Piratenzender verwekt opschudding in Algerije SPEL DER ZEVEN VERGISSINGEN
„GEHEIME LEGER" PLEEGT®
AANSLAG OP GOLFLENGTE
O.A.S. wint
sympathie
KARDINAAL
VAN ROEY
OVERLEDEN
?ANG
I
Driejarig voorspel
vol sombere klank
Kroestjtsjef brengt
bezoek aan Afrika
Westen kalm na
rood dreigement
KIKVORSMANNEN BERGEN
SLACHTOFFERS BUSRAMP
Gouden halssnoer voor Prinses
Gevaarlijke verf
waarschijnlijk
niet in de handel
Wij laten ons niet
in zenuwenoorlog
jagen
Katanga weer
vertegenwoordigd
in parlement
RUSSISCHE STEUN AAN TUNESIË
Russische jagers
schieten Perzisch
vliegtuig neer
Maandag 7 augustus 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 5
MAATREGELEN
ACHT VERMISTEN
Toelating
Schout bij Nacht Reeser:
é&ZsTe.
GEWIJZIG
TEKENING
KWESTIE-BERLIJNPARIJSE HOOFDSCHOTEL
Vervolg van pag. I
Deur open
Van onze speciale verslaggever
PARIJS. De ondergrondse beweging van de Fransen in Algerije, de O.A.S., heeft zaterdag
middag een stunt uitgehaald, waarvan men een ogenblik dacht dat zij het begin van*een nieuwe
opstand zou zijn. Precies om 13 uur viel de regeringszender France V na een aanslag uit, waarop een
piratenzender van de O.A.S. op dezelfde golflengte van 306 meter in werking trad. De bij verstek ter
dood veroordeelde Franse generaal Gardy hield een felle rede tegen de politiek van De Gaulle in
Algerije.
In de stad Algiers dacht men aan
een nieuwe putsch van officieren en
leden van de O.A.S. Reeds gilden de
claxons van Franse automobilisten
„ti-ti-ti-ta-ta", waarmee zij plegen te
pleiten voor „Algérie Frangaise".
Gedurende 23 minuten bleven de
radiopiraten aan het woord. De officiële
zender R.T.F. Alger was uitgevallen na
een aanslag van de O.A.S. op een
elektriciteitscentrale, die de zender van
stroom voorziet en 23 kilometer van
Algiers ligt.
De zender van de O.A.S. verkondigde:
„Hier radio-Frankrijk, de stem van
Frans-Algerije. Generaal Gardy, de
inspecteur-generaal van het vreemde
lingenlegioen, lid van de hoogste raad
van de O.A.S., spreekt tot u."
Gardy, die zijn rang heeft verloren
na zijn terdoodveroordeling bij verstek
wegens deelneming aan de opstand van
generaal Salan tegen de Gaulle in
'april, beweerde dat hij „de stem van
de waarheid" verkondigde.
In plaats van een nieuwe opstand
kondigde Gardy slechts aan dat „weldra
de dag zal komen waarop de Fransen
in Algerije zullen moeten kiezen tussen
de persoonlijke belangen van één man
(de Gaulle) en de belangen van het
vaderland".
Ondertussen hadden de Franse auto
riteiten in de stad Algiers maatregelen
genomen. De kazernes werden geblin
deerd, de regeringsbureaus gesloten.
Reeds na 23 minuten zweeg Gardy. Pas
om kwart over drie had de officiële
zender weer stroom.
Onder de Fransen in Algerije heeft
de O.A.S. door deze stunt opnieuw aan
sympathie gewonnen. De radiopiraterij
werd namelijk uitgevoerd op het ogen
blik dat de Franse minister voor
Algerijnse zaken, Joxe, juist een offi
cieel bezoek aan Algerije bracht. „Dat
toont de sterkte van de O.A.S.", be
weren hun medestanders thans.
Joxe zal dinsdag samen met de
minjster van defensie, Messmer, die
ook in Algerije was, aan president de
Gaulle rapport uitbrengen over de toe
stand onder de bevolking en de mili
tairen in Algerije.
