Zondagmorgen naar de bioscoop
Gedempi lichf, spoilighis en
flankerende faniasiekronen
Van intern vrij gemaald
gesprek komt nog niets
Wijsheid en mildheid
voor geref. kerkbouw
Waalse gemeente Goes drie
eeuwen geleden gesticht
In dommelig en slaperig
Amsterdam
Evangelie in een moderne
sfeer
ent boeket
Zaterdag 28 januari 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 7
Chr. Geref. kerken
De repeterende breuk
Wie schrijft
Tegenzin
Banvloek
Geen scheermesjes
Minder dan 4 gulden
voor een preek
D
Geen huwelijksbevestiging
voor lid van toto-v.v.
Vredestichters zijn
onrustzaaiers
Menselijke vraag
Prof. dr. J. Zijlstra
door
Ds. M. den Boer
te Zaamslag
Avondmaal een keer
per maand gewenst
Geref. kerken: drie ton in
driekwart jaar voor
werelddiaconaat
Jubilerende kerk wil
folder uitgeven
Trouwen mag alleen
bij eigen dominee
Hervormde kerk blijft
weg uit New-Delhi
In het Haags Kerkblad dat rond de
jaarwisseling verscheen gaf ds. H. Toor-
man een indruk van de kerkelijke po
sitie van de Chr. Gereformeerde Ker
ken in onze tijd.
Sommigen zuchten wel eens, dat on
ze Christelijke Gereformeerde Kerken
hun tijd gehad hebben en dat ze bin
nen een generatie van het toneel ver
dwenen zullen zijn, maar daar ben ik
nog niet aan toe.
Wij hebben alleen maar een vleug
je van de wind des Geestes nodig,
die de mensen weer inprent de zaken
waar het om gaat in het geestelijke
leven, en het gevolg zal zijn, dat van
onze Ohr. Geref. prediking zal blijken.,
dat ze verantwoord is en een vol ant
woord mag bieden aan de zondaars-
mens in de nood van de twintigste
eeuw.
En dan mag ik onze lezers bij de
intrede van het nieuwe jaar wel uit
nodigen om veel te bidden voor de
predikanten die in deze een vooruit
geschoven plaats innemen en van wie
verwacht mag worden, dat zij een
vol begrip hebben voor het moeitevol
le en heerlijke van onze positie als
Chr. Geref. Kerken. Want, eerlijk
waar, het moet van de prediking ko
men, gezalfd met de Geest.
Over het ijveren van sommigen voor
oecumenische eenheid schreef prof. dr.
J. Waterinik in het Centraal Weekblad:
Wanneer gereformeerde mensen
ijveren voor oecumenische eenheid,
dan zullen zij moeten begrijpen, dat
zij, wanneer zij geforceerd temidden
van de thans bestaande kerken en
groeperingen een nieuwe oecumeni
sche eenheid scheppen, weinig anders
doen. dan breuken slaan, waar thans
nog eenheid is en dat zij in feite
slechts bezig zijn een nieuiwe groep
aan de veelheid van groepen, waar
over zij zich zo bedroeven, toe te voe
gen.
Ds. G. N. Lammens schrijvende over
zijn kinderen:
Ze hechten meer geloof aan wat ze
op school horen dan wat thuis verteld
wordt, waarom noch mijn vrouw, noch
ik hen aan 't verstand kunnen priege
len dat het fout is om te zingen:
Op een lichte vollukswagen,
wordt de Heer van d'aard gedra
gen
Zó heeft de juf het gezegd, beweren
ze
Zuchtend over de vele verzoeken om
hulfp van allerlei belangrijke instellin
gen die telkenmale weer op de kerke-
raadstafel terecht komen schrijft ds. IJ.
K. Vellinga in het Kerkblad voor Drente
en Overijssel:
Nee, we hebben geen nieuwe gene
rale collecte nodig voor allerlei chris
telijke doeleinden. Beslist niet. We
hebben, nodig een boekje, waarin door
niet-oelanghebbenden ons de belang
rijkheid van belangrijke zaken wordt
uiteengezet. Ik weet niet, of iemand
de moed zou hebben om het te schrij
ven. En of er iemand kundig genoeg
zou wezen om het te doen. Maar het
zou uitkomst brengen voor kerkeraden
met de horzelzwerm om hun halzen.
Dat boekje zal er wel niet komen.
