Oosterse kerk bewaart liturgie
uit de tijd van de kerkvaders
HIJ is opgewekt
ROME
EN DE
BIJBEL
I
Evangelisatie
Nederlanders
Toronto
EMMAUS
We willen graag praten
ROME IN DE BAN VAN
„NIEUWE" THEOLOGIE
Verlossing meer centraal
dan de verzoening
Goedendag voor
Farakla
PROF. DIJK OVER OECUMENE
(Een keerpunt?
Zaterdag 1 april 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 9
Kledingzending naar
rampgebied in Chili
Alle kerkelijke hoogtijdagen
voorbereiding voor Paasfeest
Pasen- hoofdfeest
Hoogtepunt
Bureau kerkopbouw
Jeugd op galerijen
dsJ. van Dullemen
te Zoutelande
Praagse vredesconferentie
vergadert weer
PRAAG. De zogenaamde Praagse
Vredesconferentie zal dit jaar van 13
tot 18 juni in Praag bijeenkomen onder
de naam van „Alchristelijke vredesver-
gkdering". Tot dit doel zijn de leden
van het permanent comité van 2428
januari j.l. in voorbereidingszitting on
der voorzitterschap van prof. Hromadka
bijeen geweest. Een volgende zitting zal
in april gehouden worden. Besloten werd
dat de vergadering onder het thema
.Vrede op aarde" zal staan, dit thema
zal worden ingeleid door prof. Hromad
ka terwijl verder gesproken zal worden
over de themata: Vredeswerk in navol
ging van Christus, Vrede en brood voor
allen, Vrede in het tijdperk van tech
niek. Vrede en de jonge staten, Koude
oorlog en ware vrede. De vergadering
zal uit tien werkgroepen bestaan, die elk
een met de hoofdthemata verband hou
dend onderwerp zullen bestuderen. Het
voorbereidend comité, dat uit ruim
veertig leden bestaat, waaronder de Ne
derlander prof. dr. A. J. Rasker, ver
wacht in juni ongeveer een zeshonderd
deelnemers uit de gehele wereld.
Gift Chr. Geref. vrouwen
Met het m.s. Archimedes is deze
maand opnieuw een zending van 64 kis
ten gebruikte kleding verzonden naar
Chili. De kleding is voor de hulpactie
van de ICCC verzameld door de chris
telijke gereformeerde vrouwenverenigin
gen voor door de aardbeving geteister
de Chileense kerken. Evenals bij de
vorige zending zorgde de KNSM voor
gratis vervoer.
De inzameling van kleding is met
deze zending afgesloten. De Chileense
raad van evangelische kerken de
IGCC-organisatie in dat land heeft
vorige maand in zijn congres midden
]it het rampgebied grote dankbaarheid
uitgesproken voor de Nederlandse hulp.
^w>A<vwi«\<yvwvw\<VMVW^
N de Oosterse kerk neemt het Paasfeest een heel bijzondere
plaats in. De liturgische feestdienst in de zeer vroege
morgen van de eerste paasdag is van een hooggestemd
liturgisch karakter. In de oude hymnen van deze kerk komt
van heel ver de stem van de Christelijke kerk der eerste
eeuwen tot ons. Juist door haar trouw aan de liturgie uit die
eerste eeuwen bleven de kerken van het oosten één. Haar
liturgie werd gebaseerd op wat eens de stadsliturgie was van
het machtig Byzantium. Zij lijkt sprekend op die van de
apostolische vaders. Een theoloog van de oosterse kerk heeft
gezegd dat orthodoxie naar de grondbetekenis niet wil zeg
gen rechte leer, maar rechte lofprijzing. Daarmee wordt het
hart van de Grieks- orthodoxe kerk geraakt. Vandaar de hoge
plaats, die in de liturgie van deze kerk aan de lofprijzing
wordt toegekend.
rvE vormen van eredienst wijken
geheel af van die, welke na
de reformatie ons vertrouwd zijn
geworden. Er liggen ook grote
dogmatische verschillen. Maar
men mag nooit vergeten, dat de
eeuwenoude liturgische vormen
van de Grieks-orthodoxe kerk
steunen op de grondslag van de
Christelijke oudheid. De kerk in
het oosten legde nimmer de klem
toon op het kenniselement. Reflee
teerde men in het westen meer
verstandelijk en dogmatisch, de
kerk van het oosten bleef eigenlijk
in de dogmatiek „sterker". Maar
des te meer legde zij de nadruk
op het beleven in mystieke zin.
