IHIet harde geslacht P. W. RUSSEL'S DELFTSE AUTOWASSER UIT GRONINGEN MAAKT GROOT SCHILDERIJ VAN ENGELSE SIGARENDOOS DE NATUUR Kritiek van regeringspartijen op belastingvoorstellen Voedingsdag in in Kurhaus m KAPPIE EN HET IJSBERGRAADSEL w Uit de kerken Pag. 2 HONGAARS ORKEST IN DEN HAAG in en om uw huis „BRUGRUZIE" IS NIET MEER Zes jaar gevangenis wegens aanrandingen Directeur technische school tot vier maanden veroordeeld Griek omgekomen DOOR DICNATE ROBBERTZ DE TINTELS Jack Dunkley jj onderdag 3 november i960 ZJLLU JJAHjrULAD TA ELFT. „U komt niet bij een kunstschilder. Wat ik doe heeft -L' niets met het moderne te maken. Mijn vader zei altijd; je moet bakker of slager worden. Niks hoor, dat heb ik niet gedaan". Dat zei gisteren tegen de middag in Delft de heer Jan Pater, die door de week auto's wast en in het weekeinde schildert. Jan Pater is 45 jaar en vry mager. Het lange haar viel over ziin rechter oor en hij streek het naar achteren. We stonden samen voor een doek van twee by ruim anderhalve meter, waarop Engelse jagers en jachthonden. Door het raam heen keek ik op de binnen plaats van een garage. Het is de garage, waar Jan Pater sedert een jaar werkt. „Doe ik meteen „Aangenomen als autowasser", zei hij. Maar hij haalt ook nieuwe auto's en brengt ze; hij is zo Manus-van-alles. En hij woont bijna boven zijn werk terrein; hetgeen gunstig is. De heer Jan Pater heelt iets gedaan, waardoor hij opvalt. Want bij niet zo gek veel autowassers stapt iemand naar binnen met een oude Engelse sigarendoos en zegt dan: ,,Dat moest je nu eens voor me kunnen naschil deren". „Doe ik meteen", heeft Jan Pater gezegd, nu elf weken geleden. Hij nam hout, linnen, verf, palet en penselen en ging werken. Elke zaterdagmiddag en elke zondag. Ja, vooral op zondag. „Ik sta om half zeven op en schilder dan de hele dag." Geen kromme halen „Geld om te leren schilderen heb ik nooit gehad", vertelde de heer Jan Pater. ,,Er is nooit iemand geweest die zei; zo moet je het doen en zo niet. Misschien kan ik de moderne schilder kunst helemaal niet beoordelen, maar ik ben,, zo dat, wanneer ik iets ouds zie, 'ik 'het net zo na wil maken. Ik houd niet van kromme halen en klod ders verf en ik geloof niet in de ver halen die zeggen dat „de schilder het zo van binnen heeft gevoeld". Het zal wel een primitieve redenering zijn, maar zo ben ik." „Eigen school Ja, hij heeft al heel wat geschil derd. In een café een muurschildering van zeven bij vier meier („Twee zelfs", zegt hjj) en ook schilderi)en. „Een paar honderd wel. En als Ik nog eens geld heb, dan ga ik ze allemaal opkopen om te zien hoever Ik gevorderd ben met mjjn eigen leerschool, laat ik het 10 maar zeggen." Elf weken dus is Jan Pater nu bezig met dit tafreel van uitrustende Engelse jagers, die stonden afgebeeld op dat sigarenblik. „Of het een opdracht is? Och, ik heb alleen gezegd: Ik doe het meteen. Ik dacht dat ik er eerder mee klaar was, maar overdag de auto's wassen en alleen in het weekeinde tijd. Er moeten nog drie weken bij voor het af is. Dan zie ik wel of het verkocht wordt of dat ik het zelf houd." „Ik zeg niet dat het „kunst" is, wat ik maak, maar ik dacht wel dat er wat sfeer van uit ging. Als ik vijf en zestig ben wil ik echt schilder gaan worden. Dan heb ik mijn pensioentje en dan doe ik niets anders meer dan schilderen. Publiciteit zoek ik niet, want waarom? Ik vind het prettig om de penselen vast te houden en daarom doe ik het." Aldus Jan Pater. En vandaag wast hij weer auto's. Alleen Hij is geboren in Groningen, deze Deiftse