Afschuwelijke droom herleeft m t.v.-spel Indringend relaas van het verzet in Warschau Scheveningse pier 19 mei gebruik programma's SCHEEPSBOUW VERKEERT IN MOEILIJKE POSITIE „DE VLIEGENVANGER" VAN STEINBECK Kilima Hawaians voor Deense t.v. POGING TOT AANRANDING VERIJDELD „VREEMD GEZICHT HEN TE ZIEN STANDHOUDEN" Een paravitamine geeft grijs haar leven en kleur terug RESIDENTIE-ORKEST NAAR IERLAND N.T.S. vraagt toestemming voor televisie-uitzending Oost-Duitsland-Nederland Slechte commentaar IETS ANDERS* Cabaretprogramma door Hetty Blok voor t.v. T.V.-uitzending van concert met Menuhin GETUIGENIS VAN ECHTPAAR IN JERUZALEM Welkomstconcert van Concertgebouworkest Amerikaanse medaille voor hoogleraar aan Groningse universiteit m Pssst,., vers! Proef,., lekker! Sandwichspread van Calvé i..lekker en vers uit de vacuümpot: pssst... proef! U MAAKT ER MÉÉR VAN MET CALVÉ! Effij i platenspelers 'Laatste ronde Wereldvloot groeit steeds Verkeersregels voor buitenlanders Donderdag 4 mei 1%1 ZEELWSUH DAGBLAD Pag. 9 Van een onzer redacteuren BUSSUM Aan een staande ouderwetse kapstok hangen twee uniformpetten, een lange militaire jas, een koppel met revolvertas en een helm. Achter het bureau zit een grijzend militair. Hij tekent wat op een groot bord en kijkt even op als de deur open gaat en een Duitse motorordonnans in vol ornaat zich hakkenklakkend bij hem meldt. Door de oogleden bekeken is het een afschuwelijke droom, een herrijzenis van het verleden toen de Duitse laar zen over bijna heel Europa gingen. Als men echter goed kijkt helpen de mili tairen die blootshoofds naast de tele visiecamera's staan ons uit de droom. Wij herkennen Max Croiset, Hans Bos winkel en Jules Croiset, die er vreed zaam uitzien ondanks de authentieke Duitse uniformen en distinctieven. Neen, de kleren maken gelukkig niet altijd de man. Deze acteurs voeren vanavond een televisiespel op, het verzetsstuk De vliegenvanger, naar het boek The moon is down Van John Steinbeck. De geschiedenis speelt zich af in een Noors stadje, waar de Duitsers proberen bur gemeester Morden (Joan Bemmelts) voor hun wagen te spadnen. Hij blijkt er een van het goede soort te zijn die zijn tegenstanders het vuur na aan de schenen legt en voor het vuurpeloton zijn laatste woorden uitspreekt. Humaan U moet vanavond om negen uur geen fel verzetsstuk verwachten, waarin de mensonterende praktijken van de Duit sers in de tweede wereldoorlog nu eens goed uit de doeken worden gedaan. Steinbeck is ten slotte Amerikaan en hij heeft geen bezetting meegemaakt. De mogelijkheid is zelfs niet uitgeslo ten dat men zijn typering van de be zetter veel te humaan zal vinden. Daarbij dient men echter wel in het oog te houden dat het Steinbeck voor al om de geestelijke achtergronden is begonnen. Het is voor de regisseur en de acteurs geen geringe opgave om Steinbeeks visie en typering, juist in deze tijd van het proces Eichmann, voor het publiek aannemelijk te maken. Onderzoekingen van cosmetologische des kundigen leidden tot de ontdekking van het Paravitamine Complex FB 2, dat de uitzonderlijke eigenschap bezit aan grijs haar de natuurlijke kleur terug te geven. Deze ontdekking betekent een omme zwaai op het gebied der haarverven, want in enkele dagen krijgt grijs haar zelfs indien dit al verscheidene jaren werd geverfd weer leven, het krijgt steeds meer de natuurlijke kleur die het dan behoudt. Dit resultaat is geheel natuurlijk, want de laatste wetenschappelijke waarne mingen hebben aan het licht gebracht, dat het Paravitamine FB 2 het kleur- gevend pigment van het haar is. Lezeressen en lezers die verdere bijzon derheden wensen omtrent dit Paravita mine FB 2, kunnen zich wenden tot het Comptoir General des Produits d'Hy- giène et Beauté, (afd. E 753), rue de la Réforme 70, Brussel. Een uiteenzetting zal hen gratis toege zonden worden onder discreet omslag. Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. Het Residentie-or kest zal zaterdag 6 en zondag 7 met concerteren in Dublin en Cork. Het concert in Cork is onderdeel van het Festival van Cork en het Residen tie-orkest zal dan de eerste uitvoering geven van de Irish Festival Overture van Henk Badings, een werk dat spe ciaal voor deze gelegenheid is geschre ven. Op beide concerten worden verder uit gevoerd de vijfde symfonie van Dvorak, de Schilderijententoonstelling van Moes- sorgsky en de tweede suite Daphnis en Chloë van Ravel. P1M DIKKERS *?kritisehu radio vandaag DONDERDAG In het nationale programma ter gelegenheid van de do denherdenking is vanavond om vier mi nuten over acht de eerste uitvoering te beluisteren van de Missa pro defunctis van Marius Monnikendam. Wilhelmina Matthès zingt de altpartij. Het nationale programma wordt om half acht geopend met koor- en orkest muziek. Om twee minuten voor acht volgt de reportage van de dodenher denking op de Dam te Amsterdam. Op het programma van het Radio Ka merorkest. dat om vijf over half ne gen over de zender Hilversum 2 speelt, staat het concert in Es voor twee pia no's en orkest, dat Mozart op 24-jarige leeftijd voor zichzelf en zijn zuster Nan- ner componeerde. Het wordt voorafge gaan door een uitvoering van de Suite dans le goüt théatral van Couperin, een voortreffelijk specimen van pre-klassie- ke orkestmuziek. Wie een muzikale discussie prefereert kan om vijf over negen naar Hilver sum 1 luisteren. Eduard Flipse, Roelof Krol en Henk Spruit bespreken verschil lende interpretaties van Beethovens Vijf de symfonie. ffjft^i iiiiiVii vandaag DONDERDAG Hoofdschotel is het verzetsstuk „De Vliegenvanger", naar de roman, van John Steinbeck „The moon is down". Max Croiset en Joan Remmelts snelen de voornaam ste partijen. (9.10.40). Met drie herdenkingen begint de avond om 7.15. België Vlaams „De stille vijand" (The silent enemy) is een oorlogsfilm van William Fairchild met in de hoofdrollen Laurence Harvey, Dawn Adams en Michael Graig. Deze film werd gedraaid naar de roman „Com mander Crabb" van Marshall Pugh. De stille vijand van de Engelse vloot was in de tweede wereldoorlog het le ger kikvorsmannen, duikers en minia tuur duikbootjes. (8.30). Vanavond kunt u aangenaam kennismaken" met een graanstokerij (10.10). Eigen nieuwsdienst BUSSUM. De N.T.S. heeft toestem ming gevraagd voor de volledige uit zending van de voetbalwedstrijd tussen Oost-Duitsland en Nederland, die zon dag 14 mei in Leipzig wordt gespeeld. Het Betreft hier de gebruikelijke vraag om toestemming van de K.N.V.B. Aangezien deze interland 's middags om vier uur begint, is het mogelijk dat de Belgische voetbalbond bezwaar maakt en dat althans Zuid-Nederland de wedstrijd niet zal kunnen volgen, evenals dat bij de ontmoeting Neder landHongarije het geval was. 1 bekeken 1 Het leek onmogelijk, dat gister middag bij de voetbalwedstrijd Bar celonaHamburg dezelfde com mentator aan het woord was als zondagmiddag. Herman Kuiphof, die bij Neder landHongarije een sobere, puntige commentaar gaf, was gisteren hin derlijk praterig. Hij vertelde voort durend wat de kijkers zagen (en niet zagen), liet zich door rumoer om hem heen verleiden tot opge wonden geluiden en gaf de kijker geen moment rust. Misschien Was het als radiover slag verdienstelijk maar voor de televisie was het alleen maar storend. Het beeld was rommelig en van slechte kwaliteit, de bal (niet wit) was moeilijk te zien en de afsluiting van het verslag van de wedstrijd was slordig. De heer T. van Duinhoven kan zin gen, dat heeft hij gisteravond voor meer dan een miljoen