Dreiging van „Rode Hand'
tastbaar in de rechtzaal
Een domme jongen
die leerde slim te zijn
Verklaringen van Wisliceny
als bewijsstukken toegelaten
DUITSER BESCHULDIGD VAN MOORD IN GENÈVE
Soekarno nodigt
Kennedy uit
I EICHMANN: DOOR EEN WAANZINNIGE SPELING VAN HET LOT j
I BEKLEED MET DE MACHT OM MILJOENEN TE VERNIETIGEN
Tsjombe woedend
op Kasavoeboe
PORTUGALZENDTNIEUWE
TROEPEN NAAR ANGOLA
EICHMANNGEEN ENKEL MENSELIJK GEVOEL
Bonn lost schuld
aan Amerika af
Mr. Stikker naar
Nederland
Woensdag 26 april 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 9
TWINTIG JAAR
WEGENS MOORD
Geen postverzending
naar Algerij e
Amerika overweegt
handelsembargo
tegen Cuba
INDIË KOOPT ACHT
VLIEGTUIGEN VAN
'DE SOWJET-UNIE
WITTE KRUIS
WITTE KRUIS
„CONGO VERKOCHT"
Toenemende onrust
Vrijmetselaars
Eentonig
Naar Palestina
Bevel
In alk rust
Geen Caesar
V er gunningenstelsel
vivisectie nodig
Vanmiddag interpellatie
vijfdaagse werkweek
Van onze correspondent
MAASTRICHT. De dreiging van de bende van.de Rode Hand hing
loodzwaar in de zaal van de Maastrichtse rechtbank, waar de ruim veertig
jarige Duitser R.W.A. voor zijn rechters stond. Hij werd beschuldigd van
moord op de wapenleverancier Leopold te Genève: de Zwitserse regering
had om zijn uitlevering gevraagd. De officier van justitie oordeelde even
wel dat geen redelijk vermoeden van schuld aanwezig is; de rechtbank
zal binnen veertien dagen in een rapport aan de minister van justitie
advies moeten geven over de vraag of de Duitser al dan niet moet worden
uitgeleverd.
De Duitser was rond Pasen in een
Maastrichts hotel, waar hij met zijn
echtgenote logeerde, aangehouden. De
man was betrokken geweest bij wapen
leveringen aan de Algerijnse verzets
beweging F.L.N. In doodsangst levend
voor de rechtse Franse groeperingen
en bedreigd door de internationale
bende van de Rode Hand die geen par
don kent was deze oud-medewerker
van de Duitse spion Canaris gevlucht.
Waarom?
Op 19 september 1957 werd In Genève
Marcel Leopold vermoord. Hij stapte
in een huis uit een lift en werd ge
raakt door een pijltje uit een blaas
pijpje, waaraan curare zat, het terstond
dodende gif dat de inboorlingen in het
Amazonegebied gebruiken: Leopold
was binnen enkele seconden dood. De
dader ontsnapte. Marcel Leopold werd
vermoord, omdat hij de Algerijnse ver
zetsbeweging F.L.N. voor een miljoen
Zwitserse francs had opgelicht. Zijn
wapenleveranties en springstoffen ble
ken ondeugdelijk. Dit bedrog kostte
hem het leven.
Opdracht
Van Zwitserse zijde was als bewijs
middel tegen de Duitser A. aangevoerd,
dat de Duitse majoor b.d. Eichhöfer
uit Hamburg tegen de politie in oktober
1959 en maart 1960 had verklaard, dat
een handelaar in levensmiddelen en
zuidvruchten, Puchert genaamd, hem
eind september 1958 had verteld dat
hij opdracht had gegeven Leopold te
vermoorden. Die opdracht zou door A.
zijn uitgevoerd. A. zou ook tegen ex-
majoor Eichhöfer hebben toegegeven,
dat hij de moord in opdracht van Pu
chert had gepleegd. Puchert was later
betrokken geraakt bij de illegale wa
penhandel voor de Algerijnse verzets
strijders.
Sindsdien was hij een opgejaagd man,
achtervolgd door bedreigingen. In 1959
ontplofte in Frankfurt een bom in zijn
Van onze correspondent
WASHINGTON. Soekarno heeft
president Kennedy en vice-presi
dent, Johnson met hun echtgenotes
uitgenodigd voor een bezoek aan
Indonesië. Dat deelde president Soe
karno gisteren op het vliegveld An
drews mee, kort voor zijn vertrek
uit de Verenigde Staten naar
Mexico.
