HAMMARSKJOELD: GEEN
ONDERWERPING KATANGA
MOSKOU
STEUNT
CONGO
Terug
uit de
ruimte
DUISTERE PUNTEN IN
MOSKOU's BERICHTEN
Rusland wil
Amerikaanse
agressie op
agenda V.N.
HET SPEL DER ZEVEN VERGISSINGEN
BLOEMENCORSO: RECORD
Scherpe kritiek
en dreigementen
van Russen
Exclusief
interview met
drKooy
Leger moet helpen
hij de oogst
Maandag 22 augustus 1960
ZEEUWSCH DAGBLAD
„Bijstand"
Dreigementen
„Privé-mening"
Ongerustheid
AMERIKA KREEG EEN FOTO TERUG
EN RUSLAND TWEE HONDEN
Laat maatschappelij ke
Nederlanders komen
IN DUITSLAND:
REGERINGEN BENELUX
NIET ONTEVREDEN
Pag. 5
VERENIGDE NATIES Kenne
lijk gesterkt door haar jongste suc
ces op het gebied van de ruimte
vaart heeft de Sowjetunie na een
reeks inleidende onaangenaamheden
gisteren op de bijzondere bijeen
komst van de Veiligheidsraad zich
vierkant achter de centrale regering
van Loemoemba geplaatst en de
moeizame pogingen van Hammars-
kjoeld orri de taak van de V.N. tot
een goed einde te brengen, ten
scherpste veroordeeld.
Hammarskjoeld was begonnen met
zijn beleid te verdedigen en erop te
wijzen dat hij stelselmatig had gehan
deld overeenkomstig de instructies van
de Veiligheidsraad, die ook door de
Sowjetunie zijn bekrachtigd. Hij kwam
daarbij natuurlijk recht tegenover de
Congolese afgevaardigde Gizenga te
staan, die voor zijn land een veel gro
tere zeggenschap eiste in het doen
en laten van de politiemacht van de
Verenigde Naties. Hammarskjoeld is
van mening dat de politiemacht in
geen geval mag worden gebruikt om
Katanga te onderwerpen aan het ge
zag van de Congolese regering omdat
dat een binnenlandse aangelegenheid
Van Congo is.
Wat de Congolese regering wenst
is, dat de Verenigde Naties te haren
behoeve optreden om Katanga te
onderwerpen en haar in alle opzichten
bijstaan tegen haar tegenstanders die
met de dag talrijker worden.
Na Gizenga, die de langzamerhand
overbekende eisen van Loemoemba
nog eens aan de Raad voorlegde,
sprak Hammarskjoeld opnieuw om de
argumenten van de Congolese minister
te ontzenuwen. Hij herinnerde eraan
dat geen regering zich mag bemoeien
met de regelingen tue de secretaris
generaal namens de Veiligheidsraad
neemt.
Met grote spanning had de Raad, die
in het algemeen meer dan genoeg heeft
van Loemoemba, maar weinig of niets
tegen zijn onaangenaamheden kan in
brengen omdat hij nu eenmaal aan het
hoofd van de enige wettige regering
van Congo staat, gewacht op wat de
Rus Koeznetsof zou zeggen. Zoals men
had verwacht, regende het beschuldi
gingen aan het adres van Ham
marskjoeld. De dreigementen die hij
al een paar maal op persconferenties
naar voren had gebracht, galmen ook
nu door de zaal: als de aanvallers niet
onmiddellijk Congo verlaten zullen
vrijwilligers hen eruit jagen.
Hij steunde de Congolese opvatting
dat de Verenigde Naties de Congolese
regering moeten helpen in haar strijd
om Katanga weer onder haar gezag te
brengen. „De opvatting die Hammar
skjoeld over de resolutie van de Vei
ligheidsraad heeft, is zijn privé-mening;
deze wordt door de Raad volstrekt niet
gedeeld. De Raad zal er zich opnieuw
over moeten uitspreken."
De Sowjetunie zal een resolutie
indienen die ten doel heeft een
„neutrale groep" te vormen die toe
moet zien dat de besluiten van de
Veiligheidsraad worden nageleefd.
Dit voorstel had hij regelrecht over
genomen van de Congolees Gizenga.
