Ruilverkaveling haalt streek
Kleverskerke uit „moeras"
DERTIG EEUWE
ieuwtjes
Groot vuurwerk besloot
Breskeus visserijfeest
en komo n&vuó
Ondoorzichtige historie
werd in de loop der
jaren transparant
week
Dordrecht liet
geen echte
vlaggen hangen
Stemming in
oktober zal
beslissing brengen
Dinsdag 16 augustus 1960
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 4
Projekt van meer dan vier miljoen gulden
VEEL TE WENSEN
EEN BEDRTJF
KOSTEN
Duizenden mensen
op de been
Scheepvaart Vlissingen
Ronde van Kapelle
KANTOORDIPLOMA'S
Strandivedstrijden
Uit de kerken
Ballonkunstmaan
in Zeeland
goed te zien
Vierde zomeravondstilte
GISTEREN EN VANDAAG
GLASSPINNEN
GLASBLAZEN
MODERNE KUNST
IEDEREEN
LEVENDE
OUDHEID
van de
ƒ3000 VERLOREN....
Ambtenaar bekent
valse aangifte
Sport in het kort
MIDDELBURG Sinds giste
ren liggen de bescheiden betref
fende de ruilverkaveling Klevers
kerke voor een ieder ter inzage
op de sekretariën van Middel
burg, Veere en Arnemuiden. Ge
deputeerde Staten hebben name
lijk, zoals gemeld, zich kunnen
verenigen met het door de Cen
trale Cultuurtechnische Commis
sie samengestelde rapport. Be
langhebbenden kunnen nu binnen
een maand bij G.S. bezwaren in
dienen tegen het plan. Daarna zal
het provinciaal college het blok,
het plan van wegen en water
lopen, het landschapsplan en de
toewijzing van percelen aan open
bare lichamen voorlopig vaststel
len, daarbij zo nodig rekening
houdende met de ingediende be
zwaren.
Zeer binnenkort op 9 september a.s.
zal in het Verenigingsgebouw te Ar
nemuiden nog een informatieve vergade
ring worden gehouden, waarin ruim
schoots gelegenheid zal zijn over het plan
te discussiëren. De stemming over het
projekt zal plaatsvinden op 19 oktober,
waarbij dan stemgerechtigd zijn de bij
het kadaster bekendstaande eigenaren.
De ruilverkaveling wordt besloten
wanneer óf de meerderheid van het aan
tal kadastrale eigenaren óf een aantal
eigenaren, dat tezamen de meerderheid
van de oppervlakte van het blok in eigen
dom heeft, zich vóór de plannen uit
spreekt. Wordt de ruilverkaveling op 19
oktober aangenomen dan benoemen GS
een plaatselijke commissie uit de streek,
die de verantwoordelijkheid heeft voor
de uitvoering en die het plan zal uit
werken, wanneer GS de ruilverkaveling
definitief zullen vaststellen.
Zoals bekend kwam de wens naar ruil
verkaveling voort uit de behoefte tot
verbetering van de verkaveling, de ont
sluiting en de afwatering van het gebied,
dat voornamelijk de Oostwatering van de
Polder Walcheren betreft, ongeveer 960
ha. Op het ogenblik is de landbouwkun
dige toestand verre van ideaal. De ver
kaveling laat, behalve in de Oranjepol
der, veel te wensen over. De gemiddelde
kavelgrootte is 1.95 ha, maar dit gemid
delde is nog sterk beïnvloed door enige
zeer grote bedrijven. De ontsluiting van
het gehele gebied voldoet zelfs niet aan
de geringste eisen. De wegtracé's zijn
kronkelend en ondoelmatig, de dwarspro
fielen vaak zeer smal, terwijl de aan
wezige verharding totaal onvoldoende is.
De ontwatering behoeft eveneens drin
gend verbetering, met name in de oudere
landbouwgebieden. In de jonge polders
kan in de zomer plaatselijk verdroging
optreden.
De lengte van de te verbeteren en
nieuw aan te leggen wegen bedraagt
ongeveer 26 km, waardoor een effec
tieve ontsluiting van ruim 20 meter
per ha wordt verkregen. De bestaande
openbare spoorwegovergangen worden
gehandhaafd, van de vijf niet-openbare
zullen er twee worden opgeheven. De
peilbeheersing in het nieuwe plan van
waterlopen is zodanig, dat de onder
bemaling in de Suzannapolder zal ver-
verdwijnen. Het gemaal Veere blijft
onveranderd.
Naast een goede ontsluiting en wa
terhuishouding is een aaiï de moderne
eisen aangepaste k avelinriching van
groot belang. *Er zal gestreefd worden
naar een zoveel mogelijk samenvoegen
van tot één bedrijf behorende perce
len. Daar de spreiding van boerde
rijen betrekkelijk gunstig is, behoeft
geen verplaatsing, gecombineerd met
nieuwbouw plaats te vinden. Wel streeft
men naar een oplossing voor twee in
de kern van Arnemuiden voorkomen
de bedrijven. In het dorp Kleverskerke
is wellicht door opschuiving naar
elders vrijgekomen bedrijven, ook een
betere situatie te scheppen.