Na de besprekingen die Soekarno
met Kennedy heeft gevoerd hebben de
presidenten een gezamenlijk communi
qué uitgegeven, dat vooral belangrijk
is" door wat er niet in staat. Geconsta
teerd wordt dat de besprekingen zich
hebben uitgestrekt tot een wijde ver
scheidenheid van zaken van gemeen
schappelijk belang, maar in het com
muniqué staat geen woord over de
kwestie-Nieuw-Guinea.
Het communiqué spreekt van vol
doening over de „hoge graad van
samenwerking tussen beide landen" en
over krachtige en onvoorwaardelijke
steun van beide landen voor een neu
traal onafhankelijk Laos. Kennedy ver
klaart dat het Indonesische acht jaren
plan de beide naties verdere gelegen
heid biedt om samen te werken.
Daarvoor heeft hij Indonesië de
diensten aangeboden van een groep
economen, die zal onderhandelen over
de beste manier waarop de Verenigde
Staten Indonesië bij de uitvoering van
het achtjarenplan behulpzaam kunnen
zijn. Dat is belangrijk omdat dergelijke
steun alleen kan worden gegeven als
de vreedzame atmosfeer blijft ge
handhaafd.
Besprekingen
Soekarno liet de Indonesische minis
ter van buitenlandse zaken Subandrio
in de Verenigde Staten achter. Deze zal
in afwijking van het reisschema nog
een paar dagen in Washington blijven
om de besprekingen met de Ameri
kaanse regering voort te zetten.
Op de vraag wat hij daarvan ver
wacht, zei Subandrio: ,Er is niets wat
niet openstaat voor verder onderzoek."
Daarmee werd de indrük gewekt dat
de Indonesiërs door Kennedy aan het
wankelen zijn gebracht. Dat zou dan
komen doordat de Amerikaanse presi
dent er sterk op heeft aangedrongen
niet in de negatieve houding te vol
harden en geen mogelijkheid voor een
vreedzame oplossing te verzuimen.
Maandagavond had Subandrio ver
klaard dat Indonesië geen bezwaar
heeft tegen een beheerschap van de
Verenigde Naties over westelijk Nieuw-
Guinea, indien de souvereiniteit binnen
één of twee jaar aan Indonesië wordt
overgedragen.
Van onze correspondent
ROERMOND. De rechtbank in
Roermond heeft gisteren de 26-jarige
fotograaf K. M. wegens moord op de
zestienjarige Joke van Groenendaal uit
Venlo veroordeeld tot twintig jaar ge
vangenisstraf.
Volgens de telastlegging had de foto
graaf hc-, meisje meegelokt naar de
bossen van Tegelen. Daar zou hij haar
hebben i ermcord.
Twee weken geleden had de officier
van iustitie levenslange gevangenisstraf
geëist, hii vond de verdachte een ge
vaar voor de samenleving en meende,
dat de fotograaf niet in de maatschap
pij moent terugkeren.
De fotograaf heeft verklaard van het
vonnis in beroep te gaan.
DEN HAAG (ANP). In verband
met de gebeurtenissen in Algerije neemt
de P.T.T. voorshands geen brief- en pak-
ketpost voor da' land jan. Reeds ter
verzending afgegeven stukken zullen
worden geretourneerd.
auto. Hij vloog de lucht in en aange
nomen wordt, dat hij het slachtoffer
werd van de even geheimzinnige als
gevreesde Rode Hand.
Naar aanleiding van deze moord
werd majoor b.d. Eichhöfer verhoord
en dezen legde een bezwarende verkla
ring af tegen verdachte A. Met Puchert
was verdachte A. rond de tijd van de
moord in Genève. Volgens het gasten-
register van zijn hotel logeerde de
Duitser hier van 14 tot 17 april. De
moord met de vergiftigde blaaspijppijl
hbd echter op 19 september plaats. Uit
het verhoor van A's compagnon Breit-
kreuz door de officier van justitie te
Maastricht op 20 april was gebleken,
dat A. met zijn compagnon op 14 sep
tember naar Genève was vertrokken.
De raadsman van A., mr. F. Duyn-
stee, liet telefoonbriefjes zien aan de
president mr. W. Berger, waaruit bleek
dat verdachte in de namiddag van 18
september 1957 van Berlijn uit zijn
moeder die in de Eifel woont, had op
gebeld. Op 19 en 20 september waren
de compagnons Breitkreutz en ver
dachte praktisch steeds samen geweest.
Op de 20ste september vertrok ver
dachte naar Gotenberg in Zweden.
Ook dat is in het passtempel te zien.
