In 1962 instelling
derde klasse
van
zuid
een
ODETTE CHURCHILL
KRIS
CETALAC
KNVB HAKTE DE KNOOP DOOR
FILMS
door Zeeland
Duitse kustvaarder strandde
ter hoogte van Zoutelande
NOG ENKELE MAANDEN
Vijfhonderd jaar geleden:
eerste apotheek in Zeeland
afdelingsclubs zullen
seizoen promoveren
Vier
dit
u mf\{
K ;i
Pag. 5
Nieuwe film van Christelijke Filmactie
Dameskrans „Indonesië"
hield verkoping
A.R. Kiesvereniging
vergaderde
V olleybalnederlaag
Nederlandse dames
Bergimgsvaartuigen liepen
vergeefs uit
Verbouwing „Kaj Munck"
in Hansweert
Herstel weg Annapolder
- Terhole aanbesteed
van Ceta Bever
7" ÏP\ 1
Vliegeropleiding
in België
wanöeLinqen öoor öe zeeuwse histoRie
Werkplaats minder validen krijgt gestalte
Zwembad voor
poliopatiënten
Nieuwe boeken
/.kieruag o november
'vv SLH DAGBLAD
Van onze sportredacteur
MIDDELBURG Vier Zeeuwse
zaterdagclubs uit de afdeling Zee
land zullen aan het eind van dit
seizoen in aanmerking komen voor
promotie naar de landelijke vierde
klasse (vierde klasse zuid). Daarna
zal door toevoeging van een aantal
verenigingen uit het Land van
Heusden en Altena en eventueel
de kampioen van de afdeling Dord
recht overgegaan worden tot de
instelling van twee gemengde
Zeeuws-Brabantse vierde klassen
zuid met een jaar daarna promotie
mogelijkheid naar een nieuw in te
stellen derde klasse zuid.
Deze beslissingen vielen in een te
Roosendaal gehouden bijeenkomst,
waarop aanwezig waren het KNVB-
sectiebestuur zaterdagvoetbal en een
bestuursdelegatie van de KNVB afde
ling Zeeland. Bondsvoorzitter A. L. M.
Schroder woonde de besprekingen bij.
Onderwerp van gesprek vormde zoals
uit de beslissingen valt op te maken de
opbouw van distrikt Zuid I (zaterdag-
Voetbal), terwijl tevens de ontworpen
promotieregeling en de voorgestelde
competitiewijziging op de agenda wa
ren geplaatst. De afdeling Zeeland ver
klaarde zich uiteindelijk bereid met de
ongetwijfeld ingrijpende wijziging ak
koord te gaan.
Niet provinciaal
Het feit, dat destijds juist terwille
Van de Zeeuwse en tegen de zin der
Brabantse clubs de zogenaamde Zeeuws-
Brabantse vierde klasse werd ingesteld
en de omstandigheid, dat de nieuw in
te stellen twee klassen niet provinciaal
zullen worden ingedeeld, zijn voor het
bestuur van de afdeling Zeeland aanlei
ding geweest het aanvankelijk ingeno
men afwijzende standpunt te herzien
om daardoor de Brabanders in hun ge
rechtvaardigde verlangens tegemoet te
komen. Temeer omdat vasthouden aan
de oorspronkelijke zienswijze slechts
verschuiving van de moeilijkheden zou
betekenen en onder meer zou leiden tot
een voor de Zeeuwse vierde klassers
zeer onaantrekkelijke indeling.
Wij moeten bekennen zeer verheugd
te zijn met de genomen beslissingen. Er
komt dus een derde klasse zuid, al zal
deze een jaar later worden ingesteld dan
wij eigenlijk zoudén hebben gewenst. Im
mers de sterkste ploegen van de huidi
ge competitie van de vierde klasse zuid,
Arnemuiden, Dinteloord en Good
Luck, zijn so wie so kandidaten voor
de nieuw in te stellen derde klasse. Ko
men deze ploegen of een of meer ervan
volgend seizoen niet op een plaats, die
recht geeft op promotie naar de derde
klasse, dan zou naar onze mening toch
de gelegenheid moeten worden gescha
pen deze clubs te doen promoveren. Ge
beurt dit niet, dan schuilt er o.i. een
onbillijkheid in de aanvullingsregeling,
die ongetwijfeld zal worden getroffen.
In elk geval zou naar onze mening
de kampioen van de vierde klasse zuid
van dit seizoen als ook nummer twee,
onmiddellijk in de over twee jaar
draaiende derde klasse moeten wor
den geplaatst. Reeds enkele seizoe-
De hel van Birma
De wanden van de pas fraai geres
taureerde zaal van het Grand Theater
in Goes trilden gisteravond van rate
lend mitrailleur- en knallend geweer
vuur, In de film De hel van Birma,
die vertoond wordt tot en met maan
dagavond, komen alle verschrikkingen
en ellende van de jungleoorlog op het
publiek af, maar ook de heldhaftige
strijd van de Engelsen in de rimboe,
waarin de soldaten aan de lopende
band sneuvelden. Onverbloemd en rea
listisch wordt de jungle-oorlog in deze
film uitgebeeld.
