Vlot en luchtig spel van
beroemd schrijver
je ziet de
vooruitgang
x
Nieuwe programmering zal
gaatjes vullen bij N.T.S.
Voor Simonetta
geen applaus!
„LITERATUUR" VAN ARTHUR SCHNITZLER
gevitaliseerd
je proeft de ontwikkeling
Opmerkelijke film
van Kees Brusse
KOELE ONTVANGST VAN
„HEEL" LANGE ROKKEN
Den Haag krijgt
crematorium
Donderdag 20 juli 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
vandaag
I
Verse sinaasappels
maken Si-Si veel gezonder l
vandaag
|ln het kort
Het rooksignaal van de 20ste eeuwl
14 Ct.
LS.D. wondermiddel
Rattigan's Harlekinade
Cammermans in eenacter
Wereldfestival gymnastiek
Pag. 9
Van een onzer redacteuren
DE televisie brengt vanavond
weer eens een licht en luchtig
éénaktertje in de huiskamers.
Het heet „Literatuur" en is
geschreven door de Weense arts Ar
thur Schnitzler (1862—1931), die tus
sen 1890 en 1920 behoorde tot de
grootste toneelschrijver van het nog
keizerlijke Oostenrijk. „Literatuur"
is een van de tientallen stukken, die
de Weense schrijver met zijn drukke
dokterspraktijk en zijn grote belang
stelling voor het bloeiende culture
le leven van zijn woonstad, schreef.
De titel klinkt wel gewichtig, maar
het spelletje is het allerminst. Het is
een goed in elkaar gezet en geestig
spottemijtje op de literatuurbedrijvers
rondom de eeuwwisseling in het nog
heftig levende Wenen, dat echter al
heel dicht bij de ondergang stond.
De drie figuren in „Literatuur" zijn
de dichteres Margarete, haar verloof
de Klemens en haar vroegere geliefde
Gilbert. Margarete staat op het punt
van trouwen met Klemens, die echter
niet te spreken is over de schrijve
rij van zijn geliefde. Vooral haar gloei
ende liefdesgedichten hebben zijn mis
noegen opgewekt. Zijn wrevel wordt
nog groter, als Margarete vertelt, dat
zij een roman heeft geschreven, die
al is gedrukt en over een week zal
verschijnen.
Als Klemens woedend het huis uit
is gelopen, krijgt Margarete bezoek
van haar collega-schrijver Gilbert, met
wie zij vroeger een verhouding heeft
gehad. Gilbert heeft ook al een roman
geschreven. Daarin heeft hij de brief
wisseling met Margarete opgenomen.
Alles loopt 'goed af, doordat Klemens
de hele oplage vam Margarete's boek
opkoopt en in de papiermolen laat ver
nietigen.
Speels en met ironische humor heeft
Schnitzler dit gegeven uitgewerkt. Tot
welke speelsheid hij in staat is weten
de schouwburgbezoekers wel uit de
stukken, die na de tweede wereldoor
log geregeld zijn opgevoerd. De tele
visiekijkers zullen zich de naam van
Schnitzler misschien nog wel herinne
ren van de film ,,La Ronde", die naar
zijn toneelstuk „Die Reigen" werd ge
maakt.
In zijn tijd was hij een beroemd
man, die met volle teugen genoot van
het bruisende Wenen van zijn tijd,
maar die ook met spot de tekenen van
het verval scherp uitbeeldde in novel
len, romans en toneelstukken. „TJ was
als arts aan 'het sterfbed van Wenen
en hebt de laatste charmes van de stad
met zachte hand aangeraakt", zei een
collega-schrijver.
Schnitzler stierf, toen het keizerlij-
ke Wenen al lang dood was. Twee
jaar later smeten de nazi's al zijn
werk op de brandstapel, omdat hij jood
was. Lange tijd bleven de toneelstuk
ken daarna vergeten, totdat zij na de
oorlog opnieuw de belangstelling trok
ken en ook buiten Oostenrijk geregeld
werden opgevoerd.