Binnen het ruilverkavelingsblok
komt een aantal bedrijven voor dat
door de bedrijfsomvang beperkt wordt
in een economische bedrijfsvoering.
De minimum bedrijfsgrootte die thans
wordt nagestreefd is die oppervlakte,
waarop een bedrijfshoofd met één zoon
(of landarbeider) een volledige dag
taak en een redelijk bestaan hebben.
Als gevolg van de uitvoering van de
ruilverkavelingswerken zal een ver
schuiving van grasland naar bouwland
optreden. Het toekomstige bedrijfsplan
na de ruilverkaveling wordt voorlopig
gesteld op twee-derde bouwland en een
derde grasland. Rekening houdend met
de toekomstige ontwikkelingen is de ge
wenste minimum bedrijfsgrootte op 18
ha. gesteld. Voor de vrijwillige vergro
ting van twaalf daarvoor in aanmerking
komende bedrijven zal ongeveer 110 ha.
nodig zijn. Zoals bekend zal gepoogd
worden deze door bedrijfbeëindiging en
vertrek naar de IJsselmeerpolders te
verwerven. T enslotte voorziet het ruil
verkavelingsplan nog in een gehele aan
sluiting op het drinkwater- en elektrici
teitsnet.
De totale kosten voor de ruil
verkaveling Kleverskerke bedra
gen 4,1 miljoen gulden, waarvan
1,3 miljoen door de belangheb
bende eigenaren en derden zal
worden gedragen. Van de niet
gedekte kosten, overeenkomend
met 67 pet. van de totale uitvoe
ringskosten is de Cultuurtechni
sche Dienst bereid een rijksbij
drage te verlenen.
Vlissingen aangekomen 14/8: Ned. Denzo,
Ned. Despatch, Spa, Apolo.
Vlissingen vertrokken 14/8 Despatch, 15/8
Denzo, Henja.
Gepasseerd naar Antwerpen (Ned. sche
pen) 14/8: Congokust, Steenbergen, Manta,
Jonet, Attis. Radja, Abbedyk, Arnedyk,
Maaskerk, Libertas; 15/8: -Korendyk, Con
Brio, Maasbergen, Venus, Caltcx Delfzijl,
Goote.
Gepasseerd naar zee (Ned. schepen) 14/8:
Meidoorn, Arkeldyk, Ysel, Biesbosch, Stad
Schiedam, Erebus, Aspera, Lemsterkerk,
Congokust, Annie F; 15/8: Alprand, Holen-
drecht.
Speeltuinvereniging
komt uit de verf"
ST.-ANNALAND. Reeds 250 sympa
thiserend-en, onder wie ruim 120 leden
hebben zich opgegeven om te komen
tot de oprichting van «een speeltuinver
eniging. Daartoe zal op woensdag 24
augustus een algemene vergadering wor
den gehouden in het Dorpshuis, des
avonds om zeven uur. Dan zullen de
statuten en het algemeen reglement wor
den vastgesteld en er zal tevens een de
finitief bestuur gekozen worden.
KAPELLE. De wielersportclub
„Kapelle-Biezelinge" organiseert dit
jaar weer een wielerronde. De datum is
vastgesteld op zaterdag 27 augustus a.s.
Nieuwelingen en adspiranten zullen een
afstand van 75 km moeten afleggen.
Start (om half drie) en finish zijn bij
de veilinggebouwen. Het parcours ziet
er als volgt uit: Stationstraat Bie-
zelingsestraat Kerkolein West
straat Dijkwelsestraat en Station
straat.
Terneuzen Voor het practijk-diplo-
ma boekhouden van de Nederlandse As
sociatie, slaagden de heren J. de Koeyer
(te Terneuzen) en W. Gelderland (te Vo
gelwaarde).
Voor het diploma secretaresse-steno-
grafe slaagde mejuffrouw Jannij Leunis
te Hoek. Voor secretaresse stenografe
eerste klas mejuffrouw Joke Michielsen
te Terneuzen.
Tenslotte slaagden voor het diploma
kantoorstenografie de dames Dicky Bos
en Ingrid Baart, beiden te Sas van Gent
en Monny Maas, Corrie Vermeulen, en
Koos de Ridder, allen te Terneuzen.
BRESKENS De laatste dag
van de visserijfeesten heeft een
elegant slot gekregen in de vorm
van een briljant vuurwerk, dat
duizenden mensen op de been
bracht. Het kleurige feestvuur,
dat met de nodige daverende
knallen gepaard ging, mocht dan
op de jongste toeschouwers een
beangstigende en verbijsterende
indruk maken-, zij waren toch de
enigen, die er niet onverdeeld van
hebben genoten.
