Milo Anstadt monteerde beelden uit herfst 1940 Het harde geslacht DE NATUUR I 1 1 1 1 i i KAPPIE EN HET IJSBERGRAADSEL-! BRUYNZEEL BALPENNEN AA I yrJfcjT Uit de kerken Vrijdag 25 november 1960 ZEEUWSCH DAGBLAD Pag. 2 Als vanavond de KORTGENE KRIJGT JACHTHAVEN DOOR DICNATE ROBBERTZ Demonstratieve staking bij P. Smit heeft een feestelijke verrassing voor U Foto's gemaakt uit vliegtuig: geen straf FLITS GORDON in het heelal Dan Barry SJAANTJE Ernie Bushmiller DE TINTELS in en om uw huis Samenkomsten V.E.G. klok acht uur slaat en de derde aflevering van het grote Neder landse televisiedocument „De Bezetting" een feit is geworden zijn alle medewerkers blij dat het zover is. Er is daarmee dan een eind gekomen aan een maand van uiterst intensieve en nauwgezette voorbereiding die een dergelijk onderwerp ver eist. En wat het televisiewerk betreft is het vooral Milo An stadt, als realisator en regisseur, die hard aan een adempauze toe is: De laatste anderhalve week is hij namelijk de montageruim te in Bussum tussen 's morgens 9 uur en middernacht vrijwel niet uitgeweest. „Kun je me in het kort de gang van zaken vertellen?" „Een ogenblikje," zegt hij ver ontschuldigend zonder zijn ogen van het flauw verlichte matglas af te wenden, waarop professor Presser verschijnt met de woorden: „Toen na de zomervakantie van 1940 de lessen weer begonnen waren, kwam het gerucht dat de Joodse leraren ontslagen zouden worden en eind 1940 was het zover." 115 „Ja, hier stoppen," zegt Anstadt snel tegen Bert Visser, de technicus met het engelengeduld, want het is inmid dels wel voor de tiende keer dat de woorden van deze Joodse hoogleraar door de kleine ruimte klinken. „Zijn ogen zijn hier omhoog, een goed punt voor een overgang." Visser knipt en plakt, de overgang klopt waarop hij haastig vertrekt om even te gaan eten. Milo Anstadt blijft, maakt een licht wiegende beweging met zijn hoofd ten teken dat hij zijn gedachten aan het hergroeperen is en steekt dan, ZATERDAG 26 NOVEMBER t RADIO 1 HILVERSUM I, 402 M ochtend KRO: 7.00 Nws: 7.15 Gewijde muz; 7.30 V d jeugd: 7.40 Gram; 7.45 Morgengebed en overweging; 8.00 Nws; 8.18 Gram; 8.50 V d vrouw; 10.00 V d kleuters; 10.15 Klas sieke en moderne meesterwerken uit de Franse muz. literatuur; 10.45 Gram; 11.00 V d zieken; 11.45 Gram. middag 12.00. Middagklok - noodklok: 12.03 Me. tropolè ork en soliste (Om 12.30—12.33 land- en tuinb.meded); 12.50 Act; 13.00 Nws; 13.15 Zonnewijzer; 13.20 Lichte muz; 13.50 V d jeugd; 14.00 Amateursmuz; 14.20 Kunstkron; 14.50 Franse les: 15.10 Gram; 15.30 V d jeugd; 16.00 Gregoriaanse zang; 16.30 Instr octet: 16.50 Lichamelijke opvoe ding en sport, lezing; 17.00 V d jeugd. avond 18.00 Gitaarspel; 18.15 Journalistiek week- overz; 18.25 Lichte muz; 18.45 En nu mijn geval, vragenbeantw; 19.00 Nws; 19.10 Act; 19.25 Memojandum; 19.30 Licht progr; 19.50 Lichtbaken, lezing; 20.00 Kamerork en so list; 21.00 U bent toch ook van de Partij?, lezing; 21.10 Gevar progr; 22.25 Boekbespr; 22.30 Nws; 22.40 Wij luiden de zondag in; 22.45 Samenspraak der herders, lezing; 23.05 Meesterwerken v d religieuze muz, muzik lezing; 23.5524.00 Nws. HILVERSUM II, 298 M ochtend VARA7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram; 8.00 Nws; 8.18 Gram; 8.50 Voor u en uw gezin, lezing; 9.00 Gym v d vrouw; 9.10 Gram VPRO: 10.00 Samen