Oostduits offensief
tegen Evang. Kerk
ZIJ PREDIKEN IN WAPENROK
Eenentwintig dominees vertegenwoordigen de
ook op kruisers, fregatten en jagers
kerk
In vreemde havens
HET ONGELOOF VAN KAJ MUNK
out
boeket
„Rooms-protestants gesprek
doet diepte van kloof zien"
Tegen dansen op
schoolavonden
Zaterdag 25 februari 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag.
Voorivendsel om
kerk in gareel
te krijgen
Van een onzer redacteuren
OMS GEBEURT het, ergens ter \vereld, in een haven
stad. Nederlandse matrozen schuifelen een voor hen
vreemd kerkje binnen. Het is nog stil., een vroege zon
dagmorgen. Zonlicht speelt door de hoge ramen over
alleen maar braniekragen en dan bestijgt ook een man in
uniform de kansel. Bovenstaande: werkelijkheid en symboliek
Wolf
Kerkdiensten
Navo-paus
Benadering
Via de verf
Geen officier
Ziekenrooster
DANK ZIJ 4 MAAL Z...N
Ware oecumene
Uitvoering „De Lofstem"
Enschedese kerken denken
al aan studentenpastoraat
VISSER 'T HOOFT OVER DE TOENADERING:
Onderwijsmensen Zd.-Afrika
op toernee in Nederland
door
Ds. M. dén Boer
te Zaamslag
Oude rekening
Zièkenavondmaal
De kerk mijner dromen
Op de foto een patrouillevaartuig in volle zee. Inzet: de omslag van het hoekje
Dagelijkse orderseen uitgave van de Protestantse Geestelijke verzorging der Ma
rine. In dit boekje vinden de militairen, zoals de ondertitel zegt Een rantsoen
voor elke dag" Voor elke dag van het jaar is hier een pittig woord in opgenomen.
Pe werkelijkheid is dat op zondagen waar ook ter wereld, altijd wel
ergens schepen van onze Koninklijke Marine in vreemde havens lig
gen. Aan boord is het nauw en bekrompen, maar het Woord moet ge
bracht worden. En juist dan gaat dominee, want er is een „Vlop" aan
boord, aan het werk. Hij zorgt er voor dat aan de wal een kerkgebouw ge
bruikt kan worden: de werkelijkheid. En symbool van deze achtergrond:
eenentwintig vlootpredikanten van de Protestantse Geestelijke Verzorging
waken voor de aanwezigheid van de Kerk, ook op kruisers, fregatten en
jagers.
Duitsland wonen geen visum kunnen
krijgen.
Naar verluidt zouden ook duidelijke te
genstanders van atoombewapening en
de Navo en die zijn er nog al wat
in Duitse protestantse kring geen
kans krijgen de DDK binnen te ko
men.
In dat alles ziet men aanwijzingen, dat
de Navo en dergelijke motieven ei-
genlijk geen rol spelen.
BERLIJN. - Het stille offensief
disten van het Atlantische verdrag en
dus kunnen wij hun geen gastvrijheid
verlenen. Maar men bedoelt: elk con
tact met de westelijke helft van de
kerk moet verdwijnen, opdat ze zon
der al te veel moeite de staat in han
den kan vallen.
van de Oost-) Duitse Democrati
sche Republiek tegen de protes
tantse kerken heeft thans een sterk
accent gekregen door de twee
openlijke maatregelen, die de re
gering in de Oostberlijnse voorstad
Pankow heeft genomen. Zoals ge
meld heeft men de oostelijke sec
tor van de stad Berlijn gesloten
verklaard voor deelnemers aan de
Duitse evangelische kerkdag, die
in- Berlijn wordt gehouden dit jaar.
En- zij heeft Oost-Berlijn verboden
als plaats van samenkomst van de
generale synode der Evangelische
kfrk in Duitsland, de EKD, en
talrijke Westduitse functionarissen
van deze kerk bij de sectorgrens
tegengehouden.
Walter Ulbricht, de secretaris-generaal
van de communistische partij, heeft
de Navo-argumenten allemaal nog
eens opgesomd, toen een delegatie een
verzoekschrift met 32.000 Oostdultse
handtekeningen kwam aanbieden. Bij
monde van de bejaarde vader van de
atoomspion Klaus Fuchs vroegen zij
om toestemming voor het houden van
de synode. Maar nee: de Westduitse
kerkelijke leidslieden hadden volgens
Ulbricht de strijd tegen de DDR aan
gebonden. Bisschop Dibelius was een
„wolf m schaapskleren".
