Natuurwetten beperken
vernietigingskracht
van kernexplosies
BOURJOIS
Feest van beeld en
geluid begonnen
//t tw fuuA
S/aa/t eeiïde/i
emtmfe G&èitook
„MASS A-TERREUR"
ROEPT STORM VAN
PROTESTEN OP
Een praatje over kruiden
KROESJTSJEFS SUPERBOM NIET TEGEN
EEN EENVOUDIGE BEREKENING BESTAND
FIRATO GEOPEND
Zinloos
Vrees de vrees
SATIN FINISH
Nieuws voor minnaars van modern comfort!
1
J
reis om de wereld
met de keukenpan
Zaterdag 2 september 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 12
ATOOM-
CHANTAGE
VAN
MOSKOU
Laatste Kurzaalconcert
van zomerseizoen
Angst
Vierhonderdduizend
kleuters naar school
Esso introduceert campagne ter financiering van de installatie
Nederlandse zege bij
modelvliegtuigbouw
Milde eis voor
ongelukkig schot
Knallen
Belgische pensioenen
zijn verhoogd
IN de economie kent men de wet van de II
verminderende meeropbrengst. Wie zijn
werkkapitaal honderdmaal vergroot zal lang
geen honderdmaal zoveel kunnen produce
ren en ook zijn winst niet kunnen verhon
derdvoudigen.
Een soortgelijke wet, maar dan een natuurkundige,
geldt in de kernwapentechniek en in veel sterkere
mate. Het is de derde-machtswortel-wet.
Kernfysici hebben die wet uitgedrukt in een sim
pele formule: d do X W1/3. Met die formule wer
kend kunnen wij gemakkelijk uitrekenen hoeveel
maal zo krachtig de uitwerking van de door Kroesj-
tsjef aangekondigde superbom is als de uitwerking
van een atoombom of een waterstofbom.*
Stellen wij dat de overdruk van de lucht na een
explosie van een kernwapen met een kracht van
1000 ton springstof (1 kiloton of 1 KT) 0,5 atmosfeer
op 0,5 km van het centrum is dan vinden wij die
zelfde overdruk van 0,5 atmosfeer bij een explosie
van een kernwapen met een kracht van 20 kiloton,
een gewone atoombom dus, op een af
stand van 0,5 X 20% 0,5 X 2,75
1,375 km.
Hieruit blijft dat een vertwintig-
voudiging van de explosieve kracht
geen vertwintigvoudiging van de uit
werking tot gevolg heeft. In dit geval
is de uitwerking nog niet verdrie
voudigd.
vrees zelve is, de nameloze, redeloze,
ongerechtvaardigde angst die het zo
nodige streven naar overschakeling van
teruggang op vooruitgang verlamt."
Het is president Kennedy, die in de
jaren voor zijn verkiezing zijn steentje
heeft bijgedragen tot vestiging van de
heerschappij van de angst, te prijzen
dat hij nu, geheel in de geest van zijn
grote voorganger, heeft ingegrepen. In
het Witte Huis en het Pentagon heeft
men nu blijkbaar ingezien dat de angst
als wapen in de strijd om de vrije
menselijke geest gevaarlijker kan zijn
dan arsenalen vol kernwapens.
SCHEVENINGEN Brahms luidde
vrijdagavond het zomerseizoen in de
Kurzaal uit en er hing in de volle
zaal de verwachting van een gebeur
tenis. Dit slotconcert is een gebeur
tenis geworden. Met Hans Richter-
Haaser als solist dirigeerde Paul Klecki
voor de pauze het eerste Pianocon
cert, daarna de vierde symfonie.
Nu lijkt ons Hans Richter-Haaser voor
een dirigent een ideale solist, betrouw
baar ook in deze zin dat hij in zijn
eenvoud geen eisen stelt die buiten het
kader van de partituur vallen. Maar dat
kader wenst hij dan ook tot een levend
begrip te maken, waarin de spanningen
elkaar in evenwicht houden, zodat er
een totaliteit ontstaat, afgerond en over
zichtelijk. Dat is hem gelukt, vooral dank
zij de wijze waarop Klecki en het Con
certgebouworkest hem verstonden en aan
zijn streven continuïteit verleenden.
