Troonrede in gematigd
optimistische toon
in 'n aristona
flmtoua
PALEIS OP DE DAM
OVERTUIGEND GEZIEN
Opnieuw verdachte dode
in Friesland
MASSAMOORD
BELOOND MET
VAKANTIE
w
Chefarine .4
E
Suikerindustrie handelde
in divangpositie
D
80
Voortreffelijke studie van Engelse geleerde
Moeilijkheden bij schadevergoeding Unilever
Dirigent bleek
beeldenstormer
Nakuren
9 Ton naar West
BETER EN SNELLER
ARRESTATIE NA
BEROVING
CAMPAGNE STOND OF VIEL MET 7 PROCENT
D'
Tweede brommende
aanrander gepakt
MONDJESMAAT
GEZAG
Meer halve bomen
en knipperlichten
op overwegen
Woensdag 21 september 15C0
DAGBLAD
Pag. O
EN HAAG. Koningin Juliana heeft gistermiddag het nieuwe zittingsjaar
van de Staten-Generaal geopend met het uitspreken van de volgende rede:
De spanningen in de internationale
verhoudingen zijn in het jongste ver
leden toegenomen. Niet alleen op po
litiek, maar ook op militair en eco
nomisch terrein wordt in toenemende
mate de kracht van de vrije wereld
op de proef gesteld.
Het verzekeren van de vrede in de
wereld, het handhaven van recht en
orde, het scheppen van betere sociaal-
economische verhoudingen, dit alles
vraagt grote krachtsinspanning, ook
van ons land. De huidige internatio
nale situatie dient voor ons een aan
sporing te meer te zijn om mede te
helpen de grote waarden van de vrije
wereld te behouden.
De regering ziet in het onlangs tot
stand gekomen Benelux-unie-verdrag
een hechte grondslag voor de verdere
ontwikkeling van de samenwerking
met België en Luxemburg tot heil van
de drie landen. Het Belgische volk
zal, daarvan zijn wij allen overtuigd,
zijn huidige moeilijkheden dank zij
zijn innerlijke kracht spoedig weten
te overwinnen.
TIJDIG
De regering zal van harte mede
werken aan een verdere en versnelde
uitvoering van het verdrag inzake de
Europese economische gemeenschap.
Zij wil echter geen misverstand laten
bestaan over haar opvatting, dat bij
de Europese integratie en reële ge
meenschappelijke landbouwpolitiek
tot stand zal moeten komen en dat
tijdig een wezenlijke verruiming van
de mogelijkheden voor onze agrari
sche export moet worden bereikt.
Voorts zal zij bij de komende onder
handelingen over de Europese ver-
voerspolitiek in de Europese econo
mische gemeenschap in het bijzon
der letten op de grote belangen die
ons land heeft bij het verlenen van
internationale vervoersdiensten.
De regering zal volledige steun ver
lenen aan voorstellen, die de eenheid
van geheel vrij Europa, ook in poli
tiek opzicht, bevorderen. Mede hier
om acht zij de onderhandelingen over
de hervorming van de organisatie
voor Europese economische samen
werking tot een nieuw lichaam met
een volledig deelgenootschap van de
Verenigde Staten en Canada, van be
lang.
HOGERE BIJDRAGE
Het stelsel der collectieve veilig
heid van de Atlantische landen blijft
voor de bescherming van de essentiële
waarden van de westerse wereld een
onmisbare waarborg. Alleen als allen
bereid zijn in gemeenschappelijk over
leg de noodzakelijke maatregelen te
nemen, is de doeltreffendheid van
de militaire en politieke samenwerking
verzekerd. Voor ons aandeel in de de
fensie zullen grotere financiële bij
dragen dan voorheen worden ge
vraagd.
De versnelde ontwikkeling naar
staatkundige onafhankelijkheid geeft,
vooral waar de tegenstelling tussen
oost en west zo scherp is, aan het
vraagstuk van de economische en so
ciaal achtergebleven gebieden een bij
zonder dringend karakter. Op dit ge
bied hebben de westerse landen, en
heeft dus ook Nederland, een belang
rijke taak. Deze dient bij voorkeur
in zo breed mogelijk internationaal
verband volbracht te worden.