Indien het mocht komen, verdiende de
schrijver een onderscheiding pro ec
clesia et consistorio. Maar het komt
er niet. De gemeentelijke overheden
beveiligen ons voor een teveel aan in
zamelingen. Maar er is niemand, die
de kerkeraden beveiligt voor steunaan
vragen. Voorshands moeten zij hun
tijd blijven besteden aan het doorle
zen van en delibereren over circulai
res betreffende kleuterscholen en te
verbouwen kerken, instortende pasto
rieën en verzorgingshuizen, noodlijden
de verenigingen en stichtingen, nood
zakelijke aanschaffingen en doeltref
fende voorzieningen en vele soorten
van hulpbehoevende mensen en din
gen. Wie er genoeg van heeft, kan
niet beter doen dan in het Jaarboek
te laten afdrukken: op ongevraagd
drukwerk wordt niet gereageerd.
Maar dat mag natuurlijk niet. Laten
we dan hopen op het boekje.
NZE hoofdstad is op
zondagmorgen een
slapende stad. Een
groot percentage Am
sterdammers zegt: De zondag
is de enige dag in de week dat
we kunnen uitrusten van de
vermoeidheid, die een jachtige
week in ons bloed heeft ge
metseld. En waar kan men be
ter uitrusten dan in bed?
Wie de schoonheid van Am
sterdam wil genieten moet op
een zonnige zondagmorgen, zo
mogelijk reeds om acht uur
een wandeling maken door het
oude centrum. De historie van
een koopmansstad, gebeiteld in
de ornamenten van patriciërs
woningen, en weerspiegeld in
het roerloze water van de
grachten, schijnt het zeer per
soonlijk eigendom van de wan
delaar te worden.
Want hij is alleen.
Amsterdam geeuwt en rekt
achter gesloten gordijnen,
draait zich om, en dommelt
verder.
Hoe dwaas is dan ook de ver
onderstelling dat men op deze,
voor Amsterdam zo stille mor
gen naar de bioscoop kan
gaan.
En toch is het waar. Op zon
dagmorgen zwaaien de deuren
van het Victoria-theater te
Amsterdam open, met een gul
\/OOR DE BUITENSTAANDER, die van een kerkdienst altijd een min of
meer plechtig idee heeft, is de warm gestoffeerde en intieme sfeer van
deze bioscoopdienst een ontgoocheling. Een paar honderd mannen en vrou
wen, diep weggedoken in geriefelijke fauteuils, zitten rustig naar een mu
ziekje te luisteren, en terwijl ze behaaglijk een sigaret opsteken, wachten
ze op de dingen die komen gaan.
TTET BEGIN van deze
dateert al van jaren her. Een groep
Hervormde mannen, die zich verontrust
gevoelden over het slechte kerkbezoek
op de zondagen, en wel speciaal op de
zondagmorgens, stak de hoofden bij
elkaar om te onderzoeken of hier iets
aan te doen zou zijn. Ze waren er om
te beginnen van overtuigd dat de kerk
als gebouw voorshands onbruikbaar ge
acht moest worden.
|yjENSEN die
nimmer een kerk heb
ben bezocht zo redeneerden zij
kan men misschien nog uitnodigen
om een bedehuis te bezoeken, maar zij
die de kertk definitief de rug hebben
toegekeerd, zullen nimmer de drempel
meer oversteken. Zij hebben om wat
voor reden dan ook een tegenzin ge
kregen en vaak na jaren proberen be
sloten om die kerk nooit meer te be
treden. Van dat besluit zijn ze niet meer
af te brengen. Dat leert de praktijk wel.
Het groepje mannen, dat onder aan
voering stond van de heer A. Romijn,
de bekende schrijver van diverse jeugd
boeken, besloot een bioscooptheater af
te huren om daar een soort kerkdienst
in te gaan houden. Adressenmateriaal
diepte men op uit de kerkelijke admi
nistratie en zo kon de eerste keer ge
start worden met het verspreiden van
15.000 uitnodigingen.
Die eerste zondag viel het mee. In
derdaad bleken enkele honderden Am
sterdammers bereid te zijn op dit nieu
we geluid in te gaan en langzaam vul
de zich het theater met nieuwsgieri
gen, waarvan men nog maar moest af
wachten hoe ze zouden reageren.
Sinds die dag is aan de Sloterkade te
Amsterdam een traditie gegroeid. Het
dommelige en slaperige Amsterdam
wordt, voor zover het de directe om
geving van het Victoria-theater betreft,
tot leven gewekt. En al is het een
schuchter begin, toch schuifelen een
twee- tot driehonderd mensen de bios
coop binnen om de boodschap van het
Evangelie te horen.
