ER IS TOCH MEER GELUID
DAN U
DENKT
Geluidsjagen:
nuttige hobby
DE NATUUR
IKAPPIE en het geheim van de oude prentbriefkaarten
Minister gaat
over broodprijs
praten
m
Amsterdam Hebt u uw
Klap tegen dressoir
maakte geen indruk
Wachtmeester door
raad gehuldigd
in en om uw huis
n
lillilllliilSlliSlilfiliill
OERAA
Johnny
n
Hart
■HH
flHHHUHH
m
0TT0
u
en de
u
zoon
1
van
SIGURD
SHSHIPHnl
Donderdag 17 augustus 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD"
Pag. 2
maag wel eens horen
rommelen wanneer het
tegen etenstijd loopt? Wist u,
dat bij het buigen van uw arm
uw spieren kraken? Ach neen,
daar let u zo niet op. Hoogstens
kunt u vaag uw maag horen
knorren, maar van die arm
spieren hoort u helemaal niets.
Maar we kunnen u verzekeren,
dat het in beide gevallen een
oorverdovend lawaai kan ma
ken.
Hoe? Heel simpel: met een bandop
nameapparaat. Wij hebben gisteren in
Amsterdam iemands maag op de band
horen rommelen en het leek wel of er
een horde leeuwen aan het brullen
sloeg. En toen we, ook via een bandje,
het spiergekraak hoorden van een bui
gende arm. durfden wij onze armen
de eerste vijf minuten niet meer te
bewegen. Het leek wel of er een tien-
verdiepingenflat was ingestort.
Dat zijn zo een paar van de dingen,
die u via een bandopnameapparaat
kunt waarnemen, maar u begrijpt, dat
men alles op zo'n stalen bandje kan
vastleggen.
Amateurs
In Nederland zijn er ten minste ze
venhonderd mannen en vrouwen, die
dat als hobby doem. Dat zijn de leden
van de Nederlandse Vereniging van
Geluidsjagers, die vijf jaar geleden in
Amsterdam werd opgericht.
„De wereld fs vol geluid," aldus
haar publiciteitsman S. Lebeau. „tl
hebt er geen idee van wat men met
een bandrecorder allemaal kan doen,
en wat er door onze leden ook gedaan
wordt. Zelf gebruik ik al jaren een
band bij mijn studie
en op verschillende
Nederlandse scholen
wordt er ook al druk
mee gewerkt.
Zelfs artsen gebrui
ken een band, want
ik ken een dokter,
die bandjes besteld
heeft, waar alle hart
afwijkingen van kun
nen worden afge
luisterd. Anderen ge
bruiken de band als
telefoon. De klachten
van de patiënten worden daarop vast
gelegd en de arts kan later terugbellen
of langsgaan. Overigensde leden
van de N.V.G. zijn allemaal zuivere
Hnistcurs
„Ja, en vergeet u vooral niet de
correspondentie per band", mengt de
heer Keyzer zich in het gesprek. Zijn
hele leven heeft deze band-enthousiast
op Aruba gewoond en zijn eerste con
tact met de N.V.G. kreeg hij via de
band.
Bandcorrespondentie
„De bandcorrespondentie is naar
mijn smaak de belangrijkste mogelijk
heid van het bandopname-apparaat.
Het grote verschil met een briefwisse
ling is, dat men de mensen, waarmee
men correspondeert, kan horen. Boven
dien kan men ook de typische geluiden
van een bepaald land vastleggen.
Neem bijvoorbeeld die Amerikaan
met wie iik rui al jaren, „correspondeer":
Die man was dol enthousiast toen ik
hem een paar maanden geleden een
opname van een draaiorgel stuurde."
Natuurlijk zitten de geluidsjagers
niet alleen in Nederland, maar over de
hele wereld verspreid. In totaal zijn
er zo'n vijfentwintigduizend geluids
amateurs en ze noemen zich „world
tape pais".
„Geluidsjager is eigenlijk een naar
woord", vindt de heer Lebeau, „wamt
velen stellen zich dan mensen voor,
die als hobby hebben om met een in
gewikkelde apparatuur zo luid mogelijk
voorbijdenderende treinen te laten ho
ren of aardverschuivingen. Boze tongen
beweren wel eens, dat wij onder één
hoedje spelen met de politie om zo alle
mogelijke getuigenissen op de band
vast te legigen. Allemaal onzin, want u
moet dat jagen naar geluid eigenlijk
vergelijken met iemand, die graag post
zegels verzamelt of een verwoed foto
graaf is."