De internationale verhoudingen mo
gen zorgelijk zijn, de ontwikkeling
in het Koninkrijk en binnen onze
landsgrenzen stemt in menig opzicht
tot dankbaarheid.
den tot verdere groei zullen van over
heid en bedrijfsleven dan ook grote
waakzaamheid vragen. Mochten in
vesteringen, verbruik en overheids
uitgaven de voor het economische
evenwicht gestelde grenzen over
schrijden, dan zouden de bereikte re
sultaten worden aangetast.
Reeds eerder in dit jaar werden
maatregelen getroffen tot verminde
ring der investeringsfacilitelten.
Daarvan wordt •*- evenals van een
voorgenomen beperking van de koop
op afbetaling in de komende peri
ode een matigende invloed op de con
juncturele ontwikkeling verwacht.
Het gevoerde beleid van gediffe
rentieerde loonvorming heeft aan de
verwachtingen beantwoord. Van de
grondslagen van dit beleid zal de re
gering dan ook niet afwijken. Daar
bij blijft de mogelijkheid open voor
ondernemingsgewijze activiteiten, die
ten doei hebben de bezitsvorming te
bevorderen door middel van winstde
ling en gepremieerde spaarregelin
gen.
De Sociaal-economische raad zal de
vraag worden voorgelegd of het wen
selijk is bij de loonvorming, naast de
maatstaf van de produktiviteit, ook
andere maatstaven in aanmerking te
nemen. Aan die raad zal voorts bin
nenkort worden voorgelegd een voor
ontwerp van wet op de loonvorming,
regelende de bevoegdheden terzake
van overheid en georganiseerd be
drijfsleven.
VERLICHTING
leving is de vorming van de jeugd uit
alle lagen van ons volk van beslis .'en-
de betekenis. Alle sectoren van het
maatschappelijk leven hebben behoef
te aan goed opgeleide mensen, die in
staat zijn eigen verantwoordelijkheid
te dragen, en die eerbied hebben voor
de persoon en het belang van de an
der. Het gehele beleid van de rege
ring blijft daarom gericht op een
maatschappelijke en bestuurlijke or
de die de mens in staat stelt zich zo
goed mogelijk te ontplooien.
In dit verband gaat de regering
voort met het treffen van maatrege
len ter uitbreiding en verbetering van
het onderwijs in al zijn geledingen.
Zeer bijzondere aandacht geeft zij
daarbij aan het hoger onderwijs en
aan de ontwikkeling van het weten
schappelijk onderzoek.
De regering beseft, dat met dit al
les gedurende een reeks van jaren
grote bedragen zullen zijn gemoeid.
Zij is van oordeel dat deze ten volle
verantwoord zijn, niet alleen ter wil
le van de toekomst van ons volk als
geheel, maar ook ter wille van het
geluk van een ieder.
Moge God ons allen in onze arbeid
wijsheid en kracht schenken en moge
gij, vertegenwoordigers des volks, in
de komende zittingsperiode tot zegen
van het Koninkrijk en voorzover
dat in ons vermogen ligt tot zegen
van de wereld, werkzaam zijn.
Met deze bede verklaar ik de ge
wone zitting der Staten-Generaal voor
geopend.
HOGE EISEN
De hartelijke betrekkingen tus
sen de landen van het Koninkrijk zijn
bestendigd. In het bijzonder kwam dit
tot uiting bij de viering van het eerste
lustrum van het statuut en bij de be
zoeken, die delegaties van Suriname
en de Nederlandse Antillen mede
op uw uitnodiging dit jaar aan Ne
derland hebben gebracht. De aard
van deze betrekkingen brengt mee,
dat steeds bereidheid bestaat tot over
leg over het statuut.
De verdere economische ontwikke
ling van Suriname en de Nederlandse
Antillen stelt aan deze landen hoge
eisen. De Nederlandse regering heeft
reeds bereidheid getoond aan die ont
wikkeling wederom bij te dravn. Gij
zult in dit zittingsjaar de gelegenheid
hebben u uit te spreken over desbe
treffende ontwerpen van wet.