Slavenjagers van Afrika
In Alhambra in Vlissingen vervult
Robert Taylor de hoofdrol in Slavenja
gers van Afrika. Rond de aanleg van
een spoorlijn in dit broeierige wereld
deel ontstaan ernstige conflicten die
echter allen tot een goed einde komen.
Weinig originaliteit maar vele goede na
tuuropnamen, die het zien van de film
ten volle waard maken.
De Pelsjager van de
Slangeririvier
De regisseur van de De Pelsjager
van de slangenrivier, onder welke ti
tel dit weekeinde een wild-west produkt
in het Luxor Theater draait, is van een
beetje vuurwerk niet teruggeschrokken.
Tijdens ernstige moeilijkheden tussen
blanken en Sioux-indiatien redt de
wakkere pelsjagers een gewond meisje
uit de handen van een gemene Indi
aan. Na de nodige gevechten wordt vre
de gesloten en leven de pelsjager en
het slachtoffer nog lang en gelukkig.
Maigret en het raadsel van
Saint-Fiaere
De voortreffelijke Franse acteur Jean
Gabin is in de uitbeelding van de be
roemde commissaris Maigret uit de
sDeurdersroman van Simenon m de Lim
Maigret en het raadsel van Saint-Fia-
ere. de spil waar alles om draait. Het
raadsel in deze film is een moord, die
in een oud Frans kasteel is gepleegd en
die Maigret na veel moeilijkheden weet
op te lossen. Een uitstekende sfeerteke
ning en puntige dialogen maken deze
film tot een juweeltje in zijn soort. In
City, Middelburg.
Kop opkiezen op elkaar
Een Britse lachfilm van het oude, be
proefde lach-of-ik-schiet-genre is in het
Electro-theater in Middelburg te bewon
deren. De lotgevallen van een groepje
patiënten, die in een vreemdsoortig zie
kenhuis vreemde situaties scheppen en
meemaken. Voor de liefhebber van sim
pele. recht-door-zee grapjes valt er veel
te genieten.
Bij het groepsfeureau van de rijks
politie te Kapelle zijn inlichtingen te
verkrijgen over de volgende gevonden
voorwerpen', ring met twee sleutels,
rubberlaarzen, kinderhandscfioen, fiets-
pompje, zakhorloge, lederen handschoen,
kinderpolshorloge, bijbel en alpinomuts.
nen achtereen zijn Arnemuiden, Din
teloord en Good Luck namelijk toon
aangevende ploegen, die het kwalita
tief verdienen in een hogere klasse
te spelen dan een vierde klasse (zuid).
Meer Zeeuwse ploegen
Dat vier Zeeuwse zaterdagclubs uit
de afdeling Zeeland naar de landelijke
vierde klasse promoveren is een ver
heugend verschijnsel. Het lagere Zeeuw
se zaterdagvoetbal komt daardoor
vlugger uit het isolement. De eerste
klasse telt op het ogenblik ploegen, die
in een hoger milieu het zeker niet slecht
zullen doen: Terneuzense Boys, Spui,
Hoek en wellicht ook Wemeldinge. Bo
vendien bestaat de kans, dat ook nog
een Thooise club zal promoveren, waar
door weer meer Zeeuwse ploegen in het
landelijk competitieverband zullen wor
den opgenomen.
De derde klasse zal dus voorlopig de
top zijn voor het Zeeuwse zaterdag-
voetbal. Een top die o.i. voorlopig hoog
genoeg is, al zal men zich niet bij het
standpunt moeten neerleggen om na de
totstandkoming van de derde klasse de
mogelijkheid van een tweede klasse
zuid maar op de lange baan te schuiven.
Er liggen wat dit betreft heus nog wel
mogelijkheden in Brabant en Zuid-Hol-
land-Zuid. Doch voor de eerste vijf
jaar zijn wij tevreden met een derde
klasse zuid, in welke klasse toch ze
ker vier Zeeuwse clubs kunnen komen.
Arnemuiden is er nu al rijp voor,
Nieuwdorp misschien ook en met een
beetje wil zou AZW het in deze klasse
ook nog kunnen klaren. Mogelijk dat
ook de jonge ploeg van Smerdiek kans
ziet naar hogere sferen door te dringen.
Doch dit alles duurt nog twee jaar. Er
gaat nog een seizoen overheen en in het
seizoen 1961-1962 kunnen de kansen
weer anders liggen.