kijkers weer eens te meer bewezen. Yoka Berretty kan dat niet, hetgeen gisteravond even eens bleek. De heer T. van Duinhoven is een voortreffelijk acteur. Om dit te weten, hoefden wij gisteravond niet naar onze beeldbuis te kijken. Wij wisten het uit de vaderlandse toneelzalen, maar moch ten er twijfelaars onder ons toeven, dan zal nu ook hun twijfel zijn weggeno men. Blijft de vraag: moet men de zanger en acteur Ton van Duinhoven gaan zien in shows die Hugo Claus hem op het vel schrijft? Wij nemen aan dat het ja en neen geroep van alle kanten tot de vragensteller zal komen en wij zelf gaan dan bij de neen-zeggers staan. De televisieshow van Ton van Duin hoven van gisteravond hebben wij niet alleen aandachtig, maar ook met een te voren in een bad van objectiviteit gedoopt oog bekeken en wij hebben opnieuw geconstateerd dat er niets nieuws onder de zon is, want mensen die niet in het gareel wensen te lopen, figuren die rebelleren tegen de regel tjes die een maatschappij nu eenmaal de massa en elk onderdeel van die massa oplegt, och, die zijn er de eeu wen door geweest. Wat dat betreft, was het gegeven van de heer Hugo Claus dus niets bijzonders. Wij geloven wel dat jeugdige twin tigers en vroegrijpe tieners zich zelf een beetje zullen hebben teruggevon den in de show van Van Duinhoven, al was het maar, omdat zij al sinds ontelbare generaties zeggen dat zij „iets anders willen", zonder precies te weten wat. Dat komt dan wel, over een paar jaar. „Roep met maar", zo was de titel en zo werd gezongen. Ach neen, zeggen wij dan, steken ons in het vel van Ton van Duinhoven en vervolgen: Een schaduw kan niet soreken Voor 'wie het begrijpt; aanmelden tweede verdieping, loket zeven. R. Eigen nieuwsdienst HILVERSUM. Hetty Blok brengt woensdagavond 10 mei, in samenwer king met de pianist Cor Lemaire, een kort cabaretprogramma voor de tele visie-camera's. Zij zingt Franse, Engelse en Duitse liedjes en eer. paar kinderliedjes van Annie M. G Schmidt. Dit programma is te beluisteren van vijf over half tien tot vijf voor tien. Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. De Kilima Ha. Waians en hun Zuidzee-ballet zullen binnenkort optreden voor de Deense t.v. in een uitzending die twintig mi nuten zal duren. Hun muziek en dans, die vooral de laatste tijd in het bui tenland zeer gewild zijn, zullen te voren op de filmband worden vastge legd. Daartoe vertrekken Bill Buys man en het gezelschap maandag naar Kopenhagen. Tijdens hun vijfdaags verblijf in de Deense hoofdstad zullen ook opnamen voor radiouitzendingen worden ge maakt. Tot dusverre zijn de Kilima'i nog niet met hun autenthieke „Zuid zee-fantasie" op de Nederlandse T.V. schermen verschenen. Eigen nieuwsdienst HILVERSUM. De N.T.S. neemt dinsdagavond 9 mei een concert over van de B.B.C., dat gegeven wordt door het Berlijn® Radiosymfonie or kest onder leiding van Ferenc Fric- say met ais Solist de violist Yehudi Menunin. Uitgevoerd worden de ouverture La scala di seta van Rossini, het viool concert no. 1 in g mineur van Bruch en de derde Leonore ouverture van Beethoven. De uUzending begint om tien uur. Advertentie JERUZALEM (Reuter, AP) „Er •I is iets gebeurd dat onze stoutste dromen overtrof: de Duitsers zijn tot tweemaal toe uit het ghetto ge vlucht." Deze passage uit een brief van Mordechai Anilewicz, de leider van de roemruchte, in stromen bloed ge smoorde opstand van de in War schau op een hoop gedreven joden, werd gisteren voorgelezen in de ochtendzitting van het proces-Eich- mann, die grotendeels was gewijd aan het dappere verzet van de jo den, in Warschau en elders. De belangrijkste getuige, mevrouw Tsivia Zuckermann, een kleine tengere vrouw met scherpe, door het lijden getekende trekken, vertelde