Geen sabotage bij
ramp Hugo
de Grool
Cuba wil
gesprek
met V.S.
MEER DAN
VEERTIG
JAAR OP
DE TROON
Time kritiseert Soekarno's
„jaarlijkse wereldreis"
Het gruwelijke verhaal
van Ada Lichtmann
De Venus van Geldrop"
leefde in bar klimaat
Dr. GLOBKEWIJST
BESCHULDIGING AF
Rubbervlotten
ook nodig
Onbekende foto's
Erich Salomon
Groothertogin Charlotte
UNIEKE EN KOSTBARE VONDST
Luchtgevecht boven
Israël
PROCES-EICHMANN
ZEEPOST
Interview voor Duitse tv
FRANSE FILMWEEK
IN UTRECHT
Zaterdag 29 april 1961
ZEEUW'SCH DAGBLAD
Pag. 9
Van onze luchtvaartredacteur
DEN HAAG. Sabotage is
niet de oorzaak geweest van de
ramp met de Hugo de Groot,
een Constellation van de
K.L.M. Dit toestel stortte op
14 augustus 1958 honderd mijl
uit de Ierse kust in zee. Alle
99 inzittenden kwamen om het
leven.
De veronderstelling van sabotage
was gedaan kort nadat de Raad voor
de luchtvaart op 4 maart van het vori
ge jaar het ongeluk had behandeld. De
raad vroeg tfaarom in zijn uitspraak
van 8 april om heropening van het on
derzoek, ook omdat een andere oor
zaak niet kon worden aangetoond.
Gisteren hervatte de Raad voor de
luchtvaart in het gebouw van de Hoge
Raad in Den Haag de behandeling.
De voorzitter, mr. J. E. van der
Meulen, zei direct aan het begin van
de twee uur durende zitting, dat de
raad bevolen had te onderzoeken of er
mensen aan boord' van de Hugo de
Groot waren „wier verdwijning om po
litieke redenen beoogd kan zijn ge
weest."
Geen opstandeling
De aanleiding tot die vraag was een
mededeling, dat iemand die kort te
voren bij een revolutie in Irak op de
voorgrond was getrea'en, tot de ver
ongelukte passagiers behoorde. Deze
mededeling steunde op een bericht in
het Parijse dagblad Le Monde van 20
augustus, enkele dagen na de ramp.
Hierin stond, dat een zekere Khaiid'
Djallow volgens diens in Californië
werkende broer nauw betrokken was
geweest bij de opstand in Bagdad.
Uit het onderzoek is niet gebleken,
dat de verongelukte passagier Khaiid'
Djallow een revolutionaire figuur is
geweest. Mr. Van der Meulen zei:
„Wat zijn broer daaromtrent zou heb
ben verklaard, berust óf op misver
stand óf is tendentieus voorgesteld.
Aannemelijk is slechts geworden dat
de betrokken Djallow, geholpen door
zijn broer, op weg was naar Califor
nië om d'aar aan een universiteit zijn
studie voort te zetten".
O.m die reden werden dmtrent dit
punt geen getuigen gehoord. Ter spra
ke kwamen aileen technische vraag
stukken, waarover deskundige toelich
tingen werden gegeven door ir. F. E.
Douwes Dekker van het Nationaal
Luchtvaartlaboratorium en de heren
W. A. Rietbergen, hoofdinspecteur bij
de Rijksluchtvaartdienst en R. H.
Reece, gezagvoerder bij de K.L.M.
Te hoog toerental
De heer J. W. F. Backer, directeur-
generaal van de Rijksluchtvaartdienst,
concludeerde dat het met mogelijk
G£TU)GZ-D£SKtJMDtë£
lf?.F.£.POC/W&-P£K/<£}Z
links pe \a?R2inEfz.M/Z.<i£.vp.MÉUi&t
was de oorzaak met zekerheid' vast te
stellen. Wel achtte hij het zeer goed
mogelijk, dat „overspeed" (een plotse
ling te hoog toerental) van een motor
de primaire inleiding is geweest tot
een technische storing, die de catastro
fale afloop heeft veroorzaakt.