A„ zo zei de verdediger, zal ook in
Genève zijn onschuld kunnen bewij
zen, maar de grote moeilijkheid is dat
hij in Genève ernstig levensgevaar
loopt. Daar wachten de mannen van
de anti F.L.N. en de bendeleden van
de Rode Hand. Dat ziet men in Zwit
serland ook in. De Zwitserse ambassade
heeft immers al laten weten dat men
verdachte rechtstreeks per vliegtuig
na een mogelijke uitlevering van Am
sterdam naar Genève wil vervoeren
zonder over Frankrijk te vliegen of
daar te landen.
In Oktober 1960, zei mr. Duynstee,
werd in München dr. Wilhelm Breis-
ser. ook een wapenleverancier voor
Algiers, door een bomaanslag vermoord,
net als Puchert. Enkele uren na de
bomaanslag kwamen er telefoontjes
binnen op de redactie van de Berliner
Zeitung met de anonieme mededeling:
Nu is A. (verdachte) aan de beurt.
Dreigementen
Zat de Duitser in een hotel, dan
kreeg hij telefoontjes van „Fraulein
Rothand" of van „Mademoiselle Rosa
line", telefoontjes van de bende van de
Rode Hand, bedreigingen van onbe
kenden.
Wie is deze A.? Na de oorlog, waar
uit hij veel relaties had overgehouden,
associeerde hij zich met een handelaar
in levensmiddelen en zuidvruchten. Hoe
langer hoe meer kwam hij evenwel in
de wapenhandel terecht. Toen A. in
1957 contact kreeg met Puchert was
dat het begin. Ook heeft hij over wapens
voor Algiers onderhandeld met ex-
majoor Eichhöfer, die een zending
wapens had liggen in de haven van
Hamburg. Binnen enkele jaren ontwik
kelde verdachte A. zich als inkoper-
adviseur van Ferhat Abbas, niet alleen
voor levensmiddelen, maar vooral voor
wapens, waarin hij een expert is. De
F.L.N. beschikte maar over weinig geld
en wilde op efficiënte wijze kopen. A.
werd de man voor de F.L.N.
Wraak
Daarmee riepen de rechtse Franse
groepen en ook de bende van de Rode
Hand de wraak over hem af. Hij werd
achtervolgd, opgejaagd en bedreigd. Is
het nu verantwoord verdachte onder
deze omstandigheden aan Zwitserland
uit te leveren, vroeg mr. Duynstee. Hij
herinnerde aan de dood van de burge
meester van Evian, de laatste ontwik
kelingen in Algerije en Frankrijk zijn
in dit opzicht niet bepaald geruststel
lend Iemand van wie het zo duidelijk
is, dat hij het te last gelegde niet
heeft gedaan, aldus de verdediger, kan
men, nu daaraan zo'n reëel levensge
vaar verbonden is. niet uitleveren.
Evenals de officier van justitie was
mr. Duynstee van oordeel, dat dit een
politiek delict is. Ook in Duitsland
werd deze zaak als een politieke aan
gelegenheid beschouwd. Verdachte A.
die in het huis van bewaring in Maas
tricht verblijft, ontkende ten stelligste
iets met de moord te maken te heb
ben.
WASHINGTON (Reuter). Amerika
overweegt een volledig handelsembargo
tegen Cuba in te stellen. De woordvoer
der van het Witte Huis, Pierre Salinger,
verklaarde gisteren in Washington dat
deze maatregel al eerder is overwogen
maar dat de situatie sedert de jongste
gebeurtenissen op Cuba aanzienlijk ver
scherpt is. Salinger wees er met nadruk
op dat dit embargo bij zijn weten ze
ker geen blokkade van Cuba inhoudt.
Eigen nieuwsdienst
NEW DELHI. Tegen de raad van
Indonesië in heeft Indië besloten acht
Russische transportvliegtuigen van het
type AN 12 te kopen. De chef-staf van
de Indonesische luchtmacht Soerjadar-
ma had er de Indische minister van de
fensie van op de hoogte gesteld dat zijn
land niet tevreden is over de Russische
transportvliegtuigen.
De Russerihadden de Indiërs met
het oog op de levering het advies gege
ven hun landingsbanen te verlengen.
De Indische regering vond dat niet no
dig. Toen de eerste AN 12 in Indië ar
riveerde, moest het toestel landen met
één motor buiten gebruik en met min
der lading dan normaal.
Advertentie
OE 4Cht& PIJNSTILLER
Kiespijn, hoofdpijn of griep onder
de leden? Neem Witte Kruis en u
bent het snel kwijt.
tabletten, poeders
of cachets!
