ErrowMEiws PROEF OP ONZE SOM POLITIEK VAN SOEKARNO: LAAT ZE MAAR WACHTEN TOPCONFERENTIE E.E.G. UITGESTELD TOT JULI RUIMTEREIS VANAVOND OP DE T.V. Koningin stelt carillon in gebruik Dr. M. P. Lansberg na de vlucht VOLMAAKTE RUST JONGETJE VALT TWAALF METER Diefstallen uit auto's in Venlo RUDOLF SPOOR (HEEMSTEDE) GAF SHEPARD BRIEF MEE REPATRIANTEN ZITTEN VAST OP NIEUW-GUINEA Nieuwe troepen naar Angola Automobilist bij botsing gedood geeft een beeld van de terugkeer van Shepard en de spanning die aan zijn ruimtereis voorafging Jerry Cobb. ...en nu ik! Protestvergaderingen van ambtenaren Bromfietser omgekomen m Van onze redacteur wetenschappen ROTTERDAM „Nu kunnen wij pas aan de hand van de werkelijkheid nagaan wat al onze experimenten in de laboratoria waard zijn. Nu kunnen wij onze experimenten aan een werkelijk in de wereldruimte genomen proef met een ruimtevaarder gaan toetsen." Er klonk opgetogenheid in zijn stem toen dr. M. P. Lansberg, Nederlands eerste ruimtevaartgeneeskundige, ons gistermiddag deze reactie op de raketvlucht van de eerste Amerikaanse astronaut, Alan Shepard, mededeelde. Eerst was dr. Lansberg, verbonden aan het Nationale luchtvaart- geneeskundige laboratorium te Soesterberg, teleurgesteld. Teleur gesteld omdat hij de directe radio-uitzending door de B.B.C. van de lancering op Cape Canaveral gemist had. „Och, wat is dat toch jammer," zei hij, die „uitzending had ik dolgraag willen horen." Dat is geen wonder, want dr Lansberg is de auteur van het bij Elsevier in het Engels verschenen boek „A Primeur of Space Medicine" (Inleiding tot de ruimtevaartgeneeskunde), dat een uitvoerige beschrijving bevat van de resultaten van laboratoriumproeven met kandidaat-ruimtevaarders. „Wij wachten nu natuurlijk vol spanning op de publicatie van de eerste wetenschappelijke resultaten van deze korte ruimtevlucht", zei dr. Lans berg. Hij vond het vooral belangrijk dat Stepard gedurende de gehele vlucht bij zijn positieven was geweest en volmaakt rustig was gebleven. „Voor de psychologen onder ons ruimtevaartgeneeskundigen is dit van het grootste belang", zei hij, „al bewijst deze korte vlucht van een kwartier nog niet dat een ruimtevaarder ook kalm zal blijven gedurende veel langere vluchten in een kunstmaan." Grote proef Even schakelde dr. Lansberg over op gewone mense lijke nieuwsgierig heid. „Komt het vanavond al op de televisie?" vroeg hij. Weer moesten wij hem, onder voorbehoud, te leurstellen. „In ieder geval moet de grote krachtproef nog komen!', zei dr. Lansberg. „Ik bedoel een tocht in een kunst maan om de aarde. Dan zal blijken hoe de spijsverte ringsorganen van de astronaut ge durende een lange periode van ge wichtloosheid wer ken. Dat is eigen lijk voor de ruim tevaartgeneeskun digen het grote vraagteken. Een oplossing van dit probleem heeft de vlucht van Shep ard nog niet kun nen geven. Daar voor duurde zijn gewichtloosheid te kort." NEW YORK (AP) „Ik hoop dat ook ik eens de ruimte in zal kunnen gaan." Dit was gisteren de reactie van Jerry Cobb, de knappe Amerikaanse pilote van wie de vorige zomer werd gezegd dat zij zich vrijwillig had onderworpen aan sommige van de medische proeven die de zeven astro nauten hadden on dergaan. „Ik weet dat het nog lang niet zover is", zei zij, en somde vervolgens alle voor delen van vrouwen boven mannen als passagiers van kunstmanen en an dere ruimteschepen op. Aan trouwen dacht zij nog niet. Wel hoopte zij eens in het huwelijksbootje te stappen, maar voorlopig eiste de ruimtevaart al haar aandacht op. „Hoe is het gegaan?" Dat moet een van de eerste vragen zijn geweest die Shepard, na zijn aankomst op het vliegdekschip Lake Champlainte beantwoorden kreeg. Rustig wandelt