Voor zieken
Wel, zo vinden die geluidsjagers het
fijn om van alles met geluiden te doen
en daarom zijn er bij, die 's morgens
om vier uur opstaan om een bepaald
vogelgeluid te vangen.
„Dat kunnen wij amateurs volgens
mij beter dan beroepsgeluidsmensen,
want die bepalen zich tot één vogel",
vertelde de heer Keyzer, terwijl op de
achtergrond Antilliaanse muziek klonk.
die hij op Aruba met zijn eigen orkestje
had opgenomen. „Vogelgeluiden klim
ken bij ons veel echter, want men hoort
ook de bijgeluiden."
De geluidsjagers doen nog meer:
Zü verzorgen bijvoorbeeld program
ma's voor zieken, blinden en gehandi
capten. „Via de radio verzorgen wij
maandelijks een programma voor de
zieken," legt de heer Lebeau uit.
„Blinden blijven door de band op de
hoogte van de nieuwste boeken, want
die lezen we voor op het bandje. Voor
lichamelijk gehandicapten zorgen we
voor speciale „bandoefeningen".
Zoals een ander boeken in zijn boe-
kenkast heeft staan, zo vindt u bij de
heer Keyzer thuis kleine vierkante
doosjes vol met bandjes in de kast
staan. De meest uiteenlopende zaken
kan bij u laten horen. Die opname van
een kapper in Zwitserland bijvoor
beeld was kostelijk, want terwijl het
bandje afdraaide hadden we het idee,
dat we naast die kapper stonden.
Daarom zal iedere geluidsfiguur u ver
zekeren, dat een foto in vergelijking
met het stalen bandje dood is.
In München is onlangs een fonotheek
geopend. Wilt u een bandje hebben
met een bepaald geluid erop, dan kunt
u daar binnenstappen en het bandje
voor een weekje mee naar huis ne
men.
Behalve een gedrukt blad ontvan
gen de NVG-leden ook regelmatig
nieuws per band: Fonorama heet dat
nieuwsblad. Het is net als bij andere
hobbies, wanneer twee geluidsjagers
bij elkaar zitten, zoals bij ons dus het
geval was, dan raken ze niet uitge
praat over alle ervaringen en moge
lijkheden.
Er zijn jagers bij, die hele documen
taires samenstellen, anderen zijn ge
specialiseerd in het geluid van carillons
en weer anderen volgen alle folkloris
tische feesten.
Wanneer de heer Keyzer volgend
jaar naar Suriname reist heeft hij ook
een groot plan: Hij gaat een documen
taire maken van Suriname, wat voor
hem ongekende geluidskansen biedt.
„Ik heb het u al gezegd," zei de
heer Lebeau by ons afscheid, „Die ge-
luidsjagerU is geweldig. Ik raak er
niet over uitgepraat."
Elke negentig seconden valt er er
gens op de wereld een mens ten offer
aan een verkeersongeval. Men heeft de
cijfers van de aantallen ongelukken
van verschillende landen vergeleken en
vast is komen te staan, dat van iedere
honderd ongelukken er veertig te wij
ten zün aan het verkeer. Een geducht
percentage, dachten wij.
De Nederlandse Vereniging van Geluidsjagers telt ook vrouwen onder
haar leden zoals de twee dames, die u op deze prent ziet. Zij jagen op de
Amsterdamse rommelmarkt naar de geluiden van oude muziekinstru
menten, die uit een nog oudere radio komen.
51
Het appel werd onderbroken door
wilde kreten die vanaf het dek in het
ruim neervielen: Weg met de Duit
sers. leve de geallieerden!
Claes en de bewaker vlogen naar
dek, maar zij vergaten niet de lui
ken af te sluiten.
„We gaan varen", juichten de jon
gens, „Drimmelen is bevrijd
Grote Jan is al onderweg om de
afvaart te regelen."
„Vareneindelijk", zuchtte
Claes en hij danste mee over het
dek van het gevangenschip.
HOOFDSTUK 10
De gevangenen waren onrustig.
Luide stemmen stegen uit het ruim
op en op de planken van de buik-
denning stampten zware laarzen als
of er een heel Germaans leger in
opmars was.
„Je zou zo zeggen dat er onweer
in de lucht zit, ze zijn zo onrustig",
'zei Dove Jan.
