L0EM0EMBA
VERJAAGD
Mr. Luns naar New York
metinternationale' oplossing
De GaulleFel
in kritiek op
VerJSaties
Fabrikant
Planta
vergoedt
schade
't venster
op
de wereld
GRATIS
SCHOOL
SCHRIFTEN
President Kasavoeboe neemt
macht in handen
De BiltDroog
Het
COMMISSIE
VAN DRIE
R
Haarlemse fabriek mist
1000 grammofoonplaten
RIJKSWATERSTAAT
WIL PARTIJ ZIJN
IN PROEFPROCES
O
Verwarring na bericht van buitenlandse persbureau s
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
weer
overal
LAATSTE NIEUWS
Russisch verzoek
WIJ LATEN ONS NIET
INTIMIDEREN
Bonkaarten uit 1918
alsnog retour
Bolletje!
de échte eierbeschuit
Na Congo
Krasjes
Tegenspraak
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Postbus 4, Giro
116666, telefoon Directie en administratie 01100-
6901. Redactie: 01100-6901 en 5366.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50. tel. 01180-2009,
redactie Walcheren en sportredactie 01180-4604, Post
bus 26, Vlissingen, Nieuwendijk 33*, tel. 01184-3224,
Postbus 24, Terneuzen, Nïeuwstraat 38, tel. 01150-3189;
Zlerikzee, Havenpark 24, tel. 01110-2991.
Directeur: JACQ DE SMIT; Chefred.: G. J. BREUKER
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent.
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal'
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters
7 cent per woord met een minimum van 1,
16e JAARGANG No. 4648 Dinsdag 6 september 1960
NIEUWE KOERS VOOR
NW. - GUINEA
Mr. LUNS
Eigen nieuwsdienst
LEOPOLDSTAD President Ka
savoeboe heeft gisteravond zijn
zwijgen verbroken en zich actief
met de gang van zaken in Congo
bemoeid. In een radiorede maakte
hij het volgende bekend:
1 premier Loemoemba „die door de
Belgen op zijn plaats is gezet" heeft
het land op de rand van de burgeroor
log gebracht en wordt als premier ver
vangen door Joseph Ileo, thans voor
zitter van de senaat.
2 Het leger wordt direct onderge
schikt aan de president zelf, die het
daadwerkelijke
neemt.
opperbevel op zich
3 De Verenigde Naties moeten het
handhaven van orde en rust in ge
heel Congo op zich nemen.
Deze onverwachte wending in het
Congolese drama kwam op het ogen
blik waarop Loemoemba op het punt
stond zich met behulp van Russische
vliegtuigen te wagen aan een inval in
het. afgescheiden Katanga.
„NUL"
Zeer kort na de rede van president
Kasavoeboe verscheen Loemoemba in
de studio van radio-Leopoldstad. Hij
verkondigde dat de verklaring van de
president van nul en genei waarde
was, dat de president niet linger presi
dent was en dat hijzelf premier zou
blijven. Met andere woorden; de pre
mier zette het staatshoofd af dat zo
juist hem als premier had ontslagen.
Zowel Kasavoeboe als de nieuwe
Het K.N.M.I. in De Bilt bericht
te gisteravond om 23.15 uur:
Zonnige perioden
en overwegend
droog weer. Zwak
ke tot matige wind
tussen west en
zuidwest. Middag-
temperaturen om
streeks achttien
graden.
MIESJE: Behalve de zomer
schunt ook de oogst te verregenen.
7 september: zon op 6.01, zon
onder 19.14; maan op 20.16, maan
onder 8.17.
weer
Helsinki regen
Stockh. regen
Oslo regen
Kopenh. 1. bew.
Aberdeen 1. bew.
Londen h. bew.
A'dam 1. bew.
Brussel h. bew.
Luxemb. h. bew.
Parijs zw. bew.
Bordeaux onbew.
Grenoble regen
Nice 1. bew.
Berlijn h. bew.
Frankf. zw. bew.
München regen
Zürich bew.
max. neersl.
temp. 7—19
in uur
wind gr. C. in mm
ONO 12 9
NW 15 12
NNO 12
W 18
NNW 13
NW
NW
N
N
NW
NW
NW
NO
W
NW
19
17
17
16
20
20
17
25
18
18
Genève
Locarno
Wenen
Innsbr.
Athene
Rome
Ajaccio
regen
regen
regen
regen
onbew.
regen
zw. bew.
Lissabon onbew.