Openbaring betekende voor haar
maar niet de mededeling van ver
standelijke waarheden, doch een
gegrepen worden door „het leven
uit God".
De Oosterse kerk legde meer het
accent op de verlossing dan op de
verzoening. Door de overwinning van
het kruis en door Zijn glorieuze op
standing heeft Christus zich een
volk verworven. Dit volk kreeg on
der de leiding van de Heilige Geest
door de kerk met haar sacramenten
(mysteriën) deel aan het heil. Zij ge
niet daarvan, zij dankt daarvoor, zij
bidt en wacht tot het geloven zal
overgaan in het aanschouwen, tot
de nieuwe hemel en de nieuwe aar
de werkelijkheid zullen zijn en het
verheerlijkte schepsel de grote lof
zang zal zingen.
JOHAN TANGELDER
(teamleider)
Johan Tangelder, Folkert
Zijlstra en Tom van Heyst,
drie echte Nederlandse na
men van drie jonge immi
granten in Toronto en stude
rend aan het Central Baptist
Seminary aldaar. Drie jonge
lui, die er geen vrede mee had
den, dat er onder de ongeveer
40.000 Nederlandse immigran
ten in Toronto practisch geen
evangelisatiewerk verricht
werd en die dit werk daarom
zelf ter hand namen. Sedert
zondag 4 dec. beleggen zij
elke zondagmiddag een dienst
in de Eglinton Baptist
Church, waar zij voor hun
mede-immigranten van Chris
tus getuigen. De diensten
worden bezocht door mensen
uit geheel groot-Toronto. Het
is te begrijpen, dat niet zo
maar iedereen deze diensten
HET hoofdfeest van de Oosterse kerk
is nog altijd het „heilig Pasen",
waarop alle kerkelijke feesten uitlopen
als voorbereidingsfeest. De midder-1onzer,
nachtelijke paasdienst met zijn rijke
liturgie begint om elf uur 's avonds en
eindigt om half twee in de morgen. In
het eerste gedeelte van de dienst is
het interieur van de kerk in zwarte kle
den gehuld. De Christus-ikoon, afge
beeld als in het graf liggend, wordt
met veel ceremonieel in de altaarruim.
te gebracht. Dan wordt de kerk door
ieder verlaten en men keert langs een
omweg daarheen terug. Precies om
twaalf uur gaan de kerkdeuren weer
open. Dan zijn de zwarte kleden weg
genomen en alles is wit en licht. In de
loop van deze jubelende Paasdienst
wordt de Opstandingsikooft' in- proces
sie naar buiten gedragen. Ikonen doen
denken aan een bepaald soort kinder
tekeningen. Kinderen tekenen wel eens
een man tussen de wolken. Als men
de kinderen vraagt, wat dat voorstelt,
zeggen zij zonder aarzeling, dat zij
God hebben getekend. Zij hebben God
nooit gezien, maar geven Hem toch
een plaats in hun werkelijkheid. Hij is
er immers! Dan moet Hij ook op de
tekening staan. Zoals de kleine teke
naar God in de realiteit van het werk
stuk plaatst, zo hangen ook de ikonen
in de Grieks-orthodoxe kerken: als ver
beeldingen van een uitsluitend met het
geestesoog waarneembare werkelijkheid.
De ikonen vullen het zichtbare van
de gemeente op aarde aan tot het we
zenlijke geheel, waarvan die gemeen
te een onderdeel vormt: de Kerk van
alle eeuwen, strijdend hier op aarde,
triumferend in de hemel, maar als
eenheid voortdurend bezig in de dienst
van God als een werkelijkheid, die de
horizonten van de tijd niet mogen door
breken.