De synode is nu in West-Berlijn gehou
den. Alleen de openingszitting zou trou
wens in de oostelijke sector van de
stad gehouden worden, in de bis
schopskerk van de stad, de Maria»
kerk. Bij die gelegenheid werden de
westerse synodeleden teruggestuurd.
in stilte
Bisschop Dibelius, die af
treedt als voorzitter van de raad der
EKD, maar als bisschop van Ber
lijn en (het Oostduitse) Brandenburg
aanblijft, verklaarde in zijn jaarver,
slag, dat de regering niet wenst te
spreken met vertegenwoordigers Van
de EKD. Wel wil men vertegenwoor
digers van de Oostelijke provinciale
kerken ontvangen.
WIJ VLOOTPREDIKANTEN zijn er
niet in de eerste plaats om de Ma-
rlnè te dienen, maar om onze Heer te
dienen." Dit zei ds. C. A, Metting van
Rijn mij aan boord van de Hr. Ms.
„van Speijk" te Vli9Singen. Ds. Metting
van Rijn: dertig jaar, jongste vloot-
predikant, enthousiast, ernstig. Lang
hebben we gesproken over zijn werk,
de geestelijke verzorging onder de mi
litairen van de zeemacht. Een soort
werk dat vele facetten heeft, facet
ten die geen van alle als hèt belang
rijkste gekenmerkt kunnen worden.
r»E KERKDIENSTEN zijn het meest
sJ ln het oog lopend. Onze marine
heeft het namelijk altijd als normaal
beschouwd dat een ieder 's zondags
een kerkdienst bijwoont. Zo moeten
minderjarigen naar de kerk, het is een
verplichting die ze slechts kunnen ont
gaan door de ouders een briefje te la
ten schrijven dat hun zoon beslist hier
van moet worden ontheven. En de
meerderjarigen worden altijd in de ge
legenheid gesteld om aan een gods
dienstoefening deel te nemen. Op ma
rine-instellingen aan de wal, of op sche
pen in een haven, wordt daar niet zo'n
druk gebruik van gemaakt omdat ve
len natuurlijk in de stad ter kerke
gaan, Op de varende schepen is het an
ders. Altijd is daar wel een groepje dat
op zondagmorgen het Evangelie wil ho
ren. Mocht er geen predikant aan boord
zijn, dan is het overigens aan de com
mandant of een der officieren om de
Deze EKD is een federatie van lands- -
en provinciale kerken. Zij is ongeveer Oe weigering is overigens niet in
de enige organisatie die beide Duits- geduid. Risschor» uihelltis. Hi
landen omspant. En dat is natuurlijk
niet naar de zin van de machthebbers
ln de DDR, die aansturen op de ves
tiging van een afzonderlijke protes
tantse kerkenbond in Oost-Duitsland,
die uiteraard zonder verbondenheid
met de Westduitse kerken aanzienlijk
minder in staat kan zijn om zijn zelf
standigheid te bewaren.
Opmerkelijk is het wapen dat de
Oostduitse autoriteiten hanteren. Ze
hebben de overeenkomst opgedolven,
die de EKD in 1958 heeft gesloten
met de regering in de Bondrepubliek
(West-) Duitsland inzake de geestelijke
verzorging van het bondsleger. De sy
node die toen deze overeenkomst aan
ging heeft toen onder zeer zware druk
gestaan. De propagandistische santen
kraam werd bii die gelegenheid uitge
breid met fraaiigheden als „Navo-
nee de Berliins-Branden- Deze bisschop Krummacher wordt sa;
Maar, aldus dr. Dibelius, de kerk en
haar leden vormen nog steeds een een
heid. De pogingen om de kerk te
scheuren zijn mislukt. Sterker dan ooit
is onze eenheid.
Een andere Oostduitse bisschop, Frie
drich Krummacher, zei dat Oost- en
Westduitse christenen niet van elkaar
zullen gaan, omdat het geloof sterker
is dan alle politieke geschillen.
paus", waarmee de Berlijns-Branden
burgse bisschop dr. Otto Dibelius de
rest van zijn ambtsloopbaan betiteld
werd.
Nadat de synode die overeenkomst had
aanvaard en het kabaal al vrij spoedig
was weggeëbd, heeft men eigenlijk
weinig meer over de geestelijke ver
zorging van het Westduitse leger ge
hoord.
