EEN VURIGE WENS IS IN VERVULLING
GEGAAN
PALTHE
Combinatie
van kennis
en gokken
programma's
DE WERELDOMROEP (ZONDER ONDERBREKING) IN NIEUWE BEHUIZING
3
vandaag 1
RESA-HILVERSUM
Duitse verkiezingen en
miljoenennota op tv
Hij kan lachen!
KWALITEITS-
BEHANDELING
f radio i
IN HET KORT
televisie
„Willens en ivetens"
televisie
radio
„Stukjes glas" kosten
tienduizend gulden
Zaterdag 16 september 1961
ZEETJWSCH DAGBLAD
Pag. 10
Van een onzer verslaggevers
TJILVERSUM. „Ruim een
jaar geleden zei ik: als wij
1 september 1961 in het nieuwe
gebouw zitten mogen wij niet
mopperen. Ik heb zowaar goed
geschat. Natuurlijk had een
kleine groep medewerkers zich
al veel eerder als „kwartier
makers" in het onvoltooide ge
bouw genesteld, maar de grote
verhuizing kon pas enkele
weken gebeuren. Technische en
huishoudelijke dienst zijn er
voortreffelijk in geslaagd die
massale verplaatsing in één
week tijds voor elkaar te krij
gen, en dat terwijl de wereld
omroep zonder één minuut
onderbreking haar uitzendingen
moest voortzetten. Het is keurig
gelukt."
De directeur van Radio Nederland
Wereldomroep, de heer L. F. Tijm-
stra, kijkt tevreden uit het raam van
zijn tijdelijke kamer („wij kam
peren nog zo'n beetje hier, alles is
nog niet klaar") over de van regen
glimmende boomkruinen, die als een
brede groene kraag het studioterrein
televisie
morgen
ZONDAG Om 4.00 is Malmö weer
aan de beurt, om 5.00 het Ikor en 's
avonds wordt er voor het laatst uit
gewisseld en samengewerkt met de
Vlaamse televisie: Breugheliana en
het Kunstmaandorkest. Daarna de
strijd tegen het onrecht. Met Sport in
Beeld wordt besloten.
BELGIË VLAAMS: Uit Malmö komt
vanmiddag weer een reportage van
het zeslanden-zwemtournooi. Het
avondprogramma bevat een show van
Rudi Carrell, die onder de titel „Scher
mutselingen" een aantal muzikale en
komische situaties beleeft in het Ame
rikaanse theater in Brussel (8.30).
Van de Nederlandse televisie wordt
overgenomen een concert door het
„Kunstmr and-orkest" (9.10). Een
ogenblik denkt men vanavond nog even
terug aan Bert Leysen de direkteur
van de Vlaamse tv, die twee jaar ge
leden bij een auto-ongeluk om het le
ven kwam (9.55). Na een overzicht
van de sportprestaties geleverd in
dit weekeinde (10.45) ziet u in .Fes
tival" een bekroonde korte Italiaanse
film van James Hill over een klein
meisje Giuseppina, wier vader het te
druk heeft om met haar naar de ker
mis te gaan (10.40).
BELGIË FRANS: In de middaguren
een Eurovisiereportage over de ope
ning van een Etruskische begraaf
plaats in Tarquinia (3.40). Daarna
volgt een reportage uit Malmö van de
zwemwedstrijden(4.00). Om 8.45 wordt
de quiz „Negen miljoen" gepresen
teerd vandaag: een enquête over twee
lingen. Om tien uur presenteert Er-
rol Flynn „De slechte gedachte".
DUITSLAND: Om 4 uur wordt uw
aandacht gevraagd voor de zwemwed
strijden in Malmö. „Uit' veiligheidso
verwegingen" is de titel van een tv-
spel waarin een zekere Sam Zweigert
wordt getest op zijn politieke betrouw
baarheid vóór hem een verantwoorde
lijke functie wordt aangeboden op een
wapenfabriek (8.30). Vanaf 9.35 staan
de zenders klaar om de uitslag van
de verkiezingen bekend te maken.
omzomen.
„Mijn oude verblijf u weet, de
Wereldomroep was voorheen verspreid
over vier Hilversumse villa's was in
dat „meisjespensionaat" aan de Botha-
laan. In de week van de verhuizing zag ik
geleidelijk alles en iedereen uit die vil
la verdwijnen. De laatste dag kwam
de portier bij mij en zei: als u van
avond nog hier moet zijn zal ik u de
sleutel geven want er is niemand meer.