Met „Literatuur" opende de toneel-
Bijna ging het mis in de liefde tussen het dichteresje Margarete (Yoka
Beretti) en haar verloofde Klemens (Guus Verstraete). Maar Arhur
Schitzler, de schrijver van het televisiestuk van vanavond, zorgt ervoor
dat alles terecht komt.
groep Ensemble op 1 januari van dit
jaar de tweede helft van het toneel-
seizoep. Met Yoka Beretti als de dich
teres, 'Guus Verstraete als haar aris
tocratische verloofde en Wim van den
Heuvel als haar vroegere geliefde
werd dat een Tjjot en luchtig plezier
onder regie van Jan Retèl. Dezelfde
drie spelers zullen 'het spelletje van
avond ook nu onder regie van Jack
Dixon, voor de televisie brengen.
radio
Advertentie
Haal ook
heerlijke
Si-Si
in huis! J
DONDERDAG. Het concert,
dat vanavond onder leiding van
Stanislaw Skrowaczewski om 8.05
over de zender Hilversum 2 wordt
uitgezonden, brengt het Residentie-
Orkest voor de microfoon met Mal
colm Frager als solist in het Twee
de Pianoconcert van Prokofieff.
De andere werken op het program
ma zijn de Symfonie in A, KV 201
van Mozart en de Symfonie in D
opus 47 van Sjostakowitsj.
Over het derde programma van
de B.B.C. vanavond om 9 uur een
liederenrecital door de nu ook in
Nederland beroemde mezzo-sopraan
Teresa Berganza, die begeleid wordt
door haar echtgenoot Felix Lavilla.
Degenen, die tussen de middag kans
zien naar de radio te luisteren, ver
wijzen wij naar twee programma's
die de moeite waard zijn. Om 12.04
via Hilversum 1 het Roger Wagner
koor met bekende Zuidamerikaanse
liedjes en om 12.43 via Hilversum 2
de Belgisch-Franse chansonnier Jac
ques Brei met eigen liedjes.
Minnaars van het stijltje van Pia
Beek kunnen vanavond om 11.10 te
recht bij de zender Hilversum 2.
De componist Albert Ketelbey ten
slotte wordt herdacht op de andere
Hilversumse zender, om 11.30. U
hoort o.a. zijn Kloostertuin en zijn
Perzische markt.
HILVERSUM De staatssecre
taris van O., K. en W. heeft zijn
goedkeuring gehecht aan het plan
van de N.T.S. voor een nieuwe
programmering met ingang van 1
cktober. De N.T.S. had toestemming
gevraagd om na die datum program
ma's van de omroeporganisaties te
mogen overnemen en ze onder haar
vlag op het beeldscherm te brengen.
Noodzaak
Uitgangspunt voor dit plan was de
noodzaak voor de N.T.S. om na de
uitbreiding van de zendtijd per
1 oktober gemiddeld tien uur per week
te verzorgen. De staatssecretaris van
O.K. en W. heeft namelijk het per
centage van de zendtijd, dat voor
rekening van de N.T.S. moet komen,
vastgesteld op veertig en dat komt neer
op rond tien uur per week. De vaste
rubrieken van de N.T.S., de Eurovisie
uitzendingen en de extra uitzendingen,
nemen hiervan niet meer dan acht uur
in beslag.
Om dit gat van twee uur per week
te vullen heeft het bestuur van de
N.T.S. eenstemmig besloten hiervoor
regelmatig eeri keus te doen uit het
arsenaal van uitzendingen, dat de om
roepverenigingen op hun programma
hebben staan. De uitzendingen die
worden overgenomen, blijven het
werkstuk van de televisiemedewerkers
van de betrokken omroepvereniging,
maar komen onder het embleem en
onder de verantwoordelijkheid van de
N.T.S. op het beeldscherm. De door de
overheid vastgestelde gemiddelde kost
prijs van één uur zendtijd 5500
wordt door de N.T.S aan de omroep
organisatie betaald. De keus wordt ge
daan door de programmacommissie
van de N.T.S. na advies van het
bureau programmazaken
Het bestuur van de N.T.S. heeft ook
de alternatieve mogelijkheid over
wogen om een eigen regie- en presen
tatiestaf te gaan aantrekken, maar dat
zou hebben betekend, dat voor het
vullen van twee uur zendtijd per week
een toch altijd zeer grote en gevarieer
de groep medewerkers zou moeten
worden aangesteld. Bovendien zou de
N.T.S. zich dan als zesde zuil gaan
presenteren en in de stichting is juist
de samenwerking van de omroep
verenigingen belichaamd.
