Werk in Nw. - Guinea aantrekkelijk maken ALS PASSAGIER KON HET NIET, VANDAAR... EICHMANNS ALMACHT BLEEK IN FRANKRIJK op kdersffpi VERVOER STAAKTE: PARIJS IN DE WAR Westduitse woningmarkt hier en daar ruimer ENIGE MIDDEL TEGEN PERSONEELSTEKORT Ontslagen gevangene kreeg veertig mille los Stagnatie in talrijke bedrijven Lichtwijzer onthuld in Eindhoven „Interneringswet' voor Tsjombe Er AMERIKAANS AANBOD AAN PORTUGAL FATRASSEN Groep Afrikaanse landen in gesprek Vele bedrijven vrijdag vrij Lot van Franse joden in het middelpunt u bicaj ZEEUWSCH DAGBLAD Geen vertrouwen Brede kloof Jopie Woudman vertelt: Professor getuigt over kinderleed Woede Geen mens Verdwenen Prestige VOORUITBETALING HUUR WORDT GEWOONTE Woensdag 10 mei 1961 Pag. 11 door H. J. van den AKKER HOLLANDIA Het Nederlandse gouvernement in Nieuw-Guinea zit te springen om mensen, maar er gaan er meer dan er komen. Den Haag en Hollandia zinnen op maatregelen om een verdere ontvolking van de overheidsdiensten te voorkomen. Dat blijkt allerminst een eenvoudige zaak te zijn. Het gaan is snel verklaard. Na de soevereiniteitsoverdracht aan Indo nesië, ruim elf jaar geleden, was er nog een aardig reservoir aan amb tenaren die uitzagen naar een moge lijkheid om hun „Indische jaren" vol te maken. Vooral daaruit is toen voor de bezetting van het Nieuw- guinese gouvernementsapparaat ge put. Nu, juist op een ogenblik dat de versnelde ontwikkeling van Neder lands Nieuw-Guinea meer mensen eist, raken steeds meer van deze mensen aan hun pensioen toe. „Over vijf jaar", zo zei mij een diensthoofd, „is het helemaal afge lopen. Dan zal er geen enkel oud- Indisch ambtenaar meer hier zijn". Van het lagere kader, voor het over grote deel Indische Nederlanders die op lokale voorwaarden zijn geworven, blijven zoals ik uit Manokwari al schreef velen wegtrekken. De toe gezegde instelling van het Bijstand corps, waardoor zij soortgelijke garan ties zullen krijgen als de uit Nederland uitgezonden krachten, heeft d'ie bewe ging wel afgeremd maar zeker niet tot staan gebracht. „Hier wreekt zich het oude gebrek aan vertrouwen van de kleine ambte naar in het gouvernement" ,zei mij een bestuursambtenaar. „Als hij er op vertrouwde dat het gouvernement hem onder geen enkele omstandigheid in de steek zou laten, zou hij heus wel zo lang mogelijk blijven". De gevolgen van dit alles voor de bezetting van het overheidsapparaat zouden zo ernstig niet zijn als de omstandigheden de Advertentie Hero is wat u verwacht van een zomerdrank: tintelend, verkwikkend, verfrissendDrink en genietontdek uw favoriete smaak. Want zóveel smaken heeft Hero dat diè er altijd bü isl zin m vervulling van de opengevallen plaat sen niet uitermate bemoeilijkten. Om te beginnen is er niemand meer die irii Nederlands Nieuw-Guinea nu nog een tropische carrière denkt te kunnen op bouwen. Het gouvernement zal het moeten hebben van mensen, die elders wat ervaring willen opd'oen of die gewoon eens een paar jaar uit de Ne derlandse tredmolen willen. Dezulken zullen het aantrekkelijk moeten kunnen vinden om een tijd in Nieuw-Guinea te gaan werken. Dat is het op dit ogenblik niet erg. Het leven is er duur; de belasting (vijftien tot 35% in Australisch Nieuw-Guinea gemiddeld tien procent) is er hoog; van het salaris is geen spaarcentje op zij te leggen. Met het advies: „Betaal de mensen dan meer", is men er niet. Er ligt nu ai, bij het gouvernement evenzeer als bij het bedrijfsleven, een brede kloof tussen de beloning van de Nederlan der en die van de Papoea. Dat is te illustreren met het volgende voor beeld: Bij het houtbedrijf te Manokwari krijgt de meest