NNW 14
O 13
ONO 15
O 15
NNW 17
stil 13
stil 32
ZZW 29
W 26
NNW 26
1
0
0
0
0,2
0
1
0
0
3
0
2
0
8
13
1
21
1
17
0
0.1
0
0
DEN HAAG. Grote buitenlandse pers
bureaus hebben gisteravond op grond van
mededelingen uit „hoogst gezaghebbende
bron" in Den Haag over de wereld het
nieuws verspreid dat de Nederlandse rege
ring een nieuwe koers ten aanzien van
Nederlands Nieuw-Guinea wil gaan varen.
Door hoge ambtenaren in Den Haag is echter
deze mededeling gisteravond tegengespro.
Joseph Ileo wordt beschouwd als een
van de intelligentste politici van Congo.
Hij is voorstander van een federatienet
als de Katangese premier Tsjombe en
president Kasavoeboe zelf.
MOSKOU (Reuter) De Sow
jetunie heeft secretaris-generaal
Hammarskjoeld gevraagd, de
kwestie van de vertegenwoordi
ging van de Chinese volksrepu
bliek bij de Verenigde Naties te
plaatsen op de agenda van de
Algemene vergadering.
Patrice Loemoemba, die eerst de
Verenigde Naties te hulp riep, vervolgens
die hulp saboteerde en meer scheen te
vertrouwen op zijn communistische vrien
den, werd door velen beschouwd als de
kwade geest van Congo. Hij streefde als
premier een eenheidsstaat na.
premier (wiens benoeming uiteraard
door het perlement zal moeten worden
goedgekeurd) is van het begin af te
genstander geweest van de door Loe
moemba gevolgde politiek. Zij zijn
beiden voorstander van een federatie
ve staatsvorm, net als Tsjombe, het
staatshoofd van Katanga, en Kalonji,
de leider van de eveneens afgeschei
den republiek Mijnstaat.
VERWARRING
Het nieuws van Kasavoeboe's optre
den veroorzaakte grote verwarring,
ook in de gelederen van de politie
macht van de Verenigde Naties. Hun
eerste taak was een detachement te
zenden naar het huis van Kasavoeboe
om te waken tegen eventuele aansla
gen. Kasavoeboe had daarom ge
vraagd. Vervolgens werden alle blan
ken in het gebied dat door de interna
tionale politiemacht wordt bezet, ge
waarschuwd dat er nu van alles zou
kunnen gebeuren en dat het wellicht
de voorkeur verdiende om maar voor
lopig binnenshuis te blijven.
Hoewel het duidelijk was dat de sa
menwerking tussen de Congolese rege
ring en de Verenigde Naties gemakke
lijker zou wordet} nu Kasavoeboe een
beroep op de volkerenorganisatie heeft
gedaan om orde en rust te bewaren,
reageerden de functionarissen van de
V.N. met geen woord op Kasavoeboe's
interventie. Zij gaven er de voorkeur
aan af te wachten wat Loemoemba zou
doen en of het leger zich bij de nieuwe
toestand zou neerleggen. Het leger
vormt de belangrijkste machtsfactor in
Congo.
ONDERBROKEN
Op het hoofdkwartier van de Ver
enigde Naties werd een vergadering
onderbroken om secretaris-generaal
Hammarskjoeld op de hoogte te bren
gen van het nieuws uit Congo. Reacties
waren niet onmiddellijk te krijgen. De
eerste officiële reactie van een regering
kwam uit Brussel, waar de minister van
buitenlandse zaken, Pierre Wigny, ver
klaarde: „Wij kunnen moeilijk anders
dan verheugd zijn wanneer het onaf
hankelijke Congo dankzij zijn staats
hoofd Kasavoeboe weer terugkeert naar
binnenlandse vrede en rust."
Advertentie
Nu! Haast u!
Olympiade
bij ivnorr soep bouillon.
Pakket van LtpiO nu slechts f 1,03
Alléén bij TZtwVts
PARIJS De Navo moet
volgens president De Gaulle
krachtige invloed laten gelden
in Afrika omdat de Verenigde
Naties daar te kort schieten en
de Sowjetunie, dank zij de riva
liteit tussen dat land en de Ver
enigde Staten, de moeilijkheden
die zich voordoen in de jonge
Afrikaanse landen ten nadele
van het westen ten volle uitbuit.
Mocht de Navo op de helling komen
dan zou ook moeten worden besloten
dat bondgenootschap een belangrijke
taak te geven in het Nabije Oosten en
bij de defensie van Europa de volle na
druk te laten vallen op het beginsel van
de integratie.
