61 doden in verbitterde straatgevechten
Leger stroomt
naar steden
Logger strandt
bij beruchte
havenmond
ngDEMÜ»!
wti
i
Resoluties
over Congo
Rotterdam is
boos en biij
Kapitein Jones ving zijn
tweede ruimte-capsule
De Bilt: Sneeuw
GEEN VERVOLGING TEGEN
MR. GONSALVES
BRAND IN EEN
HAAGS PENSION
Amerikaans toestel
neergeschoten
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Van front weggeroepen
Hoop
op regen
Opzwepende agitatie
Dringende oproepen
Laatste
Met bijlen
Straat voor straat
RADIO-AMATEUR
HELPT IN ACTIE
TIEN JAAR LANG
VERDUISTEREN
Na rapport Van Berkum
16.008ste ZEESCHIP IN
ANTWERPEN
GESTIKT IN MODDER
DOCHTER VAN KERNFYSICUS ZOEK!
IHebt u de romance van de
Nederlandse kapper, die de dochter
schaakte van een bekende Amerikaanse
atoomgeleerde, gemist? Jammer!
j Schipper Pronk heeft tijdens de red-
I ding de jongen steeds naar het achter
schip geroepen. Hij is daarmee opge
houden toen er geen teken van leven
meer kwam van het voorschip. De vader
van de jongen, die ook aan boord was,
gaf zelf toen ook alle hoop op redding
van zijn zoon op.
LAATSTE NIEUWS
Kritiek
GLADHEID EIST
SLACHTOFFERS
Superieuren verantwoordelijk voor
optreden in Baliem-vallei
Papoese kok sloeg
scheepsofficier dood
Directeur: JACQ DE SMIT; Chefred.: G. J. BREUKEB
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4. Uiro
116666, telefoon Directie en administratie 01100-
6901. Redactie: 01100-6901 en 5366
By kantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009,
redactie Walcheren en sportredactie 01180-4804, Post
bus 16, Vlissingen, Nieuwendijk 33, tel. 01184-3224
N-'euwstraat 38, tel. 01150-3189!
Zierikzee, Havenpark 24. tel. 01110-2991.
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal'
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
7 cent per woord met een minimum van 1,
16e JAARGANG No. 4729
Maandag 12 december 1960
WOEDE REGEERT ALGERIJE
Eigen nieuwsdienst
ALGIERS. Het streven van generaal de
Gaulle naar vrede in Algerije scheen gisteren in
bloed te zullen worden gesmoord. Toen de
avond viel over Algiers waren daar in de ver-
bitterdste gevechten die men er heeft gezien
sinds het begin van de Algerijnse opstand, zes
jaar geleden, ten minste 61 doden gevallen.
Fransen en Algerijnen hadden elkaar letterlijk
aan stukken gehakt in een golf van ongekende
haat, er was geweldige schade aangericht en hon
derden gewonden lagen in de ziekenhuizen.
Meer dan 25000 man troepen, waaronder de
parachutisten, bevonden zich in de stad om nieu
we uitbarstingen van geweld tegen te gaan en
duizenden soldaten waren nog op mars. Van het
gehele Algerijnse front zijn troepen teruggeroe
pen voor dienst in Algiers en de andere grote
steden. Overal heerst een uitgaansverbod na acht
uur in de avond.
De kranten van Algiers hebben een verschijnings
verbod gekregen. Op alle uitgaande telegrammen
wordt strenge censuur toegepast. Alle vluchten tus
sen Algiers en Frankrijk zijn gestaakt. Algiers maakt
een crisis door die in omvang en ernst slechts is te
vergelijken met die van 1958 welke de Gaulle aan de
macht bracht.
De straten en pleinen van het grote Algiers lagen
gisteravond verlaten in een tropische stortregen. Uit
gebrande wrakken van trolleybussen en auto's, stapels
puin en bergen glasscherven herinnerden aan de
slachting die enkele uren tevoren had plaats gevonden.
