GEEN SPREIDING
HOGER ONDERWIJS
Enschede
t.h.
krijgt
nieuwe
D'
Breder vlak voor
hogeschool
Santa Maria
POLITIEKE
MOORD IN
ALGIERS
DUIZEND AUSTRALIËRS
VAN VUURDOOD GERED
Vader en zoon
overleden
Bestaande instellingen uitbreiden
CENTRALISATIE
NODIG
Voor Enschede T.H. met
inwonende studenten
programma's
Korting op pensioenen van
ambtenaren van 2 op 1,4
Donderdag 26 januari 1961
7EEUWSCH DAGBLAD
Pae. 7
GEEN UNIVERSITEIT VOOR ROTTERDAM - TOCH
Voor Leiden en Delft
te veel concurrentie
Breder draagvlak
Vervolg van pag. 1
Delgado
REGEN BRACHT UITKOMST:
WETSONTWERP INGEDIEND
BRAND IN PAKHUIS
TE MUSSELKANAAL
NIEUWE WEGEN
150 MILJOEN
TWINTIG GULDEN
VOOR DEFENSIE
„Recht op doel af"
Indonesië trekt zich terug
Toekomst voor YN
leger in Congo
niet rooskleurig
IN HET KORT
Van onze Haagse redactie
EN HAAG In de naaste toekomst zullen twee nieuwe
technische hogescholen worden gesticht, één te Enschede
en één in de buurt van Amsterdam. Nederland zal er
geen nieuwe universiteit bij krijgen. De groei van het wetenschap
pelijk onderwijs in ons land dient te worden opgevangen door
uitbreiding van de bestaande instellingen met daarbij een ver
dieping van het onderwijs.
Deze plannen maakt de regering hekend in een zeer uitvoerige
nota aan de Tweede Kamer. De voornaamste punten uit deze
nota, ingediend en ondertekend door minister mr. J. M. L. Th.
Cals, zijn:
1 Vestiging op korte termijn van een
nieuwe technische hogeschool iïi
Enschede. Minister Cals hoopt dat
deze reeds in 1962 de eerste studenten
kan ontvangen. De nieuwe t.h. de
derde na Delft en Eindhoven zal
in eerste aanleg bestemd zijn voor de
opleiding van werktuigbouwkundige,
elektrotechnische en scheikundige in
genieurs.
2 Vestiging van een vierde technische
hogeschool, die omstreeks 1967-1968
in de buurt van Amsterdam moet wor
den geopend. Deze t.h. ziet de bewinds
man bij voorkeur tot stand gebracht
in samenwerking tussen de Vrije en de
Gemeentelijke universiteit te Amster
dam. Zij zou voorlopig beperkt moeten
blijven tot de studie werktuigbouw,
elektrotechniek en scheikundige tech
nologie. De plaats van de nieuwe t.h.
zal nader moeten worden bepaald:
Haarlem. Beverwijk en Zaandam heb
ben zich hiervoor aangemeld, met
Haarlem voorlopig als favoriet.
3 Geen nieuwe universiteit in Neder
land, maar uitbreiding van de ge
vestigde universiteiten en hogescholen.
Deze beslissing betekent een teleurstel
ling voor Deventer, in welke stad de
Commissie spreiding hoger onderwijs
een universiteit met een technische fa
culteit had voorgesteld.
Uitbreidingen
Instelling van een juridische facul-
a teit en invoering van de sociologi
sche studie aan de Nederlandsche Eco
nomische Hoogeschool te Rotterdam.
De minister ziet deze uitbreiding op
grond van de samenhang tussen de ju
ridische, economische en sociale we
tenschappen.
l Instelling van een juridische facul-
teit aan de Katholieke economische
hogeschool te Tilburg. Zowel in Rotter
dam als in Tilburg zou nog in het stu
diejaar 1961/1962 met de nieuwe op
leiding kunnen worden begonnen, maar
dat hangt af van nader overleg met
minister Cals.
Twee nieuwe tandheelkundige oplei-
dingen en wel aan de Rooms-katho-
lieke universiteit te Nijmegen en te
Amsterdam. De laatste opleiding zou
tot stand kunnen komen in samenwer
king tussen de Vrije en de Gemeente
lijke universiteit, die het overleg hier
over reeds hebben geopend.
i Vestiging van een medisch-klinische
opleiding in Zuid-Limburg, organi
satorisch verbonden aan de medische
faculteit van de r.k. universiteit te Nij
megen.
Experimenten
Voorts deelt minister Cals mee dat
hij steun zal geven aan proefnemingen
met nieuwe opleidingen aan universi
teiten en hogescholen. De bewindsman
vermeldt hier:
Instelling van een algemeen bacca
laureaat aan de Leidse universiteit.
Invoering van zuiver wetenschappe
lijke studierichtingen in de wiskunde,
de natuurkunde en de scheikunde aan
de t.h. te Eindhoven, alsook een ge
meenschappelijke prekandidaten oplei
ding voor de zuiver wetenschappelijke
en de toegepast wetenschappelijke stu
die aan deze t.h.