Veelvuldig stelden voorzitter en
leden van a'e ra-ad aa-n de getuigen-
deskundigen vragen over moeilijk
heden bij het in vaanstand zetten van
de propeiler van een buitenmotor bij
Constellations. Het bleek, dat de Rijks
luchtvaartdienst bekend was met ze
ventien van deze gevallen met het
zelfde type motor vóór de Hugo de
Groot verongelukte.
Na de ramp werd in de Verenigde
Staten een nieuwe methode dwingend
voorgeschreven voor het in vaanstand
zetten. In Nederland werd' deze ma
nier toen nagevolgd.
Bell-gear'
HAVANA (Reuter) De Cubaan
se president Osvaldo Dorticos bood
gisteren de Verenigde Staten onder
handelingen op voet van gelijkheid
aan over alle tussen beide landen
bestaande problemen.
Dit aanbod, vervat in een nota die
ook ondertekend was door minister
president Fidel Castro, werd overhan
digd aan Zuidamerikaanse diplomaten
te Havana. In de nota werd ook ge
zegd, dat de Cubanen bereid zijn tot
„de laatste druppel bloed" te vechten,
indien zij opnieuw zouden worden aan
gevallen.
In de Verenigde Staten vat men deze
Cubaanse voelhorens op als een poging
tot contact met Washington over een
opnieuw aanknopen van de diploma
tieke betrekkingen, die in het begin
van dit jaar verbroken werden.
Over deze Cubaanse suggestie om
onderhandelingen met de Verenigde
Staten te openen, verklaarde gisteren
de perschef van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken:
„Over communisme valt niet te onder
handelen".
AMSTERDAM (ANP). De Raad
voor de scheepvaart vraagt zich bij zijn
uitspraak inzake het vergaan van het
m.s. Friso op 24 oktober vorig jaar op
de Noordzee, af, of het verantwoord is
dat vaartuigen van minder dan vijfhon
derd ton een deklast vervoeren.
De raad zegt verder dat he-t aanbe
veling verdient behalve de sloepen ook
eén of meer opblaasbare rubbervlotten
aan boord te hebben, omdat bij storm
het uitbrengen van een reddingsloep
met altijd mogelijk is. Bij het ongeluk
waren vijf mensen om het leven geko
men.
De aanvaring tussen de Tjee-rd Jacoba
en de Matarengi in de Zeeuwse wate
ren op 9 december vorig jaar schrijft
de raad toe aan een onjuiste navigatie
aan boord van de Matarengi.
De bemanning van de Tjeerd Jacoba
was door de koersverandering van de
Matarengi verrast. Twee Urker vissers
waren bij de aanvaring om het leven ge
komen.
Ir. Douwes Dekker verklaarde dat
„overspeed" kan ontstaan als de olie
is verontreinigd door metaaideeltjes.
Deze metaala'eeltjes zijn dan afkom
stig van een gebroken tandwielaan
drijving, die naar haar klokvorm
„bell-gear" wordt genoemd.
Hierover stelde de voorzitter ook
vragen aan de Engelse gezagvoerder
Reece. Er was een tolk aanwezig,
maar de piloot bleek zeer goed' onze
taal te verstaan en te spreken. H'ij
vertelde zijn ervaringen met „over
speed" die hij vorig jaar oktober zon
der ongelukken had opgedaan.
Er volgde een typisch moment,
toen mr. J. E. van der Meulen hem
vroeg: „En was toen ook de bell-gear
gebroken?"
Gezagvoerder Reece keek even onge
lukkig in het rond en vroeg toen aan
de tolk: „What is a bell-gear?"
Mr. Van der Meulen: „Ik had, ge
loof ik, beter over tandwielaandrij
ving kunnen spreken
De heer Backer zei verder nog in
zijn eontiusie, dat eventuele moeilijk
heden met de stuurautomaat niet tot
a'e ramp kunnen hebben bijgedragen.