Vervolg van pag. 1
De Abako heeft besloten dat zij niet
zal rusten zolang Loemoemba premier
is. Goedschiks of kwaadschiks zal hij
moeten verdwijnen. President Kasa-
voeboe, die zich sinds het begin van
de crisis buitengewoon rustig heeft
gehouden, heeft deze verklaring van
zijn partij niet openlijk gesteund, maar
het lijdt geen twijfel dat hij er vol
komen en van ganser harte achter staat.
Een andere opmerkelijke gebeurte
nis is dat de politie van Katanga een
Congolese minister heeft kunnen arres
teren die met een vliegtuig van de
Sabena reisde. Dat toestel maakte in
Kamina een noodlanding en René
Mwanba, minister van justitie in de
centrale Congolese regering, werd
prompt door de politie van premier
Tsjombe gearresteerd om als „gijzelaar"
vastgehouden te worden. Het vliegtuig
had motorstoring, aldus de Sabena, en
kon niet anders doen dan in Katanga
een tussenlanding maken In Leopold-
stad is men er natuurlijk van over
tuigd dat de Sabena medeplichtig is
aan de ontvoering van de minister.
Tenslotte is er bij de Verenigde Na
ties enige ongerustheid ontstaan door
het voortdurende gepraat, zowel door
Loemoemba als door zijn Russische en
andere „vrienden", over het zenden
van „vrijwilligers" naar Congo. „Nasser
zal, als ik daarom vraag", zei Loe
moemba, „zeker Egyptische en Syrische
troepen zenden om Katanga samen met
het Congolese leger te bevrijden" Het
viel op dat hij dat zei op het ogenblik
waarop bekend werd dat het eerste
contingent troepen uit de Verenigde
Arabische republiek van Nasser, be
stemd voor het internationale politie-
leger, in Congo aankwamen. Bij het
vertrek van het bataljon had de com
mandant ervan ook een interessante
verklaring afgelegd: „Wij gaan naar
Congo om er de vrede te handhaven
en het land te beschermen tegen de
imperialistische samenzwering" Het
ligt voor de hand dat het opperbevel
van de Verenigde Naties de komst van
deze Arabische troepen (die Russische
wapens hebben en ten dele door Rus
sische instructeurs zijn opgeleid) met
gemengde gevoelens gadeslaat.
Zo zag het Amerikaanse persbureau
Associated Press een foto van presi
dent Eisenhower terug die het
draadloos naar de Amerikaanse sa
telliet Echo-I op grote afstand in de
ruimte had laten seinen en vervol
gens vandaar naar de aarde bad la
ten terugkaatsen. De storingen zijn
veroorzaakt door radiozenders en
de techniek Hjkt dus nog niet vol
maakt. De Echo-I is de enorme bal
lon die de Verenigde Staten op 12
augustus van Cape Canaveral af
lanceerden.
En dit zijn de beide Russische hon
den Belka en Strelka die volgens de
Russen ongedeerd van een specta
culaire ruimtereis zijn teruggekeerd.
De beide dieren zullen wel geen last
van radiozenders hebben ondervon
den, maar maakten niettemin tij
dens de lancering een benauwd
uurtje door toen hun hartslag en
andere lichamelijke functies bij
zonder sterk op de enorme ver
snelling reageerden. Na hun terug
keer toonden zij een flinke eetlust
en leken de dieren ook verder de
tocht goed doorstaan te hebben.
MOSKOU A.P./Reuter) De twee
Russische ruimtehonden Belka en
Strelka, die vrijdag in een satelliet
de ruimte werden ingeschoten, zijn
volgens het Russische persbureau
Tass na een reis van 700.000 km
door de ruimte zondag behouden en
wel op aarde teruggekeerd.
„Het is de eerste keer in de geschie
denis dat levende wezens veilig uit de
wereldruimte naar de aarde zijn te
ruggekeerd", aldus Tass, dat eraan toe
voegt dat de landing van de 414 ton
wegende satelliet en capsule met hun
levende have op slechts 10 km afstand
van een tevoren bepaald punt ge
schiedde en dat de reminstallatie goed
heeft gefunctioneerd. „Met dit histo
rische feit is het tijdperk van de be
mande ruimtevluchten ingeluid", zo
meent het agentschap.