Langere reizen
De lange reizen zullen dus blijven,
maar hieraan valt nu eenmaal niet te
ontkomen. Volgend jaar zullen zelfs nog
meer reizen naar Zeeuws-VIaanderen
moeten worden gemaakt, aangenomen,
dat Terneuzense Boys, Spui en Hoek
bij de eerste vier zullen komen. Van
Zeeuwse zijde maakt men voorts trips,
die nog verder reiken dan Sprang-Ca-
pelle, want er zullen volgend jaar ook
wedstrijden moeten worden gespeeld
in het Land van Heusden en Altena. De
ohibs uit deze streek zullen op hun
beurt bij bezoeken aan Zeeland kun
nen konstateren, dat het er met de kwa
liteit van de voetbalvelden in dit ge
bied niet zo erg slecht voorstaat.
In het programma van dit seizoen
heeft de Christelijke Filmactie o.a. op
genomen de film Odette Churchill".
Het is een zeer aangrijpend verhaal, in
de hoofdrollen uitstekend vertolkt door
Anne Neagle (Odette) en Trevor How
ard (Peter Churchill).
In het oorlogsjaar 1942 hoort Odette
in Engeland over de radio dat door de
legerleiding vakantiefoto's van de Fran
se kust worden gevraagd. Zij is Fran-
caise van geboorte en weduwe met drie
kinderen. Nadat ze haar foto's heeft in
geleverd, wordt haar gevraagd of ze
bereid is naar Frankrijk te gaan om
het ondergrondse verzet tegen de Duit
sers te organiseren. Na veel innerlijke
strijd vertrekt ze en dan begint in
Frankrijk het gevaarlijke werk onder
voortdurende dreiging van, de Gestapo.
Het verraad loert echter en Odette
wordt gearresteerd evenals Peter
Churchill, die eveneens uit Engeland is
overgekomen. Barbaarse verhoren door
de Gestapo vinden plaats. Odette zwijgt
echter. ,,Ik heb niets te zeggen", is het
enige, wat de sadisten te horen krijgen,.
In het concentratiekamp Ravensbruck
wordt ze door de Amerikanen bevrijd
en na de oorlog ontmoet Odette in Lon
den Peter Churchill weer. Dan komt na
veel ellende het geluk: een huwelijk vol
liefde. In deze film wordt spel van hoog
gehalte gegeven, ook door anderen dan
de hoofdrolspelers. Een film, die diepe
indruk maakt.
Te Den Haag heeft de heer W. de
Nood uit Veere het voorlopig diploma
scheepswerktuigkundige behaald. Hij is
leerling van de School voor Scheeps-
werktuigkundigen te Middelburg.
De Damliefhebbers in Stavenisse
kunnen hun hart weer ophalen, want op
dinsdag acht november starten de dam-
avonden. Het bestuur zal ook gaarne
nieuwe leden inschrijven.
1 De P I T. collecte te Ellewoutsdijk
heeft 24.15 gulden opgebracht.
Bij de Spaarbank van de Coöp. Boe
renleenbank „Borssele" werd in de
maand oktober ingelegd 73.023.90 en
terugbetaald 107.625,26. Het saldo aan
het eind der maand bedroeg
1.773.158,45. Er werden in oktober 9
nieuwe spaarrekeningen geopend.
Men is er in Yerseke na vele be
sprekingen en vergaderingen nog niet
in geslaagd een commissie te vinden
voor het verdelen van de mosselvelden
in de Waddenzee.
De te Cadzand gehouden Zeeuwse
Collecte heeft opgebracht f-254,40.
Aan de rijksuniversiteit te Leiden
slaagde voor het candidaatsexamen
Dsychologie de heer Adr. van Luijk te
Sint-Annaland.
De te Sint-Annaland gehouden ex
tra collecte ten bate van het Schulddel-
gingsfonds in de Nederlands Hervorm
de Kerk heeft 240,04 opgebracht.
In de Prinsestraat te Cadzand vond
een aanrijding plaats tussen twee per
sonenauto's bestuurd door de heer J.
B. van M. te Oostburg en de heer I.
P. te Cadzand. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor, doch de materiële
schade aan de ene auto was zeer aan
zienlijk.
De bromfietsberijder W. K. B. uit
Terneuzen kwam op het rijwielpad op
de Axelsestraat, nabij de abrie, te val
len doordat twee honden plotseling de
weg overstaken. Gelukkig liep de val
partij goed af.
De collecte voor het P.I.T. heeft in
Oud-Vossemeer 105,80 opgebracht.
In verband met het verzakken van
eeiy duiker in de Langeweg te Drei-
sc/ior is het gedeelte van de weg tussen
dè Gaanderse'sweg en de Zuidd-'ik voor
alle verkeer gesloten. Met de herstel
werkzaamheden is men reeds druk be
zig.