autowasser en schilder, maar als knaap van vijf jaar ging hij er al weg. Maar hij heeft iets van dat Gro ningse doorzettingsvermogen; van dat ..Wat hij in zijn hoofd heeft, heeft hij niet in zijn schoenzolen". En hij gaat rustig verder, vastberaden, bezeten bijna. „Ieder mens heeft iets waarin hy zich uit", aldus de autowasser in Delft. „Ik voel me het beste waimeer ik geen bezoek krijg, alleen ben en kan schil deren." Prettig Hij heeft het natuurgetrouw gedaan, lat schilderwerk waar hij nu aan bezig s. Acht maai vergrootte hij de originele u-ent op de sigarendoos en acht keer groter werden de twee jachthonden, de bierpullen op tatel, de dienster en de kruik in haar hand. AMSTERDAM. Het Nationaal Hon- iars Symphonie-orkest, dat onder zijn -.rigent, Janos Ferencsik, op tournee loor West-Europa is, zal één concert in •cn Haag geven. Het orkest speelt op mdagmiddag 13 november in het Ge- tjw voor kunsten en wetenschappen. >p het programma staan werken van vla Bartók, namelijk het Divertimento lor Strijkorkest en Ridder Blauwbaards nsteel. een opera in één acte. Solisten ijn de mezzo-sopraan Kiara Palankai de bas-bariton Mihaly Székely. Rode kool is niet winterhard; strenge orst kan ze met verdragen en het ,rdt langzamerhand tijd ze op te ber il. Menkan ze het best met stronk al uit de grond opnemen; ze kunnen in als men de buitenste, losse blade- -n heeft verwijderd, wel onderstebo- n op zolder opgehangen of ir. een dro- e doch vooral vorstvrije schuur, pan ian men ze lang goed houden, doch men dient ze wel regelmatig op rotplek- ten te controleren. Van onze Haagse redactie DEN HAAG. Het zal minister Zijlstra heel wat moeite kosten om zijn belasting voorstellen ongehavend door de Tweede Kamer heen te loodsen. In het voorlopig verslag over deze voorstellen verlaging loon- en inkomstenbelasting, wijzigingen in investeringsaftrek en vennootschaps belasting, omzetting van tijdelijke in definitieve verhogingen van enkele in directe belastingen wordt vooral door de regeringsgezinde fracties zeer grote kritiek geuit. Vooral de ingangsdatum van de ver laging loon- en inkomstenbelasting moet het ontgelden. Vele leden kennelijk de k.v.p.-fractie achten het onaanvaarflf baar dat de regering de datum van ingang bij koninklijk besluit wil vast stellen. Zij achten het onnodig om het parlement op dit punt uit te schakelen en stellen voor de ingang bij wet vast te stellen. Dat zou kunnen gebeuren door middel van een eenvoudig wetsontwerp in april 1961 in te dienen, zodat de ver lagingen dan op 1 juli in kunnen gaan, zoals de regering nu ook suggereert. Te laat Maar ook deze datum zelf achten deze leden te laat. Zij vinden het niet redelijk dat de verhogingen definitief op 1 januari a.s. Ingaan en de belangrijkste verlagin gen misschien op 1 juli 1961. Een groot deel van de Kamer blijkt het met deze redenering eens te zijn. Woorden als moeilijk aanvaardbaar en te ver gaande inbreuk op een van de belangrijkste rechten van de Staten-generaal nemen andere leden blijkens het voorlopig ver slag veelvuldig in de mond. Herinnering Slechts de socialisten zijn onverbloemd voor de manier waarop minister Zijlstra de verlagingen wil laten ingaan. Zij her inneren daarbij aan de door minister Hofstra gewenste fiscale slagvaardigheid van de regering. Deze leden vragen zich overigens wel af of het verstandig was van de regering om nu al een mogelijke datum van ingang te laten doorschemeren. Instemming De verlagingen zelf hebben in de ka mer minder kritiek ontmoet. Een groot deel van de kamer stemt er van harte mee in, al heeft men vrij algemeen be zwaren tegen de progressie van de loon- en inkomstenbelasting reeds in de lage en middelste regionen. Een deel van de kamer meent dat er zelfs meer verlaging mogelijk is dan de regering aanneemt en „vele andere leden" hebben er bezwaar tegen dat minister Zijlstra in een t.v.