Compromis op basis motie-Andriessen~ Informateur en premier naar Soestdijk Brusselse bonzen voorzichtiger ENGELAND EENS MET RUSLAND OVER LAOS 10 HtSl' I Loearig Prabang bedreigd MINISTER VERDEELT HUIZEN Dappere wegenwacht met erekruis onderscheiden Rotterdam met triest record „Zie Burger Beter eerst onderhandelen: BIJ VOORBAAT: Te zwaar belaste bioscopen Delft aaan dicht in gaan HOUD DE HUUR VOORLOPIG MAAR De Bilt: Regen PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND Slottafereel op Binnenhof Spanning Opnieuw bezien VANDAAG KRACHTPROEF IN BELGIË KAPITEIN MAAKTE NAVIGATIEFOUT LAATSTE NIEUWS Zie verder pag. 7 Directeur: JACQ DE SMIT; Chefred.: G. i. BREUKEH Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4, Giro 116686, telefoon Directie en administratie 01100- 6901. Redactie: 01100-6901 en 5366 Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009. redactie Walcheren en sportredactie 01180-4604, Post hui 36, Vlisslngen, Nieuwendijk 33. tel. 01184-3224, Postbus 24, Terneuzen, N.'euwstraat 38, tel. 01150-3189; Zierlkzee, Havenpark 24. tel. 01110-2991. Zeeuwsch Dagblad Lotte nummers 13 cent. Abonnementsprijs 0,96 per week, 7,per kwartaal Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter» T cent per woord met een minimum van 1,—% i6e jaargang n<>. 4746 Dinsdag 3 januari 1961 KABINET (GELIJMD) TERUG Van onze parlementaire redacteur DEN HAAG. De crisis van klet kabinet- De Quay is na tien dagen voorbij. Het komt onveranderd terug. Voor de woningbouw is een oplossing gevonden, waarover de frac ties van K.V.P., V.V.D., A.R. en C.H.U. gistermiddag zijn ingelicht en gisteravond laat heeft minister-president prof. dr. J. E. De Quay de ontslagaanvrage van het kabi net teruggenomen, nadat hem dat door de Koningin in overweging was gegeven. Prof. mr. W. F. de Gaay Fortman is in nog geen week tijd dus volledig geslaagd in de vervul ling van zijn opdracht. De Tweede Kamer komt morgen bijeen voor de regeringsverkla ring en hervatting van de behandeling van de begroting van volkshuisvesting. Het slottafereel van de crisis speelde zich gisteren af op het Binnenhof, dezelfde plaats waar het verwarrende politieke spel donderdag 22 december was begonnen. In het Tweede-Kamergebouw verga derden in de namiddag de vier fracties om aan te ho- wat hun voorzitters, ren Andriessen, Oud, Bruins Slot en Tilanus, hadden te vertellen over het totstandgekomen vergelijk in zake het probleem van de volks woningbouw en de zg. vrije bouw. Aan de andere kant, in het Eerste- Kamergebouw, had de informateur zich genesteld in de kamer van de griffier, jhr. mr. Röell, in afwachting van wat de fractievoorzitters hem na het fractieberaad voor nieuws zouden brengen, goed of slecht nieuws. Om kwart over vier was het de K.V.P.-er Andriessen, die het binnen plein overstak om als eerste bij de in formateur verslag uit te brengen van zijn definitieve standpunt. Tien minu ten later volgde dr. Tilanus, een half uur daarna dr. Bruins Slot. De libera len hadden blijkbaar heel wat te be spreken, want prof. mr. Oud ging pas om half zes naar de overkant. Alle fractieleiders kwamen na hun bespreking met prof. De Gaay Fortman weer terug om hun politieke vrienden in te lichten over de stand van zaken. Deze was blijkbaar goed, er heerste althans geen onaangename stemming hoewel niemand zich waagde aan een uitlating omtrent de verwachtingen. Dr. Bruins Slot heeft tegen zes uur ook nog een afzonderlijk bezoek gebracht aan prof. De Quay, waarover evenmin iets bekend werd. Toch hing er span ning in de lucht, maar toen in het begin van de avond de