Grote bewondering oogstte het stuk,
VEERE, 15 aug. Exportgarnalen, 1753
2.19—3.48, handelsgarnalen 117 2.2.5, schar
55 60—67, bot 227 16—25. schol 195 32—49,
tong 831 2.94—4.34, rog 32 30—36. paling 22
2.61—3.26, wulk 16 1621, visiever 4 1.50—2.30,
ongesorteerde vis 19 2646, doorgedraaide
vis 96.
BRESKENS, 15 augustus. 723 kg tong;
27 schar; 147 schol; 2 tarbot; 5 poon; 1369
exportgarnalen.
MIDDELBURG, 15 augustus. Aardap
pels: eerstelingen bonken 1618, groten 12
17, drielingen 47, bintjes bonken 1618,
grote 1415, drielingen 56, fruit tomaten a
26—35, b 28—36, c 20—28, pruimen reine clau-
de d'ouillins 521.03, Washington 591.06, bel
le de louvain 5088, czarpruimen 3868, rei
ne victoria 611.00, reine claude d'althan 79
1.09, peren: precose de trevoux 60-70 3239,
50-60 25—36, 50-55 21—25, clapps favourite 65-
75 44—48, 60-65 32—45, 50-60 34—39, 3 grof 34,
juttepeer hl 5055 3555, bramen per doos
3137, netmeloenen 29—86, suikermeloenen
72—1.34, oranje ananas 811.28, frankentha-
ler 1.62—1.96, perziken 10—23, appels zigeu
nerin hl 70-80 24—47 65-70 24—44, 60-70 20—
40, perzikappels hl 70-80 5260, 60-70 5055,
early victoria hl 70-80 20—24, 60-70 21—23, 50
-60 1216, groenten sla 1229, bloemkool 4 st
p k 39—57, 6 st p k 29—49, 8 st p k 15—32,
10 st p k 1216, komkommers a 820, B 8
14, c 810, savoye kool 611, witte kool 45,
spitskool 616, andijvie 1618, rabarber 4
6, spinazie 529, spinazie 924, postelein 5
—29, prei 1329, uien 1016, bospeen 1032,
bos kroten 27, waspeen 10—25, dubb pr bo
nen 3557, snijbonen 2559.
STAVENISSE, 15 augustus. Eigenhei
mers 1 18—19.47, 1 16—18, 3 11.50—16, bonken
11.50, drielingen 8. bintjes 1 13—14.78, 2 11—
13, bonken 21—20.70, drielingen 4.90, voer 3,
aanvoer 3000 kisten.
GOES, 15 aug. Export- en industrievei-
ling per kg: Early Victoria KL I 70-80 30,
60-70 22, IID 11—12. Zigeunerin KL I 85-95
46, 75-85 56. 65-75 52, IID 32. Clapp's de
Favourite KL I 75-85 51, 65-75 39, 10—40,20,
55-65 33—32.10, II D 22. Précose de Trevoux
KL I 60-70 47. 55-60 35.30—35.80, 55-55 28,
IID 21. Bramen: Exp. 83, II51. afw. D.
Dubb. pr. bonen I 63, II 56, II 46. Gewone
veiling: Early Victoria grof 1619, fijn 13—
14. Perzikrode zomerappel KL I 70-80 42
45, 60-70 42—51, II D 32—37. grof 32—36, fijn
29—31. Zigeunerin grof 26—33, fijn 23. Ear
ly Worchester KL I 65-70 75—78, 70-75 80—82,
Early Worchester verpakt KL I 70-75 94, 65-
70 88. Mank's Codlin KL I 70-80 32. Précose
de Trevoux grof 2128, fijn 1520. Clapp's
de Favourite grof 2528, fijn 1518. Czar
pruimen II 3752, grof 4670, fabriek 16
42. Washington I 74, II 57, grof 6681, fa
briek 28—56. Belle de Louvain I 72—85, II
31—57, grof 4882, fabriek 2648. Reine Vic
toria I 101—112. II 30—61, grof 54—97, fa
briek 5260. Dubb. boerenwitte I 7079, II
38—53, grof 65—77, fabriek 31—50, Ontario
11 57. Reine Claude Verte I 127. Per doos:
Bramen II 2526. Per stuk: Perziken I 24
38, meloenen I 104—120. Groenten: Per stuk
bloemkool A II 19—33, B I 20—23, B II 14—
20, C II 10, afw. 10—20. Kropsla I 21—23,
II 917, komkommers A 924, B 916, C
1011. Per bos: uien 712, wortelen 28, kro
ten 2.50. Per kg:tomatenA 3337, B 35
39, C 23—30. uien 7—14, prei I 31, dubb.
pr. bonen II 29—58, afw. 40. Stoksnijbonen
50—59, pronkbonen 29, stokpr. bonen 4548,
gr. sav. kool 57, rode kool 4.507, andij
vie 1422, augurken B 59, C 36, D 12,
SINT ANNALAND, 15 augustus. Doré
bonken 16.79, doré gewone I 15.40, drielingen
7.30, voer 3,03. bintjes bonken 20.6021, ge-)
wone I 14.1814.86, gewone II 12.5013.71,
drielingen 1414.03, kriel 5.517.55, eigenhei
mers bonken 12.03, eigenheimers gewone I
18.52—19.15, eigenheimers gewone II 18.10
19.26 eigenheimers drielingen 7.618.23 koop-
mans blauwe gewone 12.35. Aanvoer 146 ton.