Klecki had een geïnspireerde avond
en dat heeft ook in de vierde symfonie
sterk aangesproken bij het orkest. Meer
nog dan de onmiddellijke en homogene
reacties op de bewogenheid van de diri
gent heeft ons de rust van het ensemble
getroffen, een rust die slechts mogelijk
is bij technische beheersing en voor de
klankkwaliteit hoogst bevorderlijk.
Dit was een prachtig concert.
DE WITTE
Sterker nog gaat de wet van de ver
minderende meeropbrengst werken bij
kernwapens die een explosieve kracht
van 20 MT, die van de zwaarste Ame
rikaanse waterstofbommen, te boven
gaan. De formule die dan geldt is
W%
d X do; met andere woorden,
2,71
boven een explosiewaarde van 20 MT
moet de uitkomst van de eerstgenoem
de formule nog eens door 2,71 gedeeld
worden.
Voor de superbom van 100 MT die
premier Kroesjtsjef aangekondigd heeft
krijgen wij dan een overdruk van 0,5
atmosfeer op 0,5 X lOÖ.OOCh/s 2,71
0,5 X 46,75 2,71 8,7 km.
Vervijfduizendvoudiging van de ex
plosieve kracht levert hier iets meer
dan een verzesvoudiging van de uit
werking op.
Er is dus een grens, waarboven
het nauwelijks zin heeft nog krach
tiger bommen te maken. Wij zullen
aannemen dat bij die nog krachtiger
hommen geen verdere verminde-
ringsfactoren gelden en zien welke
uitkomst wij krijgen over een Rus
sische super-superbom van een mil
jard kiloton, of duizend megaton;
een bom dus die nog eens tien maal
zo krachtig is als de superbom waar
mee Kroesjtsjef heeft gedreigd.
kunnen vernietigen als het gebied van
totale vernietiging in Horosjima, is dan
ook een valse. Wij mogen onze ogen
daarvoor gerust sluiten en er onze
schouders over ophalen.
Dit is de nuchtere, ondanks alles toch
gruwelijke, werkelijkheid achter het
schermen van de Sowjetunie met
astronomisch hoge cijfers. Het is een
schrale troost, dat die getallen zo hoog
zijn dat zij het voorstellingsvermogen
van ons, gewone mensen, te boven
gaan.
Er blijkt ons uit dat premier Kroesj
tsjef met zijn duizelingwekkende cijfers
de grenzen van het „nuttige" effect niet
alleen natuurkundig gezien maar ook in
propagandistisch oogpunt verre heeft
overschreden.
Gelukkig hebben eindelijk ver
standige geleerden gemeend dat nu de
tijd is gekomen om paal en perk te
stellen aan dit Russische gescherm met
cijfers en om de aandacht van ons, ge
wone mensen, te vestigen op de derde
machts wortel-wet (die wij voor onze
berekeningen hebben gebruikt). Wij
mogen die geleerden daarvoor dank
baar zijn. Zij hadden al te lang
zwegen.
Wij krijgen dan als uitkomst:
0,5 X l.OOO.OOOVs 2,71 0,5 X 100:2,71
18,5 km. Maken wij dus een bom
die 50.000 maal zo krachtig is als een
atoombom dan wordt het effect op vrij
korte afstand van de explosiekern nog
niet eens 13,5 maal zo groot. Afgezien
van de vraag of het mogelijk is de
kracht van de zware kernwapens tot
in het oneindige te vergroten blijkt
hieruit wel dat er een grens is waar
boven opvoering van die kracht grenze
loze verspilling van energie wordt.
Het zal duidelijk zijn dat bij opvoe
ring van de vernietigende kracht wel
de directe vernietiging in het doel
gebied verhonderdvoudigd, verduizend-
voudigd etc. kan worden. Op enige
kilometers afstand daarvan is echter
van verduizendvoudiging al geen sprake
meer. De cirkel van totale en gedeelte
lijke vernietiging, die wij op een land
kaart kunnen afzetten, er nog niet door
zal worden verdubbeld.
