„Al dal gepraat over die
grens deerI ons niet"
IHIet harde geslacht
rflöTERK-POLIS
KAPPIE EN HET IJSBERGRAADSEL
van de „UTRECHT"
Uit de kerken
Maandag 24 oktober 1960
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pagina 2
EEN DUITS SCHAAP DEED ZICH
TEGOED AAN NEDERLANDS GRAS
Militairen helpen
bij Zeeuwse oogst
HOGERE LONEN IN
WERKVOORZIENING
DOOR
DICNATE ROBBERTZ
Jaarvergadering van
Chr. zangvereniging
SJAANTJE
Ernie
Bushmiller
't Stinkt hier!
Nooit- vastgelegd
Binnenlandse goudprijs
aanzienlijk hoger
Buitenlands bankpapier
BAZURKA
in de
sport
W. Lohmann
TINTELS
>-£rS VAN VOREN DEN
£J£>4ET EVENBEELD
VAN OARy SR4NT/
MMMM,
copyright abc pren
De noodzakelijke aanvulling op
A.O.W. en A.W.W.
Het is een prettige ze
kerheid om straks als u
aan uw-A.O.W. of
A.W.W. toe bent te
kunnen beschikken over
een noodzakelijke aan
vulling. Sluit daarvoor
een
WIE NU LEEFT, DIE NU Z0RGT1 JÊT POLIS
Vraagt inlichtingen: N.V. Levensverzekering Maatschappij „UTRECHT" Leidseweg 2, utrecht
NORDDEICH
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Twaalf dagen nadat is
gevraagd om militaire hulp bij de aard
appeloogst op de Zeeuwse eilanden heeft
minister Visser zaterdag besloten met
ingang van morgen een aantal militairen
voor deze oogst in te zetten.
Zoals bekend zond het Landbouwschap
vorige week nog een dringend telegram,
waarin het verzoek om hulp werd her
haald. Ook uit westelijk Noordbrabant
waren verzoeken binnengekomen. Daar
zullen echter geen militairen worden in
gezet omdat de toestand er minder urgent
wordt geoordeeld.
Met het Landbouwschap is overeen
gekomen dat de kosten voor voeding en
huisvesting van de militairen door het
Landbouwschap worden gedragen. Het
vervoer van de aardappelen zal geschie
den met militair transport.
Het aantal militairen dat wordt inge
zet, ligt tussen de vier- en vijfhonderd.
Van hen zullce er 120 gaan helpen op
Overflakkee, overige op de Zeeuwse
eilanden. Ook een aantal Wageningse
studenten gaat in Zeeland helpen.
DEN HAAG. De staatssecretaris
van sociale zaken, de heer B. Roolvink,
heeft de lonen voor de hoofd- en hand
arbeiders in de sociale werkvoorzienings
regeling definitief herzien vanaf 3 okto
ber jl.
De basisionen van de handarbeiders
gaan met acht cent per uur omhoog,
waarin de voorlopige verhoging van ja
nuari is inbegrepen. Gelijktijdig zijn een
paar secundaire loonmaatregelen getrof
fen, o.m. verwerking van de huurbij-
slag-1957 en terugbrengen van het ge-
meenteklasseverschil.
De hoofdarbeiders krijgen een loons
verhoging van vijf procent met een mi
nimum van 4,20 per week, met inbe
grip van de voorlopige verhoging. Ook
hier is het loonverschil per gemeente-
klasse verkleind.
Morgenmiddag van twee tot vijf
uur is de Euromast voor het publiek ge
sloten vanwege het bezoek van het ko
ninklijke paar van Thailand.
Het is toch mijn voorstel. Als de
beurs het niet verdragen kan, zal ik
wel borgen. Gerardt was 'n lange
jongen met een regelmatig gezicht
en verstandige ogen. Hij was altijd
kostbaar gekleed en deed voordurend
zijn best om de aangeboren hoofs
heid der jonkers en hun gemakkelijk
heid van bewegen te evenaren, waar
door hij zich soms belachelijk maak
te.