Blijkbaar heeft iemand in Pankow zich
deze rel herinnerd en is zij opnieuw
ontketend. Sinds de nazomer van het
vorige jaar kent men in Oost-Duitsland
niet alleen de verdrukking in de per
soonlijke sfeer (de jeugdwijding, na»
maaktrouwdiensten e.d. zonder welke
een positie in de maatschappij moei
lijk te krijgen is).
Thans gebruikt de DDR ook officiële
maatregelen om de kerken in het ga
reel te krijgen. Uitreisvergunningen
voor Kerkelijke vergaderingen in het
westen kunner de kerkelijke leiders
niet meer krijgen. Evenals trouwens
kerkelijke vergaderingen in Oost-Duits
land niet goed gehouden kunnen wor
den omdat de vooraanstaande figuren
uit de EKD, die toevallig in West-
men met dr. Hanns Lilje genoemd
als de meest favoriete kandidaten voor
het voorzitterschap van de raad der
EKD. Dr. Lilje is luthers bisschop van
Hannover. De raad van de EKD is een
soort breed-moderamen, met dien ver
stande dat de voorzitter van de raad
niet noodzakelijkerwijs synodevoórzit-
ter is.
Met algemene stemmen heeft de syno
de haar afkeuring uitgesproken over
de tegenwerking die zij bij haar ar
beid ondervindt van de machthebbers
in de Duitse Democratische Repu
bliek. Opnieuw deed de synode, die
148 leden telt, een beroep op de ge
meenten en de leden om te bidden en
te werken voor de eenheid van de
Evangelische kerk in geheel Duits
land.
de verhouding met het meisje, de ouders
en honderd en een problemen waar jon
geren mee tobben.
E
N met dit onderwerp stuiten we direct
Het zou tot in de Tweede Wereldoor
log duren voordat de organisatie kon
worden opgebouwd die thans zo goed
functionneert. De behoefte aan gees
telijke leidslieden werd ingezien en nu
is de vlootpredikant niet meer weg te
denken uit het marineapparaat. De
grote stuwkracht is geweest het hui
dige hoofd van de Protestantse Gees
telijke Verzorging, ds. J. H. Sillevis
Smitt.
De vlootpredikant, „Vlop" zegt de
marine afkortingen maken een groot
deel utt van het dagelijks marine-jar
gon heeft vele taken. Zo is er de
„morele les", een vorm van godsdienst
onderricht die meestal bestaat uit
praatuurtjes, waarin allerlei problemen
aan do-minee worden voorgelegd. „Ja",
zet ds. Metting van Rijn uiteen,
„die probelemen variëren van de beken
de vraag waar Adam zijn vrouw van
daan haalde meestal gesteld om da
Vlop er eens lekker in te luizen tot
hoe benader je de mens? „Ik heb vaak
het gevoel dat de mensen voor wie je
iets wilt schrijven of aan wie je iets
te zeggen hebt, zélfs de begrippen die
je hanteert niet meer kennen. Het gaat
er juist dan om deze begrippen ln ac
tuele denkvoors-tellingen om te zetten.
Het is ontzettend moeilijk over eeuwige
waarden te spreken tegen mensen die
meestal misschien is het te scherp
uitgedrukt niet verder willen of kun
nen denken dan de dag van morgen."
Hierna pauzeert ds. Metting van Rijn
even en zegt dan: „maar Christus heeft
Zijn Boodschap óók zo gebracht dat het
verstaanbaar was in Zijn tijd." „We
moeten vertalen, we zijn vertalers,
we moeten de mens aanspreken met
datgene waarvoor hij gevoelig is."
cpERWIJL hij met een potlood speelt
1 zegt hij: ,,ik moet het Evangelie
brengen via een gesprek met een ma
chlnist over de machine, of met een
matroos via de verf waarmee hij de
scheepswand insmeert. En na een licht
merkbare aarzeling: „ja, misschien
moet ik een weg vinden via het potje
bier. Wamt bij de marine zijn ze heel
erg bang voor preken, een tijdverschijn
sel overigens. Het woord is nu een
maal in discrediet," Hij reikt me een
boekje aan uit zijn boekenkast. Het is
een fotopoeket met opnamen over het
leven van de mens (The family of
Man) „kijk" zegt hij, „dit boekje is
de uiting van onze tijd. Of anders ge
zegd: er was een dichter, zijn zoon
werd kunstfotograaf."