Odeite en Peter Churchill worden met
elkaar geconfronteerd op het bureau van
de Gestaponadat zij vooraf door de
sadisten op verschrikkelijke wijze zijn
mishandeld.
ST. ANNALAND. De Hervormde
dameszendingskrans Indonesië" hield
in het Hervormd Verenigingsgebouw een
verkoping van de door de leden ver
vaardigde en door diverse personen ge
schonken goederen. Tevens werd er een
verloting gehouden, waarbij een sprei,
een taart, een pop, een fruitmand, een
ontbijtlaken en een kist appels werden
verloot. Speciaal de sprei bracht heel
wat geld in het laatje. Voor deze ver
koping bestond geringe belangstelling,
waardoor er vele goederen niet ver
kocht werden. Na afloop van de offi
ciële verkoping werd nog getracht, om
het restant van de overgebleven goede
ren onder de leden onderling te verko
pen. De opbrengst, die ten goede komt
aan de Gereformeerde Zendingsbond
in de Nederlands Hervormde Kerk, zal
later bekend gemaakt worden.
DIJK AFGEGRAVEN
DREISCHOR. Het laatste gedeelte
van de dijk langs de zg. Nieuwe Polder,
die doc-r de afsluiting van het Dijkwater
dienst deed als waterkering, wordt
thans geheel afgegraven.
Bij deze herverkavelingswerkzaamhe
den is het enige toegangspad via deze
dijk naar de nieuwe afsluitdijk komen
te vervallen. Hierdoor is het niet meer
mogelijk de enige zwemgelegenheid
aan deze dijk van Dreischor uit te be
reiken. Vele jongeren en ouderen uit
deze gemeente kon men in de zomer
maanden aan dit gedeelte van de dijk
aantreffen. Het is daarom te hopen dat
de dienst Herverkaveling of enige an
dere instantie alsnog een nieuw toe
gangspad naar deze zwemgelegenheid
in de Grevelingen zal aanleggen.
SOUBURG. De A.R. Kiesvereniging
vergaderde donderdagavond onder voor
zitterschap van de heer W. Huson in ge
bouw „Rehoboth". De heer E. J. Mat-
thies, voorzitter van de buitenlandse
werkgroep van de A.R.J.O.S. sprak
over de ontwikkeling van Europa na
1945. Hij besprak de motieven die ge
leid hebben tot de oprichting van de
N.A.T.O.. E.G.K.S., Euratom enz. De
taak van Nederland en ook zijn invloed,
is niet gering. Wij staan nu over twee
jaar voor Europese verkiezingen van
de afgevaardigden. Een film over doel en
werkwijze van de K.S.G. en de samen
werking van de Europese volken werd
daarna vertoond. Als secretaris werd
gekozen de heer J. F. Huser, daar de
huidige secretaris, de heer P. van Bo
ven voorzitter wordt van de propagan-
da-commissie.
PARIJS (ANP). De Nederlandse
dames-volleybalploeg heeft de eerste
wedstrijd in het landentornooi te Parijs
verloren. Met een score van 30 (15
13, 154, 156) maakten de Hongaarse
speelsters duidelijk over veel meer rou
tine te beschikken.
In de eerste set ging de strijd, tot ver
bazing van de toeschouwers, nog gelijk
op. Daarna echter, drukte de Hongaarse
aanval met harde smashes door en was
het pleit snel beslecht.
Zuidslavië versloeg op de openingsdag
Frankrijk met 32 (1513, 1115, 15
6, 11—15, 15—6).
VLISSINGEN. Het besluit
van de kapitein van het Duitse
motorschip „Vera Parchmann",
geen zeeloods aan boord te nemen,
is hem duur te staan gekomen.
Nauwelijks Vlissingen en de Nolle
voorbij of het vaartuig liep ou de
plaat buiten het vaarwater nabij
Zoutelande, nautisch aangeduid als
boei 9.