Hoewel ik er eigenlijk niets meer té
zoeken had dacht ik: nodig of niet, ik
ga er heen, ik wil de beker tot de laat
ste druppel ledigen. Zo ben ik die
avond alle vertrekken door gegaan,
voor het laatst.
Blijkbaar had het mij toch wat ge
daan, want toen iemand van de tech
nische dienst mij de volgende dag in
de nieuwe studio kwam vertellen dat
de oude zendapparatuur in de Botha-
laan nu wel weg kon, riep ik uit: neen,
die moeten we bewaren! Ik heb mijn
zin gekregen, maar nu vrees ik dat wij
hier met een hoop oude rommel, zit
ten."
De heer Tijmstra schiet in een on
verwachte lach die erg aanstekelijk is.
Hij is een lange, bijzonder bewegelijke
man onder het gesprek zit, staat,
loopt hij afwisselend in ultra hoge fre
quentie die nu eens razend snel
spreekt, dan weer uiterst precies, lang
zaam formuleert. Zijn onder de opper
vlakte Van het interview nauw verholert
onrust verraadt, dat hij het type mens
is dat zich eigenlijk pas lekker voelt
als het heel hard moet werken.
„Met de ingebruikneming van de
nieuwe studio is natuurlijk een van onze
vurigste wensen eindelijk in vervulling
gegaan. Of ik nog meer wensen heb?
Ja, maar u weet, die zijn bij mij altijd
vurig en dan moet ik dus voorzichtig
zijn.
Goed. U weet dat de Wereldomroep
zich sinds kort ook bezig houdt met
het maken en verzenden van televisie-
transciptieprogramma's naar de West
en naar Venezuela. Het gaat hier om
het weekoverzicht van het N.T.S.-jour-
naal en selecties uit dat journaal, en
om reportages van verschillende aard
voor Telecuragao die wij in samenwer
king met de Stichting voor culturele
samenwerking en de N.T.S. samenstel
len. Dat is dus een beperkte en voor
lopige werkzaamheid, want de commis
sie-Scholten, die een aantal vragen op
het gebied van radio en televisie ten
behoeve van de regering moet beant
woorden, dient zich ook over deze zaak
uit te spreken.
Logisch verlengstuk
Nu pleit ik voor voortzetting van dit
werk door ons. Naar mijn mening is
de televisietranscriptie een logisch ver
lengstuk van de taak van de Wereld
omroep. Wij hebben op radiogebied
onze ervaringen en onze relaties en
wij hebben onze goede naam in het
buitenland.
Daarbij komt nog dat veel buiten-
Het nieuwe gebouw van de
Wereldomroep wordt begin vol
gende maand de streefdatum
is 10 oktober officieel in ge
bruik genomen. Het heeft iets
weg van een vliegtuig, dat met
de neus naar het zuiden is ge
richt, met een vleugelwijdte van
ruim negentig meter en een
romp van dezelfde lengte. On
der de neus en de romp zijn
twee grote, zeshoekige dozen
geschoven, half in de grond en
half er boven, die geheel los van
het hoofdgebouw staan. Hier
zijn de studio's ondergebracht,
volkomen geluiddicht en tril-
lingvrij.
In de vleugels zijn de directie
kamers, de administratie en de
kantine, de werkplaatsen en ma
gazijnen en de discotheek. De
romp herbergt, van de kelder af
gerekend: verwarmings-, venti
latie- en koelmachines, de tele
fooncentrale, de technische
dienst, de nieuwsdienst, de re
portageafdeling, het archief en
de telex; de Nederlandse dienst,
muziek, regie en transcriptie; en
de buitenlandse afdelingen.
Op de bovenste foto de enor
me koelvijver .met drieduizend
kubieke meter water een
reservoir voor het constant hou
den van de temperatuur in dt
studio's.
televisie
ZATERDAG. Een lange televisie-
dag staat ons te wachten: internatio--
nale zwemwedstrijden in Malmö waar-3 i
aan ook Nederland meedoet (3.30),
Pipo de Clown (5.00), na het nieuws. I
nog eens Achter het nieuws en dan
de start van de nieuwe quiz „Willens;
en wetens" (een titel van de regis
seuse Ellen Blazer). Om 9.30 over:
naar Engeland voor het laatste Pro
menadeconcert van dit seizoen, waar-:
na de Belgen Humoreske op het
scherm brengen.
BELGIË VLAAMS: Voor bewonde- -
raars van de zwemsport vermelden wij
het zeslanden-zwemtornooi in Malmö
(3.304.30). Voor het avondprogram
ma verwijzen wij naar Het Nederland
se programma.