- uitzending onlangs heeft gezegd dat de verlaging eigenlijk beschouwd kan wor den als een loonsverhoging. Voor de minst betaalden is de verlaging geen Van een onzer verslaggevers GORINCHEM. De opening van de nieuwe brug over de Merwede bij Go- rinchem zal worden gevierd met een eendrachtig feest en niet met een ruzie, zoals enige tijd de bange verwachting was. Het heeft er enige tijd op geleken, dat zowel Gorinchem als enige Noord brabantse gemeenten onder aanvoering van Breda de feestelijkheden bij de ope ning zouden organiseren hoewel er uiteraard maar één lint kon worden doorgeknipt. De burgemeesters van Bre da en Gorinchem hebben de zaak in het Gorkumse raadhuis nog eens besproken en hebben „een bevredigende oplossing" gevonden. AMSTERDAM. De rechtbank te Amsterdam heeft gisteren de 27-jarige huisknecht P. de S. uit Amsterdam, we gens poging tot doodslag van een Am sterdamse prostituee, ontering van een minderjarig meisje en een reeks aan randingen van meisjes en vrouwen bij Bergen en Schoorl, veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf met aftrek en ter beschikking stelling van de regering. De officier van justitie had een ge vangenisstraf van acht jaar met aftrek en ter beschikking stelling geëist tegen deze ernstig verminderd toerekenbaar verklaarde verdachte, die van zijn tien de tot zijn twintigste jaar in de Rek- kense inrichtingen was verpleegd en twee jaar geleden op het slechte pad terecht was gekomen. verbetering en de hoogst betaalden pro fiteren er het meeste van. Ongegrond De beperking van de investeringsaf trek staat de meeste regeringsgezinde fracties niet erg aan. Zij zien er geen gegronde redenen voor en vragen voorts bijzondere voorzieningen voor luchtvaart en internationale scheepvaart die een zware concurrentiestrijd met het buiten land moeten voeren. Vele andere leden de socialisten zijn het eens met de voorstellen, al zijn zij met vele an dere leden van mening dat hierdoor de ■aftrek* "als "irtStrdment Vah'tbKjtlnctiftii^ politiek, wel wordt verzwakt. Bij de verlaging van de vennootschaps belasting blijken de kaarten weer geheel anders te liggen: de meeste regeringsge zinde fracties zijn er voor; vele andere leden, duidelijk de socialisten, zijn er tegen. Het bedrijfsleven kan het huidige tarief best verdragen, zo redeneren zij. De veranderingen van die indirecte belastingen verlaging van de omzet belasting op sigaretten, auto's, motorrij wielen en banden en het definitief maken van tijdelijke wijzigingen in andere in directe belastingen ontmoette over het algemeen geen bezwaar. Van onze correspondent LEEUWARDEN De voormalige di recteur van de Christelijke lagere tech nische school te Kollum, de 38-jarige P. L., is door de rechtbank te Leeuwar den tot vier maanden gevangenisstraf veroordeeld. De officier had wegens verduistering en valsheid in geschrifte een half jaar geëist. Drie leveranciers, die L. met ge fingeerde nota's van dienst waren ge weest, werden tot honderd of tweehon derd gulden boete veroordeeld. ROTTERDAM. De dertigjarige Griekse bootsman I. Kontogouris uit Kallithea is gisteren in de haven van Rotterdam getroffen door een ijzeren raam van vijfhonderd kilo dat van drie meter hoogte in