SCHERPENISSE, 15 augustus. Doré bon
ken 17.13, gewone 17.13, gewone I 13.75, voer
3. bintjes bonken 20.5620.65, gewone I 12.09
13.40, eigenheimers gewone I 16.2217.22,
koopmans blauwe gewone 9.2711.38. Aan
voer 51 ton.
THOLEN, 15 augustus. Dore bonken 16;
gewone 15.40; witte eigenheimers gewone
15 2019: poters 8: bintjes bonken 21.21; ge
wone 13.6014.60; poters 6.50; kriel 3. Aan
voer 25 ton.
KRABBENDIJKE, 15 augustus. Dubb
pr bonen 2 55; afw 35; zigeunerin 1 75-85
54: 65-75 52: 2 75-85 50; 65-75 47; 2d 26—28;
1 ?1- 3 f 22- tijd eariv worchester 1
70-80 66: 60-70 58; p r zomerappel 3 gr 37;
3 f 34: precose de trevoux 1 65-70 49; 60-65
45 55-60 35 5055 26; 2d 16—18; 3 gr 35; 3
f 21: kr 18: clapp's favourite 1 75-80 42:
70-75 43; 65-70 40; 60-65 36: 55-60 28; 3 gr
25—27; 3 f 8—10: 13—18; kr 8—10; verpakt
fruit: clapp's favourite 1 7075 45; 65-70 44
60-65 39; 55-60 32.
TERNEUZEN. 15 aug. Per 100 st in
centen sla 2 12201690; per stuk in centen
bloemkool a2 33—42: b2 20—26; afw 16—20;
groene komkommers b 1517: c 10; witte
komkommers a 12: b 1115; c 812: meloe
nen 1 6076; 2 38—48; per bos in centen
peen 15; kroten 11; aardappelen per 100 kgi
eerstelingen 1 24; 2 6; bintjes 9.70
11.20 eigenheimers 1 14 20; groenten per kg
andijvie 12—19: stoksnijbonen 2 32—36: prin-
cessebonen 2 41; saxa 3 25: sabo 2 35-45;
kroten 1314; rode kool 6; breekpeen 39;
rabarber 711; spinazie 1517; tomaten a
40—46; b 43: c 2537; cc 33: uien 518:
wagenaars 2 27: pruimen belle de louvain
afw 35—50; druiven 1 1.77—193: 2 1.59; per
doosje van 250 gram bramen 1 21.25; 2 11
20.
STAVENISSE, 15 aug. Eigenheimers ge
wone 1719.70: drielingen 6-50; bintjes ge
wone 12.8014.70; bonken 20.60; drielingen
5.80; voer 3; aanvoer 45 ton.
waarin men een bewegende visser in een
boot aanschouwde. Bij het indrukwek
kende slotstuk verschenen de woorden
„Tot de visserijfeesten 1961".
In de middaguren was de traditionele
jaarmarkt gehouden, waarop men weer
van de onvervalste humor van enige
standwerkers kon genieten, die met de
nodige kwinkslagen een enorme omzet
wisten te bereiken.
Ook de demonstratie met speedboten,
gegeven door de Belgische jachtclub trok
flinke belangstelling.
Om zes uur hield de drumband „Were
Di" uit Breda een mars door het dorp,
gevolgd door een show op het Oranjeplein.
Ten slotte volgde een concert op het
Spuiplein, dat gegeven werd door het
Schoondijkse muziekgezelschap „Oefe
ning Kweek Kunst".
KAMPERLAND De V.V.V. Noord
Beveland organiseerde een serie strand-
wedstrijden voor de jeugd op het bre
de strand van de Kamperland.se dui
nen. Zowel het enthousiasme als het
aantal deelnemers maakten dit eerste
evenement tot een succes. De wedstrij
den werden o.m. bijgewoond door de
•burgemeester van Wissenkerke, de
heer J. van Halst. Er waren wedstrij
den in het maken van zandfiguren en
verder het z.g. eierlopen en hardlopen.
Vooral Duitse jongens en meisjes wis
ten verschillende prijzen in de wacht
te slepen.
Het touwtrekken tussen de tijdelijke
bewoners van het bungalowdorp ,,De
Banjaard" en de Kamperlandse jon
gens werd door deze laatste gewonnen.
De middag werd besloten met een
korte vriendschappelijke voetbalwed
strijd.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Blacktower, Reformed
Church, rev. H. L. Hoving, te Hamil
ton in Nieuw Zeeland: te Baarland P.
v. d. Beukei, kand. te Delft. Aangeno
men naar MakkumKornwerd, J. A.