Het licht is gedempt. In de hoeken
van het theater gloeien rode letters aan.
„Nooduitgang" staat er. Aan het pla
fond flonkeren de zacht stralende fan-
tasiekronen. Voor het filmdoek hangen
fraai gedrapeerde gordijnen, aan de on
derkant verlicht door een serie spot
lights.
pyE MIN OF MEER traditie-gebonden
kerkganger zal moeite hebben om
in deze sfeer te acclimatiseren.
onderneming Intussen zullen sommige lezers de ge
dachte hebben dat hier terrein wordt
prijsgegeven, dat concessies worden ge
daan. Die gedachte steunt nergens op
en kan rustig van de hand worden ge
wezen. Het zou een vernietigende cri-
tiek zijn om op grond van de entourage
met een soort banvloek te gaan slinge
ren. Want dwars door een moderne aan
pak heen, die ook in het programma
tot uiting komt, wordt hier de kern van
het Evangelie verkondigd. Er worden
geen doekjes omheen gewonden. De
eigenlijke toespraak is ook niet kwasi-
populair, maar echt, en op de man af.
TK STA hier geen derderangs produkt
te verkopen", zegt de spreker, „ik
sta hier geen scheermesjes of iets van
dien aard aan de man te brengen. In
zekere zin zou ik het dan gemakkelijk
hebben. Maar wij brengen u hier de
duurste boodschap die ooit gebracht kan
worden. De boodschap van genade in
Jezus Christus, een genade die met
bloed werd gekocht."
Het is «til in de zaal, en donker. Hier
en daar gloeien sigarettenpeukjes, en
kringelt rook omhoog, scherp afstekend
tegen het verlichte podium.
„Nooduitgang", gloeit het rood in de
hoek. Heel in de verte rinkelt een tram.
„Ik vertel u een spannende geschie
denis", zegt de spreker, het verhaal
van de sterkste man die ooit heeft ge-
IN 1650 begon de Waalse synode
er op aan te dringen, dat er te
Goes een afzonderlijke gemeente
gesticht zou worden. De stedelijke
regering beloofde medewerking
en het duurde niet lang of de sta
ten van Zeeland gaven eveneens
toestemming. Het volgend jaar
werd besloten, dat er in de kleine
kerk om de veertien dagen ge
preekt zou worden, doch het is on
zeker of dit besluit toen metter
daad gerealiseerd is.
Toen in 1653 ds. Johannes van Dorth,
predikant van de Nederduits-Franse ge
meente te Sluis, een beroep naar Goes
aannam kon in elk geval aan het ver
langen van de Franssprekenden voldaan
worden. Met toestemming van de kerke-
raad preekte hij vanaf 1 februari 1655
elke veertien dagen in het Frans. Hij
kreeg hiervoor een tractementsverho-
ging van 100 per jaar, wat inhoudt dat
een preek met. minder dan vier gulden
gehonoreerd werd.
28 januari 1661, dus juist drie eeuwen
geleden, werd de Waalse gemeente te
Goes gevestigd verklaard en een kerke-
raad gekozen, bestaande uit drie ouder
lingen en twee diakenen. Men kreeg ook
de beschikking over een eigen kerkje:
de voormalige kapel van het klooster
van de Zwarte zusters waaraan de Zus
terstraat nog herinnert.Aangezien er on
dertussen ook een Franse school was ge
sticht kon de enige mannelijke leer
kracht. Jacob de Fleron, meteen tot
voorlezer en voorzanger benoemd wor
den.
Predikanten
DE EERSTE predikant, ds. Jean Trel-
cat, stammend uit een geslacht
waarvan de voorouders om het geloof
uit Frankrijk gevlucht waren, werd 6
februari 1661 beroepen en 5 juni d.a.v.
bevestigd door ds. Matthieu Jenein
Waals predikant te Vlissingen, die zich
beijverd had voor de totstandkoming
van de gemeente te Goes. Ds. Trel-
cat is hier reeds 14 november 1669
overleden.
De vijfde voorganger, ds. Daniel Se-
bille, vroeger predikant op een dorp in
Bretagne, is tengevolge van de vervol
ging van de protestanten aldaar uit
Frankrijk gevlucht en kwam hier 19 Oc
tober 1681. Het zielenaantal steeg tij
dens zijn ambtsperiode doordat er veel
réfugé's kwamen. Van hen werden 25
gezinnen op de dorpen van Zuid-Beve
land ondergebracht. Ter verzorging van
hun eerste behoeften schonk de provin
cie 1200.