DUTIM N.V. - OEGSTGtEST
JHlIllllllllllltnillllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllHlllllllllllllllllllllllllllilHIIIIIIIHIItllllllllllllllllUllllHUIini'niinililllll111!1!'"'"!1^
COQUILHATSTAD (AP) Het bo
tert niet meer tussen de presiden
ten Tsjombe van Katanga en zijn
ambtgenoot uit Leopoldstad, Kasa
voeboe. Ziedend van woede is de Ka-
tangaanse leider gisteren uit de ver
gadering van Congolese leiders in
Coquilhatstad (Evenaarsprovincie)
gelopen nadat hij Kasavoeboe ervan
beschuldigd had het Congolese volk
aan de Verenigde Naties te hebben
verkocht.
Tsjombe weigerde in te stemmen met
het akkoord dat president Kasavoeboe
enige weken geleden met de volkeren
organisatie heeft gesloten, omdat het
zijns inziens het volk van Congo verne
dert. Kasavoeboe had opnieuw samen
werking met de Uno beloofd om een
eind te maken aan de onverkwikkelijke
situatie die was ontstaan nadat de in
ternationale troepen uit de havenste
den Matadi en Banana waren verdre
ven. Tsjombe daarentegen ligt nog
steeds in conflict met de Uno, die on
langs tegen zijn zin nieuwe troepenver
sterkingen in Katanga heeft laten lan
den. Een Katangaanse boycot tegen de
Verenigde Naties was daarvan het ge
volg; de boycot is nog steeds gedeel
telijk van kracht.
Statenbond
Het weglopen van Tsjombe zet de
gedachte van een Congolese statenbond,
waar men het aanvankelijk zeer eens
over leek te zijn, geheel op losse schroe
ven. Tsjombe verzette zich, op de ver
gadering vooral tegen Kasavoeboe's be
lofte tot terugtrekking van alle buiten
landse adviseurs (waarvan vooral Ka-
tanga er nogal wat bezit) en tegen
het deelnemen aan de vergadering van
Sendwe, de leider van de opstandige
Baioeba's uit Noord-Katanga.
Vele Congolese politici trachten Tsjom-
be's plotselinge uitbarsting van natio
nalisme nog wat te temperen.
Van onze rechtbankverslaggever
JERUZALEM Voor het eerst
zijn gisteren ooggetuigen van de jo
denvervolging in de rechtszaal van
het Beth ha'Am verschenen: mensen,
die door een hel gingen en er niet
temin het leven bij bewaarden. Hun
woorden hadden niets theatraals,
ook hun gedrag niet. Wat ze vertel
den was drama genoeg.
Als eerste verscheen de 75-jarige
Schmul Grynzspan. Het was zijn zoon
Herschel, die in 1938 in Parijs een lid
van de Duitse ambassade, Von Rath,
neerschoot als wraakneming op de
antisemitische maatregelen van het
nazi-regime. Zijn daad ontketende in
Duitsland de beruchte Kristallnacht,
later gevolgd door een onafzienbare
reeks discriminerende maatregelen als
voorboden van de grote vernietiging.
De grijze Grynzspan vertelde over
de deportaties die hij vlak voor het uit
breken van de oorio-g had meegemaakt.
In zijn kleurrijk Jiddisch schilderde hij
de bestialiteit, waarmee de Duitsers
tegen hun slachtoffers te keer gingen:
„Los, los, los, Mensch"'. Ze sloegen met
zwepen op de oude mensen, die niet
konden meekomen op de lange voet
tochten. Sommigen stierven onderweg.
Grynzspans zoon nam hem bij de arm:
„Lauf doch Papa, sonst sterbst du,"
Na het uitbreken van de oorlog had
men nooit meer iets van Herschel ge
hoord: hij zou in een concentratiekamp
zijn omgekomen.
Emigratie
Voor de bewijsvoering tegen Eich-
mann waren van meer belang twee ge
tuigen, die voor de oorlog de SS-Ober
sturmbannfiihrer enkele malen had
den ontmoet: dr. Benno Cohen en Lin-
denstrauss. Zij spraken als vertegen
woordigers van het zionisme met hem
over de emigratie van Duitse joden,
waarmee de nazi's in principe bijzon
der in hun schik waren. Maar er wer
den toch weer zoveel, vooral fiscale,
moeilijkheden in de weg gelegd, dat
van serieuze medewerking geen spra
ke was. Eichmann, daarover door bei
den aangesproken, blafte en snauwde
en uitte allerlei dreigementen.
Dr. Cohen, eens het hoofd der joodse
gemeenschap in Berlijn en nu advo
caat in Te] Aviv, bracht in herinne
ring hoe de druk van de nazi's op de
joden langzaam werd vermeerderd.