Wapenaar, te Hantum. Bedankt voor
Scheveningen G. H. Heijerman te Nij-
verdal. Aangenomen naar Ferwerd Th,
Sj. de Groot, van Oostkapelle. Bedankt
voor Doorn dr. J. C. Gilhuis te Amster
dam.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal te Zaamslag: M. S. Roos te
Alphen aan de Rijn en D. Slagboom te
.'s-Gravendeel. Beroepen te Wormerveer
P. N. Ribben te Noordscheschut.
Goes. De enorme Amerikaanse
ballonkunstmaan, die onder de
naam Echo 1 sedert vrijdag met
een snelheid van 30,000 km per uur
in een baan rond de aarde cirkelt
was gisteravond ook in Zeeland
zeer goed te zien. De heer de Regt
uit de C. de Graafstraat, een en
thousiast radio-amateur heeft gis
teravond, samen met een vriend in
het open veld, de „komst" van de
.ballonkunstmaan afgewacht. Het
wachten werd ruimschoots beloond.
Om tien minuten over elf doemde
de Echo 1 in het westen aan de ho
rizon op. en tien minuten later was
de ballon in het oosten verdwenen.
„De gegevens in het bericht in de
krant van gisteren over de ballon
kunstmaan klopten precies" vertel
de ons de heer De Regt gisteravond
laat, „de Echo 1 kwam ongeveer
precies op tijd en was heel goed
zichtbaar. De ballonkunstmaan was
volgens de heer De Regt zo groot
als een normale ster.
/~IFWEL een nieuwe mens" dat
ziet u zo; „nieuwe man" mag
ook. Nu moet u met woorden van
vreemde oorsprong, speciaal van
klassieke, een beetje voorzichtig
zijn. Nog nooit heb ik een voetbal-
verslaggever voor de radio horen
zeggen: „Ja, dames en heren, dat is
nu wel droevig, onze links-buiten,
die zo ongelukkig ten val kwam,
moet het veld verlaten en daar komt,
es even kijken, ja daar komt Knoert
Kleunemans, onze Homo novus, al
het veld in om hem te vervangen."
Het is een term, die nu nog steeds
wordt gebruikt in de zin, die het in
het oude Rome had, die van een
nieuweling in de hogere politiek,
thans hoogstens uitgebreid tot die
van een nieuwkomer in een of
andere kring van belangrijke lieden.
Maar er is toch ook een belangrijk
verschil. Als er weer eens een kabi
netscrisis is geweest en de nieuwe
lijst van ministers wordt gepubli
ceerd, dan krijgt men altijd een heel
stel namen onder ogen van lieden,
die matig-geïnteresseerde lezers van
politiek nieuws niets zeggen. We
zouden ze homines noui kunnen
noemen en kijken er helemaal niet
van op, dat het er zoveel zijn. In
Rome was het daarentegen een vrij
grote zeldzaamheid, als een volslagen
nieuweling er in slaagde met enige
vlotheid een politieke carrière te
doorlopen, die met een der hoogste
ambten eindigde. Onder nieuweling
dan te verstaan een burger, die niet
tot de betrekkelijk kleine groep van
de regentenstand behoorde, iemand,
die niet kon wijzen op een vader,
oom of grootvader, die een hoog
ambt bekleed had.
TTïE Romeinse republiek rustte, poli-
tiek gesproken, op drie zuilen:
volk, senaat en ambtenaren, maar
het volk was niet op korte termijn
bijeen te krijgen, had geen recht
van initiatief of amendement en
teas wispelturig met het verlenen
van zijn gunsten. De senaat was
een raadgevend en controlerend
ZOUTELANDE lil de Hervormde
Kerk te Zoutelande wordt woensdag
avond de vierde zomeravondstilte ge
houden. Muzikale medewerking zal
worden verleend door het dubbel-man-
nenikwartet „Euphonia" uit Alphen
aan de Rijn o.l.v. Dirk van Vliet.
'De meditatie zal worden gehouden
door ds. J. Hoffman, Herv. pred. te Kou-
dekerke.
lichaam, dat wel snel bijeen kon
komen, en bestond uit oude rotten
in het politieke leven, want als er
nieuwe leden in de senaat moesten
worden gekozen, gingen oud-magis
traten vóór. Alle ambten waren
onbezoldigd en konden dus alleen
worden bekleed door jinancieel on-
afhankelijke burgers. In de vroege
eeuwen konden boeren zich nog
veroorloven ambten te bekleden,
maar in de tijd van de succesvolle
veroveringsoorlogen van Rome
wordt dat anders.
Het verschil tussen rijk en arm
wordt dan groter, de machtigen
gaan steeds groter staat voeren, de
armen komen vaak in een positie
van afhankelijkheid en worden gul
hartig bewerkt om hun stem in de
volksvergadering te verkopen; bij
deze ontwikkeling kan er natuurlijk
een toenemende machtsconcentratie
plaatsvinden in handen van enkele
families. Deze Grote Families steu
nen hun candidaten met invloed en
geld, die dan gekozen worden tot
magistraten en zo weer m de senaat
komen, die daardoor ook in handen
is van deze Grote Families.