thuis, lezing; 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Gevar. progr. middag 12.00 Lichte muz; 12.30 Land- en tuinb. meded; 12.33 Nieuwe gram m comm; 13.00 Nws; 13.15 Sport ui tz; 13.40 Lichte muz; 14.00 V d jeugd; 14.35 Gevar progr; 16.45 Vragenbeantw; 17.00 Jazzmuz; 17.30 Week- journ. avond 18.00 Nws en comm; 18.20 Jazzmuz: 18.35 Zigeunermuz; 19.00 Kunstaet. VPRO: 19.30 Actie Toltèn; 19.55 Deze week, lezing VARA: 20.00 Nws; 20.05 Gevar progr; 21.15 Soc comm; 21.30 Lichte muz; 22.00 Scara- mouche, hoorsp (dl 7); 22.30 Nws; 22.40 Licht progr; 23.05 Oude popul gram; 23.25 Gram; 23.55—24.00 Nws. TELEVISIE NEDERLAND AVRO: 17.00—17.30 V d kind. NTS: 20.00 Journ en weeroverz. AVRO: 20.20 Actueel progr; 20.30 De dans door de eeuwen heen, licht progr: 21.00 Amus muz; 21.2022.20 In de hoofdrol: Te gast bij Mies Bouwman..., DUITSLAND 15.45 Gevar progr; 17.5018.25 Havens, handelaren, Hanzeaten, filmrep. (Regionaal progr: 14.00 WDR: Die Woche Hier und Heute, weekjourn; 18.45 NDR: Die Nord- schau; WDR: Hier und Heute, journ; 19.25 NRD: Uit New York meegebracht. WDR: Wens iets); 20.00 Nws; 20.25 Muzik show; 22.00 Filmrep v d beklimming van het grootste dak v d Dolomiten. Daarna: Het woord voor de zondag. BELGIE VLAAMS 17.0018.00 V d kind; 19.00 Tussen water en wind, filmpropr; 19.30 De week in beeld; 20.00 Nws; 20.30 Quizprogr; 21.00 TV-feuill; 21.30 Zangrecital; 22.00 De ontdekking van de oceaan, rep; 22.30 Nws; Milo Anstadt (rechts) in gesprek met de technicus Bert Visser. bijna twee weken lang monteren van 's morgens tot middernacht. voorzichtig zijn woorden kiezend, van wal. „Lou de Jong maakt het scenario, voor zover nodig in overleg met zijn wetenschappelijke staf van Oorlogs documentatie, en dat eerste ontwerp bespreekt hij met Ben Klokman en mij. Hij bezit zo'n ruime televisie ervaring dat zijn ideeën bijna altijd direct te realiseren zijn. Dan benadert hij de mensen die uitgenodigd moeten worden om herinneringen op te halen en die sturen dan gewoonlijk een con cept in van wat ze gaan zeggen. Alles radio vandaag VRIJDAG Maastricht staat in de schijnwerper in het klankbeeld Land zonder grens, waarmee Hilversum I de avond opent. Om 21.00 kunt u op deze zender weer het doorgaans uitstekende Thea ter Andersom horen, dit keer met het muzikaal verluchte luisterspel De Ballade van Don Estoban. Lichte klanken; Hilversum 2 18.20 Willy Alberti, 19.10 Rita Keys; Hil versum 1 19.40 Vliegende schijven, 22.50 Pirouette. televisie vandaag VRIJDAG Vanavond kunt u de derde aflevering zien van de indruk wekkende documentaire serie over de bezettingsjaren (20.001. Verder brengt Joop Simons weer Parijse nieuwigheden in zijn Magazi ne de Paris (21.05), terwijl Jan Cot- taar's sportrubriek de avond afsluit (21.35). Via Langenberg zien we vanavond om 20.25 de familie Hesselbach. Daar na om 21.15 brengen we met Jürgen Neven-duMont een bezoek aan Tsjecho- slowakije, dat „Het rode paradepaard je" wordt genoemd. KORTGENE. De eerste subsidie voor een werk in het Zeeuwse Meer is verleend. Het ministerie van economi sche zaken heeft het gemeentebestuur van Kortgene laten weten, dat het kan rekenen op een bedrag van 27.000. Het zal de bijdrage van het rijk zijn voor de aanleg van een jachthaven in Kort gene op Noord Beveland. Daarmee zal 85 procent van de kosten zijn gedekt. Kortgene zal