verdienende Papoea op het ogenblik 265 gulden per maand. Hij kan het in zijn huidige functie brengen tot 495 gulden in de maand. Een uit Nederland uitgezonden kracht zou in dezelfde positie een salaris van 950 gulden krijgen. Verhoging van d'e „Europese" sala rissen zou de kloof nog maar wijder maken. Het feit dat het Bijstandcorps aan het werk van 'het Nederlandse gou vernement duidelijker het karakter van technische bijstand aan Nieuw- Guinea zal geven, zal zeker niet ver hinderen dat vergroting van de onge lijkheid rn beloning bij d'e Papoea ge voelens van ongenoegen zal opwekken. De beloning van de Papoea óók om hoog dan? Daarmee zou Nederland de kans lopen het land' voor de toekomst een last te bezorgen, die het wellicht niet zou kunnen torsen. Westelijk Nieuw-Guinea zal, als het via zelfbeschikking tot zelfstandigheid zou komen, zijn eigen ambtenaren moeten betalen. Daarbij ligt een be scheiden 'budget in het verschiet. Ne derland mag Nieuw-Gumea niet vast leggen op een salarispeil dat later voor het land te zwaar zou kunnen blijken te zijn. In Den Haag gaan de gedachten nu uit naar de toekenning van een „repa- triatie-toelage" aan Europese werk nemers. Daarmee zou duidelijk wor den aangegeven dat de Nederlander meer geld in d'e hand krijgt omdat hij tijdelijk buiten zijn eigen land werkt. Het is evenwel de vraag of dat voor de Papoea iets zou uitmaken. Geld is geld. Toekenning van een „repatriatie- toelage" lijkt een soepeier oplossing. Dat zou betekenen dat de Nederlander in overigens nog altijd' betrekkelijke soberheid zou moeten leven zolang hij in Nieuw-Guinea werkt. Daar zou evenwel tegenover staan dat hij zich verzekerd weet van een aantrekkelijk bankrekeningetje na afloop daarvan. Ook al zou op deze wijze meer be langstelling worden gewekt voor werk in Nieuw-Guinea dan nog moeten over heid en bedrijfsleven uiterst zuinig zijn op hun werkkrachten. Het doet daarbij vreemd aan dat een redelijke vorm van arbeidsbemiddeling zo lang op zich laat wachten. Er is bijvoorbeeld geen enkele in stantie geweest die de autochtone ar beiders van de Nederlands Nieuw-Gui nea Petroleum Maatschappij, die de laatste anderhalf jaar in Sorong zon der werk zijn gekomen, heeft „opge vangen". Zij, ook de geschoolde ar beiders onder hen, zijn in arrenmoede naar hun dorpen teruggekeerd. Tenslotte zijn er toch enkele tiental len bij de scheepswerf in Manokwari terecht gekomen. De personeelschef, die voorheen een soortgelijke functie bij de N.N.G.P.M. had bekleed, heeft ze zelf uit de kampong moeten halen. Dit jaar, zo leert de begroting van Nieuw-Guinea voor 1962, zal een re ferendaris worden belast met „de uit bouw en reorganisatie van het appa raat voor de arbeidsbemiddeling". Dat lijkt geen overbodige luxe! Advertentie 20 STUKS Ft.- Van onze correspondent ARNHEM. Een gevaar voor de maatschappij noemde de officier van justitie bij de Arnhemse rechtbank gisteren de 28-jarige handelaar H. H. uit Arnhem, die binnen een jaar nadat hij voorwaardelijk op vrije voeten was gesteld, al weer oplichtingen zou heb ben gepleegd voor veertigduizend gul den bij elkaar. De officier eiste drie jaar gevangenisstraf en voorwaarde lijke terbeschikkingstelling. H. was in mei 1959 vrijgekomen na dat hij een deel had uitgezeten van de twee jaar die de Arnhemse rechtbank hem had opgelegd wegens oplichting van o.a. autofinancieringsmaatschap pijen. Hij was vrij gelaten op de voor waarde dat hij niet meer in de auto handel zou terugkeren. Huilend was hij na zijn vrijlating bij een weduwe gekomen met het verzoek hem te helpen, want hij wilde „een nieuw leven beginnen". Zij had hem