Tijdens de vóórlaatste predikant, ds.
Otto Henri de la Broue, is het eeuw
feest van de gemeente gevierd. In zijn
tijd schonk burgemeester Johan Isebree
de kerk een paar koperen lessenaars,
bestemd voor preekstoel en voorlezers
lessenaar, met bijpassende kandelaars
blakers e.d. onder voorwaarde dat de
ze voorwerpen bij eventuele ontbinding
van de gemeente zouden overgaan naar
de Ned. Herv. kerk te Oud-Vossemeer,
aan welke voorwaarde pas in 1856 is
voldaan.
"Gijzelaar
E ZEVENTIENDE en laatste voor
kwam hier 25 juni 1786. Doordat hij 22
oktober 1813 tijdens een gesprek met een
onderwijzer en de Franse commandant
blijkbaar wat te veel ten nadele van
Napoleon gezegd heeft, werd hij de vol
gende nacht van bed gehaald en als gij
zelaar naar Antwerpen overgebracht,
waar hij in februari 1814 overleden is.
De gemeente was intussen niet groot
meer. In 1798 telde ze slechts twaalf ge
zinnen met 26 lidmaten. Doordat de
kerk reeds in 1796 door de Fransen als
kazerne gevorderd was, kwam men bij
een in het gebouw van de Doopsgezin
den. Bij Koninklijk besluit van 16 augus
tus 1617 hield de gemeente op te be
staan en werd geacht verenigd te zijn
met de Ned. Herv. Gemeente, waar
naar ook de aanwezige fondsen overgin
gen. Het avondmaalszilver, het zegel en
een paar antieke stoelen uit de consis
torie zijn naar het stadhuis overge
bracht.
Deze verrukkelijke opmerking
hebben we letterlijk opgetekend.
„Doctor in Love", 'n Koste
lijke comedie uit de dokters
serie. 18 j. Dit staat te lezen op
het Victoria Theater in Amster
dam, maar op zondagmorgen is
dit een vlag die de inhoud niet
dekt.
gebaar, alsof de duizenden
verwacht kunnen worden.
Maar de mannen die het pro
gramma verzorgen hebben in
tussen die moed gehad. Ze heb
ben in onze dommelige en sla
perige hoofdstad van de zon
dagmorgen de moed gehad om
mensen te verwachten in een
theater, in een bioscooptheater
nog wel. En niet om deze men
sen een film voor te zetten,
maar.het Evangelie.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllll:
MIDWOLDA. Leden van de Chris
telijke gereformeerde kerk te Midwol-
da (in het Groninger Oldamt) kunnen
geen lid zijn van een voetbalvereniging
die haar financiële lot aan de toto ver
bindt. Dat heeft de kerkeraad beslo
ten. De vraag of de betreffende leden
al dan niet in de toto meespelen blijft
hierbuiten; de kerkeraad acht het lid
maatschap als zodanig al fout. En de
toto is in strijd met de christelijke be
ginselen.
Aanleiding was een aanvraag tot hu
welijksbevestiging. De kerkeraad be-
sloot dat aan leden van een van de to
to afhankelijke voetbalvereniging hu
welijksbevestiging niet kan worden toe
gestaan.
GOES „Ieder had dat vooruit kun
nen bedenken,", schrijft ds. J. van
Bruggen in de Kerkbode van de (vrij
gemaakte) gereformeerde kerk te As
sen, als hij zijn lezers op de hoogte
brengt van de weigering van de redac
tie van De Reformatie en van prof. H.
J. Schilder om gevolg te geven aan
de uitnodiging tot „broederlijke ge-
dachtenwisseling", die een groep vrij-
gemaakten heeft doen uitgaan tot de
redacties van de belangrijkste vrijge
maakte dag- en weekbladen en tot
de hoogleraren van de theologische ho
geschool. Die samenspreking zou moe
ten dienen tot herstel van de onderlin
ge verhoudingen en het onderling ver
trouwen.
De uitnodiging is zoals gemeld ver
zonden door een achttal deelnemers aan
een samenkomst te Zwolle, waar ver-
ontrustig is uitgesproken over bepaal
de tendenzen in het vrijgemaakte ker
kelijke leven. Het waren de heren ds,
R. H. Bremmer, prof. dr. K. J. Pop-
ma, W. K. van Dijk, ds. C. van Om
men, ds. W. G. Raver, ds. J. P. van
der Stoel en D. Wigboldus.