Belka en Strelka zijn in 27 uur tijds
op een hoogte van 320 km 18 keer rond
de aarde gevlogen in een vrijwel cirkel
vormige baan.
IN BLOEI
Ook de andere dieren en de planten
aan boord ratten, muizen, vliegen,
zwammen, waterplanten en zaden
bleven in leven en in goede conditie.
Toen de honden uit hun ruimtecabines
werden bevrijd likten zij hun bazen,
voor wie zij vaker raketreizen hadden
gemaakt, en toonden zij terstond een
flinke eetlust. De muizen knabbelden
aan biskwies en de vliegen zoemden
nijver rond in de glazen stolp waarin
zij hun ruimtevaart hadden gemaakt.
Een van de planten aan boord stond
bij de landing nog steeds in volle bloei,
aldus nog steeds het bericht uit Mos
kou. De ratten, muizen en vliegen wa
ren uitgekozen omdat zij zich snel ver
menigvuldigen en meil aan hun nage
slacht kan nagaan of de ruimtestralin
gen fysieke veranderingen veroorzaken.
Temperatuur, vochtigheid en samen
stelling van de lucht in de capsule wa
ren tijdens de reis gelijk gehouden aan
de omstandigheden op aarde. Alleen de
gewichtloosheid was feefi uitzondering,
maar hieraan bleken de dieren, gade
geslagen door een televisiecamera, spoe
dig gewend. Van de versnelde hart-
werking en ademhaling tijdens de lan
cering hadden de dieren zich vrij spoe
dig hersteld.
WAAR?
In tegenstelling met de gedetailleer
de berichtgeving over de Amerikaan
se lanceringen van kunstmanen, weet
niemand behalve de betrokken Russi
sche functionarissen wanneer en van
waar de Russische „ruimtekennel" is
gelanceerd en waar hij is geland en
nog minder hoe de operatie „terug
keer" is verlopen. Juist die terugkeer
door de buitenste lagen van de atmo
sfeer leverde tot nu toe grote moeilijk
heden op wegens de optredende ster
ke wrijvingswarmte.
Ondanks Tass' optimistische opmer
king over het aanbreken van de tijd
der bemande ruimtevluchten, liet de
Russische hoogleraar Woronin van de
Russische Academie van pedagogische
wetenschappen een bedachtzamer ge
luid horen toen hij na de lancering voor
radio-Moskou verklaarde dat men eerst
nog proeven met hoger ontwikkelde
dieren, zoals apen, moet nemen voor er
aan bemande ruimtevluchten kan wor
den gedacht.
Van een onze redacteuren
UPPSALA. Tussen grif geloof en
voorzichtig voorbehoud varieerden gis
teren de meningen van de nog in Stock
holm en omgeving achtergebleven deel
nemers aan het ruimtevaartcongres over
het nieuws uit Moskou van de terug
keer der Russische ruimtemenagerie
naar de aarde.
Grif geloof toonde een Amerikaan die
zei; „Ik eet mijn hoed op als de Russen
er niet het eerst in slagen een mens
veilig van een reis door de ruimte terug
te laten keren naar de aarde."
Voorzichtig voorbehoud klonk door in
de uitlatingen van de Nederlandse ruim
tevaartexpert dr. J. M. J. Kooy, die ons
in de Zweedse universiteitsstad Uppsala
een exclusief interview toestond.
GISSEN
„Het is mogelijk", zei hij, „dat de Rus
sen de cabine met proefdieren naar de
aafde hebben laten terugkeren. Maar
ook deze keer laten zij ons weer gissen
naar gedetailleerde gegevens, die de
mannen van de wetenschap voor een
zuiver oordeel over deze prestatie nodig
hebben."
Dr. Kooy, zeer ingenomen met zijn lid
maatschap van de Internationale ruim
tevaartacademie, dat hem het recht geef
de titel Academicien te voeren, be
treurde het, dat de persberichten vap
zondag over de terugkeer van de Rus
sische honden zo verwarrend waren en
zo vol tegenstrijdigheden zaten.
„Natuurlijk", zei hij, „de Russen heb
ben er om bekende redenen belang bij
ons in het ongewisse te laten en ons te
laten gissen. De politiek speelt nu een
maal in de ruimtevaart een hoofdrol."