WAAROM draagt een vlootpredikant,
die verkondiger is van het Evan
gelie, toch het uniform? „Om dezelfde
redenen als die waarom een burger
predikant in burger loopt." Wanneer
een vlootpredikant of een legerpredi-
godsdienstoefening te leiden. Een voor
schrift dat nog steeds geldt bij onze
Vloot, die een eerbiedwaardige en zin
volle reeks tradities in ere houdt. Gaat
het te ver om Tromp en de Ruyiter
die voor het begin van een zeeslag God
om bijstand smeekten als de verre
voorzaten, in geestelijk opzicht, van on
ze huidige vlootpredikanten te beschou
wen?
Zeker is evenwel dat in 1667 een
ziekentrooster uitvoer op een oorlogs
schip van de Republiek. Als vloot
predikanten zeggen we soms schertsend
dat ons „korps" bijna zo uod is als
dat der Mariniers", laat ds. Metting
van Rijn zich ontvallen.
kant geeh uniform droeg zou dit in
itlt
dit
de militaire samenleving bepaald
moeilijkheden scheppen. Bovendien
drukt het uniform uit dat hij in
hetzelfde „bedrijf" werkt als de mi
litairen. En het wil beslist niet zeg
gen dat de dominee een wijdver
breid misverstand het geheel eens
is met wat het militaire apparaat
voortbrengt of met de huidige bewa
peningswedloop. „Och, het uniform
is mijn ambtscostuum", en hij wijst
op het kruis op zijn revers. „We
hebben wèl galons op de mouw maar
er zit geen Krul aan, we zijn
officieren!
geen
Inderdaad, bij de Marine blijft de
predikant „dominee", al eet hij dan
ook ln de longroom en al lijkt hij op
een officier. Want waag het" niet om
een Vlop met drie galons aan te spre
ken als „overste"!
Dominee vertelt, dat het feit dat de
Vlop hetzelfde „pak" draagt, in uni
form loopt, een positieve kant heeft.
Het schept een sfeer van vertrouwen,
iets gemeenschappelijks met de militai
ren. „In Gilzerljim zit een collega van
me. Hij heeft net zo'n opleiding als ik,
is van dezelfde leeftijd maar is pre
dikant bij de luchtmacht en draagt dus
een ander uniform. Het gevolg is, dat
al3 er een vlootpredikant op Gilze-Rijen
komt er werken ook marinemannen
'de Jantjes eerder naar de Vlop toe
stappen dan naar de luchtmachtpredi
kant. Hier heerst een simpele waar
heid, de waarheid van hetzelfde pak.
TPRNSTIGER
Ui van Rijn
verklaart
nog: „we
ds.
zijn
Metting
bedrijfs-
HILVERSUM. De bouw van het zusterhuis van het diaconessen-zie
kenhuis, dat met steun van de actie Vier maal Z...N te Paramaribo ver
rijst, is nagenoeg voltooid. Het zusterhuis zal met Ingang van maart voor
lopig worden gebruikt voor de opname van patiënten en is daarom voor
zien van dertig bedden.
Deze maand is begonnen met de exploitatie van de poliklinieken en de
apotheek.
De besturende zuster is zr. L. Saraber, vroeger directrice van het Haar
lemse diaconessenhuls. Zij heeft in de afgelopen maanden veel wijkwerk
verricht op de zogenaamde „erfjes" van Paramaribo'» volkswijken.
De verpleegkundige mogelijkheden op deze erfjes zijn meer dan onvol
doende. Heel wat patiëntjes worden in doze kleine erfwonihkjes van 'Suri-
name's hoofdstad nog op een mat op de grond verpleegd. Zelfs al zou men
uit het magazijn der diaconessenwijkverpleging een bed ter beschikking
kunnen stellen, dan is daarvoor in de houten huisjes van deze bevolkings
groep dikwijls niet eens plaats.
De stichting Diaconessenarbeid in Suriname, die samen met de NCRV
de Nederlandse bijdrage voor dit (lutherse) ziekenhuis inzamelde heeft
thans een voorlichtingscentrum te Hilversum gevestigd, dat regelmatig
berichten zal verspreiden over de stand van het ziekenhuis.
predikanten, we moeten niét geïdenti
ficeerd worden met het bedrijf. We
doen pastoraal werk, evangeliseren,
maar dat alles zónder een vaste ge-
meente en zónder een kerkeraad. „De
marinepredikant heeft geen geregeld
contact meer met de kerkgenootschap
pen. De predikanten en de militairen
blijven natuurlijk Gereformeerd of Her
vormd, of lid van welk kerkgenootschap
dan ook, maar als er ergens gesproken
mag worden van interkerkelijk dan is
het op de vloot. Alle gezindten ver
enigd rondom een prediker in blauwe
wapenrok: ware oecumene....
