Prijswinnaars van
Oudejaarspuzzel
i
Mi
Ontwikkelingsdag van Zeeuwse
boeren over oogst en opslag
Acht woordvoerders gaven
deskundige voorlichting
FILMS
FAJA LOBB1 EN PRIJS
DE ZEE IN PREMIÈRE
De heer L. de Jager (84 jaar)
schaatste nog zes kilometer
Gisteren ook in Zeeland
Cineast Herman
van der Horst:
De mens
OPLOSSING
Nieuwe regeling
voor Arnemuidens
vissers
w&nöeLinqen öoor öe zeeuwse histORie
„De manteling"
De stamvader van
vele hardrijders
Kasteel
Tempeliers
Zaterdag 28 januari 1961
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 5
GOES. Onder het motto „Oogst en opslag" hebben gisteren
de samenwerkende verenigingen voor bedrijfsvoorlichting een goed
geslaagde ontwikkelingsdag gehouden. Kennelijk aangelokt door dit
motto zijn ruim 350 Zeeuwse agrariërs naar de Prins van Oranje
getogen, maar toch ook wel, omdat de oogst en de opslag voor de
Zeeuwse boer een uitermate belangrijke materie betekenen. Hij is
gisteren ruimschoots aan zijn trekken gekomen. Tussen het inlei
dende praatje van de rijkslandbouwconsulent, dr. ir. C. W. C. van
Beekom, en de samenvatting van ir. W. Kakebeeke uit Rilland heeft
een keur van niet minder dan zeven deskundigen de talrijke moge
lijkheden en moeilijkheden belicht van oogst en opslag. Een „zwaar'
programma, waaruit tal van aangrijpingspunten vloeiden voor een
nadere discussie in kleinere kring. En dat is immers de opzet van
een ontwikkelingsdag. Massa's problemen kregen de Zeeuwse land
bouwers mee naar huis voor bezinning.
Voor de vierde maal werd gisteren
een ontwikkel ir.gsd a g gehouden. De on
derwerpen bieden ook nu voor elk wat
wils, zoals de voorzitter, de heer F. de
Groene in zijn openingswoord zei.
Waar het om
gaat
Bij zijn inleidende bespreking week
dr. Van Beekom van de plat getreden
Sad en af. Via de service van de Ne-
erlandse Spoorwegen en via een goed
voetballend team, dat evenwel weinig
doelpunten maakt, kwam de rijksland
bouwconsulent tot de doelstelling van
de ontwikkelingsdagen: Het gaat om
een gezamenlijk bezinnen op de ontwik
kelingen in de landbouw en om met col
lega's van gedachten te wisselen. Want,
zo vroeg hij, is de boer nog op de
goede weg? Is hij bij de tijd? En ziet
hij de ontwikkeling van zijn bedrijf in
de nabije toekomst op de juiste wijze?
De heer Van Beekom concludeerde,
dat er een belangrijk faseverschil be
staat tussen het rendement van ingevoer
de verbeteringen door de boer en aan
passing van de produktenprijs. Anders
gesteld: Zolang de bedrijfsverbetering
geen gemeengoed van de bedrijfsgeno-
ten is geworden, profiteert de boer er
van. Daarom gaat het er om bij te blij
ven, ja zelfs voor te bljjven.
Maar er is meer. De kositen van
een uur ahbeid waren in 1930 2 kg
graan of 2 kg melk en in 1960 6 kg
graan of 6 kg melk. ,,U bereikt thans
het drievoud van uw produkt". Daar
bij komt, dat de landbouwlonen jaar
lijks stijgen. Steeds meer arbeid zal
daarom door kapitaal vervangen, moe
ten worden. Het middel daartoe is
mechanisatie.
Na herinnerd te hebben aan enkele
uitspraken van voormannen der Z.L.M.
en C.B.T.B. concludeerde dr. Van Bee
kom, dat ook in de arbeidsorganisatie
nog grote mogelijkheden schuilen bij
dezelfde aantallen arbeidskrachten en
werktuigenpark. „Wanneer wij stellen,
dat de E.E.G. voor de industrie een.
succes wordt (waarmee niet gezegd is,
dat hij dit niet voor de landbouw
wordt) betekent dit enorme expansie
mogelijkheden voor de industrie. Dit
betekent tevens, dat de landbouw het
nog met minder mensen moet doen.