Nederlands Nieuw-Guinea zal het ko
mende jaar een belangrijke nieuwe
fase in zijn ontwikkeling naar zelfbe
schikking ingaan. Zodra immers de
Nieuw-Guinearaad, die in grote meer
derheid uit vertegenwoordigers van
de inheemse bevolking zal bestaan,
tot stand zal zijn gekomen, zullen be
stuur en wetgeving slechts met zijn
medewerking mogelijk zijn. Deze me
dewerking geldt eveneens voor het
ovêrleg over de wijze waarop het
zelfbeschikkingsrecht doeltreffend kan
worden verwezenlijkt. In de organen
van de Verenigde Naties en in de
Zuid-pacific commissie, evenals bij
het samenwerken met Australië, zal
de regering de verwezenlijking van
haar doelstellingen met betrekking
tot Nederlands Nieuw-Guinea krach
tig blijven nastreven.
HOGER DAN OOIT
In de achter ons liggende periode
heeft de economische toestand van
ons land zich gunstig ontwikkeld. De
produktie en de werkgelegenheid zijn
in snel tempo toegenomen en bevin
den zich thans op een hoger peil dan
ooit te voren. Ook de betalingsbalans
vertoont op dit ogenblik een bevredi
gend beeld.
De gestegen welvaart is ten goede
gekomen aan brede lagen van ons
volk: bij een nagenoeg gelijkblijvend
prijspeil kon een aanzienlijke verbe
tering tot stand worden gebracht in
de lonen, andere arbeidsvoorwaarden
en sociale uitkeringen. Daarbij laten
ook de investeringen zo belangrijk
voor de toekomstige werkgelegenheid
en welvaart een verdere toene
ming zien. Dat deze ontwikkeling tot
dusverre zonder noemenswaardige
prijsstijgingen kon plaatsvinden is in
het bijzonder te danken aan de mede
werking die de regering bij het loon-
en prijsbeleid van werkgevers en
werknemers heeft ondervonden.
SPANNINGEN
In het economische leven treden in
tussen spanningen op. Het behoud
van de bereikte welvaartsverbeterin
gen en het scheppen van de voorwaar
De rijksbegroting voor 1961 weer
spiegelt het streven van de regering,
de overheidsuitgaven achter te doen
blijven bij de structurele toeneming
van het nationale inkomen. Daar
naast kan worden verwacht dat deze
begroting, ook in conjunctureel op
zicht bij zal dragen tot behoud van
een evenwichtige economische ont
wikkeling van ons land.
Ook op fiscaal gebied blijft de re
gering naar verbeteringen streven.
Dit moge blijken zowel uit het com
plex van de aanhangige wetsvoorstel
len, die een vernieuwing van de
structuur van de belastingen naar het
inkomen, de winst en het vermogen
inhouden als uit de heden u aan te
bieden wetsontwerpen die, naast het
bestendigen van enige tijdelijke be
lastingverhogingen, in het bijzonder
beogen een verlaging van de inkom
stenbelasting en de loonbelasting.
De regering acht zulk een verla
ging, die een verlichting van de zwa
re belastingdruk voor brede lagen
van de bevolking betekent, geboden.
Zij is van plan deze op 1 juli 1961 te
doen ingaan, tenzij een verdere ver
scherping van de conjunctuur uitstel
noodzakelijk maakt.
Voorts zullen voorstellen worden
gedaan tot verruiming van het ge
meentelijke belastinggebied.
De regering is zich de moeilijkhe
den bewust van hen, die onder de nog
heersende woningnood lijden. De wo
ningbouw behoudt daarom hoge pri
oriteit. De wijze, waarop de nieuwe
premie- en subsidieregeling voor de
woningbouw is ontvangen, geeft de
regering aanleiding op de ingeslagen
weg voort te gaan. Zij zal de subsi
dies in de eerste plaats ten goede
doen komen aan de bouw van volks
woningen. Dat de bouw van wonin
gen thans in toenemende mate zonder
subsidie mogelijk blijkt, beschouwt
zij als een aanwijzing, dat het ge
voerde beleid het gewenste effect
heeft.
Een ontwerp van wet op de subsidi
ering van de kerkenbouw zal binnen
kort worden ingediend.
GROTE TAKEN
Eigen nieuwsdienst
UTRECHT In katholieke kerken
Eindhoven, Doetinchem, Zwolle en
Leeuwarden zijn de afgelopen weken
kruisbeelden en andere religieuze voor
werpen vernield.