alsof het de gewoonste zaak van dé wereld was geweest, dat zij door een zionistische organisatie uit het door de Sowjetunie bezette oostelijke deel van Polen naar Warschau, de hel op aarde voor de joden, was gezonden om een ontsnap pingsweg naar Litauen te organiseren. Uithongering Eigen nieuwsdienst AMSTERDAM. Het Concertge* bouworkest, dat 6 juni van zijn toernee door de Verenigde Staten in ons tand terugkeert, zal 16 juni in het gebouw van de RAI een welkomstconcert geven. Op dit concert zullen werken worden uitgevoerd, die ook in Amerika zijn ge speeld. Van onze correspondent GRONINGEN. De Geological So ciety of America te New York heeft prof. dr. Ph. H. Kuenen, hoogleraar in de fysische aardrijkskunde, geologie en paleontologie aan de rijksuniversiteit te Groningen en rector-magnificus van die universiteit, onderscheiden met de Pen rose Medal. Deze medaille, genoemd naar een Amerikaanse geoloog die omstreeks 1930 een groot bedrag aan het Ameri kaanse geologische genootschap hééft nagelaten, wordt elk jaar uitgereikt aan een geleerde die zich bijzonder verdien stelijk heeft gemaakt met aardkundig werk. Tot nu toe was pas één keer de medaille aan een Nederlander toege kend. Van onze Haagse redactie SCHEVENINGEN. Prins Bern- hard zal vrijdag 19 mei de nieuwe Scheveningse pier openen. Hij zal daartoe een scheepssirene laten loeien, op welk teken de toegangs hekken worden geopend. Tegelijker tijd gaan alle honderd vlaggen om hoog Direct na de opening, omstreeks half elf, zullen de ongeveer vijftien honderd genodigden de pier bezichti gen De Koninklijke militaire kapel, de Marinierskapel, het korps tamboers en pijpers van de Koninklijke Marine, de Koninklijke Luchtmachtkapel en de Koninklijke Haagse politie-muziekver- emging Onderling kunstgenot zullen voor de feestmuziek zorgên. Na de officiële opening is er om ongeveer twaalf uur een feestelijke ontvangst in het Kurhaus. 's Avonds om negen uur wordt de verlichting op de pier ontstoken, onmiddellijk ge volgd door het afsteken van vuur werk op het strand. Zaterdag 20 mei om negen uur 's morgens gaat de pier voor het pu bliek open. Die dag en de beide pink sterdagen verwacht men tienduizend bezoekers. VRIJDAG 5 MEI IN HET KORT RADIO Van dat organisatiewerk kon niet veel komen. Mevrouw Zuckermann vertelde uitvoerig over de uithonge ring, het eerste middel tot massale ver nietiging van joodse levens, dat de Duitsers in het ghetto van Warschau toepasten. Van de ruim 400.000 joodse mannen, vrouwen en kinderen die als vee waren bijeengedreven in de ghettowijk, waar voor niet meer dan 150.000 mensen plaats was, waren er aan het einde van 1942 nog maar 60.000 over, vertelde zij. De anderen waren bezweken aan be smettelijke ziekten, uithongering en mishandelingen, of afgevoerd naar ver nietigingskampen. Diepe indruk maakte mevrouw Zuc kermann met haar verhaal over de opstand in het ghetto van Warschau, in april en mei 1943, tegen de Duit sers, waarin zij een belangrijk aan deel heeft gehad, Door de riolen Wekenlang hielden de wanhopige joodse strijders, slechts gewapend met pistolen, geweren en zelfgemaakte handgranaten en Molotof-cocktails, zich tweeduizend goed geoefende Duit se soldaten, gewapend met machine geweren en vlammenwerpers en ge steund door tanks, van het lijf. Toen het ghetto de ongelijke strijd moest staken en zijn bewoners de laatste gang naar de folterkampen met hun gaskamers en galgen hadden aan vaard, slaagde mevrouw Zuckermann er met een handjevol anderen in door de riolen te ontkomen. Het groepje hield zich in Warschau schuil tot ja nuari 1945, tóen de Poolse hoofdstad in Russische handen viel. „Het was een vreemd gezicht", zei mevrouw Zuckermann, „deze joodse mannen en vrouwen stand te zien