JN de eerste zesenzestig jaren van
de tweede eeuw v. Chr., waarin
dus honderdtweeëndertig consuls
zijn gekozen (elk jaar tweekomen
er slechts vijf voor, die niet tot een
vijfentwintigtal Grote Families be
horen. Van drie dezer homines novi
weten we, dat ze hun entree in de
hoge magistratuur danken aan pro
tectie van een paar heel machtige
Romeinen en dat zal wel de enige
manier geweest zijn om er te komen.
De meest populaire homo novus
uit de Romeinse geschiedenis slaagde
echter zonder een dergelijke kruiwa
gen: Marcus Tullius Cicero, geboren
in 106 v. Chr., in 76 quaestor (het
laagste ambt, waarvan er elk jaar
twintig werden gekozen), in 69 aediel,
in 66 praetor (waarvan er acht zijn)
en in 63 consul. Het mooie van zijn
loopbaan was, dat hij er in slaagde
alle ambten te bereiken in dat
levensjaar, dat als het vroegste gold,
waarin men zo'n ambt kon bekleden.
UfOE maakt men snel naam in een
tijd zonder foto-in-de-krant,
televisie en radio? Door je te laten
zien en horen, waar veel mensen je
kunnen horen en .zien: op het Forum
van Rome, waar de Romeinse bur
gers dagelijks de politiek en de
rechtspraak uolgen. Cicero uias een
groot redenaar en trok daardoor en
ook door zijn onbevreesd optreden
en onkreukbaar gedrag sterk de aan-
In de oudheid werd glas nog niet
geblazen, maar gesponnen. Aan de
structuur van dit antieke vaasje is
dat bijvoorbeeld duidelijk te zien.
WOERDEN. Glas door de eeuwen heen, tentoonstel
ling in het GEMEENTE MUSEUM in Woerden, stond
er in sierlijke letters op de uitnodiging die deze week
met de dagelijkse post op ons bureau belandde. Nu is
Woerden weliswaar een respectabel oud stadje, maar dat het
een instituut met zo'n weidse naam bezit zal wel niemand ver
moeden die met de sneltrein van Utrecht naar Rotterdam of
Den Haag langs het stationnetje raast.
Die reizigers weten er echter niets
van. Woerden heeft een heus Gemeen
te Museum, al is het dan slechts een
heel klein.
Dat museum bevindt zich in het
hart van de stad en is ook jarenlang
de kern geweest waarom het leven in
deze kleine gemeenschap draaide. In
het begin van de zestiende eeuw werd
het namelijk als raadhuis gebouwd en
in de zeventiende eeuw in Renaissan
cestijl voltooid. Enkele decennia gele
den was het fraaie gebouw als kan
tongerecht in gebruik en eerst daarna
gaf men er de huidige bestemming van
Gemeente Museum aan. Een heel In
tiem museum, met een rijk historisch
bezit, en een bijna huiselijke sfeer.
Wie er ronddoolt tussen de plastie
ken uit de nabijgelegen oude kerk,
die de beeldenstorm hebben over
leefd, historische gebruiksvoorwerpen,
antieke meubelen en prenten, snuift
rond het middaguur soms zelfs een
Unica van F. Meydam, kenmerkend voor de vormgeving die
langzamerhand uit de verschillende tendenzen op het gebied van
de toegepaste kunst en als de Europese stql van de twintigste
eeuw naar voren komt.
vage etensgeur op. Dat kan, want
Woerdens Gemeente Museum wordt
gedeeltelijk bewoond. In de zestiende
eeuwse vertrekken aan de achterzij
de van het oude raadhuis woont op de
krakende houten vloeren de huisbe
waarder met zijn gezin.
Het museum wordt niet bepaald
overstroomd door bezoekers, maar de
zware deur staat altijd uitnodigend
op een kier. Wie daardoor naar bin-
nen gluurt, stapt bijna automatisch
verder. Dat doen bijvoorbeeld in deze
tijd van het jaar veel vakantiegan
gers, die door het stadje komen en ook
de plaatselijke jeugd weet de weg naar
het Gemeente Museum heel goed te
vinden. Tal van historische attributen,
zoals schandstenen, enkelboeie:i en
oude wapens, zijn voor deze bezoekers
de voornaamste trekpleister.
In de belangstelling van de jeugd
en vele ouderen voor geschiedenis,
ziet de conservator van het museum
een kans om de bevolking van Woer
den en omgeving ook met allerlei
kunstuitingen uit het heden en verle
den in contact te brengen. Daarvoor
richt men in de vertrekken van het
zestiende eeuwse raadhuis aan het
Kerkplein ook herhaaldelijk kleine
exposities in, nu eens van schilderijen,
dan bijvoorbeeld weer van tekeningen,
plastieken of poppen. Voor deze
augustusmaand heeft men de keuze
laten vallen op glas, met de bedoe
ling een indruk te geven van de ont
wikkeling van het glaswerk door de
eeuwen heen.