hierdoor de eerste ge meente zijn in het gebied van het Drie- eilandenplan die met zijn jachthaven een bijdrage gaat leveren voor de ont wikkeling van het toekomstige recreatie gebied daar. Op Walcheren, Noord- en Zuid-Beveland bestaan grote verwach tingen van de ontwikkeling van het watertoerisme. In Kortgene is al beslo ten. dat er een pension zal worden ge bouwd. De gemeenteraad heeft de ga rantie op zich genomen voor rente en aflossing van een geldlening groot 500.000. staat nu zwart op wit en de realisatie kan beginnen." Rechercheur De deur gaat achter ons open en Ben Klokman komt binnen. „Hij kan je mooi over zijn aandeel vertellen!" „Noem me maar rechercheur," be gint Klokman, „want ik houd me bezig met het opsporen van het authentieke foto- en filmmateriaal dat we nodig hebben. Soms breng ik hele dagen door in de kluis van het Filmmuseum in Castricum, dan weer ben ik achter particulieren aan die voor ons belang rijke foto's of stukjes film in hun be zit moeten hebben. In de vorige aflevering bijvoorbeeld kwam een kort gedeelte voor over Anjerdag 1940, je weet wel, die mani festatie in Den Haag op Prins Bern- hards verjaardag. Ik vond het ergens in de kluis, min of meer toevallig, het was nog nooit eerder gedraaid. En dat zijn natuurlijk waardevolle vond sten." „Dan is ons eigen filmwerk aan de beurt," vervolgt Anstadt als Klokman is vertrokken, „het filmen dus van de getuigenissen. We doen dat bij de mensen thuis of op de plaats van handeling: het is een heel karwei om dat ik iedere verklaring minstens twee keer moet opnemen." „Hoe komt dat?" „Ten eerste kan ik de kijkers niet steeds maar hetzelfde plaatje laten zien, nu eens dichtbij dan weer van verderaf. Maar bovendien wil ik niet dat de getuigen van papier lezen, het moet echt van binnenuit komen en dat brengt natuurlijk vaak verspre kingen met zich mee. Ik maak dus een montage van twee of drie, soms vier opnamen waarmee ik wijdlopigheid voorkom en de spanning behoud." In de uitzending van vanavond waarin de eerste anti-Joodse maat- maatregelen worden behandeld komen liefst 21 getuigenissen voor, d.w.z. ruim een week filmen en bijna twee weken achter eikaar monteren. „Als alles zwart op wit staat moeten de historische filmflitsen nog van pas sende muziek of geluidseffekten wor den voorzien en dan is de dag van de uitzending aangebroken die we door brengen met het repeteren van de overgangen van film en fotomateriaal op het gesproken woord van Lou de Jong." Dit precisiewerk is Milo Anstadt, zoals we de vorige keren hebben ge zien, wel toevertrouwd. 55 De stem van Joanna had een die pe, vermoeide klank. Het was alsof met ieder woord weer iets verloren ging van wat nog overgebleven was. Joris en Joos komen terug, Joan na. Waarom denk je dat wij zoveel verkeerd gedaan hebben? Als ik mijn fouten kende, zou ik ze voor God willen boeten, maar ik ken. ze niet. Ze gaf geen antwoord maar ging verder met bidden. Langzaam gleed de paternoster tussen haar vingers door. Het zachte prevelen van haar stem, tussen de aanzwellende en weer krimpende stormvlagen, maak te Adriaen rustiger. Bij het tiende Onze Vader begon hij met haar mee te bidden. Ze baden ook voor Joos en Joris Toen leunde Joanna achterover in de stoel alsof ze zo het einde van de verschrikkelijke nacht wilde af wachten. De ochtend was niet ver meer. toen