BELGIË Frans brengt eveneens
de wedstrijden in Malmö op het
scherm (3.30). Om half tien is er
weer een Eurovisie-uitzending, name
lijk het laatste Promenadeconcert uit
Londen. Hieraan vooraf wordt een
film vertoond „Avontuur op de eilan
den". met o.a. Gardner Mac Kay en
Henry Slate (8.30)erna een film in
de serie „De hand in de schaduw"
(10.00).
DUITSLAND: Ook de Duitse kij
kers kunnen getuigen zijn van het
zeslandenzwemtornooi (3.304.30). Op
de vooravond van de Duitse verkiezin
gen worden de kijkers nog eens vu
rig toegesproken (8.20). „Het gat in
het hek" is een volkstoneelspel van
Hans Balzer dat in het Ohnsorgthea-
ter in Hamburg wordt opgevoerd. Het
gaat over een geschil tussen een
aantal huurders (8.30).
landse radiostations die wij nu van
gaan dus de leveranciers van program-
radio-transcriptieprogramma's voor
zien, sinds kortere of langere tijd ook
het medium televisie bespelen. Die
ma's voor radio èn televisie beide de
voorkeur geven. De Wereldomroep is
een der pioniers op radiogebied ge
weest. Wij zouden op het terrein van
de televisie niet graag de bus missen.
Financiering
Dan is er het vraagstuk der finan
ciering.
De heer Tijmstra kijkt lang en aan
dachtig naar buiten. De auto's op het
verlaten studioterrein druipen' van de
regen. In de romp van het gebouw
het studiocomplex lijkt wat op een
reusachtig vliegtuig en de directiever-
trekken zijn ondergebracht in de vleu-
gel boven de hoofdingang gaan de
lichten al aan.
„Ons standpunt is langzamerhand
wel bekend. Wij hebben ernstig be
zwaar tegen de voorstellen om de We
reldomroep voortaan niet langer uit
de luisterbijdragen te financieren, maar
over te hevelen naar de schatkist. Af
gezien van de grotere conjunctuur
gevoeligheid die de Wereldomroep als
begrotingspost dan krijgt, is er het
veel grotere bezwaar dat wij inter
nationaal ons onafhankelijke, zelfstan
dige gezicht verliezen en als „staats
bedrijf" door het buitenland voortaan
met, laat ik zeggen, meer gemengde
gevoelens worden aangehoord.
Anders gezegd: zelfs de indruk mag
niet gewekt worden dat de Wereldom
roep, in welk opzicht dan ook, afhan
kelijk van de overheid is en niet vol
ledig zelfstandig.
Merkwaardigerwijs sprak het herzie
ne wetsontwerp omroepwet van 1959,
dat die dreigende overheveling eigen
lijk al inhield, over „de Wereldomroep
als zelfstandig maatschappelijk or
gaan". Die gedachte bestaat dus toch
wel vrij algemeen.
Commissie Scholten
Gelukkig is de kwestie van de finan
ciering opnieuw aangesneden door de
commissie-Scholten. Ik hoop dat in
deze kring het besef bestaat dat het
vraagstuk van de financiering van de
radio en dat geldt tenslotte ook voor
de televisie van veel grotere allure
is dan tot dusver is becijferd.
Ik geloof dat het een overleefd stand
punt is als men meent dat het dilem
ma louter bestaat uit de pijnlijke kou-
ze tussen twee zaken: ofwel tariefsver
hogingen, ofwel de Wereldomroep over
hevelen naar de staatskas. Men zal
moeten zoeken in een heel andere rich
ting dan waaraan men vroeger ooit
heeft gedacht."
Even blijft het stil. De heer Tijmstra
kijkt nadenkend het raam uit. Dan in
eens die plotselinge lach en:
„Meer zeg ik hier niet. over. Alleen
is er nog dit: In deze tijd ben ik meer
dan ooit van mening dat een kortegolf-
station het goedkoopste massacommu
nicatiemiddel is voor de verspreiding
van goodwill over grote afstand. Poli
tieke ontwikkelingen zullen de rol, die
dergelijke zenders kunnen spelen, nog
in belangrijkheid doen toenemen. Juist
daarom pleit ik voor een strikt onaf
hankelijke Wereldomroep, die zo ob
jectief mogelijke voorlichting geeft."