Terwijl het Gereformeerd Gezinsblad
(wel eens beticht van „eenrichtingsver
keer") in alle talen zwijgt, zijn de ver
dere reacties niet mals.
De Reformatie wijst het verzoek bij
monde van prof. J. Kamphuis zeer
fel af.
Het blad neemt ook op het antwoord
dat prof. H. J. Schilder aan de uitno
digers heeft gezonden. Deze hoogleraar
(de kandidaat Schilder van wiens we
ring de niet-vrijgemaakte classis Am
sterdam revisie heeft gevraagd aan de
Apeldoornse synode) stelt de vraag wie
het onderlinge vertrouwen eigenlijk ver
storen. Het wordt, aldus deze hoogle
raar, ernstig beproefd en ook geschaad
door het optreden van juist hen die zich
nu als vredestichters op pad lieten stu
ren.
Hij noemt feiten. Ds. Bremmer gaat
promoveren aan de Vrije Universiteit,
bij prof. dr. G. C. Berkouwer, die „als
voorzitter der toenmalige synode bij uit
stek verantwoordelijk blijft voor de
iteiü. Simson heette hij."
NA AFLOOP van de dienst, (of moe
ten we in de sfeer blijven en ..voor
stelling" zeggen?) hebben we een kort
gesprekje gehad met de heer Romijn.
En we hebben de menselijkste van alle
vragen gesteld.
„Mijnheer Romijn, heeft u wel eens
resultaten op dit werk gezien?"
De heer Romijn trekt zijn schouders
ietwat op en spreidt zijn armen uit.
Maar juist als de verlegenheid baan
breekt, komt een mijnheer naar voren.
„Pardon", zegt hij, „mag ik me hier
even inmengen?"
„Ik ben belijdend lid van de Her
vormde kerk", vervolgt hij, „en ik
heb deze koerswijziging in mijn
leven te danken aan déze diensten,
hier, in het Victoria-theater".
Hij wijst met zijn vinger naar de
inmiddels lege zaal.
„En als U dan nog wilt weten
hoe het nu verder met mij gaat",
besluit hij, „dan kan ik U zeggen:
Goed".
„Ik zit zelfs al in kerkelijke com
missies, en als je in commissies zit
dan is het in orde".
DE minister van Financiën, pi?of.
dr. J. Zijlstra heeft voor de ko
mende actie van de Stichting Steun
Kerkbouw (één procent van het in
komen voor nieuwe gereformeerde
kerken) een aanbeveling geschre
ven:
Gaarne wil ik met een enkel
woord de activiteiten, van de Stich
ting Steun Kerkbouw aanbevelen.
Als er iets is, dat wij financieel op
eigen kracht tot stand behoren te
brengen- en in stand behoren te hou
den, dan zijn het wel kerkbouw en
eredienst.
De vraag, of de maatstaf van
één procent van het inkomen juist
is, is niet zonder meer bevestigend
te beantwoorden.
Met allerlei factoren van draag
kracht kan aldus niet voldoende re
kening worden gehouden. In som
mige gevallen zal meer in an
dere gevallen minder op zijn plaats
zijn.
Toch heeft de Stichting er goed
aan gedaan, aldus een globale in
druk te geven van hetgeen nodig is.
Met wijsheid van de kant van de
vragers en mildheid van de kant
van de gevers is dit wel op te los
sen".
CURSUS VAN DE DOOD
A LS je een boek leest moet je vooral de
noten aan de voet van de pagina niet
vergeten. Dan doe je soms ontdekkingen.
Zo kwam ik bij het lezen van één van
Berkouwers dogmatische monografieën tot
de ontdekking van het bestaan van een
boekje met de titel „Cursus van de dood".
Het moest wel een belangrijk boekje zijn
anders was het door Berkouwer niet ver
meld. En dat is het ook. Ik geef er graag
een stel flodderromans voor cadeau. Waar
mee nog niet gezegd -wil zijn, dat je
flodderromans moet lezen.
Een sprekende titel! De hoofdpersoon in
deze roman weet. dat hij ongeneeslijk ziek
is. Vier maanden op zijn hoogst, heeft de
dokter hem voorspeld. Welnu, die maanden
die hem nog resten worden voor hem de
cursus van de dood. Bij het consult heeft
de dokter til. naar zijn geloof gevraagd.