Jurein voor de tweede keer boven kwam. Hij zag er nog ellendiger uit dan de eerste keer en bleef bij de deur staan. Wat sta je daar. Ju- rein? Heb je weer duivels gehoord? spotte Adriaen. De dijk.stamelde de knecht, gebroken! Joanna keek naar hem met wijd open ogen. Gebroken? Gebroken, zeg je? herhaalde Adriaen. Je liegt het, Ju- rein! De dijk is stevig genoeg. De knecht schudde zijn hoofd. Met bevende stem vertelde hij dat de boe ren van Lodycke al binnen de poort waren. Het land stond onder water. Iedere minuut steeg de vloed. Op planken en boomstammen dreven de dorpelingen rond. Zij, die in een ste viger huis woonden, zaten op de zol der of op het dak. De boeren die binnen de poort waren vertelden din gen over het vee dat omkwam, over paarden die weggedraafd waren maar toch achterhaald werden door het veel snellere water. Joanna was opgestaan. Ze ging naar beneden. Omdat zijn heer bleef zwijgen, schuifelde ook de knecht weer weg, haar achterna. Op het bin nenplein en in de vertrekken van het dienstvolk was rumoer en ge schreeuw. Toen het lichter werd begon de storm af te nemen, maar de wind bleef uit het Noordwesten waaien, hard en snijdend. Adriaen was naar de toren geklommen, toen hij het ge rucht van de vluchtelingen gehoord had en het huilen van hun vrouwen en kinderen. Daar was alleen het donderende geluid van de wind. Zo hoog zouden ze hem niet volgen. Hij geloofde niet, dat het zo erg was als Jurein gezegd had. Maar toen hij het luik wegnam, dat aan de binnenkant voor het raam ge klemd zat, zag hij alleen nog water. In de grauwe ochtend leek het land één eindeloze zee, met hier en daar opstekende zwarte gedaanten. Er dreven voorwerpen rond, die opgetild en vooruit gestuwd werden door de vloed. Adriaen kon niet onderschei den wat het was. Mensen? Of vee, of huisraad? Zijn boeren? Joris had hun kant gekozen. Joris zou wel on derdak hebben gevonden tegen het noodweer, op de een of andere hoe ve. Joris komt terug, had hij tegen Joanna gezegd. Zou hij terugkomen? Mét de boeren?Of zouden ze hem brengen? Adriaen van Romerswale stootte het raam open. De wind greep in zijn haar, dat wild om zijn hoofd wapperde. Maar hij kon van zijn to ren uit niet zien wat daar beneden omdreef. In de hof van de heilige Wolfert werden de ontbladerde struiken plat geslagen tegen de verregende aarde. Een lage, grauwe lucht, die alles versomberde hing boven het huis en het park. De wind floot en gierde en rukte aan luiken en vensterhaken. Berta zat voor één der ramen en keek naar de grote regendroppels, die af en toe tegen het troebele glas uit elkaar spatten. Toen de eerste ruwe najaarsvlagen over het land waren gekomen, had ze Lodycke verlaten. Heel de zomer was ze daar gelukkig geweest. De eenzaamheid en de vrees voor alles wat ko men moest was van haar afge gleden. ze had gedacht, dat ze sterk genoeg was om terug te keren naar Wolfertshuis, waar ze wilde dat haar kind geboren zou worden. Bovendien kon Claes iedere dag thuiskomen van zijn reis naar Duitsland: Ei genlijk verlangde zij niet zo zeer naar zijn komst, maar toch wilde zij er voor zorgen dat zijn huis niet leeg zou zijn als hij kwam. De dagen duurden lang in het stil le huis en het kind begon zwaar te wegen. Het regende veel en Berta was van haar kinderjaren af altijd verdrietig geworden door grijs en slecht