Amerikaanse experts hebben ons twee
weken geleden voorgerekend dat meer
totale verwoesting en massale mense
lijke elllende veroorzaakt zal worden
door vijf tot tien waterstofbommen met
een kracht van ongeveer 20 megaton
dan door een „superbom" die vijf
duizend maal zo krachtig is. Zo gezien
is, wanneer vijf maal een (of tien maal
een) meer wordt dan vijfduizend maal
een, de grens van de zinnigheid als
verre door het Kremlin overschreden.
De door Moskou gewekte indruk, dat
de superbom van de Sowjetunie een
vijfduizend maal zo groot gebied zou
Door dat zwijgen, dait handhaven
van de scheidslijnen tussen wetenschap
en samenleving, tussen wetenschappe
lijke en openbare voorlichting, hadden
zij het Kremlin de afgelopen jaren de
gelegenheid gelaten in toenemende ma
te de rede terug te dringen en de angst
ervoor in de plaats te stellen. In dit
opzicht blijkt het Kremlin nu de gren
zen van het toelaatbare te hebben over
schreden. Daarom is de verklaring die
het Witte Huis donderdag over dit
schermen met cijfers publiceerde van
beslissende betekenis voor de verdere
ontwikkelingen in de Koude oorlog.
In die verklaring staat: „Ingezien
werd dat de Russische bekendmaking
in de eerste plaats een soort atoom-
chantage was, gepleegd om in de te
genwoordige internationale omstandig
heden de angst in de plaats te stellen
van de rede. Het is duidelijk dat de
Sowjetunie in werkelijkheid niet
slechts kernwapens beproefd maar ook
de wil van de vrije wereld zich tegen
die taktiek van de angst te weer te
stellen en de vrijheid te blijven verde
digen, op de proef stelt."
Het is, zo blijkt ook uit deze woor
den, de angst die de rede verdringt
welke wij het meeste moeten vrezen.
Dit is al eens eerder door een Ameri
kaanse president gezegd, in overigens
veel rustiger tijden. Die president was
Franklin D. Roosevelt. Hij zei toen hij
op 4 maart 1933 het presidentschap
aanvaardde in een beroemd geworden
rede: „Laat mij allereerst uitdrukking
geven aan mijn vaste overtuiging dat
het enige wat wij moeten vrezen de
Waar hierboven een getal staat met
erachter wordt bedoeld: dit getal
tot de macht
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. De kleuterscholen heb
ben sinds vorig jaar 397.800 leerlingen.
Het aantal is sinds 1959 gestegen met
13.400. Er kwamen 170 scholen bij, zodat
er nu 4400 zijn.
Advertentie
POEDER EN CRÈME IN ÉÉN
Met Satin Finish kunt U vlug en
feilloos Uw make-up verzorgen
overal en op elk moment.
Satin Finish werd voor U op een
geheel nieuwe basis gecreëerd. Het
is de verfijnde combinatie van een
verrukkelijke poeder en de uitverko
ren crème Soir de Paris. Met Satin
Finish is Uwmake-up altijdvolmaakt.
PARIS
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM. De Firato in het
nieuwe RAI-gebouw is als een sprook
je. Na weken zwoegen aan nieuwe
stands als paleizen is er een tentoon
stelling uit de bus gekomen, die nog
maar in heel weinig herinnert aan de
Firato in het oude RAI-gebouw.
Het mocht ook wel, want deze ten
toonstelling geeft in de acht dagen van
haar bestaan tussen de twee en drie
miljoen gulden uit. Dat betekent voor
ieder uur dat de drommen bezoekers
er hun dromen lopen te beleven, het
lieve bedrag van dertigduizend gulden.
Daar komt dan, tot goed begrip, nog
,wel een veelvoud van deze som bij aan
de kosten, die de deelnemers moeten
opbrengen.
De elektronica zijn het echter dubbel
en dwars waard. Bij de opening van
de tentoonstelling zei mr. D. A. Del-
prat, de voorzitter van de Kamer van
koophandel en fabrieken voor Amster
dam. dat de elektronica juist in deze
tijd van een groot tekort aan arbeids
krachten sterker dan ooit in de belang
stelling staat. Spreker dacht daarbij
vooral aan de mogelijkheid van auto
matisering. Hij verbond er de wens aan
dat onze door personeelstekort zo ge
plaagde PTT, mede dank zij de elek
tronische hulpmiddelen ook zou kunnen
komen tot een bevredigende afwikke
ling van het postverkeer.