Zeer waarschijnlijk bevond de Hugo
de Groot zich nog in de klim toen de
ramp gebeurde en de gezagvoerder
was gewend met de hand' te sturen
totdat hij op kruishoogte was. Het weg
vallen van het radiocontact was ver
moedelijk te wijten aan interferentie,
de tussenkomst van gesprekken op de
gebruikte golflengte.
De Raad voor de luchtvaart zal op
9 juni uitspraak doen.
Vervolg' van pag. 1
BRUSSEL Meer dan veertig jaar
lang heeft groothertogin Charlotte
geregeerd. In januari 1919 is zij haar
zuster, groothertogin Marie Adelheid,
opgevolgd.
Marie Adelheid moest afstand van de
troon doen wegens haar toegeeflijke
houding jegens de Duitse bezetters.
Luxemburg, waarover de koningen van
Nederland van 1815 tot 1890 souverein
waren, werd voor twee dagen een repu
bliek. Dat dit door de bevolking niet
werd gewenst is duidelijk bevestigd toen
een volksstemming later tachtig procent
van de stemmen voor de groothertogin
Charlotte opleverde.
Op 6 november 1919 trad Charlotte in
het huwelijk met prins Felix van Bour
bon Parmk. Uit het huwelijk werden
twee zoons en vier dochters geboren.
Prins Jan, 5 januari 1921 op het oude
familieslot Berg geboren als nazaat van
o.a. Lodewijk XIV zal thans zijn moeder
opvolgen.
Geen scheidingslijn
Zijn populariteit dankt prins Jan aan
zijn moeder, die in haar eerste procla
matie verklaarde het leven van haar
volk te willen leven en geen scheidings
lijnen te willen tussen haar en haar
onderdanen.
Tussen groothertogin Charlotte, altijd
aristocratisch en wat streng in haar op
treden en haar volk is echter steeds
enige afstand gebleven, al werd zij na
de tweede wereldoorlog terugkerend uit
de Verenigde Staten, met onvergetelijk
enthousiasme verwelkomd. Wat haar
kinderen betreft heeft de groothertogin
haar belofte vervuld. Prins Jan is op
gegroeid met en tussen zijn leeftijd
genoten.
Toen hij in 1953 in het huwelijk trad
met prinses Josephine Charlotte, dochter
van Lodewijk III en zuster van koning
Boudewijn, heeft heel het Luxemburgse
volk het trouwfeest meegevierd, omdat
het zijn toekomstige souverein gold, maar
ook omdat het een vreugdedag was van
een kameraad die met en tussen zijn ge
neratie was opgegroeid.
Luxemburg is een welvarend land. Het
leeft van zijn landbouw en van zijn moe
zelwijnen, en vooral van zijn staal. De
Luxemburgers zijn rustige en verstandi
ge mensen die, als zij een goede minis
ter hebben, hem op zijn post laten.
Groothertogin Charlotte is zo veertig
jaar lang bijgestaan door Bech, thans
voorzitter van de kamer van volksver
tegenwoordigers. Hij is een der oudste
Europese staatslieden, in leeftijd en in
dienstjaren.
Oud zijn ook de banden tussen Luxem
burg en Nederland. Met innigheid zijn
zij bevestigd toen koningin Juliana groot
hertogin Charlotte een officieel bezoek
bracht en beiden verwijlden voor de
trotse ruïne van het voorvaderlijk kas
teel van Vianden.
Advertentie
Van een onzer redacteuren
TAE ontdekking van de tekening op een stuk steen bij Geddrop is van de
allergrootste betekenis voor de archeologie. Tot dusver hebben de
archeologen hun studie van de oudiste groepen bewoners van ons land
moeten richten op vuurstenen werktuigen, been-derresten en afdrukken in
de bodem. Door vergelijking met vondsten in het buitenland en door be
studering van bodemgegevens hebben zij in moeizame studies een beeld
gevormd van de vroege bewoning.