Rondom de kerk zijn ter gelegenheid
DEN HAAG. De clubs voor jongens
én meisjes tot zestien jaar van het
C.J.V. starten deze week een actie om
het echtpaar Blankers in Farakla in
Griekenland aan een barak te helpen.
Onder het motto „Kali sperra voor Fa
rakla" (Goedendag voor Farakla) zullen
zij trachten voor Pinksteren tenminste
vijftigduizend speciaal bedrukte servet
jes te verkopen. De actie wordt geor
ganiseerd door de Wereld Wijd Werk-
commissie van het C. J.V., die binnen het
verbond daadwerkelijke belangstelling
voor zending en oecumene vraagt. Ver
leden jaar deed zij dit onder meer door
een actie te voeren voor de vluchtelin
gen in Hongkong en het jaar daarvoor
door een actie voor een „Boystown" in
Madras. Beiden werden een groot suc
ces.
FOLKERT ZIJLSTRA
binnenstapt, om de eenvoudi
ge reden, dat men weten moet
dat er dergelijke diensten be
legd worden. Niets is eenvou
diger dan in de dagbladen te
adverteren, hetgeen dan ook
gedaan is. Een persoonlijke
uitnodiging sorteert echter
meer effect. De studenten
hebben er dan ook niet te
genop gezien om geschreven
uitnodigingen tot hun land
genoten te doen uitgaan. Ver
der wordt elke zaterdagmid
dag intensief huisbezoek ge
daan door dit actieve drietal,
dat op deze wijze uitdrukking
geeft aan het gezegde, dat
studeren meer is dan student
zijn. Zij zijn getuigen.
TOM VAN HEYST
van het Paasfeest kaarsjes in de grond
geplaatst en terwijl de processie met de
opstandingsikoon naar buiten komt roept
het volk: Christus is waarlijk opge
staan.
De Oosterse kerk is door de eeuwen
ver van ons af komen te staan. Mis
schien herinneren we ons uit oude school
boekjes nog hoe drie pauselijke legaten
uit Rome de banvloek legden op het
altaar van de Sofiakerk in Byzantium
in 1054 en misschien lazen we dat de
heidense Russen eens gezanten uitzon
den op zoek naar de ware godsdienst
en hoe zij niet die van Rome, maar van
Byzantium volgden om de diepe in
druk, die de oosterse kerk op hen
maakte. Maar verder was alles vaag
en nevelig tot wij in onze tijd ons het
bestaan van die Paaskerk weer scher
per bewust zijn geworden.
In de kerkgebouwen van de Grieks-
orthodoxe kerk is het schip, de plaats
waar de gemeente staat (zitplaatsen
zijn er niet), van het heilige met het
priesterkoor afgescheiden door een
wand met deuren. In de heilige altaar
ruimte ligt altijd het evangelie. Daar
staat de zevenarmige kandelaar met de
tabernakel, waarin het avondmaal wordt
bewaard voor de zieken. Verdere sym
bolen zijn het kruis, de kelk en de
discus op een zijtafel. Men moet hier
denken aan de Israëlitische taberna
kel. De zin is, dat het heiligdom al
leen maar kan worden gezien met het
geestelijk oog.
HET grote moment in de dienst is
dat, waarop de deuren worden ge
opend en het heilige zichtbaar wordt.
Dan is de hemel werkelijkheid voor
het geloof op aarde. Op de deuren-
wand ziet men de ikonen van Christus
en van de vier evangelisten en voor
stellingen van de aankondiging van
Christus' geboorte, Zijn opstanding en
van het heilig avondmaal.
Ter waarschuwing, dat men op deze
aarde afgescheiden is van het heilige
zijn engelen afgebeeld. De wanden van
de Grieks-orthodoxe kerken zijn behan
gen met ikonen. Diep treft in kerkin
richting en liturgie het zich één weten
als strijdende kerk op aarde met de
triumferende kerk in de hemel. In de
Christocentrische, eschatologisch ge
richte liturgie, in de gebeden en in de
hymnen, is de kerk nimmer buiten
het kader van de kerkvaders gegaan.