Merkwaardig is dit: wij weten alles
van de melkgift van de koe, wij kennen
de boter- en kaasproductie tot op een
kilogram precies, maar over de elek
tronische nijverheid een van de mo
dernste bedrijfstakken van industriali
serend Nederland ontbreken statis
tische en andere gegevens. Toch zijn
er Nederlandse bedrijven in de elektro
nische sector, die apparaturen vervaar
digen waarover niemand anders in de
wereld heeft gedacht.
Toen de heer Delprat ook zijn laatste
woord had gezegd gingen in alle zalen
alle elektronica opgewekt aan de slag.
Golven geluid sloegen over de eerste
stroom bezoekers. Het (nu nog) jaar
lijkse feest van beeld en geluid was
weer begopnen.
Aduertentie
DIRECTE AANSCHAF,
GESPREIDE BETALING
Ook u kunt nu een olie-
stook-installatie aanschaf
fen, zonder dat de kosten
meteen moeten worden
betaald. Esso Nederland
maakt u de financiering
bijzonder gemakkelijk
door een nieuw systeem
van gespreide betaling over
maximaal vijf jaar. Maak
gebruik van deze moge
lijkheid; geniet nu reeds de
luxe van een comfortabel
verwarmde woning.
OMBOUW, NIEUWBOUW
Het attractieve financierings
plan biedt tal van mogelijk
heden. Heeft u al centrale
verwarming, maar nog geen
oliestook? De kosten voor
overschakeling op de ideale
oliestook-verwarming kunt u
over verscheidene jaren ver
delen. Beschikt u nog niet
over centrale verwarming De
totale aanlegkosten van pro
pere, gemakkelijke en com
fortabele centrale oliestook
worden voor u gefinancierd!
UITVOERIGE GEGEVENS LIGGEN VOOR U KLAAR
Wilt u meer weten over deze unieke regeling? Zend
dan omgaand de coupon in en u ontvangt - gratis en
vrijblijvend - de brochures „Modern Comfort" en
„Centrale-Oliestook Campagne". Hierin treft u alle
bijzonderheden aan over de aanleg van een oliestook-
installatie (of ombouw van een bestaande centrale
verwarming) en de financieringsmogelijkheden.
GENIET REEDS NU
VAN DE
LUXE VAN MORGEN
COUPON D 4
Zend mij omgaand uw brochures „Modern
Comfort" en „Centrale-Oliestook Campagne".
Naam
Adres
Plaats
Verstuur deze coupon in een open enveloppe,
gefrankeerd met een postzegel van 4 cent, aan
ESSO NEDERLAND N.V„ POSTBUS 110, DEN HAAG.
VUL DE COUPON VANDAAG NOG IN!
DEN HAAG (A.N.P.) Bij de we
reldkampioenscbappen modelvliegtuig
bouw in Leutkirch-Aligau in Zuid-
Duitsland heeft een van de vier deel
nemende Nederlandse ploegen ge
zorgd voor een Nederlandse overwin
ning. P. Teunisse (Haarlem), T. van
't Rood (Hengelo) en J. Schuiten
(Delft) werden wereldkampioen in de
afdeling modelzweefvliegtuigen.
In deze afdeling deden ploegen mee
uit 28 landen. Deze overwinning bete
kent, dat de wereldkampioenschappen
over twee jaar in Nederland zullen
worden gehouden.
T>E vakantie is voorbij, uitgerust en vol energie zijn wij weer terug op onze post. Heeft u een pret-
tige vakantie gehad en veel nieuwe gerechten geproefd? Bij mijn thuiskomst lagen diverse „vraag
brieven" die op antwoord wachtten. Hiervan wilde ik er nu enige beantwoorden.
De lezeressen die zich kennelijk tijdens hun vakantieverblijf hadden verdiept in de vele groene
verse en ook gedroogde tuinkruiden krijgen allereerst een antwoord. Natuurlijk gaat onze belangstel
ling hierbij ook uit naar de vele specerijensoorten.