Nu plotseling komt een unieke en
voor de weténschap uiterst kostbare
vondst tevoorschijn: een tekening. Er
bestaat vrij veel kunst uit de ijstijden
Herbert Kiihn heeft er zelfs een
hele kunstgeschiedenis van geschreven
maar in ons land is nooit eerder
zulk een kunstwerk gevonden.
De „Venus van Geldrop" is een
tekening van een dansend meisje. Een
elfduizend jaar geleden heeft een ren
dierjager (misschien een jongeman?)
met zijn primitieve „burijn" een meis
je gegrift in een steen.
De voorstelling is lineair en komt
derhalve overeen met het algemene
beeld van de kunst van de late ijstijd
en van de overgangsfaze naar de mid
den steentijd. Ook de rotstekeningen
uit deze tijd die in Noorwegen en Fin
land, zijn ontdekt, en de beroemde
voorstellingen van Lascaux hebben
een lineair karakter.
Het meisje van Geldrop is gevonden
Van een onzer redacteuren
[JET Amerikaanse nieuwsweekbiad
Time heeft zich deze week mot
een ironisch artikel over de „jaarlijkse
wereldreis" van president Soekarno
aan de kant geschaard van de vele
Amerikaanse bladen die kritiek heb
ben geleverd op de hartelijke ont
vangst van het Indonesische staats
hoofd in Amerika, in het bijzonder
door president Kennedy.
Na te hebben geconstateerd dat Soe
karno het meest vrije staatshoofd is
sinds Richard Leeuwenhart noemt het
blad als gebruikelijk chronologisch
en punctueel enkele hoogtepunten
van de reis tot dusverre. Thailand wa\
zijn eerste doel. Daar kent men de hob
by's van de 59-jarige Indonesiër wel en
men liet driehonderd meisjes voor hem
dansen. Ook werd de ex-schoonheids-
koningin Rajadaporn Srivichai aan hem
voorgesteld. De orchidee die Soekarno
van haar kreeg beloonde hij met zijn
eigen zijden zakdoek en de woorden: „U
moest eigenlijk aan de Miss Universe-
wedstrijd meedoen".
HOLLYWOOD
In Amerika aangekomen spoedde Soe
karno zich zoals Time sarcastisch sig
naleert eerst naar Hollywood. Soekar
no „zowel ijdel als licht geraakt", merkte
na zijn aankomst op het vliegveld op:
„Het is verstandig van president Kennedy
om enkele Aziatische leiders uit te nodi
gen aan het begin van zijn ambts
periode"
Time stelt het voor alsof Soekarno is
gevlucht voor de moeilijkheden in eigen
land: „Het valt niet te ontkennen dat
Indonesië voor de man die het leidt een
goed land is om vandaan te zijn. De
prijzen zijn in de laatste zeven jaar tot
het viervoudige gestegen; de produktie
Van Indonesië's belangrijke palmolie- en
rubberplantages is gedaald tot dertig
procent van die van vóór de Tweede
wereldoorlog. Suiker, dat gewoonlijk het
belangrijkste exportprodukt was, is nu
zo schaars dat het alleen maar hier en
daar op de zwarte markt te koop is.
,Uit de persen van de regering", ver
volgt Time, „rolt papieren geld dat niet
is gedekt. De bureaucratie is door het
lolle heen: 32 verschillende handteke
ningen en stempels zijn nodig om de im
port van een boek legaal te maken. Er
is een grandioos economisch en sociaal
ontwikkelingsprogramma op touw gezet
ten bedrage van zes miljard dollar, ter
wijl men luchtig voorbij ziet aan het feit
dat er nauwelijks een roepia in de schat
kist is".
Soekarno, aldus Time, besteedt daar
weinig aandacht San, evenals aan de drie
afzonderlijke opstanden in zijn rijk. Hi]
krijgt steun van Rusland en van Amerika.
Het blad besluit:
van Indonesië's bestaan al 660 miljoen
dollar aan economische bijstand gegeven
en Soekarno zou met Kennedy wel eens
meer geluk kunnen hebben dan met
Eisenhower die hem openlijk niet mocht.