Instelling van een baccalaureaats-
studie aan de t.h. te Eindhoven.
Anderhalf miljard
Met inbegrip van de nieuw te stich
ten instellingen staan de Nederlandse
hogescholen en universiteiten voor een
investering van anderhalf miljard gul
den, dat is in tien jaar tijds (de nota
bestrijkt ongeveer deze periode) 150
miljoen gulden per jaar. Rond een mil
jard hiervan is bestemd voor nieuw
bouw.
Het aantal studenten in ons land is
de laatste jaren zeer snel toegenomen.
In 1938 waren het er twaalfduizend, in
1958 35.000 en de raming voor 1970
schommelt tussen 59.000 en 64.000 stu
denten. De grote belangstelling voor
het hoger onderwijs blijkt ook uit het
aantal studenten per duizend inwoners.
Bedroeg dat in 1935 anderhalf per dui
zend, in 1959 was het verdubbeld tot
drie per duizend. De raming voor 1970
ligt tegen de vijf per duizend.
Het Nederlandse wetenschappelijke
onderwijs wordt derhalve voor een
zware taak geplaatst. Minister Cals
heeft gezocht naar een aantal maat
regelen om aan deze problemen het
hoofd te bieden.
De bewindsman heeft de universitei
ten en hogescholen gevraagd hem ad
vies te geven over het invoeren van
een propaedeutisch proefjaar in die
studierichtingen, waar dat nog niet is
ingevoerd. Zowel voor de student zelf
als voor de maatschappij is het van
groot belang dat zo vroeg mogelijk kan
worden vastgesteld of hij voor de ge
kozen richting geschikt is. Dat kan mis
lukking of vertraging van de studie
voorkomen.
Subsidies
Aan doctorandi, die een bijzondere
aanleg hebben voor zelfstandig weten
schappelijk werk, zou de minister een
behoorlijke toelage willen toekennen om
hun gelegenheid te geven hun studies
voort te zetten. Mogelijk komt daaruit
een vaste verbintenis voort met de uni
versiteit of hogeschool en kan langs
deze weg het groeiende tekort in de
wetenschappelijke staf worden aange
vuld. Ook daarover wacht de minister
advies van de universiteiten en hoge
scholen af.
Plannen
Een aantal onderwerpen, zo ver
meldt de nota, is nog in studie. Deze
onderwerpen betreffen de instelling van
universitaire bestuurswetenschappen,
de mogelijkheid van het inpassen van
maatschappijwetenschappen in de stu
die der technische vakken, het onder
zoek naar de stand van de beoefening
der geesteswetenschappen en de orga
nisatie van het technisch wetenschap
pelijk onderwijs.
De minister overweegt de Rijksuni
versiteit In Groningen de bevoegdheid
te geven de ingenieurstitel toe te ken
nen aan afstuderenden in de toegepas
te wiskunde, natuurkunde of scheikun
de. Dat zal mogelijk worden zodra het
technische deel van deze studies gelijk
waardig is aan de ingenieursopleidin
gen aan de technische hogescholen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Voor Rotterdam komt de afwijzing van zijn ver
langens naar een universiteit niet onverwacht: de commissies
spreiding hoger onderwijs hadden dit niet aanbevolen. Mi
nister Cals heeft het advies van deze commissies op dit punt
geheel overgenomen en er mee volstaan aan de economische hoge
school uitbreiding te geven met een juridische faculteit en de sociolo
gische studie.
len te Rotterdam en Tilburg het over
leg zal openen over de uitwerking van
de plannen. Hij geeft als zijn mening
dat voorlopig „zekere grenzen" gesteld
moeten worden en het zijns inziens voor
barig zou zijn indien beide hogescholen
zouden willen overgaan tot instelling
van een volledige faculteit voor sociale
wetenschappen.
De minister wijst instelling van een
economische faculteit, verbonden aan
de universiteit te Leiden (zoals de com
missie spreiding hoger onderwijs had
voorgesteld) van de hand. Naast Rotter
dam en Tilburg en de economische fa
culteiten aan de universiteiten te Gro
ningen en Amsterdam acht hij het niet
juist een nieuwe te stichten.
In zijn nota gaat de bewindsman uit
voerig in op de Rotterdamse wensen,
waarvoor hij schrijft volledig begrip te
hebben. De situatie is evenwel zo, dat
op betrekkelijk korte afstand van Rot
terdam een t.h. (Delft) en twee univer
siteiten (Leiden en Utrecht) zijn geves
tigd, die samen met de economische ho
geschool alle studiemogelijkheden aan
westelijk Nederland bieden. Stichting
van een universiteit in Rotterdam zou
in de eerste plaats Leiden treffen en
geen verlichting betekenen voor de ge
meentelijke universiteit te Amsterdam.