Heb ik gevraagd om te borgen?
beet Claes terug. Maar dan viel het
hem in dat hij Gerardt nog een vrij
groot bedrag moest betalen en hij
zweeg somber.
De avond was gevallen toen ze van
Tolsende wegreden en het was al he
lemaal donker voor ze bij de Koe
poort kwamen. Dat was de enige
poort die na zonsondergang nog ge
opend werd. De knechten reden voor
op met brandende toortsen. Door de
stille straten weergalmde het geluid
van de trappelende paardenpoten en
het lawaai dat de jonkers maakten.
Het was niets nieuws als een jacht-
bende door de stad trok, maar nu de
wilde jonkers er bij waren gingen de
late voorbijgangers haastig opzij.
In de Eglantier werden ze door
meester Egidius, de zich voornaam
voelende waard, met een buiging ont
vangen. Onmiddellijk beval hij zijn
bedienden om het de jonkers naar
hun zin te maken.
Er waren enkele klanten in de ge
lagkamer die zich stil hielden toen
het gezelschap binnen kwam.
Het zag er binnen in de Eglantier
goed uit. De vloer van roze en blau
we plavuizen was, onder de tafels,
met fijn wit zand bestrooid. Op de
houten wanden waren rozen geschil
derd, met daartussen aan de ene
kant vogels en jonkvrouwen. De an
dere kant stelde een jachttafereel
voor, met edelen te paard eri een
stoet brakken er achter aan. Het ge
rei in de wandrekken was van porse
lein, zilver of tin, kunstig versierd of
beschilderd.
De kastelein bracht zelf de gevulde
aarden wijnkruiken en schonk de gla
zen vol. Zeg ons meester, vroeg
Diederick, welke schonen zullen we
vanavond ontmoeten?
Wie ge maar wilt, edele heer,
femelde Egidius. De blonde Margriet,
jonkvrouw Mathilde of Lucienne. Wie
ge maar wilt.
Sweer begon luid te lachen.
Hoor je dat, Diederick? Een jonk-
vrouw! Hij sloeg op zijn knieën eg
hief zijn glas, om op de jonkvrouw
te drinken. De kastelein voelde zich
gekrenkt. Zelden werd er een
mooiere vrouw onder de zon gebo
ren, jonker. Als ge haar kende,
zoudt gij anders praten.
Dan vanavond voor mij de jonk
vrouw, zei Sweer. De anderen klap
ten in hun handen. Laat haar da
delijk komen, meester!
Niet dadelijk! schreeuwde Die
derick, het rumoer overstemmend.
Meteen gooide hij zijn dobbelstenen
op het tafelblad. Het dobbelen in het
openbaar was verboden binnen Ro-
merswale. De jonkers trokken zich
daar echter niets van aan. Duvene
zette een goudstuk op en Claes volgde
hem. De eerste worp van Diederick
was laag, de tweede nog lager, even
als de derde. Hij verloor de ronde en
omdat hij niet wilde onderdoen voor
Duvene zette hij twee goudstukken
op. Het was stilgeworden in de hoek
waar zij zaten. Alleen het ratelen
van de teerlingen op het blad en
soms een onderdrukt woord van te
leurstelling of verrassing. Diederick
verloor de ene ronde na de andere.
Met een smak wierp hij zijn laatste
geld op tafel. Eén goudstuk en wat
zilvergeld. Duvene gooide eerst op.
Hij had zes ogen, Diederick haalde
niet meer dan vier.
Wat kan het je schelen, lachte
Duvene, een stapeltje goudgeld naar
voren schuivend. Ik borg zoveel je
wilt.
Dat geloof ik, zei Claes. Jij
speelt vals! Doordringend keek hij
Duvene aan, die zijn felle blik beant
woordde. Ik zeg je nog eens, dat
jij vals speelt! Je manier van op
gooien deugt niet. Als ik me oefen
kan ik het ook zo leren. De teerling
die het laatst uit de beker komt valt
dan altijd met de hoogste ogen.