De politie ontdekte, dat de vernielin
gen telkens samenvielen met bezoeken
van het ijsballet Mai en Erhst Baier.
Op verzoek van de directie nam de
politie het personeel een verhoor af.
Dat had geen resultaat. Vandaag na
men de Leeuwarder en Groningse po
litie vingerafdrukken. Daarbij bleek,
dat de dirigent van het ballet, de schul
dige zou zijn.
Deze man, H. H., heeft een bekente
nis afgelegd. Hij werkt drie jaar bij het
ballet. Er is nooit sprake geweest van
wangedrag. Over H.'s motieven is
niets bekend. Wel was het zijn collega's
opgevallen, dat hij de laatste tijd erg
stil was.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. De officier van
Justitie te Leeuwarden mr. M. H.
Gelinck, heeft opnieuw in een sterf
geval aanleiding gezien een gerechte
lijk onderzoek naar de doodsoorzaak
te gelasten. Het betreft de dood van
een 81-jarige dame, mejuffrouw S.
Langeraap, die is overleden in het
verpleeghuis Blauwhuis te Oudeschoot
nabij Heerenveen.
Zij was hartpatiënte, maar op medische
gronden wordt aangenomen dat de ern
stige vorm van uitslag die zij kreeg, haar
dood heeft verhaast. Evenals bij het
overlijden van de Leeuwardense me
vrouw Terpstra zal microscopisch onder
zoek van de organen moeten uitwijzen,
of de emulgator in margarine van Uni
lever de schuldige is geweest.
Bij Unilever N.V. stromen thans de
aanvragen om schadevergoeding op door
Van den Bergh en Jurgens N.V. beschik
baar gestelde formulieren binnen. De
arbitragecommissie, die in geval van ge
schillen een bindend oordeel moet uit
spreken onafhankelijk van Unilever,
heeft al een stapel werk zien opdoemen.
Gedupeerde Plantagebruikers decla
reren meermalen een groot aantal posten:
de dokterskosten, apotheek, ziekenhuis,
vervanger in de zaak en een bedrag aan
smartegeld.
In de meeste gevallen worden de medi
sche kosten wel gedekt door kwitanties,
zodat daarover niet te twisten valt, maar
ten aanzien van de vervanger en het
smartegeld is in de meeste gevallen de
overeenstemming wat moeilijker.
Dezelfde moeilijkheden doen zich voor
bij de ernstige gevallen, die na opneming
in het ziekenhuis een nakuur ondergaan.
In vele gevallen blijkt er bezwaar te
groeien tegen het schadeformulier, omdat
de gedupeerde zich bij ondertekening van
dat formulier op voorhand bindt aan de
uitspraak van de arbitragecommissie.
Een aantal gedupeerden overweegt een
actiecomité op te richten, waarin de be
zwaren tegen de afhandeling van de
schadegevallen zouden moeten worden
gebundeld.
Het verkoopverbod voor margarine
van Unilever in de Nederlandse Antillen
blijft gehandhaafd. Het gaat hier om een
hoeveelheid aldus Unilever van
negen ton besmette margarine. Het groot
ste gedeelte hiervan is al effectief ge
blokkeerd, maar een ton moet in de dis
tributie zijn gekomen. Er is nu door Uni
lever Export N.V. meegedeeld, dat zij
alle Blue Band en Planta in de Antillen
maar ook in Suriname zal terugnemen
en vergoeden. Deze maatregel geldt niet
voor margarine in blikverpakking. Er zal
een functionaris van Unilever naar de
West vertrekken om de terugneming van
de margarine ter plaatse te regelen.
Indertijd heeft Unilever N.V. meege
deeld, dat alle voor export bestemde
margarine volkomen betrouwbaar was.
