Onmetelijke chaos na nacht van zwarte terreur Kasavoeboe neemt bevel op zich over muitende soldaten N IKoninklijk bemande draakJ LUCHTBRUG VAN DE ANGST GAAT VANDAAG OPEN BOUWPREMIES VOORLOPIG OP WEG... IN DE NACHT De Bilt: Buien AANRANDER AAN DE _GRENS GEGREPEN— ONDERBETALING KOST 15 MILLE Politiek bestand in Italië Weekeinde beter Brussel in gespannen afwachting IJ-TUNNEL IS BELANGRIJKER DAN VAKANTIE Helft van gymnasiasten en H.B.S.-ers haalt diploma Voor de duurdere woningen Bekentenis van uitgeputte dader PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND Zaterdag 9 juli 1960 GEMOEDEREN BEDAARD Wilde jacht Ontruimd Versterkingen ZWEEFVLIEGER BIJ LANDING GEWOND Kip(penhok) met gouden eieren ONDER EIGEN AUTO OMGEKOMEN Zeker van drukte Zuid-Holland telt badgasten niet Bronzen van Matisse: ruim een miljoen Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststrait 90, Postbus 4, Giro 116666, telefoon Directie en administratie 01100- 2438. Redactie: 01100-2317, bij geen gehoor Chef redactie 01100-3991. Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, teL 01180-2009, bij geen gehoor: 01180-4604, Postbus 26. Vllsslngen, Nieuwendijk 33, tel. 01184-3224, Postbus 24, Terneusen, Nieuwstraat 38, tel. 01150-3189; Zlerlksee, Havenpark 24, tel. 01110-2991. Directeur: JACQ DE SMIT; Chefred.: G. J. BREUKER Zeeuwsch Dagblad Losse nummers 13 cent. Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,per kwartaal Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouters 7 cent per woord met een minimum van 1, 16e JAARGANG No. 4599 PANISCHE VLUCHT UIT CONGO A een dag van onverdragelijke spanning, van onmetelijke chaos, van wilde paniek, keerde gisteren tegen de avond de rust in Leopoldstad terug. President Kasavoeboe had het opperbevel over het muitende leger op zich genomen nadat de Belgische regering hekend had gemaakt dat zij troepen naar Congo zou zenden om de garnizoenen daar te versterken. Enige duizenden blanken hebben gisteren Congo in panische angst verlaten, in vele gevallen daarbij gehinderd door brooddronken Congolese soldaten. De Amerikaanse luchtmacht zal twee vliegtuigen naar Congo zenden om 170 Amerikanen in veiligheid te brengen. Vrijwel de gehele Britse kolonie is reeds uit Leopoldstad geëvacueerd. Hoe wel het nu vrij rustig is in de gehele republiek, houden de blan ken rekening met de mogelijkheid dat er elk moment opnieuw onlusten kunnen uitbreken. De uittocht, vooral van Belgen, houdt dan ook aan. Onze correspondent te Brussel telefoneerde ons- gisteravond: VAN donderdagavond tot enkele uren geleden heeft de Euro pese bevolking van Leopold stad en van het gebied er omheen in een afschuwelijke span ning geleefd. Eerst in de namiddag, toen de regering met muitende sol daten overeengekomen was, dat pre sident Kasavoeboe als opperbevel hebber van het leger zal gaan op treden, bijgestaan door een Belgische ROME (Reuterl. De gemoederen in Italië, al enige tijd sterk verhit door bloedige onlusten over anti-fascistische betogingen van communisten, schijnen nu wat tot bedaren te komen. De communis ten hebben althans, evenals Nenni's link se socialisten, een voorstel van Merzagora, voorzitter van de eerste kamer, aanvaard voor een politiek bestand van veertien dagen, gevolgd door een kort parlemen. tair debat over de huidige toestand. Ofschoon een groot deel van Italië gis teren in de greep was van een algemene staking, hebben zich geen nieuwe onlus ten van enige betekenis voorgedaan. Vooral in de haven- en industriesteden van het noorden, waar de communisten een sterke hand hebben, was de staking bij de openbare vervoersmiddelen en in de fabrieken vrij algemeen, maar in Verona, een bolwerk van de Christen democraten, werd niet gestaakt. Het politieke bestand houdt in dat men zich voorlopig van verdere betogingen zal onthouden. De neo-fascisten, tegen wie alle beroering eigenlijk gericht was. hebben Merzagora's voorstel niettemin nog niet aanvaard. Het K.N.M.I. In De Bilt be richtte ons gisteravond om 23-15 uur: Enkele bui en, maar ook opklaringen- Matige noord westelijke wind. In het oosten van hei land iets lage- ge temperatu ren dan giste ren, elders on geveer dezelf de temperatu ren. MIESJE: Ik voel nattig heid. 11 juli: zon op 4.33, zon onder 20.57; maan op 22.27, maan onder 9.03. Van onze weerkundige medewerker Zware buien hebben gisteren meni ge vakantieganger een koude douche bezorgd. Bij' bakken is het hemelwa ter plaatselijk gevallen. In Poortugaal bij Rotterdam zelfs 20 mm in slechts twintig minuten tijds, waarbij ook een hoos werd gesignaleerd. In Den Helder