informateur naar het kabinet van de Koningin reed om van daar met Hare Majesteit overleg te plegen, kwam er enige grond onder de vermoedens, dat het gisteravond nog wel zou aflopen. Intussen was uit allerlei gegevens wel op te maken, hoe het vergelijk inzake de woningbouw eruit zal zien. Het voor naamste element daarin zal wel zijn, dat de regering aan de Tweede Kamer de stellige verzekering zal geven, dat het niet de bedoeling kan zijn om bij een beperking van de bouw van woningwet woningen en van de overige gesubsidieer de bouw de vrije bouw onbeperkt zijn gang te laten gaan. De toezegging van 2500 woningwet woningen meer en verdubbeling van het aantal extra-gesubsidieerde woningwet woningen tot 10.000, vormen de beide andere elementen van het compromis dat daarmee eigenlijk de motie-Andriessen als grondslag heeft. Bovendien schijnt het in de bedoeling te liggen van de regering om de Kamer voor te stellen aan de hand van de conjunctuursituatie het uitgiftebeleid tegen medio 1961 op nieuw te bezien, om alsdan nog te kun nen besluiten een beperking op te leg gen aan de vrije bouw. In de vooravond kwam het bericht dat de kabinetsvergadering, die voor gister avond was bijeengeroepen, niet zou door gaan en spoedig daarop ook het nieuws dat de informateur na een laatste be spreking met prof. De Quay naar Soest dijk zou gaan om daar aan de Koningin eindrapport uit te brengen. Daarmee was de zekerheid geboren dat de oplossing van de crisis tot een goed einde was gebracht, hoewel toen nog niet bekend kon zijn, op welke formele wijze dat zou gebeuren. Even na negen uur ging prof. de Gaay Fortman naar Soestdijk, ruim een half uur later gevolgd door prof de Quay. Voor de laatste scene werd het toneel verlegd naar het witte paleis in de Utrechtse dreven. Prof. De Gaay was van kwart over tien tot kwart over elf op het paleis. Toen hij vertrok zei hij: ik heb mijn op dracht aan de Koningin teruggegeven. Hij wenste nu verder beschouwd te wor den als ..the man who never was". Prof De Quay was intussen om kwart voor elf op het paleis gearriveerd. Hij bleef tot tien over twaalf- De premier wilde niets zeggen. Hij wees slechts met zijn duim naar het paleis. De 47-jarige fietser S. Stoks uit Sint Joost-Echt is gisteravond bij Maasbracht door een auto tegen het wegdek gesmakt en daarna door een andere auto over reden. Korte tijd later is hij overleden. Van onze parlementaire redacteur DEN HAAG. Een naargeestige Hol landse winterregen drensde gister avond neer op het glanzende asfalt van de Waaldorperweg in het Benoor denhout. Het was het droef stemmen de decor van het „blijde" slot van de kabinetscrisis. Prof. dr. J. E. de Quay, in het laatste uur van zijn demissionaire toestand, stond in de deur van zijn woning en liet de informateur prof. mr. W. F. de Gaay Fortman uit, de man die in 1956 niet slagen kon, die terugkwam en nu wel zijn opdracht vervulde. Twee lange, zwarte, glimmende auto's stonden langs de stoep. Prof. De Gaay Fortman, nagestaard door de premier, nam de achterste. De chauffeur had ons al verteld, dat de professor, toen hij aankwam al had gezegd, dat het hem verbaasde, dat er geen grote groep journalisten op hem stond te wachten. Toen hij ver trok was er maar één. Wij wensten hem een gelukkig nieuw jaar en zeiden dat wij eigenlijk hadden gedacht, dat hij en prof. De Quay samen naar Soestdijk zouden gaan. ,Neen, neen, dat kan niet. Ik ga nu eerst het eindrapport uitbrengen. De heer De Quay komt straks." .Straks, over een kwartier, over een halfuur?" „Laten we zeggen over een halfuur." „En de formule, professor?" „De