Niets duidt er nu te Parijs op dat de
stunt van de O.A.S. enige invloed zal
hebben op de hervatting binnen enige
weken van de onderhandelingen tussen
de Franse regering en de Algerijnse
opstandelingen en ook met Tunesië.
Wel blijkt uit de weerklank die de
illegale radiouitzending bij de Franse
bevolking van Algerije heeft, hoe weinig
sympathie de Franse regering met haar
plannen voor een onafhankelijk Algerije
nog altijd onder deze Fransen heeft.
Ook nam de afgelopen 24 uur het
aantal aanslagen snel toe, zowel van
de O.A.S. als van de F.L.N., de Alge
rijnse opstandelingenbeweging.
President de Gaulle zal zijn vakantie
onderbreken om dinsdag met premier
Debré en de minister voor Algerijnse
zaken. Joxe, de kwestie-Algerije en de
kwestie-Bizerta te bespreken.
HERGISWIL (AP, Reuter). Twee
bergingsschepen met zware kranen
hebben zaterdagmorgen de bus die
woensdag in het Vierwoudstedenmeer
stortte uit de 55 meter diepe modder
laag getrokken. Toen de bus on
geveer dertien meter onder het wa
teroppervlak hing, begonnen kikvors
mannen van de Zwitserse politie met
de berging van de lijken die nog in
de bus aanwezig waren.
Ondanks het vroege uur waren hon
derden mensen samengestroomd om
het bergingswerk gade te slaan, maar
de politie hield de menigte op een gro
te afstand.
Zes maal moesten de kikvorsmannen
een droeve last overdragen. Zodra al
le lijken en bagage waren overgebracht
werd de bus langzaam naar de kleine
haven van Hergiswil gesleept en daar
op het strand gezet. De voorzijde van
de bus is zwaar beschadigd en een
deel van de motor scheen te zijn afge
rukt.
Nadat de bus op het droge was ge
bracht werd nog een zevende lijk be
klemd tussen de banken gevonden. Acht
mensen worden nog vermist. Men
neemt aan dat deze uit de bus zijn ge
slingerd toen die op de bodem van het
meer terecht kwam.
De turnzaal van de school van Her
giswil is als rouwkamer ingericht. Twee
overlevenden van de verongelukte bus
hebben de gruwelijke taak hun ver
dronken medepassagiers te indentifice-
ren.
Men zal vandaag trachten de acht
nog vermiste lijken te vinden.
In deze bus werden woensdag
zestien Amerikaanse toeristen naai
de bodem van het Vierwoudste
denmeer gesleurd, een gruwelijke
dood tegemoet. Door de kapotte ra
men van de gehavende bus, die za
terdag aan land werd gehesen,
brachten 22 mensen zich in
veiligheid.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT. De ontdekking van
radium in lichtgevende verf bij de
landmacht in Utrecht zou de vraag
kunnen doen rijzen of deze verf ook
in de handel terecht kan komen. He
lemaal uitgesloten is dat niet, maar
dan zou dat toch een gevolg moeten
zijn van grove onwetendheid of het
zou om voorraden moeten gaan, die
in ons land zijn ingevoerd voordat en
kele jaren geleden wettelijke bepa
lingen zijn uitgevaardigd, aldus dr.
R. Schilt, inspecteur van de volks
gezondheid te Haarlem. In het
Utrechtse geval zou volgens hem
waarschijnlijk sprake zijn van een
verkeerde zending.
De hoofdinspectie Volksgezondheid
heeft overigens geen bemoeienis met
militairen. De wettelijke bepalingen gel
den uitsluitend voor de burgerbevolking.
Zij wordt op drie manieren beschermd
en importeurs krijgen dan ook slechts
een beperkt aantal vergunningen voor
aflevering van verf met radio-actieve
stoffen; dat zijn tot dusver alleen zie
kenhuizen, bepaalde laboratoria en en
kele industrieën.