heeft men tot 7 uur gister avond 41 mm regen gemeten, in Woensdrecht en Eelde was het 33 mm, op het vliegveld bij Rotterda'm 22 mm. In Hoek van Holland is evenwel slechts 2 mm gevallen, in Valkenburg één millimeter. Warmte is er nu alleen nog om de Middellandse Zee te vinden, verder in Rusland en Polen, zelfs in Scandina vië; ook binnen de poolcirkel werd gisteren 25 graden geVneten. Slechter dan gisteren kan het weer nauwelijks; het zal dit weekeinde dan ook beter worden. Bij de Azoren be vindt zich een gebied van hoge druk, dat zich naar West-Europa gaat uit breiden. Dit heeft tot gevolg dat de buien zullen verminderen en dat er meer opklaringen zullen komen, want de aangevoerde lucht wordt droger. Vandaag zijn voornamelijk in het bin nenland echter ook nog buien te ver wachten. maar dit zullen dan de na weeën zijn van de weggetrokken de pressie. chef-staf, die een Congolese adjudant naast zich krijgt, trad ontspanning in. Toen waren er echter volgens offi ciële berichten al 1300 en volgens waar schijnlijker persberichten al 3.000 blanken, mannen, vrouwen en kinde ren, Leopoldstad ontvlucht. Met alles wat maar varen wilde waren zij gro tendeels al in de zwarte nacht de Congostroom overgestoken naar Braz zaville, de hoofdstad van de vroegere Franse Congo. Wat er precies gebeurd is weet hier nog niemand. De optimistische berich ten van donderdag alle soldaten waren in het kamp van Leopoldstad teruggekeerd gaven een fout beeld. Want de muiters zijn muiters gebleven en men is er hier langzamerhand ach tergekomen, dat de andere soldaten die dan geen muiters waren, ten hoogste als stakers vielen te beschouwen, die nergens voor te gebruiken waren. Donderdagavond begonnen in dit militaire kamp geruchten te lopen over de landing van Russische vlieg tuigen, die soldaten aan land zouden hebben gezet en de overspannen zwarte soldaten hechtten daaraan geloof. Zij maakten zich meester van munitie en trokken de Europese stad in op zoek naar Russen. Hun verschijnen In het stadscentrum, het aanhouden van auto's*met blanken en hun wild optreden veroorzaakten een paniek onder de blanken, die naar de kaden langs de rivier begonnen te vluchten en daar gelegenheid zochten i ©m de stroom over te steken. Deze vlucht is de gehele nacht doorgegaan, 's Morgens hebben zwarte soldaten het post- en telegraafkantoor en ook het grote vliegveld van Leopoldstad bezet. Het gevolg was dat praktisch alle verkeer met de buitenwereld werd stopgezet. Het luchtverkeer van de Sabena werd naar Brazzaville verlegd en toen wat later op de ochtend het bericnt kwam, dat opgewonden zwarte soldaten de kaden langs de rivier had den bereikt en daar verhinderden, dat nog meer Belgen naar de overzijde vluchtten, was de toestand zo ernstig geworden, dat,zelfs de Belgische rege ring dat erkende. Het zag er toen naar uit, dat het grootste deel van de pro vincie Leopoldstad door de blanken zou moeten worden ontruimd, een aantal onmisbare mannen daargelaten. Samen met de Sabena heeft de rege ring maatregelen genomen om de vluchtelingen zo vlug mogelijk naar België terug te kunnen voeren. De Amerikaanse regering maakte bijna tezelfdertijd bekend dat er twee grote transportvliegtuigen van de luchtmacht naar Leopoldstad zullen worden gezonden om 170 Amerikaan se onderdanen in veiligheid te bren gen. In de loop van gisteren werd na melijk bekend dat de muitende solda ten tot tweemaal toe een poging had den gedaan om de Amerikaanse am bassade binnen te dringen. Zij sche nen het vooral voorzien te hebben op de dure camera's van de Amerikanen. Ook Britse onderdanen verlaten zo snel zij kunnen het land. Tijdens de muiterij zijn heel wat buitenlanders in Congo lastiggevallen. Onder hen bevond zich de Iraëlische ambassa deur en ook dr. Ralph Bunche, de on dersecretaris van de Verenigde Na ties, die zelf van neger-afkomst is. De Belgische regering heeft vrij dagmiddag laten weten dat nog de zelfde dag twee compagnieën Belgische soldaten uit Duitsland per vliegtuig naar Congo zouden vertrekken, sa men 250 man. Zij moeten daar de Bel gische bases versterken waarva de totale bezetting nu zal groeien tot Onze speciale verslaggever tele foneerde ons gisteravond laat uit Brussel: In spanning wacht Brussel op de aankomst van de eerste vluchtelingen die zich via de vroegere Franse kolonie Con go in veiligheid hebben weten te stellen, in vele gevallen zonder iets van hun bezittingen te kunnen redden. In Brazza ville zijn, na een levensgevaar lijke overtocht over de Congo stroom, moeders aangekomen wier kinderen alleen een pyja ma aan hadden. De