hotfden tegen de machtige vijand blij en gelukkig omdat zij er van over tuigd waren dat die vijand eens aan zijn eind moest komen. Wij wisten dat die vijand ons zou overweldigen, maar ook dat hij er een hoge voor zou moeten betalen. Wij wi dat wij, militair gezien,geen schijn van een kans op de overwinning had den. Wij wisten echter ook dat wij, de kracht van de vijand ten spijt, hem te langen leste toch zouden overmees teren. Onze kracht was gelegen In ons ge loof in gerechtigheid, in menselijke waardigheid en in een bestaan dat zo geheel anders was dan de maatschap pij waarvoor zij ijverden". „Niet bereikt Een jaar na de opstand in het ghetto verspreidde de joodse ondergrondse or ganisatie een vlugschrift, De Profundis (Uit de diepte) getiteld, waarin stond: „Hitier heeft zijn doel niet kunnen bereiken. Het joodse volk bestaat nog steeds. Uit dit bloedbad zal een onaf hankelijke joodse staat ontstaan waar het gefolterde joodse volk de gelegen heid zal hebben zich in vrijheid te ont plooien." Toen mevrouw Zuckermann de rechts zaal verliet omstuwden vele mannen en vrouwen haar. Zij werd omhelsd en TSIVIA ZUCKERMANN vrijwillig naar de moordhel der nazisadisten moest vele, vele handen drukken. Som mige vrouwen huilden. Na mevrouw Zuckermann vertelde haar man, Jitschak Zuckermann, over het afschuwelijke lijden en strijden van de joden in het Warschause ghetto. Hij was het die de hierboven weer gegeven woorden uit het vlugschrift De Profundis nog eens weer uitsprak. Zinloos In september 1942, zei Zuckermann, waren vele van de leiders van het ghetto er voor het gehele ghetto zelf in brand te steken. Zij wilden zelf een einde maken aan het onbeschrijfelijke lijden van de nog overgebleven dui zenden. „Ik verzette mij daar toen krachtig tegen", zei Zuckermann, „ik vond het zinloos onze levens zo goed koop prijs te geven." Zuckermanns verklaringen gaven er blijk van dat niet overal de joden zich hadden laten verdelgen zonder zich te weer te stellen. Er waren joodse verzetsorganisaties, zei hij, in Bialistok, Czestochowa, Krakau, verscheidene an dere Poolse steden, en zelfs in de ver nietigingskampen Treblinka en Ausch witz. Het beeld dat de Zuckermanns schil derden was dat van tot de grens van de ontmenselijking gedreven mannen en vrouwen die, toen alle hoop vervlo gen was, verkozen strijdend de dood in te gaan. JITSCHAK ZUCKERMANN monument voor joodse helden van Warschau Voor een ieder in de rechtszaal stond het vast wie in de ongelijke strijd om het ghetto van Warschau de helden waren en wie de laaghartige lafaards. Kinderschoentjes 's Middags liet een andere getuige, dr. Adolf Bermann, een uit Polen af komstige psycholoog, een paar versle ten kindersandaaltjes zien Hij haalde ze uit een stuk rode zijde waarin zij gewikkeld waren. Toen hij in januari 1945 een bezoek bracht aan het vernietigingskamp Tre blinka had hij daar een geweldige hoop kinderschoentjes zien liggen. „Wij we ten" zei hjj, „dat daar in Treblinka meer dan een miljoen paren schoen tjes, zoals dit, op die hoop lagen." Treblinka was het kamp waar men gespecialiseerd scheen te zijn in het massaal uitblussen van kinderlevens. Dr. Bermann was het die in de rechts- zaal'de verschrikkelijke lijdensweg van onnoemelijk vele joodse kinderen met sobere woorden weergaf. Hij was het, die vertelde over kinderen, zelfs kinde ren, die tot het uiterste van de wan hoop gedreven de Duitse soldaten naar de keel waren gevlogen. De Zuckermanns, dr. Bermann en de andere getuigen richtten gisteren met hun woorden een monument op voor het verzet van de joden van het ghetto van Warschau. Advertentie Advertentiën Uw hartewens spelenderwijs vervuld! hJiiwwWi Er zijn nog „ode "on."raagt STUDIO-PROF tlienjjw handelaar» ofbll de lmPortcur: y. NAHO (L-70) inbouw-ehassls op luxe sokkel SUPERIEUR (J-585-V4AS) compleet met versterker 185," JUNIOR (J-585-4A) inbouw-ehassls op sokkel In luxe koffer f70,- f80," f90, HILVERSUM I. 402 M NCRV: 7.00 Nws en S.O.S.