Kogels floten kapitein om Maia de oren DUITSLAND MAAKT SCHOON SCHIP— RANG is alleen RANG op staat RELAAS VAN AFGEZETTE GEZAGVOERDER Baloeba's openen vuur op Nigeriaanse troepen ...MAAR NIET MET ALLE NAZI-MISDADIGERS WORDT DE REKENING VEREFFEND Jonge verkwister krijgt half jaar Bromfietser rijdt op auto Zaterdag 4 februari 1961 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 11 „Met Galvao..." Scheepsraad Toegejuicht Piraten op de Santa Maria Filmopnamen beginnen op 20 februari Regering volgt advies Mogelijkheid voor diensttijdverkorting van twee maanden Meer dan genoeg Dr. DREES VOORZITTER ADVIESCOMMISSIE ONBEKEND AANTAL DODEN Zeeman neergestoken in donker Amsterdam CARITAS BEGINT LOTTO Vrijwillige bijdrage in plaats van inzet ZUIDERKRUIS IN AANTOCHT Geen afrekening Nieuw licht Niet bevoegd Prof. Goslinga van de Vrije Universiteit overleden Loon nachtploeg in Spinnerij gestolen Vervolg van pag. 1 KAPITEIN Mario Simoes Maia heeft geen goed woord voor Galvao en zijn revolutionairen over. Toen de overval werd gepleegd, even buiten de wateren van Curacao, dacht hjj eerst dat dronken pas sagiers een relletje hadden ver oorzaakt. Hü stormde naar de brug, het uitsluitend heiligdom van de gezagvoerder en zijn of ficieren, maar vond daar, in plaats van een lastige dronke man, een revolutionair met een stengun. De kapitein maakte meteen rechts omkeert en verborg zich in zijn hut. Van daar belde hij de machinekamer om de motoren stop te zetten en liet de lichten op de brug doven. Toen hij naar het dek wilde gaan, zag hij daar, in een poel van bloed, het lijk van een van zijn officieren liggen. Het werd de kapitein duidelijk dat de toestand ern stig was, maar hij wist nog steeds niet wat er aan de hand was. Hij probeerde via de scheepstelefoon de bemanning te waarschuwen dat zij zich van wapens moest voorzien, maar hij kon niemand bereiken. Later bleek dat de rebellen toen bijna alle leden van de bemanning al onder schot hielden. De mannen van Galvao hebben in die eerste uren een poging gedaan om de kapitein te vermoorden. Zij schoten in een gang op hem, maar hij ontkwam door een hut binnen te springen. Daar op schoten zij dwars door de deur heen, maar raakten hem niet. Wel werden drie officieren bij deze schietpartij gewond. Ten einde raad probeerde de kapitein nog eens per telefoon de brug te be reiken. Nu kwam er wel antwoord. Een onbekende stem zei: „Ik ben kapitein Galvao, die het schip heeft over genomen. Tracht niet u te verzetten, want wij zijn goed gewapend. Als u zich overgeeft zal u niets overkomen." Kapitein Maia wilde zich niet zo maar gewonnen geven. Hij antwoordde dat hij zich alleen kon overgeven wanneer hij scheepsraad had gehouden met al zijn officieren. Tot zijn verba zing werd dat onmiddellijk toegestaan. De scheepsraad kwam unaniem tot de slotsom dat verzet onmogelijk was en dat men zou proberen het schip te redden. Daarna werd dit besluit ter kennis van Galvao gebracht, die ver telde dat hij het werk aan boord nauwlettend zou gadeslaan. Dat gebeurde inderdaad. Overal waar de bemanning aan het werk was, zag men ook een of meer van Galvao's mannen, tot de tanden gewapend en meestal met een vuurwapen gericht op de zwijgende matrozen. Galvao had een man bij zich die hij voorstelde als „navigator". Misschien had hij wel eens gevaren, maar dan toch niet op een passagiersschip van meer dan 20.000 ton. Hij zigzagde maar wat rond op de Oceaan en het was maar goed dat hij zoveel ruimte om zich heen had, anders waren er vast ongelukken gebeurd. Kapitein Maia heeft zich zo weinig A.. m opdracht gekregen om namens hen een aanklacht in te dienen wegens zeeroof en moord tegen Galvao en wegens me deplichtigheid aan zeeroof en moord tegen de oppositieleider Delgado. Die opdracht bereikte hem toen hij als laat ste van boord ging, na de ontscheping van de