Proces Sachsenhausen
Advertentie
De toekomst van onze steeds toe
nemende bevolking stelt overheid en
maatschappelijk leven nog voor tal
van andere grote taken. Het schep
pen van voldoende werkgelegenheid
en de vorming en ontwikkeling van
de jeugd blijven tot de kernpunten
van het beleid van de regering be
horen. Voor industrialisatie, voor
structuurverbeteringen in de land
bouw, voor verbetering van land- en
waterwegen en havens en voor de bij
deze ontwikkeling behorende culture
le en maatschappelijke begeleiding
zullen opnieuw aanzienlijke bedragen
moeten worden bestemd. Daarenbo
ven zal de regering voor een gelijk
matiger spreiding van werkgelegen
heid en welvaart over ons gehele
land, het regionale ontwikkelingsbe
leid op economisch, technisch en
maatschappelijk terrein in de komen
de jaren krachtig blijven bevorderen.
Voor de toekomst van onze samen-
Advertentie
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en doen wonderen I
De 4 geneesmiddelen in één tablet ver
enigd, werken niet alleen beter bij de
bestrijding van pijnen en griep. Door
de juiste keuze der middelen elk op
zichzelf al beroemd - is bovendien be
reikt, dat de geneeskrachtige werking
sneller tot stand komt. Chefarine „4"
helpt ook vaak dan, wanneer andere
middelen falen en doet werkelijk
wonderen!
BEAOENDE GENEESNIDDELEH
IN ÉÉN TABLET
Tegen pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag,
want die wordt beschermd door het bestanddeel Chefarox
20 tab!. 1 80. Voordelige gezinsverpakking 100 tab!. 13.50
De zestienjarige Hennie van der Louw
uit de Lorenzweg in Hilversum is maan
dagavond tijdens een partijtje straat
voetbal opeens onwel geworden. Hij is
korte tijd later aan een hartaanval
overleden.
Eigen nieuwsdienst
AMSTERDAM. De Amsterdamse
politie heeft gisternacht twee Amster
dammers aangehouden, die er van wor
den verdacht de 38-jarige vertegenwoor
diger R. van der K. uit Zaandam te heb
ben beroofd.
De vertegenwoordiger had 's avonds
wat café's bezocht. Hjj was ten slotte op
de Nieuwezijds Voorburgwal op weg
naar zijn wagen, toen hij door twee
mannen werd aangevallen. Hij werd
mishandeld en zijn portemonnee met
twintig gulden werd hem ontrukt.
Een van de vermoedelijke aanvallers
werd al gauw aangehouden. De tweede
werd enkele uren later gearresteerd.
Het zijn de 21-jarige voeger S. E. en
de 21-jarige handlanger F. H. B. De voe
ger werd nog gezocht voor een diefstal
van drieduizend, gulden.
Van onze correspondent
ONN In het proces tegen drie
voormalige SS-onderofficieren,
dat sedert maandag voor de
rechtbank te Düsseldorf wordt ge
voerd, ging gisteren een rilling van
afgrijzen door de aanwezigen
August Höhn (56) bekende namelijk,
dat hij eind 1941 van zijn SS-bazen
een extra vakantiereisje naar Italië
had gekregen wegens zijn succes
rijke medewerking bij het liquideren
in het Duitse concentratiekamp
Sachsenhausen van ongeveer acht'
duizend Russische krijgsgevangenen.
,,Ik wilde die vakantie niet eens heb
ben, want ik wist eigenlijk niet waar
om ze mij die gaven." zei de SS'er.
In dit proces staan drie mannen te
recht, die er uitzien ais eerzame bur
gers, die geen vlieg kwaad schijnen te
kunnen doen. De voormalige kleerma
ker Höhn, Sachsenhausens tweede
kampleider, erkende dat er in het
kamp een speciale nekschotinstallatie
bestond, waarmee men de Russische
krijgsgevangenen op geraffineerde en
„efficiënte" wijze vermoordde. Men
lokte de Russen een voor een in een
barak waar zij tegen een in een muur
bevestigde meetlat moesten staan,
zogenaamd voor medisch onderzoek.
Via een gat in de meetlat en de muur
kregen 8000 Russen een nekschot
als fotograaf waardeer ik zo'n briljant beeld
v
'<7;st.
De contrastwaarde van het ARISTONA-beeld is inderdaad
100%De klankwaarde is uniek. Bovendien biedt ARISTONA
méér automatische snufjes en... service die er zijn mag!
Iedereen ziet meer in een ARISTONA!
IN ÉÉN WOORD: FANTASTISCH!