En toen was het enige antwoord, dat hij
geven kon: „Ik ben op het punt gekomen,
waar i'k nu sta zonder te weten, wie ik
ben en wie God is". En nu heeft hij nog
vier maanden! Maar die zal hij dan ook
gebruiken! Gebruiken om tot kennis van
zichzelf en van God te komen. Cursus van
de dood! Ik lees in die titel hoe het vaak
in veler leven gaat. Gaat het vaak niet zo
dat wij ons met God en met ons zelf pas
ernstig gaan bezig houden, als we ons be
vinden op de grens van leven en dood? Als
we komen in de laatste grenssituatie van
dit tijdelijke leven? Het leven kent veel
grenssituaties. Situaties waarin jc aan een
grens komt, aan de grens van je kennen
en kunnen, aan de grens van je kansen en
mogelijkheden, situaties waarin je het niet
meer overzien kunt, hoe het gaan zal, hoe
het moet. Ze kunnen goed zijn, die grens
situaties. Een mens botst dan vaak op de
laatste vragen over zichzelf. Soms komt
dan ook God weer binnen zijn horizon. De
laatste grenssituatie waarin een mens
komt, is wanneer hij sterven gaat. Ja, en
dan zien we het vaak gebeuren, dal er een
cursus van de dood komt.
TVTU stel ik voorop: Gelukkig als er voor
ons nog een cursus van de dood komt.
En als we die cursus ook volgen, intens
volgen. Maar wie garandeert ons dat? Hoe-
velen sterven er wel niet zonder een cur
sus van de dood? Omdat de dood hen over
viel als een gewapend man. Toch zou ik
in dit verhand de vraag willen stellen:
waarom wachten wij zo lang met dat ernst
maken met onze kennis van onszelf en van
God en van onze verhouding tot Hem?
Waarom pas in die laatste grenssituatie?
Wat die hoofdpersoon zei, toen hij zijn
vonnis hoorde uit de mond van zijn arls,
is toch wel uit veler leven gegrepen.
Op het punt waar ik nu sta, ben ik ge
komen zonder te weten wie ik ben en wie
God is. Zwaar kan dan die cursus van de
dood worden. Wat hebben wij in ons leven
ontzaggelijk veel verknoeid. Dal zie je dan
allemaal. De hoofdpersoon van de roman
heeft eens in een onnozele ruzie een oude
klok van de schoorsteen geslagen. Als een
stom verwijt lag hel ding op de grond, ge
broken verwrongen en uiel meer te herstel
len. Zo iziet hij tientallen dingen in zijn le
ven die niet meer te herstellen zijn, even
min als die oude klok. Het behoort tot de
cursus van de dood, dat allerlei dingen ons
dan aanstaren, niet als stomme maar als
levende verwijten. En nu heb ik nog niet
eens het voornaamste genoemd. Als wij
sterven gaan, bevinden wij ons op de grens
van leven en dood en daarom op de grens
van het laatste oordeel. En nu zien wij
het maar al te dikwijls dat het dan nog in
orde moet komen tussen God en ons.
Heerlijk, als het dan in orde komt. Dan is
de cursus van de dood voor ons niet voor
niets geweest.
lyTAAR moeten wy het laten aankomen op
een cursus van de dood? Niet voor niets
spreekt de hijbei van een vroeg zoeken
van God. Die hem vroeg zoeken zullen
hem ook vinden. Dat zal U een zware cur
sus voor de dood hesparen. Niet dat U
liet niet moeilijk hebben kunt, als de dood
in zicht komt. Het moet je maar gezegd
worden: nog vier maanden op zijn meest.
Dat kan je een schok geven. Maar wat is
het dan rijk als je, op dat punt gekomen,
zeggen kunt: ik weet, wie ik ben: een groot
zondaar, maar ik weet ook, wie God is:
een God die zondaren genade schenkt. Dan
kunnen die vier maanden tot het mooiste
worden dat U ooit hebt meegemaakt, niet
een cursus van de dood, maar een cursus
voor het leven!
Geref. classisrapport Zutplien:
ZUTPHEN Zo spoedig- mogelijk
beginnen met avondmaalsviering om
de twee maanden als begin op de weg
naar maandelijkse viering van het
avondmaal. Dat is een van de conclu
sies waartoe een door de gereformeer
de classis Zutphen benoemde commis
sie komt. De conclusies zijn aan de ker
keraden toegezonden; de afgevaardig
den naar de classis kunnen dan de
standpunten van de kerkeraden mee
delen.