Het slechter wordende weer maakte
het er de situatie voor het scheepje
niet beter op. Zonder aarzelen vertrok
ken uit Vlissingen de stationssleepboot
„Scaldis" en het bergingsvaartuig „Dol-
KRUININGEN. Op dinsdag, 3 no
vember a.s. komt de gemeenteraad van
Kruiningen bijeen. De agenda vermeldt
o.a.: Voorstel tot benoeming van-2 ge
meentewerklieden. Aanbevolen worden
in de vacature-A. Paauwe: M. j. van
der Maas te Kruiningen en in de vaca-
ture-J. Jansen: M. Poortvliet te Hans-
weert. Aanbieding van de gemeentebe
groting voor 1961. Voorstel tot ruiling
van het speelweidje aan de Clercqsweg
met een perceel grond aan de Brouwe
rijstraat. Verder komt aan de orde de
verbouw van het verenigingsgebouw Kaj
Munk te Hansweert. Het gemis van een
toneel in dit gebouw doet zich reeds ja
ren gevoelen. De voorgenomen verbou
wing omvat thans het aanbouwen van
een toneelruimte met kleedkamers en
het aanbrengen van verwarming. Op de
voorgestelde begrotingswijziging voor
1960 is hiervoor een bedrag uitgetrokken
van 22.500,
MIDDELBURG. Gistermorgen werd
bij Provinciale Waterstaat het verbe
teren van de weg St. Annapolder—Ter
hole en het wegvalt KraagbrugZaam-
slag aanbesteed. De uitslag werd: 1.
Aannemingsbedrijf W. J. de Bruyn, Ter-
neuzen met 295.600, 2. Aannemingsbe
drijf M. P. Hol N.V., Hulst met 305.900,
3. J. en K. T. de Oude, Biervliet met
342.500, 4. Fa. Gebr. J. en M. Moer
land Zonen, St. Annaland met
ƒ366.000, 5. Gebr. J. en H. Geldof, Se-
rooskerke (W) met 378.000, 6. N.V.
Aannemingsbedrijf ELK, Schoondijke
met 379.000, 7. Aannemingsbedrijf
Zeeland N.V., Middelburg met 381.000,
8. Th. P. Cambier, Breskens met
389.000.
Advertentie
Verf met gemak en...
Filmprogramma Christelijke
Reisvereniging
MIDDELBURG. De filmdienst van
de Nederlandse Christelijke Reis-vereni-
ging presenteert een filmprogramma,
getiteld .Sneeuwjolijt en zonprofijt".
dat donderdag 10 november in, het
Schuttershof in Middelburg vertoond
wordt, vrijdag 14 november in Slot Os-
tende in Goes en woensdag 9 november
in ,,De Schakel" in Terneuzen. Het pro
gramma behelst diverse aantrekkelijke
kleurenfilms over o.m. Oostenrijk,
Frankrijk, Israël, Zuid-Afrika en Cana
da. Aanvang acht uur 's avonds.
In de maand oktober werd op de
Rijkspostspaarbank te Terneuzen en
ressorterende gemeenten ingelegd
244.474.17 en terugbetaald 155.130,76.
fijn". Gretig spoedden zij zich naar hun
„vang"-terrein. De kapitein besloot ech
ter geen enkele hulp te accepteren en
hoog water af te wachten. Daar inmid
dels een waarschuwing voor harde wind
werd afgegeven besloten de bergers ter
plaatse te blijven daar de mogelijkheid
dat het schip door de harde wind hoger
het strand opgesmeten zou worden, niet
denkbeeldig was. De wind hielp de Duit
sers echter nog een handje zodat reeds
uren voor hoog water de schroef geheel
vrij kwam, hetgeen de kans voor de
„self-supporting" aanmerkelijk verbeter
de.
Rond het middaguur schoof de „Vera
Parcfeman" inderdaad van de plaat naar
dieper water. Nadat de bemanning ge
constateerd had dat het vaartuig geen
water maakte, verdween de kustvaarder,
met een vriendelijke groet naar de taaie
bergers, het Oostgat uit. De sleepboot
en het bergingsvaartuig zochten onver-
richterzake de haven weer op.
De „Vera Parchmann" die 568 ton Brt.
meet, is eigendom van de rederij Hein-
rieh Parchmann en Co., in Bremen. Het
schip kwam van Antwerpen.
De soms tot stormkracht aanwakke
rende wind verplichte een aantal sche
pen beschutting te zoeken in de Vlis-
singse haven of in de rede. De beide
loodsdiensten buitengats bleven evenwel
normaal functioneren.
;r; f
iil|
\i ifi
DEN HAAG. Indien België en Ne
derland erin slagen hun plannen toot
een geïntegreerde opleiding voor straal
jagervliegers uit te voeren zal de begin-
opleidiing waarschijnlijk in België plaats
hebben. Men is er niet in geslaagd om
buiten het gebied van de Benelux een
basis te vinden diie in de plaats zou kun
nen komen van de Congolese basis Ka-
mina.
Belgische en Nederlandse autoriteiten
hebben gisteren over dit onderwerp in
Den Haag gepraat. Over enkele weken
zal de bespreking worden voortgezet. In
middels is België druk bezig de Fouga
Magisters, waarmee de gemeenschappe
lijke opleiding zou beginnen, uit Kamina
naar België te transporteren. Op deze
basis stonden twintig Magisters, die sinds
kort gedemonteerd worden en met vlie
gende verhuiswagens naar België worden
gebracht.