De autoriteiten konden slechts hopen dat de regen zou
bereiken waarin de troepen niet waren geslaagd: de
terugkeer verzekeren van de rust. Oproep na oproep
werd door Radio-Algiers uitgezonden om kalm te blij
ven en de maandag niet te maken tot een herhaling
van de bloedige zondag.
De officiële cijfers geven 61 doden en een onbekend,
maar zeer groot aantal gewonden. De oorzaak is, dat het
Algerijnse bevrijdingsfront van de verwarring en de
demonstraties van vrijdag en zaterdag gebruik had ge
maakt om duizenden van haar mannen vaak nog
jongens de stad in te smokkelen.
Deze agitatoren zijn erin geslaagd de mohammedaanse
bevolking op te zwepen tot een zodanige graad van woede,
dat de troepen tot actie moesten overgaan en het vuur
openen. Onder de doden bevinden zich dan ook niet
minder dan 55 mohammedanen.
Vandaar de oproepen tot de inheemse bevolking om zich
niet te laten verleiden tot onbekookte aanvallen op Euro
peanen. Niemand weet hoeveel manschappen van het
bevrijdingsfront zich in de duistere straatjes van de Kasjba
schuil houden, maar de Franse autoriteiten realiseren
ziGh, dat een herhaling van het bloedbad van gisteren
in-elk geval dient te worden vermeden.
tie troepen hebben order om te vuren
zodra de toestand hun uit de hand dreigt
te lopen. Dat was gisteren inderdaad het
geval en het heeft maar weinig gescheeld
óf de mohammedanen hadden honderden
slachtoffers gemaakt onder de Europese
bevolking van de stad.
Van onze Haagse
redactie
SCHEVENINGEN.
De logger Sch 21
van de Schevening-
se rederij Jaczon is
in de nacht van za
terdag op zondag bij
het binnenlopen op
het zuidelijke ha
venhoofd van de
Scheveningse haven
gestrand. Dank zij
moedige reddingpo
gingen van vijf po
litiemannen en en
kele burgers konden
zestien van de ze
ventien bemannings
leden worden ge
red. De zeventien
jarige matroos Evert
J. M. Spaans is ver
moedelijk om het
leven gekomen. Het
schip is zeer ern
stig beschadigd.
Het was ongeveer
half twee in de
nacht toen schipper
Jacob Pronk zijn
logger door de zwa
re branding voor de
haven naar binnen
wilde varen. Het
was laag water en
de wind kwam met
windkracht zes a
zeven uit oostelijke
richting, waardoor
de ingang van de
beruchte havenmond
extra gevaarlijk is.
Een meter of veer
tig zeewaarts van
de kop van het zui
delijke hoofd liep de
logger vast en hij
maakte spoedig slag
zij. De schipper
meldde de stranding
aan Radio Scheve-
ningen. Korte tijd
later waren de red
dingboot, de helikop
ter van de Marine
luchtvaartdienst op
Valkenburg en de
politie gewaar
schuwd.
Scheveningers die
de Sch 21 verwacht
ten en naar de vis
serijband luisterden, begrepen al gauw
dat de logger hopeloos was vastgelopen
en dat de bemanning in gevaar verkeer
de.
Een van deze luisteraars, de heer A.
Groen, ging op zijn brommer naar de
haven waar hij tegelijk aankwam met
vijf agenten van politie. Dit zestal klom
over het hek dat het laatste deel van de
pier voor het publiek afsluit en bereikte
na een gevaarlijke afdaling de voet van
de pier waar een zware branding over de
basaltkeien spoelde.
Met veel moeite slaagde de bemanning
van het schip er in een lijn uit te bren
gen. Langs deze lijn wisten ten slotte
alle bemanningsleden op één na de vaste
wal te bereiken.
De redding nam bijna twee uur in be
slag omdat nu? en dan hoge golven over
het schip heenspoelden, die redders en
geredden dreigden weg te sleuren.
