Bomboko dreigt met opstand Meer zeggenschap voor de negers Ver. Naties negeerden ultimatum VERDACHTE WAS KINDER VRIEND ONTSNAPT VAN KR0ESJTSJEFS SCHIP Minister gebruikte interne gegevens PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND Onschendbaar AANBEVELING AAN BRITSE REGERING OVER RHODESIA AANKLACHT TEGEN SCHEIDSRECHTER INGETROKKEN Yves St. Laurent weer uit dienst Man met duister verleden ontkent wurging van Hansje LAATSTE NIEUWS Protestvergadering van rij kspolitie VERMIST JONGETJE VERDRONKEN De BiltGuur Dir«ct«tir; JACQ DE SMIT; Chefred.t G. J. BREUKER Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4, Giro 116666, telefoon Directie en administratie 01100- 6901. Redactie: 01100-6901 en 5366. BykantorenMiddelburg, Korte Delft 50, tel. 01180*2009, redactie Walcheren en sportredactie 01180-4604, Post bus 26, Vlissingen, Nieuwendijk 38, tel. 01184-3224, Postbus 24, Terneuzen, NJeuwstraat 38, tel. 01150-3189; Zierlkzee, Havenpark 24. tel. 01110-2991. Zeeuwsch Dagblad Losse nummers 13 cent. Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter» 7 cent per woord met een minimum van 1, 16e JAARGANG No. 4678 Woensdag 12 oktober 1960 M0B0ET0E STREED NIET Twee Ghanese soldaten van de troepen der Verenigde Naties liggen in hun stelling in de tuin van Loemoemba's huis te wachten op de dingen die zouden komen Eigen nieuwsdienst LEOPOLDSTAD. Het ultimatum van Congo's iriterimkabi- net aan de Verenigde Naties om ex-premier Loemoemba voor 3 uur gistermiddag ter arrestatie uit te leveren, is door het opper bevel van de VN met stelligheid afgewezen. Ondanks zijn dreige menten zijn de troepen van Congo's militaire machthebber, kolo nel Moboetoe, niet tot actie overgegaan en daarmee is de soep weer eens niet zo beet gegeten als hij opgediend werd. hetgeen Moboetoes reputatie als „sterke man" geen goed kan doen. De beide partijen staan nog ongewijzigd tegenover elkaar bij Loe moemba's woning en de enige merkbare spanning heerste in Leopoldstad zelf, waar vrachtwagens met mitrailleurs en gewa pende troepen van Moboetoe rondreden maar het nog niet tot incidenten van enige betekenis kwam. Van onze correspondent LONDEN Na weken van intensieve speculaties tijdens welke alle mogelijke bijzonderheden uitlekten is gisteren eindelijk het rapport-Monckton gepubliceerd. Dit rapport doet aanbevelingen aan de Britse regering voor de toekomst van de Centraal Afri kaanse Federatie. Deze Federatie bestaat uit Noord- en Zuid-Rho- desië en Njassaland. die in 1953 werd gevormd. Ook in deze Afri kaanse gebieden is de haat van de zwarte bevolking tegen de blan ken langzamerhand tot gevaarlijke hoogte gestegen. Toen kolonel Moboetoe in eigen persoon bij Loemoemba's woning arriveerde dacht men dat hij nu zijn dreigement van het door breken van het V.N.-kordon zou uitvoeren. Maar het bleef bij een soldatesk optreden zonder meer. Op de achtergrond een Ghanese wacht voor Loemoemba's woning. 77 i iiicnnnn/i ii'i a r 77 Een Ghanese kolonel die het bevel voert over de wacht bij Loemoemba's huis zei dat zijn orders nog altijd luiden dat Loe moemba niet gearresteerd mag worden. Dat kon slechts indien zijn parlementaire onschend baarheid door een stemming in het Congolese parlement wordt opgeheven. „Als neutrale figuur in een poli tieke crisis kan de VN de bevelen aan de wacht bij Loemoemba's huis niet veranderen voor een arrestatie bevel dat op het eerste gezicht niet geldig is", aldus een woordvoerder van de Verenigde Naties na een on- In haar