Shepard in zijn als zilver glanzende ruimte- pak naar de lanceerplaats, hopend op een vlotte start. Het zou, door allerlei moeilijkheden op het laatste nippertje, voor hem uren van gespannen wachten in de nauwe capsule worden. Vuur en vlammen spuwend schoot de Ianceerraket met de bemande capsule in top onder oorverdovend geraas van Kaap Canaveral omhoog. „Een perfecte lancering", meldden geest driftige radio- en televisieverslaggevers even later. -*■ Aan Shepard, uiteraard, de eer en ae roem, ais Amerikaanse pionier van de bemande ruimtevaart. Toch zal hij de eerste zijn om te erkennen dat hij zijn prestatie niet had kunnen leveren zonder de volle medewerking van de andere zes leden van het ploegje astronauten dat u hier verzameld ziet. Van onze correspondent BONN Op de conferentie van de ministers van buitenlandse zaken van de E.E.G.-landen die hier gisteren is gehou den is besloten de topconferentie van de E.E.G. uit te stellen tot juli. Deze con ferentie zou op 19 mei te Bonn worden gehouden. Als reden voor het uitstel is aangevoerd dat er te weinig tijd voor voorbereiding van de conferentie zou zijn. De ministers van buitenlandse zaken van de E.E.G.-landen komen in juli nu in Rome bijeen om verder van gedachten te wisselen. Het bezoek van president de Gaulle aan bondskanselier Adenauer op 20 mei gaat ondanks het uitstel van de conferentie van 19 mei, door. De zes ministers zijn het in grote lij nen eens geworden, zo verluidt onoffi cieel te Bonn, over de voorstellen van een E.E.G.-werkgroep, die nauwere po litieke samenwerking tussen de zes lan den beogen. Enkele voorstellen hebben echter niet de steun van alle landen kunnen krijgen; een van deze landen is Nederland. Het gaat hierbij onder meer over het voorstel om drie maal per jaar een bij eenkomst van regeringsleiders te beleg gen. De Franse plannen, om behalve een algemeen politiek secretariaat ook com missies voor defensie, economische za ken en cultuur in het leven te roepen, waren op de laatste conferentie van re geringsleiders, in februari in Parijs, reeds verworpen. Daarop was voorge steld de bestaande werkgroep om te zet ten in een permanent comité ter voor bereiding van de conferenties der rege ringsleiders. De groep zou dan ni feite een secretariaat worden, waarvoor Ne derland weinig zou voelen. ARNHEM. De Duitse televisie heeft gisteravond om half elf kans ge zien een filmpje van twee minuten uit te zenden van de start van de Ameri kaanse ruimteraket. Dit filmpje, dat via de onderzeese kabelverbmding van Amerika naar Engeland was overge bracht, was tevoren, om tien voor tien, door de Britse televisie uitgezonden. De Nederlandse kijkers in het oosten van ons land hebben de astronaut Alan Shepard in de raket zien stappen en de raket vervolgens zien starten. De N.T.S. moest gisteravond verstek laten gaan. De heer Enkelaar van het N.T.S.-journaal verteld'ë Ons dat men er in Bussum van af had gezien om te proberen deze reportage alsnog la ter op de avond uit te zenden. „Wij hadden dit filmpje op tele- recording moeten opnemen als wij het ook hadden willen uitzenden", zo zei hij, „en in verband met het vastge stelde programma zagen wij geen kans om de kijkers bijtijds deze reportage voor te zetten. De Duitse televisie heeft de beschik king over een Ampex-apparatuur, zodat zij in staat is het ontvangene direct te heruitzenden. Dat is ons helaas nog niet mogelijk." De gefilmde televisieuitzending vaq de lancering van de eerste Ameri kaanse astronaut wordt vermoedelijk vanavond na afloop van het KRO- programma uitgezonden. Mocht er ver traging in de verzending komen van de Verenigde Staten naar Europa dan wordt deze band zondagavond van half acht tot acht