Meisje liep
onder tram
Thales
TRICOTBEST
JONGE DUITSERS
NA ROOFTOCHT
KLEM GEREDEN
CHURCHILL GING
NAAR LAGERHUIS
Gedenkteken op graf
van Skroup
Zaak-Moerman
voor het hof
Zaterdag 20 inei 1961
ZEEUWSCII DAGBLAD
Pag. 6
Het „persoonsbewijs" wordt bekeken
en de groten moeten plaats maken
voor de armoedzaaiers van de plas
UITSTEL VERLOF WAS
"MEDISCH ONGEWENST
Buitenlands bankpapier
4
MISS HOLLAND 1961
preekuu
Langzaam nadert de halve cirkel der kurken de rietkraag.
Ken snoekbaars wordt
gemeten.
Blok van Cronesteyn met een joekel van een karper:
twaalf pond en twee ons.
ANGZAAM gleed de lange kurkenboog over het water van de
plas. Zachtjes kabbelend verrieden die honderden kurken op
hun stille tocht naar de rietkraag waar, tot op de bodem van
het bijna rimpelloze meer, het lange net van witte nylon ge
luidloos voortsloop door het water.
Alle vis die zich zou ophouden voor dat net moest worden opge
jaagd, naar het riet, en als de vis geen uitweg meer zou zien zou zij
terechtkomen in de diepe zak van de zegen, en vervolgens in de bun
van de bootjes, wachtend langs de oever.
En dan
Neen, dan niets
van verkoop of
export. Zelfs par
ticuliere smulpape-
rij was niet pri
mair. Iets heel an
ders was hier aan
de orde. De vis
werd niet belaagd
uit grofstoffelijke
overwegingen.
In de rietkraag,
op platboomse
schuitjes, stonden
stoere mannen van
de Organisatie ter
verbetering van de
binnenvisserij, hier
verder aan te dui
den met O.V.B.
Hun gelaarsde voe
ten zetten zij
schrap tegen de
scheepsboorden,
zwaar en moei
zaam trokken zij
aan de tuien. Het
binnenhalen van
een zegen is man-
newerk, werk vqor
véle mannen, al
deed in de zeven
tiende eeuw de
Grote Boer van
Lekkerkerk het in
zijn eentje, naar
men zegt. Dat moet
dan echt wel een
beer van een man
geweest zijn.
Jaap Izaks met een baaskerel van een aal.
PLAATS VAN
HANDELING: het
water van Het
Piashuis, gerenom
meerd hengelaars-
paradijs te Noor
den, in het Zuid
hollandse.
DOEL VAN HET
KARWEI: Inven
tarisatie van de
visstand in het
water voornoemd.
OORZAAK ON
ZER AANWEZIG
HEID: een vrien
delijke invitatie
plus een onlesbare
nieuwsgierigheid
naar het leven van
het geschubde wa
tervolk.
Een fraaie dag,
vrienden. Een zon
die zilveren vonken
spatten doet uit de
plas. Een meer
koet, geluidloos
Wegen en tabelleren.
NIJMEGEN Drie jonge Duitsers
hebben het gisternacht ondanks een
woeste rit met hun auto af moeten leg
gen tegen de snelheid van de telefoon.
Ze zitten nu in de gevangenis van Kre-
feld.
Het drietal was na een uitgebreide
rooftocht door de grensstreek tussen Nij
megen en Tegelen betrapt door een agent.
Dat gebeurde in Tegelen. De Duitsers
een negentienjarige decorateur, een
twintigjarige bankwerker en een even
oude metaalslijper, allen uit Düsseldorf
renden onmiddellijk naar hun auto en
reden als wilden naar de grens om het
telefoontje van de politie naar de douane
voor te blijven.
Dat was bijna gelukt. Zij waren al
over de grens doch werden achternaald
en klem gereden door de Duitse douane.
Het drietal had in Nijmegen drie ge
parkeerde auto's naar een stil plekje
gereden en daar leeggeplunderd. In het
plaatsje Heyen hadden ze een sigaretten
automaat geforceerd.