Drs. L. F. Tijmstra
beweeglijk
radio
vandaag I
radio
ZATERDAG. Het Vocalistencon
cours in Den Bosch krijgt vanavond
aandacht in het programma, dat om
8.00 uur over de zender Hilversum 2
de ether ingaat. Zoals men weet be-
horen de Amerikaanse bariton Tho
mas Carey en de Australische sopraan
zangeres Yvonne Milton tot de prijs-
winaars. Het is echter niet onmogelijk,
dat men op dit concert ook Alphons
Bartha, Karin Ostar of Kenneth John
Bowen kan horen zingen, die zich
eveneens klasseerden. De uitzending
omvat het eerste gedeelte, van het
concert met het Brabants Orkest, dat
deze week in Den Bosch werd gege
ven. Hein Jordans voert de directie.
Als het concert ten einde is, kan men
direct overschakelen op Hilversum 1.
Om 9.00 wordt via deze zender de
verbinding tot stand gebracht met de
„Royal Albert Hall" te Londen, van
waar de tweede helft van het laatste
Promenadeconcert wordt uitgezonden.
Wat de lichte muziek betreft,
brengt Hilversum 2 vanmiddag om
3.00 een concert met operetteklan
ken door het Promenadeorkest met
Gerry de Groot als soliste. Over de
zelfde zender vanavond om 9.00
alweer operettemuziek, die ditmaal
gespeeld wordt door Duitse en Oos
tenrijkse orkesten met medewerking
van bekende solisten.
morgen
Advertentie
Advertentie
Wilt U leraar worden?
Er is een schromelijk tekort aan leraren.
Wij raden U aan z.s.m. te gaan studeren
voor Engels, Duits, Frans of Ned. M.O.A.
Ook de studie voor Wiskunde L.O. of
M.O.A. is momenteel zeer lucratief. Vraagt
p.o. een prospectus met proefles aan bij:
(Nederlands Talencentrum) - Tel. 45432
ZONDAG. Vanavond om 8.35
wordt over Hilversum 2 het tweede
gedeelte uitgezonden van het concert
door bet Brabants Orkest, waarbij
prijswinnaars van het Vocalistencon
cours in Den Bosch als solisten optre
den. Men zal in hoofdzaak opera-aria's
te horen krijgen. Hilversum 1 brengt
om 11.25 de Vijfde Symfonie van Men
delssohn voor het forum van de luis
teraars in een uitvoering door het Ber-
lijns Filharmonisch Orkest onder lei
ding van Lorin Maazel. Het werk, dat
ook' bekend is onder de naam „Refor
matie-symfonie" is een zeldzame, ver
schijning op de concertprogramma's.
In het laatste deel is het koraal „Ein
feste Burg" verwerkt.
Om 9.00 kan men over de Engelse
Homeservice naar de cellist Paul Tor
telier luisteren, die, begeleid door Wil
fred Parry, onder andere Schuberts
Arpeggione-sonate uitvoert.
Over Hilversum 2 is er op het ge
bied van de lichte muze om 1.10 een
programma van Leroy Anderson,
die eigen composities dirigeert, ter
wijl men via Hilversum 1 om 3.15
naar de flamenco-gitarist Carlos
Montoya kan luisteren. Dezelfde
zender biedt vanavond om 11.00 een
programma van Hongaarse volks
liederen door Marie-Cécile Moer
dijk.
BUSSUM. De N.T.S. neemt morgen
van 22.30 tot 23.15 uur van de Duitse te
levisie een programma over, dat gewijd
is aan de verkiezingen in West-Duitsland.
Dinsdag geelt de N.T.S. van drie uur
's middags af een directe reportage van het Tweede-Kamerlid A.
de zitting van de Tweede Kamer, waarin Wzn (a.r.).
de Miljoenennota wordt aangeboden. In
DEN HAAG. Op de begroting van
het Zuiderzeefonds 1961 zal geld worden
uitgetrokken voor een uitgifteplan voor
Oostelijk-Flevoland. Het zal een uitgif
te worden van beperkte omvang, die in
elk later gemaakt uitgifteplan zal pas
sen.
Dit antwoorden de ministers Zijlstra,
Korthals en Marijnen op vragen van
W. Biewenga
Binnenkort zullen de bewindslieden het
dezelfde zitting zal ook prof. Gerbrandy oordeel hierover vragen van het Land-
worden herdacht. bouwschap en de Zuiderzeeraad.
Zijn regenjas ziet er weer uit
als op de dag, dat hij 'm kocht,
en er gaat geen
druppeltje regen door!