Dr. Kooy had alle reden om voorzich
tig te zijn met zijn oordeel. Sommige
Zweedse kranten berichtten, dat alleen
de capsule van Spoetnik 5 naar de aarde
was teruggekeerd en dat de rest van
Spoetnik 5 in stukken en brokken nog
in een baan om de aarde draaide. An
dere bladen berichtten weer dat de cap
sule en Spoetnik 5 tegelijk naar de aar
de waren teruggekeerd. En dan waren
er nog kranteberichten volgens welke
de scheiding tussen Spoetnik 5 en de
capsule teweeg zou zijn gebracht tijdens
de terugkeer van beide in de damp
kring.
TEGENSPRAAK
Hoe dan ook, de berichten over de
terugkeer van Spoetnik 5 zelf naar de
aarde waren in lijnrechte tegenspraak
met de mededelingen, die de Russen
vrijdag deden. Toen zeiden zij in ant
woord op een vraag van uw verslag
gever, dat Spoetnik 5 ongeveer een
maand om de aarde zou blijven draaien.
Een ander duister punt in de opeen
volging van Russische mededelingen
was het verschil in de berichten over
de toestand van de beide grootste proef
dieren, de twee honden.
Vrijdag werd in het eerste bulletin
hun toestand uitstekend genoemd. In
het tweede bulletin over de honden was
die toestand bevredigend en in het der
de bulletin heette het, dat de toestand
kritiek was.
Sommige deskundigen helden daarom
over naar de mening, dat in verband met
de kritieke toestand van de honden in
Moskou het bevel was gegeven in af
wijking van de plannen voortijdig de
terugkeer naar de aarde te bewerk-
steligen.
„ZIJ KUNNEN
met een zg. remparachute, een holle
kegel, die aan een kabel achter de
Spoetnik wordt aangetrokken én al
remmende in de dampkring vergaat.
Zij kunnen ook vaart hebben vermin
derd in de dampkring met grote rem-
klappen. Een derde mogelijkheid is,
dat de nieuwe Spoetnik was uitgerust
met draagvlakken en in glijvlucht naar
beneden kwam."
Maar die drie methoden kunnen, zo
zei dr. Kooy nog eens alleen worden
toegepast nadat de snelheid van de
Spoetnik al met remraketten tot min
der dan een derde was teruggebracht
voor de terugkeer in de dampkring.
Dr. Kooy sprak de hoop uit, dat de
Russen op den duur hun geheimzinnig
heid en de opzettelijke vaagheid in hun
mededelingen over hun kunstmanen
zullen laten varen.
Hij was het eens met uw verslaggever,
dat zoals de zaken nu staan, de wereld
slechts de keuze zal hebben tussen grif
geloof en voorzichtig voorbehoud wan
neer de Russen, wellicht al spoedig, zul
len beweren dat een hunner, na een reis
in een kunstmaan om de aarde behouden
naar de aarde is teruggekeerd. Een an
dere keuze zal er dan niet zijn, omdat
de Russische mededelingen geen hou
vast bieden. Daarom kon de Amerikaan,
over wie wij het hadden, gerust aan
bieden zijn hoed op te eten.
Hoe dat kan zijn gebeurd? Dr. Kooy
zei ons daarover gisteren het volgende:
..Als wij aannemen dat de Spoetnik en
de cabine samen naar de aarde zijn te
ruggebracht, moet daarvoor zeer veel-
remenergie (brandstof) zijn gebruikt.
Het gewicht van het geheel kan na
terugkeer naar de aarde niet meer dan
een vierde van het oorspronkelijke ge
wicht zijn geweest.
„De Russen kunnen hebben gewerkt
Aandrang op regering:
DEN HAAG. Het hoofdbestuur
van de Vereniging Indische Nederlan
ders heeft de minister-president het
volgende telegram gestuurd:
Aangezien de verbreking diploma
tieke betrekkingen met Nederland door
Indonesië de levensomstandigheden der
maatschappelijke Nederlanders in In
donesia wel volstrekt onhoudbaar zal
maken, verzoekt de vereniging uw
regering dringend de afvoer van be
doelde Nederlanders tot het uiterst
mogelijke te bespoedigen.