Naast Höhn staan terecht de er al
even. vriendelijk uitziende, 65-jarige
Otto Böhm en de horlogemaker Hem-
pel (50). die men tot voor kort nog in
een Düsseldorfse klokkenwinkel ge
dienstig horloges kon zien verkopen.
Böhm wist in tegenstelling tot Höhn,
die door de Kussen jarenlang is vast
gehouden, na de oorlog dankzij zijn
volle baard waardoor de Amerikanen
hem voor een onschuldig oud manne
tje versleten, enkele jaren onder te
duiken. Van hem staat vast, dat hij
te Sachsenhausen reeksen gevangenen
heeft omgebracht. Hempels werk was
het om de kandidaten voor schavot of
executiepeloton uit te zoeken.
Voor deze perfecte moordorganisatie
werden de chefs van Sachsenhausen,
ook Höhn, beloond met het Duitse oor-
logskruis van verdienste en met extra
vakantiereisjes naar Italië.
Van onze sociaal-economische
redactie
lEN HAAG. De organisaties
van werkgevers en werknemers
in de suikerindustrie hebben
alleen besloten tot het instellen van
een voorschotregeling bij de loon-
Advertentie
CONSTANTE KWALITEIT
HENGELO Weer heeft de Henge
lose politie een man aangehouden, die
op een bromfiets meisjes en vrouwen
lastig viel.
Het is de 28-jarige H. v. V. uit En
schede.
Hij was bevriend met zijn stadgenoot
K., die vorige week werd gearresteerd,
verdacht van ongeveer honderd aanran
dingen.
V. en K. gingen er ook wel samen
op uit, op één bromfiets.
E EERSTE moder
ne studie van het
schoonste bouw
werk der Noord
nederlandse barok, het Pa
leis op de Dam, is door een
Engelse vrouw bezorgd. Dr.
Katharine Fremantle, mede
werkster aan het Kunst
historisch instituut van de
Rijksuniversiteit te Utrecht,
heeft het paleis tot onder
werp gemaakt van haar
thesis waarop zij in 1956
aan de universiteit van
Londen promoveerde.
Het volledige resultaat
van haar studie is nu ver
schenen in een voortreffe
lijk boek The baroque Town
Hall of Amsterdam, dat in
de reeks Orbis Artium bij
zonder fraai is uitgegeven
door Haentjens Dekker en
Gumbert.
Katharine Fremantle is
niet de enige Engelse ge
leerde die de Nederlandse
zeventiende eeuw bestu
deerd heeft. Ook de beken
de Oxfordse historicus sir
George Norman Clark heeft
aan de gouden eeuw der
Nederlanden menig ge
schrift of een gedeelte daar
van gewijd. Zijn bekendste
publikatie is het prachtige
boek The birth of the Dutch
republic, dat in 1946 is ver
schenen.
De Republiek der Ver
enigde Nederlanden is ge
boren met de Vrede van
Munster in 1648. In dat jaar
werd door vier kinderen,
zoons en neefjes van Am
sterdams burgemeester, de
eerste steen van het nieu
we stadhuis op de Dam ge
legd.
Deze steen was als een
symbool voor de geestelijke
bouwstenen van schilder
kunst en literatuur, van de
ontwikkeling van politiek
en bestuur, wetenschap en
wijsbegeerte, handel en nij
verheid, waarmee de jonge
republiek macht en aan
zien verkreeg.
Katharine Fremantle is in
haar boek als een architect
te werk gegaan. Met de
bouwstenen trekt zij het
gebouw van haar studie op,
dat een breed, veelomvat
tend beeld geeft van leven,
handel, bestuur en bescha
ving der Nederlanden in de
tweede helft van de zeven
tiende eeuw. Het nieuwe
stadhuis op de Dam, is de
spil van haar studie. Daar
omheen groepeert zij haar
beschrijvingen van staat
kunde, economie en cul
tuur.
Het paleis zelf heeft zij
overtuigend gezien. Tot in
de kleinste details van de
architecturale en sculptu
rale elementen heeft haar
studie zich uitgestrekt. Bij
zonder belangwekkend zijn
de lijnen die zij schetst van
de Nederlandse en de
buitenlandse architectuur,
beeldhouwkunst en schil
derkunst. Vanzelfsprekend
heeft zij daarbij vooral het
oog op de bindingen van
Zuid- en Noord-Nederland.