Het zal er om gaan, dat de boer dank
zij een ver doorgevoerde mechanisatie
met een daarbij aangepaste arbeidsor
ganisatie, ook in het vervolg zijn be
drijf kan blijven voeren, zonder daar
van echter slaaf te worden".
Na deze duidelijke en fundamentele
aanwijzingen van de rijkslandbouwcon
sulent kwam de heer De Ronde achter
de katheder om te praten over de nieu
we methoden bij de hooiwinning. Met
name besprak hij de hooiventilatie in
de schuren. De heer De Ronde wees
erop, dat het hooi, dat ingesehuurd
wordt, egaal moet zijn van vochtgehal
te (30 a 35 pet.) en vooraf intensief ge
schud moet worden. Nadat hij had uit-
gewijd over de kosten van de ventilatie
kwam de heer De Ronde tot de con
clusie diat het voor de gemengde be
drijven met een behoorlijk kwantum
hooi zeker aanbeveling verdient te ven
tileren. Het is immers zo: beter hard
geblazen dan het hooi verbrand'
In een uitvoerig en gedetailleerd be
toog schetste ir. J. Minderhoud, direc
teur van de Kon. Mij. „De Wilhelmina-
polder" de diverse opslagmogelijkheden
van de graanoogst. „Wil men een vol
ledige mechanisatie van de graanoogst
doorvoeren", zo stelde ir. Minderhoud
voorop, „dan zal men moeten zorgen
dat de organisatie of de inrichitin'g van
de ontvangst van het graan in orde is."
Het goed bewaren van graan vraagt
veel voorbereiding, zorg en vakkennis.
Dit gaat nog boven de investeringen.
Hij verklaarde verder met nadruk, dat
graan bewaren zonder goede droog- en
ventilatie-inrichtingen niet mogelijk is.
Spreker bleek voorts een groot voor
stander van het bewaren van graan in
grote kisten.
En tot slot gaf hij zijn toehoorders
enkele waardevolle tips: „Stel u eerst
op de hoogte van de voorwaarden, die
nodig zijn om graan te bewaren.
Maak dan plannen en reken het uit
en dan het belangrijkste: Bespreek
uw plan met ieder, die er verstand
van heeft. Voor mijn part met uw kap
per."
„De mechanisatie van de graan- en
erwtenoogst", nam ir. H. J. Burema,
verbonden aan het instituut voor land-
bouwrationialisatie te Wageningen, die
de plaats innam van ir. P. W. Bakker
Arkema, voor zijn rekening. In een
groot deel van zijn betoog releveerde
hij de stand van zaken in Groningen,
welk verhaal de Zeeuwse boeren met
interesse volgden. Hij merkte op, dat
het bij mechanisatie het eerste streven
is om de werkzaamheden met minder
mensen uit te voeren. Voorts besprak
ir. Bermuda op duidelijke wijze de ver
schillende methoden bij de oogst. De
bindermethode zal zich op den duur
niet kunnen handhaven. Voor de maai
dorser zag de sprekeT meer mogelijk
heden.
Op het bedrijf
Hoe het nu met de oogst en opslag
op het bedrijf gesteld is vormde ook
een belangrijk onderwerp op deze ont
wikkelingsdag. Het was de heer
A. Schoonderwoerd, verbonden aan
de rijkslandibouwvoorlichtingsdienst te
Goes, die aan de hand van zijn erva
ringen op het bedrijf van wijlen de heer
A. J. Groenewege te St. Maartensdijk
de Zeeuwse boeren interessante mede
delingen deed. Met de vertoning van
dia's kon hij dit zijn toehoorders ook la
ten zien. Het bleek wel, dat met een een
voudig en toch praktisch systeem veel
bereikt kan worden, zonder te 'hoge kos
ten.
Aardappelen
aardappelropimachine het eindstadium
nog niet heeft bereikt. Hij zag een ont
wikkeling, die wijist naar volautomati
sche machines, waarbij de aardappelen
los gestort worden op zelflossende wa
gens. Voor de tweerijige machines zag
de heer Kalverkamp een beperkte kans
in de landibouw.