het ruim van zijn schip viel. De man 'was onmiddellijk dood. Eigen nieuwsdienst DEN HAAG Ter herdenking van het feit, dat de Franse kok Nicolas Appert honderdvijftig jaar geleden de grondslag legde voor de moderne blik- conserven industrie, werd gisteren in het Kurhaus in Scheveningen de Nicolas Appertprijs uitgereikt. Die prijs, inge steld om diegenen te belonen, die zich voor het voedingsonderzoek bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt, werd toegekend aan de Stichting Wetenschap pelijk Onderzoek Nieuw Guinea. De uit reiking van de prijs, groot tienduizend gulden, vond plaats aan het einde van de Nationale Voedingsdag, waarop in Scheveningen ongeveer achthonderd voedseldeskundigen, artsen, vertegen woordigers van de levensmiddelen in dustrie en -handel en een aantal geno digden, de uitvipding van Appert her dachten. Verschillende vooraanstaande Neder landse voedseldeskundigen en enkele buitenlandse gasten voerden gisteren in het Kurhaus het woord. Zo sprak bij voorbeeld prof. dr. J. Groen uit Jeru salem zijn bezorgdheid uit over het feit, dat er nog vrijwel niets bekend is over de optimale voeding voor geestelijke ar beidsprestaties. In de westerse landen is het probleem van de overvoeding thans belangrijker dan dat van de ondervoe ding. aldus prof. Groen. Verdere inlei dingen handelden onder andere over: de distributie van voedingsmiddelen, kindervoeding, voeding en het gezins budget en voeding in de ontwikkelings gebieden. Op de Nationale Voedingsdag in Scheveningen ging gisteren tevens de Nederlandse documentaire film „Leven in overvloed" in première. In Delft ivoont hij en hij ivast er dagelijks auto's, de heer Jan Pater, zoals de linker foto laat zien. Maar hij is niet tevre den met glimmende bumpers en spiegelende voorruiten; zijn hobby bestaat niet uit cleaner en was. Elk vrij weekeinde zit Jan Pater voor zijn schildersezel en houdt hij de penselen in de hand. Dan ontstaan schilder werken, zoals hierboven. Het origineel was de afbeelding op een Engelse sigarendoos (foto links). Maar Jan Pater zette het royaler op: twee meter bij ruim anderhalf 36 Toch zou ik het graag van je horen, drong Iman aan. Je bent geen meisje meer. Je zult wel verstandig genoeg zijn om niet over gevoelens te praten die goed zijn voor een zo meravond. In ieder geval, wij heb ben de bruiloftsdatum bepaald op de dag voor Sint Mattheus. Berta kon zich niet inhouden. Wat zou jij weten over gevoelens! Heb jij ooit van iets anders ge houden dan van je geld en je paar den. die je ook geld opbrengen? Maa-r als je het horen wilt: Claes van Romerswale is geen slechte keuze. Hij is voornaam genoeg voor mij en ik geloof ook niet dat hij kwaad is. Toen ze dat gezegd had, liep ze snel weg naar haar eigen kamer. Daar zat ze te huilen, tot ze een ge voel had of ze helemaal leeg was. Met de bruiloftsgasten kwam ook jonker Arjen mee. Berta was nieuws gierig om hem te zien. Claes had gezegd dat zijn bastaardbroer haar wel zou bevallen, want Arjen was net zo verzot op boeken als zij. Boven dien was Arjen veel meer verfijnd dan zijn broers. Claes had het een beetje spottend gezegd, alsof hij het kinderachtig vond om te zijn zoals Arjen. Toen Berta haar zwager zag wist ze dadelijk dat ze van hem zou kun nen houden. Het was een gewaar wording waar ze een ogenblik stil van werd. Later zag ze dat Arjen iets in zijn gezicht had, dat haar aan Philips de Grutere herinnerde. Bij het avondmaal wist ze het zo te schikken, dat ze naast hem kwam te zitten. Het was niet de gewoonte dat de bruid