-ber; 7.10 Gram; 7.13 Idem; L30 Een woord voor de dag; 7.40 Gewijde muz; 8.00 Nws; 8.15 Ra diokrant; 8.35 Gram; 8.45 Idem; 9.00 V. d. zieken; 9.35 Watérst; 9.40 V. d. vrouw; 10.10 Gram; 10.15 Morgendienst; 10.45 Cello en piano; 11.15 V. d. oudere luisteraars; 12.00 Lichte muz; 12.30 Land- en tuinb. meded; 12.33 Orgelspel; 12.48 Gram of act; 13.00 Nws; 13.15 Lichte muz; 13.40 Gram; 14.05 Idem; 14.25 Idem; 14.50 Idem; 15.40 Vocaal ens. NATIONAAL PROGRAMMA: 16.00 Toespr; 16.05 Gram; 16.30 V. d. jeugd; 17.18 Davis cup-wedstr Zwitserland—Nederland te Luzern; 17.25 Papoea's tegen Japanners in 1942—1945, klankb; 17.45 Krontjong-en semble en sol; 18.00 Nws; 18.15 Lichte muz; 18.30 Alles op wieltjes, klankb; 19.30 Pro- menade-ork en solist; 20.00 Nws; 20.05 Her denkingsbijeenkomst i. h. Staargebouw te Maastricht; 21.05 Het spoor der vrijheid, klankb; 21.40 Gevar progr; 22.50 Tulpenral- lye 1961; 23.00 Nws; 23.10 Spontane reac ties, muzikale discussie; 23.50—24.00 Dag sluiting. HILVERSUM II. 298 M VARA; 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram; 8.00 Nws; 8.18 Gram; 9.00 Gym v. d. vrouw; 9.10 Gram; 9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00 Dit en het andere, gesprek; 10.05 Morgen wijding. VARA: 10.20 V. d. vrouw; 11.00 V. d. Kleuters; 11.15 Kamermuz; 11.30 Or gel en zang. AVRO: 12.00 Lichte muz; 12.20 Regeringsuitz.: Uitz. v. d. landb; 12.30 Land- en tuinb. meded; 12.33 Sport en prognose; 12.45 Tulpenraliye 1961; 12.50 Openluchtklanlcen; 13.00 Nws., meded. en beursber; 13.30 Liedjes; 14,00 In terra pax, oratorium; 14.50 Gevar. progr. NATIO NAAL PROGRAMMA: 16.00—24.00 Zie Hil versum I. TELEVISIE 1 NTS: NATIONAAL PROGRAMMA: 20.00 Weekjourn. en weeroverz; 20.30 Documen tair progr; 21.15 Korte balletfilm; 21.30— 22.15 Cabaretprogr. NEDERLAND DUITSLAND 17.00 V. d. jeugd; 18.00—18.05 Progr. overz. (Reglonaalprogr.NDR: 18.25 Progi overz; 18.30 Die Nordsohau; 19.25 In dt laatste minuut. WDR: 18.40 Hier und Heu- te; 19.15 Gelegenheidskoopje); 20.00 Journ. en weeroverz; 20.20 Documentair progr; 21.10 Triomfen v. d. techniek, rep; 21.30 Voorselectie Duitse zangfestival 1961; 22.00 Laatste nws. BELGlë VLAAMS 19.00 Lekenmoraal en filosofie; 19.30 V. d, vrouw, 20.00 Nws; 20.30 TV-spel; 22.15 Film- nws en nieuwe films; 23.00 Nws. BELGlë FRANS 19.30 Kathol uitz; 20.00 Journ; 20.30 TV- spel; 21.30 Kron. v. nieuwe films; 22.00 We tensch. uitz; 22.40 Journ. HILVERSUM. De laatste ronde van de S.U.S.-actie Taptoe wordt vrij dagavond 12 mei door de radio en ge deeltelijk ook door de televisie uit gezonden. Tijdens deze slotuitzending zal de heer A. M. Bergers de opbrengst van de aktie bekendmaken. De radio-uitzending begint om tien over acht, de televisie-uitzending om tien over negen, beide in het program ma van de K.R.O. Van onze scheepvaartredacteur SCHIEDAM Ir. J. H. Mulock Hou wer Jr., directeur van De Schelde te Vlissingen, ziet de economische toe komst van scheepsbouw niet geheel rooskleurig in. Hij sprak deze mening uit op de tweedaagse conferentie van de Stichting Contactcentrum Bedrijfs leven-Onderwij s. Op het ogenblik is het zo moeilijk om orders te bemachtigen, dat de meeste schepen worden gebouwd voor prijzen die slechts weinig hoger zijn dan de kost prijs. De wereldvloot groeit nog steeds, er worden ook steeds grotere schepen be steld. Een andere handicap is dat de scheepsbouwcapaciteit over de hele we reld voortdurend groter wordt. De voortschrijdende techniek dwingt de scheepsbouwer evenwel voort te gaan met