Koelruimten
Als laatste spreker had de heer M.
Murre, verbonden aan de rijksland-
bouwvoorlichtingsdienst te Goes een lan
ge titel aan zijn onderwerp gegeven:
„Intensiever gebruik van koelruimten
en betere aanpassing van de bedrijfs
gebouwen aan de veranderde omstan
digheden; Bij de aanvang van zijn be
toog kwam hij tot een kortere formu
lering: De mogelijkheden van de venti
lator. Aan de hand van fraaie dia's
liet hij de verschillende mogelijkheden
zien.
De heer Murre constateerde, dat de
bedrijfsgebouwen voor steeds meer
doeleinden worden gebruikt, hetgeen
ook noodzakelijk is. Vervolgens besprak
hij de vraag wat de boer met de aan
gepaste bedrijfsgebouwen kan doen.
In 1950 kwamen in Zeeland de
eerste coöperatieve bewaarplaatsen
tot stand. In 1960 werd een totale op
slagcapaciteit van 80.000 ton bereikt,
verdeeld over 300 bewaarplaatsen.
Met klem bestreed hij de gedachte
als zou de kuilbewaring niet nodig
zijn. Met enkele cijfers toonde de
heer Murre aan, dat deze vorm van
bewaring echt nog niet gemist kan
worden. Voorts zag hij mogelijkheden
in de opslag van graan in de bedrijfs
gebouwen. Sprekend over de mogelijk
heden van de ventilator zei de spreker
dat in deze richting de kansen zeker
nog niet uitgeput zijn.
Op alle inleidingen volgde een geani
meerde discussie. De voorzitter van de
commissie rationalisatie en mechanisa
tie van het provinciaal onderzoekcen
trum, ir. W. Kakebeeke, gaf een korte
en bondige samenvatting van het ge
sprokene. En het laatste woord van
voorzitter De Groene was: „Ik kan niet
anders zeggen mijne heren, dan dat het
een geslaagde dag is geweest."
Ja, ook de oogst en opslag van aard
appelen ontbrak niet op het program
ma. Dr. ir. D. E. v. d. Zaag, deskun
dige op het gebied van de aardappel
teelt bij het proefstation voor de akker
en weidebouw te Wageningen gaf daar
over interessante bijzonderheden.
Hij wees erop, dat de boeren zich
goed moeten realiseren, welke kant het
opgaat met de aardappelen wat de kwa
liteit betreft. Hij vertelde, dat in Zwe
den uiterst hoge eisen aan de kwaliteit
worden gesteld. „Grote partijen aard
appelen uit Zeeland konden vorig jaar
beslist niet aan deze eisen voldoen"*
Ook in Engeland is een tendens naar
hogere kwaliteitseisen aanwezig. Daar
om wordt meer en meer naar een kwa-
liteitsprodukt gevraagd. Ook in ons
land. In dit verband noemde dr. Van de
Zaag de verwerking tot veredelde pro-
dukten (chips). „Daarin liggen grote
mogelijkheden".
De heer v. d. Zaag vond het jammer
voor de Zeeuwse boer, die wat huiverig
staat tegenover het bintje, maar hij
vond dit ras toch een beste kwaliteits
aardappel. Hij wekte ten slotte zijn toe
hoorders op de rassenkeuze zodanig te
wijzigen, dat de kwaliteit er niet onder
lijdt.
De heer U. D. Kalverkamp, hoofdas
sistent van ir. Bakker Arkema, ging na
der in op de organisatie en verdere me
chanisatie bij de aardappeloogst en -op
slag. Deze spreker verklaarde, dat de
door L van Wallenburg
GOES. „Deze film heeft uitein
delijk een boodschap, de boodschap
dat ondanks verschillen van ras, volk,
levensstijl en zelfs een eeuwenlange
afstand in beschavingsniveau het men
selijk leven overal hetzelfde is". Met
deze woorden besloot de Nederland
se cineast Herman van der Horst gis
termiddag zijn inleiding tot de door
hem vervaardigde documentaires
„Faja Lobbi" en „Prijs de zee", die
gistermiddag in het Grand theater te
Goes, City te Middelburg en Alham-
Het lot heeft de acht prijswinnaars van onze Ganzenbordpuzzel
moeten aanwijzen. Uit de honderden inzendingen (met en zonder
fouten) won J. Fondse, Tellersweg 7, Kerkwerve, de hoofdprijs van
vijfentwintig gulden.