Zij hebben verder bekend in Roermond
«en auto te hebben gestolen. De politie
neemt aan dat het drietal meer inbraken
en diefstallen op zijn kerfstok heeft.
OL
DEN HAAG Er is nog geprobeerd
het verlof van dr. Platteel, de gouver
neur van Nieuw-Guinea, uit te stellen
tot na het bezoek van de parlementaire
missie, aldus blijkt uit de antwoorden
van minister Toxopeus op schriftelijke
vragen van het Tweede-Kamerlid De
Kadt. Dat bleek voor de gouverneur en
voor mevrouw Platteel medisch onge
wenst en het zou zeer bezwaarlijk zijn
geweest voor de reeds getroffen reisre-
gelingen.
Dr. Platteel had reeds in augustus vo
rig jaar te horen gekregen dat er in prin
cipe geen bezwaar bestond tegen een ver
lof beginnend in mei 1961.
De minister is het er niet mee-eens dat
de afwezigheid van de gouverneur af
breuk zou doen aan het karakter en de
waarde van het onderzoek van de parle
mentaire missie.
Uit mededelingen van de voorzitter
van de missie blijkt immers dat de ont
moeting met de Nieuw-Gumearaad het
belangrijkste onderdeel van het bezoek is.
Bovendien komt gouverneur Platteel op
24 juni in Nederland, zodat hij dan be
schikbaar is voor besprekingen met de
missie.
- zonder sigaar -
LONDEN Sir Winston Churchill
was gisteren weer voldoende opge
knapt om Londen te verlaten. Hij
brengt de Pinksterdagen door op zijn
buiten Chartwell.
Zoals gemeld hield hij donderdag
het bed omdat hij zich niet goed
voelde.
Ferm leunend op zijn wandelstok,
stapte de bejaarde staatsman gisteren
zijn Londense huis uit en nam hij plaats
in zijn grote zwarte auto. Voor hij in
stapte lachte hij naar de omstanders.
Mevrouw Churchill kwam als eerste
naar buiten. Ze werd onmiddellijk be
stormd door journalisten. Hoe gaat het
met Sir Winston, wilden ze weten. Vrien
delijk antwoordde mevrouw Churchill:
Kijk zelf maar. Op dat ogenblik kwam
haar man naar buiten, zonder sigaar.
Dat was niet de enige verrassing die
Churchill de Britten gisteren bezorgde.
Voor het eerst sinds 22 jaar verscheen
er vrijdag namelijk een vraag van hem
op de dagelijkse lijst verzoeken om in
lichtingen aan de regering die in het
lagerhuis wordt behandeld. Het was een
vraag die om een schriftelijk antwoord
vroeg.
De vraag behelsde een technische
i kwestie betreffende de vorm van de be
groting van de minister van financiën.
Minister Selwyn Lloyd wilde daar
graag iets over openbaar maken. Hij
koos daarvoor een wel meer gevolgde
weg en vroeg een lagerhuislid hem er
een vraag over te stellen.
Hij koos daarvoor Sir Winston uit om
dat die de oudste oud-minister van fi
nanciën is die lid is van het lagerhuis.
Churchill was kanselier van de schat
kist van 1924 tot 1929. Het gebaar werd
in het parlement gisteren bijzonder ge
waardeerd.
ROTTERDAM Onvoorzichtigheid bij
het oversteken heeft gisteren omstreeks
het middaguur het leven gekost aan een
achtjarig Rotterdams meisje, Aaltje Lan-
genberg. Haar vriendinnetje, de even
oude Marianne Luijendijk, werd gewond.
De meisjes werden op de Brielselaan
aangereden door een tram. Aaltje kwam
eronder, Marianne kreeg een klap van
de motorwagen.
van haar nest met acht gespikkelde
eieren te water glijdend bij onze trage
nadering. Een moeder-eend, bezorgd
haar twaalf donsballetjes wegsturend
van ons scheepje. Een grote koepel van
broze, blauw en gouden stilte boven
plas en polder.
Niets te hengelen, helaas. Het is de
eerste juni nog niet, wat zullen we
nou hebben?