De houding van Claes tegenover Du
vene was vijandig, dat ontging nie
mand. Sweer en Diederick keken on
gelovig. Wees nou wijzer, meende
Sweer. Wie speelt het klaar om zó
te gooien? Neem terug wat je zeide,
Claes, je beledigt Gerardt
Claes keerde zich minachtend om
met zijn rug naar Duvene. Ver
speel jij dan maar je eer en je naam
aan een burger, hoonde hij.
Duvene sprong op. Een burger
zeg je? Als wij zo verachtelijk zijn
waarom deugt ons geld dan wel, als
jullie van Lodycke het gebruiken
kunt?
Hij doelde op een schuld, die de
ambachtsheer van Duvene voor heer
Adriaen had betaald. Tijdens het ver
blijf van Karei V in de Nederlanden
waren de uitgaven voor Adriaen's
weelderige leven zo groot geweest,
dat hij tenslotte niet meer in staat
was de verschuldigde dijk- en polder-
geschotten aan de keizer te vol
doen. Claes wist er van. Zijn vader
had hem niet verzwegen, welke som
men er besteed waren aan het kopen
van nieuwe paarden met tuigen en
kleden van kostbare stoffen en goud
leer en aan de uitrusting van zijn
knechten. Met ogen vol naijver had
den de ambachtsheren de dansende
paarden van Romerswale in de fees
telijke stoet gezien. Maar daarna wa
ren de lasten gekomen. Om niet nog
meer schuld te krijgen had heer
Adriaen geweigerd iets ten koste te
leggen aan het onderhoud der dijken.
Daarover was zoveel moeite en on
enigheid ontstaan, dat Adriaen geen
andere uitweg had kunnen vinden
dan de steun van Duvene te aan
vaarden. Zelf had hij niets met de
ambachtsman te maken willen heb
ben. Poppen de Vogelaer had de
overeenkomst gesloten. Die had het
zelfs zo handig gedaan, dat heer
Adriaen er altijd nog beter af zou
komen dan Duvene, in geval het
lang zou duren vóór het geleende
geld terug betaald zou kunnen wor-
den.(Wordt vervolgd)
Advertentie
37. De Kraak lag geheel vrij op het
beweegbare plateau van de ijsberg. Nog
even en de ijspiraten zouden zich zon
der veel drukte van de goede sleep
boot ontdoen, alsof het de waardeloze
inhoud van een vuilnisemmer betrof.
Aan boord van de Kraak was ieder
een hierop voorbereid behalve de
maat, die nog steeds in de koelkast
zat geperst en daarin piepend de laat
ste zuurstof verbruikte. In zijn hoofd
dwarrelden de gedachten ordeloos door
een en de enkele geluiden, die hem
van buitenaf bereikten, begreep hij niet
meer.
Intussen brulde Kappie zijn stem
schor, terwijl hij zoekend naar de maat
door het ruim liep. „Tjeerd?! Tjeerd
waar zit je?" galmde het. „Kom nou
tevoorschijn, jong, want we staan op
het punt om
Op dat ogenblik liep er een trilling
door het schip, dat direct daarna in
een scheve stand zakte. Het ijsplateau
werd langzaam gekanteld en de Kraak
begon weldra met steeds toenemende
vaart langs de bodem te schuren, in
de richting van het water.
Toen kwam de maat tevoorschijn.
Kappie, die naar boven holde, om
daar de nodige maatregelen te gaan
nemen, werd ruw getroffen door een
ijskast, die zwak weeklagend naar be
neden bolderde
WESTKAPELLE. -In het jeugdge-
bouw van de Hervormde gemeente heeft
de chr. gemengde zangvereniging „Looft
den Heere" op feestelijke wijze de jaar
vergadering gehouden, die onder leiding
stond van de heer C. Kaland. Het koor
bracht op verdienstelijke wijze een aan
tal zangnummers ten gehore, afgewis-
sel ddoor declamatie van Ding Ga-
briëlse. Na de pauze werd een panto
mime opgevoerd en werden de jaarver
slagen uitgebracht door Janny Gabriël-
se.
Ten slotte werd de klucht „De nacht
merrie" opgevoerd, waarna ds. van der
Bom de avond sloot.