huidige vorm kan de Fe deratie met haar bevolking van acht miljoen zielen niet worden gehand haafd, aldus de voornaamste conclu sie van de commissie-Monekton, die vorig jaar door de regering in Lon den werd ingesteld. Er wonen in de drie gebieden nog geen 300.000 blan ken. Handhaaf federatie De commissie meent aan de andere kant dat het uiteenvallen van de Fe deratie op dit ogenblik voor alle be volkingsgroepen alleen maar ar moede en chaos zal betekenen. Plet spreekt vanzelf dat de nationalisti sche partijen in de drie gebieden van de Federatie niet veel interesse to nen in de staatsvorm, die hun landen krijgt maar steeds krachtiger zelf standigheid eisen. Er moet een nieuwe vorm van associatie tussen de drie gebieden komen, zo beveelt de commissie aan, maar er dient een hele reeks hervor mingen tot stand gebracht op consti tutioneel en sociaal gebied om tege moet te komen aan de bezwaren, die de overgrote meerderheid van de Afrikaanse bevolking tegen de Fede ratie heeft. Het grootste bezwaar dat de Fede ratie aankleeft is de rassendiscrimi natie die er bestaat. Vooral in Zuid- Rhodesië zijn de negers aan alle mogelijke beperkende bepalingen onderworpen. De grote blanke be volking in dat land, een kolonie met zelfbestuur, wil haar overheersende positie in elk geval handhaven. De negers zijn nog lang niet gereed voor zelfstandigheid, zo meent zij in grote meerderheid. Jack binnen tien jaar nergens meer in Zuid-Afrika wappert. Onderzoek Meer inheemsen moeten in het federale parlement worden toegela ten luidt een der aanbevelingen van de commissie-Monckton. Op den duur moeten zij de helft van het aan tal zetels bezetten. Meer macht moet gedelegeerd worden aan de ver schillende landen van de Federatie en dat moet leiden tot,meer zeggen schap voor de zwarte bevolking. Nog dit jaar wordt de grondwet van de Federatie aan een grondig onderzoek onderworpen tijdens een speciale conferentie die over de toe komst van de drie landen moet be slissen. Wat er ook besloten -wordt, de nationalistische partijen in de twee Rhodesië's en Njassaland gaan on verdroten voort met hun activiteit. Dat sommige leiders ervan al onge duldig worden bleek het afgelopen weekeinde duidelijk tijdens de bloe dige onlusten bij Salisbury, de hoofdstad van Zuid-Rhodesië. Gemengd Geen enkele vorm van samenwer king tussen de drie landen kan sla gen, meent de commissie-Monckton indien Zuid-Rhodesië zijn rassen politiek niet drastisch wijzigt. Het moet in Afrika mogelijk zijn een maatschappij in stand te houden die is samengesteld uit verschillende rassen, concludeerde zij. Maar de commissie meent toch ook, dat de drie gebieden van de Federatie het recht moeten hebben zich af te scheiden. Dit mag even wel pas na vijf tot zeven jaar wor den toegestaan. Dit recht op afschei ding ziet de commissie als een uit laatklep om te voorkomen, dat de afscheiding door een der drie ge bieden, althans door de zwarte be volking, wordt geëist. Het is voorat tegen deze laatste aan beveling, dat de blanke bevolking van Zuid-Rhodesië in het bijzonder grote bezwaren uit. Sir Roy Welen- sky, premier van de regering van de Centraal Afrikaanse Federatie zei gisteren: Het opbreken van de Fede ratie zal betekenen dat de Union Leo Horn gaf klap Van onze correspondent UTRECHT De heer M. A. van Eyk, die na afloop van de voetbalwedstrijd DOSDWS A een stomp in het gezicht heeft gekregen van scheidsrechter Horn en naar aanleiding daarvan een aan klacht had ingediend bij de commissal'is