Wat doet die Vlop nou zo'n hele dagJe
kunt dan antwoorden: hij verspreidt Bij
bels, zorgt voor lectuur, leidt godsdienst
oefeningen, doopt soms marinekindertjes
en verbindt marinemannen in het huwelijk,
haalt mensen uit de putdoet „maatschap
pelijk werk". Maar wat is nu het resultaat
van dit allesDominee Metting van Rijn
zei mij: „we zijn slechts zaaiers".
TERNEUZEN. Het christelijke
zangkoor „De Lofstem" o.l.v. de heer
P. de Koster gaf in het hervormde ver
enigingsgebouw „De Schakel'?' een ge
daagde uitvoering.
Naast samenzang en koornummers,
was er solozang door mevr. Grootjans,
die met orgelbegeleiding door de heer
A. Reuver, het Angelus van Cath. van
Hennes bracht. Ook de declamaties door
nevr. D. Braai en de heer Grootjans
verden zeer op prijs gesteld, evenals de
zang door het vrouwenkoor.
Mevrouw J. Geense-v. d. Have uit
St. Phillpsland kwam tijdens haar huis
houdelijke bezigheden zodanig te val
len dat zij een hersenschudding opliep.
De heer G. J. van Neuren te Ka-
pelle slaagde voor het volledig voorlo
pig diploma scheepswerktuigkundige.
Voor de in de school met den Bij
bel te Sint-Annaland georganiseerde
kij-kavor.d bestond van de zijde der ou
ders goede belangstelling.
ENSCHEDE. Nauwelijks zijn de
plannen van minister Cals met betrek
king tot het hoger onderwijs openbaar
geworden of de Enschedese kerken be
ginnen zich te bezinnen op het studen
tenpastoraat aan de derde technische
hogeschool.
Een commissie van de gereformeerde
kerkeraad is zich nu aan het oriënteren
en heeft o.m. contact gezocht met de
kerken in andere academiesteden en
met de kerk van Hengelo.
Wanneer te Enschede de campus-ge
dachte (alle gebouwen, woningen en
studentenhuizen dicht bij elkaar) inder
daad doorgaat, dan zit er voor de gere
formeerde kerk een goede kant aan de
ze plotselinge uitbreiding van haar taak.
Zij heeft geruime tijd terug in de hoek
van de stad, waar de hogeschoolge-
meenscnap dan zal neerstrijken, een
kapel gebouwd. De stadsuitbreiding
was eenter niet zo groot als men aan
vankelijk dacht, zodat het kerkje eigen
lijk nooit 's zondags goed bezet is.
Opmerkelijk is ook de samenstelling
van de kerkeraadscommissie, twee in
genieurs, een juriste, een medicus en
een theoloog.
WESTKAPELLE Het correspon
dentschap van de chr. metaalbewerkers-
bond te Westkapelle is omgezet in een
plaatselijke afdeling. Donderdagavond
is hiertoe besloten in een vergadering,
waarin de districtbestuurders Nieuw-
land en Van de Ende het woord voerden
en die onder leiding stond van de heer
De Witte uit Vlissingen. Het bestuur be
staat uit de heren A. Huibregtse, voorz.
P. Lievense, seer, en M. de Witte pen
ningmeester.
GENEVE (EPS). Het uitvoerend
comité (dagelijks bestuur) van de We
reldraad van kerken heeft tot de atoom
machten de oproep gericht om geen
proeven meer te nemen met alle vor
men van kernwapens die nu kunnen
worden ontdekt en overeen te komen
dat er niet ondergronds kleinere kern
wapens zuilen worden beproefd. Voorts
heeft hat comité aangedrongen op vreed
zame samenwerking en overeenstem
ming Inzake de verkenning van het heel
al teneinde de gevaren en wanorde te
vermijden die een gevolg zijn van het
binnendringen van de mens in de ruim
te.
Het comité heeft zijn halfjaarlijkse sa
menkomst te Genève vooral gebruikt
voor verdere voorbereiding van de as
semblee van de Wereldraad, die 18 no
vember te New Delhi in India bijéén
komt.