MOSKOU, (Reuter). De Rus
sische regering heeft Dag Ham-
marskjöld, de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, schrifte
lijk verzocht, op de agenda van de
Algemene Vergadering, die in sep
tember bijeenkomt, als onderwerp
te plaatsen: „De bedreiging van de
wereldvrede, die het gevolg is van
de agressieve daden die de Ver
enigde Staten jegens de Sowjetunie
bedrijven".
Bij deze brief, die was ondertekend
door minister Gromyko, was een
soort uitlegging gevoegd. Daarin staat
o.a. dat de Amerikaanse regering,
zich niets aantrekkend van de begin
selen van de Verenigde Naties, haar
politiek van schending van het Rus
sische luchtruim voortzet. ,,De schen
dingen van de grenzen en de soeverei
niteit van andere leden van de Ver
enigde Naties, in dit geval van de
Sowjetunie, door Amerikaanse militai
re vliegtuigen vormen een daad van
directe agressie", zegt de brief van
Gromyko.
Daarna volgen er gegevens over de
spionagevluchten van de U-2. Ook de
vlucht van de eveneens neergeschoten
bommenwerper van het type RB-47
komt ter sprake.
Vervolgens komen de buitenlandse
bases aan de beurt in Gromyko's
brief: „De ernst van de toestand
wordt nog vergroot door htt feit dat
de Verenigde Staten hun miliaire ba
ses op he grondgebied van andere
mogendheden blijven gebruiken voor
deze gevaarlijke provocaties van de
Sowjetunie. De Russische regering
hoopt dat de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties deze ernstige
toestand zal bespreken en doeltreffen
de maatregelen zal nemen".
HAMBURG (DPA) In Holstein in
West-Duitsland ie de noodtoestand in de
landbouw afgekondigd. Dat betekent dat
het leger te hulp kan worden geroepen
bjj de oogst.
Ook elders zijn de Westduitse boeren
door de onophoudelijke regen van de
laatste weken in grote moeilijkheden
gekomen. De oogstmachines, waarop
vele boeren wegens het tekort aan ar
beidskrachten zijn aangewezen, kunnen
op de doorweekte akkers niet rijden.
Arbeiders, die het neergeslagen graan
met de hand kunnen maaien, zijn er
haast niet meer.
De hoop op een recordoogst die enige
tijd geleden nog bestond, hebben de
boeren al laten varen. Door het hoge
vochtgehalte zullen aanzienlijke hoe
veelheden tarwe en rogge alleen nog
maar als veevoeder kunnen dienen. Het
koren, dat al is geoogst, kan veelal
slechts door (duur) kunstmatig drogen
voor bederf worden bewaard.
In Oost-Duitsland, waar men met de
oogst vergeleken met vorig jaar twee
weken achter is, schijnt de situatie zo
mogelijk nog ongunstiger te zijn. Daar
heeft de staat dertigduizend man van
het volksleger, de reservepolitie en uit
de bedrijven op de velden aan het werk
gezet. Voor dit weekeinde werden alle
inwoners opgeroepen om bij de oogst
te helpen.
In scherpe tegenstelling tot de graan
oogst belooft de fruitoogst in West-
Duitsland overvloedig te worden. Nu al
is er over-aanbod op de Duitse markt.
Ook dat blijkt dan voor de telers niet
zo prettig te zijn, want fruittelers uit
enkele deelstaten hebben het ministe
rie al om steun gevraagd, omdat het
fruit tegen zulke lage prijzen van de
hand moet worden gedaan.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM. Zaterdagmor
gen viel de regen als het ware met
bakken uit de hemel en daarom
dacht iedereen, dat het 32e Rotter
damse bloemencorso wel zou
worden afgelast. Met sombere ge
zichten legden de bloemisten in
de Veilinghal de laatste hand aan
de versieringen en ook de comité
leden durfden nauwelijks nog
hopen, dat De Bilt met zijn „tijde
lijke opklaring in het Westen"
gelijk zou krijgen.
Maar de weerprofeten krégen
gelijk: kort na het middaguur brak
de zon door en daarmee was het
welslagen van dit wel zeer fraaie
bloemencorso reeds ten volle ver
zekerd.