Een technische hogeschool te Rotterdam
zou vrijwel uitsluitend leiden tot over
heveling van studenten van Delft naar
deze stad.
Met deze redenering wil de minister
aantonen dat de Rotterdamse stelling
(instelling van wetenschappelijk onder
wijs daar waar er door de aanwezig
heid van een groot aantal studenten be
hoefte aan bestaat) in feite al verwe
zenlijkt is. Ook verwijst hij naar de
noodzaak de vergroting van de oplei
dingsmogelijkheden in de eerste plaats
te zoeken in verbetering en uitbreiding
van de bestaande universiteiten en ho
gescholen.
De juridische en sociologische oplei
ding aan de economische hogescholen
betekent een breder draagvlak van die
instellingen. Zij is tevens een middel
om te ontkomen aan het gevaar van
een zekere verschraling van het weten
schappelijk onderwijs, dat uitsluitend op
economen is gericht. Bovendien gaan in
vele opzichten deze drie maatschappij
wetenschappen hand in hand, zowel tij
dens de studie als later in de maat
schappij.
Minister Cals deelt voorts mee, dat
hij met de beide economische hogescho-
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. De nota van
minister mr. J. Af. L. Th. Cals
draagt tot titel Uitbreiding van
het wetenschappelijk onderwijs.
In deze titel ligt al de aandui
ding dat van de enkele jaren ge
leden zo sterk levende gedach
te, als zou het hoger onderwijs
meer „gespreid" moeten wor
den, niet veel meer over is. De
spreiding is, zo blijkt uit de no
ta, geworden tot een uitbrei
ding van de bestaande uttiuer-
siteiten en hogescholen, een uit
breiding d!ie vergezeld gaat met
een verdieping. De minister legt
in zijn nota dan ook zware ac
centen op de noodzaak tot struc
tuurverbetering van het weten
schappelijk onderwijs.
Uitzondering
Tegenover de tendens tot de
centralisatie (zo kenmerkend
voor het Nederlandse onderwijs)
zal in de toekomst op het ge
bied van het wetenschappelijk
onderzoek althans op som
mige gebieden centralisatie
nodig zijn, aldus de minister.
Hij stelt zich voor interuniversi
taire samenwerking krachtig te
stimuleren, waarvoor een wette
lijke grondslag is gelegd in de
nieuwe wet op het wetenschap
pelijk onderwijs. Voorbeelden
van deze samenwerking zijn te
zien in het reactorinstituut te
Delft en het instituut voor ra-
diopathologie en stralenbescher-
ming te Leiden.
Spreiding is alleen dringend
nodig voor de ingenieursoplei
ding. De t.h. in Eindhoven
heeft aan Delft geen merkbare
verlichting gebracht. Indien
geen nieuwe technische hoge
school zou worden opgericht,
zou Delft binnen twintig jaar
13.500 studenten tellen (waar
bij het een vraag is of zij die
zou kunnen plaatsen). Onder
zoekingen hebben aangetoond
dat een aantal van vier tot vijf
duizend studenten aan een t.h.
het meest gunstig is, met als
maximum 7500.
Tot voorzitter van een conferentie van
de Verenigde Naties die een internatio
nale conventie voor verdovende midde
len moet voorbereiden is de Neder
landse permanente vertegenwoordiger
bij de V.N. C. W. A Schurmann geko
zen. op voorstel van Japan
PARIJS De activiteit van de Alge
rijnse vrijheidsstrijders heeft gisteren
een politiek hoogtepunt bereikt in de
moord op de Algerijnse afgevaardigde
van de M.R.P., Pierre Popy. Deze rechts
geleerde, die bekend stond om zijn libe
rale denkbeelden, had de gehele ochtend
cliënten ontvangen op zijn kantoor in
Algiers en was nog aan het werk, toen
zijn secretaresse hem om half één 's mid
dags verliet. Om drie uur kwam zij te
rug en vond hem dood achter zijn bu
reau met zeven messteken, waarvan de
eerste, in de hartstreek toegebracht, ver
moedelijk de dood heeft veroorzaakt.
De opschudding over deze moord is in
heel Algerije zeer groot. Het tijdstip van
de moord viel vermoedelijk samen met
het einde van een vergadering van het
opperbevel van het Franse leger in Al
gerije, met alle bevelvoerende generaals
van de verschillende sectoren, over maat
regelen tegen de groeiende agitatie en
activiteit van de Algerijnse nationalisten.
Een communiqué erover is niet verstrekt.
In de middaguitzending van radio-Tu-
nesië is een communiqué voorgelezen,
dat afkomstig was van een Tunesisch
persbureau, dat kennelijk geïnspireerd
was door de voorlopige Algerijnse na
tionalistische regering en dat commen
taar gaf op de jongste aanslag in Alge
rije. Het eindigde met de opmerking, dat
een bestand mogelijk was zodra de on
derhandelingen begonnen zouden zijn,
maar dat er niet op een bestand be
hoefde te worden gerekend bij een be
lofte tot onderhandelingen alleen.