Die moeten in het bezit zijn van een
speciale toelating op grond van het ra-
dioactieve-stoffenbesluit en een vergun
ning ingevolge de hinderwet, het laat
ste met het oog op het aanwezig zijn
van radio-actieve afvalstof.
Tenslotte schrijft het veiligheidsbesluit
ioniserende stralen nog allerlei maat
regelen voor, die de arbeiders die met
deze stof werken, moeten beschermen.
De Arbeidsinspectie ziet toe op de juis
te naleving van de voorschriften.
Binnen enkele weken zal een militai
re radioactieve-stoffenbeschikking wor
den afgekondigd, waarin opslag en ver
voer van dergelijke stoffen worden ge
regeld.
Van onze correspondent
BRUSSEL (Reuter) De primaat
van de rooms-katholieke kerk in Bel
gië, kardinaal van Roey, is gister
morgen op 87-jarige leeftijd overle-
den.
De boerenzoon uit Vorselaar vlak
bij de Nederlandse grens studeerde
theologie aan de universiteit van Leu
ven, waar hij negen jaar als professor
zou doceren. Reeds in 1926 werd hij tot
kardinaal benoemd.
In de tweede wereldoorlog verhief hij
meermalen zijn stem om te protesteren
tegen de deportaties van joden en ande
re mensonwaardige maatregelen van
de Duitse bezetters, waardoor hij zich
grote populariteit verwierf in België,
Deze populariteit verspeelde hij weer
voor een deel door zich bij herhaling
met de binnenlandse politiek in Belgie
te bemoeien. Hij veroordeelde o.a de
staking die vorig jaar Kerstmis in Bel
gië uitbrak, hetgeen heftige reacties van
socialistische kant uitlokte.
De universiteit van Nijmegen verleen
de hem in 1949 het ere-doctoraat.
HOLLANDIA (ANP/AP) Voor
de verdediging van Nederlands
Nieuw-Guinea bestaan vastomlijnde
piannen, die de laatste tijd niet zijn
gewijzigd. De nieuwe commandant
van de strijdkrachten in Nederlands
ftrjo"Tv-(riiineo sobo"».h'i-naeht L
F Reeser antwoordde dat zaterdag
on - i
worden versterkt met het oog op de
recente verklaringen van generaal
Nasution.
De ni.uwe commandant wees er op
dat de houding van de Indonesische
J.
i i veranderd. Het is niet de bedoeling
zo zei hi m op allerlei uitlatingen
onmiddellijk te reageren met spectacu
laire versterkingen van onze strijd-
k'ach»en.
T)nt "'",1 can .vprPnnn worden in dc
zenuvenoorlog en daarmee „zouden
wy juist in de richting gaan, die de
Indonesiërs wensen", aldus schout-bij
-nacht Reeser.
Hij deelde mee dat het Papoea vrij
willigerskorps zo spoedig mogelijk in
de defensie van Nieuw-Guinea zal
worden geïntegreerd. Schout-bij-nacht
Reeser nam zaterdag het commando
over de strijdkrachten in Nederlands
Nieuw-Guinea over van schout-bij
nacht Platerink.
ELISABETHSTAD (Reuter).
De regering van Katanga zal „bij
wijze van verzoeningsgebaar" ver
tegenwoordigers sturen naar het na
tionale Congolese parlement.
Tot dusverre heeft Katanga, dat zich
meer dan een jaar geleden onafhan
kelijk verklaarde, het parlement in
Leopoldstad genegeerd. Het besluit
om daarmee op te houden is op een
buitengewone kabinetsvergadering ge
nomen.
President Tsjombe heeft de Verenig
de Naties gevraagd er voor te willen
zorgen dat de vertegenwoordigers van
Katanga heelhuids uit Leopoldstad. de
zetel van het nationale parlement, zul
len terugkeren.
Advertentie
Hier Is de volgende
aflevering van hel
Spel van de zeven
vergissingen, gete
kend door de be
kende Franse teke
naar Henry Blanc.
Voor degenen die
het nog niet eerder
gespeeld hebben
geven we nog
even een toelich
ting. Blane heeft
eerst een tekening
gemaakt. Dat is de
bovenste van de
twee hiernaast.