Maar wel vis. De stoere Blok van
Cronesteyn, kenner van doen en laten
onzer vissen bij uitnemendheid, had
'm al gezien: binnen de halve cirkel
van de zegen, nu snel de rietkraag
naderend, had zich een machtige rug
vin bewogen.
Karper. En een beste.
EEN JUWEEL
Nou, en of het een beste was. Toen
de zak van de zegen langszij de plat-
boom kwam envaardige handen be
gonnen te manipuleren met het schep
net, spartelde hij haantje-de-voorste
bovenaan: een juweel van een spiegel-
karper, zo op het handje gewogen
twaalf pond.
En een partij snoekbaars van comme
ea. En een aal van geweld. En nog een
fikse karper. En een knappe baars.
En brasem. En kolblei. En en
zovoorts, ja.
Koers: de wal.
Daar in de zon
voor Het Piashuis,
hadden de mannen
van de O.V.B. hun
utensiliën neerge
zet. Een guillotine
achtige apparatuur met haken en klem
men en een grote weegschaal, een tafel
met tabellen, een tafel met meetlatten,
een serie plastic emmers, kortom: een
fraai openluehtlaboratorium.
Daar werd alle gevangen vis behan
deld in een tempo als gold het een
ziekenfondsspreekuur:
meten,
wegen,
uit elke vis een schubbetje trekken
met een pincet en dat schubbetje bij
het „persoonsbewijs" van de vi»
voegen,
de algemene conditie van de vi»
bekijken,
de gegevens netjes noteren en dan:
daar gaat-ie weer, het water
in, goedgekeurd voor alle diensten.
Ge vraagt: Wat heeft dat allemaal
voor zin?
Ik zal het u duidelijk maken.
Jaap Izaks, die samen met zijn
charmante vrouw zij heeft een knap
pe hand van aal stoven, naar wij in
loco constateerden, en een goede hand
van snoek vissen eveneens, naar men
ons zei Het Piashuis beheert, zit er
nu goed een jaar. Gelukkige kerel: zijn
vak is hotelier, zijn hobby is hengelen
en waar zou hij dat beter kunnen com
bineren dan hier?
Jaren bij Max Tailleur gewerkt
in cabaret De Doofpot, zegt hij, dat
was ook leuk. Dit is beter. Tailleur vist
ook machtig graag, maar in De Doof
pot kon dat niet.
Hier wel.
Alleen: hij had
er niet zo erg veel
idee van wat er
allemaal in die
wateren rondom
Het Piashuis zwierf.
De mannen van de
O.V.B. wilden wel eens komen kijken
en raad geven. Nu kunnen die mensen,
specialisten als zij zijn, aan de conditie,
de groei, de schubben van de vis heel
veel zien dat u en mij, misschien heel
beste hengelaars maar in wetenschap
pelijk opzicht nu eenmaal grote kin
deren, gewoon ontgaat.
Mannen als Blok van Cronesteyn,
Bangma en Hofstede, jaren al pikeurs
op het gebied van het leven der vissen,
ontgaat niet veel.
Het is een beste plas, zo was de
conclusie. Maar jullie moeten niet alle
gevangen vis terugzetten.
Hè? Da's toch sportief?
Ja, maar daardoor komt er op den
duur te veel vis in.
Er kan toch nooit te veel vis in
een hengelplas zitten?
Wel wis en waarlijk. Een water
heeft maar een bepaalde maximum
hoeveelheid voedsel voor een bepaalde
hoeveelheid vis. Zit er te veel vis
of te veel van één bepaalde soort
dan is er te weinig voedsel voor elke
vis afzonderlijk en dus groeit de vis
dan te langzaam.
Conclusie: te veel grote karper in
een water is fout. Eruit met die loe-
bassen.
Een joekel van twaalf pond is een
dure kostganger en verhindert de
voorspoedige groei van de kleinere.
Te veel kolblei en brasem houdt de
groei tegen; zij blijven dan allemaal
armoedzaaiers, kleine schobberdebon
kers.
