K rainingen
W emeldinge
Y erseke
K apelle
ONTWIKKELING LANGS
DOOR ZUID-BEVELAND
INVENTARISATIE
Gunstig
Overslag
Afvoer
Pag. 17
fNDUSTRIENUMMER
ZEEUWSCH DAGBLAD
DE K.W.I.K.-gemeenten Krui
ningen, Wemeldinge, Yerse-
ke en Kapelle, zoals zij wel
schertsend worden genoemd, wil
len ook hun partij meezingen in
het steeds groter wordende koor,
dat industrialisatie heet. Deze
gemeenten zijn ten nauwste be
trokken bij de ontwikkeling van
het Kanaal door Zuid-Beveland,
de belangrijkste slagader voor
het scheepvaartverkeer in Euro
pa. Deze gemeenten zijn bepaald
geen industrieplaatsen te noe
men, maar toch pikken zij een
flinke graankorrel mee van de
grote bedrijvigheid, die zich langs
de boorden van het kanaal heeft
ontwikkeld. Voor de vestiging van
de zware industrie is er aan het
Kanaal door Zuid-Beveland geen
plaats- Evenmin voor de kleinere
en middelgrote bedrijven, waar
voor Goes als plaats van vesti
ging meer geschikt lijkt. Niette
min liggen er mogelijkheden.
Onder leiding van het lid van Ged.
Staten, mr. dr. A. J. J. M. Mes is
een commissie tot ontwikkeling van
de gemeenten Kruiningen, Wemeldin
ge, Yerseke en Kapelle ingesteld. Op
verzoek van deze commissie is een
technische werkgroep Zuid-Beveland,
samengesteld uit deskundigen van
Rijks- en Provinciale Waterstaat, het
E.T.I. en de P.P.D. voor Zeeland, in
het leven geroepen.
In een rapport van deze werkgroep
wordt opgemerkt, dat van de aanwe
zigheid van het kanaal tot dusverre
slechts in zeer bescheiden mate is ge
profiteerd, wat de vestiging van in
dustriële bedrijven betreft. De voor
naamste betekenis voor de streek ont
leent het kanaal aan zijn functie ten
behoeve van de afvoer van agrari
sche produkten.
"VOORAL na 1945 heeft de recht-
streekse export met coasters van
aardappelen, en in mindere mate van
uien, een grote vlucht genomen. De
ze ontwikkeling is grotendeels te dan
ken aan het initiatief van enkele gro
te handelaren en commissionairs.
De werkgroep acht het niet raad
zaam te trachten om bijv. bij Hans-
weert grote bedrijven aan te trekken
nu het provinciaal bestuur naar ves
tiging van zware industrieën streeft
in het Sloegebied en in de kanaalzone
van Zeeuwsoh-Vlaanderen. Het is bo
vendien niet waarschijnlijk te achten,
dat zich zware industrieën zullen ves
tigen bij het kanaal door Zuid-Beve
land. Ten aanzien van de vestiging
van de kleinere en middelgrote indus
triële bedrijven doet zich de vraag
voor hoe de vestigingsfactoren langs
het kanaal in verhouding staan tot de
mogelijkheden, die elders op Zuid-Be
veland worden geboden. In het bij
zonder dient mefi zich af te vragen
of vestiging langs het kanaal dan wel
in Goes en/of Yerseke dient te wor
den gestimuleerd.
lijkheid tot directe aansluiting op de
hoofdverkeersweg en de spoorlijn.
Om vestiging van industrieën aan
het kanaal mogelijk te maken, zal
het noodzakelijk zijn over te gaan tot
de aanleg van een insteekhaven. De
technische werkgroep heeft een
schetsplan gemaakt voor een derge
lijke insteekhaven aan de oostzijde
van het kanaal ten noorden van de
Vlakebruggen. Het blijkt evenwel, dat
de industrieterreinen, die bij deze in
steekhaven ter beschikking zonden ko
men ongeveer 18 gulden per vierkan
te meter zouden moeten gaan kosten.
Dat wordt bijzonder kostbaar.
De technische werkgroep komt tot
de conclusie, dat het beter is zeker
voor de eerstkomende tijd, bij het sti
muleren van de vestiging van indus
trieën op Zuid-Beveland, in de eerste
plaats aan Goes te denken. Wel zal
het uiteraard in het belang van Yer
seke welkom zijn, wanneer tegen de
tijd, dat de oester- en mosselcultures
uit deze plaats zullen moeten ver
dwijnen, enige industriële activiteiten
aldaar bij wijze van compensatie kun
nen worden aangetrokken.