De tweede prijs (vijftien gulden) ging naar M. Zachariasse, Oostwal
99. Goes.
De derde prijs (tien gulden) werd gewonnen door J. de Graaf,
Blauwstraat 28, St. Maartensdijk.
De vijf troostprijzen van vijf gulden gaan naar: G. Meulbroek,
Oosthavendijk 12, Hansweert; Wed. Snoodijk-Rouw, Oude Rijksweg 17,
's Heer Hendrikskinderen; A. Buyse, Wilhelminastraat 5, Goes; W.
Izeboud, Seisweg 220, Middelburg; G. P. Allewijn, Hoofdstraat 53,
Waarde.
En dan nu de oplossingen van de puz
zels, die heel wat inzenders toch wel
voor probleempjes hebben gesteld.
I: De vermenigvuldiging luidt:
434
256 X
beroep was:
Faja Lobbi en Prijs de zee
In het Grand te Goes, het City Thea
ter te Middelburg en het Alhambrathea-
ter te Vlissingen draaien „Prijs de Zee"
en „Faja Lobbi". twee documentaires
over Nederland en Suriname. Voor een
uitvoerige bespreking zie elders in dit
blad.
Tussen sex en misdaad
Deze nagatieve rolprent vertopnd Lu
xor in Vlissingen. In de Barrio" een
armoedige volksbuurt van New-York
wonen de Portoricaanse emigranten on
der ellendigste omstandigheden. Geen
wonder dat de misdaad hier welig tiert.
Een jongeman wil na een korte gevan
genisstraf zijn teven beteren maar
wordt in ziio goede voornemens gehin
derd door de machtigste bendeleiders
van Barrio Dit voert tot een mislukt
huwelijksleven, de dood van familiele
den en tot de ondergang van de hoofd
persoon. Men ziet spel van John Saxon
in de hoofdrol van deze goed opgebouw
de film die men om zijn speltechnische
kwaliteiten wel kan waarderen. Het ont
breken van ook maar een lichtpuntje
waarbij alles uitloopt op mislukking en
ondergang doet ons echter een groot
vraagteken plaatsen achter deze film.
2604
2170
111104
n: Naamkaartje. Het
vertegenwoordiger
III: Magisch vierkant:
1. lager
2. anode
3. godin
4. edikt
5. rente
Radpuzzel:
1—9 Ouwel; 29 Uddel; 3—9 dadel;
4—9 engel; 5—9 jofel; 6—9 afval;
7—9 Andel; 8—9 riool. De be
ginletters vormen het woord
Oudejaar.
V: Kryptogram
Horizontaal:
1. Aarde; 6. mee; 8.
11 gedegen; 12. e.k.;
ges; 16. wonde.
Verticaal:
2. A.M.: 3. regelen;
IV:
al;
13.
4.
10.
t.t.;
de; 5.
10. zet;
wagen; 7. lente; 9. lek;
14. go; 15. s.d.
VI: Rebus
Wij wensen de lezer een voor
spoedige jaarwisseling.
VII: Kruiswoordraadsel met getallen.
Horizontaal:
1. Zon; 3. vis; 5. nel; 6. karaf;
10. tot; 12. mal; 13. lak.
Verticaal;
1. Zaan; 2. non; 3. vol; 4. stam;
7. rio; 8. norm; 9. stuk; 10. til;
11. tol.
VIII: Slangenraadsel:
1. Leven (of geren); 2. enige; 3.
gevel; 4. velen; 5. enkel; 6. kelen
7. Engeland; 8. elanden; 9. Dene
kamp; 10. kampen; 11. penning;
12. ingenieur; 13. Europa; 14. pa
paver; 15. verbaal; 16. Alva; 17.
vader; 18. ergernis.