Blijkbaar voorziet de regering-Kennedy
dat tenzij men Soekarno rustig kan
houden het op vijf na dichtst bevolkte
land van de wereld in elkaar bevechten
de deeltjes uiteenvalt, of een prooi wordt
van de communisten".
HET ENIGE
„Soekarno zal zoals altijd meer
hulp vragen omdat geld uit het buiten
land het enige is wat de wankele eco
nomie van zijn land in stand houdt. De
Verenigde Staten hebben in de elf jaar
JERUZALEM. (Reuter) In een
luchtgevecht boven het noordwestelijk
deel van de woestijn Negeb hebben gis
teren Israëlische straaljagers van het
type Super Mystère een overwinning be
haald op twee Egyptische straaljagers.
Mig-17's van Russische makelij, en een
Mig-17 neergeschoten.
Het luchtgevecht deed zich volgens of
ficiële Israëlische militaire zegslieden
voor boven Israëlisch grondgebied, na
bij de kuststrook van Gaza.
De Israëlische straaljagers keerden
na het luchtgevecht op hun bases terug.
De bestuurder van de neergeschoten
Mig-17 maakte nadat zijn toestel getrof
fen was een parachutesprong. De wrak
stukken van zijn vliegtuig kwamen op
Egyptisch gebied terecht.
in een woonlaag die al eerder is on
derzocht. Er hebben mensen gewoond
van de Ahrensburger-cultuur, zo ge
noemd naar een vindplaats bij Ham
burg. De Ahrensburger mensen woon
den in de late Dryastijd, een periode
met een bar klimaat met Siberische
temperaturen.
Ze waren nomadische jagers, die op
de koude toendra, die vele eeuwen ons
land heeft bedekt, joegen op rendieren,
beren, wolven, knaagdieren en sneeuw-
hoenders. Ze vulden hun vleselijk me
nu aan met wilde vruchten en knol
gewassen.
Ze waren consumenten, geen produ
centen. Boeren en veehouders kwamen
pas veel later in onze streken.
De Ahrensburger-cultuur in onze
streken is op een bijzondere plaats ont
dekt, namelijk in de verzameling van
het Rijksmuseum voor oudheden te
Leiden. Er waren al veel vondsten
verzameld, maar nooit onmiddellijk
als de resten van een afzonderlijke
beschaving herkend. De werktuigen in
Leiden waren vondsten uit Vessem in
Noordtarabant. Later werden vondsten
gedaan in Budel en Geldrop en bij de
Limburgse plaatsen Neer en Mont-
foort. Van groot belang voor de ken
nis van d-e Ahrensburger cultuur zijn
de talrijke resten van bewerkt rendier
gewei bij Stellmoor in Noord-Duits-
land. Daar werden ook zogenaamde
Lyngby-bijlen gevonden, de vroegste
bekende bijlen van de Westeuropese
mensen.
HAARDJES
De nederzetting bij Geldrop werd
ontdekt onder een stuifduin en een
Allerpd-laag (de Allerpd-periode gaat
vooraf aan de late Dryas-tijd, de laat
ste koudeperiode).
Op twee plaatsen werd een haardje
aangetroffen. Een daarvan bevatte
houtskoolresten, enkele verbrande
vuurstenen werktuigen, verkalkte been-
derresten van wild en stukjes rode
oker. Enkele van die stukjes hadden
een dubbeikonische doorboring. Dr. A.
Bohmers van het Biologisch archeo
logisch instituut van de universiteit
van Groningen, die thans ook het on
derzoek in Geldrop leidt, heeft in de
Ahrensburger-cultuur twee varianten
ontdekt.
De Ahrensburger-mensen behoorden
tot de laatste groepen bewoners van
het paleolithicum, de vroege steentijd,
die tot de perioden van de ijstijden
behoort. In de Ahrensburger-tijd was
de ijskap evenwel al verder terugge
trokken, zij reikte niet verder dan het
mondingsgebied van de Elbe.
Het klimaat was echter kouder en
strenger dan in de vroegere ijstijd.
Alleen de onderbreking in de Allerpd-
periode was milder.