In de openingsvergadering van het
comité heeft de secretaris-generaal,
dr. W. A. Visser 't Hooft gewezen op
het sterk groeiende aantal officieuze
contacten tussen rooms-katholieken en
protestanten. Hij waarschuwde er te
gen, dat men deze eerste stappen
naar een heitere verhouding zou ver
warren met een eindoplossing van de
vraagstukken die deze twee geloven
scheiden. „Juist als er gesprekken op
gang komen, blijkt hoe groot het pro
bleem wel is", zei hij.
AMSTERDAM Een deputatie van
veertig Zuidafrikaanse onderwijsman
nen komt omstreeks Pasen naar ons
land om zich op de hoogte te stellen
van het christelijke onderwijs in Neder
land. Hun toernee staat onder auspi
ciën van de Vrije Universiteit,
Er is in Zuid-Afrika geen christelijk
lager onderwijs. Men kent de staats
school, die wel een zekere christelijke
culturele omlijsting heeft (allicht, wan.
neer kerk en „nasie" zich zo sterk aan
elkaar binden Red.), maar die niet een
echt christeiijke school kan heten. Van
een doordringen van de Schrift in me
thodiek, en inrichting kan men niet
spreken.
In verschillende Zuidafrikaanse krin
gen blijkt men thans wel het tekort van
de staatsschool in dit opzicht te voelen.
Vandaar deze toernee die dient om het
gezelschap te riënteren in het reilen
en zeilen van de Nederlandse school
met de Bijbel.
DIT IS uit het levensverhaal, ik zou!
ook kunnen zeggen uit do levensro
man van Kaj Munk. We zijn hem nog
niet aan het vergeten: die Deense do
minee, die in zijn leven alleen maar de
kleine kerk van Vedersö heeft gediend,
een onooglijk dorp in West-Jutland, maar
die van zijn kansel heeft gepreekt tot
heel de wereld, zonder dat hij het zelf
ooit heeft vermoed. Waarschijnlijk zou
hij nooit zo bekend zijn geworden als hij
zijn boodschap niet met bloed had be
zegeld. Hij viel in de tweede wereldoor
log door een Duitse kogel. Als verzets
held. Was dit niet gebeurd dan had men
hem zeker in de „splendid isolation" van
de zonderling gelaten. Nu kent leder
hem en zijn zijn boeken in verschillen
de talen vertaald. Van uit ons standpunt
gezien is het leven van Kaj Munk een
fragment gebleven. Gelukkig bestaan er
voor God geen fragmenten. Hij iaat Kaj
Munk nog altijd spreken, ook nadat hij
gestorven is. Spreken door zijn levens
verhaal. In dat levensverhaal komt ook
het volgende voorval voor. Toen hij nog
student was kwam hij eens met vakan
tie thuis bij zijn pleegouders. In een on
gelovige bui! Heel zijn leven heeft Kaj
Munk met zijn ongeloof moeten vechten,
ook toen hij al predikant was. Toen was
hij echter nog student. Wei nu, thuisge
komen van de universiteit ging hij zijn
pleegouders hals over kop met dat on
geloof Ie lijf: dit kon hij niet meer ge-
loven cn dat kon hij niet meer geloven...
En toen zei zijn pleegmoeder alleen
maar dit: er is nog thee uit de pot, la
ten we nog maar een kopje drinken.
Met andere woorden, zij verzette nog
niet haar stoel voor al dat ongeloof. Er
Is nog thee ln de pot!
IK GELOOF dat dit een voorval is h>
Kaj Munk's levensroman, waarin h'
nog tot ons spreekt nadat God hem va
zijn eenvoudige kansel wegnam. Spree!
vooral tot de generatie van vandaa
En dan waag ik mij niet aan een tijd
analyse dat is vaak onvruchtbaar b
drijf maar ik ben toch niet ver m
ais ik zeg dat wij een generatie zij:
waarin het niet van de lucht is: dit kut
nen we niet meer geloven en dat kun
nen we niet meer geloven. Wij zijn de
generatic die Ter Braak's „Afscheid van
domineesland" zag verschijnen en
Szczesny's „De toekomst van het onge
loof" en die vindt dat daar toch maar
heel veel waars in gezegd wordt. Wij
zijn de generatie die in de sneltrein zit
en het ene station na het andere voor
bijspoort. De generatie van de overwon
nen standpunten. Zelfs God heet al een
overwonnen standpunt. En nu denk ik aan
de student Kaj Munk en zijn ongeloofs
bui en ran die pleegouder die haar stoel
zelfs niet verzette en alleen maar rustig
zei: er is nog thee in de pot. Je kunt
daarin lezen dat zij dacht: och dat gaat
wel weer over. En daarin had zij ge
lijk. Het gaat vaak wel weer over. Ge
lukkig. Ook bij onze jonge mensen gaat
dat vaak wel weer over. Kom je er
mee ln aanraking als ze zo'n ongeloofs
bui hebben neem ze dan serieus, natuur
lijk, luister dan naar ze, probeer op hun
vragen een antwoord te geven, maar.