NED. HERV. KERK
te xmPrirn r Dce^.?aag; <£i3kgemeen-
te XII) dr. G. Snijders te Haarlem.
Voor de afd. Oostdijk van de N.C.V B.
heeft de heer M. Allewijn uit Goes ge
sproken over de toestanden achter het
ijzeren gordijn.
Y°°r het arts-examen slaagde aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam de heer
C. J de Weerdt, vroeger woonachtig te
Krabbendijke.
400
DE MAN IS GAAN ETEN
DENK IK..
Van een onzer verslaggevers
CTAANDE met één poot op Neder-
lands en met drie poten op
Duits grondgebied schurkte een
schaap zich aan wat ter plaatse de
grens yormt tussen het Konink
rijk der Nederlanden en de Bonds
republiek West-Duitsland: een scha
mel roestig prikkeldraadje dwars
over een dijk met als voortzetting
aan weerszijden een droge sloot.
Zo ziét de grens eruit bij Nieuw
Statenzijl, de noordelijkste limiet
des Rijks en een eenzame buiten
post in een van de rijkste polders
van ons land.
Nieuw Statenzijl is een handvol hui
zen aan een stinkende vaart met als
middelpunt de sluis (of zijl) waaraan
het zijn naam ontleent.
Ooit moet een man van waterstaat
zijn weerzin in dit geïsoleerde nest
tot uitdrukking hebben willen brengen
door het goed-noordelijke woord zijl
de nek om te draaien; want op de
reddingboeien die met hun zindelijke
wit wat fleur aan de sluis geven, staat
met pedante zwarte letters Nieuwe
Staten Schutsluis. Een onding van een
naam, vergeleken met het bijna vor
stelijk klinkend Nieuw Statenzijl. Dat
zo een sluis aan het Wad overal van
Harlingen tot aan de Deense grens
een zijl of siel heet, deerde de man
niet. Voor hem was het een schutsluis
en dat zou uit de naam blijken ook.
WIE van eenzaamheid en zeelucht
houdt komt hier wel aan zijn trek
ken, al zal hij de stank van de Wes-
terwoldse A op de koop toe moeten
nemen. Via die A namelijk spuit de
provincie Groningen een deel van het
afval dat onverbrekelijk is verbonden
aan een harer bronnen van welvaart.
Het is het eiwit dat vrijkomt bij de
fabricage van aardappelmeel.
,,'t Stinkt hier anders wél" zeiden
wij, ietwat onheus na het gastvrije
onthaal, ,,'t Schijnt zo", beaamde on
ze gids en gastheer. ..maar het valt
ons nauwelijks op. Het is niet altijd
zo, overigens."
Nieuw Statenzijl is een uithoek van
ons land en het ligt op enkele tien
tallen meters van de grens, maar er
is geen grenspost. Alle wegen lopen in
dit deel van de Dollard loodrecht en
vastbesloten op de grens toe maar bui
gen dan plotseling af naar het zuiden
als waren zij bang zich eraan te bran
den. Aan de Duitse kant is dat ook zo.
Al die wegen komen dan samen bij
Nieuwe Schans of Bunder Neuland,
waar men keurig via de douane van
het ene in het andere land mag over
gaan.
Men zou menen dat er weinig din
gen in de wereld zozeer vaststaan als
grenzen. Elders is dat misschien ook
wel zo, maar hier niet. Nieuw Staten
zijl is, zoals het daar ligt onder de
hoge hemel aan het Wad, van een ze
kere slordige schilderachtigheid, die
wonderwel overeenkomt met de wat
nonchalante wijze waarop men hier
met de grens omspringt.
AFGEZIEN van prikkeldraad en
sloot bestaat zij uit kale stenen
met een N aan de ene kant en een
D aan de andere. Zij verdwijnt als
een rechte lijn in het Wad en is van
dat ogenblik af niet meer te volgen.