PARIJS (Reuter) In Frankrijk is
een particuliere maatschappij opge-
richt, die de mogelijkheden wil onder
zoeken van de invoering van muntme
ter-televisie ontvangers. In deze maat
schappij zijn de pers en het Franse
bioscoopwezen sterk vertegenwoor
digd.
De oprichting is een eerste stap in
de richting van een tweede Franse te
levisieprogramma. Op het ogenblik is
de televisie in Frankrijk een staatsmo
nopolie.
Het is langzamerhand duidelijk ge
worden uit de radioboodschappen die
de Santa Maria geregeld wisselt met
generaal Delgado, dat deze generaal,
de tegenkandidaat van Salazar bij de
laatste Portugese presidentsverkiezin
gen, zich beschouwt als hoofd van een
Portugese regering-in-ballingschap. Hij
heeft destijds, na zijn nederlaag,
overal in West-Europa ook in Am
sterdam beweerd dat hij in werke
lijkheid 75 pet. van de stemmen had
verkregen, maar dat de uitslag vervol
gens door Salazar was vervalst.
Delgado beschikt buiten Portugal,
met name in Brazilië, over een zeer
grote aanhang en ook in de Portugese
overzeese gebieden is men hem welge
zind. Dat geldt dus automatisch ook
voor de persoon van Galvao, die op
orders van Delgado handelt.
Uit de radioboodschappen, die in
hoogdravende taal zijn gesteld en
waarin woorden als heldendood en eer
opvallend veel voorkomen, blijkt ook
dat er reeds twee maal eerder is ge
probeerd een aanslag op de Santa
Maria te doen. Dat is toen niet door
gegaan omdat het schip te laat arri
veerde.
Het begon gisteravond duidelijk te
worden dat het de bedoeling is dat de
aanslag op de Santa Maria het sein is
voor een revolutie in de Portugese
overzeese gebieden. Morgen begint in
Montevideo een conferentie van bal
lingen uit Spanje en Portugal en het
is best mogelijk dat er een samenhang
is tussen het tijdstip van de actie van
Galvao en het begin van die conferen
tie. Er heerst toch al af en toe onrust
in het overzeese Portugal.
Zo is het nog maar kort geleden
nodig gebleken in Mozambique een
grote reorganisatie door te voeren in
de militaire leiding, waarbij alle on
betrouwbare elementen -werden ver
wijderd. Juist de toen „weggezuiverde"
officieren zijn nu op de hand van
Delgado en Galvao.
PERTH (Reuter) Hevige stort
buien en het draaien van de wind
hebben het dorpje Dwelling Up in
westelijk Australië voor de onder
gang door het vuur gespaard. Het
dorp, een houtzagerscentrum in een
bosrijk gebied, is een dag lang inge-
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Enschede kan de
vlag uitsteken: het heeft in de race om
de derde t.h. van Nederland te mogen
herbergen gewonnen van zijn mededin
gers Arnhem, Zwolle en Deventer. Mi
nister Cals komt zeer binnenkort met
een wijziging van de wet wetenschap
pelijk onderwijs, waarin Enschede als
plaats van vestiging wordt voorgesteld.
Het parlement zal dan zijn woordje
hierin meespreken.
Enschede heeft het ruim 94 ha gro
te landgoed Drienerlo ter beschikking
gesteld als plaats van vestiging, met
de mogelijkheid het terrein nog eens
36 ha uit te breiden. Minister Cals
noemt dit landgoed een .welhaast
ideale vestigingsplaats". Het biedt de
mogelijkheid voor een nieuwe wijze
van huisvesting van studenten, die de
bewindsman in Enschede zou willen in-
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Als eerste stap op de
weg naar afschaffing van de korting op
de ambtenarenpensioenen wil de rege
ring de korting terugbrengen van twee
procent op 1,4 procent.
Deze vermindering geldt bij genot
van pensioen volgens de a.o!w. en
a.w.w. Het langverwachte wetsont
werp waarin de vermindering wordt
geregeld, is gisteren door de ministers
Toxopeus, Visser en Zijlstra ingediend.
Over de volle diensttijd berekend wordt
de korting teruggebracht tot 56 procent.
Thans bedraagt deze tachtig procent,
zijnde het maximum over veertig dienst
jaren.
De vermindering van de korting, die
zoals reeds werd meegedeeld terug zal
werken tot 1 april 1960, verhoogt de uit
gaven van het rijk in het dienstjaar 1960
met bijna zestig miljoen gulden. Op jaar
basis berekend bedraagt de vermeerde
ring van uitgaven 75 tot tachtig miljoen
gulden.
Het wetsontwerp regelt voorts de ver
werking van de verschillende huurcom-
pensaties in de ambtelijke pensioenen.
Over de wijze waarop de verdere af
schaffing van de korting zich zal moeten
voltrekken kan de regering haar oordeel
nog niet uitspreken.