lurl het ook aan, om eens eenvoudig te
en ze te zeggen: er is nog thee in de
ot, laten we nog maar een kopje thee
rinken.
yANT weet u
wat dit verhaal ook
doet? Het stuurt ons door naar de
ijbel. Die ons weet te vertellen van
od die vanuit Zijn hemelvenster het
llemaal ziet wat op aarde gebeurt en
iet allemaal hoort wat er op aarde ge
zegd wordt. Ook wat er van Hem gezegd
wordt; God, een station dat we voorbij
gespoord zijn; God, een overwonnen
standpunt. En die daar helemaal niet
ondersteboven van is, maar er zelfs
Zijn stoel niet voor verzet. De Bijbel
weet ons zelfs te vertellen: God lacht
er om! Lees het maar na in psalm 2.
Ik heb eens van iemand gelezen dat hij
het een vreselijk woord vond. Die had
dan psalm 2 niet goed gelezen. Want
dat is de psalm van de lach, maar ook
van de zaligpreking. Welzalig allen die
bij Hem schuilen.
KRIJGT dat woord van Kaj
Munk's pleegmoeder toch wel een
bijzondere diepte. Er is thee in de pot,
dat is ook een appèl: durf het aan, sim
pel in God te geloven en bij hem te
schuilen. Durf het aan, simpel te zeg
gen: je kunt me nog meer vertellen,
maar Hij is mijn trouwe hemelse Va
der, die mij vandaag op een kopje thee
tracteert, en zoals Gunning het eens zei,
's zomers op kersen. Daar vaart een
mens wel bij. Zo'n mens wordt zalig ge
sproken. Ieder heeft wel eens een onge
lovige bui. En ieder tilt wel eens aan
zware problemen. Er kunnen zelfs ogen
blikken zijn dat je zegt: ik gooi alles
over boord. Denk dan eens aan die stu
dent, die het er uit gooide: dit geloof ik
niet meer en dat geloof ik niet meer;
en aan die eenvoudige pleegmoeder die
toen alleen maar zei: er is nog thee in
de pot!
Bij de aanvragen voor toelating tot de
Wereldraad was er één vam de Pinkster
kerk van Chili. Dit is de eerste keer
dat een Pinkstergroep toelating tot de
Wereldraad vraagt.
De grote meerderheid van de eerste
reacties op de voorgestelde uitbreiding
van de basis van de Wereldraad, blijkt
positief te zijn. Zoals bekend breidt het
voorstel de basis uit mét een verwijzing
naar de Schriften en met een taakstel
ling tot eer van de drieënige God.
De vergadering stond onder leiding
van dr. Franklin Clark Fry uit New
York, die voorzitter van het comité iï
en ook voorzitter van de Lutherse We
reldfederatie en de Verenigde Lutherse
kerk in Amerika.
ALMELO. De kerkeraden van de
hervormde gemeenten te Rijssen en te
Wierden hebben een brief gestuurd aan
het bestuur van de vereniging voor
christelijk m.o. en v.h.m.o. voor
Twente. Daarin maken de kerkeraden
bezwaar tegen het feiit dat na de
schoolavond van het Almelose christe
lijke lyceum een dansavond door de
leerlingen wordt gehouden.