twaalf mille gegeven om er auto's voor te kopen. Enkele maanden later kwam hij terug met een lijstje merken van auto's die hij zou hebben gekocht. Bo vendien, zo vertelde hij de weduwe, was hij een zaak in Duitsland begon nen. Hij wilde daar nog een sigarenzaak bij openen, maar zijn geld zat een ogenblik vast. Wilde mevrouw hem nog even uit de moeilijkheden helpen? Dat wilde zij en opnieuw verdwenen enkele duizenden in de zak van H., die helemaal geen bedrijf had. Een graveur die ook zijn goedmoe digheid wilde tonen tegenover een ont slagen gevangene, gaf zomaar zestien honderd gulden. Verder had H. op kleine schaal nog oplichtingen en ver duisteringen gepleegd, o.a. door in huurkoop gekocht gereedschap te ver kopen. Van onze correspondent PARIJS De vervoersstakingen hebben de Fransen gisteren weer een onaangename dag bezorgd. Vooral de Parijzenaars hadden het moeilijk, omdat het openbare vervoer zich onverwachts bij de staking aansloot. Van de 550 treinstellen, die de normale metrodienst onderhouden, reden er slechts tweehonderd en van de ruim drieduizend autobussen verschenen er slechts duizend op straat. De treinverbindingen met de Parijse voorsteden waren zeer beperkt en op enkele lijnen reed geen enkele trein, Op de grote nationale en internatio nale lijnen was de frequentie ongeveer 80 pet., pas tegen de avond zouden de internationale verbindingen weer nor maal worden. Slechts in het zuiden en westen van Frankryk waar in de ste den Brest, Calais, St. Etienne, Nanbon- ne, Bordeaux, Marseille, Lorient, Tou louse en Lyon ruim 85 pet. van de spoorwegarbeiders staakten, was het treinverkeer flink in de war. Als gevolg van deze stakingen by d'e spoorwegen moesten de stoffelijke res ten van maarschalk Lyautey, die van daag in de Dome Les Invalides te Pa rijs worden bijgezet en die per trein van Toulon naar Parijs zouden wor den overgebracht, naar Parijs gevlO' gen worden. Beschuldigingen Daar de staking slechts d'oor de com munistische vakvereniging, de C.G.T. was uitgeroepen en omdat de andere vakverenigingen zich op het laatste ogenblik terugtrokken met het oog op de besprekingen, die vandaag met de regering zullen worden gevoerd, ont stond er ond'er de spoorwegarbeiders en het Parijse vervoerspersoneel een geweldige verwarring. Degenen die aan het werk gingen, werden er door de stakers van beschul digd de staking te willen breken om de politiek van de Gaulle te steunen. De werkwilligen wierpen de stakers naar het hoofd: „Jullie speelt het spel van de activisten en jullie maken de nationale beweging tot salarisverhO' ging onmogelijk". De stakers verlie zen namelijk een dag salaris en zullen na de 'beweging van gisteren ongetwy- feld met minder enthousiasme de voor de volgende week aangekondigde sta king volgen. Stagnatie De staking heeft inmiddels het werk in veie bedrijven doen stagneren. De arbeiders, bedienden en ambtenaren, die in de voorsteden van Parijs wonen, konden hun werk niet bereiken. Zo zij Van onze verkeersredacteur EINDHOVEN. Het verkeer mopperde gisteravond in Eindhoven. Claxons loeiden in een cacofonie van dissonanten. De automobilisten wer den tien minuten opgehouden op het kruispunt van de Rondweg en de Aalsterweg in Eindhoven. Burgemeester ir. H. Witte onthulde op dat moment, samen met de heer A. Blankert, directeur van de A.N.W.B., de eerste „lichtwijzer" een belang rijke verbetering voor hetzelfde ver keer, dat grommend en loeiend uiting gaf aan zijn ontstemming over het op onthoud. De A.N.W.B. had Eindhoven uitgeko zen voor de waarlijk revolutionaire ver andering in de methode van verkeers geleiding in de steden: duidelijke licht bakken met grote witte letters op een blauw fond op hoge palen. Van ruim honderd meter afstand kan men op een kruispunt met deze lichtwijzers al zien welke weg men nemen moet. Binnen veertien dagen zullen er ze ventig van deze lichtbakken op de be langrijke kruispunten van Eindhoven staan. Einde van deze maand komt Arnhem aan de beurt en daarna zullen in alle belangrijke steden de grote tra versen van deze lichtmasten worden voorzien. Van onze correspondent MEPPEL Er is maar één Neder land, vindt Jopie Woudman (25) uit Meppel, die zo men weet maandag avond als verstekeling met de Willem Barentsz uit Kaapstad in Rotterdam aankwam. „Zuid-Afrika is heel mooi maar ik kon er toch niet wennen", zegt zij. In september van het vorige jaar was zij naar Zuid-Afrika vertrokken. „Het avontuur zit mij een beetje in het bloed", lacht zij nu. De trek pleister was haar zuster in Ceres, op wie zij dol is en bij wie zij eerst enige tijd woonde. Daarna ging zij naar Kaapstad waar zij twee maan den als modmette werkte. Ook in ons land was zij dat geweest. Toen het nieuwe van het verblijf in den vreemde er wat af was dacht Jopie aan terugkeer naar huis. Zij ging eens informeren bij passagebureaus, maar alle boten naar Nederland bleken te zijn volgeboekt. Zij zou tot september moeten wachten voordat zij passage kon krijgen. Niet mogelijk Toen zij hoorde dat de Willem Barentsz op de thuisreis Kaapstad zou aandoen, dacht zij blijkbaar aan Neder land waar haar ouders in de Willem Barentszstraat te Meppel wonen. Zij informeerde of zij als passagier mee kon, maar dat bleek niet mogelijk. Daarop werd het plan geboren als verstekeling met het schip mee te gaan. Toen de walvisvaarder na aankomst kon worden bezichtigd, gaf zij haar ogen goed de kost en al spoedig had zij een plaatsje uitgezocht waar zij zich kon verstoppen. Op de 14de april stap te zij 's morgens de loopplank van het schip op. „Juffrouw, u mag er niet meer op' zei een matroos, „het schip vertrekt dadelijk." Bedoeling Dat is juist de bedoeling, dacht Jopie. Zij deed alsof zij het niet hoorde en stapte door. Er waren immers ook nog familieleden van opvarenden aan boord? Toen het schip eenmaal in volle zee was, meldde Jopie zich bij de kapitein. Hij was wel kwaad, maar dat kon haar niet schelen. Ik ging naar Nederland en dat was het voornaamste, zegt zij opgeruimd. Voordat zij uit Kaapstad vertrok had zij haar ouders laten weten wat haar plan was. De kapitein verzond nog een telegram toen hij zijn verstekeling had ontdekt. „Ik ben wel verschrikkelijk ongerust geweest", zo zegt Jopies moeder nu. „Je hebt van zo'n walvisvaarder het idee dat er een verschrikkelijk ruwe bemanning is." Overbodig Die ongerustheid is echter overbodig geweest. De verstekeling is tijdens de thuisreis danig verwend, zo zelfs, dat zij ponden is aangekomen. „Ik had het beter dan ik het als passagier ooit kon hebben", zegt Jopie. In de huiskamer van haar ouders staat het nu vol met souvenirs die zij van de bemanningsleden heeft gekregen. Als wij haar vragen over haar toe komstplannen, zegt Jopie Woudman: „Ik weet het nog niet, maar ik denk niet dat ik in Meppel blijf." al een trëïn konden vinden, die hen naar Parijs bracht kwamen zij toch meestal niet verd'er dan 'bet station, omdat het onmogelijk bleek een taxi te vinden. Wel waren er taxipiraten, particulie ren met eigen auto's en met kleine vrachtwagens, die voor een veelvoud van de gewone vervoersprijs de arbei ders naar hun werk wilden brengen. Dit veelvoud was dusdanig hoog, dat d'e meeste arbeiders er weinig voor voelden om op die voorwaarde aan het werk te gaan. De