Aan de schubben kun je het zien,
dat vis te oud is voor haar lengte.
Grote palingen? een fantastische
hengelvis. Maar:
Paling is een stoere kuiteter. Te
veel grote paling is gevaarlijk in een
water.
(Die raad is, gelijk hierboven ter
loops opgemerkt, meteen ter harte ge
nomen. De machtigste der alen die in
de zegen kwamen kregen een enkele
reis fornuis. De koppen werden zorg
vuldig bewaard; daar zitten de gehoor-
steentjes in en dr. C. Deelder van net
Rijksinstituut voor Visserijonderzoek
kan aan de hand van die steentjes
als ze gepolijst zijn haarfijn der
alen jaren bepalen).
Wat een mooie hoeveelheid jonge
en ook grote snoekbaars brengt de
zegen boven!
Ja, en het merkwaardigste is: bij
mijn weten is hier nooit snoekbaars uit
gezet. Wel snoek, daar zitten er zat,
en grote, al komen ze vandaag niet in
de zegen.
NIET TERUG
Ze kunnen nog diep in riet en krag-
gen liggen, natuurlijk, 'tls vroeg in
de tijd.
Denk erom, zegt Blok van Crone
steyn, dat grote snoek onder geen be
ding na de vangst terug mag in het
water. Snoek groeit hard: na een jaar
is zij twintig tot 24 centimeter, na twee
jaar veertig, als de omstandigheden
goed zijn.
Snoekspecialist Bangma:
In de karperkwekerij Valkens-
waard hebben we snoekjes van vijf
maanden gehad die veertig tot 54 cm.
lang waren. Uitzonderlijk goede om
standigheden natuurlijk.
Werkend met de zegen, roeiend over
de plas, vissend, metend en wegend,
en later zittend bij een glaasje bier,
kan een mens, hengelaar van aard
en aanleg zijnde, urenlang redekavelen
over de vis, het leven van een vis.
de groei van de vis, de kansen op
vangen van de vis en ga zo maar door.
Ik heb een
keer een snoek
van elf centimeter
gevangen, die een
snoek van zes cen
timeter had opge
slokt; de staart
stak nog uit zijn bek. En dat kleine
snoekje had er weer een van drie
centimeter in zijn maag. Geen sterk
verhaal, zelf gezien en opgetekend.
Snoeken zijn nu eenmaal kanni
balen. Ik heb gehoord dat na het
paaien het wijfje het mannetje aller
smakelijkst opeet.
Neen, zegt de snoekenspecialist,
dat heb ik nooit geconstateerd. Hoewel
wijfjessnoek wel stukken groter wordt
dan het mannetje; een man van meer
dan tien pond wicht is nooit gevangen
maar de dames halen gelijk bekend
meer dan het dubbele.
Ja vrienden, het was nog gesloten tijd
en we hadden daar rondom Het Pias
huis gevist met de zegen, zeven trekken
astublieft, hetgeen een zware dag werk
is. We hadden in afwachting van de
gouden eerste juni als het seizoen weer
opengaat gepraat over vis, vis gezien,
vis gegeten, en weer gepraat over vis.
Wat wil men meer?
Ja, nog één ding wil men: de consta
tering dat er op 1 juni vis zal zijn.
Wel, laat ik dit zeggen: de foto's
iiegen er niet om.
AMSTERDAM, 19 mei De goud- en
zilvernoteringen zijn deze week ongewijzigd
gebleven. Veredelingsgoud noteert dus
I 4.1004.150, binnelands goud 4.250 en
zilver IOC—111.50, alles per kg fijn. De
Informmatiekoersen voor gouden munten lui
den: tientjes 29,2530.25 (29—30). ponden
33—38 (onv.), napoleons 28.5030.50 (onv.),
vrenelis 28.50—30 (onv.), 20 Belgische fran
ken 28—20.50 (onv.)
Een schubbetje wordt uit zijn rug
gehaald.
Rappe handen trekken de zak van de zegen binnenboord.