Heel toevallig hebben wij in een
klein Frans bergdorpje: La Clusaz,
kennis gemaakt met een Arabier die
een rijdende winkel had van tuinkrui
den en specerijen. Tuinkruiden in
grofgedroogde vorm maar ook als ge
droogde hele takjes.
De enorme keuze dezer ingrediënten
maakte zijn uitstalling hij stond
hiermede op de markt van La Clusaz
wel zeer indrukwekkend.
Ik heb ze niet geteld: die vele pot
jes en zakjes, maar allereerst diverse
soorten piment eruit gezocht. Piment
dat door zijn naam in ons land dik
wijls een Babylonische verwarring
veroorzaakt.
In diverse culi
naire boeken maar
ook in dictionaires
geeft men voor pi
ment verschillende
namen. All spice
noemt de Engels
man het, rommel-
kruid de Nederlan
der, en dan te we
ten dat piment een
veel uitgebreider
kruidengamma
aanduidt.
verpakt in zakjes of flesjes. Ze is on
misbaar in diverse heet gekruide sau
sen, vissoepen en wat dies meer zij.
Voorzichtig
De aangemaakte kleine rode lom
boks, in potjes (aangemaakt met olie
en soms citroensap) smaakt heerlijk
in pikant toebereide kippe- en vlees
gerechten. De zoete piment is afkom
stig van de Hongaarse paprika's, pa
prikapoeder.
Verder had Mustafa veel diverse
soorten kerriepoeder en -pasta. De
Moeilijk
Het Engelse all
spice wordt in de
Engels-Franse tol-
ken-dictionaires
vertaald door pi
ment, poivron, poi-
vre de Jamaïque
maar ook door
puatre épices. Al
deze benamingen
zijn correct, maar
zij scheppen veel
verwarring.
Laten we toch vooral niet vergeten
dat de naam piment veel aroma's ver
tegenwoordigt. De ons allen bekende
groene en rode paprika's, door de
naam piment doux aangeduid rekenen
we er ook onder. Bij piment denkt
men vooral aan een zeer scherpe spe
cerij. Zowel de Spaanse, de Cayenne
alsook de Jamaica pepervruchten en
de kleine rode lombok worden door dit
woord aangeduid. U ziet wel, dit alles
is moeilijk uit elkaar te houden. Het
is de Jamaica piment die in het En
gels all spice wordt genoemd, (dit is
een bes) die smaakt naar kaneel,
nootmuskaat en laurier!
En hierin ligt de verwarring van
de vele kruidengebruikers en -leve
ranciers. Deze pimentsoort hoort voor
al thuis in speculaaspoppen, in kruid
koeken. Indien vermengd met peper
en andere hartige kruiden wordt ze
echter ook gebruikt als inmaakgroen-
te: pickles, mangos enz.
Het Franse kruid quatre épices is
een samengesteld mengsel dat men
niet verwarren mag met de all spiee.
De quatre épices bestaat uit witte
peper, gemberpoeder, nootmuskaat en
kruidnagel. Het is een kokskruid, sma
kelijk in diverse gerechten zoals sau
sen, vlees- en kippenragoüts, vlees
pasteien, haché en vele andere har
tige happen. Wil hierop letten en dan
met de sterke rode piment alias
peper uiterst voorzichtig omgaan.
Het Arabiertje van La Clusaz spreid
de veel soorten piment voor mij uit.
De rode piment (cayennepeper) was
kerriepoeder ziet er heus niet altijd
goudgeel uit. Een grote hoeveelheid
saffraanpoeder (kurkuma genoemd)
veroorzaakt de gele kleur.
Op bepaalde plaatsen in Afrika of
India koopt u kerriepoeder die er
roodachtig uitziet door toevoeging van
veel scherpe en zoete piment.
De kerriepasta is een kerriepoeder
aangemaakt met weinig azijn, olie,
gehakte ui en knoflook. Ze is ver
rukkelijk voor de liefhebbers van rijst
tafels en Indische gerechten. Een
kerriepoeder alsook de pasta kunt u
zelf maken.