bedrijven waren na melijk zó door de stakers verrast, dat zij de „ophaaldienst" voor 'hun werk nemers met tijdig hadden kunnen or ganiseren. Toen er in de loop van de dag iets meer bewegmg kwam op de metrolij nen, bleken veel stations gesloten te zijn, zodat de reizigers gedwongen ■waren verder te gaan. Ver van de plaats van hun bestemming kwamen zij weer boven de grond. Op andere stations bleken de conducteurs in sta king, zodat men gratis kon reizen en van één metrolijn bleken achteraf al leen het begin- en het eindstation ge opend te zijn. Door deze stakingen was het verkeer in Parijs zelf vrijwel voortdurend in de war. Er onstonden geweldige ver keersopstoppingen, die tot ver in d'e avond voortduurden. LEOPOLDSTAD Om de Katangaanse president Tsjombe net zo lang gevan gen te kunnen houden als nodig mocht zijn, heeft de centrale regering van Congo haastig een wet afgekondigd, die zij „wet op de internering" heeft ge doopt. Volgens die wet is het mogelijk een arrestatie van wie wordt aange nomen dat nij de veiligheid van de staat in gevaar heeft gebracht, zes maanden zonder enige vorm van proces gevan gen te houden. Deze wet is speciaal met het oog op de gevangenschap van Tsjombe in het leven geroepen. Zij behelst namelijk ook de beschuldigingen die tegen hem zijn in gebracht. Aan de opsomming daarvan is een laatste artikel gehecht dat luidt: „Al deze door Tsjombe bedreven daden vormden een gevaar voor 'de veiligheid van de staat." In Tsjombes staat Katanga, waar de Uno nu een actie voert om de buitenlandse huurlingen en adviseurs van de rege ring het land uit te jagen, zijn twintig blanke soldaten uit Tsjombe's leger uit gevangenschap ontsnapt. Troepen van de Uno hadden hen gevan gen genomen in het noorden van Ka- tanga. Het waren voornamelijk soldaten uit Zuid-Afrika en Rhodesia. Zij wor den nu achtervolgd door een detache ment Maleise troepen van de Uno. De vluchtelingen zijn waarschijnlijk op weg naar Albqrtstad, waar het hoofd kwartier van het Katangaanse leger is gevestigd. iR zijn in Jeruzalem eigenlijk twee processen aan de gang: in het ene staat de man Eich- mann terecht, in het andere het hele nazi-systeem, als historisch verschijnsel. Tot voor kort scheen het hoofdaccent op de berechting van het nazisme te liggen. De mees te van de getuigenissen en docu menten hadden eerder het karakter van bijdragen tot de geschiedschrij ving in algemene zin dan van regel recht bewijsmateriaal tegen Adolf Eichmann, SS-obersturmbannfüh- rer. Daarom werd weieens de vraag gesteld: In hoeverre kan men van een rechter verlangen dat hij in de huid van de historicus kruipt? Is dat misschien niet teveel geëist? Gisteren is dat probleem in Beth ha'am geheel naar de achtergrond ge drongen doordat het bewijsmateriaal tegen Eichmann zelf geheel in het middelpunt van de belangstelling kwam te staan, de assistent van de openbare aanklager, Gabriel Bach, legde documenten over waaruit eens temeer bleek hoe ver Eichmanns macht en verantwoordelijkheden reik ten. Het lot van de Franse joden was aan de orde van de dag. De eerste grote deportatie geschiedde in mei 1941. Vierduizend buitenlandse joden (Polen, Tsjechen en Russen) werden weggevoerd. En vanaf dat ogenblik zette de ver volging in alle hevigheid door. De cor respondentie tussen Eichmann en zijn plaatsvervangers en tussen Eichmann en het ministerie van buitenlandse zaken was niet meer van de lucht. In Jeruzalem is die papierwinkel gisteren in drieën gedeeld. Er is cor respondentie, die uitsluitend aanspoort tot het uitroeien van „iedere Franse jood"; dan zijn er brieven, die getui genis afleggen van