Het rapport handelt niet alleen
over de avondmaalsviering, maar ook
over de tweede kerkdienst.
De kerkeraden, aldus het rapport,
moeten de gemeente duidelijk maken
waarom een tweede dienst wordt gehou
den. De kerkleden moeten gelegenheid
hebben om vragen in te dienen over
de aan de beurt komende catechismus-
zondag.
De classis, aldus het rapport, moet
aan deputaten opdragen te zoeken naar
mogelijkheden om avondgebed en leer-
dienst verantwoord te combineren.
In prediking, zielszorg en catechese,
zal de gemeente gewezen moeten wor
den op de opdracht van haar Heer, om
het avondmaal „dikwijls" te vieren.
Aan de gemeenten moet ook duidelijk
gemaakt worden, dat het avondmaal
om de twee maanden maar een eerste
stap is.
De samenstellers van het rapport
willen nog nader rapporteren over de
voorbereiding en de zgn. dankzegging en
de orde van de zondagmorgenkerkdienst.
Oecumenische vrouwen
groep wil huiswerkloos
weekend
HILVERSUM. De Hilversumse
oecumenische vrouwengroep heeft aan
de hoofden, directeuren en rectoren van
scholen gevraagd mee te helpen aan
voorkoming van zondagsarbeid.
De groep noemde als voorbeeld een
huiswerkloos weekeinde eens in de
maand.
In de groep werken vrouwen samen
uit doopsgezinde, gereformeerde, luther
se, hervormde en remonstrantse kring.
GROOTEGAST. Zieken en ouderen,
die met in staat zijn om aan allerlei
kerkelijk work deel te nemen, zullen
in Grootegast gebedsactiviteit ont
plooien rondom de kerktelefoon van
de gereformeerde kerk.
Zij zullen op het thuisfront van de zen
ding elke eerste vrijdag van de maand
de zorgen van de Evangelieverbrei
ding voorleggen aan God. 's Morgens
van half elf tot elf uur komt deze
kring in de geest samen.
Door de kerktelefoon wordt dan een
kort praatje gehouden over de zen
ding en zal er gezamenlijk gedankt
en gebeden worden voor alle zegen
en nood op het zendingsfront. Richt
lijn daarbij is de gebedsbrief die het
zendingscentrum te Baarn van tijd
tot tijd uitgeeft.
ambtelijke moord op o.m. K. Schilder
en S. Greijdanus". Vier van de onder
tekenaars der uitnodiging hebben des
tijds bij de benoeming van ds. J. Kamp
huis als hoogleraar te Kampen weinig
vertrouwenwekkende kritiek laten ho
ren.
En juist uit de kring van de Zwolse
bezwaarden participeert men in gehei
me samensprekingen met hoogleraren
van de niet-vrijgemaakte Kamper hoge
school.
Eenzelfde kritiek is te horen van re
gionale en plaatselijke kerkbladen die
zich vanouds tegen samenspreking met
niet-vrijgemaakte kerker aden hebben
uitgesproken.
Het blad Opbouw, dat in wat gema
tigder toon pleegt te schrijven vindt
het doel prijzenswaardig. Maar het blad
vraagt zich wel af, of dit doel met het
voorgestelde gesprek kan worden be
reikt. „Onderlinge verhoudingen en on
derling vertrouwen kunnen alleen her
steld worden door de betrokkenen zelf."
Het blad besluit: „Wat ons betreft
zijn wij bereid alles te doen wat in ons
vermogen ligt en wat tot onze taak be
hoort om aan dat doel mee te wer
ken".
Duister blijft, of Opbouw het binnen
zijn vermogen en tot zijn- taak rekent
om mee te spreken over de sanering
der verhoudingen. Men kan allebei uit
deze slotzin opmaken.
UTRECHT. Zonder dat er grote ac
ties aan te pas kwamen is sinds de ge
reformeerde synode vorig jaar besloot
tot meewerking aan de internationale
diaconale hulpverlening in 1960 een be
drag bijeengekomen van zestigduizend
gulden voor verschillende doeleinden. Dit
betreft dus alleen giften die zonder op
wekking het gironummer 2211 van het
Algemeen diaconaal bureau bereikten.
Daarnaast bracht de grote collecte
voor het vluchtelingen] a ar op 8 mei in
de Gereformeerde kerken 207.000 op.