passagiers en de bemanning. Rechtop, in een smetteloze witte uni form daalde hij de staatsietrap af aan boord slechts de rebellen achterlatend. Zijn vertrek was het sein voor de Bra ziliaanse mariniers om het schip te be zetten en de revolutionairen te ont wapenen. Terwijl in de haven kapitein Maia luid werd toegejuicht, fouilleer den de mariniers kundig en snel de mannen van Galvao, die geen spoor van tegenstand boden. Enkele uren later verklaarde Galvao dat hij geen plannen meer had voor de onmiddellijke toekomst en ook geen geld meer. Dat was het teleurstellend einde van een avontuur dat weken lang de gehele mensheid had geboeid. MÜNCHEN (Reuter) Op 20 februari beginnen te München de opnamen voor de film Piraten op de Santa Maria. Het scenario is gebaseerd op de avonturen van kapitein Galvao en zijn onvrijwillige passagiers. Aan het einde van het jaar zal er in Duitsland nog een film over de Santa Maria worden gemaakt. Advertentie Verkoudheidsbacillen zijn als de dood voor protektie tegen infektie Van onze Haagse redactie DEN HAAG. De regering zal het advies van de commissie diensttijdver korting volgen. In een televisie-interview verklaarde staatssecretaris Calmeyervan defensie gisteravond dat de regering binnenkort de mogelijkheid wil openen voor het aangaan van een kort verband minimaal vier jaar aansluitend aan de militaire diensttijd. Indien hiervoor voldoende belangstelling blijkt te be staan en er zich ongeveer tienduizend kortverbanders aanmelden, kan de diensttijd daardoor met twee maanden worden teruggebracht. Staatssecretaris Calmeyer wees erop dat het aantrek ken van kortverbanders geen extra span ning op de arbeidsmarkt zal veroor zaken, omdat de vraag van het leger gecompenseerd zal worden door het meer aanbod van eerder afzwaaiende militairen een mening die namens het bedrijfsleven door ir. B. Wilton werd bevestigd. PREMIE Het Rijk zal de kortverbanders die de diensttijd verlaten, een premie meege ven van 25 procent van het jaarsalaris voor elk jaar van het verband (hetgeen een premie van vijf tot zevenduizend gulden afhankelijk van de rang kan op leveren). Bovendien zullen de kortver banders in dienst een specialistische op leiding kunnen volgen, waardoor hun kansen op een goede positie in de bur germaatschappij worden vergroot. Voorts zullen zij bij het verlaten van de dienst een renteloos voorschot kunnen krijgen alsmede bepaalde studiefaciliteiten. Over de datum waarop men met de werving wil beginnen sprak de staatssecretaris zich niet uit. BARNEVELD. In de mist is een automobilist gisteren op drie ponnies en een paard ingereden, die uit een weiland aan de weg Hoevelaken-Apeldoorn ter hoogte van Terschuur waren gebroken. De automobilist de dertigjarige heer J. van de Veen uit Apeldoorn, moest met vrij ernstige verwondingen in het zieken huis worden opgenomen. De ponies werden door de botsing op slag gedood; het paard liep zulke ern stige verwondingen op dat het moest worden afgemaakt. De vrouw en het dochtertje van de automobilist kwamen ongedeerd uit de vrijwel vernulde auto. mogelijk op de brug laten zien. Pas toen het schip aan het einde van zijn. omzwervingen de Braziliaanse kust be gon te naderen, bemoeide hij zich weer wat met de navigatie. Telkens als hij boven kwam, richtte een van de re bellen een vuurwapen op hem, maar hij kon toch ongestoord de bevelen ge ven die nodig waren. Pas toen het chip geconvoieerd werd door Amerikaanse en Braziliaanse oor logsschepen, begon Maia zich wat meer op zijn gemak te voelen. Hij begreep dat men Galvao niet meer zou laten ontsnappen eer de onschuldige passa giers en leden van de bemanning van boord zouden zijn. Kapitein Maia, noch een van zijn of ficieren of manschappen, heeft ooit precies geweten hoeveel rebellen er eigenlijk op hun schip waren. Galvao beweerde dat er honderden waren, maar