Het meisje van Geldrop moet het
barre klimaat nog helemaal hebben
meegemaakt. Bij haar tent van ren
dierhuiden was het maar zelden weer
om buiten te zitten.
P. LORILLARD - NEW YORK fl.-per20
In het gebouw van de Haagse kunst
kring wordt maandag de tentoonstelling
„Mens en machine" geopend.
Van onze rechtbankverslaggever
JERUZALEM. Door het Jeruzalemse Beth ha'Am, dat de
laatste dagen onder de juridische en historische vertogen
dreigde in te slapen, voer gisteren plotseling een schok. Vlak
voor het beëindigen van de laatste zitting van de week be
klom een vrouw de katheder, Ada Lichtmann. Klein, even
in de veertig, haar gezicht nauwelijks te ontwaren achter de gro
te donkere glazen van haar bril. Dit was haar gruwelijk verhaal:
„Ik heb het met mijn eigen ogen ge
zien. Onmiddelllijk na de intocht van
de Duitse troepen in Polen in 1939
werden 32 joodse mannen van ons
dorpje uit hun huizen gehaald, naar
een bosje in de buurt gebracht, en
doodgeschoten. Mijn vader was één
van hen. Toen ik bij hem kwam was
hij al steenkoud, zo groot was^ het
bloedverlies. Hij was nog maar een
uur dood. De rest van ons werd naar
Krakau gebracht. Daar zag ik hoe een
oude orthodoxe man uit zijn huis werd
gehaald. Hij móest dansen met een kip
in zijn handen, zijn gebedskleden aan.
Toen werd hij door een Duitser ge
grepen en gewurgd. Andere militairen
maakten er foto's van. Daarna werden
we allemaal uit onze huizen gejaagd.
Er werd geschoten, en velen stierven.
We moesten ons in de synagoge ver
zamelen. Weer schoten ze in het wilde
weg, en weer vielen er doden. Die
over waren gebleven mochten naar
huis terug. Ze beloofden ons dat we
met rust zouden worden gelaten als
we al onze kostbaarheden afgaven. We
deden dat, maar we werden toch weer
naar buiten gejaagd.
Eigen nieuwsdienst
AMSTERDAM. Ter herdenking
van de vijfenzeventigste geboortedag
van de Duitse fotograaf dr. Erich Sa
lomon die tijdens de oorlog in Ausch
witz is omgekomen is in de sociëteit
Kiekeboe te Amsterdam een expositie
van zijn werk ingericht.
Er zijn honderd foto's bijeengebracht,
waarvan er negentig nog nooit eerder
zijn geëxposeerd. De tentoonstelling
wordt vanmiddag geopend en duurt tot
13 mei.
De publieke belangstelling voor het
proces-Eichmann in Jeruzalem blijft
groot. Met verbeten gezichten volgen
deze joodse vrouwen het proces.
DEN HAAG. Met de volgende sche
pen kan zeepost worden verzonden. De
data, waarop de correspondentie uiterlijk
ter post moet zijn bezorgd, staan tussen
haakjes, achter de naam van het schip
vermeld.
Ned. Antillen: Oranje Nassau (2-5): Su
riname: Chiron (3-5); Unie van Zuid-
Afrika en Z.W.-Afrika: Riouw (2-5).
Inlichtingen betreffende de verzen
dingsdata van postpakketten geven de
postkantoren.
Dood.dood.dood.
Ik zag, hoe ze m een zijspan van een
hard rijdende motor gezeten oude
orthodoxe mannen bij hun baarden
grepen, en ze over straat meesleurden.
Later werden ze geschoren. Niet alleen
hun haar, maar ook stukken vlees
werden van hun gezicht gesneden. We
werden allemaal naar de markt ge
dreven. De zwakken, die niet konden
meekomen, schoten ze dood. Ook de
zieken, die in bed waren achtergeble
ven. Op de markt werden de ouden
van dagen, de kinderen en de vrouwen
apart gezet. Ze scheurden ons de
kleren van het lijf, en naakt joegen ze
ons voor zich uit, ons geselend met
zwepen. Wie viel, werd doodgeschoten.