Eichmanns grote woede over het feit dat de Italianen, die het zuidelijk deel van Frankrijk in het begin van de oorlog bezet hielden, niet aan de deportaties mee wilden werken: en tenslotte is er de corre spondentie, waarin Eichmanns stom me verbazing tot uiting komt over Pier re Laval, de premier van de Vichy regering, die op den duur zijn handen van de deportaties wilde aftrekken. Het eerste deel is voor het bewijs tegen Eichmann wel bijzonder illuS' tratief. Enkele grepen: Er leefde een jood, genaamd Weiss. Hij had een speciale lamp uitgevonden, en men vroeg van Duitse zijde aan Eichmann of hij gespaard kon blijven, omdat hij belangrijk kon zijn voor de oorlogsindustrie. Eichmann antwoord de: „We hebben zijn patent en heb ben hem dus niet langer nodig. Hij kan nu bij het volgende transport worden gevoegd". Een andere jood, Golob, leefde on gestoord in Zuid-Frankrijk, totdat Eichmann hoorde, dat relaties pro beerden in Zwitserland een visum voor Zuid-Amerika voor hem te krij gen. Eichmann gaf bevel da't Gólob onmiddellijk moest worden gearres teerd en naar Auschwitz moest wor den gezonden. vrienden aan zijn lot te ontkomen. Toen René Blum op transport werd gezet, ontving Eichmann daarover, zo werd gisteren onthuld, een speciaal telegram. Verder kwam een brief ter sprake, waarin Eichmann de deportatie beval van een Franse generaal, voor wie zich zelfs generaal Petain had inge spannen. Geen mens, hoe hoog ook gezeten, was blijkbaar in staat iets te doen tegen de almacht van de obersturmbannführer. Hij stuurde eenvoudig zijn plaats vervangers naar de leiders van de staat, liet zijn orders overbrengen, en wachtte dan met kritisch opgetrokken wenkbrauwen af wat de heren alle maal wel te beweren hadden gehad. En strookte dat niet met zijn inzich ten, dan ging hij superieur zijn eigen gang. Hij ondernam stappen bij von Rib- bentrop over de weigerachtigheid van Italiaanse troepen om aan de depor taties deel te nemen, en hij was pas gerust toen von Ribbentrop hem be loofde de zaak met Mussolini zelf op te zullen nemen. Eichmann gaf, omdat de Fransen ook niet al te veel meewerkten, be velen dat de politie niet op de hoogte mocht worden gebracht van aanstaan de arrestaties. Franz Roethke, een van Eichmann® plaatsvervangers, rapporteeerde aan zijn chef over een onderhoud met Pierre Laval, de Vi chy-premier, die na de oorlog werd terechtgesteld. De Franse professor George Wel- lers, die het verschrikkelijke kamp van Auschwitz heeft overleefd, was een van de getuigen die gisteren ver klaringen hebben afgelegd. Hij deed het gruwelijke relaas van de depor tatie van de joden uit Frankrijk. er door het kamp, waar prof. Wellers eerst in Frankrijk had gezeten, naar Auschwitz gevoerd. Toen hij daar zelf in 1943 aankwam, was geen van de kinderen meer in leven. Prof. Wellers had in Auschwitz gehoord, dat een broer van de vroe gere Franse minister-president, René Blum, daar gemarteld en vermoord was omdat hij zich in Frankrijk had proberen te verbergen, en later had gepoogd met de hulp van invloedrijke Laval had bij die gelegenheid er over geklaagd, dat de Duitsers hem niet hadden verteld wat de „endlö- sung" eigenlijk inhield. Nu was hij beter op de hoogte en had hij bezwa ren. Het document, waarin dit ge sprek is vervat, draagt een aanteke ning van Roethke: „Ha, ha, de oude vos heeft het altijd al geweten". De handlangers van Eichmann bij diens werk in Frankrijk waren be halve Franz Roethke de ss-ers Dan- necker en Alois Brunner. Geen van drieën is ooit berecht. Na de oorlog verdwenen zij, en niemand schijnt meer iets van ze te hebben gehoord. (gegevens ontleend