uur afgedraaid, Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM. Van twaalf meter hoogte is de vierjarige Donald van der Laaken uit de Berkelselaan gisteravond omstreeks half acht uit een zolderraam op een binnenplaats gevallen. Met een schedelbasisfractuur en andere verwon dingen is het ventje in zorgwekkende toestand in het ziekenhuis Dijkzigt op genomen. Donalds ledikantje stond in de ouder lijke woning op een zolderkamer, vlak bij het raam, d'at gesloten was toen zijn moeder hem te slapen legde. Anderhalf uur eerder was de drieja rige Cornelis Tuytjens in de ouderlijke woning aan het Orionpad van het ach terbalkon gevallen. Hij maakte een val van vijf meter en kwam op een gras veldje terecht, waardoor hij slechts lich te kneuzingen opliep. Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. In navolging van het besluit van hun Rotterdamse collega's zullen de leden van de Algemene Bond van Ambtenaren in Den Haag en Am sterdam een vergadering houden om te protesteren tegen het schorsen van de raadsbesluiten met betrekking tot de invoering van de vijfdaagse werkweek. Beide vergaderingen (aanvang kwart over acht) worden maandag gehouden. In Amsterdam in het Concertgebouw, in Den Haag in de dierentuin. Eigen nieuwsdienst AMSTERDAM Al was de vijfde mei voor de meeste Nederlanders niet veel meer dan een andere door-de- weekse-dag, op het Amsterdamse Plein 19401945, heeft op die dag toch iets doorgeklonken van de dankbaar heid voor wat zestien jaar geleden werd verworven. Op dat plein stelde koningin Juliana het uit 23 klokken bestaande toevrijdings- carillon in gebruik, waarvan dr. J. C. Hooykaas kort tevoren had gezegd: „riet wil een symbool zijn van onze dankbaar heid voor de herwonnen vrijheid". Het carillon is door vele kleine giften tot stand gekomen. Het heeft drie grote klokken, die de. namen dragen Wilhel- mina 19401945, Juliana en Bernhard. Elf klakken dragen de namen van de provincies en hun wapens; de overige negen zijn versierd met het rijkswapen. Op deze bevrijdingsdag was er overi gens weinig van een uitbundig feest te merken. Vrijwel iedereen was 's mor gens normaal naar zijn werk getogen. Alleen voor de jeugd was er volop voor festiviteiten gezorgd. In de steden en dorpen brachten de muziekkorpsen fees telijk leven in de brouwerij; her en der werden, wedstrijden en optochten gehou den. Onvergetelijk Voor de elfjarige Otto JeUema uit Alkmaar heeft de zestiende bevrijdings dag iets onvergetelijks gekregen. Hij kreeg uit de handen van de burgemeester mr. H. J. Wytema een horloge, omdat hij een jaar geleden de 78-jarige heer Boots had gered van de verstikkings dood. Die redding was voor de Alkmaarse jeugdgemeenschap reden te over om Otto de onderscheiding te geven, die jaarlijks wordt toegekend aan hem of haar die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt jegens anderen. Van onze correspondent VENLO. In Venlo zijn gisternacht van vier geparkeerde auto's de linnen kappen opengesneden en is van een vijfde auto het portierraampje gefor ceerd. Uit de auto's werden allerlei goederen ontvreemd, o.a. een lederen aktentas, dozen snoepwaren en sigaretten, een bedrag van 230 gulden, een autoplaid en een stetoscoop. Bovendien werd van vier andere auto's de radiateurdop afgehaald. Eigen nieuwsdienst STAPHORST. De 47-jarige brom fietser K. Kuiper uit Staphorst is don derdagavond onder een auto gekomen en gedood. Zijn vrouw, die. achterop zat, werd le vensgevaarlijk gewond. ZSXM tt, &W8W, tmixmcr MBRcruv SAWOtfiASKOXiVBCS» MK» S«>iCS iamSBXmKBm «SM.CS; Tl«* extts r lAseurr *o»cs ass vraefuru. «Krab ï8St ïfwassfs&s, Salhmi besy SssSoljsbs fbsssk wr mob ior roar r*aaat «jsprbstisfes year in öar jsrogrsBn. I will moi fim «a «tttagrspfe»! ssssöar ssssjsjsrwts» oomr, ym 4. 