„Alle rechten werden vertrapt, maar
nog wilden de meeste Duitse joden
niet geloven wat er met hen kon ge
beuren in een land dat voor beschaafd
doorging. Er waren hartverscheurende
tonelen als de vrouwen wier mannen
gedeporteerd waren, naar onze bu
reaus kwamen. Meestal hadden zij
slechts de mededeling ontvangen dat
hun mannen gestorven waren en dat
zij voor drie mark over de as konden
beschikken."
Lafaard
„Een beslissende en bijzonder be
langrijke factor bij de uitroeiing van
de joden, maar zelf een grote lafaard",
zo omschreef de in 1946 terechtgestel
de SS'er Dieter Wisliceny zijn vriend
en meerdere Adolf Eichmann. Deze
verklaring, genoteerd tijdens het Neu-
renbergse proces, is gisteren als be
wijsstuk aanvaard nadat de rechters
een verzoek van de verdediging om
terzijdelegging van Wisiiceny's woor
den gedeeltelijk hadden afgewezen.
Wisiiceny's verklaring rept uitdruk
kelijk van het bestaan van een schrif
telijk bevel van Himmler tot de alge
hele verdelging, iets wat Eichmann
steeds ontkend heeft.
„Eichmann vertelde mij in april
1942 op zijn bureau in Berlijn dat
op schriftelijk bevel van Himmler alle
joden uitgeroeid moesten worden. Ik
vroeg hem mij het bevel te laten
zien. Hij nam een map uit de brand
kast en toonde mij het zeer geheime
document. Het was voorzien van een
rode rand, wat betekende dat men
onmiddellijk met de uitvoering van
het bevel moest beginnen. Op het pa
pier stond: De Fiihrer heeft besloten
dat de uiteindelijke oplossing van het
joodse vraagstuk onmiddellijk moet
beginnen. Ik was zo onder de in
druk van dit document dat Eichmann
de bevoegdheid verleende om een mil
joen mensen te doden, dat ik zei:
Moge God verhoeden dat onze vijanden
ooit iets dergelijks met het Duitse
volk zullen doen. Eichmann antwoord
de: Doe niet zo sentimenteel, het is
een bevel van de Führer.
In Wisiiceny's verklaring werd ver
der aangestipt dat Himmler in 1944
bevel gaf de deportaties van joden
stop te zetten, maar dat Eichmann
weigerde het bevel te gehoorzamen
voordat hij een. schriftelijke bevesti
ging had ontvangen. „Hij was een
lafaard die elke verantwoordelijkheid
schuwde", aldus Wisliceny, „en hij
was uiterst cynisch in zijn houding
tegenover de joden. Hij toonde geen
enkel menselijk gevoel tegenover hen,
hij was ijskoud".
LISSABON (Reuter) Portugal
probeert de toenemende activiteit
van de rebellen in Angola de kop in
te drukken door het zenden van nieu
we versterkingen. Met vliegtuigen
zijn gisteren weer vele soldaten in
de hoofdstad Luanda aangekomen,
die door de bevolking met gejuich
werden ontvangen.
De aanvallen van de rebellen con
centreren zich voornamelijk op Noord-
Angola. Vele dorpen en kleine steden
in deze streek, die door de meeste In
woners zijn verlaten, worden door troe
pen bezet. Er wordt alleen in konvooien
gereisd. De chauffeurs zijn zwaar be
wapend.
Aanval
Een verkenningsvliegtuig beeft in de
buurt van Quibocolo een grote groep
terroristen ontdekt, die zich in het lan
ge gras verborgen hadden en kennelijk
een aanval op de stad wilden onderne
men. De gewaarschuwde Portugese
troepen trokken onmiddellijk de aanval
lers tegemoet en schijnen hun zware
verliezen te hebben toegebracht, aldus
meldt het Portugese persbureau Lusi-
tania.
In vele delen van het land worden
arrestaties verricht. De gearresteerden
worden beschuldigd van opruiing van
de Afrikaanse bevolking, hét leiden van
terroristische groepen of het organise
ren van betogingen. Sommigen worden
naar Luanda gevoerd om ondervraagd
te worden.
Van onze correspondent
BONN, 26 april. West-Duitsland zal
vrijdag door een betaling van de cen
trale bank te Frankfurt am Main, de
Bundesbank, 587 miljoen dollar van zijn
naoorlogse schuld aan de Verenigde
.Staten aflossen. Deze betaling dient tot
verlichting van de moeilijkheden met
de Amerikaanse betalingsbalans. Op
verzoek van de Verenigde Staten zal
de betaling ten dele in Duitse marken
geschieden.