Ze dreven ons samen in een oude
loods, en niemand mocht er uit. Wie
het toch deed, om zijn behoefte te
doen, werd doodgeschoten. Als iemand
toestemming vroeg om naar buiten te
gaan, kreeg hij die, maar buiten werd
hij toch doodgeschoten. Ze waren in
gele, groene en zwarte uniformen. Ze
bleven maar slaan. Als iemand sneeuw
wilde smelten om een dorstig kind te
helpen, moest hij betalen met ringen
of andere kostbaarheden.
Levend verbrand
Later werden we naar Dubinka ge
bracht. Op een joodse feestdag in het
voorjaar joegen ze de jonge mannen
tussen de 18 en de 25 jaar naar een
bos. Daar werd een gevecht met ze
geleverd voor een film over de strijd
tegen de Poolse partisanen. Die moest
bewijzen, dat de joden zich allemaal
bij de partisanen hadden aangesloten.
Na het gevecht braken de Duitsers de
jongens eerst de armen, daarna sloegen
ze hen de schedel in. Wie nog leefde
werd doodgeschoten. Ik heb zelf de
vreselijk verminkte lijken gezien. Een
paar dagen nadien sleurden ze twintig
oude orthodoxe mannen in hun Chassi
dische kleren naar een heuvel. Ik kon
alles van mijn raam uit volgen. Ze
moesten religieuze liederen zingen en
uit hun gebedenboek gebeden lezen.
Ook moesten ze de handen ten hemel
heffen en God smeken. Toen kwamen
officieren met bussen benzine, die ze
over de oude mannen leeggoten. Daar
na staken ze hen in brand.
Mijn familie woonde samen met een
oude man, die voor zijn verlamd klein
kind moest zorgen. We werden op een
dag allemaal naar een nabijliggend
dorp gevoerd. Onderweg moest de
oude man, die zijn kleinkind op de
arm droeg, aan de kant gaan staan. Ze
schoten hem eerst neer, hoewel het
kind riep: maak mij eerst dood. Daar
na werd het kind doodgeschoten."
Hier stokte het verhaal van Ada
Lichtmann. „Nog één vraag", zei de
openbare aanklager Gideon Hausner:
„Wat deden ze met kinderen die huil
den?" De vrouw: „Die werden dood
geschoten."
Van onze correspondent.
BONN Dr. Hans Globke, staats
secretaris bij het departement van
bondskanselier Adenauer, heeft zich
gisteravond in een vraaggesprek voor
de Westduitse televisie verdedigd tegen
de aantijgingen die de laatste maan
den opnieuw jegens hem zijn gedaan.
Hij ontkende, dat hij medewerking had
verleend aan het ontwerpen van de
Neurenbergse jodenwetten.
Globke was in het Derde Rijk refe
rendaris op het ministerie van bin
nenlandse zaken, hij schreef samen
met de toenmalige staatssecretaris
Stuckart (een hoge S.S. officier een
commentaar op de Neurenbergse wet
ten. Hij ontkende gisteravond mee te
hebben meegewerkt aan de opstelling
van het eerste voorschrift voor de
uitvoering van de wet tot „bescher
ming van de Duitse eer en het Duitse
bloed", die tot het complex van de
jodenwetten behoorde. Het was daar
bij zijn bedoeling om met hulp van
collega's en uitvoerbepalingen de ge
volgen van de wetten niet te ver
scherpen. De wet. volgens welke de
joden hun voornaam moesten wijzigen
zij moesten allen Sara of Israël
heten stamde wél van zijn hand,
zo gaf Globke toe. Hij zei echter te
hebben kunnen verhinderen dat het
oorspronkelijke plan om aan de ach
ternaam „jude" toe te voegen, werd
uitgevoerd. „Met de bepaling dat de
passen van de joden moesten worden
voorzien van een gestempelde J heb
ik niets te doen gehad", aldus Glob
ke.