1 molom s»t i»rm mm* s jwsgSsiefcs m «emay tfcst jr»s my l r*»4fag aisowt ymr «ad be bajs&t jm eelerg» tt 1» ws? I «urn. Tomtk ym *8*1» tor ymr testeer» AS*» B„ atmamtutr, «rretoy hstrmm». tm.mO. Van een onzer verslaggevers HEEMSTEDE. Rudolf Spoor (22) uit Heemstede is sinds gistermiddag brandend nieuwsgierig of zijn brief aan Shepard met de eerste Amerikaan se bemande ruimtevlucht is meegevlo- gen. Deze bezeten ruimtevaarthobbyist, die al menig raket afschoot en een le vendige correspondentie onderhoudt met grootheden als Werner von Braun, heeft een brief van Shepard in zijn bezit sinds gisteren zelfs in een lijstje waarin deze hem dankt voor zijn belangstelling. Per expresse Op 20 april verstuurde Spoor, came raman bij de N.T.S., per expresse een brief aan Shepard met het dringend verzoek dit epistel mee te nemen op zijn ruimtevaart Hij zond ook de andere zes adspi- rant-ruimtevaarders een brief, omdat hij er niet zeker van was, wie de eer te beurt zou vallen Amerika in de kos mos te vertegenwoordigen. Maar die aan Shepard was het langst en daar om deed het hem zo'n genoegen, dat het juist deze Amerikaan was, die het eerst de lucht in ging. Rudolf vroeg er bij na afloop van de vlucht de brief, als zij mee was gegaan, door de autoriteiten te laten waarmer ken. Alan B. Shepard schreef Rudolf Spoor: „Veel dank voor uw brief. Ik vind uw belangstelling voor ons pro gramma prettig. Bk zal u een getekende foto sturen zoals u vroeg. Hierbij enige documenten over het project-Mercury -#■ Dit is Rudolf Spoor uit Heemstede door H. J. van den AKKER SORONG De Klabat, een kleine kustvaarder, ligt gereed om uit Sorong weg te varen, richting Indonesië. Tot op het dek staan koelkasten, bromfietsen en naai machines gestouwd. Geloof niet dat hier een hartelijke handelsrelatie met de mokkende westerbuur op haar begin ligt te wachten. Integendeel, de Klabat ligt daar meer als symbool van de tot in het absurde doorgevoerde onplooibaarheid van Soekarno en de zijnen. Met de Klabat hopen enige tientallen Indonesische gezinnen naar hun vader land terug te keren. De koelkasten e.d. zijn hun bezit. Het zijn hun in goederen omgezette spaarcentjes. Deze ménsen behoren tot de paar duizend Indonesiërs in Sorong, die nu al langer dan een jaar op terugkeer naar hun land wachten. Djakarta weigert ze op de normale manier toe te laten. Zij zijn zonder werk gekomen door de inkrimping van de activiteiten van de Nieuw Guinea Petroleum Maat schappij. Het bedrijf is in liquidatie. Jarenlange exploraties naar nieuwe olievoorraden hebben noch in Neder lands noch in Australisch Nieuw- Guinea enig resultaat opgeleverd en de opbrengst van de bestaande bron nen is gaandeweg teruggelopen. Wachtgeld Het veld van Klamono is nog in exploitatie. Daar wordt een produktie gehaald van een zeshonderd ton per dag. Dat zal nog enkele jaren duren. Op de kleinere velden Mogoi en Wasian loopt de produktie over enige maanden ten einde. De productie op alle andere velden is al gestaakt Sindsdien wachten in Sorong 911 gezinnen, 3165 zielen omvattend, op repatriëring. Zij krijgen in afwachting daarvan al een jaar, anderhalf jaar wachtgeld van de N.N.G.P.M. Er zijn er meer geweest. Begin dit jaar is een groep van een paar hon derd man via Singapore op Nederlandse paspoorten gerepatrieerd. Djakarta heeft daar terstond een stokje voor gestoken en Singapore meegedeeld dat volgende groepen zouden worden teruggezonden. Er stond alweer een groep van 350 man gepakt en gezakt klaar toen in Hollandia het bericht werd ontvangen dat Singapore, onder druk van Dja karta, geen Indonesische repatrianten meer kon doorlaten. Dat