De voorzitter van de N.T.S., de heer
Schüttenhelm, noemt de uit noodzaak
geboren nieuwe werkwijze een grote
en ook verheugende wijziging in het
bestel, omdat de gedachte aan grotere
samenwerking van de omroeporgani
saties daarmee tot meer leven is ge
wekt. Hij is van mening dat na 1 okto
ber een nieuw tijdperk voor de Neder
landse televisie wordt ingeluid.
De uitzendingen na 1 oktober op
zaterdag en zondag zullen om half
acht beginnen. Het aanvangsuur op de
overige dagen blijft gehandhaafd. Het
weekjournaal komt voortaan om half
acht op zondagavond gevolgd door het
sportjournaal, dat om acht uur begint.
De filmavond blijft, althans voorlopig,
gehandhaafd op de dinsdagavond. Er
worden besprekingen gevoerd met de
Bioscoopbond om de films op maandag
te brengen, maar deze hebben nog niet
tot resultaat geleid.
Zaterdagsmiddags tussen drie en vijf
uur verzorgen de omroeporganisaties
een programma, dat, ook al weer voor
lopig, bestaat uit films, reportages,
telerecordings, enz. Het gebrek aan
studioruimte noodzaakt hiertoe.
In de praktijk lijkt er vooralsnog
weinig te zullen veranderen, zeker
aan de kant van de Nederlandse
televisiekijkers. Om aan een wet
telijk voorschrift te voldoen heeft
de N.T.S. en hebben dus ook de
omroeporganisaties deze eigenlijk
wel voor de hand liggende oplos
sing van gezamenlijke programma's
genomenzoals wij die bij de radio
al kennen.
Of er sprake is van een nieuw
tijdperk bij de Nederlandse televisie,
zoals de heer Schüttenhelm zei,
menen wij toch te moeten betwijfe
len. Dat ten slotte liet embleem
van Avro, Vara, V.P.R.O., N.C.R.V.
of K.R.O. wordt vervangen door dat
van de N.T.S., ach, de geroutineer
de kijker zal de regisseurs en de
produktieleiders die genoemd blij
ven worden, toch wel weer thuis
kunnen brengen.
televisie
DONDERDAG Een film en een
blijspel staan vanavond op het pro
gramma. De film is ,,Het gerucht"
van Kees Brusse (8.55), het toneel
stuk „Literatuur" van Arthur Schnitz
ler (9.30). Elders op deze pagina
meer hierover. Vooraf: Gesprek aan
de schrijftafel (8.20) en Eindexamen
Filmacademie 1961 (8.30).
België Vlaams: Hoofdschotel is het
televisiespel van Arthur Schnitzler
„Literatuur", dat door de Vlaamse
zender wordt overgenomen. In de ru
briek „Atelier" worden de kijkers
weer geconfronteerd met de levende
kunst (8.30). Hoe het onderwijs wordt
gegeven op de DerdeChristelijke
Huishoudschool te Rotterdam en het
Stedelijk Instituut voor Technisch On
derwijs te Antwerpen kunt u zien in
de documentaire „Twee scholen"
(9.10).
België Frans: Het is al weer en
kele maanden geleden dat Dries Wa
terschoot de „Legende van Beatrijs"
verfilmde. Deze werd reeds vertoond
via de Vlaamse zender. Vanavond
kunnen ook de Waalse kijkers zien
hoe Nora Sneyers de rol van zus
ter Beatrijs vertolkt, die zonder dat
de medezusters het bemerkten vele
jaren buiten het klooster leefde. De
H. Maagd nam zolang haar plaats
in aldus de legende (8.55). „Swamp
Water" is een film van Jean Renoir
met in de hoofdrollen Anne Baxter
en Walter Brennan (9.35).
Duitsland: „De Perzen" is een dra
ma van de Griekse dichter-dramaturg
Aeschylos. Door de vertaling van
Mattias Braun wordt de handeling
verlegd naar het heden en geldt de
waarschuwing van Aeschylos na de
overwinning in de slag van Salamis
(480 voor Chr.) niet alleen de Grie
ken maar ook onze generatie (8.20).
Om 10.00 uur wordt een reportage
uitgezonden van de tiende Duitse
Berlijn wordt gehouden.