Daarna heeft hij
de tekening over
gemaakt, precies
eender, bijna pre
cies eender want
bij het overmaken
heeft hij zich ver
gist, me» opzet.
Zeven maal. Het
is allemaal in klei
nigheden, en het
spel is nu om die
zeven vergissingen
te vinden.
Mocht U er niet
helemaal zeker
van zijn dat U de
vergissingen alle
maal gevonden
hebt, kijk dan in
de krant van mor
gen. Daarin zullen
wi| de oplossing
publiceren.
Van onze speciale verslaggever
PARIJS De hoofdschotel van
Jt
zijn legale rechten in Berlijn tegen
iedere aanval verdedigen."
25 JULI 1961: Kennedy kondigt in een
de conferentie der drie Weste- televisierede aan dat Amerika de hui-
liyke ministers is de kwestie-
al
dige situatie als gevaarlijk beschouwt.
Hij pleit voor verhoging met 3,4 mil
jard dollar van de Amerikaanse defen
sieuitgaven en zegt dat Amerika zijn
verplichtingen in Berlijn zal nakomen.
MOSKOU (Reuter) Kroesjtsjef
gaat over enige tijd een bezoek aan
Tunesië brengen en zal daarna ver
moedelijk ook naar andere Afri
kaanse landen gaan.
De Tunesische minister van buiten
landse zaken, Sadok el Mokkadem,
maakte het afgelopen weekeinde be
kend dat Kroesjtsjef een persoonlijke
uitnodiging van president Bourguiba
had aanvaard.
Het tijdstip van het bezoek zou later
worden vastgesteld, zei Mokkadem.
,,De Sowjetunie", zei de Tunesische
minister, ,,is bereid ons alle hulp te
geven die wij nuttig achten." Over de
aard van die hulp wilde Mokkadem
zich niet uitlaten.
De dezer dagen verleende Russische
kredieten aan Tunesië 25 miljoen
roebel zullen worden gebruikt voor
de aanleg van een stuwdam in het noor
den van Tunesië en voor de bouw van
een technische school, zei Mokkadem.
Daarover zouden binnenkort in Tunis
verdere besprekingen beginnen. Met
de kwestie Bizerta had die hulpver
lening niets te maken; er was al maan
den over onderhandeld,
Over de kwestie Bizerta had Mokka
dem in Moskou wel gesproken. Hij
wilde ook daarover niet veel zeggen.
„Alles hangt van Frankrijk af", zei
hij.
In het Russiisch-Tunesische commu
niqué dat werd gepubliceerd na afloop
van de besprekingen van minister Mok
kadem werd het Tunesische standpunt
herhaald en opnieuw aangedrongen op
behandeling van het geschil in een bui
tengewone zitting van de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties.
Volgens het communiqué had minis-
ster Mokkadem er op gewezen dat Tu
nesië besloten had met alle middelen
te strijden voor de opheffing van de
Franse bases bij Bizerta.
Ook het bekende Russische stand
punt over de wenselijkheid van ophef
fing van alle buitenlandse militaire
bases werd in het communiqué tot uit
drukking gebracht. Het Russische volk
en de Russische regering, aldus het
communiqué, zijn overtuigd van de
rechtvaardigheid van de strijd voor
het volledige herstel van de Tunesische
soevereine rechten in Bizerta.
Berlijn, waarover men
zestien jaar lang discussieert. De
basis van de vrije status van Ber
lijn, dat 175 kilometer van de West-
duitse grens, diep in communistisch 29 JULI 1961. Kroesjtsjef 2egt tegen de
Oost-Duitsland ligt,_ wordt gevormd Amerikaanse diplomaat McCloy:
„West-Berlijn is een rotte kies in mijn
kaak; die kies moet eruit."
door Russisch-geallieerde overeen
komsten uit de jaren 1944, 1945 en
1948.