De reddingboot van Scheveningen was
wel uitgevaren maar kon niets uitrich
ten door de ongelukkige positie van de
logger, die steeds meer slagzij maakte
en steeds hoger op de wal raakte.
NEW YORK (Reuter) De Veilig
heidsraad beraadt zich vandaag over
twee ontwerpresoluties over Congo: een
van Amerika, Engeland, Argentinië en
Italië waarin het Internationale Rode
Kruis wordt gevraagd de toestand van
arrestanten in geheel Congo te onder
zoeken, en één van Rusland waarin
de V.N. opdracht krijgen ervoor te zor
gen dat ex-premier Loemoemba op vrije
voeten wordt gesteld, dat het Congolese
parlement weer bijeen kan komen en
het Congolese leger wordt ontwapend.
Bovendien zou Ceylon vandaag een
resolutie indienen waarin men aandringt
op vrijlating van alle gevangen Congo
lese parlementsleden en op het houden
van een ronde-tafelconferentie in Congo,
waarbij ook Loemoemba zou moeten
aanzitten. Men verwacht echter dat Rus
land de westelijke resolutie met een
veto zal treffen en zijn eigen resolutie
zal moeten intrekken door onvoldoende
stemmen.
Buiten opdracht
Secretaris-generaal Hammarskjoeld zei
zaterdag bij de behandeling van de eer
ste twee resoluties niet over een vrij
lating van Loemoemba te kunnen spré
ken daar dit buiten zijn huidige opdracht
viel.
Het arrestatiebevel was door het Con
golese staatshoofd, tevens hoofd van de
delegatie bij de V.N., getekend. Ontwape
ning van Moboetoe's leger zou eveneens
een aantasting zijn van het gezag van
het Congolese staatshoofd, die opper
bevelhebber van deze strijdkrachten is,
aldus de secretaris-generaal. Ook vond
hij dat men de Congolezen niet tot een
Tonde-tafelconferentie kan dwingen.
Op hun beurt waren namelijk de Fran
sen bezeten geraakt door razende woede
op de Algerijnse bevolking. Het is ge
beurd, dat Fransen Algerijnen met bijlen
doodhakten nadat eerst het omgekeerde
was gebeurd. Toen een algemeen bloed
bad dreigde, heeft de legerleiding zich
gedwongen gezien alles wat zij aan troe
pen ter beschikking had naar Algiers te
ontbieden, daarbij zelfs kritieke posten
aan het front van troepen ontblotend. Het
bleek onvermijdelijk om ook de para
chutisten te hulp te roepen. Zes regimen
ten kwamen zondag in de loop van de
dag in Algiers aan. Vandaag worden
nieuwe versterkingen verwacht.
Voor het eerst vochten de mohamme
danen in Algiers openlijk onder de vlag
van het bevrijdingsfront. Zelfs van de
moskeeën zag men het groen-wit wappe
ren. Dat verklaart voor een deel de
woede van de Franse bevolking die ver
steld stond over zoveel vermetelheid van
het F.L.N. Het verklaart ook de woede
waarmee de parachutisten op hun tegen
standers zijn losgetrokken.
Steeds weer zag men gisteren Franse
mannen en vrouwen op de para's toe-
rennen en de jongens omhelzen. Honder
den winkels en woningen van Fransen
in de wijk Belcourt waren door Algerij
nen geplunderd. Belcourt heeft derge
lijke tonelen nooit eerder beleefd Daar
op begonnen de Fransen van hun balkons
af op de Algerijnen te schieten met re
volvers en windbuksen. Een pakhuis ging
in vlammen op.
Bijna 2000 parachutisten legden een
hecht cordon rond Belcourt toen de rel
letjes een gevaarlijk punt hadden bereikt.
Om zeven uur gisterochtend rukten ze
de wijk binnen. Voor hen uit reed ech
ter een konvooi kleine auto's van het
Algerijnse bevrijdingsfront, van waar uit
op alle auto's van Europeanen werd
geschoten.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Bij een uitslaande
brand in een pension aan de Nieuwe
Uitleg zijn gisteren twee mensen gewond
geraakt, een man en een vrouw. Zij zijn
met brandwonden naar het ziekenhuis
in het Westeinde overgebracht. De man
was bewusteloos.