tenslotte bleken het er maar en- Het avontuur met de Santa Maria was voor de passagiers niet aange naam, maar voor deze man, de wettige gezagvoerder, kapitein Mario Simoes Maia, moet het de ergste beproeving van zijn leven zijn geweest. Het kan nog dagen of zelfs weken duren eer hij het commando weer op zich kan nemen. Telefoto kele tientallen te zijn. „Dat was ons trouwens al meer dan genoeg," zei ka pitein Maia met een zucht. De kapitein heeft nu van zijn reders Schadevergoeding aan nazi-slachtoffers Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. Prof. De Quay heeft een commissie ingesteld, die de regering zal adviseren over de verdeling van de 125 miljoen mark, die de Duitse Bondsrepubliek aan Ne derlandse slachtoffers van het nazi regime zal uitkeren. In de commissie hebben zitting staats raad dr. W. Drees, die als voorzitter optreedt, mevrouw prof. dr. G. H. J. van der Molen, hoogleraar aan de Vrije Universiteit en mr.H. A. M. T. Kolf schoten, burgemeester van Den Haag. Adviseurs van verscheidene ministeries zullen op hun beurt de commissie van advies dienen. In het vorig jaar april gesloten ver drag lussen Nederland en de Bondsre publiek verplichtte Duitsland zich 125 miljoen mark aan slachtoffers van de nazi's te betalen. De verdeling van het bedrag werd overgelaten aan de Ne derlandse regering. De commissie zal de regering ad viseren over de regels die voor de ver deling moeten worden vastgesteld en over de vraag welke instantie de uit betaling moet afwikkelen. Eigen nieuwsdienst LEOPOLDSTAD Een zevenvou dige overmacht van Loemoemba- getrouwe krijgers heeft gisteren het Nigeriaanse contingent van de inter nationale strijdmacht in de Congolese Drovincie Kivoe danig in het nauw gebracht. Een vijftienhonderd man sterke ongeregelde troep Baloeba's overviel de Nigerianen van een hin derlaag uit met mortier- en geweer vuur op een eenzame landweg door de rimboe, maar kreeg terstond hef tige tegenstand van de VN-soldaten die hun vijf doden wreekten met doel treffend vuur uit hun automatische wapens. Een onbekend aantal aanvallers liet het leven. Gisteravond, toen de Nigeria nen zich inmiddels op hun garnizoen plaats Kindoe hadden kunnen terugtrek ken waar zij zich met de achtergebleven Van onze Amsterdamse redactie AMSTERDAM. Gisternacht is op de Amsterdamse wallen een 42- jarige zeeman zodanig met een mes bewerkt, dat hij in levensgevaarlij ke toestand in een ziekenhuis moest worden opgenomen. De man had met een vrouw in de donkere buurt, bij wie hij omstreeks half vier op bezoek was gegaan, een verschil van mening gekregen over aangele genheden van financiële aard. Er ontstond een handgemeen, waarbij de vrouw een limonadefles hanteer de. De zeeman kreeg echter ook vier messteken, waarvan een in de hart streek. Wie hem die heeft toege bracht, is voor de politie nog geen uitgemaakte zaak. De vrouw ontkent iets met een mes te hebben gedaan en zegt ook niet te weten wie dan wel. De politie hoopt nu iets meer te vernemen van de „beschermer" van de vrouw. Die is echter tot nu toe on vindbaar gebleven. De zeeman heeft men nog geen verhoor kunnen afne men, omdat de behandelende genees heer hem daarvoor te zwak vindt. Van onze Haagse redactie DEN HAAG. De voorzitter van de nationale vereniging Caritas, de heer M. G. Hermes. wil binnenkort beginnen met een nieuwe Caritas-toto. Deze is gebaseerd oo het Duitse lotto-systeem, waarbij de deelnemer letters moet aan- streoen. Het wordt dus geen sporttoto, zoals de vroegere Ca rit as-voetbalpool. Om de bepalingen van de Loterijwet niet van toepassing te doen ziin op de nieuwe Caritas-toto. is bepaald dat de deelneming gratis is. Van de deelne mers wordt wel verwacht dat zij vrij willig een bijdrage geven, als steun aan het charitatieve werk van de vereni ging. De voetbalpool van Caritas werd ver boden in