Gun Uw regenjas óók 'n
Regenjas (incl. waterdicht) 4.90
ZONDAG 17 SEPTEMBER
HILVERSUM 1402 M
VARA: 8.00 Nws en postduivenber; 8.18
V h platteland; 8.30 Ge var progr; 9.45
Geestelijk leven, toespr; 10.00 Gram; 10.35
Brieven v beroemde kinderen; 10.55 Pro-
menade-ork; 11.30 Licht progr. AVRO:
12.00 Theater-ork en zang; 12.30 Meded en
sportber; 12.32 Verz progr; 13.00 Nws; 13.07
De toestand in de wereld, lezing; 13.17 Me
ded of gram; 13.20 Lichte muz; 14.00 Boek-
bespr; 14.20 Kamerork, koor eti sol; 15.00
Toneelbeschouwing; 15.15 Gitaarmuz; 15.45
Gram; 16.00 Lichte muz; 16.30 Sportrevue.
VARA: 17.00 Amus muz; 17.30 V d jeugd;
17.50 Nws, sportuitsl en sportjourn. VPRO:
18.30 Remonstrantse Kerkdnst. IKOR: 19.00
V d jeugd; 19.30 De Open Deur, lezing.
AVRO: 20.00 Nws; 20.05 Metropole-ork en
zang; 20.45 Bij ons thuis, gesprek; 20.55
Gram; 22.00 Gram; 22.30 Nws en meaed;
22.45 Act; 23.00 Volksliederen; 23.15 Sport
uitsl; 23.20 New York calling; 23.25 Gram;
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM H. 298 m.
KRO: 8.00 Nws; 8.15 Gram; 8.25 Inl Hoog
mis; 8.30 Hoogmis. NCRV: 9.30 Nws. enwa-
terst; 9.45 Gram. IKOR: 10.00 Muz v d zón
dag; 10.15 Wat verwachten wij van New
Delhi?, lezing; 10.30 Kerkdnst; 11.30 Vra-
genbeantw; 11.45 De kerk in de spiegel van
de pers, lezing. NCRV: 12.00 Zangrecital.
KRO: 12.15 Buiten! comm; 12.25 Gram;
12.35 Lichte muz; 13.00 Nws; 13.05 De hand
aan de ploeg, lezing; 13.10 Gram; 13.30
Lichte muz; 13.50 Boekbespr; 14.00 Zangre
cital; 14.25 Letterkundige persoonlijkheden
die ik gekend heb, lezing; 14.35 Gram; 15.10
Gram; 15.30 Muzik lezing; 16.00 Sport; 16.30
Vespers. CONVENT VAN KERKEN: 17.00
Gereformeerde Kerkdnst. NCRV: 18.30 Ge
wijde muz; 19.00 Nws uit de kerken; 19.05
Knapenkoor; 19.30 Gemeenschap der heili
gen, lezing. KRO: 19.45 Nws; 20.00 Gram;
20.30 Act; 20.30 Brabants ork en sol; 21.30
Eigen haard is moord waard, hoorsp; 22.10
Gram; 22.25 Boekbespr; 22.30 Nws; 22.40
Avondgeb; 22.55 Gram; 23.50 Comm op de
Westduitse verkiezingen; 23.55-24.00 Nws.
9.00 V d zieken; 9.35 Gram; 9.40 V d vrouw;
10.10 Gram; 10.20 Theologische etherleer
gang; 11.05 Hobo en piano; 11.35 Voordr;
11.55 Metropole ork, mmv sol en koor; 12.25
Voor boer en tuinder; 12.30 Land- en tuinb
med; 12.33 Meisjeskoor; 12.53 Gr of act;
13.00 Nws; 13.15 Lichte muz; 13.45 Gram;
14.05 Schoolradio; 14.35 Gram; 15.40 Vok
ens; 16.00 Bijbeloverd; 16.30 Bas-bariton
en piano; 17.00 V d kleuters; 17.15 Amus
muz 17.40 Beursber; 17.45 Regeringsuitz;
18.00 Orgelspel; 18.30 Gram; 18.50 Open
baar kunstbezit, lezing; 19.00 Nws en weer-
ber; 19.10 Volksliederen; 19.30 Radiokrant;
19.50 Koperork: 20.10 Pionier van het leven,
hoorsp; 21.25 Pianorecitals; 22.00 Volk en
Staat; Pari comm; 22.15 Gram; 22.30 Nws;
22.40 Avondoverdenking; 22.55 Boekbespr;
23.05 Promenade ork; 23.45 Gram; 23.55-
24.00 Nws.
NTS: 20.00 Journ en weeroverz; NCRV:
20.20 Memo; 20.35 Film; 21.00 Documen
taire; 21:20 Jazzconc; '22.00 Bijeenkomst v
Hervormde en Geref Kerken.
BELGIË VLAAMS.