Het restant van de Westduitse naoor
logse schuld bedraagt dan nog 200 mil
joen dollar. De Westduitse regering
hoopt dat dit bedrag te gelegener tijd
kan worden verrekend met de gedeel
telijke terugbetaling van het in de oor
log in de Verenigde Staten in beslag
genomen Duitse vermogen.
Van onze rechtbankverslaggever
JERUZALEM. Het beeld van de mens-Eichmann is, nu zijn verzamelde werken ver
schenen zijn, wat duidelijker uit de verf gekomen. Maar het is tegelijk moeilijker geworden
om het juist te beschrijven: een mengvorm van meelijwekkende domheid, doortrapte slim
migheid en heerszucht. Dat is alles, wat er zo in algemene trekken van te zeggen valt. Vaak
overheerst de domheid, welbeschouwd.
B Zie hem, zoals hij zichzelf tegen-
over zijn ondervrager Abner Less
beschrijft, in de twintiger jaren
aan gezelschapsleven gaan doen.
Eerst bij de Christelijke Jonge-
mannen Vereniging in Linz, daarna,
omdat de nieuwe jeugdleider van
de CJMV niet zo leuk was als de
B vorige, in de nationalistisch getin-
E te Oostenrijkse Frontkaempfer-
verein. Daar mocht ook geschoten
worden, op door de regering aan-
gewezen schietbanen. Later ontpop-
te de vereniging zich als een
steunpilaar voor de Anschlusz,
S maar daarvan had de jonge Eich-
marni toen nog geen idee. Tegen
dat het jaar 1932 aanbrak zien we
S hem rondhangen in een gezelschap
S van nationaal-socialisten in de
Maerzenkeller, waar ene Kalten-
s brunner (later in Neurenberg op-
E gehangen) tegen hem zegt: „Du,
komm zu uns". Eichmann deed
het. Hij zegt tegen Less: „Dat
ging op zo'n echt studentikoze ma-
E nier, zoals dat toen gebruik was,
er werd niet veel omheen gepraat,
en ik zei „Ja, gut" en zo kwam
ik bij de SS".
"CHCHMANN zag wel wat
L in de kameraadschap
van de flinke jongens, vooral in die
van Kaltenbrunner, die immers
een advocaat was, en niet zoals hij
een mislukt vertegenwoordiger van
de Vacuum Oil. Kaltenbrunner had
B grote invloed. Niet door veel rede-
lijk praten, maar zo, zonder meer.
Eichmann herinnert zich nog goed,
dat hij hem vertelde eens op be-
E zoek te zijn geweest bij de „Schla-
E raffia", een soort gezelligheidsver-
eniging op cultureel niveau in Linz.
„Dat moet uit zijn", vond Kalten-
B brunner, en hij sprak het magische
B woord „Freimaurer" (Vrijmetse-
laars). „Wat is er dan met de
gj Freimaurer", wilde Eichmann
weten. „Freimaurer sind Freimau-
E rer", besliste Kaltenbrunner, en
daarmee was de zaak gesloten.
Later, bij de SD, ontmoette Eich-
mapn de beweging van de Vrijmet-
selaars opnieuw. Het was in zekere
E zineen geheim genootschap, en
B daaraan hadden de Nazi's een bij-
zondere hekel. Eiehmann, een ijve-
rig onderofficier, richt op last van
hogerhand een museum in over de
B vereniging
1 Maar dat was al in 1935, en voor-
B dien hadden zich nog wat toeval-
B ligheden in zijn leven voorgedaan.
Hij was gestrand als vertegen-
woordiger bij de Vacuum Oil in
Oostenrijk, en wilde het nu met
B behulp van Kaltenbrunners contac-
5 ten in Duitsland bij dezelfde maat-
schappij gaan proberen. In Passau
kwam hij bij een SS-er, vroeg
B naar de mogelijkheid van een baan,
B en kreeg ten antwoord: „Je kunt
beter wat soldaatje gaan spelen".
En Eichmann, die als vrijgezel
niet veel omhanden had, nam het
aanbod aan.
HIJ werd fulltime in
gedeeld bij de Schutz-
Staffel van Hitiers partij (het was
inmiddel-s 1933 geworden en kreeg
een volledige militaire training.
Eerst in een klooster in de buurt
van Passau, later in Dachau, waar
ook een kamp was voor de eerste
politieke gevangenen van het Der
de Rijk.
Het soldaten-leven vond hij maar
eentonig, en toen hij hoorde, dat
de Reiehsführer SS (Himmler)
mensen kon gebruiken voor zijn
Sicherheitsdienst, dacht Eichmann:
„Kom, laat ik solliciteren, het is
vast een avontuurlijk leven daar".