formule kan ik natuurlijk nu niet geven." „U hebt wel zo ongeveer het voorbeeld gevolgd van mr. Burger in 1955." „Ik zou zeggen: Zie Burger." Met deze woorden liet prof. De Gaay Fortman zich neer in de auto, die sui zend wegreed, richting Soestdijk. Gistermiddag is het, toen nog demissionaire, kabinet-De Quay bijeen gekomen in het kabinet van de minister-president aan Plein 1813 in Den Haag. De ministers bespraken lopende zaken, maar tevens hebben zij daarvan gebruik gemaakt om elkaar met de her rijzing van het kabinet al in ge dachten een voorspoedig jaar toe te wensen. Op de foto v.I.n.r.: mr. Toxopeus, prof. De Quay, ir. Visser en drs. Korthals. Stranding Stellaprima AMSTERDAM (ANP) De Raad voor de Scheepvaart heeft gisteren de stranding behandeld van het Rotterdamse m.s. Stellaprima, dat op 10 augustus 1960 op de Lephtarirotsen in de Griekse ar chipel aan de grond liep. „Een navigatie- fout van de kapitein", concludeerde de hoofdinspecteur voor de scheepvaart, de heer J. Metz. Tegen de 42-jarige kapi tein H. A. S. uit Nijmegen eiste hij ont zegging van de bevoegdheid om als kapi tein te varen voor de tijd van drie weken. De Stellaprima was met een lading erts op weg van Volos naar Saloniki. De kapitein had in dit moeilijk te bevaren gedeelte van de Griekse archipel 's nachts zelf de wacht genomen. Hij was bang voor de rotsen van Lephtari, maar door een foutieve navigatie liep hij er juist op vast. De kapitein gaf ter zitting toe dat hij beter een omweg had kunnen maken. „De principiële fout van de kapitein leidde tot ernstige gevolgen", zei de heer Metz. De Stellaprima had bij de stranding aanzienlijke schade opgelopen Aan de voorkant was een gat van drie meter lengte ontstaan. Van onze correspondent BRUSSEL. Voor zover er giste ren gewerkt had kunnen worden de op een zondag vallende nieuw jaarsdag werd gisteren in de in dustrie „ingehaald" zag de toe stand er net eender uit als zaterdag. De vraag, die stakers en niet-stakers vooral bezighield, was wat er dinsdag gebeuren gaat. Vanmiddag om twee uur hervat de Kamer de behandeling van de zg. eenheidswet. Zaterdag reeds heeft het linkse vakverbond met het oog daarop voor dinsdag en woensdag over het gehele land de monstraties en stakingen aangekon digd. De eis van duizenden Waalse heethoofden, die een „mars naar Brussel" willen, dinsdag of woens dag, is tot dusver door de leiding nog niet overgenomen. Brussel wordt geacht zelf voldoende stakers op de been te kunnen brengen om het dinsdagmiddag in de straten om het parlement te doen komen tot een werkelijke krachtmeting. De Brus selse stakingsleiders gedragen zich evenwel veel behoedzamer dan de heren in Luik of Charleroi. Gister ochtend is tijdens een zeer mager be zochte vergadering in Brussels socia listische Volkshuis meegedeeld, dat er dinsdag wel gedemonstreerd zal wor den, doch dat de betoging, die om tien Van onze correspondent T ONDEN. Terwijl de Amerikaanse regering voorbereidingen treft om, wanneer dat nodig mocht zijn, gewapende hulp aan Laos te geven, blijft de Britse regering ervan overtuigd dat de rust en de vrede in Zuidoost-Azië het best gediend zijn met onderhande lingen. Het was reeds bekend dat er onenigheid heerste tussen de Verenigde Staten en Groot-Britannië over de wijze waarop de moeilijkheden in Laos moeten worden opgelost. Van Britse zijde wordt nu geprobeerd de Amerikaanse regering over te halen tot het standpunt, dat het beter is, de internationale commissie voor Laos weer bijeen te roepen. Het Britse standpunt is, blijkens een uitlating van Kroesjtsjef, ook dat