19.00 V d jeugd; 19.30 Filmrep; 19.4o Ani
matiefilm; 19.45 Cult act; 20.00 Nws; 20.25
Het manneke; 20.30 Filmevokatie; 20.55
Hongaarse filmschets; 21.20 Jazzmuz (Eu
rovisie); 22.00 Toneelkron; 22.30 Nws.
AMSTERDAM „Willens en
wetens, onze tweekamp in
drie ronden om negenhonderd negen
en negentig gulden, negen en negen
tig cent."
Dit zijn de woorden die vanavond
om 8.30 uit de mond van Theo Eerd-
mans komen, de man die zijn eerste
lustrum als quizleider voor radio en
televisie al achter de rug heeft.
Maud zal hem opnieuw assisteren.
Zij introduceert niet alleen de „gok
kers" maar zal proheren vooral de
nerveuze spanning onder de deel
nemers achter de coulissen te ver
minderen door praatjes over koetjes
en kalfjes.
Zes beurten
„Deze nieuwe quiz is een combinatie
van kennis en gokken", zo vertelt Theo
Eerdmans, „waarbij de twee deelne
mers die nu samen op het podium ver
schijnen tegen elkaar strijden. We
hebben een bak met elf vragen, genum
merd één tot en met elf. Het nummer
van de vraag is gelijk aan het aantal
punten dat de ondervraagde krijgt als
zijn antwoord juist is.
De opzet is dat hij in maximaal zes
beurten 21 punten vergaart; wie dit
het eerst gelukt is winnaar en gaat
naar de volgende ronde met een pot
van 333,33 gulden. De verliezer krijgt
een troostprijs van 33,33 gulden. IXj
winnaar moet dus aan de tweede ron
de meedoen. Wint hij ook die dan
wordt het bedrag 666,66 gulden waar
mee hij kan stoppen.
Gaat hij door en wint hij de laatste
ronde dan krijgt hij duizend gulden,
waarvan hij één cent terug moet
geven".
Financieel gezien is dit spel aantrek
kelijker dan „Weet wel wat je waagt"
en „Je neemt er wat van mee" (deze
quiz gaat voor de radio nog een jaar
door) hoewel men de spanning mist
van de kandidaat die in de laatste
ronde zijn kans op de duizend gulden
kan verspelen. Daar staat echter de
spanning van de tweekamp tegenover.
„Er komen steeds twee kandidaten
met een verschillende hobby ten
tonele," vervolgt Eerdmans. „Ze komen
allebei in een hokje te staan, kunnen
elkaar niet zien of horen en door een
spiegelende wand kunnen zij ook het
publiek in de zaal niet zien. Zij weten
dus nooit welke vraag de ander kiest
en dus ook niet hoeveel punten de
ander heeft. De vragen klimmen op
in moeilijkheid, de ware gokker kan
dus in twee beurten, de vragen tien
en elf dus, de 21 punten bereiken, hoe
wel ik eraan moet toevoegen dat deze
vragen bizonder lastig zijn. Een voor
zichtige kandidaat zal het misschien
met zes, zeven en acht proberen."
Of er ook weer griezelmuziek is bij
vrager, met langere bedenktijd?
„Ja, maar geen elektronische muziek
meer. Roelof Stalknecht speelt wat
piano na iedere ronde er zijn zes
kandidaten per avond maar tijdens
het nadenken over de vragen negen,
tien of elf neemt hij de celesta om
een suggestief muziekje te produce
ren."
Een van de nieuwe studio's van de Wereldomroep. Guus van der Steen
zit achter de microfoon, Hans Knap hoofd Gesproken woord en repor
tage) zit naast de technicus.
NTS: 16.00 Eurovisie: Zwemmen. CVK:
17.00-18.30 Geref jeugdkerkd. KRO: '20.00 In
woord en beeld; 20.20 Breugheliana, zang
en dansspel; 20.45 Film; 21.15 Ork conc m
m v sol. NTS: 22.00-22.30 Sportact.
DUITSLAND
11.00 Rep; 11.30 Weekjourn; 12.00 Intern
borreluurtje; 12.50 Progr-overz; 13.10 Regio
naal weekjourn; 14.30 V d kind; 15.00 Film;
16.00 Eurovisie: 6-landenwedstr zwemmen;
17.00 Film; 17.50 Film; 18.30 Eurovisie:
Promenadeconc; 19.00 Aan deze en gene
zijde v d zonegrens; 19.30 Sportjourn; 20.00
Nws en weeroverz; 20.10 An mein Volk;
20.30 TV-spel; 21.30 Nws; 21.40 Verkiezin
gen.