aan de be richtgeving van Associated press.) Eens ging een kindertransport niet door, omdat alle beschikbare ruimte in de trein nog niet was gebruikt. Eichmann werd woedend, en schreef aan zijn zetbaas Roethke dat het een schande was, en dat het hier om een prestige-kwestie ging. Roethke schrok, en nam maatregelen om ie$s derge lijks voortaan te voorkomen. Het lot van de kinderen stond ook in het centrum van een verklaring, afgelegd door professor Georges Wel lers, directeur van het Franse insti tuut voor medisch onderzoek en hoog leraar aan de Sorbonne. Hij vertelde over hun klagen en roepen, hun hon ger en hun verlangen naar hun weg gevoerde ouders. Duizenden werden WASHINGTON (Reuter) Ame rika schijnt Portugal te hebben aan geboden op enigerlei wijze de schade te vergoeden die het land zou lijden als het er in zou toestemmen zijn Afrikaanse koloniën onafhankelijk heid te verlenen. Volgens betrouwbare bronnen zou het aanbod al enige weken geleden zijn gedaan in een lang telegram waarin ook werd uitgelegd waarom Amerika vóór discussie in de Uno over het Angoleze probleem zou stemmen. Amerika zou hebben verklaard er van overtuigd te zijn dat Angola en Mozambique centra van onlusten zouden kunnen worden, wat zeer ernstige gevolgen voor de rest van Afrika zou kunnen hebben. Advertentie ANTI-HERNIA ubicii BINNENVERING #K TOONZALEN TE AMSTERDAM. ROTTERDAM. UTRECHT, BREDA Van onze correspondent BONN, 9 mei. De woningmarkt is in sommige delen van West-Duits- laind, bijvoorbeeld Beieren en Noord- rijn-Westfalen, iets ruimer gewor den. De mensen schijnen niet meer alles te nemen wat wordt aangebo den. Dit houdt nog niet in dat de huren dalen. Integendeel, te ver wachten is dat de Westduitse huren als gevolg van de hogere bouwkosten verder zullen stijgen. Volgens de Westduitse vereniging van huiseigenaren is het moeilijker gewor den woningen op de vrije markt te ver huren, waarbij een grote vooruitbeta ling van de huur (bijvoorbeeld vijfdui zend tot zevenduizend mark) wordt verlangd. Zulke woningen moeten dik- wyls maandenlang worden aangebo den, voordat een huurder komt opda gen. In Hamburg komt het voor dat duur dere woningen in minder goede buur ten wekenlang leeg staan. Uit Beieren wordt bericht dat het daar niet meer zo is dat elke woning feitelijk „onge zien" wordt verhuurd. Voorts heeft men in het algemeen vastgesteld dat meer dan vroeger de wens naar gro tere woningen uitgaat. De huur in de grote Westduitse ste den bedraagt in doorsnee tussen 3.20 mark en 4.50 mark per vierkante me ter. Voor betere woningen wordt vijf tot zes mark per vierkante meter ge vraagd, in de kleine steden ligt de huur tussen 2.30 tot drie mark. Vijftig procent De hoogte van de huur is volgens de makelaars minder afhankelijk van de prijs van de grond dan van de steeds stijgende bouwkosten. De kosten van de bouw zijn op het ogenblik op zijn minst 85 mark per kubieke meter woonruimte; in Frankfort, Hamburgen Hannover bedraagt de gemiddelde prijs 120 mark en de kosten van de bouw van luxe woningen bedragen ongeveer tweehonderd mark per kubieke meter. Vijf jaar geleden lag de prijs vijftig procent lager. Sleutelgeld Het stelsel van sleutelgeld bestaat voornamelijk nog in grote steden als Hamburg, Hannover, Düsseldorf en Frankfort. In Hamburg wordt dikwijls als sleutelgeld honderd mark per vier kante meter gevraagd. In het overige gebied van de Bondsrepubliek vragen de huiseigenaren meestal vooruitbeta ling op de huur of leningen. Te Hannover moet men gemiddeld zesduizend mark op de huur vooruit betalen voor een woning van drie ka mers! Sleutelgeld en vooruitbetaling op