van de Sowjetunie. De interna tionale commissie voor Laos, inge steld in 1954 ter regeling van moei lijkheden in het vroegere Frans- Indochina, bestaat uit Indië, Polen en Canada. De regering van Indië heeft al, doen weten dat ook zij voorstander is van het weer bijeen roepen van deze commissie. In Londen heerste gistetavond, net als in Washington, koortsachtige po litieke activiteit als gevolg van de berichten uit Laos. De Britse regering is er echter, in tegenstelling tot de Amerikaanse, niet van overtuigd dat er werkelijk sprake is van een invasie op grote schaal uit het communisti sche Noord-Vietnam. Wei deelt zij de Amerikaanse opvatting dat de toestand ernstig is. Lord Home, de Britse minister van buitenlandse zaken, onderbrak zijn vakantie en keerde met spoed naar Londen terug. Gisteravond nog reed hij naar premier Macmillans buiten verblijf Chequers, teneinde de laatste ontwikkelingen te bespreken. Eerder op de dag had lord Home de Amerikaanse ambassadeur Whit ney ontvangen. Het Foreign office zei na afloop van het onderhoud, dat er over mogelijke politieke oplossingen voor de kwestie-Laos was gesproken. Lord Home sprak maandag ook nog met Hugh Gaitskell, de leider van de socialistische oppositie. Gaitskell drong er bij de minister van buitenlandse zaken op aan een verklaring af te leggen dat Londen geen Britse troe pen voor een eventuele interventie in Laos beschikbaar stelt, alvorens het Lagerhuis van kerstreces is terugge roepen. Verontrust De Britse socialisten zijn bijzonder verontrust over de militante houding van de Verenigde Staten. Zij menen dat Grooï-Britannië zich niet moet laten meeslepen bij een mogelijke mi litaire tussenkomst van Amerika. De toestand in Laos zelf blijft onduidelijk. Sinds zondag schijnen de communisten die uit Noord- Vietnam zijn gekomen niet veel vor deringen meer te hebben gemaakt. Niettemin wordt Loeang Prabang, de koninklijke residentie, door de communisten bedreigd. De koning bevindt zich in de hoofdstad Vien tiane. DEIS HAAG Het kabi net van de Koningin deelde kort na middernacht mee: „De Koningin heeft maan dag ten paleize Soestdijk de informateur prof. mr. W. F. de Gaay Fortman ontvan gen. Professor de Gaay Fort man heeft de Koningin ver slag uitgebracht van zijn onderzoekingen om tot een spoedige oplossing te gera ken van de kabinetscrisis met handhaving van dezelf de politieke samenstelling als'die van het huidige ka binet. Vervolgens heeft de Ko ningin de minister-presi dent, prof. dr. J. E. de Quay, ontvangen en hein op de hoogte gebracht van de resultaten van het onder houd met prof. de Gaay Fortman. In aansluiting daarop heeft de Koningin prof. de Quay in overweging gege ven terug te komen van de gezamenlijke ontslagaan vrage van de ministers en de staatssecretarissen. Prof. de Quay heeft daar op, na overleg met de minis ters en de staatssecretaris sen, de ontslagaanvrage in getrokken." NEW YORK (Reuter) De regering van Laos heeft in een telegram aan Dag Hammars- kjoeld, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Noord- Vietnam beschuldigd van een openlijke en niet uitgelokte aan val op Laos. Ik had geen tijd om twee handjes te wassen, mijn rechter houd ik dus maar in m'n sak. uur het Volkshuis zal verlaten, en dan door het centrum van Brussel zal trek ken, bij het Noorder station zal worden ontbonden. De leiders durven een krachtproef tegen de „neutrale zone" rondom het parlement blijkbaar niet aan. In het Volkshuis betoogden de leiders maandagochtend, dat de stakers al vier overwinningen hebben behaald. De re gering wilde dat haar eenheidswet