De brand brak gisterenavond tegen
half acht uit doordat op een van de
kamers een petroleumkachel omviel. Zon
der dat de pensiongasten er veel erg in
hadden breidde het vuur zich snel uit. In
een paar minuten stonden de hele eerste
en tweede etage in vuur en vlam.
De meeste gasten konden slechts het
vege lijf redden en zagen al hun bagage
en bezittingen verloren gaan.
Drie van hen slaagden erin langs de
reeds brandende trap naar beneden te
klimmen. Een meisje vluchtte het dak
op en riep van daar om hulp. Een vrouw
vluchtte op een balcon en een man hing
half uit het raam. De laatste twee liepen
brandwonden op. j
ROTTERDAM. De zestienjarige
radio-amateur Bert Fisser van de Klei
weg te Rotterdam heeft gistermiddag
zijn bemiddeling aangeboden in een
hulpverleningsactie voor bewoners van
Fortalica in Brazilië.
Op de vijftien-meterband hoorde hij
van de Zuidslaaf Radi uit Belgrado een
oproep aan alle stations in Europa om
een vaccin tegen hondsdolheid.
In Fortalica, vertelde Radi via zijn
zender YU 1 KG, verkeren meer dan
tweehonderd mensen in levensgevaar,
Twintig zijn er al overleden.
Bert Fisser antwoordde over zijn zen
der PAO-PFR dat hij in Nederland om
hulp zou vragen.
Direct daarna kon de Israëlische
amateur Slomo zia zin zender 4x4 MC
in Tel Aviv meedelen dat hij een op
roep had gericht tot de postkantoren in
New York en Rio de Janeiro. Per telex
had Slomo al antwoord gekregen; voor
het gevraagde serum zou worden ge
zorgd.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. Ruim een ton heeft
de Haagse administrateur P.C.W. (57)
de afgelopen tien jaar verduisterd ten
nadele van een handelsvereniging en
een stichting waarvoor hij werkte.
De man werd vrijdag door de re
cherche aangehouden nadat het be
drog door een controle van de hoeken
van beide instellingen was ontdekt.
In de periode van tien jaar schreef
hij geregeld cheques uit voor gefingeer
de betalingen. Het geld inde hij zelf.
Ook nam hij geld uit de kas dat hij
hoekte op fictieve posten.
Hoewel de betalingen via een pen
ningmeester liepen, duurde het tien
jaar voordat men achter deze sim
pele methode van verduistering
kwam.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. De manier, waar
op het rapport-Van Berkum over het
ijzer- en staalproject op Rozenburg we
reldkundig is gemaakt, heeft niet min
der dan een schok in Rotterdam ver
oorzaakt. De Staalstudiestichting, die
reeds jaren met deze zaak bezig is,
maar niet bij de studie van de commis
sie van prof. Van Berkum is betrokken,
heeft het rapport niet ontvangen en de
ze handelwijze acht men in Rotterdam
bijzonder onbeleefd.
De conclusies van het rapport wor
den in grote lijnen niet aanvaard, hoe
wel er steeds sterker met vreugde ge
constateerd wordt, dat Rotterdam nu
vrij is elk initiatief om tot stichting van
een hoogovenbedrijf over te gaan, in
beschouwing te nemen.
Vandaag komt de ondernemingsraad
van de IJmuidense hoogovens bijeen
om bepaalde expansieplannen te be
spreken.
Eigen nieuwsdienst
LOS ANGELES. Het opvangen-in-
de-lucht van capsules die zijn uitge
stoten door kunstmanen begint voorde
vliegers van de luchtbasis Hickham op
de Hawaii-eilanden routinewerk te
worden.