De zeer uitgebreide formulieren voor
kerkelijke handelingen rusten op het
oer-christelijk grondthema. Typisch
oosters doen de vele herhalingen aan,
vooral in de gezongen gebeden, waar
bij de diaken telkens de gemeente aan
spoort en deze antwoordt: Heer ontferm
Naast de blijdschap over
Gods grootheid en de majesteit der
verlossing hoort men aangrijpende klach
ten over 's mensen zonde en onwaardig
heid en klinkt een zuivere toon van
boete. Bij de lofverheffing worden on
berijmde psalmen gezongen.
In het westen zijn we in het verstan
delijk dogmatisch benaderen van de
heilswaarden veel verder gegaan.
Maar juist in deze tijd komt weer drin
gend de vraag tot ons verdeeld kerke
lijk leven of wij ons niet te ver ver
wijderd hebben van de eenvoud der fun
damentele Christelijke symbolen. De
oosterse kerken 'hadden in een lange
historie ^sterker dan.- wij te kampen
met heidendom en Islam, met primi
tieve volken en ook dilwijks met ver
val. Zij mogen naar onze indruk wat
vaag en traag gebleven zijn, nooit mo
gen we de moeilijke omstandigheden,
waaronder de oosterse christenen heb
ben geleefd en nog leven vergeten. In
de gang der eeuwen hebben de monni
ken van Athos, het'bolwerk van de
Grieks-orthodoxe kerk en van de Si-
naï, kostelijke oude kerkschatten be
waard van de eerste Christenkerken en
door de historie heen bleef toch een toon
van diep Christelijk geloofsleven over
heersen.
Groeit onder ons vandaag ook
niet de drang in de mystiek van
het waarachtig geloof in Christus,
het levende kerk-zijn opnieuw te
beleven? Opdat de wereld ziet
Christus, de Overwinnaar van
dood en graf, die aan het eind der
eeuwen komt om heel Zijn Kerk
te verenen in de lofzang van de
triumferende kerk uit alle geslacht
en taal en volk en natie.
(Marcus 16 vers 6)
Deputaten Kerkopbouw van de Gere
formeerde Kerken hebben de beschik
king gekregen over een bureau voor
het werk van dit deputaatschap. Dit'
bureau is gevestigd in Utrecht, Munt
straat 4 en staat onder leiding van een
algemeen adviseur, de heer J.A.Harms.
De opdracht van het deputaatschap be
staat uit het van advies dienen van
die kerken, die in verband met mi
gratie met structurele moeilijkheden
te kampen hebben. Ook worden desge
vraagd aan de kerken adviezen gege
ven betreffende bouwzaken in algeme
ne zin, terwijl nauw zal worden sa
mengewerkt met de Stichting Steun
Kerkbouw. Gezien de omvangrijke ar
beid van dit deputaatschap besloot de
synode hiervoor een bureau in het le
ven te roepen, dat nu met de vesti
ging daarvan kan gaan functioneren.
Op 16 april zal in de Sociëteit te
Aardenburg een bijzondere dienst ge
houden worden uitgaande van het ge
westelijk evangelisatieverband, waar
in verschillende kerken meewerken.
Hun stemmen waren bits geweest
Tegen de vreemde vreemdeling.
Nu schreden zij met stiller geest
Nevens hem door de schemering.
Zij zaten in de schemering
En het gezegend avondbrood J
Ontviel de hand die het ontving.
En hij ontvlood.
Want zij herkenden; en ontdaan
Zochten zij blij zijn jong'ren weer.
Toen in hun midden, als de maan
Tussen de sterren, rees de Heer.