Wij. aan de Nederlandse kant, we
ten dat zij rechtdoor loopt tot op de
hoogte van de Hoek van Reide en dan
ophoudt. Daar gaat de Dollard over
in de Eems en in de Eems is de
grens nooit vastgelegd. Zelfs bij het
nieuwe verdrag zal zij niet worden
vastgesteld. De Eems, waaraan Delf
zijl en Emden gelijkelijk hun bestaan
danken, is gemeenschappelijk bezit
en men zou denken dat beide landen
daar vrede mee hadden. Anders zou
het nieuwe verdrag toch een goede
gelegenheid zijn geweest om er iets
aan te doen.
Op bijna alle Duitse kaarten de
officiële zeekaart vormt een gelukki
ge uitzondering vindt men een fan-
tasiegrens getekend die een onbehoor
lijk groot stuk van ons vaderland aan
wijst als Duits gebied. De gangbare
Duitse mening schijnt te zijn dat de
grens vlak onder onze Groningse kust
doorloopt, rakelings langs Delfzijl en
het eiland Rottum, ons weinig anders
overlatend dan een modderig strand
je. Zelfs op schoolatlassen vindt men
die wantoestand weergegeven en geen
Duitser schijnt zich te herinneren dat
er een tijd is geweest dat er helemaal
geen grens was in dit gebied omdat
al het land langs Eems en Dollard
deel vormde van hetzelfde land: het
Koninkrijk Holland onder koning Lode-
wijk Napoleon.
EEN BEETJE eigenwijs zijn ze
daar altijd geweest", zegt onze
gids met een hoofdknik naar net oos
ten. „Je zou zeggen dat zij het ons
niet gunnen en dat is niet eens zo
gek, want kijk zelf maar naar het ver
schil tussen wat wij van de nieuwge-
wonnen grond maken en wat zij er
mee doen."
Hij heeft gelijk. Er is een duidelijk
zichtbaar versctiil tussen de fantasti
sche rijkdom van de Dollardpolders
in Nederland en de veel armelijker
aandoende bedrijven aan Duitse kant.
Toch is het dezelfde vette zeeklei van
de Dollard.
Het schaap, het was een Duits
schaap naar men ons zei, had onder
wijl Duits gebied verlaten en deed
zich tegoed aan Nederlands gras.
Mag dat nu zo maar? vroegen wij.
Zeker, was het antwoord. Al dat ge
praat over de grens in Dollard en
Eems deert ons hier niet. Voor ons
is die grens theorie en als het an
ders was hadden wij hier geen leven.
Getuige dat schaap!
Zo krijgt men, wanneer men de
barre reis naar deze uiterste hoek
steen van het Koninkrijk onderneemt,
als beloning een staaltje van wat de
hoogste staatsmanswijsheid zou moe
ten zijn.
AMSTERDAM, 22 okt. De prijs voor
binnenlands goud is verhoogd van 4400
tot 4980 per kg, fijn. Hiermee is de notering
aangepast aan de huidige Londense goudprijs.
Voor veredelingsgoud bleef c.e notering
ongewijzigd 42904340. Ook de zilver-
prijs bleef onveranderd op 110,90116.40
per kg fijn.
De informatiekoersen voor gouden munten
geven daarentegen alle stijgingen te zien.
Tientjes noteren nu 31—33 (29.25—30.25),
ponden 3642 (344*0), 20 Franse Napoléons
30—32 (28.50—30.50), 20 Franse vreneli 30—32
en 20 Belgische franken 3032 (28.5030.50).
AMSTERDAM, 22 oktober. De advies-
koersen voor buitenlands bankpapier zijn ge
heel overanderd gebleven.
iniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii-iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii,,!,
Zo ziet dan de grens eruit bij
Nieuw Statenzijl, in het uiterste
noordoosten van ons land. Aan de
omgewoelde grond is duidelijk te
zien dat de schapen het met die grens
zo nauw niet nemen
In het kort
DINSDAG 25 OKTOBER
RADIO
HILVERSUM I 402 m.