BELGIË-VLAAMS
15.00 Landb kron; 15.30 Act; 16.00 Euro
visie: 6-landenwedstr zwemmen; 17.00-17.20
V d kleuters; 18.25 V d jeugd; 19.15 Poppen-
film; 19.30 TV-feuill; 20.00 Nws; 20.25 Het
manneke: 20.30 Gevar progr; 21.10 Ork
conc; 21.50 Herdenkingsprogr; 22.15 Sport
act; 22.40 Filmkron; 23.10 Nws.
MAANDAG 18 SEPT
HILVERSUM I. 402 M.
VARA: 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram;
8.00 Nws; 8.18 Gram; 9.00 Gym v d vrouw;
9.10 Gram; (9.35—9.40 Waterst.) VPRO:
10.00 Morgenwijding; VARA: 10.20 Gram;
11.10 Voordr. 11.30 Kamermuz, 12.00 Amus
muz; 12.30 Land- en tuinb meded; 12.33 V
h platteland: 12.38 Hammondorgelspel;
13.00 Nws; 13.15 Voor de middenstand;
13.20 Jazzmuz: 13.45 Weerzien met Rus
land, lezing; 14.00 Pianorecital; 14.30 De
film en de Fiscus, hoorsp; 15.30 Gram;
16.00 Zestig minuten voor boven de zes
tig; 17.00 Oude liedjes; 17.15 Lichte muz;
17.50 Milit comm 18.00 Nws en comm;
18.20 Act; 18.30 Jazzmuz 18.50 Gram;
19.15 Regeringsuitz: Bescherming Bevolking
vraagt Uw aandacht; 19.30 Lichte muz;
20.00 Nws; 20.05 Amus muz; 20.35 Eén op
twaalf, discussie; 21.05 Gram; 21.40 Kamer
ork; 22.30 Nws; 22.40 Radio Filharm ork;
23.35 Gram; 23.55—24.00 Nws
HILVERSUM II. 298 M.
NCRV: 7.00 Nws en SOS-ber: 7.13 Gram:
7.30 Gewijde muz; 7.50 Meditatie; 8.00 Nws;
8.15 Radiokrant; 8.35 Gram; 8.45 Gram;
JOHANNESBURG (ANP). Buiten
adem kwam dezer dagen een ontstel
de diamanthandelaar bij een stome
rij waar hij een pantalon voor een
schoonmaakbeurt had afgegeven.
Hij had een partij diamanten ter waar
de van tienduizend gulden in zijn
broekzak laten zitten. Men bleek van
niets te weten. De pantalon werd tus
sen de duizenden anderen te voor
schijn gehaald, maar er zat niets in
de zakken.
Toen ondervroeg men de bantoe-bedien
de, die de pantalon had aangenomen.
„Ja", verklaarde de jongen: ,,Ik heb
wel een pakje in een broekzak gevon
den en het opengemaakt, maar er za
ten alleen maar stukjes glas in en
die heb ik in de vuilnisbak gegooid".
Gelukkig bleek de bak nog niet door
de gemeentereiniging te zijn opgehaald
en na veel gewroet en gezeef, wer
den de „stukjes glas" teruggevonden.
De bantoe-bediende heeft er toch nog
een flinke beloning aan overgehouden.
78
Zij waren vindingrijk. Toen de
kreken dichtgevroren waren sleep
ten zij him kano's over het ijs en
over de fel en verraderüik oplich
tende sneeuw. Daarbij hulden zij
zich in witte lakens en ongezien kwa
men zij door dc Duitse wachtposten
keten.
Het was een riskant bedrijf. Bij
de Kop van 't Land werden zij be
schoten en dikwijls moest na uren
lang zwoegen een crossing hier op
gegeven worden.
Toen de nachten korter werden
wist Bertus in bezet gebied een elec-
trisch voortgedreven kano gemaakt
te krijgen en met dit geruisloos lo
pende vaartuig werd de duur van de
reis belangrijk korter.
De Amerikanen stelden zware ka
no's, uitgerust met motoren, beschik
baar, maar die waren slechts bij
ruw weer te gebruiken omdat zij
niet geruisloos waren.
Driehonderd vier en zeventig maal
werd door een kleine groep van man
nen gecrossed. De bekendste cross
ers waren: Aaike met 53-, Grijze
Jan met 37-, Schele Piet met 37-,
Dove Jan met 30-, Koos met 29-,
Albert met 24-, Kees met 22-, Frans
met 18- en Piet met 15 crossings op
hun naam.