In dichte rijen schaarden zich
de toeschouwers langs de route
die via de binnenstad en het
Westen van het Oude Noorden
naar Rotterdam-Zuid liep. Het
door het comité voorspelde half
miljoen toeschouwers zal ruim
schoots zijn overtroffen!
Tal van autoriteiten, onder wie
burgemeester mr. G. E. van Wal-
sum en de wethouders van Rot
terdam, sloegen van het stadhuis
bordes af het voorbijtrekken van
de stoet gade. Verscheidene keren
laaide daar op de Coolsingel een
spontaan applaus oip, want ieder
een was het er over eens, dat dit
32ste Rotterdamse bloemencorso
met meer dan vijftig versierde
auto's, 21 grote praalwagens, ver
scheidene scooterclubs en vijftien
muziekkorpsen in kleur, fleur en
levendigheid alle voorgaande met
stukken sloeg.
De eerste prijs werd verworven
door het korps van de Steenkolen
Handelsvereniging (S.H.V.) uit
Rotterdam, met het hoogste aantal
punten (46). De 2e, 3e, 4e en 5e
prijs werden respectievelijk toege
kend aan het korps N.V. Brons-
werk uit Amersfoort, het korps
Wilton-Fijenoord uit Schiedam,
het korps van de Hoogovens uit
Velsen en het korps Van den Bergh
Jurgens (Unilever) uit Rotter
dam.
DEN HAAG. Hoe meer de eco
nomische unie haar voltooiing na
dert, des te moeilijker wordt het op
lossen van de resterende problemen.
Gezien de graad van voltooiing die
in Benelux thans is bereikt, vallen
in een jaar tijd weinig spectaculaire
vorderingen te verwachten. In dit
licht gezien menen de regeringen van
Nederland, België en Luxemburg dat
de in het afgelopen jaar bereikte re
sultaten niet onbevredigend mogen
worden geacht.
Dit zeggen de drie regeringen ln hun
vierde gezamenlijke verslag aan de
raadgevende interparlementaire Bene-
luxraad.
Het vrije handelsverkeer in de unie
omvat thans 97 procent van het totale
onderlinge handelsverkeer; de uitzonde
ring betreft landbouwprodukten.
Omtrent het goederenvervoer op de
weg wordt meegedeeld dat aan de hand
van een kostprijzenstudie is vastgesteld
dat het peil van de kosten en van de
fiscale en andere factoren waaruit zij
zijn samengesteld, in België en Luxem
burg veel hoger is dan in Nederland.
Daardoor heeft men nog geen gemeen
schappelijk tarief kunnen opstellen.
BREDA Met spijt over zijn daad
heeft de achttienjarige Bredase loop
jongen P. P.J., die er donderdag met
elfduizend gulden van zijn werkge
ver vandoor was gegaan, zich zater
dag bij de politie in Assen gemeld. Hij
had ongeveer duizend gulden opge
maakt aan kleren en een bromfiets,
die hij in Amsterdam had gekocht.
De jongen was vorig jaar bij de
firma gaan werken. Hij was de afge
lopen maanden regelmatig met soms
grote bedragen naar het postkantoor
geweest. Zijn werkgever was nogal
verbaasd toen bleek dat de verleiding
hem donderdag te sterk was gewor
den. De jongen was nog nooit met de
politie in aanraking geweest.
Hier is de volgen
de aflevering van
het Spel van de
zeven vergissin
gen, getekend
door de bekende
Franse tekenaar
Henry Blanc.
Voor degenen die
het nog niet eer
der gespeeld heb
ben geven we nog
even een toelich
ting. Blane heeft
eerst een tekening
gemaakt. Dat is de
bovenste van de
twee hiernaast.
Daarna heeft hij
de tekening over
gemaakt, precies
eender, bijna pre
cies eender wan!
bij het overmaken
heeft hij zich ver
gist, met opzet.
Zeven maal. Het
is allemaal in klei
nigheden, en het
spel is nu om die
zeven vergissin
gen te vinden.
Mocht U er niet
helemaal zekei
van zijn dat U de
vergissingen alle
maal gevonden
hebt, kijk dan in
de krant van mor
gen. Daarin zullen
wij de oplossing
publiceren.
Veel succes I