The baroque Town Hall
of Amsterdam bevat een
grote schat aan fotomate
riaal, dat dr. Fremantle in
vele plaatsen en archieven
heeft verzameld.
Een gedeelte van de Burgerzaal. Onder de Atlasfiguur is het beeld van Justitia met aan haar voeten Hebzucht
en Afgunst, aan haar linkerband de Dood en aan haar rechter de Straf.
betaling, omdat zij zich in een
dwangpositie meenden te bevinden.
Zij hebben de regering duidelijk
willen maken dat zij de toegestane
loonsverhoging van slechts 3,5 pet.
niet verantwoord achten tegenover
de betrokken werknemers en per se
onvoldoende om een ongestoorde
verwerking van de bieten in de cam
pagne, zonder bederf gegarandeerd
te krijgen.
Werkgevers en werknemers waren
een loonsverhoging van ruim zeven pet.
overeengekomen, maar het college van
rijksbemiddelaars gaf tenslotte maan
dag zijn fiat aan slechts de helft, nadat
er sinds 11 juli regelmatig besprekingen
over waren geweest.
Beide partijen wijzen erop dat de
loonsverhoging vorig jaar maar mondjes
maat is geweest en dat met inbegrip
van de zeven pet. die er nu bij gegeven
wordt waarvan 3,5 pet. als voorschot
nog steeds het loonpeil niet te be
reikt, dat in een aantal vergelijkbare
takken van industrie geldt. Voorts zijn
zij van. mening dat het College van
rijksbemiddelaars genoodzaakt is te
werken met een aanvechtbare methode
van produktiviteitsberekening, die
lagere uitkomsten geeft. De werknemers
en de meerderheid van de werkgevers
zijn ervan overtuigd dat de stand van
de bietenoogst een voldoende stijging
van de produktiviteit en de rentabiliteit
om zeven pet. te geven, absoluut waar
borgt.
Wat bovendien vooral de werknemers
organisaties hebben willen vermijden,
is inbreuk op hun gezag bij de werk
nemers. Alternatief voor de nu getrof
fen regeling was, volgens hen, dan ook
slechts een oproep van de bonden ge
weest om niet bij de suikerfabrieken
te gaan werken. Zich neerleggen van
de bonden bij de beslissing van het
college zou immers vrij baan geschapen
hebben voor anarchistisch en eigen
machtig optreden onder de werknemers,
dat zoals hier en daar in de metaal
industrie, maar al te gauw de roep
krijgt bijzonder doeltreffend te werken.
De werkgevers staan op het stand
punt dat het geven van een hoger loon
dan het goedgekeurde in de vorm van
een voorschot niet strijdig is met de
bestaande regels van het loonbeleid,
temeer niet omdat hel totaal meer te
verionen bedrag dat de goedkeuring
van het college heeft verworven
circa 400.000 gulden pas over een
maand of drie, aan het eind van de
campagne, dreigt overschreden te
worden.
Gezien de onzekere toestand op het
terrein van de loonpolitiekzoals die
zich heeft ontwikkeld, wil de suiker
industrie het risico dat dit thans geven
van voorschotten voor straks inhoudt,
wel voor haar rekening nemen. Met de
campagne is een totale opbrengstwaarde
aan suiker van circa 360 miljoen gulden
gemoeid. Zij meent dat het niet ver
antwoord is deze voor 400.000 gulden
loon meer of minder in de waagschaal
te stellen.
EINDELOOS
De werkgevers- en werknemersorga
nisaties zijn het er nu ook al over eens
dat zij de circa 2500 permanente wer
kers in de fabrieken, straks aan het
eind van de campagne niet in de steek
zullen laten, al zou dat neerkomen op
een bij wijze van spreken eindeloze
verlening van voorschotten. Op het
ogenblik draaien deze mensen, ook op
loongebied, dag en nacht mee met de
circa zevenduizend campagne-werkers.
DEN HAAG. In 1961 zal het aantal
spoorwegovergangen dat met automati
sche halve overwegbomen is uitgerust,
oplopen tot 177, of wel drie maal zo veei
als in 1959. Het aantal met automatische
knipperlichten beveiligde overgangen
zal toenemen tot driehonderd stuks.