Deze crossline was uniek in de ge
schiedenis van de moderne oorlog
voering. De Duitsers waren woe
dend maar zij konden het niet ver
hinderen. Tenslotte lieten zij drie en
twintig rijnaken in de Nieuwe Mer-
wede zinken en zij perfectioneerden
deze versperring door een stevig
mijnenveld.
De crossers vonden echter ook
toen weer nieuwe wegen en tot de
laatste dag van de oorlog bleef de
verbinding functioneren.
Aaike was een succesvol crosser.
Drie en vijftig crossings had hij op
zijn naam staan.
Nu zat hij in het crosshuis te La
ge Zwaluwe te wachten op het tij
voor zijn vier en vijftigste door
braak door de vijandelijke linies.
Kapitein André zorgde goed voor
zijn mannen, in het crosshuis ver
wende hij hen met cornedbeef, siga
retten en chocolade. Aaike liet zich
deze gaven goed smaken. Een zwa
re nacht lag voor hem.
Had hij sombere voorgevoelens,
Het was hem niet aan te zien. Hij
lachte met zijn reisgenoten en hij
maakte afspraken voor een volgen
de ontmoeting in Lage Zwaluwe.
Ja, deze week nog hoopte hij te
rug te zijn.
Even voor het vertrek van de
crossgroep stapte Leo het crosshuis
binnen om te zien of er soms jon
gens van zijn oude Biesboschgroep
aanwezig waren.
Het ging goed met de oorlog, de
geallieerde legers waren weer in op
mars en alles wees erop dat ook
het Noorden spoedig bevrijd zou
worden. Leo verheugde zich over de
ze vooruitzichten, maar als hij dacht
door C. Baardman
iliiiliiliiiliiiiiiiitiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHitliiitlliiilliiiiitiiiiiiiimiiiiiiiiim
aan zijn Biesboschtijd was het alsof
er iets in hem schrijnde.
Hij durfde het niet uitspreken,
maar Adri wist wel hoe hij terug
verlangde naar die tijd van ontbe
ringen, gevaren en vechten tegen
een overmachtige vijand.
Nu hij opgenomen was in het gro
te geheel van de geallieerde legers
miste hij de kameraadschap van de
groep waarvan de een niet bestaan
kon zonder de ander.
Dit verlangen naar de jongens
waarmee hij successen en nederla
gen gedeeld had, dreef hem telkens
weer naar het crosshuis voor een
praatje over de goede oude tijd die
voorbij was.
Bijna altijd was wel een van de
jongens aanwezig. Dove Jan of
een van de Werkendammers.
Nu zat Aaike zich af te laden met
het goede Engelse voedsel.
,Mm. Mm. zie ik jou ook nog
eens", groette hij Leo met volle
mond.
Leo sloeg hem op de schouder:
„Het smaakt je. ouwe jongen!"
„Morgen is het weer soep zonder
vlees en aardappelen zonder vet."
„Daarom eet jij maar voor een
paar dagen vooruit?"
„Goed bekeken, bij de Marine heb
ik geleerd dat bunkeren in oorlogs
tijd net zo belangrijk is als vech
ten, maar nu kan ik er weer te
gen", antwoordde Aaike. Hij legde
zijn mes neer en glunderend trom
melde hij met de vingers op zijn
strakgespannen buik.
Zij staken een cigaret op en voor
énige ogenblikken leefden zij terug
in de tijd van Valwacht en gevan
genschip.
„Dat was leven", zei Leo.
„Dat was leven", bevestigde Aai
ke.
„Het is voor mij een dooie boel
geworden: alle dagen wachtdienst en
alles op een uitgerekende tijd, klaag
de t,eo.
„Jij wilde vrij zijn.
„Misschien had ik beter mee kun
nen gaan crossen.
„Misschien, ja."
„Je zegt het alsof je spijt hebt.;;
Neen, spijt had Aaike niet. Hij
was een man van het water en nie
mand was beter voor het crosswerk
geschikt dan hij. Elke stroming in
de rivier kende hij en de kreken
waarin weggescholen kon worden
hadden geen geheimen voor hem.
Aan de groeivorm, de hoogte en de
kleur van het riet wist hij te zeg
gen waar hij was, terwijl zijn li
chaam gehard was tegen alle narig
heid die het werk opleverde.
Aaike was een crosser „par excel
lence."
Doch nu knaagde in hem een on
rustig gevoel. De Duitsers werden
steeds actiever in het bestrijden van
dit werk en bij elke reis werden de
moeilijkheden groter.
x (Wordt vervolgd)