Het voorspel van de conferentie van
vandaag kan men aldus samenvat
ten;
27 NOVEMBER 1958: Kroesjtsjef dreigt
de kwestie-Berlijn binnen zes maan
den „op te lossen". Hij wil van Ber
lijn een „vrije stad" maken met uit
schakeling van de band met het Wes
ten.
11 MEI 1959: De ministers van buiten
landse zaken der Grote Vier, dus in
clusief de Sowjetunie, vergaderden te
vergeefs tot 5 augustus over de kwes
tie Berlijn.
15 SEPTEMBER 1959: Kroesjtsjef be-
zoekt president Eisenhower in Camp
David en bereikt niets inzake Berlijn.
16 MEI 1960: Een bijeenkomst tussen
Eisenhower Kroesjtsjef, Macmillan
en de Gauile mislukt na het incident
met het Amerikaanse U-2 vliegtuig
dat boven Rusland spioneerde.
In zes maanden
3-4 JUNI 1961: Kroesjtsjef en Kennedy
bespreken in Wenen de kwestie-Ber
lijn. De Russische premier overhan
digt de Amerikaanse president een
brief met de mededeling dat de situ
atie rondom Berlijn in zes maanden
„genormaliseerd" zal worden,
Kroesjtsjef beweert; West-Berlijn is
een graat in mijn keel". Kennedy zei
na de conferentie: „We gaan een fris
se winter tegemoet".
15 JUNI 1961: Kroesjtsjef verklaart in
een radiorede dat de kwestie nog dit
jaar uit de wereld zal worden gehol
pen.
9 JULI 1961: Kroestsjef spreekt over
verhoging met 3,5 miljard roebel van
de Russische militaire uitgaven.
17 JULI 1961: De Westelijke Grote Drie
beantwoorden Kroesjtsjefs brief van
4 juni en zeggen: „Het Westen zal
3 AUGUSTUS 1961: Kroesjtsjef zegt te
gen de Italiaanse premier Fanfani:
„Het probleem-Berlijn zal door over
leg worden geregeld."
Neptunus Zutphen houdt op 12 en
13 augustus in het Graaf Ottobad een
nationaal waterpolotoernooi voor dames
en heren. Tot de deelnemende ploegen
behoren Zwemclub Rotterdam. Neptunus
Arnhem, UZSC, Neptunus Amersfoort,
Polar Bears, Zwemlust, VZV, AZC Apel
doorn, AZC 1882 en Neptunus Zutphen.
TEHERAN (Reuter). Russische
jachtvliegtuigen hebben vrijdag boven
de Kaspische zee een Perzisch vracht
vliegtuig aangevallen. Een van de moto
ren werd in brand geschoten, maar de
automatische brandblusinstallatie ver
stikte het vuur met schuim. Het toestel
heeft daarna een noodlanding gemaakt.
Volgens een vertegenwoordiger van de
Perzische regering is het Perzische mi
nisterie van buitenlandse zaken bezig
een protestnota aan Rusland op te stel
len.
De Nederlandse voetbalclub Blauw
Wit, die op het ogenblik een trip door
Rusland maakt, zegevierde gisteren te
Odessa met 2—1 over een legerteam uit
die stad. Mul maakte de Amsterdamse
treffers.
Het Westlands Druivenschaaktoernooi
wordt dit jaar gehouden op 31 augustus,
4 en 7 september te Naaldwijk.
Met geen woord werd gisteravond
gerept over de communistische top
conferentie, die te Moskou is gehou
den. Met geen woord ook werd ge
rept over de tweede Russische tocht in
de ruimte al vroegen Amerikaanse
delegatieleden gisteren tijdens de confe
rentie geregeld aan wachtende journa-
de tweede cosmo-
listen waar Titof,
naut, was.
Men was niet getroffen door de
recente uitlating van Kroesjtsjef tegen
over de Italiaanse premier, Fanfani,
dat een nieuwe Westelijke luchtbrug
naar Berlijn, als antwoord op eenzij
dige Russische maatregelen, tot een
gewapend conflict zou leiden.