weer. De vrolijke praat van Nelleke kon de donkere gedachten niet verdrijven. Huiverend van de kou zat ze voor het venster te wach ten, zonder dat ze zelf wist waarop. Op Arjen, waar ze in de afgelopen zomer zo graag veel mee had wil len praten? Hij had nooit tijd gehad om bij haar te komen zitten. Als hij nu kwam, zou ze niet meer weten, wat ze tegen hem zeggen moest. Ze voelde zich zo log en zwaar. Het z»u voor haar mooie, jonge zwager niet prettig zijn om lang bij haar te blij ven. Hij, met zijn lenige gang en hoofse manieren. Berta trok het warme schouder manteltje dichter om zich heen en keek naar de met zoveel -zorg aan gelegde parken en plantsoenen. Ze lagen vol met afgerukte takken en met dorre bladeren en afval dat op hopen gewaaid was. Het werd zo donker, zij wilde Nelleke roepen om licht te maken. Maar bij het opstaan schoot er zo'n hevige pijn door haar lijf dat ze het uitschreeuwde. Het zinderde en scheurde in haar hersens tot je niet meer kon1 denken. Steu nend hing ze tegen de tafel... Toen trok het plotseling weer weg en kwam ze tot zichzelf. (Wordt vervolgd) Advertentie ROTTERDAM. Enige honderden arbeiders van de machinefabriek en scheepswerf van P. Smit jr. te Rotter dam hebben gistermiddag het werk neergelegd. De stakers zeiden te han delen uit protest tegen de gang van zaken bij de loononderhandelingen. Hun actie richtte zich tegen degenen, die volgens hen „het uitvoeren bemoeilij ken van de overeenkomst, die de werk gevers- en werknemersorganisaties heb ben bereikt in de vakraad". Het was de bedoeling, dat het werk vandaag normaal zou worden hervat. Advertentie 7% De prachtige INDUS-kalender met 12 schitterende kleurenfoto's van Zwitserse landschappen ontvangt U gratis bij aankoop van een INDUS- horloge in de periode van 21 November tot 31 December 1960. Tegen inzendingaan' INDUS-HORLOGES ROTTER DAM" van garantiebewijs of aankoopbon, door U ontvangen bij aankoop in genoemde periode, wordt U de fraaie INDUS-kalender franco thuis gezonden. Uw horloger juwelier zal U gaarne een der fraaie kleurenfoto's vrijblijvend tonen. mfil In de kfeuren rood, groen, blauw en zwart. In etui BERGEN OP ZOOM. De sportvlie ger A. B. stond gisteren voor de kanton rechter in Bergen op Zoom terecht, om dat hij vanuit een vliegtuig foto's had gemaakt van een bedrijf in Bergen op Zoom. Een getuige van de luchtvaartrijkspo- litie verklaarde, dat alleen foto's mo gen worden gemaakt uit commerciële toestellen, die worden gebruikt voor goederen- en passagiersvervoer. Daar van was hier volgens hem geen spra ke geweest. Verdachte bestreed dat. Ik maak re gelmatig sleepvluchten, gooi strooibil jetten uit, heb bij de watersnood gehol pen en tijdens de hongerwinter vogels uit de lucht van voedsel voorzien. Ook heb ik op medisch advies zogenaamde kinkhoest vluchten gemaakt. Mijn vliegtuig wordt wel degelijk ge ëxploiteerd, dus is hier van overtreding geen sprake, concludeerde verdachte. De officier van justitie, mr. E. H. Thijssen uit Breda, kon dat standpunt billijken. Hij vond dat niet was bewe zen, dat de wet was overtreden. De kan tonrechter ontsloeg B. van alle rechts vervolging. door dOORCOOKEHETMEDIseMONDER- n1ic!tAuÉ? g^i^sroaKHe^pooB-V j3ggi*u9 NIET IN OROE. J» IS SPANNING- ENUWEN-ALUCMTl'TIS] WAT EN ZWARE VÊRANTWCOR-i WORPT BUJKHEID.COOK&HEEFTI MIJN Pr BESTURINGSM