op de avond voor haar bruiloft tussen de verwanten en gas ten zat, maar op Dirxland waren de zeden waarschijnlijk anders dan in dé Bevelanden. Zij vroeg Arjen over zijn studie en over zijn verblijf te Leuven. Claes zat met een rimpel in zijn voorhoofd naar hen te luisteren. Hij had geen zin om zelf iets te zeggen, want hij moest te veel den ken aan de volgende dag. In een van de buitenvertrekken zaten zijn vrien den en maakten plezier. Hij hoorde de opgewonden stem van zijn neef Diederick en de gulle lach van Sweer van Sc-hengen. Sweer zou voor de winter ook zijn bruiloft vieren. Maar dat zou zijn met een meisje dat hij zelf gekozen had. Claes wilde er niet aan denken. Hij luisterde naar wat Beirta zei. Het was niet onaangenaam om haar lich te stem te horen. Het enige wat hem hinderde was haar ernst. Ze zou veel te ernstig voor hem zijn om haar trouw te blijven, al had hij zich voorgenomen om een goede man voor haar te zijn. Berta mocht ook niet stil en teruggetrokken worden zoals zijn moeder was.- Claes wist nog hoe vrouw Joanna met hem en Joris gespeeld en gelachen had. Hoe ze met zijn drieën door de zaal dansten en hoe zijn moeder zong. Toen, niet lang daarna, de beentjes van Joos stevig genoeg waren en hij ook had kunnen meedansen, was Jo anna er mee opgehouden. Ze liet hen alle drie over aan de zorgen van een paar dienstmeisjes en een knecht. En toch had ze niet minder van hen gehouden. Eerst toen Claes reeds volwassen was had hij begrepen waarom zijn moeder zo in zechzelf gekeerd was geworden. Toch had hij zijn vader nooit een verwijt kunnen maken. Berta lachte vrolijk en hoog zich voorover om iets tegen Arjen- te zeg gen. Claes had zin om daarover te grinneken. Wie weet of het bij hen niet zo werd, dat zijn vrouw zich lie ver met haar zwager bemoeide! Als zijn vader een broer had gehad, zou zijn moeder dan ook? Het was zeker te warm in het ver trek, dat hij zulke vreemde gedach ten kreeg. Zonder nog naar Berta of Arjen te kijken, liep hij naar buiten. Het was fluwelig donker in het bos, dat achter de stallen lag. Claes liep erin en bleef er rond dolen tot de anderen naar bed waren. 'Omdat hij de bruidegom was, had hij een kamer voor zich alleen ge kregen. Er stond een houten bed, met snijwerk versierd. Er lagen zachte dekens in en veel kussens, maar hij kon er niet toe komen om erin te gaan liggen. Tot de ochtend bleef hij voor een venstertje zitten. Om tijdig gereed te zijn begon hij zijn bruiloftskleding al aan te trek ken voor zijn dienaar kwam om hem daarmee te helpen. Een karmozijn fluwelen rok met lichtgrijze fijnle ren hozen. De rode mantel was eveneens van fluweel en met bont gevoerd. Claes bekeek ieder kleding stuk voor hij het aantrok. Aan het zijden hemd had hij zijn moeder zien werken zonder dat hij wist dat het voor hem zou zijn. Joanna had ook de sieraden uitgezocht die hij moeit dragen. De gouden hemdknoopjes en de zwaar vergulde gespen op zijn schoenen en aan zijn gordel. Toen hij helemaal klaar was moest hij nog een paar uur wachten voor het tijd zou zijn. Hij hoorde de dienaren heen en weer lopen, wat later drong het gepraat van gasten tot hem door. Sweer en Diederick en zijn broers kwamen hem halen om hem naar de zaal te brengen. Berta stond tussen de vrouwen. Zij droeg een zilvergrijs satijnen bruids kleed zonder sluier, omdat ze al 'n keer getrouwd was geweest. Claes kreeg opeens zo'n beklemd gevoel over zich, dat hij liefst had willen weglopen, om te ontkomen aan al die mensen met hun onderzoekende ogen. Het was een lange stoet van