van de justitiële politie te Utrecht, de heer L. C. Mutsaers, blijkt bereid deze aanklacht onder bepaalde voorwaarden in te trekken. Hij heeft gesproken met de voorzitter van DOS, de heer Berendse, en daarbij moet de laatste het standpunt hebben verdedigd rlat kwesties in de sport wereld als het enigszins mogelijk is, sportief opgelost moeten worden. Geen bezwaar verwacht De heer Van Eyk heeft zich laten overreden en heeft gisteravond schrif telijk aan de hoofdcommissaris geyraagd de door hem mondeling ingediende aanklacht bij commissaris Mutsaers te willen intrekken. De hoofdcommissaris zal dit verzoek doorzenden aan de officier van justitie en die zal daarna beslissen in hoever de aanklacht voortgang zal hebben. Aangenomen mag worden aldus de laatste, mr. Overbeek, dat. wanneer twee partijen, die een geschil hadden, bereid zijn dit langs vredelievende weg te regelen, van justitiële zijde geen bezwaren in de weg zullen worden gelegd. derhoud met premier Bomboko van de interimregering en kolonel Mo boetoe. Na het afkondigen van het ultima tum had een sterk contingent Con golese troepen met pantserwagens en machinegeweren de woning van Loe moemba omsingeld om het dreige ment van Moboetoe kracht bij te zet ten. Maar ook het Ghanese kordon was tot 300 man uitgebreid en de kans op een gewapend conflict van enige om vang scheen dus allerminst uitgesloten. Kort nadien verscheen kolonel Mo boetoe ten tonele. In een ogenblik tijds werden de mitrailleurs op de Ghanezen gericht. Deze laatsten gingen echter even snel in stelling en wachtten de gebeurtenissen af. Kolonel Anka van Ghana begaf zich naar Moboetoe, die op hoge toon terugtrekking van de Ghanezen eiste„Zo niet beloof ik u een staaltje van machtsvertoon waaruit u niet als overwinnaar tevoorschijn zult treden". Na enig overleg stemde de kolonel er tenslotte in toe het grootste deel van zijn troepen terug te trekken op de eigenlijke wacht na. Het Ghanese voor beeld werd na enige tijd door de Con- golezen gevolgd die slechts twaalf man achterlieten. Beide partijen zaten ten slotte dommelend tegenover elkaar in de hete zon van een verhit Congo. In de stad was het inmiddels verre van rustig. Troepen negers dwaalden door de straten en schreeuwden in spreekkoren dreigementen tegen de Premier Bomboko van de inte rimregering op de persconferentie waar hij Moboetoes ultimatum af kondigde. Verenigde Naties als „werktuig van een Afrikaans neo-kolonialisme". Dat vatte men op als slaande op de hou ding van de Ghanese troepen die op instigatie van hun premier Nkroemah niet anders doen dan ex-premier Loe moemba steunen. Hoe explosief de toe stand in de stad is, bleek wel toen de politie schoten loste om stakende ar beiders van de elektrische centrale uit een te drijven die tevergeefs hogere lonen geëist hadden. Een enkele auto werd met stenen bekogeld. Volgens Bomboko is de mogelijkheid geenszins» uitgesloten dat er een opstand onder de Congolese troepen in het hele land zal uitbreken wanneer Loemoemba niet spoedig aan het leger wordt uit geleverd. Eigen nieuwsdienst PARIJS Het Franse leger is tot de slotsom gekomen dat het niet nood zakelijk is voor de verdediging van het land, dat Yves St. Laurent, de ontwerper van het modehuis Dior, in militaire dienst blijft. Voor het einde van de week, zo verwacht men in Parijs, wordt St. Laurent uit militaire dienst ontslagen. Zoals bekend werd de jonge mode koning kort nadat hij enkele weken ge leden onder de wapenen kwam, in over