Waarschuwing
Op de vraag of het bij de interpre
tatie van de Neurenbergse jodenwet
ten mogelijk was zg. Mischlingen af-
stammelngen van joodse en niet-jood-
së Duitsers te helpen, gaf Globke een
bevestigend antwoord. Daartoe heeft
zijns inziens zijn commentaar op de
wetten bijdragen. Hij stelde opnieuw
in het licht dat hij in 1933 door het
bisschoppelijk ordinariaat te Berlijn is
verzocht op zijn post te blijven. Dit
was voor hem niet eenvoudig, hij had
daardoor vele nogal belangrijke waar
schuwingen kunnen geven.
Globke verzekerde verder dat de
bepaling, dat bij de aanvragen tot toe
stemming van huwelijken tussen Duit
sers en vrouwen uit de „protectoraten"
Bohemen en Moravië een naaktfoto
of een foto in badpak van de bruid
moest worden gevoegd, ook niet van
hem afkomstig is geweest. Tegen het
eind van de oorlog toen deze zaken
weer onder hem kwamen te ressorte
ren, heeft hij verzachting van de be
palingen bereikt. Volkomen onwaar is
het tenslotte volgens Globke dat hij
betrokken zou zijn geweest bij het in
voeren van de jodenwetten in Oosten
rijk. Sudetenland en de bezette ge
bieden.
Eigen nieuwsdienst
UTRECHT. Na de Filmweek te Arn
hem in begin juni staat ook Utrecht een
filmevenement te wachten. Van 3 tot en
met 8 juli wordt daar dank zij de samen
werking tussen het filmverhuurkantoor
Hafbo en Unifrance Film een Franse
filmweek gehouden.
Zeven belangrijke Franse films zullen
in die weer in première worden gebracht:
Le passage du Rhin van André Cayatte
met Charles Aznavour en Nicole Courcel
in de hoofdrollen, Zazie dans le Métro de
,Nee, president
a
Eichmann had haar verhaal doodstil
zitten aanhoren. Zijn pen, die hij de
laatste dagen nogal eens heeft gebruikt,
lag als een zwarte streep op het papier
voor hem. „Heeft dr. Servatlus nog een
vraag aan de getuige?", vroeg de pre
sident, dr. Landau. Eichmann maakte
een lichte beweging met het hoofd, als
wilde hij neen zeggen. Hij keek strak
voor zich uit. „Neen, president, neen",
zei dr. Servatius.
Het hof heeft verder gisteren enkele
beëdigde verklaringen van vroegere
nazi-leiders voor de Neurenbergse
rechtbank als bewijsstukken toegelaten.
Hiertoe behoorde een verklaring van
een voormalige hoge ambtenaar op het
Duitse ministerie van buitenlandse za
ken, von Thadden, die Eichmann her
haaldelijk vergeefs verzocht had eens
een bezoek aan Auschwitz te mogen
brengen. Von Thadden zei dat berich
ten uit het buitenland over het ver
moorden van joden in Auschwitz
„politiek zeer ongewenst" waren, maar
Eichmann stuurde hem met een kluitje
in het riet. In Auschwitz zouden slechts
geheime wapens vervaardigd worden
waarbij men geen pottskijkers kon ge
bruiken. „Bovendien zijn die geruchten
zeer nuttig, want ze weerhouden de
vijand ervan Auschwitz te bombarde
ren", zo had de sluwe Eichmann tot
von Thadden gezegd.
De openbare aanklager beeft gisteren
aangekondigd dat hij met zijn aan
klacht nog tot eind juni werk zal
hebben.
De Amerikaanse zanger Paul Robeson
is in een ziekenhuis te Moskou opgeno
men. Robeson is 63.
opzienbarende komische film van Louis
Malle, L'année dernière a Marienbad van
Alain Reénais, de maker van Hiroshima
mon amour, Lola van Jeeque., Demy met
Anouk Aimée, Une femme est une femme
van Jean-Luc Godard, die A bout de
souffle maakte, Pickpocket van Robert
Bresson en Le trou, de laatste film va*
Jacques Becker.