VOORWAARDEN
President de Gaulle noemde drie voor
waarden waaraan voor een verbetering
tussen de betrekkingen tussen oost en
west moet worden voldaan:
-j het moet afgelopen zijn met de drei
gementen, waarschuwingen en an
dere vormen van intimidatie waarmee
de Sowjetunie en andere communisti
sche landen onrust zaaien;
o er moet een begin gemaakt worden
met de ontwapening, vooral op
het gebied van de kernbewapening;
o er moet een eerste begin gemaakt
worden met waarachtige hulpver
lening aan jonge naties.
Men kreeg de indruk dat De Gaulle
zich bij zijn kritiek op de Verenigde
Naties hij sprak bij herhaling van
de zogenaamde Verenigde Naties
heeft laten leiden door zijn verwach
ting dat in de volkerenorganisatie bin
nenkort het Franse beleid in Algerije
weef schérp bekritiseerd zal worden.
STERK GENOEG
Sprekend over Frankrijks rol in de
internationale politiek zei De Gaulle:
Frankrijk laat zich door Beledigingen
noch intimidaties uit zijn evenwicht
brengen of intimideren. Wij zijn thans
sterk genoeg, evenwichtig genoeg, zeker
genoeg van onszelf om woordenstrijd
of gebaren niet veel indruk op ons te
laten make Wij volgen de lijn, die
wij hebben gekozen.
ALGERIJE
Over Algerije zei hij: In geen geval
zal Frankrijk onderhandelingen met af
gevaardigden van de nationalistische
regering in ballingschap voeren zolang
de mogelijkheid bestaat dat tijdens die
gesprekken ergens in Frankrijk Mo
hammedanen door nationalisten wor
den vermoord, dat in Algerije een bom
is gegooid op lieden, die rustig aan
het strand lagen, of dat Franse soldaten
door een soort Algerijnse rechtbank
ter dood zijn veroordeeld. „Zo lang
men het woord geeft aan deze mensen
kan men niet over politiek spreken."
ken. Maar leden van de Buitenlandse pers
vereniging die de „hoogst gezaghebbende
bron" zelf hebben horen spreken, hielden
ook gisteravond na deze ontkenning vol, dat
zij de woorden precies en getrouwelijk had
den weergegeven.
De kern van het nieuws, dat Associated
Press gisteren naar het buitenland zond,
luidt aldus:
De Nederlandse regering zal
de Verenigde Naties voorstel
len een „internationale" rege
ling te treffen voor Nederlands
Nieuw-Guinea. Verwacht wordt
dat minister Luns, die vandaag
naar New York vertrekt om de
Algemene Vergadering van de
V.N. bij te wonen, de mogelijk
heid daarvan zal bespreken
met de secretaris-generaal van
de V.N., Dag Hammarskjoeld.
Van de wijze waarop het Ne
derlandse voorstel zal worden
ontvangen zal afhangen of Ne
derland aan de Algemene Ver
gadering een concreet voorstel
zal doen inzake de toekomst
van westelijk Nieuw-Guinea.
In Den Haag wordt gedacht
aan de mogelijkheid dat de
Verenigde Naties een commis
sie benoemen, bestaande uit
vertegenwoordigers van Indië,
Australië en de Verenigde Sta
ten, die het Nederlandse be
stuur raad zou geven. „De
bron" wilde op deze figuur niet
dieper ingaan.
Van een onzer verslaggevers
OTTERDAM
PRESIDENT DE GAULLE
drie voorwaarden
Van onze correspondent
HAARLEM. De grammofoonpla-
tenfabriek Artone Gramophone te Haar
lem mist ongeveer duizend grammo
foonplaten, alle 45-toeren plaatjes.
De Haarlemse recherche heeft de
40-jarige fabrieksarbeider G. T. gear
resteerd die ervan wordt verdacht deze
platen te hebben ontvreemd.
De bedrijfsleider van de fabriek
koesterde al enige tijd verdenking te
gen de man en waarschuwde de re
cherche. Buiten het fabrieksgebouw
werd hij door de politie opgewacht; hij
bleek een aantal platen bij zich te heb
ben. Thuis werden er nog 235 gevonden.
De man bekende de platen ontvreemd
te hebben. Een dee] van de buit zou
hij hebben verkocht aan iemand uit
Den Bosch tegen twee kwartjes per
plaat. Hij ontkent duizend' platen te
hebben meegenomen.
Later heeft de politie nog een arbei
der van de fabriek gearresteerd. Deze
werd weer los gelaten nadat was ge
bleken dat hij slechts twee plaatjes had
meegenomen.