Hij meende, dat de SD zoiets was
als de persoonlijke lijfgarde van
Himmler, en aangezien Himmler
veel reisde, moest de lijfgarde ook
veel reizen.
De teleurstelling was met gering,
toen bleek, dat er alleen maar bu
reauwerk op hem lag te wachten.
Maar hij schikte zich in zijn lot,
en werd belast met het inrichten
van een tentoonstelling over de
Vrijmetselaars. Hij deed dat zo
goed, dat op een dag een officier
naar hem, de kleine ondergeschik
te toekwam, en sprak: „Ik heb een
nieuwe afdeling, wil je daarbij ko
men?" „Ja", antwoordde Eichmann.
Zijn ondervrager in de Israëlische
gevangenis onderbreekt hem hier:
„hoe heette die afdeling?"
Eichmann: „Juden".
EN ZO kwam de man,
die nu zes miljoen men
senlevens op zijn geweten heeft,
voor het eerst in aanraking met
zijn slachtoffers. Eerst zag het er
allemaal vrij onschuldig uit. Eich-
ipann bestudeerde Theodor Herzi's
er een uittreksel van voor de SS,
en zonde zich in de wetenschap,
dat zijn arbeid in drukwerk ver
scheen. Er was, zo leerde hij gelo
ven, een joods probleem 'in Duits
land. Er veel over padenken deed
hij niet, want, daar begon het al,
„Befehl" was „Befehl".
Hij zegt nu, dat hij méér sympa
thie had voor de joden dan voor
de Arabieren. Want de joden, al
thans velen van hen, wilden in het
Midden-Oosten een nieuwe staat
stichten, hetgeen in de kraam van
Duitsland te pas kwam. En de Ara
bieren waren daar tegen. Eich
mann maakte een reis naar Pales
tina op uitnodiging van de Jood
se Hagana. Maar de Engelsen wei
gerden hem in Kairo een visum.
Een mislukte tocht, die overigens
Eichmann geen windeieren legde.
Want hij werd de jodenspecialist
bij uitstek, en steeg in rang.
De domme jongen uit Linz werk
te zich in in zijn materiaal en leer
de slim te zijn. Hij ontwierp een
plan om alle joden van Duitsland
haar Madagaskar over te brengen.
Het was een onmogelijk plan,
maar het misstond in de analfabe
tische santekraam van het Nazis
me niet. Eichmann maakte meer
carrière. Hij werd Judenreferent,
en kon beslissingen gaan nemen.
"PN TOEN kwam in 1941
-Lu Hitiers bevel, dat alle
joden in Duitsland en de bezette
gebieden moesten worden vernie
tigd. Hij zegt nu, dat hij een schok
kreeg toen hij het van zijn chef
Heydrich hoorde. Maar hij zette
zich niettemin aan zijn taak. Bij
het lezen van zijn verklaringen
krijgt men de indruk, dat hij een
soort gecontroleerde schizofrenie op
bouwde. Hij wist, wat er met de
joden die hij liet transporteren, ge
beurde. maar hij wilde niet zien,
hoe dat in zijn werk ging. Hij hield
zich verre van concentratiekampen,
en verschuilt zich nu nog achter de
z.g. tewerkstelling, waaraan de jo
den werden onderworpen. „Er zijp,
toch ook overlevenden in de kam-
oen aangetroffen", verweert hij
zich zwakjes, maar geett dan even
later toe, dat het er heel anders
uit zou hebben gezien, als de oor
log nog wat langer had geduurd.
„Maar", zegt hij weer ergens an
ders, „ik heb geen mens eigenhan
dig gedood. Natuurlijk ben ik schub
dig, maar te weten dat 'k geen re
gelrechte moord op m'n geweten
heb, geeft me een soort innerlijke
rust". Als Eichmann zo'n tirade
heeft voltooid, komt zijn ondervra
ger Less meestal met een anticli
max „WiH u dit document even in
zien'", of: „de band loopt af, la
ten we maar ophouden voor van
daag". Jawohl", antwoordt Eich
mann dan gedisciplineerd.
T ES HEEFT de uitdruk-
J keiijke opdracht gehad
j= werk over de joodse staat, maakte zijn gevangene niet aan een kruis
verhoor te onderwerpen. Hij heeft
zich behalve een enkele keer als
het al te bar werd, aan dat bevel
nauwgezet gehouden. Eichmann
heeft in alle rust kunnen praten,
en dat maakt het materiaal in de
•dikke „boeken vol met verklaringen;
zo Wiaaydè.ypi. De elementen, waar
uit, hij, is opgebouwd, komen duide
lijk aan ..hef' licht.