Willem de Merode
Prof. dr. K. Dijk schrijft in de Bazuin,
dat hij zoals door sommigen ver
moed in het geheel geen tegenstan
der van de oecumeniciteit is, mits het
oecumene gaat'onisdé' waarachtige een
heid, -ld. die van het war.e .geloof, waar
van 'in zondag 21 Heidelb. Cat. wordt
gesproken. Het is daarom een misver
stand te menen, dat de gereformeerden
de weg tot eenheid niet zouden willen
gaan. Hiertoe moeten de gereformeer
den zichzelf steeds afvragen of zij de
weg naar de eenheid niet gebarrica
deerd hebben of nog bezig zijn om die
op welke wijze ook open te breken:
Wij mogen voor zul'k onderzoek nooit
bang zijn, want, en laat ik nu maar erg
concreet zijn en in deze eeuw blijven,
al ben ik ten volle overtuigd, dat onze
generale synodes in 1920 (zaak-Netelen
bos), in 1926 (conflict-Geelkerken), in
1943.44 (kwestie-gravamen-Greijdanus,
'A
DLIJKENS een artikel in het Ameri-
kaanse weekblad „The Priest"
teemt de invloed van een nieuwe theo
logie in rooms katholieke kringen hand
over hand toe, hetgeen volgens de
schrijver van dit artikel, pater F. L. FI-
las, S. J., voorzitter van de theologi
sche faculteit van de Loyola Universi
teit te Chicago, grote gevaren met zich
meebrengt.
De inhoud van deze nieuwe theologie,
is niet bepaald -nieuw te noemen, maar
is een herleving van de z.g. „formge-
schiohtliche" methode, waarbij gevraagd
wordt naar de werkelijkheid die achter
het geschreven woord van de bijbel ligt.
Heeft men in protestantse kringen op
deze wijze het begrip mythe, sage e.d.
ingevoerd, de rooms-katholieke theolo
gen gaan voorzichtiger te werk en spre
ken van „midrasch". Een midrasch is
een Joods uitlegkundig werk bij het Oude
Testament, dat in zoverre van een
nauwgezette uitleg onderscheiden is, dat
in de midrasch aan de fantasie de
vrije loop gelaten is. Wanneer dan ook
van de evangeliën als van een midrasch
wordt gesproken, dan betekent dat. dat
men de historische betrouwbaarheid van
wat in de evangeliën wordt meegedeeld
niet al te hoog aanslaat, en het woord
midrasch van de evangeliën gebruikt
door de rooms-katholieke theologen, de
zelfde waarde heeft als het woord my
the en sage gebruikt door sommige pro
testantse theologen.
Nadat aanvankelijk deze „nieuwe"
theologie zich zonder veel moeite had
kunnen doorzetten beginnen nu sommi
ge r.k. geestelijken het gevaar er van
in te zien, daar deze theologie op het
ogenblik zo ver gevorderd is, dat door
sommigen openlijk geleerd wordt dat,
de boodschap van Gabriël aan Maria
nooit heeft plaatsgehad, en dat de be
treffende passage in het Evangelie van
Lukas niets anders is dan een vrome
meditatie over de menswording. Ook het
hele kerstgebeuren wordt gereduceerd
tot de geboorte van het kind Jezus uit
Maria zonder engelenzang, herders, wij
zen uit het Oosten, ook dit alles zijn
maar meditaties over de betekenis van
Christus, doch het mist alle historische
grondslag en zelfs wat er nog overblijft
is misschien nog wel tot meditatie over
Christus te herleiden.
Naar aanleiding van deze beelden
storm merkt pater Filas op, dat er zo
weinig te geloven overblijft en dat men
als gelovige slecht met de rozenkrans in
handen de vreugdevolle mysteriën kan
herdenken en bepeinzen indien men
moet gaan peinzen onder iets wat nooit
heeft plaatsgehad. Aan het slot van zijn
artikel komt nog een merkwaardig zin
netje naar voren als Filas zegt dat het
nog niet direct aan het grote publiek
verteld behoeft te worden, wanneer de
gangbare uitleg van de bijbel aan flar
den gescheurd moet worden, omdat dit
slechts verwarring schept.