Zij wil deze zaak opnieuw in overwe
ging nemen bij nieuwe salariswijzigin
gen, overeenkomend met die van 1 janu
ari 1961. Zoals bekend trad' de korting
alleen in werking voor het oorspronke
lijke pensioen volgens a.o.w. en a.w.w.
Latere verhogingen van deze pensioenen
leidden niet tot verhoging van het ge
korte bedrag.
Deze omstandigheid heeft tot een in
gewikkelde verrekening geleid, die een
van de oorzaken was voor de late indie
ning van het wetsontwerp. Reeds medio
1960 beloofde de regering de indiening
op korte termijn. Toen dit niet mogelijk
bleek, besloot de regering eind vorig
jaar tot spoedige uitkering van voor
schotten, in afwachting van de defini
tieve wettelijke regeling.
B. en W. van Rotterdam hebben
de gemeenteraad voorgesteld om een
be°rag van tachtigduizend gulden be
schikbaar te stellen voor deelneming
aan het Holland Festival. Daarvan
dient dertigduizend gulden als bijdra
ge in de algemene kosten en vijftig
duizend gulden voor garanties voor, of
het uitkopen van voorstellingen van
het Holland Festival 1961 in Rotter
dam.
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM. Vrijwel gelijktij
dig zijn dinsdag in Rotterdam een
vader en zijn zoon onwel geworden en
overleden. De vader was 83, de zoon
53 jaar oud.
De heer W. H. van Ommeren
de vader van de Bergse Rechter
Rottekade kreeg een hartaanval in
een autobus die op de Goudsesingel
reed. Hij werd naar het ziekenhuis
Bergweg gebracht.
Nog voor hij werd vervoerd, werd
zijn zoon, een administratieve ambte
naar van politie, gewaarschuwd. De
ze ging meteen op weg naar de Goud
sesingel. Onderweg voelde hij zich
ook niet goed worden. Hij liep een
kledingmagazijn binnen en overleed.
In het ziekenhuis overleed even la
ter ook zijn vader.
MUSSELKANAAL (ANP) Om
streeks het middaguur is brand uit
gebroken in een graanpakhuis in Mus-
selkanaal.
De vlammen sloegen uit het dak.
De brandweren van Musselkanaal en
twee andere gemeenten rukten uit. Vol
gens de eerste berichten zou de schade
zeker een miljoen gulden bedragen.
voeren: het systeem van inwonende
studenten naar het voorbeeld van de
Amerikaanse „campus" of het Engelse
„college".
Hij ontkent niet dat in het algemeen
de Nederlandse student tegen dit sys
teem bezwaren heeft uit vrees voor be
perking van zijn vrijheid in deze meer
gebonden samenleving. Voor een nieuw
op te richten instituut acht de minis
ter het toch verantwoord naar nieuwe
wegen voor de huisvesting te zoeken,
want, zo schrijft hij, ondanks hun be
zwaren hebben studentenverenigingen
ook veel belangstelling voor deze vorm.
Het voorkomt het ontstaan van het ver
schijnsel van zg. spoorstudenten, biedt
meer mogelijkheid tot leiding bij de
studie, vooral in de eerste jaren, en
geeft een gebondenheid, die van veel
waarde is voor het algemeen vormend
karakter van het wetenschappelijk on
derwijs.
Voor de stichting van de t.h. in En
schede heeft de minister een commis
sie benoemd, die de oprichting van de
hogeschool met alle daaraan verbonden
vraagstukken moet voorbereiden. Wordt
de wet aangenomen, dan kan meteen
met de uitvoering van de plannen wor
den begonnen. De kosten voor de nieu
we t.h. raamt minister Cals op 150 mil
joen gulden aan investering.
In 1980 zullen naar schatting twee
duizend studenten in Enschede stude
ren. Vermoedelijk zal de t.h. ook wat
Duitse studenten trekken (zoals er ook
Nederlanders uit zuid-Limburg aan de
t.h. te Aken studeren). Dat acht de
minister eerder een voordeel dan een
nadeel. Bijzondere maatregelen om
Duitse studenten te trekken, liggen ech
ter niet in zijn voornemen.
Van oisze correspondent
PARIJS. De begroting voor mili
taire zaken van Andorra, zo heeft de
voorzitter van de raadgevende vergade
ring van dit republiekje meegedeeld, is
vastgesteld op 25 nieuwe francs (onge
veer twintig gulden). Er werd niet bij
verteld waaraan dit geld zal worden uit
gegeven. De totale begroting bedraagt
vier miljoen nieuwe franks (ongeveer
drie miljoen gulden).