JJET kanaal door Zuid-Beveland
opent voor de vestiging van over
slagbedrijven grote perspectieven, die
in Goes en Yerseke ten enenmale ont
breken: de ontmoeting van de druk
ke binnenvaart per jaar passeert
een kleine 40 miljoen ton aan laad
vermogen het kanaal en de zee
scheepvaart in de Westerschelde. Het
loont stellig de moeite om te trach
ten gelegenheid voor de vestiging van
een of meer overslagbedrijven te vin
den.
Het kanaal zelf kan niet voor over
slagdoeleinden worden gebruikt, even
min komt de vluchthaven in aan
merking, terwijl de aanleg van een
insteekhaven wordt bemoeilijkt door
de hoge investeringskosten. Overwe
ging verdient daarom de zgn. Slikha-
ven te Hansweert voor overslag ge
schikt te maken.
TYE omvang van de export van aard
appelen en uien heeft zodanige
vormen aangenomen, dat op de druk
ste tijden wachttijden voor de sche-
pen voorkomen. Dit rechtvaardigt nog
niet de aanleg van een nieuwe loswal.
De vraag of verwacht moet worden,
dat de export van aardappelen en
uien via het kanaal door Zuid-Beve
land in de komende tijd in omvang
zal toenemen, valt moeilijk te beant
woorden.
Wel lijkt het gewenst om er reke
ning mee te houden, dat het aanleg
gen van een nieuwe loswal in de toe
komst nodig zal worden.
De mogelijkheid tot industrie
vestiging langs het kanaal door
Het kanaal door Zuid-Beveland
wordt wel het meest bevaren kanaal
van Europa genoemd. Schepen van de
meest uiteenlopende'nationaliteit ma
ken gebruik van dit vaarwater.
Zuid-Beveland wordt dan wel
niet zo groot geacht, toch lig
gen er volop kansen voor de
K.W.I.K.-gemeenten. De gemeen
tebesturen zijn waakzaam en
zullen beslist geen kans laten
glippen.
ALS gunstige factor voor een vesti-
ging aan het kanaal kan worden
genoemd de verkeersgeografische lig
ging: aan vaarwater, met de moge
TAE K.W.I.K.-gemeenten zijn niet ge-
heel van industrie verstoken. Bij
het opmaken van de „inventaris" kwa
men wij tot een respectabele lijst.
Teveel om op te noemen. Wij
doen zo hier en daar een greep. Krui
ningen telt ondermeer enkele grote
commissionairs binnen de gemeente
grenzen. De fa. C. Meyer met veel
export naar het buitenland heeft en-i
kele loodsen vlak bij het station. Nog
steeds breidt dit bedrijf zich uit. Ook
de firma Wiskerke (om er nog één te
noemen) heeft de grote opslagplaatsen
bij het station. In Kruiningen is voorts
gevestigd de N.V. Alginac, in welk
bedrijf zeewier wordt verwerkt. Voor
Hansweert moet het meer in de scheep
vaartsector worden gezocht. In deze
plaats vinden wij o.a. de Terneuzense
Scheepsbouwmii.
AAN de andere kant van het kanaal
-'*• profiteert Wemeldinge van het
drukke scheepvaartverkeer. Een groot
deel van de bevolking (wij denken
aan de middenstand) is nauw betrok
ken bij de bedrijvigheid rond het Ka
naal. Niet onvermeld mag blijven de
vestiging van de C.Z.A.V. in Wemel
dinge, een landbouwcoöperatie met
grote omzet.
TN Yerseke brengt weer een geheel
andere sector leven in de brouwerij.
Dat zijn de oesters en de mossels.
Yerseke is ten dode opgeschreven als
deze visserij tak zou moeten ver
dwijnen.
Velen verdienen een goede boter
ham in de oester- en mosselbranche
en aanverwante bedrijven. Een groot
probleem vormt het feit, dat Yerseke
met een veel te kleine haven is opge
scheept. Al jaren roept het gemeente
bestuur om verbetering. Of desnoods
een nieuwe haven. De uitslag is nog
steeds niet bekend.
17"APELLE vormt het fruitcentrum
bij uitnemendheid. De fruitver-
werkende industrie heeft daarom het
oog gericht op deze gemeente. De ves
tiging van Cor Oostroms conserven-
fabriek mag toch zeker genoemd wor
den. Daarnaast telt Kapelle nog enkele
bedrijven, die nauw verwant zijn aan
de fruitteelt. Tenslotte willen wij nog
noemen de Koninklijke kwekerij en
zaadhandel D. J. van der Have N.V.
die haar domicilie heeft in Kapelle.
