn van een teruggaande ontwikkeling. On der zulke omstandigheden heeft de be vordering van de produktiviteit zeker de grootste voorrang. o, I? o> VI 7 ïfhs V\ 5 jJ ■:>ri tp'A '-a ji*. >3 >;OC Kv

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 7