„Ik houd helemaal geen pleidooi voor
galerijen in de kerkgebouwen, waar de
jongelui de presentie-lijst kunnen teke
nen in de banken en daardoor hun aan
wezigheid kunnen melden.
Een volle galerij gevuld met jongens,
die kattekwaad uithalen is heel erg.
Maar een galerij zonder jeugd is min
stens even erg.
En dat tref je in het buitenland."
Aldus ds. IJ. K. Vellenga in het Kerk
blad van Drente en Overijssel, waarin
hg er op wijst hoe slecht de jeugd in
het buitenland de kerk bezoekt en hoe
prachtig het is dat hier in Nederland
door S.S.K. een actie gevoerd kan wor-
d«n met onder andere als motto:
„Jeugd bouwt kerken".
Een actie door kardinaal Spellman,
New York, georganiseerd om 25 mil
joen dollar bijeen te brengen voor de
bouw van een nieuw seminarie in Cen
tral Valley, N.Y., uitbreiding van het
r.k. Hoger onderwijs met faciliteiten
voor 5000 studenten en voor vorming
van een fonds voor het hoger onder
wijs, bracht in plaats van het beoogde
bedrag ruim 10 miljoen dollar meer op.
TAE WILLIRRORDUSPUT te Zoutelande
is ouder de dijk verdwenen, maar de
herinnering aan dit gedenkwaardige monu
ment wordt nog levend gehouden door
schoorsteendoekjes, asbakjes en lepeltjes,
die in grote getale ter verkoop worden
aangeboden.
Maar al moge de put, door deze heilige
apostel van Nederland in verre eeuwen ge
graven, niet meer te zien zijn, de geest
van de heilige Willibrordus leeft nog voort
in de naar zijn naam genoemde r.k. ver
eniging, gesticht in 1948, welke vereniging
jtich ten doel stelt het Katholieke geloof
aan andersdenkenden uit te dragen en te
gen hen te verdedigen.
Het is deze vereniging geweest onder
wier toezicht een vertaling van het Nieuwe
Testament heeft plaatsgevonden, die op
12 februari aan de aartsbisschop, mgr. B.
J. Alfrink is aangeboden en in een grote
oplage op de boekenmarkt zal verschijnen.
Deze vertaling was de eerste niet, die
door de R.K. Kerk werd gebruikt. In 1989
verscheen een volledige bijbelvertaling, de
Canisiusvertaling genaamd, vernoemd dus
naar Petrus Canisius, een der grootste r.k.
geleerden uit de zestiende eeuw.
En het is niet toevallig, dat deze nieuwe
vertaling onder toezicht van de Willibror-
dusvereniging tot stand kwam. Immers, de
ze vereniging heette voorheen Apologeti
sche vereniging Petrus Canisius, gesticht in
1904.
Een en ander houdt ten nauwste met
elkaar verband.
De twaalfde februari 1961 is een belang
rijke datum en zal als zodanig in de kerk
geschiedenis blijven voortleven, zowel voor
r.katholieken als voor protestanten.
De populaire voorstelling bij vele protes
tanten is immers, dat de r.k. gelovigen de
Bijbel niet mogen lezen en dat Luther het
stof van de oude bijbels heeft geblazen, die
als prachtig geschreven en gekleurde
exemplaren in kloosters en bibliotheken la
gen opgeslagen en aan de ketting waren ge
legd om diefstal te voorkomen.
Luther zou dom* zijn bijbelvertaling de
Heilige Schrift aan het kerkvolk hebben
teruggegeven. Sindsdien bleef voor de r.
katholiek de bijbel niet alleen een geslo
ten, maar ook een verboden boek.
Deze voorstelling van zaken is echter his
torisch niet geheel houdbaar.
Vóór de hervorming werd de bijbel wel
gelezen en Luther zelf moest wilde hij in
een kloosterorde worden opgenomen, belo
ven geregeld de bijbel te lezen.