de huur maken ongeveer tien procent van de financiering van de bouw uit, IN LIBERIA MONROVIA (Reuter) President William Tubman van Liberia heeft maandag in Monrovia een Afrikaanse topconferentie" een conferentie van een groep onafhankelijke Afri kaanse landen geopend met de be lofte dat de onafhankelijke Afrikaanse landen andere Afrikaanse volken zul len helpen. Tubman zei dat hij onder meer doelde op de volken van Angola, Mozambique. Algerije, Zuidwest-Afrika en Zuid- Afrika. Voor de confrentie waren 21 onafhan- kelyke Afrikaanse landen uitgenodigd. De V.A.R., Ghana, Guinee, Mali en Ma rokko hebben de uitnodiging afgeslagen. De afgevaardigden van Soedan en Libië waren op de openingsdag niet aanwezig. Zoeken Vooraanstaande afgevaardigden hebben verklaard dat het doel van de conferentie is het zoeken van Afrikaanse oplossingen voor Afrikaanse problemen. Op de voor lopige agenda voor de conferentie staan culturele en economische samenwerking, de Franse atoomproeven in de Sahara en de vrede tussen de Afrikaanse staten. In zijn openingsrede verklaarde Tub man dat hij het volste vertrouwen in de Uno had. Over de Congolese kwestie zei hij; De aanwezigheid van soldaten van verscheidene Afrikaanse landen in Congo is er het welsprekende bewijs van dat wij vrijheid en onafhankelijkheid hoog achten en vastbesloten zijn er zo nodjg voor te vechten. Vervolg van pag. 1 In Kennemerland zullen vrijdag haast alle grote bedrijven gesloten zijn, zodat het personeel van donderdag tot en met zondag van een erg lang weekeinde kan genieten. De draadindustrie Hilarius N.V. in Haarlem maakt van de gelegenheid ge bruik om komende vrijdag met het hele personeel de Kruppfabrieken in het Roer gebied te bezoeken. Veel verschillen In Utrecht wordt bij Werkspoor goed gevonden des vrijdags een snipperdag te nemen en er een lang weekeinde uit te halen. Werkspoor Amsterdam kent de verplichte snipperdag, die in mindering van de vakantie wordt gebracht. In beide bedrijven wordt niet op zaterdag gewerkt. Philips dicht Ook Philips is vrijdag dicht. De fabrie ken hebben een zogenaamde brugdag, een verplichte snipperdag, die wel meer wordt toegewezen als er een lang week einde aankomt. De kantoren gaan dientengevolge van donderdag tot en met zondag ook dicht, maar daarvoor hoeft het kantoorpersoneel geen verplichte snipperdag op te nemen. AKU werkt De A.K.U. in Arnhem blijft normaal doorwerken. Kantoor- en ander personeel dat normaal zondags niet werkt, is don derdag vrij. De ploegendiensten m de fabriek gaan door. De mijnen werken vrijdag ook door. Eén zaterdag in de veertien dagen is vrij, maar als er een extra-zondag mid denin de week valt, is de daarop volgende zaterdag nooit vrij en heeft het dus geen zin de vrijdag daarvoor ook te sluiten. In het Noorden wordt in veel meer bedrijven doorgewerktGroningen kent maar één fabriek, die vrijdag gesloten is; de FriesGroningse Coöperatieve beet wortelsuikerfabriek. Ook in Friesland blijven de meeste bedrijven normaal doordraaien. Verlammingen In Amsterdam is de situatie nogal ge schakeerd. Er zijn bedrijven, die vrijdag stilliggen, andere werken gedeeltelijk en weer andere zijn volledig in touw. De Nederlandse Dok- en Scheepsbouw maatschappij werkt door, zij het dat een deel van het bedrijf verlamd is door het grote aantal opgenomen snipperdagen. Natuurlijk Was het economisch beter geweest om het hele werk stil te leggen voor die ene dag, maar daarvoor zou het opleggen van een verplichte nipperdag nodig zijn geweest. Daartegen heeft zich de ondernemingsraad van de NDSM ver zet.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 11