De overige vijftien die men voor de ge
meenschappelijke opleiding nodig zou
hebben, zijn nog niet door de fabriek
afgeleverd. De plannen om in samenwer
king met Duitsland tot een gemeenschap
pelijke opleiding te komen schijnen nu
wei definitief van de baan te zijn. De
Duitse luchtmacht is erin geslaagd in
Frankrijk een tweetal opleidingsbases te
huren, een in de buurt van Cognac en
een te Montpellier.
De Duitsers maken bij hun beginoplei-
ding reeds gebruik van de Franse Fouga
door L. van Waltonburg
„Den 21sten dach in Augusto
anno 1460 sijn burgmeesters ende
scepenen der stede van Middel
Dutch overdragen, dat sij angeno-
men hebben tot enen apoteker
meester Coenraet van Huuswaer-
de
Zo begint het besluit van de ge
meente Middelburg tot aanstelling
van een stadsapotheken De eerste
apotheker van Zeeland juist vijf
honderd jaar geleden.
Enkele andere steden hadden er ook
een, zoals Brugge en Antwerpen in het
zuiden. Den Bosch, Zwolle, Kampen,
Dordrecht, Brielle in de noordelijke ge
westen. Waarom moest Middelburg ach
terblijven?
In deze tijd was er een streven om
de werkzaamheden van dokter en apo
theker gescheiden te houden. Het heeft
eeuwen geduurd vóór men tot volledi
ge scheiding gekomen is. In de steden
tenminste. Want tot op de.ze tijd is op
de meeste dorpen de dokter tevens apo
theker, de recepten die hij voorschrijft,
worden bij hem thuis klaargemaakt.
Dokter chirurgijn
Tegenwoordig hebben alle dokters, of
ze in de stad wonen of hun praktijk
op een dorp uitoefenen, aan een uni
versiteit gestudeerd en de vereiste exa
mens afgelegd. Wat kennis en be
kwaamheid betreft is er dus geen on
derscheid tussen stad en dorp.
Maar vroeger was dat wel anders.
Toen onderscheidde men de weten
schappelijke geneesheren, van de uni
versiteit afkomstig, en de chirurgijns.
De echte gestudeerde dokters vonden
meestal een plaats in de stad, de chi
rurgijns soms ook Wel hoewel ze meest
al op een dorp terechtkwamen. Naar de
ze plattelands-heelmeesters is het woord
„meesteren" genoemd, dat heel oude
mensen nog wel eens gebruiken als ze
onder behandeling van een dokter zijn.
Meestersgoed noemen ze dan het drank
je dat ze moeten innemen.
Een chirurgijn had alleen praktische
ervaring opgedaan. Hij begon meestal
zijn werk als barbiersleerling. Bij zijn
baas, de barbier-heelmeester, hielp hij
niet alleen bij het scheren en haarknlp-
MIDDELBURG- De in aan
bouw zijnde werkplaats voor min
der validen op het klein industrie
terrein (Oostperkweg) te Middel
burg begint al aardig gestalte te
krijgen. Met man en macht wordt
ondanks de zeer slechte weersom
standigheden aan het object ge
werkt, dat naar de plannen aan
geven volgend jaar gereed zal
moeten zijn. De huisvesting van
de voor het normale arbeidsproces
ongeschikten zal dan aanzienlijk
beter zijn geworden. Zeeland kan
dan bogen op weer een moderne
sociale werkplaats.
OOSTKAPELLE. De patientjes van
het zeehospitium Zonneveld en van het
kindertehuis Iepenoord waren bijzonder
in hun schik met een bezoek van „The
Little Stars", een onderafdeling van de
muziekvereniging „Crescendo". De ver
schillende liedjes die ten gehore werden
gebracht werden met groot enthousiasme
ontvangen.
pen, maar ook bij het aderlaten en der
gelijke „operaties". Zo leerde hij het
vak. Tijdens kermissen en jaarmark
ten was er veel te doen, want die lie
pen dikwijls op vechtpartijen uit,
Vooral ln oorlogstijd was er veel te
Ieren voor de toekomstige chirurgijn:
wonden hechten, armen en benen am
puteren (met de zaag!).
Sommige van deze toekomstige chi
rurgijns hadden ook wat boeken over
geneeskunde bestudeerd als ze ten
minste lezen konden, wat lang niet bij
alle het geval was. Waren ze wat han
dig, dan werden ze na enkele jaren
met meer of minder succes op de pa
tiënten losgelaten. Aderlaten konden ze
in elk geval, dat was een remedie die
voor veel kwalen hielp en vroeger veel
werd toegepast. Vooral in het voor- en
najaar was het een soort mode om zich
wat bloed te laten aftappen.