was in maart Daarna zijn nog wel wat mensen, die het wachten moe werden, richting Indonesië verdwenen. Vorige maand ging er een ander kustvaartuigje, de Tor. Sommigen gaan in prauwen. Zij krijgen van het plaatselijk bestuur bewijsjes mee dat zij verlof hebben te vertrekken, om te voorkomen dat zij door Nederlandse marine- of politie patrouilles worden aangezien voor infiltranten. Waarom? Waarom weigert Djakarta zijn eigen mensen te ontvangen? Het heeft daar nooit een verklaring voor gegeven. Het zou kunnen dat het Nederland met een probleem opgescheept wil laten zitten. Het kan ook dat het een Indonesische enclave op Nieuwguinees gebied wil handhaven. Of zou het bevreesd zijn dat de repatrianten zullen vertellen dat het in Nieuw-Guinea nog zo kwaad niet is verhalen, die zullen worden ge staafd door de meegevoerde koelkasten enz. Veelzeggend is dat dergelijke be zittingen de groep, die Indonesië via Singapore bereikte, onmiddellijk bij aankomst zijn afgenomen. Waarom wil de Indonesische groep zo graag terug? Kan zij niet in Nieuw- Guinea aan de slag? „Terreur" Moeilijk! Enkelen is het wel gelukt, maar veel aantrekkelijke functies zijn er voor hen niet weggelegd, want de Papoea heeft niet graag een Indonesiër op een plaats, die hij voor zichzelf binnenkort bereikbaar acjjt. De lagere functies zijn voor de Indonesiërs niet aantrekkelijk zolang het wachtgeld, dat zij ontvangen (een man tachtig, een vrouw vijftig en per kind 25 gulden), meer oplevert. En ach, in deze gebieden is de trek naar huis nu eenmaal sterk. Na een paar jaar wil iedereen zijn familie wel weer eens zien. (In tegengestelde richting doet deze drang zich evenzeer gelden. Indonesië heeft daar wel gebruik van gemaakt bij de samenstelling van infiltranten- groepen.) Als men nu waarneemt welk een stugge houding Djakarta aanneemt jegens de mensen, die in Sorong op repatriëring wachten, dan is nu al te voorspellen dat zij, die het vaderland zullen weten te bereiken, daar in het openbaar ijzingwekkende verhalen zullen ophangen over de Nederlandse terreur in West-Irian. Dat is voor deze mensen immers de enige mogelijkheid om de overheid gunstig voor hen te stemmen? LISSABON (Reuter). Opnieuw is een contingent Portugese troe pen scheep gegaan naar Angola. Het grote passagiersschip Vera Cruz nam gisteren in Lissabon 3400 man aan boord. Het was het grootste contingent dat tot nu toe naar Angola is gezonden. Tegelijkertijd heeft het 3700 ton me tende vrachtschip Rita Maria het an ker gelicht met een lading munitie en wapenen, eveneens voor de troe pen in Angola bestemd. Vandaag of morgen zal een ruim vijfduizend ton metend vrachtschip uit Lissabon ver trekken met artillerie en vrachtauto's Elke dag wordt de strijd in Angola verbitterder. De Porugezen hebben nu vele duizenden soldaten tut het moederland laten overkomen, maar ze zijn er nog altijd niet in geslaagd een einde te maken aan de voortdu rende bloedige overvallen op neder zettingen, plantages en dorpen. Wel melden de strijdkrachten elke dag grote successen in de strijd tegen de opstandelingen, maar die kunnen blijkbaar niet voorkomen dat er, even eens elke dag, ook melding moet wor den gemaakt van nieuwe slachtoffers van de terreur. Eigen nieuwsdienst BARNEVELD. De 44-jarige W* van Lunsen uit Barneveld is gisteren bij Woudenberg verongelukt toen hij met zijn auto tegen een boom reed. Na de botsing sloeg de wagen over de kop en bleef dwars op de weg lig gen. De heer Van Lunsen was direct dood. De zeventigjarige wielrijder A. van Looy uit Delden is gisteren bij Borne ongeluk?1 vrachtwaSen geraakt en ver- (Adverienti Zaterdag 6 mei 1961 o-DL iD Paa.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 7