Van onze correspondent
VENLO Onder het motto Eerlijk duurt
het langst en in dit geval duurde
het bijzonder lang heeft „een eer
lijke vinder" de distributiekaarten
teruggestuurd die hij 42 jaar geleden
op straat had gevonden.
Een hoogst verbaasde mevrouw G. Lu-
cassen uit de Dr. Blumenkampstraat in
Venlo haalde uit de aan haar gerichte
brief de op naam gestelde bonkaarten,
die haar inmiddels overleden schoon
vader in 1918 in Horst had verloren.
Zonder enige nadere aanduiding kreeg
mevrouw Lucassen een controlekaart
voor distributie van leer, een bonen-
kaart, moutkaart, erwtenkaart, gort-
kaart, zeepkaart en petroleumtoewij
zingen retour.
Advertentie
De directie
van Van den Bergh en Jur-
gens' NV (Unilever) deelt mee
dat het haar wens is, ongeacht
de vraag van de juridische
aansprakelijkheid, aan hen die
door de aan Planta toegeschre
ven huidaandoening zijn getrof
fen, schade te vergoeden. Het
overleg over een praktisch uit
voerbare regeling is nog gaan
de. Hierover zullen dezer da
gen nadere bijzonderheden wor
den verstrekt.
Terwijl de Plantaziekte verder terug
loopt er zijn nu nog een honderdtal
ziekenhuispatiënten tegenover twintig
duizend thuisliggende zieken heeft
de fabrikante van de aangevochten
margarine besloten alle risico's op zich
te nemen, nog voor het microscopisch
onderzoek van de organen van de in
Leeuwarden overleden patiënte vol
tooid is en nog voor er in Utrecht een
definitief antwoord is gevonden op de
samenstelling van de veelbesproken
emulgator in de Planta.
In de dermatologische kliniek van het
Stads- en Academisch Ziekenhuis is
het onderzoek op volle gang. Prof. dr.
L. H. Jansen, directeur van de afde
ling Dermatologie heeft deze proeven
op zichzelf en zijn staf toegepast en
„voelt zich nog heel goed" zoals hij
vertelde.
De emulgator wordt weliswaar aan
vaard als de schuldige aan de huid
ziekte, maar men wil voor de volle
honderd percent zekerheid hebben..
Daarom zijn er aanvankelijk proéven op
dieren genomen, die niets uithaalden:
de proefdieren bleven gezond. Toen
werd besloten de emulgator ook op
mensen te beproeven, waarvoor prof.
Jansen en zijn assistenten zich be
schikbaar stelden.
Hiertoe worden op de huid krasjes aan
gebracht, die worden aangestipt met
verschillende doseringen van de ver
dachte stof-doseringen die steeds ster
ker worden. Er wordt rekening gehou
den met twee mogelijkheden: of de
emulgator is zelf de schuldige, of zij
activeert andere gevoeligheden in het
menselijk organisme.
Mochten de huidproeven niet het ge
wenste resultaat opleveren, dan zul
len ze ook inwendig moeten worden
genomen.
6RIGK
Claradat is de laatste keer, dat we
op visite gaan.
Prijzen bouwbedrijf
DEN HAAG. De raad van be
stuur bouwbedrijf bereidt in over
leg met Rijkswaterstaat een civiel
rechtelijke procedure voor, die als
„testcase" zal moeten dienen of de
door de regering uitgevaardigde
prijzenbeschikking bouwbedrijf 1960
al dan niet verbindend is.
Beide lichamen zoeken naar een
geschikt concreet geval waarin een
aannemersbedrijf zich tegenover de
aanbesteder dat zal Rijkswater
staat zijn beroept op de zg. risico
clausule en zijn declaratie over het
uitgevoerde werk dienovereenkomstig
heeft verhoogd. Rijkswaterstaat zal
dan voor de rechter tegen de betrok
ken aannemer aanvoeren dat de prij
zenbeschikking bouwbedrijf 1960 van
de regering doorberekening van op of
na 1 maart gestegen lonen en andere
arbeidsvoorwaarden in de prijzen van
bouwwerken die op die datum onder
handen waren, verbiedt.
Deze weg om uit te maken of de
prijzenbeschikking wel of niet verbin
dend moet worden geacht zal worden
gevolgd, nu ^gisteren het overleg tus
sen de regering en de raad van be
stuur bouwbedrijf over intrekking van
de prijzenbeschikking bouwbedrijf 1960
is mislukt.