spannen toestand in een militair hos pitaal opgenomen. Er is een rapport op gesteld door de artsen- die hem onder zochten. Dat rapport wordt thans nog bestudeerd. De dokter lieejt Fred hel advies ge' geven eens te gaan vissen ter kalmering van zijn zenutven. MOSKOU (Reuter) Pre mier Kroesjtsjef heeft gister avond na zyn rede in de Al gemene Vergadering der VN verklaard zo nodig bereid te zijn zijn vertrek uit Amerika uit te stellen om de ontwape ningsbesprekingen op gang te helpen. Kroesjtsjef zou donder dag uit de Verenigde Staten vertrekken. Volgens een bericht van Tass heeft de Russische premier zijn bezoek aan Noord-Korea voor deze maand reeds uitgesteld. VICTOR JAANIMETS NEW YORK (A.P.) Victor Jaanimets, een 29-jarige matroos van het Russisch passagiersschip Baltika, waarmee Kroesjtsjef naar New York is gereisd, is van boord weggelopen en heeft politiek asiel gevraagd in de Verenigde Staten. Jaanimets, die uit Estland afkomstig is, zal in New York blijven in afwachting van het onderzoek naar zijn antecedenten. Hij zegt dat hij drie jaar lang heeft rondgelopen met plannen om weg te lopen. „Ik ben weggelopen omdat ik ge noeg had van Kroesjtsjef en van de leugens die ons worden ingepompt. De helft van de bemanning van de Baltika zou weglopen als zij de kans kreeg," vertelde hij. „Ik ben blij dat ik ontsnapt ben en ik wil nooit terug. Ik weet wat de gevolgen kunnen zijn. Mijn moeder, mijn zusters en mijn broer zullen er misschien onder moeten lijden, maar zij zullen dat verdragen." „Tweede Hitier" Over Kroesjtsjef zei de vluchteling; ,,Er is onder het sowjetstelsel niets anders, dan onderdrukking en spiona ge. In mijn eigen land en in de an dere Baltische landen wordt Kroesj- sjef gehaat. U hebt hem hier in de Verenigde Naties, gezien. U weet hoe hij zich daar gedragen heeft. Bij ons is hij nog erger. Hij heeft daar macht. Wij allen worden door hem onderdrukt, er is nergens vrijheid. Wij luisteren naar zijn ge praat, maar wij geloven hem niet. Hij is een leugenaar. Hij belooft alles maar geeft ons niets. Wij verafschu wen hem. Hij is een tweede Hitler Allemaal spionnen Hij vertelde ook van zijn ontsnap ping; ,,Wij moeten altijd samen met een andere opvarende aan wal gaan, »oms in een groep. Wij krijgen dan opdracht om op elkaar te letten. Gis teren was ik met Harry Simon. Ik moest op hem letten en ik weet ze ker dat hij mij in de gaten moest houden. Zo is het stelsel. Wij moeten elkaar bespioneren. Iedere Russische zeeman is een spion. Hij moet uitkijken naar militaire objecten, vliegvelden en andere din gen die voor de Russische regering nuttig kunnen zijn. Steeds als wij in een havenstad aan wal gaan kijken wij daarnaar uit. Wij rapporteren al les wat nieuw is. Sinds ik in 1957 ben gaan varen heb ik altijd een hekel aan dit werk gehad." AMSTERDAM. De Rijkspolitiever- eniging zal dinsdag 18 oktober in Utrecht een buitengewone algemene ledenver gadering houden om te protesteren te gen het salarisbeleid van de regering. Dit heeft het hoofdbestuur gisteren be sloten. Ook werd vastgesteld, dat men de actie ter verbetering van de salarispo- sitie van de politie op parlementair ni- I veau zal voortzetten. Zoals bekend wordt de rijkspolitie betaald volgens i dezelfde normen als de gemeentepoli- I tie. Van onze verslaggevers ROERMOND. De aanwijzingen tegen de 54-jarige metaalarbeider Th. van B., die wordt verdacht van de moord op Hansje Hermans in Se- venum, stapelen zich met het uur op maar de man blijft ontkennen. „Hij