VRIJDAG 21 JULI
RADIO
HILVERSUM I, 402 m.
KRO: 7.00 Nws; 7.15 Gram; 7.45 Morgen
gebed en overweging; 8.00 Nws; 8.18 Gram;
8.50 V d huisvr; 9.35 Waterst; 9.40 V d
kind; 10.05 Gram; 11.00 V d zieken; 11.40
Gram;11.50 Als de ziele luistert, lezing;
12.00 Middagklok- noodklok; 12.04 Dans-
muz; 12.30 Land- en tuinb meded; 12.33
Lichte muz; 13.00 Nws; 13.15 Zonnewijzer;
13.20 Gram; 13.45 V d vrouw; 14.00 Sopr
en piano; 14.45 Gram; 15.00 V d kind; 15.30
V d zieken; 16.30 Tenor en piano; 17.00
Boekbespr v d jeugd; 17.15 Kinderkoor;
17.40 Beursber; 17.45 Promenade-ork; 18.30
Gram; 18:45 Gram; 18.50 Emigratie-praat-
je; 19.00 Nws; 19.10 Act; 19.25 Gram; 19.30
Pol lezing; 19.40 Verz progr v d sold; 20.30
Lichte muz; 21.00 Lichte muz; 21.40 Godsd
gedachtenwisseling; 21.55 Utrechts stedelijk
ork; 22.25 Boekbespr; 22.30 Nws; 22.40 Con-
certgebouwork; 23.10 Het Gesprek over de
Kerk, lezing; 23.20 Gram; 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II. 298 m.
VARA: 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram;
8.00 Nws; 8.18 Gram; 8.40 V d kind; 9.00
Gym v d vrouw; 9.10 Gram. VPRO: 10.00
Dit en het andere, literaire lezing; 10.05
Morgenwijding. VARA: 10.20 Holland Fes
tival 1961: Carillonconc te Hilversum; 10.30
Metropole ork; 11.00 V d kleuters; 11.15
Madrigaalkoor; 11.35 Orgelspel: AVRO:
12.00 Lichte muz; 12.20 Regeringsuitz XJitz
v d landb; 12.30 Land- en tuinb meded;
12.33 Sport en prognose; 12.50 Carillonconc;
13.00 Nws; 13.15 Meded en gram; 13.25
Beursber; 13.30 Dansmuz; 14.00 Kinder
koor; 14.20 Voordr; 14.40 Holland Festival
1961: Instr sextet; 15.05 Liedjes en: Koek
en Ei, hoorsp (deel 101); VARA: 16.00
Gram; 16.30 V d zieken; 17.00 V d jeugd;
17.25 Gram; 17.50 Act; 18.00 Nes; 18.15
Vlaamse notities; 18.20 Lichte muz; 18.50
De puntjes op de i, praatje; 19.00 V d
kind; 19.10 Lichte muz; VPRO: 19.30 Het
platteland nu, rep; 19.45 Op bezoek bij an
deren, gespr; 20.00 Nws; 20.05 Boekbespr;
20.10 Filmpraatje; 20.20 Lichte muz; 20.35
Onderwijs als basis, lezing; 20.50 Wereld-
federalisme, lezing; VARA: 21.00 Gram;
21.55 Literair progr; 22.15 Buitenl week-
overz; 22.30 Nws; VPRO: 22.40 De tijd in
de hand, lezing; 22.50 Dagsluiting; VARA:
23.00 Soc nws in Esperanto; 23.10 Muziek-
revue; 23.55—24.00 Nws.
Advertentie
Mercedes-Benz 220
Vooruitgang op autogebied beet afgekort „pk.
Ontwikkeling op rookgebied heet voluit „Gulden Eeutf*
Proef hoe een Senoritas van deze tijd kan
en moet smaken. Geniet van een Senoritas,
gemaakt op de smaak van een moderne man;
Vraag daarom Senator Gulden Eeuwl
ook in blikjes van 20 st.
Dit is de laatste advertentie (no. 7) die geldtvoor'topsturen van4 verschillendeadvertenties uit deze serie. Inzenden tot 5 aug. 1961
TELEVISIE J
weeroverz;
20.55 Van
NTS: 20.00 Weekjourn en
NCRV: 20.30 Spaanse dansen;
man tot man, documentair progr; 21.20
Liedjes; 21.30 Act progr; 22.05 Dagsluiting.