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM. Op het graf van de
Tsjechische componist Frantisek Skroup,
op de Rotterdamse begraafplaats
Crooswijk, wordt zaterdag 3 juni een
gedenkteken onthuld.
De onthulling geschiedt door de
Tsjechische gezant in ons land, de heer
B. Mucha.
De avond tevoren geven leden van het
Nationale theater uit Praag in het mu
seum Boymans-Van Beuningen een con
cert ter nagedachtenis aan deze com
ponist, die de schepper is van het
Tsjechische nationale volkslied.
Alle mooie meisjes, die graag
Miss Holland 1961 wilden
worden, toonden zich op hun
mooist in prachtige, flatteren
de badpakken. Zowel tijdens
de voorverkiezingen als bij
de finale droegen zij allen
Tricotbest-badpakken van
Enkalon-mousse.
Vraag Uw winkelier ernaart
U baadt ermee in weeldei
Eigen nieuwsdienst
VLAARDINGEN De omstreden
Vlaardingse arts C. Moerman krijgt op
15 juni de gelegenheid zijn grieven
tegen de inspecteur van de volksge
zondheid in het openbaar te uiten.
Hij is gisteren hij het gerechtshof in
Den Haag in beroep gegaan tegen een
schorsing, die hem op grond van een
rapport van de inspecteur werd opgelegd
door het medisch tuchtcollege.
Aanleiding was zijn nog steeds in
medische kringen druk besproken the
rapie tegen kanker. Hij zou de erecode
van de Maatschappij tot bevordering
der geneeskunst hebben geschonden.
Door het hoger beroep is de schorsing
voorlopig ongedaan gemaakt.
AMSTERDAM, 19 mei. De advieskoer-
sen voor buitenlands bankpapier, geldend in
Amsterdam op de volgende werkdag, luiden:
Engels pond 1010.10, Amerikaanse dollar
3.57-—3.61, Canadese 3.61—-3.66, Franse frank
(100) 73—73.50, Belgische (100) 7—7.06, Duit
se mark (100) 90.20—90.70, Zweedse kroon
(100) 69.10—70.10, Zwitserse frank (10) 82.95
—83.45, Italiaanse lire (10.000) 57.50—59.50,
Deense kroon (100) 51.6052.60, Noorse (100)
49.85—50.85, Oostenrijkse schilling (100) 13.80
13,90, Portugese escudo (100) 11.9512.10,
Spaanse peseta (100, gr. coup.) 5.976.12.
WAARZEGGERIJ wordt, zoals
van tijd tot tijd reportages mel
den, nog steeds bedreven in bur
germansachterkamertjes.. Behalve
de kaarten, het koffiedik of de gla
zen bol vindt men er geen instru
mentarium van betekenis, er is
geen kartotheek van de clientèle en
het meubilair maakt noch een wel
varende noch een smaakvolle in
druk. In deze omgeving worden voor
goed geld tips gegeven, die, onfeil
baar als ze zijn, aanmerkelijk moe
ten bijdragen tot de materiële wel
stand van de bezoekers. Nu zit er
wel een aardige boterham in dit
bedrijf, maar vergeleken b.v. bij de
uiterlijke tekenen van welstand van
vele artsen kan het toch nooit zo
bijster lucratief zijn. Voorspellen zij
zoals een arts zijn eigen gezin
ook niet behandelt zichzelf dan
misschien niet de winnende num
mers van de loterij en het beurs-
beloop?
Zulke vragen stelden zich de
Grieken wel eens, als ze zagen, hoe
simpel, om niet te zeggen armoe
iig hun wijzen en wijsgeren leef
den. „Wat koop je voor al die ken-
ais, voor al die bespiegelingen?"
zeiden ze dan: Socrates leefde van
zijn vrienden, Diogenes woonde in
een ton. Ze vroegen het ook eens
aan Thales van Milete, de groot
ste theoreticus van zijn tijd, zo on
geveer 600 v. Chr.
LET maar eens op!" zei Thales.