Ook de gereformeerde kerkeraad van
Hellendoorn schaart zich achter het
protest, al is hij het er niet in alle op
zichten mee eens. Wel is de kerkeraad
van mening dat het schoolbestuur indi
rect zijn medewerking aan de dans
avond heeft gegeven. En dat behoort
een schoolbestuur volgens de kerkeraad
noch openlijk noch bedektelijk te doen,
Voor de pastoor van een kerk
in Normandië, die in 1710 op
dracht gaf aan een schilder-de
corateur verschillende werk
zaamheden uit te voeren:
Corrigeren en verlakken
van de Tien Geboden3,12
Vervangen en vergulden
van het linker oog van de
engel Gabriël 6,18
Vernieuwen van de hemel
en het bijplaatsen van
twee sterren7,14
Verlevendigen van de vlam
men in het vagevuur en
het opknappen van enke
le zielen6,16
Schoonmaken van de oren
van de ezel van Bil earn 1,02
Stuk in zetten in de muts
van Amos en aanzetten
van twee knopen aan zijn
jas 2,05
De duivel een nieuwe staart
aanzetten 7,10
De Strijdkreet
- Ik heb met zieken gesproken, diel?et
avondmaal heel erg misten maar voor
de meeste zieken spreekt het zo van
zelf dat er voor hen geen avondmaal is,
dat ze er niet aan denken om het te
vragen.
Maar als een kerk er eenmaal toe
overgaat om een wijze van avondmaal-
vleren in te stellen, waardoor het mo
gelijk wordt dat heel wat zieken aan
het avondmaal kunnen komen dén
zie je pas hoe hard of die zieken hei
avondmaal nodig hebben.
Daarom zou ik alle kerkeraden willen
opwekken: begin met het zièkenavond
maal. Al zou het maar voor twee of
drie zijn. Het zijn toch ook schapen van
de Goede Herder, die u heel, heel dank
baar zullen zijn.
Hoe we dat hier in Nieuwendijk doen?
We beleggen een aparte kerkdienst
voor de zieken. Met auto's worden ze
naar de kerk gebracht. Van de auto
worden ze geholpen naar een gemakke
lijke stoel, die reeds aan de avond
maalstafel staat. Soms worden ze ook
met een invalidewagentje binnengere
den.
Het is een normale kerkdienst met
ouderlingen en diakenen, de zegen en
de kollekte, een preek en dèn het
avondmaal. Maar alles zo beknopt dat
we in een goed half uuv klaar zijn zon
der ons te baasten.
Voor de ouden van dagen en hen, die
de normale kerkdienst niet meer mee
kunnen maken, is dit ztekenuvondmaal
een feest waar ze zich al weken van te
voren over verheugen en nog lang over
napraten.
Ik hen er vast van overtuigd dat u
onmiddellijk het voorbeeld van Nieu
wendijk zoudt volgen als u de moeite
zou nemen eens één keer zulk een
avondmaal als gast mee te maken.
Laat hen, die al zo veel moeten mis
sen, niet door onze schuld ook nog het
avondmaal missen.
(Ds van Noort in Kerkblad van de
Geref. Kerken in Brabant en Limburg)
Een kerk zonder gezapigheid, burger
lijkheid en zelfvoldaanheid.
Een kerk die lijdt onder haar onvol
maaktheden en er wat aan doet.
Een kerk die niet 50 jaar achter de
feiten aanloopt, maar die visionair op
de .situatie vooruit is.
Een kerk waar niet stichtelijk of dog
matisch geleuterd wordt, maar waar
nuchter gedacht en gesproken wordt
over reële zaken.
Een kerk die wars is van alle conser
vatisme en die revolutionair naar eigen
tijdse vormen zoekt.
Een kerk met sociale bewogenheid en
die zich niet met welke politieke stro
ming ook veréénzelvigt.
Een kerk met fantasie en durf tot ex
perimenten.
Een kerk zonder geroddel, met wer
kelijke aandacht voor elkaar en een
sterk gemeenschapsleven.
Een kerk die zich ernstig bezig houdt
met de cultuur en haar Heer op stijlvolle
wijze in liturgie en leven dient.
Een kerk die put uit een rijke liturgi
sche vormgeving waarbij de gemeente
actief betrokken is, zodat men niet al
leen afhankelijk is van de capaciteiten
van de predikant.
Een kerk die voor verschillend geaar
de mensen eigen ruimte schept om op
hèar wijze God te loven.
Een kerk die oecumenisch is omdat
zij weet slechts één facet van de
Waarheid te zien.
Een kerk die hartstochtelijk verlangt
naar de eenheid en bereid is daartoe
veel van zichzelf op te geven.
Een kerk zonder onder-onsjes, waar
van elk lid actief is ingeschakeld naar
binnen of naar buiten.
Een kerk waar de Heilige Geest geen
begrip, maar een tastbare werkelijkheid
is.
(Uit „Jeugd en Evangelie")