Dergelijke uitlatingen, zoals ook in
de laatste Russische nota's voorkomen,
bevatten „de gebruikelijke overdrijvin
gen en extreme taal", zei de Ameri
kaanse woordvoeder.
Als voornaamste concrete resultaten
van dit overleg beschouwde men gis
teravond te Parijs:
"1 de deur voor onderhandelingen met
de Sowjetunie is bepaaid niet dicht
geslagen;
O de Sowjetunie is echter nogmaals
duidelijk gemaakt dat het Westen
economisch en militair voorbereid is op
welke eenzijdige Russische handeling
in Berlijn ook en er niet voor zal
terugdeinzen zijn plannen in daden om
te zetten;
Eigen nieuwsdienst
ACAPULCO. Temidden van onge
veer dertig gasten heeft prinses Irene
zaterdag in de Mexicaanse badplaats
Acapulco haar 22ste verjaardag ge
vierd. Onder het gezelschap waren
prins Bernhard daartoe speciaal
overgevlogen van de villa van de ko
ninklijke familie in Italië en enkele
leden van het gezin van president Ma-
teos.
De jarige prinses droeg een fraaie
zomerjapon. De gasten droegen allen
shorts en shirts. Het feest werd gege
ven op een terras met uitzicht op de
baai van Acapulco.
De vrouw van de Mexicaanse presi
dent bood prinses Irene een gouden
halssnoer aan, vervaardigd naar een
antiek Majamodel, dat is gevonden in
de ruïnes van Monte Alban. Het be
staat uit 125 oude Mexicaanse goud
stukjes en een Amerikaans twintig-
doilarstuk. Van de president kreeg zij
een platte gouden armband.
Gisteren was de prinses met enkele
vrienden en vriendinnen te gast op
een feest in het huis van president
Mateos. Ook daarvoor waren onge
veer dertig gasten uitgenodigd.
Koningin Juliana en prins Bernhard
hebben de Mexicaanse president Ma
teos en zijn gezin voor een bezoek
aan Nederland uitgenodigd.
q in het geheel van de Navo zal be-
slist worden welke verdere stappen
er genomen zullen worden.
De vraag te Parijs was gisteravond
alleen: „Wie gaat er nu uitnodigen voor
nader overleg over Berlijn, het Westen
of de Sowjetunie? Of is hetgeen thans
gezegd is niets anders dan een uitno
diging van het Westen aan de Sowjet
unie om het Westen voor zulk overleg
uit te nodigen? In dat laatste geval
hebben de Russen opnieuw het initia
tief in handen en dat is zeer beslist niet
de bedoeling geweest van deze Parijse
conferentie".
Op de achtergrond van dit laatste
punt staat een controverse, welke tij
dens het overleg op zaterdag aan den
dag is getreden. De Amerikanen en
Engelsen zouden zaterdag hebben ge
opperd de Russen voor te stelien met
het Westen overleg over Berlijn te
plegen. De Fransen en Westduitsers
moesten daar niets van hebben: zij wil
den een tactiek van afwachten volgen.
Tegenover de Engels-Amerikaanse
soepelheid waar het het onderzoeken
van de mogelijkheid van onderhande
lingen met Moskou aangaat voordat
Kroesjtsjef een Russisch-Oostduits vre
desverdrag tekent, stond dus de harde
Frans-Duitse houding: blijven staan op
de basis van de viermogendbedenover-
eenkomsten voor Berlijn, geen centi
meter daarvan afwijken.
Parijs en Bonn moesten niets heb
ben van een politiek van de Russen
lokken met concessies, zoals bijvoor
beeld de erkennning van de Oder-
Neissegrens in ruil voor vaste garan
ties voor Berlijn.
Vandaag bespreken Rusk, lord Home
en Couve de Murville de kwestie-Laos
en andere Aziatische problemen, waar
onder de toelating van communistisch
Cnina tot de Verenigde Naties.
Advertentie
Grote HUNTER
fotowedstrijd
„Vaderen Zoon"!
150 Prijzen van
f. 1000.- tot f.ïS»
Zie affiches:
Sigaret.,?
HUNTERI