Niet vergeten mag worden dat de bijbel
ontoegankelijk was voor velen, omdat er
zo weinig bijbels waren. Immers de boek-
drukkunst werd eerst omtrent 1450 uitge
vonden en het was kort daarna, in 1477,
dat er in Delft al een r.k. bijbel wérd uit
gegeven. dus vóór de hervorming. AI heb
ben de Hervormers de bijbel boven de tra
ditie uitgeheven, in tegenstelling tot Rome:
men zou onbillijk tegenóvér de R.K. kerk
wezen door te beweren, dat de bijbel geen
belangrijke plaats zóu innemen. Een blik
DOOR
in bet Misboek, Avaarin dus de gehele r.k.
liturgie is begrepen, doet óns izien, dat de
citaten uit de H. Selinift zeer vele zijn.
Hoewel de populaire voorstelling onjuist
is, moet wel worden gezegd, dat de bijbel
niet die centrale plaats heeft gekregen in
de R.K. Kerk als bij het protestantisme; hij
is naast de traditie één der bronnen voor
het geloof en niet de enige bron. Dat heeft
natuurlijk in de hand gewerkt, dat haar
plaats vaak achter de traditie werd ver
schoven eii dat in het gezinsleven van re
gelmatig bijbellezen geen spoor te vinden
was. Men treft daar wel een Godslampje
en heiligenbeeld aan, maar geen bijbel.
De twaalfde .februari mogen we een
merkwaardige datum noemen om meer
dan een reden. In de eerste plaats is de
ze nieuwe vertaling, in tegenstelling tot
haar voorgangster (de Canisiusvertaling)
op wetenschappelijke leest geschoeid. Dat
blijkt al dadelijk uit het feit, dat het Ne
derlands Bijbelgenootschap (protestants
dus) alle medewerking heeft verleend bij
liet -tot standkómen ervan. En dat zullen
zeer zeker de wetenschappelijke bronnen
zijn geweest, die bij de Nieuwe vertaling
van het N.B.G. zijn gebruikt.
Dat betekent een grote stap in de richting
van de nieuwe vertaling van het N.B.G. En
mogen we dit zien als een stap in de rich
ting van toenadering? Of is dit nog te op
timistisch?
Een der r.k. professoren heeft n.a,
van een en ander gezegd dat 'deze nieuwe
vertaling voor een reformatorisch christen
zonder principiële zwarigheden te aanvaar
den zou zijn, evenals de nieuwe vertaling
van het Nederlands Bijbelgenootschap voor
de katholiek. Deze woorden verdienen
zeer zeker onze volle aandacht.
Verder is de bedoeling van deze verta
ling dat zij gelezen zal worden door iedere
katholiek. In de maand maart is een grote
bijbelcolportage in gang gezet, georgani
seerd door het inmiddels opgeriehte Katho
lieke Bijbel instituut en het Ned. Bijbelge
nootschap gezamenlijk. Deze colportage
startte onder het devies: „De Bijbel in elk
gezin". Dat is niet alleen opmerkelijk,
maar ook zeer verheugend. Voortaan zul
len op vele r.k. buistafels de bijbels lig
gen.
We mogen niet te vroeg juichen, maar
ook niet telaat tekenen onderkennen die in
een bepaalde richting van toenadering wij
zen, ongeacht het feit, dat vele diepe klo
ven ons van de r.k. kerk scheiden.
Het lezen van de bijbel kan nog altijd
vele bruggen slaan.
We geloven immers dat liet Woord Gods
niet ledig weerkeert, maar doen zal wat
Go de welbehagelijk is.
En daarom zijn we met vele r.katholie
ken verheugd over de twaalfde februari
1961.
en wat daarmee samenhangt) toen niet
anders mochten besluiten dan dat zij
gedaan hebben, zou ik nooit mogen wei
geren om deze decisies nog eens weer
te békijkehUMits .a, Noor zulk een^ revi
sie een deugdelijke grond., werd aange
voerd en b. niet tevoren het door even
tuele opposanten Irlgeïïbmen standpunt
als het enige juiste werd vooropgesteld.