En dan zijn er nog bijdragen van dia
conieën tot een bedrag van 23.000 voor
hulp aan ontheemden die in ons land te
Utrecht en Vorden zijn ondergebracht.
Bij elkaar kan men de bijdragen die
het diaconaal bureau bereikten stellen
op bijna drie ton.
Zodra de noodkreet over de hongers
nood in Kongo ook het gereformeerde
ADB bereikte heeft dit onmiddellijk een
voorschot van vijfduizend gulden over
gemaakt. Dat bedrag zal zo neemt men
aan vanuit gereformeerde kring ook wel
waar gemaakt worden.
Op zondag 5 februari wordt in de Ge
ref. kerken voor het eerst de jaarlijkse
collecte voor de kerkelijke hulp in de
wereld gehouden. De datum is in ge
bruik gekomen bij de meeste andere Ne
derlandse kerken, omdat het de zondag
is na 1 februari. Die dag kwam de hulp
aan het door de stormramp getroffen
Zuidwest-Nederland op gang, die ook is
verleend door buitenlandse kerken. De
opbrengst van de collecte is bestemd
voor de hongergebieden in West-Pakis-
tan en voor Hongkong.
Waarom wij blij zijn
VENLO. De gereformeerde kerk
van Venlo bestaat in maart vijftig
jaar. Aan dit jubileum zal natuurlijk
op de geijkte manier aandacht besteed
worden, maar daarnaast wil men
gedeelde vreugde is dubbele vreugde
ook anderen in de blijdschap laten
delen.
Ter gelegenheid van het herdenkings
feest wil men huis aan huis in Venlo
een folder verspreiden, waarin zo een
voudig mogelijk iets over de blijde hoofd
schap wordt verteld.
Terwijl men nog aan het schrijven
is en op zoek naar een drukker, is de
overwegend rooms-katholieke stad in
wijken ingedeeld voor de verspreiding.
Alle gemeenteleden vanaf de tien
jarige leeftijd krijgen een straat of
wijk toegedacht.
INGEN. Huwelijksbevestigingen in
de hervormde kerk te Ingen (in de Be
tuwe) zullen voortaan alleen plaatsvin
den in kerkdiensten waarin de eigen
predikant voorgaat. Er wordt geen toe
stemming meer gegeven, aldus een
kerkeraadsbesiuit, voor bevestiging
door een familielid of een vroegere pre
dikant.
Motief is, dat de kerkelijke huwelijks
bevestiging niet een particuliere aange
legenheid van het bruidspaar of van de
families is.
De plaatselijke predikant trekt uit
het besluit ook de consequentie, dat hij
geen huwelijken in zijn vorige gemeen
te zal bevestigen.
Bruidsparen, die anders een oude
oom niet zouden durven passeren, kun
nen zich nu mooi achter de kerkeraad
verschuilen
Zuid-Afrika
Premier Verwoerd gelooft niet in
invloed van de Wereldraad
KAAPSTAD (EPS). De Neder-
duitsch-hervormde kerk van Zuid-Afrika
heeft aangekondigd dat zij geen afge
vaardigden zal zenden naar de derde
assemblee van de Wereldraad, die in
november te New-Delhi bijeenkomt.
Ds. T. F. G. Dreyer. de secretaris
generaal, verklaarde dat verschillende
factoren van invloed waren geweest op
dit besluit. Maar doorslaggevend was de
conferentie geweest, die de Zuidafrikaan-
se kerken in december onder auspiciën
van de Wereldraad hebben gehouden
De Hervormde kerk is de kleinste van
de boerenkerken. Zij heeft zoals bekend
als enige zich geheel gedistantieerd van
de in dit beraad gevonden Overeenstem
ming.
Eerste-,minister dr. H. F. Verwoerd
heeft verklaard, dat recente verklarin
gen van „individuele predikanten van
sommige der boerenkerken" met be
trekking tot het regeringsbeleid op ras-
sengelbied niet de stem van de kerken
zelf vertegenwoordigen,. De kerken heb
ben via hun synoden, waarin de leden
en alle predikanten vertegenwoordigd
zijn, niets officieels over deze politiek la
ten weten aan de regering.
De heer Verwoerd zei niet te kunnen
geloven dat de een of andere wereld
organisatie hetzij de Verenigde Na
ties, hetzij de Wereldraad een blij
vende indruk, kan maken, „op onze Zuid-
afnkaanse denkwijze en daden en be
slissingen over de vraag hoe in gerecb.
tigheid te handelen met allen in het
praktische leven van elke dag".