VOORBEELD: hij vertelt, dat hij
midden in de oorlog, op de top van
zijn macht, door een iets hoger ge
plaatste wordt gesommeerd om,
hoogst ongebruikelijk, met helm op
bij hem te komen. „Het was een
öevel", zegt Eichmann, „en dus
zette ik mijn helm op". Bij zijn
meerdere aangekomen, bleek het
een grap te zijn: Er was een tele
gram van Himmler gekomen, en
dat moch; wel met wat „schneidi-
ge" humor worden gevierd. Dat
vond .Eichmann ook, en hij vertelt
de grap in de Israëlische gevange
nis door.
Als Less hem vraagt, hoe hij zou
hebben gereageerd als hij gezien
had dat iemand een hongerige
broodjesdief neerknalde, zegt hij:
„dat zou toch harteloos zijn. want,
ik bedoel, bij alie harteloosheid is
er toch altijd nog een plekje, ik be
doel, waar iemana zijn hart laat
meespreken". Het type van de on
gevoelige, maar sentimentele Duit
ser?
Het lijkt er op, vooral als hij la
ter zegt zo'n last te hebben van de
gedaente dat de tegenwoordige Duit
se jeuga een schuidejmplex heeft
overgehouden van de wandaden van
het Nazi regiem. „Ik wist al een
paar maanden voor ik gepakt werd,
dat ze me op de hielen zaten, maar
ik ben met gevlucht, omdat ik
vond dat ik dat niet kon doen te
genover de Duitse jeugd."
Eichmanr., de onverbeterlijke bu
reaucraat: hij leest een document
uit Nederland door. en ziet dat de
schrijver riet op de' juisfe manier
heeft getekend: „Ja, het is die en
die, het is we! onbureaucratisch,
maar je kunt toch zien dat het die
en die is."
ZO MEEGAAND als hij
was in het begin van zijn
ondervraging, zo recalcitrant is hij
soms aan het eind daarvan geweest.
.Ais hij word- vastgenageld op het
feit, det hij toch maar alle funeste
brieven heeft ondertekend, wordt
hij zelfs verontwaardigd en zegt,
dat h j niet alles heeft kunnen le
zen wat hem werd voorgelegd: dan
had hij wel 24 uur per dag kun
nen werken.
Ziehier enke'e grepen uit het zie-
'iemateriaal van de man, die in Je
ruzalem terecht staa*. Geen Caesar
van de misdaad, een kleine figuur
eerder, maar door een waanzinnige
speling van het lot eens bekleed
met de macht om miljoenen te ver
nietigen. „Het is jammer", zegt hij,
,dat zulke dingen onder de men
sen gebeuren. Maar ik heb het niet
uitgevonden:."
iiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiMiiiiiiniiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Wanneer de begroting
voor sociale zaken en volksgezondheid
in de Eerste Kamer wordt behandeld,
zal ook een eventueel vergunningen
stelsel voor de vivisectie worden aan
gesneden. Vele Eerste-Kamerleden kon
digen dit aan in het voorlopig verslag,
waarbij zij het voorval van de gestolen
Drentse patrijshond als voorbeeld aan
halen.
Enige leden laten in het voSrlopig
verslag aantekenen, dat zij een vergun
ningenstelsel als de enige mogelijkheid
zien om misstanden bü de vivisectie te
bestrijden.
Van onze parlementaire redacteur
DEN HAAG Het debat in de
Tweede Kamer over de vijfdaagse werk
week, aan de hand van de interpella
tie Blom-Baart, begint vanmiddag om
ongeveer half twee.
Eerst zal de Tweede Kamer de' niéu
we afbetalingsregeling afwerken. Aan
dit ontwerp heeft de Tweede Kamer
vorige week nogal wat veranderd, zo-
dut een tweede lezing nodig is. Deze
zal kort kunnen zijn daar de Kamer en
staatssecretaris Veldkamp het met ei
kaar eens zijn.
De nota van minister Van Aartsen
over het bouwbeleid zal op 2 mei in de
Tweede Kamer aan de orde komen.
Het nieuwbenoemde Tweede-Kamerlid
B. J. van Buel (kath. v.) is gisteren
DEN HAAG (ANP).. De, secretaris
generaal van de Navo, mr. D. U. Stik
ker, zal donderdag en vrijdag op uit
nodiging van de Nederlandse regering
een bezoek brengen aan Nederland.
Mr. Stikker zal onder meer besprekin
gen voeren met de ministerpresident en
met de ministers van buitenlandse za
ken, financiën, en defensie.
geïnstalleerd. De heer Van Buel die
enkele jaren geleden ook al lid van de
Tweede Kamer is geweest, is be
noemd in de vacature prof. mr. C P
M. Romme.