voor het nieuwe jaar zou zijn aangenomen en dat is niet gelukt. De regering heeft belangrijke amendementen op de wet aanvaard. De regering is er niet in ge slaagd de stakingen te doen dood bloeden. De regering heeft bovendien de oorlog van de communiqués ver loren. Het betoog had niet erg veel succes. Als de stakers met deze „overwin ningen" tevreden zijn, des te beter. De belangrijkste „overwinning", de amen dementen, betekenden overigens geen overwinning voor de stakers, doch ten hoogste een voor het Algemeen chris telijk vakverbond, dat steeds meer tegen de staking gekant is. Uit een verklaring van de regering is gebleken, dat de christelijk georganiseerde werknemers door hun verzet inzake de in uitzicht gestelde reglementering van de werkloosheid nog een overwinning hebben behaald. Andere formule De regering liet namelijk weten, dat haar voornemen om twee verzekerings perioden te gaan instellen (de eerste met hogere werklozensteun ten behoeve van werklozen, die klaar staan om meteen in het arbeidsproces te worden opgenomen, de tweede, waarin de werklozen vallen, die eigenlijk niet meer bekwaam zijn om te werken en die altijd werkloos zullen blijven) in de memorie van toelichting op het ont werp voorkomt, en niet in het wets ontwerp zelf. De regering voegt daar aan toe, dat zij bereid is, gezien de geuite bezwaren, een andere formule te zoeken, als die maar hétzelfde doel nastreeft, namelijk vermindering van de misbruiken. Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM. In geen der grote gemeenten in het Westen des lands is het getal van bij verkeersongelukken om het leven gekomen personen in 1960 vergeleken bij 1959 zó sterk ge stegen als te Rotterdam. I'n het ver keer vielen daar dat jaar 77 doden tegen 48 in 1959. Dat is een stijging van 60,5 Voor Amsterdam en Den Haag wa ren de percentages resp. 26,7 en 39. Eigen nieuwsdienst DEN HAAG. Het ministerie van valkshuisvesting en bouw nijverheid heeft een voorlopige verdeling van de in 1961 met subsidie te bouwen woningen over de provincies vastgesteld. „Hoewel op grond van de be sprekingen in de Tweede Kamer mag worden aangenomen dat het aantal in 1961 te subsidiëren woningen zal worden verhoogd, zo deelt het ministerie laconiek mede, leek het de minister ge wenst de verdeling niet te laten wachten tot het moment, waarop dat aantal definitief vaststaat." De minister is daarom uitgegaan van het aantal van 65.000 woningen, dat hij in zijn begroting heeft voor gesteld en dat tot de moeilijkheden tussen regering en parlement heeft geleid. Daarvan zijn voorlopig 14.000 aan Zuid-Holland, 9400 aan Noord- Holland, 7500 aan Noordbrabant, 4200 aan Limburg, 3800 aan Overijsel, 3400 aan Utrecht, 3300 aan Gelder land, 2100 aan Groningen, 1600 aan Friesland en Drente ieder en 1100 aan Zeeland toegekend. Dan blijven er nog duizend over voor bijzondere doeleinden. Geen herziening De minister heeft deze verdeling op gesteld na advies te hebben ingewon nen van een commissie van het Cen traal orgaan voor de wederopbouw en de bouwnijverheid. Die commissie is van mening, dat indien meer dan 65.000 woningen in 1961 zullen worden gesub sidieerd, een herziening van het ver- delingsschema niet nodig zal zijn. Zij heeft enige doeleinden aangege ven, waaraan het bijkomende aantal zou kunnen worden besteed. De commissaris der Koningin in Gro ningen, mr. We A. Offerhaus, heeft de wegenwacht Schut gisteren zelf de bijzon dere onderscheiding van de A.N.W.B. opgespelddie hem na zijn dappere red ding werd toegekend. Van onze correspondent ASSEN. De 28-jarige wegen- wacht