juni 1960, toen de Tweede Ka mer het ontwerp-Loterijwet aanvaard de. De nationale vereniging Caritas tel de toen 71.000 leden en had sinds haar oprichting in 1956 meer d,an 580 organi saties geldelijk gesteund met een be drag van meer dan, een miljoen gul den. De heer Hermes heeft zijn vereni ging na het wegvallen van de pool met willen ontbinden en, naar een mo gelijkheid gezocht opnieuw met een prijsvraag naar buiten te treden. Tegenover Dudoks Hilversumse raad huis zal een cultureel centrum naar ont werp van dezelfde architect worden ge bouwd. B. en W. van Hilversum hebben daartoe een crediet van 2,4 miljoen gul den gevraagd. bezetting tot een macht van tweehonderd man versterkt wisten, duurde de strijd nog steeds voort. De Óongolezen hadden hun omsingeling toen voltooid. Naar alle waarschijnlijkheid is de over val van de horden Baloeba's een wraak neming voor een incident van de voor afgaande dag. toen in een nachtelijke vechtpartij tussen Nigeriaanse soldaten en dronken Congolezen zes van de laat- sten het leven lieten. De autoriteiten in Stanleystad en Ki- voe's hoofdstad Boekavoe hebben de on der hun order staande eenheden bevel gegeven het vuren te staken, maar het lijkt weinig waarschijnlijk dat de onge regelde troepen zich iets aan deze beve len gelegen zullen laten liggen. Generaal Moboetoe, de Congolese op perbevelhebber in Leopoldstad, heeft op een persconferentie de Verenigde Naties ervan beticht naar ontwapening van zijn leger te streven. „Dat is spelen met vuur; het betekent oorlog en niets minder". Moboetoe toonde zich ook verbitterd over het feit dat het nationale Congolese leger nog steeds met een tekort aan wa- Het ergst waren de passagiers der derde klasse er aan toe op de ge kaapte Santa Maria. Zij hadden meer last van de warmte en van het gebrek aan drinkwater dan de an dere passagiers. De bemanning, die het toch al zo moeilijk had met al die gewapende revolutionairen om zich heen, kon maar bar weinig doen om hun het verblijf aan boord wat te veraangenamen. Deze foto is genomen toen de laatste groep pas sagiers de Santa Maria verliet in de haven van Recife. (Eigen telefoto) DJAKARTA (Reuter). De Zuider kruis is deze week uit Soerabaja ver trokken met 225 Nederlanders aan boord. Het schip is op weg naar Nederland. De repatrianten komen uit verschillende delen van Oost-Java. pens kampt. Op vele plaatsen beschikken hele compagnieën nog niet eens over een geweer, aldus Moboetoe. Premier Bomboko van de interimrege- ring onthulde voornemens te zijn de di plomatieke betrekkingen met België te herstellen. In Brussel bleek de Belgische regering echter nog van niets te weten en overigens hier vooralsnog ook scep tisch tegenover te staan. Van een onzer redacteuren STUTTGART De Duitse Bondsrepubliek is hard be zig haar juridische rekening met het Derde Rijk te vereffe nen. Men kan dat afleiden uit de mededeling van het ministe rie van justitie van Baden- Württemberg dat de Centrale Dienst voor onderzoek naar misdaden der nazi's thans 754 processen behandeld heeft en daarmee zijn taak feitelijk heeft afgesloten. Deze Westduitse in stelling, waarmee ook de Ne derlandse justitie en het Rijks instituut voor oorlogsdocumen tatie herhaaldelijk vruchtbaar hebben samengewerkt, zal op zijn laatst in 1962 ophouden te bestaan. Zijn dan alle Duitse oorlogsmisdadigers, voor zover zij onder het bereik van de Westduitse justitie vielen, be recht? Stellig niet, maar het materiaal waar men alle gege vens en bewijzen uit haalde, is dan uitgeput en daarbij komt dat de meeste misdaden vol gens het Duitse recht bovendien inmiddels zullen zijn verjaard. Het is dus geenszins een afrekening met het verleden, men beseft dat ter dege. Het probleem van de „tjber- windung der Vergangenhelt" (over winning op het verleden) is een zeer levend vraagstuk onder het denkend deel