IX: Cijferpuzzel (één van de oplossin
gen. Andere, die ook aan de
gestelde voorwaarden voldeden,
werden eveneens goedgekeurd)
X: Het kippenhok (één van de op
lossingen. Andere werden ook
goedgekeurd)
bra te Vlissingen, in première gin
gen. Met „Prijs 4e zee" een film
die een wereldvermaardheid geniet
en de hoogste onderscheidingen
kreeg en „Faja Lobbi" een film
van recentere datum, die op een film
festival in Berlijn werd bekroond met
de „gouden beer", heeft Herman van
der Horst andermaal hoogtepunten
toegevoegd aan zijn oeuvre, en aan
de nog jonge geschiedenis van de Ne
derlandse film.
Zowel „Faja Lobbi", letterlijk ver
taald „Vurige liefde" als „Prijs de
zee" zijn films die getuigenis afleg
gen, niet alleen van het kunstenaar-
schap en het vakmanschap van Her
man van der Horst, maar meer nog
van zijn liefde tot de mens. Hij is
erin geslaagd met een eenvoud aan
middelen en compositie, schijnbaar
merkwaardige tegenstrijdigheid, fasci
nerende effecten te bereiken.
„Faja Lobbi" bedoeld als documen
taire over land en volk van Suïina-
me, is geworden tot een ontroerende
symfonie in Meur, Mank en composi
tie van dit merkwaardige deel van
ons koninkrijk. Suriname, een conglo
meraat van rassen, samengesteld uit
bosnegers, indianen, Chinezen en Hin-
dostanen gaat voor ons leven.
We zien de mens in spel en werk,
het hartstochtelijke levensritme van
dit land, maar.... herkennen ten slotte
onszelf. Want „Faja Lobbi", maar
ook „Prijis de zee" zijn beide films die
doordringen tot het wezen van ons
menselijk bestaan.
„Ja", vertelde Herman van der
Horst, „toen „Prijs de zee" vertoond
moest worden voor publiek uit Oost-
Berlij-n, mensen die de zee nog nooit
'hadden gezien, die ons land niet ken
nen, maar ook in een ander geestelijk
klimaat leven, was het opvallend dat
zij niet minder ontroerd waren dan de
Nederlander zelf."
Herman van der Horst was gisteren
voor het eerst in Zeeland met als doel
de première van zijn films bij te wo
nen. De heer C. J. van Liere. directeur
van het theater te Goes, overhandigde
hem dan ook als herinnering aan Zee
land namens de andere bioscoopdirec
ties een schilderij van Veere. De heer
Van der Horst was, als steeds, verge
zeld van zijn echtgenote. „Ik ga overal
heen met mijn man, en al zestien jaar
lang," vertelde zij. Herman van der
Horst vertelde dat hij veel steun heeft
aan zijn vrouw als hij aan het filmen
slaat. ,,Ik kom altijd handen tekort want
ik wil alles zelf doen". Uit een gesprek
dat we met hem hadden bleek wel hoe
veel ontberingen en geduld er soms no
dig zijn om tot goede resultaten te ko
men. In Suriname had hij vooral de
zorg voor met materiaal door de voch
tige tropische warmte. „En het duurt
weken voor je eigenlijk kunt gaan wer
ken als je in een gemeenschap van in
dianen of bosnegers bent gekomen". Ze
moeten eerst aan je wennen voordat ze
zich weer gaan gedragen zoals ze ge
woon zijn te doen. De werkmethode van
deze cineast, die steeds rekening houdt
met de menselijke waardigheid, is het
beste te illustreren met het volgende.
Hij arriveerde in een nederzetting
van bosnegers. En voordat men daar
vrijgelaten wordt in zijn doen en laten,
gaan uren heen met de ceremoniële be
groeting. Juist toen hij met zijn korja
len aankwam en aan land stapte waren
vrouwen aan het weeklagen om de dood
van een kind: Een unieke gebeurtenis
om vast te leggen. Hoewel het hem
speet toonde Van der Horst piëteit en
onderwierp hij zich aan het begroetings
ceremonieel. Toen ze halverwege waren
er zou nog uitgebreid vergaderd moe
ten worden vertelde zijn tolk hem
dat het hoofd van het dorp hem attent
wilde maken op het zeldzame gebeuren.