Hetafgelopen weekeinde haalden zij
dit kunststukje voor de derd'e maal
uit, en de man die het deed, kapitein
Gene Jones, bracht daarmee zijn twee
de achtereenvolgende berging-in-de-
lucht van een kunstmaan-capsule op
zijn naam.
De capsule die zond'ag werd opge
vangen met een grijpapparaat, dat on
der aan het vliegtuig van Jones hing,
werd op radiografisch bevel van een
'Commandopost op aarde uitgestoten
door de woensdag gelanceerde kunst
maan Discoverer 18, die toen aan d<e
48ste omwenteling om de aarde bezig
ANTWERPEN (ANP). Het 16.000-
ste zeeschip van dit jaar is vrijdag Ant
werpen binnengelopen, hetgeen een
nieuw record voor deze havenstad is.
In 1958, toen dit aantal voor het eerst
werd bereikt, kwam het 16.000ste schip
pas op 24 december binnen.
SINT PHILIPSLAND. Het vijfjari
ge dochtertje van de familie Van Stien
uit Anna-Jacobapolder is zaterdag op de
boerderij van haar vader in de modder
gestikt.
Het kind heeft al spelende een zwaar
ijzeren hek omver getrokken. Dat viel
over het meisje heen en drukte het vast
in de modder. Het kon niet meer over
eind komen.
Advertentie
was en ongeveer twee miljoen kilome
ter had afgelegd.
Vierde
Het was de vierde Amerikaanse
kunstmaan-capsule die behouden naar
de aarde terugkeerde, en d'e derde die
in de lucht werd opgevangen. Een van
de vier werd uit zee opgevist.
Kapitein Jones viel voor de tweede
achtereenvolgende maal door een toe
val de eer te beurt. Op 14 november
was hij het d'ie de capsule van Disco
verer 17 opving als vervanger van de
commandant van het vliegtuig dat toen
onder zijn bevel stond. Zondag was hij
weer invaller, en weer was het met
zijn vliegtuig dat de buit werd binnen
gehaald.
135 kilo
De ongeveer 135 kilo wegende cap
sule werd na d'e berging overgebracht
naar het Amerikaanse vasteland, waar
onderzocht zal worden in hoeverre de
levende organismen daarin bescha
digd waren door kosmische en andere
stralingen in de wereldruimte. De uit
slag van dat onderzoek is van groot
belang voor de zeven mannen die in
opleiding zijn voor de eerste tocht van
een Amerikaan in een kunstmaan om
de aarde.
TOKIO (AP) De communistische
strijdorganisatie Pathet Lao zou vol
gens radio-Peking bij Paksane in Laos
een Amerikaans verkenningstoestel met
vier inzittenden hebben neergeschoten.
De stoffelijke overschotten waren ge
borgen, aldus radio Peking, die niet
meedeelde wanneer het toestel was
neergeschoten. De Pathet Lao beschul
digt de Verenigde Staten ervan de recht
se generaal Foemi Nosavan militair te
steunen in zijn strijd tegen het leger
van de koning.
Toen tegen half vier schipper Pronk
als laatste van boord was geklommen,
ontbrak er nog een lid van de beman
ning. De zeventienjarige Evert J. M.
Spaans uit Scheveningen was niet langs
de lijn van boord gekomen. Het laatst
had men hem gezien in het vooronder,
dat inmiddels geheel onder water moest
staan. Men neemt aan dat matroos Spaans
daar is verdronken.
De logger is gisteren doormidden ge
broken. Het schip is voortdurend in be
weging. De golven slaan er steeds over
heen. Monotoon galmt de scheepsbel bij
iedere beweging van het wrak over de
zee.
PARIJS President de Gaulle
heeft volkomen onverwachts
een verandering in zijn reisplan
voor vandaag aangebracht. Hij
zal Philippeville niet bezoeken,
maar naar Biskra gaan. Een
reden voor deze verandering
is niet opgegeven.