der Duitse natie en met name onder de jeugd die zich met een soort erfzonde behept voelt. Menige oorlogsmisdadiger zal kun nen blijven rondlopen omdat niemand na de grote chaos van, de ineenstor ting zijn verleden, ja, zijn feitelijke naam kent; er zal in binnen- maar vooral in buitenland onvoldaanheid blijven heersen over de toegepaste strafmaten. Imimers, na de afschaf fing van de doodstraf zou het Duits land van nu zelfs aan een massa moordenaar als Eichmann bij berech ting in eigen land ten hoogste levens lang kunnen geven. Hoe men ook over het probleem van de doodstraf denkt ergens ont staat er door vergelijking met andere gevallen een botsing met het rechts gevoel. Waar die gedachte onoverko melijk is, is er in dit geval nog de zekerheid dat Eichimann in Israël be recht zal worden Eichmann een klein geel kaart je In een lange lade. „Geboren op 19 maart 1906 in Solingen. Slachtoffers: een onbekend aantal joden. Arresta tiebevel sedert 1956". De karthoteek van de Centrale Dienst, ondergebracht in een oude gevangenisvleugel in Lud- wigsburg nabij Stuttgart, geeft in wisp kundige onberoerdheid en beknoptheid Duitslands duisterste verleden weer en verwijst naar dossiers, boeken en fotoalbums voor nadere, gruwelijke, gegevens. Ambtenaren, bedreven in Hebreeuws, Pools, Tsjechisch, maken hier een or ganieke studie van materiaal dat uit archieven van vele eens bezette Eu ropese landen, van Amerika en Hitier zelf stamt en dat nieuw licht op een bepaalde verdachte zou kunnen doen schijnen dan wel aanleiding geven tot opsporing, arrestatie en berechting van een misdadiger die tot nu toe de dans heeft weten te ontspringen. Het nieuwe Duitsland tra-cht pijnlijk nauwkeurig een rechtsstaat te zijn: het weet dat het ten opzichte van het verleden nooit schoon schip zal kun nen maken. En daarom verdriet het minister Haussimann, de minister van justitie in Baden-Württemberg onder wiens ressort de Dienst valt en, die zelf een der initiatiefnemers tot deze coördinerende instelling was, als hij moet erkennen dat men pas zo laat (eind 1958) ran de oprichting is be gonnen. „Wij konden niet eerder. We heb ben het geprobeerd, maar lange tijd kregen wij Duitsers in het bui tenland geen toegang tot de gevraag de stukken". Nu zestien jaar na de oorlog staat men natuurlijk voor een veel zwaardere taak en is er boven dien haast geboden wegens het ver jaren van de strafbare feiten. Dat was ook voorzien: de Centrale Dienst zou evenals de Nederlandse tribunalen slechts een tijdelijk bestaan beschoren zijn. Hij had een adminis tratieve, geen uitvoerende taak: be studering van materiaal ter doorge ving aan de betrokken openbare mi nisteries van de Duitse landen die zelf door Duitslands sterke decentralisatie op juridisch gebied nimmer overzicht ener het geheel van een complexe mis dadige activiteit konden krijgen. Meer dan eens kon men tot de op richting van deze Centrale een ver dachte zo slechts voor een deel van zijn misdaden vervolgen en eigenlijk bestond er voor de oorlogsmisdadi gers die in concentratiekampen of als lid van een der beruchte Einsatzkom- mando's hun misdaden buiten het grondgebied van de Bondsrepubliek begingen geen bevoegd justitieel or gaan. Nu werd de Centrale met deze taak belast en kon uit gegevens van het ene proces een ander voortvloeien. Het Nederlandse proces tegen Rau- ter b.v. leidde tot nieuwe vervolgingen in West-Duitsland. Bij het Beiers open baar ministerie in München zijn nu nog enkele processen (Zöpf) in voor bereiding over massadeportatie van Nederlandse joden naar de vernieti gingskampen en ook een tegen een kampleider uit Wesierbohk. AMSTERDAM. Professor dr. A. Goslinga, emeritus hoogleraar van de Vrije Universiteit in Amsterdam is don derdag In de ouderdom van 76 jaar overleden. Hij werd 26 september 1884 bi Bols- ward geboren en studeerde