investeren. Onafgebroken is studie en speurwerk nodig om het bedrijf mo dern te houden. Ir. Mulock Houwer repte van enkele Scandinavische initiatieven, die hij op zijn minst gewaagd noemde. Te Kopenhagen is een werf van Bur- meister en Wain in oprichting, waar in een droogdok schepen zullen worden gebouwd met behulp van secties, die tweehonderd tot driehonderd ton zullen wegen. In Nederland bouwen de werven met secties van twintig tot tachtig ton. Nog verder wil de Zweedse werf Götaverken gaan. Zij wil schepen bou wen met secties van vierhonderd ton. Het construeren en samenvoegen van die delen zal binnenshuis gebeuren. Men be gint met het achterschip dat steeds ver der naar buiten wordt geschoven, naar gelang het schip vordert. Voor de Ne derlandse werven is het gebruik gewor den vooral als het buitenlandse op drachten betreft dat zij behalve be stek, ook een voorstel voor de financie ring aanbieden. Financiering Het komt te vaak voor dat bij het in de vaart komen van een schip slechts een klein deel van de bouwsom is be taald Pas na zes tot zeven jaar wordt het schip geheel afbetaald. Een nieuwe ontwikkeling is de financiering door in stitutionele beleggers. Over de activiteit van enkele Nederlandse werven om zelf standig of in combinatie scheepsbouw bedrijven in het buitenland te stichten, zei ir. Mulock Houwer dat dit geen fi lantropisch uitdragen van moeizaam ver kregen kennis en vakmanschap is. De achtergrond is vooral het sluiten van overeenkomsten voor de levering van grote onderdelen, zoals voortstuwings installaties. Ir. J. W. R. Thomson, directeur van de Amsterdamsche Droogdok Maatschap pij gaf een treffend voorbeeld van de voordelen die een elektronisch brein bij scheepsbouw kan opleveren. Bij de A.D M. werden instrumenten gebruikt voor het berekenen van de sterkte van een droogdok. Het ging daarbij om 120 vergelijkingen met evenveel onbekenden. Er waren veertien uur nodig voor dit cijferwerk, waarmee anders jaren ge moeid zouden zijn geweest. De uitkom sten wezen uit dat bij de bouw van een dok zestienhonderd tot achttienhonderd ton staal kon worden gespaard. Dit le verde een voordeel op van ongeveer negenhonderdduizend gulden. De uit gave van veertigduizend gulden voor het gebruik van de elektronische reken machine loonde alleszins de moeite. KAMPEN (ANP). - De politie te Kampen heeft de 23-jarige gehuwde machinebankwerker A. F. K. gearres teerd, verdacht van poging tot aanran ding. K. had maandagavond laat de 21-jarige mejuffrouw A. K. te Kampen in haar woning aangevallen, toen deze op het punt stond om naar bed te gaan. Het kwam tot een fel handgemeen, waarbij de man het meisje aan het gezicht ver wondde. Toen mejuffrouw K. begon te gillen m; -kte de indringer, die een trainingspak aan had en een zakdoek als masker gebruikte, zich uit de voeten. UTRECHT. De Duitse toeristen die ons land komen bezoeken zullen een folder krijgen waarin de Neder landse verkeersregels uit de doeken worden gedaan. Speciale aandacht wijdt de folder aan Nederlandse be palingen die afwijken van het inter nationale gebruik, zoals die voor ver keerspleinen, de bromfiets en het on derscheid tussen langzaam en snelver keer. Het Verbond voor Veilig Verkeer heef' bij wijze van proef drieduizend van dt 'olders laten drukken, met als tite' Willkommen in Holland. De Koninklij ke Marechaussee in Elten, de douane in Dinxperlo, de grenswisselkantoren het kantoor van de A.N.V.V. in Keuier en de Duitse V.V.V.-kantoren in Rhein tand en Westfalen zullen ze uitreiken aan gemotoriseerde Duitsers die Ne derland bezoeken. Als de proef slaagt zal het veioond waarschijnlijk ook folders voor Kranst en Britse bezoekers laten drukken.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 9