De Scheveningse vissersbevolking heeft
nogal wat kritiek op het langzame
tempo van de overigens moedige
redding. Men verbaast zich er over dat
aan de kop van het gevaarlijke haven
hoofd geen strandreddingsmiddelen voor
handen zijn.
Yan onze correspondent
EMMEN. De door sneeuw en re
gen gladde Drentse wegen hebben dit
weekeinde twee doden geëist.
In Oosterhesselen slipte de accountant
G. W., Geurts uit Emm en zaterdag met
zijn auto tegen een boom. Hij werd ge
dood.
In het Emmer Diaoonessenhuis over
leed zaterdagavond de 21-jarige mejuf
frouw M. Schreurs uit Erica. Zij was
met een schedelbasisfractuur opgeno
men na een slip- en valpartij met een
bromfiets.
Het KNMI In De
Bilt berichtte gister
avond om 23.15 uur
Verder toenemende
bewolking met la
ter kans op enige
sneeuw, overgaand in
regen. Zwakke tot
matige wind, over
wegend uit weste
lijke richtingen. On
geveer dezelfde mid-
dagtemperaturen.
MIES JE: ErwteiïSocpweer.
13 december: zon op- 8.40, zon on
der 16.29 uur. Maan op 2.04, maan on
der 13.57 uur.
ROTTERDAM De procureur-ge
neraal bij het hof van justitie, mr. G.
W. von Meyenfeldt, ziet af van vervol
ging van de bestuursambtenaar mr. R.
Gonsalves. Hij is, zo melden Het Vrije
Volk en Het Parool, tot die conclusie
gekomen omdat de verantwoordelijk
heid voor het optreden bij de pacifi
catie van de Baliemvallei, volgens
hem meer bij ae resident van Hollan-
dia mr. F. J. W. 'Eibrink Jansen en
gouverneur Platteel ligt dan bij mr.
Gonsalves zelf.
In het rapport dat mr. von Meyen
feldt over zijn onderzoek naar klachten
over het optreden in de Baliemvallei heeft
opgesteld, zou hij tevens hebben gead
viseerd mr. Gonsalves niet in zijn functie
te handhaven. Verder zou hen wensen
dat afstand wordt genomen van het be
leid van gouverneur Platteel in deze
kwestie en dat de positie van justitie en
politie op Nieuw-Guinea wordt herzien.
Hij zou die wensen zelfs als voorwaarde
hebben gesteld voor de hervatting van
zijn werk in Hollandia.
Mr. von Meyenfelt heeft zijn rapport in
gediend bij minister Toxopeus gouver
neur Platteel en het hof van justitie te
Hollandia.
Uit het rapport zou volgens Het Vrije
Volk blijken dat mr. von Meyenfeldt zijn
onderzoek niet is begonnen naar aan
leiding van „soosgeruohten", maar op
grond van feitelijke klachten, onder meer
van Papoese politiemannen.
Het onderzoek naar de twee Inciden
ten waarbij drie doden zijn gevallen zou
volgens het rapport slechts een keus zijn
uit een duidelijk groter aantal gevallen.
Evenzo zou het staan met gevallen van
mishandeling en van platbranden.
De woordvoerder van het ministerie
van binnenlandse zaken deelde gister
avond mee dat er in dit stadium geen
enkele aanleiding was voor enig com
mentaar van de zijde van het ministerie
Staatssecretaris Bot, die is belast met de
zaken Nieuw-Guinea betreffende, is op
het ogenblik in Nieuw-Guinea. Het ligt
voor de hand dat er met het rapport-
van Meyenfelt niet-s zal gebeuren voor
keert t d6Ze W86k in Nederland terug-
Eigen nieuwsdienst
i In Weak, in Austra
lisch Nieuw-Guinea. is de Papoese kok
die daar vorige maand een scheepsoffi-
cier van de K.P.M. met een bijl had
gedood, vrijgesproken en op vriie
voeten gesteld. J
De verdediger van de kok voerde aan
dat deze uit zelfverdediging had ge"
handeld omdat de officier hém met een
mes had bedreigd. n
u