„Stil laten loeien, als zij moe wor
den zullen zij er wel mee ophou
den", antwoordde Zwarte Piet.
Zij begrepen elkaar. Er was geen
enkele reden om in te grijpen.
Dit veranderde echter toen doffe
geluiden bewezen dat er klappen vie
len. De jongens uit de hoofdark wer
den gealarmeerd en gedekt door hun
wapens daalde Dove Jan in het ruim
af. De opwinding was groot en de
Feldwebel, die naar Duits voorbeeld
tot kampoudste benoemd was, had
moeite het kabaal te overschreeu
wen.
Dove Jan begreep niets van zijn
gebrabbel.
„Stilte, of ik schiet mijn pistool
op je leeg", donderde hij. De ge
vangenen zagen hem schuw aan.
Zij vreesden deze bullebak. Hij en
Dutch werden angstig naar de ogen
gezien. Het rumoer viel stil en nu
kon de Feldwebel rapport uitbren
gen. In een mengelmoes van Duits
en Nederlands vertelde hij dat de
vier laatst binnengebrachte gevan
genen de oorzaak waren van de on
enigheid.
Minachtend wees hij naar het vier
tal, dat dicht opeen tegen de wand
van het vooronder stond.
Zij stonden daar als een droevig
overschot van Mussolini's glorie en
macht. Zij waren Italianen en met
de Duitsers waren zij uit Frankrijk
teruggedreven tot aan de Amer. Hier
waren zij op eigen geluk gaan zwer
ven en in de Biesbosch prompt door
de valwacht ingepikt.
„Zij willen geen gevangenen zijn",
verklaarde de Feldwebel en hij snoof
„Maar zij zijn gevangen ant
woordde Dove Jan droog.
„Aber zij zijn onze vijanden,
zeggen zij."
Dove Jan begreep er nog steeds
niets van en pas na veel vragen
werd hem de situatie duidelijk.
De Italianen beweerden dat zij na
de capitulatie van hun land tot de
geallieerden behoorden en daarom
hadden zij recht op een plaats on
der de bewakers.
„Lafaards, macaronifressers!"
bromde de Feldwebel.
„De kameraden zullen hen de nek
breken en ik zal het niet kunnen
voorkomen", klaagde hij. Er was
angst in zijn stem. Hij vreesde de
verantwoordelijkheid. De bewakers
waren geen moordenaars, maar tij
dens zijn gevangenschap had hij
meermalen de schoten van een exe
cutiepeloton horen knallen.
Dove Jan en Zwarte Piet overleg
den wat hun te doen stond. Leo was
naar Drimmelen en zij moesten zelf
een beslissing nemen. In het ruim
konden de Italianen niet blijven, als
zij niet vermoord werden zouden zij
een blijvende haard van onrust vor
men. Vrijgelaten konden zij ook niet.
Zij waren met de wapenen in de
hand gevangen genomen en hun hou
ding was daarbij alles behalve pro
geallieerd geweest. Er had zelfs
even een vuurgevecht gedreigd.
Zwarte Piet wist de oplossing. De
Italianen konden in de ark van Iets
ondergebracht worden. De eerste
Duitsers hadden ook in die ark ge
zeten.
Dat wordt dan onze Italiaanse
afdeling", grinnikte Dove Jan.
Dit geschil was opgelost, doch de
volgende dag bracht een nieuw inci
dent met de gevangenen. Nu wer
den door de valwacht vijf S.S.-ers
in het ruim gesmeten. Dit was in
strijd met de belofte die aan de
Wehrmachtsoldaten gegeven was.
Geen S.S.er zou bij hen opgesloten
worden. En nu werden er vijf tege
lijk binnengebracht. Dit namen zij
niet, zij waren fatsoenlijke kerels.
De botsingen waren heftiger dan
die van de vorige dag, maar de ge-
lillllllHlltllllllllllllllllllllllIHlHIItlllihHIIIIIIIIIIIIUUUllUUtUMUItlltlUIUKIIM
door C. Baardman
nilllllIHMItllllllHtlllllllllllUllllllllllllllllllllltllltlllllHIIIX^IIItlllUMtllllllUIIP
pathie van Dove Jan. Hij vormde
een soort rechtbank en die loste het
geschil „ten bate van de gemeen
schap" op. Er vielen enige schoten,
er werd een graf gedolven en in het
gevangenkamp was de rust hersteld.