Een Haagse tramwagen
heeft gisteren brokken ge
maakt. De wagen liep uit de
rails bij de remise aan de
Parallelweg en barstte door
de muur daaromheen. De om
heining tuimelde in elkaar,
alsof het een muurtje uit een
blokkendoos was. De zware
brokken namen een lantaarn
paal mee.
televisie
vandaag
1
DONDERDAG Hoofdschotel is
vanavond het bekende toneelstuk van
Jan de Hartog: Schipper naast God,
dat door leden van de toneelgroep
Theater wordt uitgevoerd. Rob de
Vries speelt de hoofdrol van de schip
per Joris Kuiper, die verantwoorde
lijk is voor de Joodse vluchtelingen
die hij aan boord heeft (20.45) Aan
sluitend, van 22.2023.00, een verslag
van de Europese kampioenschappen
kunstrijden in Berlijn. Het program
ma begint om 20.20 met prof. van
Holles Gesprek aan de schrijftafel.
België Vlaams: Nora Steyaert pre
senteert vanmiddag weer de weke
lijkse Kijk uit. het programma voor
de jongeren. Vandaag is er ruimte
gemaakt voor een aantal meningen en
voor jazz (19.00). Hierna kunnen zij
die al vakantieplannen aan het maken
zijn in een filmreportage het wel en
wee zien over „Jeugdherbergen"
(1915). Natuurlijk verzuimt België
Vlaams niet onmiddellijk om 21.15
over te schakelen naar het sportpa
leis in Berlijn waar de Europese kam
pioenschappen kunstschaatsen worden
gehouden. Meer over ijzers, geen
schaatsijzers, maar strijkijzers kunt
u zien in Aangename kennismaking
met..(20.30).
België Frans: is een trouwe afneem-
ster van de Franse programma's en
zeker als de populaire Pierre Belle-
mare voor de camera's komt. Van
avond kunt u hem weer zien in zijn
quizprogramma Télé-Matc'h (20.30).
Duitsland: Een nieuwe rubriek gaat
in première: „Anno 1961", een pro
gramma dat het karakter zal krijgen
van een kroniek met filmflitsen bij
het nieuws Van gisteren en morgen.
Helmut Hammerschmidt is de leider
van het groepje nieuwsjagende kroniek
schrijvers (20.20). Verder kunt u de
hele avond kijken naar de Europese
kampioenschappen kunstschaatsen in
Berlijn (21.15).
Door een brand in een landbouwschuur
m Doetinchem zijn gisterochtend drie
duizend kuikens omgekomen. Een defect
aan de oliekachel is de vermoedelijke
oorzaak van de brand.
sloten geweest door een reeks bos- en
veldbranden, veroorzaakt door blik
seminslag en grote droogte. De dui
zend inwoners waren onbereikbaar
voor de hulpploegen uit het naburige
Perth en men vreesde het ergste.
Gisteren slaagden brandweerlieden en
politie erin om met auto's over een plat
gebrand gebied het dorp te bereiken,
waaruit enige uren eerder al drie inwo
ners per vrachtwagen waren ontsnapt.
Tot ieders opluchting bleek de bevolking
van het plaatsje de ramp levend door
staan te hebben. Bijna iedereen had ech
ter wel brandwonden opgelopen of leed
aan uitputting door hitte of verblinding
door het felle licht.
Het was een toneel van troosteloze ver
woesting: slechts drie huizen met een
stenen onderbouw hadden de brand
overleefd en overal stonden door de
vlammen aangetaste auto's. De bewoners
zaten met door de rook ontstoken ogen
bijeen gegroept voor de stenen muur
van het plaatselijk hotelletje, waarbin
nen noodbedden waren gemaakt voor
tientallen kinderen die brandwonden
hadden opgelopen. „Huilend, uitgeput en
op elkaar steunend zaten ze daar op de
grond. Allemaal waren ze hun bezittin
gen kwijt. Het is een wonder dat er
geen slachtoffers zijn gevallen", zei een
politieman die tot de reddingsploegen
behoorde.
Een andere groep inwoners had zijn
heil gezocht onder de sproeier van een
tankauto vol water die hen voortdurend
nat hield, terwijl elders dertig man zich
in een greppel hadden gerold en zich
met natte dekens hadden afgedekt.
Onmiddellijk werden EHBO-posten in
gericht en zoekeentra voor vermiste per
sonen. Na enkele uren bleek er echter
niemand meer vermist te worden, en kon
men zich beperken tot patrouilleren om
plundering van de schamele resten te
gen te gaan. Door de nog steeds neergut
sende regen schijnt alle gevaar nu wel
bezworen.
Het Portugese kabinet heeft in de
nacht van dinsdag op woensdag on
onderbroken vergaderd. Het viel op
dat president Salazar, de man tegen
wiens bewind de actie van Galvao is
gericht, daar niet bij was. Het gerucht
deed de ronde dat de 72-jarige dictator
ziek was.
Galvao heeft opnieuw laten weten
dat hij elke actie van oorlogsschepen,
van welke nationaliteit ook, zal probe
ren af te slaan. Aan de andere kant
heeft hij opnieuw de verzekering ge
geven dat hij zal proberen alle passa
giers die van boord willen te ontsche
pen „in een neutrale haven". Daar er
nergens „neutrale havens" in de buurt
zijn, betekent deze laatste verzekering
weinig.