In Woerden ontstond zo een voor
ons land unieke expositie. Zelden is
men hier immers in de gelegenheid
te zien, wat van dat materiaal in meer
dan dertig eeuwen werd vervaardigd
De oudste glazen voorwerpen op de
tentoonstelling dateren van ongeveer
veertienhonderd voor Christus. Het
glasspinnen moet toen echter al heel
lang hekend zijn geweest, want de on
doorzichtige Egyptische kruikjes ver
raden een hoge graad van techni
sche perfectie. De Romeinen pasten
dezelfde techniek, waarbij glazen dra
den rond een vorm van klei werden
gesponnen, nog vele eeuwen toe, maar
wisten het materiaal reeds een enigs
zins transparant aanzien te geven.
Het glasblazen werd waarschijn
lijk voor het eerst rond het begin
van onze jaartelling beoefend. In Ita
lië ontstonden toen al heel gauw ate
liers, die in opdracht van welgestel
de Romeinen onder andere sierlijke
parfumflesjes en kruikjes voor het
bewaren van kostbare oliën vervaar
digden. In Woerden prijken enkele
kruikjes uit die tijd, voorzien van wat
men een fabrieksmerk zou kunnen
noemen.
Vanuit Rome verspreidde de kunst
van het glasblazen zich over de ge
hele oude wereld, waar deze eeuwen
lang steeds op dezelfde manier werd
toegepast. Eerst rond vijftienhonderd
begint men het glas door slijpen en
graveren te versieren. Venetië, Bo-
hemen en Keulen zijn de belangrijk-
Woerdens Gemeente Museum is
gevestigd in het fraaie zestiende-
eeuwse raadhuis van de stad.
ste centra van die nieuwe kunst, die
in die dagen in hoog aanzien stond en
vooral op fraaie bokalen werd toege
past. Die bokalen werden onder an
dere vervaardigd ter herdenking van
bijzondere feiten, officiële zoals kro
ningen en koninklijke bezoeken, of
wel als huiselijke, zoals bijvoorbeeld
huwelijken en geboorten.
In ons land bereikte de kunst van
het glasgraveren na de Gouden Eeuw
een perfectie, die tot internationale
vermaardheid heeft geleid. Bezittingen
uit het Koninklijk Huisarchief, dat
ook de grote bokaal afstond die door
president Truman werd geschonken
aan koningin Wilhelmina bij haar vijf
tigjarige regeringsjubileum, verkon
digen in Woerden onder andere de
glorie van het Nederlandse glas.
Dat wat hier thans op dit gebied
vervaardigd wordt op een wellicht
nog hoger internationaal plan staat,
laat de expositie eveneens zien. Dat
gebeurt aan de hand van ontwerpen
van de meest bekende kunstenaars van
de Koninklijke Leerdam, waarvoor de
bovenzaal van het oude Woerdense
raadhuis werd ingeruimd. Van W.
Heesen zijn er bijvoorbeeld enkele
fraaie bokalen te zien, die juist één
dag voordat de expositie geopend werd
gereed kwamen. Die forse bokalen op
een massieve voet, zijn versierd met
noppen van ruw glas, waardoor bij
de vormgeving van dit materiaal weer
eens heel nieuwe effecten werden be
reikt. Heel bijzonder zijn ook de kris
tallen zuil-vazen van dezelfde ontwer
per, met een geslepen decoratie waar
in men de achtergrond weerspiegeld
ziet als in de zoeker van een camera.
Van Leerdams glaspionier A. D.
Copier zijn er onder andere enkele
fraaie bolvormige asymmetrische va
zen tentoongesteld en van F. Mey
dam speelse kelken van gekleurd glas
op heel hoge kleurloze stelen, waarin
de zonnestralen krijgertje spelen, wan
neer men over de houten vloeren van
het zestiende eeuwse raadhuis loopt.
Dat het in Woerden lukt, om via
de historie ook belangstelling voor al
lerlei moderne kunstuitingen te wek
ken, hebben wij zelf kunnen constate
ren. Drie jochies van een jaar of tien,
die speciaal voor het wapenkamertje
naar het Kerkplein kwamen, bekeken
eenmaal in het miniatuur museum
•■erdwaald met minstens evenveel aan-
dacnt de fraaiste voorbeelden van
moderne unica in glas, als de histo
rische moordwerktuigen.
dacht; aan de andere kant verwaar
loosde hij geen truc om stemmen te
winnen, hoewel hij ze niet kocht.
Zo zette hij vroeg de voet op de
eerste sport van de politieke ladder.
De volgende keer zullen we hem op
de bovenste zien staan.
Ook baby wordt door de ont
werpers van de industrie niet ver
geten. Ditmaal signaleerden wij op
onze wekelijkse speurtocht door
winkels en warenhuizen zelfs twee
handige aanwinsten voor zijn uit
zet. van het gemarmerde schuim-
plastic dat veelvuldig voor het ver
vaardigen van bloembakken wordt
gebruikt, maakt men nu bijvoor
beeld ook houders voor zuigflessen.