„Zij blijven wel kalm, als je maar
weet hoe je met hen moet omgaan",
zei Dove Jan en hij meende het ern
stig.
Grote Jan en Leo waren in Drim
melen toen dit dorp op zondagmor
gen door de Poolse divisie bevrijd
werd. Minister, de dominee van Ma
de, was zo begeesterd dat hij geen
ogenblik de Polen verliet. Zijn vrien
den uit het verzet noemden hem na
deze dag „de Poolse dominee".
(Wordt vervolgd.)
daarbij opgewonden door zijn neus. vangenen hadden nu de volle sym-
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Minister De Pous
(Economische zaken) stelt een on
derzoek in naar de prijsstijging van
het wittebrood in verscheidene de
len van ons land- Maandag komen
de bakkers uit Tilburg, de Lang
straat en Den Bosch aan de beurt;
daarna volgt waarschijnlijk een ge
sprek met de Haagse bakkers, die
de prijs van alle broodsoorten be
halve volksbruin- en volkswitbrood
met één cent per 800 gram hebben
verhoogd.
Het gesprek van maandag zal gaan
tussen de minister, de z.g. rayonale
bakkerijcommissies en de werkne
mersorganisaties. De minister is van
mening dat de prijsverhoging in di
verse delen van Noord-Brabant in
strijd is met het prijzenbeleid van
de regering. Volgens de Katholieke
Nederlandse Bakkersbond is echter
voor prijsverhoging van luxe brood
geen toestemming nodig, omdat de
prijs van dit soort brood vrij is. De
bakkers zelf hebben de vorige maand
tegenover boze huismoeders gezegd'
dat de prijsverhoging een gevolg was
van een tijdelijke toevoeging, tijdens
de vakanties, van suiker en vet, die
de houdbaarheid van het brood zou
hebben vergroot. Het ligt evenwel in
de bedoeling deze toevoeging, en daar
mee de prijsverhoging, ook na de va
kanties te handhaven.
Hogere Ionen
In Den Haag is de prijsverhoging
gemotiveerd met een verwijzing naar
de hogere lonen in de pas herziene
C.A.O. voor de bakkerij. Maar er is
geen twijfel aan dat de minister niet
zal instemmen met een dergelijke
compensatie. Het is thans mogelijk
dat hij zowel voor het geval in Noord-
Brabant als voor dat in Den Haag een
prijsstop zal afkondigen.
Van onze correspondent
UTRECHT. De 45-jarige pension
houdster, mevrouw J. G. van N. te
Utrecht werd gisternacht wakker door
gestommel naast haar bed en door het
nerveuze heen en weer springen van haar
hond.
De vrouw zag in het duister een man,
die stond te rommelen in de laden van
het dressoir naast het bed.
De pensionhoudster, die ziek was, wil-
d'e de man laten schrikken. Zij gaf met
de platte hand een paar klappen tegen
het dressoir.
De man schrok niet en ging evenmin
aan de haal. Hij keerde zich om en gaf
de vrouw met de vlakke hand een pats
in het gezicht. „Hou je koest", siste hij
geplaagd. Dat kan ook voor de hond be
doeld zijn geweest.
Weg
Het gestommel was intussen tot andere
vertrekken doorgedrongen. Diverse pen
siongasten kwamen er op af. Toen het
in de verwarring tot de slaapdronken
mensen was doorgedrongen wat er aan
de hand was, bleek de onbekende weg te
zijn.
Niemand heeft hem goed gezien, waar
door niemand een signalement kon op
geven.
Er wordt niets vermist.
IN BAARLAND
BAARLAND. De heer L. Polder
man, wachtmeester le klas der Rijks
politie, is met ingang van 15 augustus
1961 benoemd ter standplaats Arne-
muiden.
Dit vertrek van de postcommandant
der Rijkspolitie te Baarland was voor
het gemeentebestuur aanleiding om na
afloop van de openbare vergadering
van de raad het echtpaar Polderman
ten gemeentehuize te ontvangen.
Burgemeester W. N. van Liere schets
te de verdiensten van de heer Polder
man als politieman in de Baarlandse
samenleving gedurende de 9 jaar dat
hij te Baarland heeft gestaan en bood
de heer Polderman namens het ge
meentebestuur een doos sigaren aan
en mevr. Polderman een bloem. Wet
houder de Vriend, namens de raad
sprekend, sloot zich gaarne bij deze
woorden aan, ook hij gewaagde van de
prettige verhouding tussen de bevol
king van Baarland en de thans vertrek
kende wmr. le klas Polderman. De
heer Polderman sprak een dankwoord.