DUITSLAND
17.00 V d jeugd; 17.30 Filmrep; 18.00
18.05 Progr-overz voor de komende week;
(Regionaal progr: NDR: 18.25 Progr-overz;
18.30 Die Nordschau; 19.25 De 7e brief;
WDR: 18.40 Hier und Heute; 19.15 Intiem
theater); 20.00 Journ en weeroverz; 20.20
TV-spel; 21.10 Documentaire; 22.00 Rep;
22.20 Laatste nws.
BELGIë VLAAMS
17.0018.20 V d jeugd; 19.30 V d vrouw;
20.00 Nws; 20.30 Film; 20.50 Première;
21.20 Film; 21.45 Jazzmuz; 22.15 TV-rallye;
22.45 Nws.
BELGIë FRANS
19.30 Agrarisch nws; 20.00 Journ; 20.30
TV-spel; 22.15 Nwe films; 22.45 Journ.
In het televisieprogramma van de
Vara van maandag 31 juli is een docu
mentaire opgenomen over LSD, een
middel dat de laatste tijd in de psychia
trie wordt toegepast. De samensteller
en regisseur van dit programma, dat
getiteld is „LSD wondermiddel voor
psychisch gestoorden?" is E. van Moer
kerken.
Vanavond: Het gerucht
Kees Brusse is met de laatste opna
men van zijn eerste lange speelfilm
Kermis in de regen bezig, een film
over een aantal min of meer gewone
mensen, die veelal ondanks zichzelf
bij een misdaad zijn betrokken. Vijf
jaar geleden maakte hij zijn eerste,
korte film De Parapluie over een jon
gen, die alles heeft wat zijn hart be
geert, maar een parapluie steelt omdat
hij echte liefde en geborgenheid mist.
Een goed jaar geleden bracht hij zijn
tweede film uit: Het Gerucht, even
eens een korte film, thans over een
jong meisje dat de sexuele voorlichting
in de juiste sfeer heeft gemist.
Beide films maakte Brusse in op
dracht van Pro Juventute en het was
opvallend hoezeer hij een filmische
vormgeving met zeker niet gemakke
lijk uit te werken probleem wist te
combineren. Men kan dat vanavond om
vijf voor negen zelf zien in het tele
visieprogramma van de V.P.R.O., dat
dan de film Het Gerucht brengt.
De film valt in twee delen uiteen:
de ervaringen van het meisje in haar
klas en haar school als haar mede
scholieren hebben ontdekt dat zij een
verhouding met een oudere man heeft
en de uiterlijke en innerlijke reacties
van de vader als deze door de rector
op de hoogte wordt gesteld van het
wangedrag van zijn dochter.
Fascinerend is de manier, waarop
Kees Brusse de sfeer van de school
heeft getroffen, het geheimzinnig doen
van de scholieren onderlingtotdat
het gerucht een feit wordt.
Het hoogtepunt van zijn 35 minuten
durende film bereikt Brusse echter in
het beschuldigingsproces van de vader,
dat een surrealistische vorm heeft ge
kregen. In een onwerkelijk landschap
duiken figuren op, die hem aanklagen
omdat hij zijn dochter niet voldoende
heeft voorgelicht.
Het Gerucht is zowel in filmisch als
maatschappelijk opzicht belangrijke
film, waardoor menigeen zich op de
schouders getikt zal voelen.
Walter van der Kamp regisseert het
televisiespel „Een Harlekinade" van de
Engelse toneelschrijver Terence Ratti-
gan, dat zaterdag 5 augustus vanuit
het Amsterdamse Centraal Theater op
het beeldscherm wordt gebracht. Die
zelfde avond is de tweede aflevering
te zien van de quiz Kom er maar eens
achter.
De Vlaamse acteur Paul Cammer
mans speelt de hoofdrol in de eenaoter
„Improvisatie" van de Amerikaanse
schrijver Tad Mosel, die maandag 24
juli op het beeldscherm wordt gebracht.
Henk Rigters is de regisseur.