ochtend
KRO: 7.00 Nws; 7.15 Gram; 7.30 V d
jeugd; 7.40 Gram; 7.45 Morgengebed en
overweging; 8.00 Nws; 8.15 Gram; 8.50 V
d vrouw; 9.35 Waterst; 9.40 Gram; 9.55
Inleiding Hoogmis; 10.00 Hoogmis; 11.15
V d vrouw; 11.30 Gram; 11.50 Volaan-voor-
uit, lezing;
middag
12.00 Middagklok noodklok; 12.03 Ben
je zestig? 12.30 Land- en tuinb meded;
12.33 Gram; 12.50 Staatsiebezoek v h Thai-
landse Koningspaar; 13.00 Nws; 13.15 Zon
newijzer; 13.20 Platennieuws; 13.35 Lichte
muz; 14.00 Gram; 14.35 V d plattelands
vrouwen; 14.45 Gevar progr; 16.00 V d
zieken; 16.30 Ziekenlof; 17.00 V d jeugd;
17.40 Beursber; 17.45 Reger'ingsuitzGe
sproken brief uit de Nederlandse Antillen,
d Henk Dennert;
avond
18.00 Lichte muz; 18.20 Polit lezing;
18.30 RVU: Oorlog en vrede: ontwikke
ling en streven naar vrijheid in Azië en
Afrika, d prof. dr. E. de Vries; 19.00 Nws;
19.10 Act; 19.25 Memojandum; 19.30 Gram;
20.30 Avondcollege: cursus Democratie;
21.00 Viool en piano; 21.25 Vocaal ens;
21.50 Concertgeb ork; 22.30 Nws; 22.40 Ge
huwd en ongehuwd, lezing; 22.55 Wereld-
kampioensch dammen; 23.00 Nieuwe gram
m comm; 23.5524.00 Nws.
HILVERSUM II 298 m.
ochtend
AVRO: 7.00 Nws; 7.10 Gym; 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws; j
8.15 Gram; 9.00 Gym v d vrouw; 9.10 De
groenteman; 9.15 Gram; 9.40 Morgenwij
ding; 10.00 Gram; 10.50 V d kleuters;
11.00 Gram; 11.15 V d zieken;
middag
12.00 Lichte muz; 12.20 Regeringsuitzen
ding: Uitz v d landbouw; 12.30 Land- en
tuinb meded; 12.33 Muz corps; 13.00 N.ws;
13.15 Meded of gram; 13.20 Lichte muz;
13.55 Beursber; 14.00 Kamermuz; 14.30
Gram; 14.40 Schoolradio; 15.00 V d vrouw;
15.30 Alt en piano; 16.00 V d kind; 16.15
Gram; 16.30 V d jeugd; 17.30 Amateurs-
progr;
avond
18.00 Nws; 18.15 Pianospel; 18.30 Won
derkinderen der chemie, klankb; 18.45
Lichte muz; 19.00 V d kleuters; 19.05 Pa
ris vous parle; 19.10 Gram; 20.00 Nws;
20.05 Amus progr; 21.10 Quizprogr; 22.00
Liederen; 22.30 Nws, beursber v New York
Z M Koning Bhuminol en Koningin Sirikit
en meded; 22.45 journ en Staatsiebezoek v
v Thailand; 23.00 Lichte muz; 23.30 Licht
progr; 23.5524.00 Nws.
NEDERLAND
TELEVISIE
NTS: 20.00 Journ en weeroverz; 20.20
Documentaire; 21.15 Eurovisie: Ork conc
m m v solist. Daarna (plm. 22.00 Extra-
journ i v m het bezoek v d Koning en Ko
ningin v Thailand.
BELGIË VLAAMS
19.00 De socialistische gedachte en actie;
19.30 Tekenfilms; 19.45 Filmrep; 20.00
Nws; 20.30 TV-feuill; 20.55 Kunstprogr;
21.15 Overn v Berlijnork conc m m v so
list; 22.00 Documentaire; 22.30 Nws.
BELGIË FRANS
19.00 Eurovisie: rep tewaterlating onder
zeeboot in Engeland; 19.30 Conna-tre;
20.00 Journ; 20.30 T.V.-spel: 22.00 Muz voor
U; 22.30 Journ.
GELUKKl G) HEB IK
M'N KRIJTJE
BIJ MB
door