is bikkelhard", zegt de politie. Het onderzoek is gisteren vrijwel on afgebroken voortgezet. Rijkspolitie mannen brachten Van B. naar de plaats waar de fiets van het onge lukkige jongetje was gevonden, en naar de plaats waar het lijkje onder een dun laagje aarde was ontdekt. De man bleef onbewogen. Bijzonder knap speurwerk is vooraf gegaan aan het moment op maan dag waarop de in Kessel wonende adjudant L. H. Verhaegen van a'e dis trictsrecherche der rijkspolitie Van B. in de omsingelde metaalgieterij De Globe in Belfeld arresteerde. Het blijkt nu, dat de man al weken onder verden king heeft gestaan. Van minuut tot minuut is hij in die weken gescha duwd. VIJFTIEN JAAR Zijn verleden werd nagegaan. Reeds in 1928 was hij met de Amerikaanse justitie in aanraking gekomep. Wegens diefstal met braak en een overval werd hij tot twee jaar veroordeeld. Nauwelijks had hij deze straf uitgeze ten of hij beging een nieuw vergrijp; ontucht met geweld. Daarvoor werd hij, in 1930, tot vijftien jaar gevangenis straf veroordeeld. Na acht jaar en ne gen maanden kwam hij vrij; hij werd Amerika uitgewezen en kwam naar Nederland'. DOODSLAG Niet lang na zijn terugkeer werd hij door de Nederlandse politie gearres teerd. Hij werd verdacht van de moord op een veertienjarig meisje in Oister- wijk, Ria Pagie. Hij heeft deze moord nimmer bekend, maar werd door de Bredase rechtbank toch tot vijftien jaar veroordeeld, wegens doo'dslag. Het ge rechtshof in Den Bosch bevestigde het vonnis. Via cassatie kwam Van B, voor het gerechtshof in Den Haag, 'van welk vonnis hij nog eens in beroep ging voor de Hoge Raad. Dat cassatieverzoek werd verworpen. Van B. bleef de vijf tien jaar gevangenisstraf houden; de tijd die hij in voorarrest had doorge bracht werd niet afgetrokken. Op 12 september 1955 werd hij voor waardelijk in vrijheid gesteld. Tot 4 november van dat jaar verbleef hij nog in een open inrichting en tot 14 april van dit jaar bleef hij onder toezicht. Het is echter niet zijn verleden, dat tot de arrestatie heeft geleid, aldus de substituut-officier van justitie te Roer mond, mr. W. C. Uiterwaal. Tijdens het onderzoek stuitte de politie steeds weer op hem. Van B. woonde in Belfeld bij een bejaard echtpaar in. Hij was er „een i vreemde". Zowel voor als na zijn „Amerikaanse tijd" had hij in Noord brabant gewoond. Dat hij „vreemd" was en zich bovendien in de ogen van de Belfelders vreemd gedroeg, moet mede hebben geleid tot zijn arrestatie. Zo reed hij steeds op een opvallende, knalrode scooter rond. Vroege kerk gangers herinneren zich, dat hij de ochtend na de dag van de moord op die scooter in Belfeld aankwam. Twee bijnamen had hij: „de Ameri kaan" en „de Kindervriend". Die laat ste bijnaam verwierf hij omdat hij graag met kinderen omging. In de plaatselijke cafetaria tracteerde hij de jongens en meisjes uit het dorp vaak op ijsjes. Hij was een „natuurvriend", die graag naar buiten trok. Heeft hij Hansje op zo'n tocht ontmoet Is hij toen met het jongetje, dat hem, de „gulle kinder vriend" ten volste vertrouwde, gaan wandelen? „WRAAK" Er kwamen meer aanwijzingen. Toen iedereen over de moord sprak, had Van B. er ook een oordeel over: wraak. Wraak tegen de familie Hermans Neen, antwoordde hij dan, wraak tegen de maatschappij. De gevonden schop zou ook een aan wijzing kunnen zijn. Knap werk van het gerechtelijk laboratorium in Den Haag heeft al uitgewezen, dat Hansje met die schop is begraven. Resten aarde wezen uit, dat de schop niet is ge bruikt