Net als de Duitse metereologen
kon hij op grond van zijn astrono
mische (of astrologische) kennis
voorspellen, dat de komende zomer
een goede olijvenoogst zou opleve
ren. Hij had éen beetje geld en ge
bruikte dat heel slim: hij huurde,
toen het nog winter was, alle olijf
persen in de omtrek en betaalde al
vast een kleinigheid vooruit, waar
door hij het recht verkreeg van eni
ge huurder te zijn. Toen de enor
me oogst kwam en iedereen om
olijfpersen schreeuwde, kon hij
voor duur geld zijn gebruiksrechten
overdoen aan de bezitters van olijf
gaarden en veel geld verdienen. „Zo
zien jullie", zei hij, „voor een ge
leerde is geld verdienen een klein
kunstje: als hij het niet doet, is
het, omdat het hem niet interes
seert."
Was hij een groot filosoof? We
weten te weinig van hem af om
die vraag te kunnen beantwoorden
Volgens de latere Grieken had hij
in elk geval nagedacht over de
schepping en de materie. Dat had
den al velen vóór hem gedaan
maar ze hadden er altijd een be
paalde scheppingsmythe bij nodig,
volgens welke een of andere god
heid de hele wereld min of meer
kant en klaar had geschapen. Of
schoon Thales wel degelijk aan go
den geloofde, probeerde hij een
soort oerstof te vinden, waaruit vol
gens een of ander natuurlijk pro
ces alles was ontstaan, en die
moest dan het water zijn. Of hij
dit nauwkeurig heeft uitgewerkt,
weten we niet. De kracht, die het
water in andere dingen doet over
gaan, kwam volgens hem niet van
buiten, maar was in de materie
aanwezig: geen scheppende god dus
maar alles is zelf van leven, van
„goden" vervuld. Als bewijs dien
de de magneet, die een levende
aantrekkingskracht bezit.
AL gaat dit alles niet heel diep,
het is toch, doordat het de my
the buiten beschouwing laat, het
begin van de wetenschappelijke spe
culatie. En dat de Grieken hier
voor, als eerste volk in de historie,
aanleg hadden, bewijst de lange rij
van denkers, die op Thales volgde.
De Griekse gemeenschap was vrij
klein, de grote geesten waren ver
re van ongenaakbaar, en zo weet
men altijd tal van anecdoten en ge
zegden van hen te vertellen, zoals
wij in onze families rarigheden en
feestigheden van Tante Zus of Ome
o bewaren. Zo wilde Thales' moe
der zo graag, dat hij trouwde, maar
hij had er weinig zin in en zei
steeds: „Ik heb er de leeftijd nog
niet voor." Toen hij de middelba
re leeftijd had bereikt en zijn moe-
der hem weer eens aanporde, zei
hij: „Ik heb er de juiste leeftijd
niet meer voor." Waarom hij dan
geen kinderen wilde? „Omdat ik te
veel van kinderen houd", was dan
woord3" zelfkennis getuigende ant-
TJIJ placht ook te zeggen, dat er
Al geen verschil was tussen leven
"Waarom ga je dan niet
dood? zei dan altijd wel een
vriend, die lollig wou zijn. „Om
dat het toch geen verschil maakt!"
antwoordde Thales dan. Hij was het
lot om drie redenen dankbaar: ten
eerste, dat hij een mens was en
geen dier, ten tweede, dat hij een
man was en geen vrouw en ten
derde, dat hij een Griek was en
geen barbaar. Een hieruit af te lei
den evenredigheid schikt de vrouw
tussen het dier en de barbaar en
dit oordeel over de vrouw klopt wel
met zijn tegenzin in het huwelijk.
Maar zijn gevoel voor humor
werd toch geen cynische spotzucht:
toen een echtbreker hem eens
vroeg, of hij zou zweren, dat hii
geen echtbreuk had gepleegd, zei
Thales: „Meineed is niet mihder
erg dan echtbreuk!"
En een laatste woord van hem
als motto voor een paedagogisch
adviesbureau: Vraag: „Wat
moeilijk?" Antwoord: „Jezelf leren
kennen." Vraag: „Wat is gemak
kelijk?" Antwoord: „Een ander
raadgeven!" 1
in badpak van