ECHéWIW FUNC- MEMEeoNrwORPEN-eN IEMANDAN0ERS KRIJGT g^^»,.HETTOeSrEL-VAN' %PE GROMP. HOOGTE DERAND VANDE CÜMFKRING. DAAR LOS JIJ HEMAFJPLITSJOMHET AU IN 21JN BLIJVENDE f I-s.JiH V BAAMTE BRENGEN». opera mundl KFS a wnnwiiiiiiuiniiiuiinwiiDiii p s s j door 1 fBLIJF VAN DIE APPELs\ r=^V"b \AF, ZE ZIJN VAN MfJN BOOM^I J|. EN WAT IS HET EXCUUS VANDAAG— TINTEL IK ONTMOETTE EEN OUDE Kerf NIS—HAD IETS AAN Z'JN BEEN ZAG HEM DE STRAAT OVER STEKEN - BUS GEMIST - VOL GENDE GENOMEN VERKEERSOPSTOPPING j EN IK. KWAM NET UIT DE BUS TOEN HOUD MAAR OP-HET IS I ZO'N BOEIEND VERHAAL. 1 DAT IK LIEVER OP OEVER- I FILMING WACHT y-r~J68 immuun, Rode aalbessen kan men met veel succes in eigen tuin kweken; ze kunnen nu besteld worden. Doe dat bij een soli de firma. Ze houden wel van een zonnig plekje, doch het is niet erg als ze op het heetst van de dag een beetje in de schaduw komen. Ze verlangen wel vol doende ruimte; die kleine struikjes zien er niet naar uit dat ze binnen enkele jaren zo veel ruimte in beslag kunnen nemen, doch ze hebben heus wel een onderlinge ruimte van een paar meter nodig. Er zijn ook witte of gele aalbes sen. Die smaken ook prima. 65. De Lutjewierse havenpolitie, die was gekomen om de vreemde ijsberg te onderzoeken, ging niet over één nacht ijs. Zij besloot met het ongevaar lijkste te beginnen en dat was de lege Kraak, die achter aan de berg hing. Dit alles was jammer voor Kappie en zijn mannen, want in de berg ging het er heet toe. „Geef je over!", riep Kappie, die door de piraten, was ingesloten. „Over al is de politie!" Geldjeslijmer lachte hatelijk. „Dan zullen wij de politie eens od hun neus laten kijken!" brulde hii. „duiken, mannen!" Kappie zag hoe de stuurman een der hefbomen greep. Met eer. sprong wierp hij zich bovenop hem. Hierop ontstond een verwoed geworstel tegen het instru mentenbord, waardoor de ijsberg druk begon te kantelen, te duiken en weer te stijgen. De maat stond er op een af- stand jammerend bij. Tenslotte werd de overmacht Kappie te machtig. Hij werd bij het paneel weggesleurd en vlak daarop begon de berg te zinken. Kappie en zijn mannen waren verder van huis dan ooit. Op hulp van buiten af hoefden zij niet te rekenen, want de aanblik van- de ijsberg, die slingerend in het water danste en borrelend onder- zonk, had alle politieboten met gillende sirenes uiteen doen stuiven Broepen te Windesheim: A. F. Pe- schar te Ballum en Hollum. Beroepbaarstelling: De heer H. J. Pol, kand. Kranenburgerweg 70 te Den Haag stelt zich beroepbaar. WEMELDINGE De jaarlijkse drie daagse evangelisatie samenkomsten van de Vrije Evangelische Gemeente wor den gehouden op dinsdag 29, woensdag 30 november en donderdag 1 decem ber 1960. Het algemene onderwerp voor deze conferentie luidt ,,Een open oog en een open hart voor de zegen Gods". De dienst op Dankdagmorgen (woens dag) begint om 10 uur en die van don derdagmiddag om 2.30 uur. De avondsa menkomsten beginnen telkens om 7.30 uur. De sprekers op deze conferentie zijn: ds. A. J. Buurman uit 's-Gravenhage, ds. W. de Goede uit Oude Bildtzijl, ds. D. de Jonge uit Yerseke, terwijl de plaatselijke predikant ds. J. G. Niewöh- ner de leiding heeft. Medewerking is toegezegd door zang en meisjeskoren. De toegang is vrij en iedereen is har telijk welkom.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1960 | | pagina 2