Omdat de Nederlandse cineast een pië
teitvolle houding had aangenomen
mocht hij hoewel de begroeting nog
niet geheel ten einde was gaan en
staan waar hij wilde
De N.C.V.B. afdeling Gapinge kwam
in vergadering bijeen onder leiding van
mevrouw Paauwe-Langebeeke. De heer
H. J. Schoenmaker uit Zoutelande
sprak over het onderwerp „Het ge
loofsleven van de bevolking van Marok
ko".
De „sportvrienden" te Koewacht
hield de jaarlijkse Koningschieting. De
heer Prosper de Bock haalde de Ko
ningsvogel naar beneden. Eerste minis
ter werd Alb. van Hooye, tweede minis
ter Alp. de Bock die ook het grootste
aantal vogels naar beneden haalde, ,nl.
vijf stuks.
De C.J.M.V. Ora et Labora uit
Nieuw en St. Joosland vierde haar
jaarfeest in zaal Pluijmers. Na enige
schetsjes, waarvan vooral „De Leeuwen
temmer" veel bijval oogstte, werd als
voornaamste programmapunt het to
neelstuk De dochters van. de baas op
gevoerd.
Enige tijd geleden stond er in
ons blad dat de bossen rond
net kasteel Westhove door Staats
bosbeheer zijn aangekocht. Een
terrein van 43.70 ha werd met gel
delijke steun van het ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen van de Stichting West
hove overgenomen. Het kasteel
met de tuin werd niet verkocht.
Op het ogenblik is Staatsbosbeheer
bezig met de aanplant van jonge
bomen, waarvoor dood geboomte
en laag struikgewas moet verdwij
nen.
WALCHERENS enige bos tussen Dom
burg en Oostkapelle heeft wel een
opknappertje nodig. De Duitsers heb
ben er 20 jaar geleden gruwelijk huis
gehouden. De grote bomen moesten het
ontgelden om veranderd te worden in
Rommel-asperges: de palen die overal
in het land geplant werden om een lan
ding van Engelse vliegmachines te be
letten. Die op het strand werden neer
gepoot moesten de vijandelijke landings-
boten tegenhouden. Achteraf bekeken:
allemaal vergeefse moeite, die ook heel
wat zweetdruppels van met grote tegen
zin meehelpende landgenoten heeft ge
kost. Om een goed schootsveld te krij
gen werd ook het grootste deel van de
bomen en struiken aan de binenkant
der duinen gerooid. Zo dun werd het
bos, dat de westelijke zeewinden er
vrij doorheen konden blazen en ze
hebben heel wat doodgeblazen.
Bovendien werd er dwars door het
bos een spoorwegje aangelegd van Vee-
re naar Westkapelle, om materiaal te
vervoeren voor herstel van de Westkap-
pelse dijk. Er was geen andere weg:
Walcheren stond onder water.
VEEL is er toen verknoeid van dit
enige Walcherse bosgebied, „de mante
ling" genoemd. Waaraan de in Middel
burg geboren dichter P. C. Bouters een
gedicht heeft gewijd „In de Manteling
bij Domburg";
„In de spannen luwe stilte
In de wieg van 't glooiend mos
XI: Magisch kryptogram
Horizontaal en verticaal:
1. Asia; 2. stap; 3. Iade; 4. apen.
Xn: Kruiswoordraadsel
Horizontaal:
1. Boezems; 5. vooral; 9. era; 11.
ome: 12. ge; 13. vrij; 15. ar; 16
kale; 18. vleze; 19. ader: 21. ons;
22. ode; 23. sla; 24. erf; 25. teert;
27. koe; 28. hoed; 30. stop; 33. trap;
34. raam; 36. paal; 39. plas; 42.
lam; 44. sabel; 46. lor; 47. ook;
49. bak; 50. zee; 52. keep; 54. veter;
55. loot; 57. k.o.; 58. t.t.; 60. lol;
61. ga; 62. st.; 63. iep; 65. pin; 66.
netelig; 67. ronding.