En nu de gedroogde kruiden. Welk
een grote variëteit op dit gebied. De
basilicum in gedroogde takjes of grot-
gesneden gedroogde vorm: te gebrui
ken in diverse soepen, slaatjes, sau
sen, ragouts en vlees-, vis-, of wild-
marinades.
Wil er vooral aan denken dat we
van al de gedroogde groene kruiden
die een sterke eigen smaak hebben,
slechts 1 volle mespunt of indien gro
tere porties verwerkt worden, een
theelepel nemen. Deze kruiden kunnen
we niet zo royaal verwerken zoals we
dit doen met peterselie, bieslook of
selderijgroen.
We kennen sterk smaakhoudende
kerrie- paprika- uien- of pepergerech
ten. Een puur basilicum- of marjo-
leingerecht is nog niet aangepast aan
onze smaak!
Deze soort kruiden zijn extra geu
ren die we toevoegen, ze mogen nooit
overheersen.
Groene takjes
Marjolein: vooral lekker in slaatjes
of gekookte aardappelen bestrooid met
marjolein! Vlees- of vispasteien
schreeuwen als het ware om een tik
keltje marjolein evenals wildgerech-
ten, ragouts en exotische gerechten!
Kervel: zowel verse als gedroogde
kervel (ze bestaat ook in conserven-
blikjes) smaakt heerlijk in soepen en
verder in alle slasoorten.
De alom bekende bieslook, dille,
selderijgroen en peterselie moesten we
niet zelf drogen. Als ze niet vers te
krijgen is laten we dan proberen om
ze in grof-gedroog-
de vorm in een
goed hiervoor be
kendstaande win
kel te kopen. Maar
één van deze soor
ten groene takjes
kunnen we zelfs in
ons land altijd wel
in verse vorm vin
den!
Zij leveren ons
toch zoveel vita
mine C. Vergeet
dit groene verse
takje dus nooit.
Kort voor het ge
bruik moet u het
grof hakken en op
het gerecht strooi
en, wil daar aan
denken.
Dille: het schijnt
dat Willem de Ver
overaar het ge
bruik van dille in
diverse gerechten
heeft geïntrodu
ceerd. Vooral in
zijn soepen wenste
hij die subtiele
smaak welke doet
denken aan een si
naasappelschilletje en ook aan een fijn
tuinkruidje.
Ook in sausen, in slaatjes en voor
inmaakprodukten zoals augurkjes, ui
tjes, pickles en dergelijke is het on
misbaar.
Tot zover het kruidenprobleem.
Een receptje
Een gekruid receptje moet er toch
bij vindt u niet?
Varkenslap Gcerpin: voor 2 perso
nen 1 magere varkenslap van 250-
300 g, 1 theelepel mosterd vermengen
wij met 2 eetlepels olie, 1 mespunt
marjolein, theelepel kerriepoeder
en 1 eetlepel tomatenketchup. Tot slot
roeren we er doorheen 1 fijngehakt
teentje knoflook met 2 sjalotte uitjes.
Deponeer de varkenslap op eèn diep
bord en giet dit mengsel eroverheen.
Dek af met een tweede bord erop en
laat 2 uur staan.
75 g margarine moet bruin worden
in een koekepan. Terwijl dit gebeurt
halen we de lap uit de marinade en
laten hem in een vergiet uitlekken. Nu
vlug aan beide zijden bruin bakken.
Daarna zetten we het gas laag en
gieten de marinade erop, deze moet
even aan de kook komen.
Dan zetten we het deksel op de pan
en het gas laag. We rekenen 20 minu
ten voor het gaarstoven en geven
drooggekookte rijst met gekookte sper
ziebonen, gegarneerd met veel ge
hakte peterselie bij deze varkenslap.
Tot de volgende keer.
Micky Woodhouse.
WASHINGTON De overtuiging
wint steeds meer veld dat de poli
tiek van de Sowjetunie gericht is
op inboezeming van vrees en die
vrees wil gebruiken als wapen bij
het afdwingen van sterke onder
handelingsposities.
Arthur Dean, die zich in de confe
rentie over beëindiging van de Kore
aanse oorlog een van 's werelds kun-
digste onderhandelaars toonde, zei
hierover na zijn terugkeer uit Genève:
„De Sowjetunie heeft door de nadruk
te leggen op wapens voor massale
vernietiging aangetoond er voortaan op
uit te zijn de mensheid te terrorise
ren."