Als men nu bv. een postuum „eerherstel
vraagt voor ds. Netelenbos, zou men er
van uitgaan, dat de Leeuwarder synode
van 1920 gefaald had, en dat is het,
wat juist bewezen moet worden. Om die
reden hebben onze generale synodes
van de laatste jaren altijd grote aan
dacht geschonken aan de verzoeken der
„bezwaarden", en is zelfs de zgn. Ver
vangingsformule zonder veel tranen ter
zijde gesteld.
We willen dus graag praten.
We sluiten ons niet in onze torens op.
We zijn toegankelijk voor allen, die
met ons de eenheid begeren, mits we
daarbij tegelijk bedenken, dat de schuld
niet alleen bij onze synodes ligt, maar
ook in het kerkvolk en dus bij een ieder
van ons is té zoeken.
En dan niet eenzijdig!
Niet alleen van deze kant, dat wij
„geen werfkracht" hebben omdat we zo
strak en stijf-gereformeerd zijn, en er
een radicale omkeer in kerk en theolo
gie noodzakelijk is (welke is mij nog
altijd een vraagteken), maar ook van
deze andere zijde, dat de Gereformeer
den buiten ons, en dat zijn toch onze
naaste broeders en zusters huiverig
zijn -om met ons een kerkverbond te
sluiten.
Wij (en ik sluit mijzelf in) kunnen
hen afstoten door onze onverantwoorde
lijke verruiming van de „gereformeer
de zede", die het spel de ernst laat
verdringen; wij trekken hen niet door
een niet-te-ontkennen tekort aan harte
lijke bijbelse vroomheid en verantwoor.
de bevinding; wij geven hun aanleiding
tot 'klacht door te ruime opvatting van
de oecumeniciteit, zó dat de waarheid
van de rechtvaardiging van de zondaar
door Christus' borgi 1 el ijk werk, uit
genade alleen, niet meer in het beslis
send centrum staat; de uitvoerig bespro
ken studenten-avondmaalsviering heeft
velen erg ongerust gemaakt, en... de
vraag stormt op ons af, wat wij kunnen
doen en moeten doen om de waarachti
ge eenheid te bevorderen.
Ook, al zou het ons een offer kosten.
Men kan bv. theoretisch de dans als
reidans verdedigen, maar in deze mo
derne tijd is het meedoen met de dans
woede (en nu schrijf ik uit mijn erva
ring als Haags predikant (19161937),
een ontstellend gevaar voor ouderen en
jongeren samen.
Trekken wij anderen?
Door belijdenis en leven?
Of... maken wij de weg moeilijk?
Bijbel en ruimtevaart
In Amerika kan het gebeuren, dat een
leraar-boordwerktuigkundige gaat „be
wijzen", dat in de bijbel al van ruimte
vaartuigen en straalaandrijving sprake
is. De heer A. W. Orton heeft er maar
liefst een studie van zestien pagina's
aan gewijd om aan te tonen dat de we
zens uit het roepingsvisioen van Eze-
chiël niets minder waren dan bezoekers
uit de ruimte, die waren uitgerust met
vierbladige rugzak-helicopters, ze droe
gen doorzichtige helmen (vrs. 22: boven
de hoofden der wezens was wat geleek
op een uitspansel als ontzagwekkend
ijskristal, uitgespreid over hun hoof
den). Wat betreft hun „vier aangezich
ten" mens, leeuw, rund en arend
merkt Orton op, dat dit de beschrijving
van Ezechiël was voor hun zuurstof
maskers en walkie-talkie-apparaten. De
vier wielen zijn niets anders dan het
draaien van de rotorbladen van de he
licopters en als er in vers 26 sprake is
van iets dat de vorm had als van een
troon, dan weet Orton te vertellen, dat
dit een landingsvaartuig was, uitgezon
den door een rondcirkelend ruimteschip
De heer Orton weet zijn lezers wel aan
genaam bezig te houden en hij zal
helaas ook nog wel aanhangers voor
zijn iwilde theorieën krijgen.