Zaterdagavond 29 juli en zondag
avond 30 juli omstreeks half elf
's avonds is er een Eurovisie-reportage
uit Stuttgart te zien. In het Nackarsta-
dion wordt het „wereldfestival gymna
stiek" gehouden. De commentator voor
de Nederlandse kijkers is Ab Goubitz.
door Rita Beukman
FLORENCE. De laatste dag van de Florentijnse modeshows
was het dan eindelijk zo ver! Hoewel alle andere couturiers
heel voorzichtig hier en daar met langere rokken voor den dag
kwamen om te proberen of het publiek voor die drastische veran
dering in het modebeeld iets zou voelen, hakten Simonetta en
Fabiani de knoop kordaat door: de korte rok was uit hun collectie
geheel verdwenen.
Alle mannequins verschenen op het
podium met als tenten om de slanke
onderdanen uitstaande rokken, die tot
bijna aan de enkel reikten. Deze
camouflage van de benen werd echter
bijzonder koel ontvangen in het Palaz
zo Pitti. Er ontstond een veelzeggende
stilte in de Sala Bianca. Er was voor
de fraaie creaties geen applaus! Hoe
apart ook de stoffen waren waarin zij
werden uitgevoerd of hoe voortreffe
lijk ook de snit. Vooral Simonetta had
een bijzonder moeilijke dag door die
gereserveerde reactie op haar experi
ment. Reeds jarenlang is er voor haar
een daverend applaus opgestegen in
het Palazzo Pitti. Nu werd er echter
nauwelijks geklapt na de finale en
inplaats van omringd te worden door
bewonderende toeschouwers, stond zij
na de show in de kleedkamers alleen
met de mannequins.
Kansspelletje
De mode blijft een kansspel, ook
voor heel bekende ontwerpers, en
Simonetta had ditmaal verkeerd ge
kozen. Wat dat voor haar na alle
successen moest betekenen, daar hiel
den de keiharde zakelijke inkopers
geen rekening mee. Wellicht wordt er
vandaag in haar ateliers al druk met
de schaar gewerkt om de modellen die
zij ontwierp nog enigszins verkoop
baar te maken door een flink stuk van
de rok af te halen.
Antonelli zorgde ervoor dat de
Florentijnse modeweek na deze teleur
stellende shows niet als een nacht
kaars uitging. Integendeel, haar col
lectie maakte de laatste dag tot een
hoogtepunt. Een en al beweging en
kleur zijn haar ontwerpen met een
vloeiende, heel vrouwelijke lijn en uit
gevoerd in de prachtigste stoffen die
de Italiaanse textielindustrie dit sei
zoen wist voort te brengen. Matelassé
brokaat en kant past zij veel toe, ge
combineerd met kostbare bontsoorten.
Stralend blauw en een heel teer blauw,
grijs zijn haar belangrijkste kleuren,
naast allerlei tinten rood en sneeuw
wit, dikwijls met goud gecombineerd.
Duizenden struisveren in allerlei pas
teltinten of vuurrood, aubergine en
groen geverfd, liet zij aanrukken om
de cocktail- en avondkleding te om
hullen in een romantiek die nauwe
lijks meer bij onze tijd lijkt te passen.
Iets moderner
Even verfijnd van stijl maar iets
meer op de moderne tijd afgestemd
was de collectie van de Lucca, die
Rome ook al ontrouw is geworden en
nu voor het eerst in Florence toonde.
Mingolini past veel kant toe en Schu-
berth zorgde .zoals altijd weer voor een
soort modeoperette, vooral op de sex-
bommen van Hollywood afgestemd.
Na de gedeprimeerde stemming die
Simonetta en Fabiani in de Sala
Bianca veroorzaakten was deze collec
tie in elk geval een verademing. Dat
de lange rokken een kans krijgen, daar
ziet het voorlopig nog niet naar uit.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG De crematoriumvereni-
ging Nederland heeft toestemming ge
kregen om in Den Haag een cremato
rium te bouwen.
De classis 's-Gravenhage der gerefor
meerde kerken in Nederland had daar
tegen geprotesteerd. Lijkverbranding,
stelde de classis, druist in tegen de
christelijke zede.
De Kroon heeft niettemin toestem
ming gegeven, overwegend, dat de pro
testerende bevolkingsgroep in Den Haag
niet groot genoeg is om te kumen spre
ken van overheersende 'bezwaren.