Door de isolerende werking van dat
materiaal kan men de babyvoe
ding in zo'n huls, die uit twee de
len bestaat en precies om de fles
sluit, lange tijd op temperatuur
houden. De huls kan zelfs gedeelte
lijk om de fles blijven zitten ter
wijl baby zijn maal verorbert.
Wanneer men met een fleskindje
per auto reist, levert ook het verwar
men van de voeding geen moeilijkhe
den meer op. Dat kan gebeuren via
de accu van de wagen, waarop een
electrisch étui voor de zuigfles wordt
aangesloten. Het dashboard-étui is ln
fleurig plastic jasje gestoken en voor
zien van een snoer en een ritsslui
ting.
t Veel gemak kan de automobi
list zelf hebben van een nylon sleep
kabel. Die kabels, met een lengte
van bijna vier meter en geschikt
voor het slepen van personenwagens,
zijn sinds kort verkrijgbaar in een
fraai étui. Een leuk cadeautje dus
en een handige aanwinst op het
gebied van de meer of minder*
luxueuze auto-accessoires.
Heel simpel maar daarom nie"
minder handig, is het laatste nieuwtjs
dat wij deze week voor u ontdekten.
Dat nieuwtje is van plastic vervaard-
digd en onder de naam zeepspaardei
vrijwel overal in ons land verkrijg
baar. Het bestaat uit een rechthoekig,
geheel met opstaande ribben bezet
plaatje, waarop men een stukje zeep
in een daarvoor bestemd bakje of op
de wastafel, hoog en droog kan bewa
ren.
Even een briefkaartje en u hoort
van ons, waar deze noviteiten te vin
den zijn.
Van onze correspondent
SOEST Ongeveer zes weken gele
den bracht de technisch gemeenteambte
naar H. P. uit Soest het politieapparaat
in beweging met zijn mededeling, dat
hij bij opmetingen op een terrein van
bouwmaterialen te Soestdijk een porte
feuille met drieduizend gulden had ver
loren. Nu is gebleken dat de ambtenaar
dit verhaal heeft verzonnen en dat hij
nooit in het bezit van een dergelijk
bedrag is geweest.
Na ettelijke verhoren door de politie,
heeft de ambtenaar ten slotte tegenover
de burgemeester van Soest een beken
tenis afgelegd.
Destijds wekte het „verlies" enige op
schudding, omdat de ambtenaar vertelde,
dat hij dit bedrag juist enige dagen te
voren van de bank had gehaald om zijn
nieuwe woning te kunnen inrichten. P.
was nog niet zo lang daarvoor getrouwd
en zou jaren gespaard hebben om het
bedrag bijeen te krijgen.
Nadat hij de politie in kennis had
gesteld, zijn agenten, collega's en vele
andere hulpvaardigen het terrein gaan
doorzoeken. De ambtenaar zelf, op zijn
knieën door het zand kruipend, zocht
dapper mee, maar de portefeuille werd
niet gevonden.
Tientallen collega's boden hem spon
taan aan 'tweeduizend gulden terug te
betalen uit hun loonzakje. De ambte
naar nam dat aanbod niet aan, kenne
lijk bang geworden voor de gevolgen.
Op eigen verzoek is hem thans ontslag
verleend.
DEN HAAG. Het gemeentebestuur
van Dordrecht heeft met nadruk ont
kend, dat B. en W. uit zuinigheidsover
wegingen zouden hebben besloten de Ne
derlandse vlag, wanneer die bij voorko
mende gelegenheden van de openbare
gebouwen wappert, bij zonsondergang
niet binnen te halen. Dat heeft minister
Toxopeus geantwoord op vragen van het
Tweede-Kamerlid Moorman (kath.v.).
De minister zegt, dat B. en W. hier
aan toevoegen, dat de gemeente Dor
drecht onlangs het vijftigjarig bestaan
van de Dordtse elektrische centrale
vierde en de feestelijkheden koppelde
aan de jaarlijkse herdenking van de
eerste vrije Statenvergadering. Daar
voor waren in de straten van de stad
enige honderden vlaggemasten opgericht
getooid met fantasievlaggen en vlaggen
in de Zuidhollandse en Nederlandse Meu
ren.
Het waren deze vlaggen die B. en W.
wilden laten hangen, enerzijds op grond
van de overweging, dat de vlaggen niet
als nationale vlaggen fungeerden, maar
slechts als versiering dienden en an
derzijds omdat het neerhalen van al
deze vlaggen niet onaanzienlijke kosten
mee zou brengen.
B. en W. van Dordrecht hebben overi
gens reeds enige weken geleden besloten
er op toe te zien, dat als de stad weer
versierd zou worden, dat uitsluitend
zal geschieden met fantasievlaggen.
De voetbalclub NAC speelde in Breda
een wedstrijd tegen FC Brugge uit België
De ^Belgen wonnen met 21. Ruststand
De Marokkaanse atleet Rhadi heeft in
Thonon-les-Bains een wedstrijd over 20
km in de fantastische tijd van 1 uur en
15,8 sec. gewonnen. Tweede werd d*
Fransman Mimoun.