Er zijn- uit de geschiedenis enkele na
men van chirurgijns bekend, die
voor hun tijd tenminste uitstekende
geneeskundigen en operateurs waren,
ondanks hun gebrekkige opleiding. Een
zekere Abraham Cyprianus is zelfs
hoogleraar te Franeker geworden.
We moeten ze dus niet verwarren
met de kwakzalvers die de kermissen
en jaarmarkten afliepen en daar hun
kunsten vertoonden. leest het goed:
hun kunsten, wat in dit geval weinig of
niets met kunst of kunde te maken
heeft. Voor hun waardeloze rommel be
taalden de goedgelovige toehoorders
graag hun goede geld. Of ze lieten
zich verlossen van eksterogen en ont
stoken kiezen, genezen van breuken en
galstenen. Er waren zulke beunhazen,
die net als een echte dokter hun pa
tiënten thuis bezochten! De wereld wil
nu eenmaal bedrogen zijn. Zelfs tegen
woordig nog. In deze .zo verlichte tijd
Zijn er, die hun genezing zoeken bij
twijfelachtige figuren met weinig ken
nis van de geneeskunde en het men
selijk lichaam. Om eerlijk te zijn er
wordt wel eens ondervonden, dat zo'n
amateur-dokter met zijn kromme stok
wel eens een rechte slag kan geven.
Ik meen, dat Jacob Cats door een kwak
zalver genezen is van een ziekte, waar
bij de wetenschappelijke dokters hem
niet konden helpen.
Middelburgse apotheker
We gaan nog even terug naar die eer
ste Middelburgse apotheker Coenraet
van Huuswaerde. Hij werd benoemd
voor twee jaar. Was hij bekwaam voor
zijn werk en deed hij dit tot genoegen
van de magistraat van Middelburg, dan
kon deze termijn verlengd worden. Be
viel hij niet dan werd hij na die twee
jaar ontslagen. Hoe dit met meester
Coenraet gegaan is weten we niet, de
geschiedenis zwijgt erover.
Het duurt eigenlijk tot 1587 dat we
wat meer van het apothekersbedrijf
weten. Toen werd er een nieuwe or
donnantie opgemaakt. Daaruit blijkt
dat de apothekers niet helemaal te
vreden waren met de plaats die ze in de
maatschappij innamen. Ze wilden
graag een eigen gilde hebben, nu wa
ren ze nog ingedeeld bij het gilde,
waartoe ook kruideniers, drogisten, ta
bakverkopers en banketbakkers behoor
den. Dat vonden ze eerlijk gezegd een
vernedering, een kleinering van hun be
langrijk werk. Pas in de Franse tijd
(1797) mogen ze een eigen vereniging
vormen.
Ook de verhouding met de dokters was
niet ideaal. Hun bedoeling was dat het
werk van dokter en apotheker volko
men gescheiden zou worden. Maar hoe
ging het in de praktijk?
Veel dokters schreven niet een re
cept dat in de apotheek moest worden
klaargemaakt, maar leverden .zelf hun
medicijnen. Dat was voordeliger voor
-hen. Kwamen er klachten van de apo
thekers en die bleven niet uit dan
konden ze zich altijd verdedigen met
de bewering dat ze dan zeker waren
van de goede kwaliteit van hun genees
middelen. Bij levering door de apotheek
twijfelden ze daaraan wel eens.
Ook de apothekers gingen wel eens
over de schreef door zelf voor dokter
te spelen, zieken te bezoeken en te be
handelen en geneesmiddelen voor te
schrijven en te leveren.
Gelukkig dat deze naijver tussen bei
de onmisbare groepen uit de samen
leving al lang niet meer bestaat.
MIDDELBURG. Nog enkele
maanden en de Vrijzinnig Her
vormden van Middelburg zullen
beschikken over een zeer modern
en goed geoutilleerd verenigings
gebouw. De verwachtingen zijn,
dat het gebouw in februari a.s. zal
kunnen worden opgeleverd. Het
verrijst aan de Bachten Steene met
onmiddellijk ernaast een gemeen
telijk gymnastieklokaal, aan welk
lokaal in de Zeeuwse hoofdstad
grote behoefte bestaat.
Het is bekend hoe gebrekki-
gen en langdurig zieken uitzonder
lijk genieten als zij op hun wijze
mee kunnen doen aan de genoe
gens van hun gezonde medemen
sen.
Daaraan moet ik denken bij het
plan om in Rotterdam een speci
aal zwembad te bouwen voor po
liopatiënten en andere invaliden.
Er is niet veel verbeeldingskracht
nodig om zich voor te stellen
hoeveel vreugde daar onze mis
deelde medeburgers bereid zal
kunnen worden.