Sterke boerenkoolplanten kunnen nu
op de voor hen bestemde plaats gepoot
worden; ze verlangen wel verse grond
en dat wil dus zeggen: niet poten op
een plaats waar verleden jaar ook al
koolsoorten groeiden. Overigens stellen
ze niet zo veel eisen en zullen ze op alle
grondsoorten wel groeien. De planten
moeten wel op voldoende afstand ge
poot worden; een onderlinge ruimte van
ongeveer zestig centimeter hebben ze
zeker wel nodig.
door
fe;
|nmiimiiiiiiiii!iiiinHiiiiiiniiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiwiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiNHiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiwiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiitnniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui!§
30. Toen Kappie en Longnoos in de
40ste straat kwamen, viel het hen niet
moeilijk om het huis te vinden, waar
de gangsters de maat hadden binnenge
bracht. De ramen werden juist openge
schoven door dames die gillend de aan
dacht van de voorbijgangers trokken.
„Help! Politie....!!" riepen zij. „Een
overval van gangsters!"
„Hier is de politie reeds!" meldde
Longnoos. „Laat iedereen zijn kalmte
bewaren, niets aanraken en niemand
het huis verlaten!"
„D-Dat is al gebeurd!" zei miss Pe
perclip, toen zij binnentraden. „De
gangsters zijn er juist weer vandoor in
een oude auto."
„Was er een zeeman bij met een
baard?" vroeg Kappie gespannen.
De dame knikte. „Ze noemden hem
tante Cato," zei ze. „Ze waren iets ake
ligs met hem van plan geloof ik. Ze
zijn naar de 10e avenue nummer 1!"
„Alle kniezebieters-op-een-houtvlot!
Laten we dan opschieten, Longnoos!"
riep Kappie uit. „Vooruit hijs je zei
len, man, volle kracht vooruit naar de
tiende avenue!"
Longnoos antwoordde echter niet. Hij
staarde stil naar een grijze knoop, die
onder de tafel lag.
„Een slobkousknoop...." prevelde hij,
het voorwerpje opbergend in zijn zak
doek. „Vermoedelijk afkomstig van een
kledingstuk dat wordt gedragen door
ene Tonio Morelli, alias „Pets" Domino.
Het bewijs is geleverd; de gangsters
waren hier enhij raapte iets an
ders opte oordelen naar deze
baardhaar bevond uw matroos zich bij
hen. Nu moeten we nog te weten ko
men, waar zij zijn heengegaan..:
Met een gesmoorde kreet stormde
Kappie de deur uit....
36. „Wat is dat!" blafte Fenton, „wie
waagt het, onaangediend bij mij bin
nen te komen vallen?!"
De arme krijgsknecht begon opgewon
den te stamelen.
„Majesteit, vergeef me, de gevange
ne...."
Magister Tifferoen beduidde hem met
een handgebaar te zwijgen en zei toen:
„Majesteit, het zal mijn schuld zijn.
Toen ik zojuist de gevangene verliet,
gaf ik bevel, dat ik onmiddellijk ge
waarschuwd moest worden, wanneer de
ziekte zou verergeren. Als ik mij niet
vergis, heeft deze krijgsknecht zulks te
melden."
„Spreek!" riep Fenton de krijger toe.
„Het is zoals de heelmeester zegt. Ma-
iesteit," zei de man. „De gevangene
ijlt en schreeuwt en zwaait met zijn
armen. Hij heeft een hoog rode kleur
en het zweet staat hem op het voor
hoofd!"
„Vergun mij, majesteit," sprak Ma
gister Tifferoen, „terwille van de ge
nezing, die U mij opdroeg, moet ik mij
naar de gevangene haasten!"
„Het is goed," sprak Fenton. Maar
ik kom kijken. Ik wil die hevige ziek
te van Otto van Irtin wel eens zien1"
Als gevolg vau hooibroei is gister
morgen brand uitgebroken in de boer
derij van de gebroeders Van Benthem
aan het Zuideinde in Blankenheim De
brandweren van Kuinre en Blokzijl' ziin
twee uur met het blussen bezie ge
weest. 6