Dean, die leider is van de Ameri
kaanse delegatie die in Genève onder
handelt over het kernwapenvraagstuk,
gaf deze mening nadat hij rapport had
uitgebracht aan president Kennedy.
Hij zei verder dat de Sowjetunie met
mededelingen over een „superbom"
van honderd miljoen ton, die te groot
is voor militair gebruik, het doel ver
voorbij, is gesproken. De mensheid
zei hij, zal niet capituleren voor een
„strategie van chantage en terreur".
„Een kernwapen met een kracht
van honderd miljoen ton", zqi Dean,
„is geen militair wapen. Het is een
wapen van massa-terreur."
Eigen nieuwsdienst
DORDRECHT. „Kinderspel met
bijzonder tragische gevolgen", zo be
titelde de officier van justitie bij de
Dordtse rechtbank mr. W. A. de
Saint Aulaire het noodlottige gedrag
van de achttienjarige Teunis van O.
Deze uit Werkendam afkomstige ar
beider in de wegenbouw heeft op oude
jaarsavond van het vorig jaar met
een browningpistool een schot gelost
op zijn toen zeventienjarige vriend
Huibert Groeneveld, zonder precies te
weten hoe het apparaat werkte. On
danks de snelle hulp van de toevallig
passerende dokter J. v. d. Berg over
leed Huibert ten plaatse.
Het pistool had Teunis van de vlie
ring van zijn ouderlijk huis gehaald,
waar zijn vader het als oorlogssouvenir
uit het Biesbosch-verzet klandestien
bewaarde. Op weg met zijn vriend Hui
bert naar zijn meisje in Almkerk wilde
Teunis het pistool op zijn knaleffect be
proeven. Hij schoot een keer in de lucht.
In de overtuiging dat toen het pistool
niet meer gelaten was (het werkt ech
ter volautomatisch) richtte hij het wa
pen spelend op zijn vriend en drukte
af met het bekende noodlottige gevolg.
De jongens hadden het pistool mee
genomen om knallen te produceren tij
dens het middernachtelijk uur, wat sa
men met de meegebrachte fles wijn het
nieuwe jaar feestelijk zou inluiden.
De officier van justitie zei in zijn re
quisitoir dat de verdachte met zijn be
toonde schuldgevoelens al terdege ge
straft was en wilde daarom in zijn eis
mild zijn: drie maanden voorwaarde
lijk met een proeftijd van drie jaar,
een geldboete van honderd gulden en ver
beurdverklaring van het wapen.
Tegen de vader van de verdachte, de
59-jarige ambtenaar van rijkswaterstaat
D. van O., eiste de officier tweehonderd
gulden boete voor het in strijd met de
vuurwapenwet m zijn bezit hebben van
een pistool.
Eigen nieuwsdienst
BRUSSEL. De ouderdomspen
sioenen in België zijn met ingang van
gisteren verhoogd met percentages
tussen 4,3 en 16,5 procent. Voor ge
huwde werknemers bedraagt dit pen
sioen thans 38.500 franken per jaar,
dat is 2733,50.
Voor ongehuwde werknemers is het
staatspensioen thans 26 800 franken, dat
is 1902,80 per jaar. De weduwenpen-
sioenen zijn verhoogd met 16,5 procent
tot 21 500 franken, dat is 1526,50.
De pensioenen voor kantoorpersoneel,
mijnwerkers en zeevarenden zijn even
eens met hoge percentages verhoogd
door een uitkering uit de staatskas bo
ven het in de collectieve arbeidsovereen
komsten vastgestelde pensioen.
In weerwil van dat nieuws uit Mos
kou zouden Amerika en Engeland in
Genève met de Sowjetunie blijven
onderhandelen over een kernwapen
verdrag, hoewel nu duidelijk was ge
bleken dat de Sowjetunie geen belang
stelling voor zo'n verdrag heeft.