Henk Schut uit Haren bij Groningen draagt sedert gisteren het erekruis voor uitmuntend dienst betoon van de A.N.W.B. De onder scheiding is hem gistermiddag op- Van onze correspondent DELFT. De vijf Delftse bioscopen zullen vanaf 6 januari hun bedrijven sluiten als protest tegen de weigering van de gemeente om de vermakelijks- heidsbelasting te verlagen. Voor de bioscopen bedraagt deze belasting 35 procent: alle andere voorstellingen betalen 20 procent. Om aan het publiek tegemoet te komen zal bij toerbeurt één bioscoop vijf dagen open zijn. In het weekeinde blijven alle potdicht. De Delftse bioscoopexploitanten doen al jaren lang pogingen om de belasting lager te krijgen. Reeds in 1953 heeft een accountantsonderzoek, ingesteld op verzoek van het ministerie van economische zaken, aangetoond dat de Delftse bedrijven een belasting van 35 procent niet kunnen dragen. Er is evenwel niets veranderd. Nog kortgeleden hebben B. en W. de exploitanten meegedeeld dat aan een verlaging van de vermakelijksheidsbelasting niet kon worden gedacht. gespeld door mr. W. A. Offerhaus, de commissaris van de Koningin in Groningen. Deze is tevens vice- voorzitter van de A.N.W.B. De heer Schut was de man die vrijdag uit een lesvliegtuig dat hij in een weiland bij het vliegveld Eelde voor zijn ogen brandend zag neerstor ten, een der vier inzittenden redde. Schuts eigen laarzen waren overdekt met brandende benzine, toen hij de zwaar gewonde maar nog levende leer ling-vlieger M. J. W. Stassen in zijn armen uit de vuurhel droeg. „Met gevaar voor eigen leven hebt u een mens gered. De A.N.W.B. is trots op u", zo zei mr. Offerhaus te gen de wegenwacht. Diens gedeeltelijk verbrande rechterhand was nog dik omzwachteld. Minister H. A. Korthals, zal dit voor beeld op korte termijn volgen. Hij zal wegenwacht Schut op het ministerie ontvangen. De heer Schut, die op doktersadvies nog korte tijd rust moet houden, heeft nog geen bezoek kunnen brengen aan de man die hij van de dood heeft ge red. Daarvoor is diens toestand nog te ernstig. De artsen hebben echter ver klaard dat de leerling-vlieger naar al le waarschijnlijkheid in leven zal blij ven. Van onze correspondent BELFELD Huurders van 31 woningen van de woningbouwver eniging St. Urbanus te Belfeld von den gisteren in hun brievenbus tussen de nieuwjaarskaartjes een bijzondere surprise. Een brief van de woningbouwvereniging. Tot zes februari hoeft u geen huur te be talen, stond erin, en daarna is uw huur f 1,35 per week lager. Die mededelingen waren minder onwaarschijnlijk dan ze op het eer ste gezicht leken. De vereniging was dezer dagen pas achter de juiste stiahtingskosten van de huizen ge komen. Daarbij bleek dat 31 huurders (33 weken lang) f 1,35 per week te veel hadden betaald. Terugbetalen was voor de admi nistratie te omslachtig. Vandaar het „gratis" wonen tot 6 februari. IJMUIDEN. Er zijn plannen om op de zuiderpier van IJmuiden een restau rant met een platform te bouwen. Het voorstel is voorgelegd aan Rijks waterstaat. Over de levensvatbaarheid is nog weinig te zeggen. Er zouden namelijk veel voorzieningen moeten worden getroffen voor de veiligheid. Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte gisteren om 23.15 uur: Veel bewolking met af en toe regen. Matige tot krach tige aan de kust tijdelijk harde wind tussen zuid oost en zuidwest. Iets hogere tempe raturen dan gis teren. M1ESJE: Kabinet valt, staat weer op en 't zegent maar door! 4 jan.: zon op 8.48, zon onder 16.42; maan op 19.32, maan onder 9J8.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1961 | | pagina 1