Verticaal:
1. Blokken; 2. zegen; 3. ere; 4. ma;
5. v.o.; 6. oma; 7. oeral; 8. laar
zen; 10. vrede; 13. vloed 14. ijzers;
17. lof; 20. dak; 25. te; 26. t.t.; 28.
hap; 29. opa; 31. oera; 32. pas; 35.
klokken; 37. as; 38. label; 39. pekel;
40. 1.1.; 41. prettig; 43. moe: 45.
baton; 46. leo; 48. optie; 51. eland;
53. e.o.; 56. os; 59. tel; 61. gin; 64.
pi; 65. po.
VITALE PRESTATIE VAN RENTENIER
WOLPHAARTSDIJK. Dat de
familie De Jager in Zeeland op
het gebied van de schaatsprestaties
altijd in de hoogste regionen heeft
geleefd, mag bekend verondersteld
worden, maar dat de stamvader,
de 84-jarige heer L. de Jager nog
steeds geen afstand kan doen van
zijn geliefde sport is toch wel het
toppunt van vitaliteit.
De oude sehaatspromotor zo
mogen we hem toch wel noemen,
want hij heeft zijn hele familie
„geïnfecteerd" heeft dezer da
gen de ijzers onder z'n arm ge
nomen, en is met zonen en klein
zonen naar de grote meren in
Brabant getogen om daar nog een
pittig'baantje te trekken. „Het be
viel me best hoor, en het ging ook
Kasteel Westhove naar een onde
gravure. Op de voorgrond drie Tem
peliers naar de poort galoperend.
Lig ik: boven vaart de zilte
Zeewind over 't neigend bos.
Al de toppen wuiveblinken
In der zonne gouden lust.
Wijl de dorre bladers zinken
Om mij heen tot rosse rust.
IJle vogelvluchten rissen
Achter Weemland twijgenweb:
't Zijn de meeuwen die gaan vissen
Met de wederkeer der eb
Door de nieuwe eigenaar van de bos
sen, het Staatsbosbeheer, wordt er veel
bijgeplant. Naar men mij vertelde wel
10.000 boompjes per ha. Maar er zal
wel een generatie overheen gaan, eer
de oude vooroorlogse glorie weer terug
is. Dan heeft Walcheren echter weer een
prachtig recreatiegebied.
TE MIDDEN van deze bossen staat
een van de weinige kastelen, die Zee
land nog bezit. Oompleet met binnen
gracht tegen de muren en een gedeelte
van de buitengracht. Ook wel gehavend
tijdens de jongste oorlog, maar toch
geen ruïne geworden.
De oorsprong van het kasteel ligt in
het duister. De Veerse geschiedschrij
ver Ermerius zegt dat het van onbeken
de ouderdom is. Een ander beweert dat
het in het jaar 836 gebouwd is door de
Noormannen. Die woeste zeerovers
hebben hier inderdaad omstreeks die
tijd op Walcheren gewoond. Hier had
den ze dan een versterkt punt, een ves
ting, om zich te kunnen verschansen
tegen de aanvallen der eilandbewoners.
Het kan ook precies omgekeerd zijn:
gebouwd door de eilanders om zich te
beschermen tegen de Noormannen. Wel
licht bestond het al jaren vóór deze
zeeschuimers zich aan onze kusten lie
ten zien. Nog wel niet het tegenwoordige
kasteel, maar het begin ervan, een
voorburcht misschien. Waarom dit niet
onmogelijk is? Omdat in deze omgeving
verschillende voorwerpen en munten uit
de Romeinse tijd, het begin van onze
jaartelling, gevonden zijn. Toen was
Domburg een zeehaven op Engeland,
waar de godin Nehalennia werd ver
eerd.
LAAT U niet in de war brengen door
de zogenaamde Romeinse brug die hier
voor de oorlog lag. Deze is omstreeks
1800 gebouwd door Slicher, de heer van
Westhove. De Duitsers hebben de brug
laten springen zoals ze met zoveel an
dere gedaan hebben. Toch had deze
brug niet de minste strategische beteke
nis. Het was een onnozel bruggetje van
oude zandsteen over een even onbete
kenend beekje, zonder water soms.
Of Westhove aan de Tempeliers heeft
behoord is niet zeker. In sommige boe
ken staat het te lezen. Dit was een orde,
die zich vooral bezig hield met de ver
pleging van gewonden en zieken in oor
logstijd.