Psychologisch
De Sowjetunie, aldus Dean, Is er op
uit die landen te intimideren die wat
de Berlijnse kwestie betreft de Ameri
kaanse politiek steunen. Daarom is
volgens hem de Russische „super
bom" een psychologisch wapen dat
wordt gebruikt om iedereen ervan te
doordringen dat wie die Amerikaanse
politiek steunt voortdurend onderwor
pen zai worden aan de Russische be-
dreigingsterreur.
De storm van protesten tegen het
besluit van de Sowjetunie, de proeven
met kernwapens te hervatten, begon
gisteren overal in de wereld aan deze
zijde van het IJzeren Gordijn op te
steken. Opmerkelijk was verder dat
de communistische partijen snel met
de publicatie van een positiebepaling
kwamen, en dat die positie was: kern
wapens moeten verboden worden even
als proeven met kernwapens. Onmid
dellijk daarop volgde de eis dat een
grote internationale conferentie daar
over zal moeten beslissen. Zo drong
de Noorse communistische partij er bij
de regering van haar land op aan on
middellijk op zo'n conferentie aan te
dringen.
Lord Home
Van onze correspondent
LONDEN Ook gisteren bleef het
protesten regenen op de Russische
ambassade in Londen als gevolg van
het besluit van de regering der
Sowjetunie weer proeven met kern
wapens te nemen. Onderwijl voerde
Lord Home, de Britse minister van
buitenlandse zaken, in Londen bespre
kingen met de Amerikaanse ambassa
deur, David Bruce. Zij beriepen zich
over de vraag wat de westelijke bond
genoten te doen staat na deze sinistere
Russische beslissing.
Het heeft in Londen veel waar
dering gewekt dat president Kennedy
zich vooralsnog niet heeft laten ver
leiden het Russische voorbeeld te
volgen. Zodoende valt alle blaam op
de Sowjetunie. De Britse regering
meent, aldus verluidt in Londen, dat
de Verenigde Staten voorlopig geen
gevolg moeten geven aan de raad van
steeds meer deskundigen in Amerika,
ook weer over te gaan tot het laten ont
ploffen van kernwapens. Dit laatste
natuurlijk geheel in overeenstemming
met de huidige lijn in de Britse poli
tiek: zo lang mogelijk zien of er een
mogelijkheid bestaat tot een gesprek
te komen met de Russen. Men heeft
hierbij ook en vooral de kwestie-Ber-
lijn op het oog.
Lord Home pleegde gisteren ook nog
overleg met zijn ambtgenoot van de
fensie, Watkinson. Overigens laat de
Britse minister van buitenlandse zaken
zich het komende weekeinde niet
weerhouden van een korte hervatting
van zijn vakantie, hoe gespannen de
internationale toestand ook is. Hij
brengt zaterdag en zondag weer in
Schotland door.
Eenheid
In de commentaren van de belang
rijkste Engelse dagbladen werd giste
ren eenstemmig gewezen op de nood
zaak voor het Westen, nu meer dan
ooit de eenheid te bewaren. De Wes
telijke bondgenoten laten zich geen
angst aanjagen door het optreden der
Sowjetunie, aldus een der bladen. Zij
hebben thans tot plicht kalm te blijven,
vastbesloten en vooral verenigd. Nie
mand ontveinst zich intussen in Groot-
Britannië dat er nog veel meer on
aangename verrassingen zullen komen
van Russische zijde. Om er bestand
tegen te zijn dient men over ijzeren
zenuwen te beschikken.
Leidende figuren uit het Comité van
honderd, een afgescheiden groep tegen
standers van kernwapens die onder
voorzitterschap staat van de bekende
filosoof Bertrand Russell, had gisteren
een onderhoud met enkele leden van
de Russische ambassade. Het comité
liet een protest overhandigen tegen het
Russische besluit, weer proeven met
kernwapens te nemen. Het werd een
rampzalige en misdadige beslissing ge
noemd.
Vandaag gaat de deputatie weer
naar de Russische ambassade, ditmaal
voor een onderhoud met de ambassa
deur, die gisteren verhinderd was. De
komende dagen worden in Engeland
nog meer protest?-ties tegen het Rus
sische optreden "wacht, voorname-
J1'^, ™n <^e zlJde i de nationale cam-
pagne voor kernontwapening.