Galvao blijft al zijn onvrijwillige
reisgenoten in staat stellen, zich via
de scheepsradio tot hun verwanten te
richten, wat ongetwijfeld op de in span
ning toekijkende wereld een goede in
druk maakt.
Generaal Delgado liet gisteravond
blijken dat kapitein Galvao met het
bemachtigen van de Santa Maria slechts
bedoelingen had aan de oostelijke zijde
van de Atlantische Oceaan.
Delgado zei in een vraaggesprek met
Stuart Underhill van het persbureau
Keuter in Sao Paulo, Brazilië:
Het is duidelijk dat de Santa Maria
niet zou zijn buitgemaakt indien het
de bedoeling was er aan deze zijde van
de oceaan mee te blijven varen.
Delgado zei verder: Onze bedoelin
gen kunnen beslist niet geraden wor
den. Wel kan ik zeggen dat ik in mijn
politiek altijd recht op mijn doel ben
afgegaan. a
De leider van de Portugese revolu
tionaire beweging voerde het gesprek
met Underhill in zijn woning. Hij
woont in Sao Paulo sedert zijn aan
komst in Brazilië als politieke vluch
teling in 1959.
Delgado vertelde dat hij al in het
voorjaar van 1960 was begonnen met
het maken van de plannen voor het
buitmaken van de Santa Maria.
Eigen nieuwsdienst
LEOPOLDSTAD. Hoewel het hoofd
kwartier van de Verenigde Naties eers
meende, dat het allemaal wel niet zo'r
vaart zou lopen, ziet de onmiddellijke
toekomst voor het internationale leger
in Congo er nu toch niet al te rooskleu
rig meer uit. Na de eis van de Verenigde
Arabische republiek om haar troepen
vóór 1 februari op eigen grondgebied
terug te hebben, heeft nu ook Marokko
meegedeeld zijn troepen vóór die datum
te willen terugtrekken.
Al eerder hadden verscheidene Afri
kaanse en Aziatische landen aangekon
digd hun troepen niet langer in Congo
te willen handhaven, maar het leek
aanvankelijk bij dreigementen te blijven.
Als derde staat kondigde nu ook Indo
nesië aan zijn contingent in februari te
zullen terugtrekken, hetgeen ook- met de
738 man van Guinea zal geschieden. Me1
de vijfhonderd man van de VAR en de
drieduizend Marokkanen is de strijd
macht van de VN dan met een vijfde
deel beknot.
In Leopoldstad heeft president Kasa-
voeboe gisteren de voorbereidende ver
gadering voor de komende ronde-tafel
conferentie geopend. Aan dit overleg
hecht men in westelijke kringen voor-
alsnotg niet te veel waarde, vooral niet
omdat er geen vertegenwoordigers van
Oostprovincie en de provincie Kivoe aan
wezig waren en zelfs de afgevaardigde
van president Tsjombe van Katanga
verstek heeft laten gaan. Josef Ileo,
door Kasavoeboe belast met de organi
satie, gaf toe dat het belangrijke werk
van het opstellen van een nieuwe fede
rale grondwet voor Congo pas zal ge
schieden in de tweede fase van de con
ferentie op een tijd en plaats waarovei
nog beslist moet worden.
RADIO
VRIJDAG 27 JANUARI 1961
HILVERSUM I. 402 M.
Europ kampioenschap
23.15 N-ws.
VARA: 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram
en act; 8.00 Nws; 8.18 Gram en act; 9.00
Gym v d vrouw; 9.10 Gram; 9.35 Waterst; BELGIë FRANS
9.40 Schoolradio; VPRO: 10.00 Dit en het
kunstschaatsen;
andere; 10.05 Morgenwijding; VARA: 10.20
V d kleuters; 11.15 Viool
V d vrouw; 11.00
en piano; 11.40 Orgelspel;
lek; 12.20 Rege
12.00
itegeringsuitz; 12.30
Land- en tuinb meded; 12.33 Sport en prog
nose; 12.50 Carillon en draaiorgel-muz; 13.00
Nws; 13.15 Meded en gram; 13.25 Beursfoer;
14.20
16.00
19.30 Kathol uitz; 20.00 Journ; 20.30 Fron
tier; 20.55 Ballet; 21.20 Kron v nieuwe
films; 21.50 Er. kamipioensch kunstrijden;
23.15 Journ.
en gra
14.00
Gevar progr;
13.30 Zangrecital; 14.Ï0 Gitaarmuz;
Voordr; 14.40 C
radio
d teenagers;
lezing; 16.30 V d zieken; 17.00 V
rs; 17.53 Act; 18.00 Nws; 18.15 Po-
lit lezing; 18.25 Lichte rnuz; 18.50 De punt
jes op de i; 19.00 V d kleuters; 19.10 Kin
derkoor; VPRO: 19.30 De stad nu; 19.45
VPRO-nws; 20.00 Nws; 20.05 Kernvragen
van ons geloof, lezing; 20.20 Spirituals en
studentenliedjes; 20.35 Hoe zien zij ons?