De ministers van economische za
ken en van volkshuisvesting en bouw
nijverheid, drs. J. W. de Pous en mr.
J. van Aartsen, toonden zich in een
gesprek met een delegatie van de raad
van bestuur bouwbedrijf onder leiding
van de heer J. P. A. Nelissen, bereid
de beschikking in te trekken. Maar zij
zouden dan van de aannemers de
garantie moeten krijgen, dat er niet
zou worden doorberekend. De delega
tie kon deze garantie echter niet ge
ven.
ROME. Prof. Cultrera, onderdirec
teur van het Nationale Italiaanse verze
keringsinstituut, heeft gisteren aan de
eerste secretaris van de Deense ambas
sade te Rome, de heer Crogg Mayer, een
chèque van een miljoen lires (6000 gul
den) overhandigd voor de nagelaten be
trekkingen van de tijdens de Olympische
Spelen overleden. Deense wielrenner
Jensen. Zoals bekend zijn alle deelne
mers collectief tegen overlijden en on
gevallen verzekerd.
De Nederlandse regering, aldus werd
te kennen gegeven, heeft een „inter
nationale" oplossing reeds enige tijd
in gedachten. Na de gebeurtenissen in
Congo, zo is de redenering, zullen de
V.N. wellicht bereidwilliger zijn een
dergelijke missie op zich te nemen.
Wellicht, zo werd verder gezegd, zou
den de V.N. het praktischer vinden een
adviserende taak op zich te nemen in
Nederlands Nieuw-Guinea voordat het
daar mogelijk tot moeilijkheden zou
komen.
Tot zover het bericht van Associated
Press.
Het persbureau Reuter, dat eveneens
de gedachten van de Nederlandse rege
ring aan „internationalisatie" van Ne
derlands Nieuw-Guinea meldt, voegt
hier nog aan toe te hebben vernomen
dat de vorm van voogdijgebied de meest
aangewezene wordt geacht.
Gisteravond laat werd eerst door een
ambtenaar van buitenlandse zaken dit
nieuws tegengesproken. Vervolgens was
een officiële woordvoerder van de rege
ring bereid tegenover ons te verklaren:
„De politiek van de Neder
landse regering ten aanzien
van Nederlands Nieuw-Guinea
heeft geen wijziging onder
gaan. Andersluidende berich
ten kunnen dan ook niet juist
zijn."
Gisteravond laat gaf de Rijksvoor
lichtingsdienst het volgende officiële
communiqué uit:
„Naar aanleiding van de hedenavond
circulerende persberichten, als zou de
Nederlandse regering overwegen te
streven naar een internationalisatie van
Nederlands Nieuw-Guinea, deelt de
Nederlandse regering mee, dat er geen
enkele wijziging is gekomen in haar
buitenlands beleid ten aanzien van dit
gebiedsdeel zoals dit beleid in de laat
ste jaren is gevoerd.
Echter niet alleen Associated Press
maar ook andere persbureaus en indi
viduele buitenlandse journalisten heb
ben de woorden van de „hoogst gezag
hebbende bron" vernomen en op
ongeveer eendere wijze over de wereld
verspreid. Ervaren voor deze organen
werkende journalisten handhaafden
gisteravond laat, ook nadat boven
staande ontkenning namens de rege
ring was verstrekt, tegenover ons de
juistheid van hun berichten.
Wij menen, op dit ogenblik, bij deze
verwarring en vooral ook gezien het
grote belang van deze zaak, bericht
en ontkenning onze lezers niet te
mogen onthouden.
BERLIJN (Reuter). De Oostduitse
president Wilhelm Pieck, wiens gezond
heidstoestand al geruime tijd veel te
wensen overliet, is opnieuw ernstig ziek.
Het Oostduitse persagentschap ADN om
schreef zijn toestand als „zeer ernstig";
zijn toestand was verergerd door een
„plotselinge hartzwakte" en hij had ho
ge koorts.
De 84-jarige Pieck is al twee jaren
niet in het openbaar gezien.
Zeeuwsch Dagblad
Uitgebreid provinciaal nieuws
Uitgebreid binnenlands nieuws
Uitgebreid buitenlands nieuws
Het dagblad, waarmee U van alle markten thuis bent
Ik verzoek U mij gedurende vier weken het Zeeuwsch
Dagblad te doen toekomen op onderstaan adres. Daarvoor
betaal ik 1.12.
Naam
Adres
Woonplaats
In open enveloppe met 4 cent gefran
keerd te zenden aan: Adm. Zeeuwsch
Dagblad Lange Vorststraat 90. Goes.