ill het veld met jonge aanplant asperges, waar hij gevonden is, maar in het veld met oude aanplant, waar Hansje was begraven. Andere resten aarde hebben bovendien uitgewezen, waar de schop oorspronkelijk vandaan kwam Gisteren is een sorteerproef gehou den. Een politiehond kreeg de lucht van de schop. De resultaten van de proef zijn nog niet openbaar gemaakt. Van B. blijft volhouden, dat hij op de dag van de moord op de kermis in Baarlo is geweest. Helemaal controleer baar is dat alibi niet. Baarlo ligt dicht bij Sevenum. In de kunstzaal J. R. Bier te Haarlem wordt vanaf 14 oktober een tentoonstel ling gehouden van zeventiende eeuwse Hollandse meesters. Er zijn o.a. wer ken van Jan v.an Goyen, de Ruysdaels. Aert van der Neer en Willem van de Velde de Jonge. A msterdams gemeentebestuur Van onze Amsterdamse redactie AMSTERDAM. In de gelede ren van het Amsterdamse gemeen tebestuur is men niet onderstebo ven van de nota over de rentabi liteit van IJ- en Coentunnel, die minister Korthals maandag aan de Tweede Kamer heeft uitgebracht. Men beschouwt die eerder als de neerslag van een oude, interne dis cussie tussen het Centraal planbu reau en Rijkswaterstaat. Dat dit verschil van mening in het voor deel van Rijkswaterstaat is be slecht, werd duidelijk, toen de re gering enige tijd geleden prioriteit verleende aan de bouw van de Coentunnel. Niet terzake De ministeriële nota kan dan ook volgens het Amsterdamse gemeente bestuur geen enkele betekenis heb ben voor de besprekingen, die thans tussen hoofdstad en overheid worden gevoerd. Die gaan over de vraag of Amsterdam krachtens het beginsel der autonomie in staat kan worden gesteld gelijktijdig met de Coentun nel op eigen kosten de IJtunnel te bouwen. Met een grammofoonplaat heeft men onlangs nog eens de aandacht van de kamerleden op deze wens ge vestigd. Daarbij werd uitdrukkelijk gesteld dat Amsterdam zich bij de regeringsbeslissing over de priori teitskwestie neerlegt. Waar het nu op aankomt is: zal Amsterdam de vrijheid krijgen om uit eigen middelen de miljoenen te fourneren, die voor de aanleg van de zo begeerde oeververbinding on der liet IJ noodzakelijk zijn. V erontwaardigd Het heeft in Amsterdam overigens wel enige verontwaardiging gewekt dat minister Korthals zijn kritiek op het rentabiliteitsrapport van het plan bureau heeft geuit, terwijl het stuk in feite nog geheim is. peen van de betrokkenen kan er zich nog vrij over uiten, zo meent men. Lange tijd was binnenskamers de inhoud van het rapport bekend. De uitslag was bepaald niet ongunstig voor Amsterdam. De hoofdstad heeft daaraan bij haar argumentatie ten gunste van de IJtunnel nimmer een argument kunnen ontlenen. WOERDEN De vijfjarige Jantje van Oosten, die sinds maandagmiddag werd vermist, is gisteravond om half negen tijdens het dreggen door de politie, in de haven van Woerden gevonden. Aangenomen wordt, dat de jongen bij het spelen in het water is gevallen. Zes tig man (politie, brandweer en burgers) hebben sinds maandagmiddag naar het jongetje gezocht. Het K.N.M.I. in De Bilt berichtte gisteren om 23.15 uur: Wisselende bewol king met nu en dan buien. Matige tot krachtige, aan de kust nu en dan stormachtige noord-westelijke wind. Iets kouder dan gisteren. Miesje: Echt herfst! 13 olct.: zon op 7.01, zon onder 17.51; maan onder 14.44. Advertentie Is een goede toekomst u één avond luisteren waard? Czie advertentie elders in dit blad)

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1960 | | pagina 1