20.50 Het geloof v. Menno Simonsz; VARA:
21.00 Quiz; 21.45 Droom van huid en hart;
22.10 Europ. kampioensch. kunstrijden in
West-B erlijn; 22.15 Buitenl weekoverz;
22.30 Nws; VPRO: 22.40 Zorg om de mens,
gesprek; VARA: 23.00 Soc nws in Esperan
to; 23.10 Muzik gesprek; 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II. 298 M.
NCRV: 7.00 Nws; 7.10 Gram; 7.30 Een
woord voor de dag; 7.40 Gram; 8.00 Nws;
8.15 Radiokrant; 8.35 Gram; 9.00 V d zie
ken; 9.35 Gram; 9.40 V d vrouw; 10.10
Gram; 10.15 Morgendienst; 10.45 Gram;
11.15 V oudere luisteraars; 12.00 Lichte muz;
12.30 Land- en tuinb meded; 12.33 Orgel
spel; 12.48 Gram of act; 13.00 Nws; 13.15
Gitaarensemble; 13.35 Gram; 14.05 School
radio; 14.25 Radiophiliharm ork; 15.35 Lich
te muz; 16.00 Vraaggespr over bloemen en
planten; 16.15 Strijktrio; 17.00 Voordr;
17.20 Koperensemble; 17.40 Beursber; 17.45
Gram; 18.00 Fanfare-ork; 18.20 De hang
mat; 18.50 Regeringsuitz; 19.00 Nws en
19.30 Radiokrant; 19.50 Gram; 19.55 Volks
liederen; 20.15 Gevar progr; 21.30 Geeste
lijke liederen; 22.00 Gram; 22.30 Nws; 22.40
Vraaggespr; 23.00 Promenade-ork; 23.45
Gram; 23.55-24.00 Nws.
krant; 19.50 Gram; 19.55 Volksliederen;
20.15 Gevar progr; 21.30 Geestelijke liede
ren; 22.00 Gram; 22.30 Nws; 22.40 Vraag
gespr; 23.00 Promenade-ork; 23.45 Gram-
23.55-24.00 Nws.
vandaag
DONDERDAG Volksmuziek uit
Tsjeeho-Slowaklje, Bulgarije en Hon
garije is te horen in het middagpro
gramma van de NCRV (Hilversum 2,
twee uur).
De AVRO geeft vanavond een hoor
spel, Mevrouw Graham van Wildwell
Hall, naar het boek van Anne Brontë.
Weinigen zal het bekend zijn, dat
de Franse romantische componist
Saint-Saëns voor de combinatie fluit,
hobo, klarinet en piano een Capric
cio over Deense en Russische volks
liederen heeft geschreven. Het Ra
dio Filharmonisch Sextet begint
vanmiddag om tien voor half drie
(Hilversum 2) zijn uitzending met
deze compositie. Tot besluit hoort u
dan nog het Blaaskwintet opus 43
van de Deense componist Carl Niel
sen.
Het fameuze Chopinspel van1 de
jonge pianist Adam Haraslewicz is
op de grammofoonplaat vastgelegd.
Vanavond om elf uur (Hilversum
2) begint de NCRV een serie uit
zendingen, hieraan gewijd. U hoort
een Mazurka en de grote Sonate
opus 35 met de treurmars.
Uit de buitenlandse programma's:
Sir Ralph Richardson leest voor uit
zijn memoires in het programma On
looking back (BBC Home Service,
tien over half drie).
In de eerste van een serie van
twaalf uitzendingen leest Robert Har-
ris voor de sonnetten I tot XVII van
William Shakespeare (BBC Third Pro-
«-njsum weastr v iiim-enuiousiaste -m
scholieren; 18.00-18.05 Progr.over (Region. Sramme, tien voor eli).
progr: 18.85 NDR: Progr overz; 18.30 NDR-
Die Nordschau; 18.45 WDR: Hier und Heu-
te;z 19.35 NDR: Avont. onder water: WDR-
Het hart van de manager); 20.00 Journ-
nw?Pi"
«ELGIë VLAAMS van 4.40.3 gemaakt, op de 3000 meter
19.00 Lekenmoraal en filosofie; 19.30 V d Dlt is 0.1 sec. boven het wereldrecord'
vrouw; 20.00 Nws; 20.30 TV-spel; 22.00 dat nog steeds op naam van onze land'
Filmnws en fragm v nieuwe «i™— V vdu onze lanci-
TELEVISIE j
NTS; 20.00 Weekjourn; AVRO: 20.30 De
toestand in de wereld; 20.45 TV-kron; 21.15
Gevar progr; 22.00 Met het oog opNTS:
plm. 22.05-23.00 Eur kampieonsch kunstrij
den te Berlijn.
DUITSLAND
17.00 Prijsuitr wedstr v film-enthousiaste
films; 22.45 genoot Huiskes staat.