De ridders in hun witte mantels
met zwart kruis hebben hun ont
staan te danken aan de kruistoch
ten. Wolfert van Borsselen, in 1118
kruisvaarder, gaf al zijn bezittin
gen op Walcheren aan de orde der
Tempeliers. Daar behoorde ook
Westhove bij. Daarom vermoedt
men dat de tempeliers op het
kasteel gewoond hebben.
ARNEMUIDEN. „Wij kunnen niet
volstaan met het geven van morele
steun aan de vissers maar we moeten
hier daadwerkelijk helpen door het ver
strekken van een rentegarantie." Met de
ze woorden verdedigde burgemeester A.
Hack in de gisteren gehouden raads
vergadering het voorstel van b. en w.
inzake de financieringsregeling voor de
vissers. Deze regeling die zonder stem
ming werd aangenomen houdt in dat de
gemeente zich garant stelt voor 70 pet.
van het krediet. „Voor de ontbrekende
30 pet. zal worden aangedrongen op me
dewerking van het rijk", zo vertelde de
burgemeester.
Mocht het rijk deze medewerking niet
geven dan gaan onze gedachten uit naar
een regeling waarbij het mogelijk zon
zijn de vissers een renteloos krediet te
geven met bijv. een looptijd van vijf
jaar, die echter bij een slechte besom
ming zou moeten kunnen worden ver
lengd. Deze gegevens verstrekte de bur
gemeester geheel vrijblijvend. Het is na
melijk niet zeker of bovenstaande rea
liseerbaar is.
Schaatsen hebben een deel van zijn leven
uitgemaakt. De heer L. de Jager bezig
met hel slijpen van een paar schaatsen,
die hij geklemd heeft in een eigen-
gebouwd apparaat.
nog goed", zei de heer De Jager,
toen we hem in zijn renteniers
woning te Wolphaartsdijk troffen.
„Het is daar op de grote meren kwa
liteitsijs", zei de heer De Jager. „Glas
helder water, dus het beste ijslaagje dat
je je wensen kunt". Maar het risico
voor een man van 84 ontging ons niet.
„Was u niet een beetje benauwd toen
u uw vader zo met z'n schaatsen zag
vertrekken?", vroegen we aan zijn doch
ter.
„Oh nee hoor", zei ze, „dat is hier
zo gewoon dat het niet eens tot me
door is gedrongen"
Min of meer logisch was dat antwoord
wel, want de familie De Jager is van
jong tot oud met het ijs even vertrouwd
als met de vette Zeeuwse klei waaraan
ze hun boterham ontworstelen.
Het schaatsen heeft de heer De Jager
van jongsaf in het bloed gezeten, en hij
is blijkbaar zo enthousiast geweest dat
hij zijn zonen de drang om prestaties te
leveren als het ware in de ziel heeft ge
stempeld.
Neem b.v. Jaap, die op het ogenblik in
Biezelinge woont. Die heeft in de na
oorlogse jaren al vier keer het Zeeuwse
kampioenschap behaald. En als het
vandaag (zaterdag) nog helder vries
weer was geweest, dan zou hij een
Zeeuws uurrecord hebben gevestigd.
Maar goed, de oude heer De Jager,
de sterke en vitale stamvader van al
die schaatsende kerels, is nog met ve
le banden aan zijn oude sport verbon
den. In Wolphaartsdijk geldt hij voor
een gerenonceerd schaatsenslijper, die
vele liefhebbers van deze sport gehol
pen heeft om de ijzers weer berijd
baar te maken. Bovendien heeft hij bij
vele wedstrijden de banen uitgezet,
hetgeen eenvak apart is.
Stevig op je benen
Hij vertelt er graag van, en eerlijk
gezegd hij heeft ook wat te vertel
len. Want de lange rij van toppresta
ties die door hem. en door zijn zonen in
de loop van de tijd geleverd zijn,
met ere vermeld worden.
mag
De heer De Jager heeft zich op zijn
84ste jaar niet ontzien, en heeft alsof
het de gewoonste zaak van de wereld
was de ijzers weer ondergebonden.
Was n niet bang om te vallen?, wil
den we weten.
Non ja", zei hij, „kijk es. je moet na-
tuiirlijk stevig op je benen staan he".