ede len en voorname lieden met hun vrou wen, die het dorp Dirxland binnen reed. In de kerk zaten de dorpelin gen te wachten en daarbuiten ver drongen ze zich om alles te kunnen zien. Claes had een gevoel of hij vreemd was aan alles wat hier ge beurde. Werktuigelijk antwoordde hij op de gestelde vragen. Toen hij de hand van Berta in de zijne voelde, was die ijskoud. Claes voelde drift in zich opkomen. Als hij nu zei dat hij het niet deed. dat ze het allebei niet wilden, zou Berta hem dan ge lijk geven? Of zou ze zich schaimen en vinden dat hij schande over haar bracht? Met een uitdagende blik keek hij om zich heen. Déèr stonden ze dan allen, dicht naast elkaar. Mannen en vrouwen, pachters en knechten, dienstmeisjes en dorpers. Hij was Claes van Romerswale, de erfzoon van heer Adriaen, die heer was van Lodycke, Nieuw-Stryen, Weidene en Zevenbergen. Claes hoorde de na men van zijn ouders noemen en van heer Arent en Jan van Schengen, die als getuigen hun handtekening onder de huwelijksacte moesten plaatsen. IlilllSllliillllllllilïliSS! 1 door f m en dan al oie gebroken Be-1 NEH/ARMENNSUZEN EN MID DEN voer&BeCNTies, ECHT IETS VAN DE WINTBRSPOieT 1 f enfin, je moet iers heb- I 1 ISBN OM oe OP T6 V£R>- HEUGEN j - 3» llllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllflIlllllll'llllllllllllflIllilllllllllllllllllflIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIlllluilll 46. Het bleek dat geen van de ijsman nen erg veel zin had om tegen de Kraak op te klimmen en door Kappie tot stokvis geklopt te worden. Zij schar relden maar zo'n beetje rond de boeg en schenen op iets te wachten. „Mooie schuimers...zei Kappie minachtend. „Ze zijn met z'n allen bang voor één optater. Nou, dat was vroeger anders. Toen waren zeerovers ja zeero vers!" De meester wees op een gestalte, die op dat ogenblik een van de ijsgrotten verliet. „Die daar ziet er anders sinister ge noeg uit!" stelde hij vast. „Met die zwarte lap voor zijn gezicht lijkt hij nog het meeste op een echte piraat. Wat zou hij willen-?" Nu, dat zou blijken. Er werd een lad der naar buiten gereden, of eerder een soort trap op wieltjes, zoals die op vlieg velden wel gebruikt wordt. „Wat een kapsones!" zei Okki. „Me neer wil niet op een gewone ladder." „Nogal glad meende Kappie. „Want ik laat me kielhalen, als dat niet de grote baas van het stel is! Maar als die soms denkt, dat wij hem ook met onderscheiding zifllen behandelen, heeft hij het ja mis. Hij krijgt evengoed een opkalefater als de rest.. En hij omklemde grimmig de zware stang. NED. HERV. KERK Beroepen te Amersfoort, vac. dr A A. Koolhaas, A. O. Zijlstra te Wilnis- te Genemuiden, G. van Estrik t« Nieuwland. GEREF. KERKEN Tweetal te Schiedam, vac. E. J. Oom- kes, C. Goeman te Haarlem-Z en G. van Halsema te Fijnaard; aangenomen naar Nes, W. D. de Jongh, kand. te Amster dam, die bedankte voor Roodeschool. GEREF. (VRIJGEM.) Aangenomen naar Voorburg, C. Trimp te Middelburg. CHRIST. GEREF. KERKEN Beroepen te Den Helder, D. Coppoolse te Hengelo-O.- aangenomen naar Klun- dert, JcM. de Waal te Beamsville (Ca nada). De plaatselijke afdeling van de Ne derlandse Chr. Landarbeiders Bond hield onder voorzitterschap van de heer J. van Sabben haar eerste ledenvergade ring van het seizoen. De hoofdbestuurder van de bond, de heer M. D. de Hollander leidde enkele onderwerpen in, die in de komende win ter op de afdelingsvergadering nader zullen wiorden besproken. De vergade ring was tamelijk goed bezocht.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1960 | | pagina 2