letteren en wijsbegeerte in Leiden en Londen. Na dat de nu overleden hoogleraar van 1911 tt 1913 aan het Marniix-gymna- sium in Rotterdam had gedoceerd, werkte hij in Leiden twee jaar aan zijn proefschrift. In 1915 promoveerde hij op een dissertatie getiteld „De buiten landse staatkunde van de raadspensio naris Simon van Slingelandt". In 1918 werd hij hoogleraar aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, waar hij aanvankelijk Nederlandse taal en let terkunde doceerde, maar al vrij spoe dig een leerstoel kreeg in de vader landse en algemene geschiedenis. Prof. Goslinga specialiseerde zich vooral in de geschiedenis yan Groen van Prin- sterer en publiceerde onder meer de briefwisseling tussen Groen van Prin- sterer en Abraham Kuiper. Ook de vaderlandse geschiedenis van het begin der vorige eeuw had zijn gro te belangstelling: hij was medelid van de commissie van toezicht op de publi- katie van de archiefstukken van de af scheiding van 1834. Zo zullen in de komende maanden verscheidene nieuwe processen tegen oorlogsmisdadigers bewijzen dat het het nieuwe Duitsland ernst is met zijn pogingen tot vestiging van een rechts staat. Het steekt daartoe ook de hand in eigen boezem: in het oude demo cratische bolwerk Baden-Württemberg bv. is op het ogenblik in 25 gevallen een gerechtelijk onderzoek gelast naar de medewerking van juristen aan doodvonnissen die destijds door nazi- recihtbanken zijn geveld. De mate waarin het buitenlandse wantrouwen tegen de Duitse rechtsple ging ooit kan worden hersteld, zal vooral mede afhankelijk zijn van de oprechtheid en openbaarheid waar mee juist deze onderzoeken gepaard zuilen gaan. Het Haagse proces tegen de gehate SS-Obergruppenführer und General der Polizei Rauter bracht vele bijzon derheden aan het licht die ten slotte weer door de Westduitse Zentrale Stelle für KZ-Verbrechen in Ludwigs- burg tot verscheidene nieuwe aan klachten uitgewerkt konden worden. Jammer alleen dat er intussen zoveel jaren waren verstreken, want in vele gevallen waren de vogels alweer ge vlogen of de misdaden verjaard. UTRECHT. Het verzekerde kapi taal van de Levensverzekering Mij. Utrecht heeft de drie miljard gulden overschreden. Op 13 oktober 1958 pas seerde de maatschappij de twee en een half miljard. Twaalf jaar geleden be droeg het verzekerde kapitaal nog een miljard. Advertentie UTRECHT De Utrechtse rechtbank heeft gisteren de 22-jarige H. B. G. T. L. C. L. R. A. S., die er vorig jaar in een paar maanden een paar ton doorjoeg tot een half jaar gevangenisstraf met af trek veroordeeld. Van augustus tot januari was S. in Loosd'recht. Door te schermen met een erfenis die hem te wachten stond wist hij links en rechts geld los te krijgen. Achteraf bleek hij het recht op de er fenis te hebben verkocht. De opbrengst van die transactie verkwiste hij. Om daarmee door te kunnen gaan was hij begonnen met lenen. ENSCHEDE Uit het kantoor van de spinnerij Oosterveld' te Enschede zijn donderdagavond de loonzakjes voor de nachtploeg samen vijfduizend gulden gestolen. Een paar uur nadat de diefstal was ontd'ekt stond de politie al op de stoep bij de 36-jarige M. B. te Enschede, die in de avondploeg van de spinnerij werkt Hij werd uit bed getrommeld. De poli tie doorsnuffelde zijn hele huis en vond één loonzakje. Het stond' txp naam van een arbeider van de spinnerij. B. ont kende niettemin. Toch nam de politie hem mee en sloot hem op. Een deel van het geld dat de man in huis had werd in beslag genomen. 's-HEER-ARENDSKERKE. De 23- jarige bankwerker J. A. M. Kouwer uit s-Heer-Arendskerke is gisterochtend vroeg met zijn bromfiets in zijn woon plaats op een stilstaande vrachtauto ge reden. Hij was op slag dood. De heer Kouwer had de auto. waar van de verlichting brandde, waarschijn- lijk ,r*0" •->-)

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 11