Het is dus voldoende om eraan
te herinneren,, dat de opbrengst
van de straatcollecte, die het
Prinses Beatrix-Poüofonds van
daag houdt, voor dit uiterst sym
pathieke doel zal worden bestemd.
De gedachte aan hetgeen hiermee
kan worden bereikt, zal voor onze
stadgenoten aansporing genoeg zijn
om een klinkend resultaat te hel
pen verwezenlijken.
Mr. G. E. van Walsum,
burgemeester van Rotterdam
„Marleen", Jan Mens,
uitg: Kosmos, Amsterdam.
Marleen Spaargaren, enig kind thuis,
verlangt. Zij verlangt naar het „ande
re". dat verborgen ligt achter de maat
schappij. Jan Mens beschrijft de figuur
van Marleen in zijn jongste roman op
fantastische wijze. Haar schoolbezoek,
haar teleurstellingen, die niet uitblijven
en haar liefhebben. Een boek met hu
mor en met spanning, waarin echter het
uitzicht naar hoger idealen ontbreekt.
„Ons wacht de hemel", Johan
de Leeuw, uitgave: J. H.
Kok, Kampen.
De boeken, die in de V.C.L.-serie ver
schijnen, kenmerken zich steeds, qua in
houd, door een goede christelijke geest.
Zo ook dit boek. In „Ons wacht de he
mel" is de leraar Jan Wouters, die
voorheen stuurman op de grote vaart
was, de hoofdfiguur. Onze lezers willen
wij zonder reserve adviseren: lees dit
kostelijke boek. Een boek met een bij
belse boodschap.
„Een tuin in het water",
reizen in Engeland, dr. J.
W. Schulte Nordhoit, uitg:
Het Wereldvenster, Baarn.
Dr. J. W. Schulte Nordhoit, heeft En
geland bezocht. Tijdens zijn bezoek had
hij met name oog voor de rijkdom van
oude kathedralen in Engeland, de lief
lijkheid van het landschap en de achter
grond van de literatuur. Deze drie pun
ten werkte hij in zijn boek nader uit.
Het is een kostelijke beschrijving ge
worden. Het lezen verveelt geen ogen
blik en de kennis over Engeland wordt
met dit boek verrijkt.
„De grote verzoeking", Jes-
samijn West, uitg: Boeken
centrum N.V. Den Haag.
De film „De grote verzoeking" geniet
een grote bekendheid. Het verhaal van
een welgestelde tuinder, levend in een
Quakersgemeenschap tijdens de Ameri
kaanse burgeroorlog, is thans in boek
vorm uitgegeven. Rob Limburg zorgde
voor de Nederlandse vertaling. Het is
een humoristische familieroman. Het ge
zin van de tuinder gaat niet voor het le
ven opzij, zonder echter het geloof te
verliezen. Een goed boek, dat menigeen
ontspanning kan bieden.
„De weg der zending", dr.
J. Blauw, uitg: J. H. Kok.
Kampen.
In het najaar van 1959 heeft dr. J.
Blauw enkele toespraken over de zen
ding gehouden voor de N.C.R.V.-micro
foon. De vrijwel ongewijzigde tekst is
thans in een brochure, onder auspiciën
van het zendingscentrum in Baarn, uit
gegeven. Een leerzaam boekwerkje.
„De Mens", vijf geref. pre
dikanten, uitg: J. H. Kok.
Kampen.
De predikanten, dr. K. J. Kraan, ds.
E. Pijlman, dr. B. Rietveld, drs. G. N.
Lammens en ds. H. J. Kouwenhoven
hebben stuk voor stuk op pakkende wij
ze de mens voor het voetlicht gehaald.
Tegenwoordig zijn de gesprekken over
alle aspecten van de mens schering en
inslag. Dit boekje vormt een uitsteken
de leidraad in deze gesprekken.
„Holland rides the sea",
Klaas Graftdijk. uitg: Het
Wereldvenster, Baarn.
De journalist Klaas Graftdijk geeft in
dit boekje, m de Engelse taal, een boei
end relaas van het Nederlandse volk in
de heldhaftige en onverschrokken strijd
tegen het water. Prof. ir. J. Th. Thijs-
se, directeur van het waterloopkundig
laboratorium in Delft, schreef een voor
woord. Het boekje is verlucht met een
serie prachtige foto's.
„Het huis met de zeven ver
diepingen", Dino Buzzatl,
uitg: N.V. De Tijdstroom,
Lochem.
De naam zegt het al: Dino Buzzati is
een Italiaanse schrijver. Hij maakte
vooral furore met het schrijven van ver
halen Enkele van zijn vaak spannend*
verhalen zijn in dit boekje opgenomen.
De schrijver weet de dingen raak te ty
peren. Met genoegen hebben wij zijn
boek gelezen. J