luchtbrug die al weken in werking was, loopt nu van Brussel via Frankfort naar Brazzaville. In Frankfort worden de twee com pagnieën Belgische soldaten aan boord genomen die de Belgische legermacht in Congo gaan versterken. Deze mili tairen, in totaal 250 man, zullen naar hun garnizoenen worden gevlogen. Daarna keren de vliegtuigen terug naar Brazzaville waar zij de vluch telingen zullen opnemen. NIETS BEKEND Het is opmerkelijk rustig op de Brus selse luchthaven Zaventem. Sinds en kele uren, want toen het bericht door België ging dat er vannacht om twee uur het eerste vluchtelingenvliegtuig zou aankomen, heeft de telefoon op AMSTERDAM Het regeringsbesluit inzake de Coen- en IJ-tunnel en de hieruit gevolgde opschorsing van de behandeling der begroting van verkeer en waterstaat in de Eerste Kamer, hebben Amsterdams burgemeester doen besluiten zijn vakantie in Italië te on derbreken. Tegen het weekeinde wordt mr. Van Hall in Amsterdam terug verwacht. DEN HAAG Een kwart van de tot het voorbereidend hoger middelbaar on derwijs toegelaten jongens en meisjes vertrekt met onvoldoende vorderingen uit de eerste, tweede of derde klas. Iets meer dan de helft der leerlingen be haalt het einddiploma en het laatste kwart der leerlingen verlaat het v.h.m.o. na de derde klas met vrucht doorlopen te hebben. Het merendeel van deze leerlingen gaat een beroepsopleiding h.t.s., kweekschool e.d. volgen. Of zij van het begin af aan deze bedoeling had den is dubieus: een groot deel van hen heeft in de lagere klassen tenminste eenmaal gedoubleerd. Tien jaar onderzoek Dit zijn enige conclusies uit het on derzoek dat het Centraal bureau voor de statistiek heeft ingesteld naar de schoolloopbaan van de leerlingen die in 1949 tot het v.h.m.o. werden toegelaten. Tien jaar lang werden deze vijftiendui zend leerlingen stuk voor stuk gevolgd, ook als zij van school veranderden. Gebleken is, dat een vijfde van de leerlingen van het gymnasium vroeger of later naar een hogere technische technische school of middelbare meis jesschool overgaat. De helft van deze leerlingen nam die beslissing de eerste de beste keer dat zij op het gymna sium niet werden bevorderd. Op het ly ceum gaat het al niet anders. Hoewel het percentage geslaagden zonder doubleren onder de leerlingen uit verschillende milieus weinig ver schilt, is het uiteindelijke succes van de leerlingen uit de hogere milieugroe pen groter, omdat de leerlingen uit la gere groepen het v.h.m.o. bij double ren eerder vaarwel zeggen. de luchthaven niet stilgestaan en kwa men de mensen aan de inlichtingenlo ketten spraak tekort om te vertellen dat zij niets wisten. Nu, om elf uur, weten zij dat het eerste vluchtelingenvliegtuig zaterdag morgen tussen acht en negen uur op Zaventem zal landen. Maar dit is alles, wat zij kunnen vertellen. Er zijn geen passagierslijsten en ze weten niet eens hoeveel vluchtelingen zullen aanko men. In de loop van zaterdag worden vijf extra vliegtuigen uit Congo verwacht met ongeveer duizend personen aan boord. En morgen vroeg zullen honder den Belgen in de ontvangsthal van Zaventem wachten. Vrouwen die ho pen dat hun man bij het transport is. En oude mensen die hun zoon of doch ter terug willen zien. HOEVELEN? Op de talloze banken van de lucht haven zitten overal groepjes mensen. „Er is nog niet gemoord," zei een jon ge vrouw en in haar ogen was hoop die aan wanhoop grensde. De luchthaven is opmerkelijk stil en niemand vraagt hardop: Hoe zullen ze terugkomen uit Congo en hoevelen zullen er terug komen? Van onze correspondent VENLO. De 22-jarige Gert Gruin- tjes uit Venlo werd in een zweefvlieg tuig van de Venlose zweefvliegclub ern stig gewond toen hij na een vlucht vanaf Venlo tot onder de Duitse plaats Berg-Neustadt een afstand van on geveer 160 km wilde landen. Hij was in Venlo opgestegen, ondervond goede thermiek en vloog in de richting Duits land; hierbij werd hij vergezeld door een ander toestel van de Venlose club. Door weersomstandigheden werden de zwevers gedwongen te landen. De heer Gruintjes zag zijn clubmakker een keurige landing verrichten, maar hij zelf raakte met een der vleugeltoppen van zijn toestel de grond toen hij eèn scherpe bocht moest maken om op een weiland nabij een boerderij te kunnen landen. Het toestel sloeg tegen de grond en de bestuurder moest o.a. met een gebroken enkel en fracturen in de schoudergordel in een Duits ziekenhuis worden opgenomen. Van onze correspondent VENRAY. Aan kippen die gouden eieren leggen moeten de bewoners van een huis aan de Overloonseweg in Venray hebben geloofd, nog voor het kippehok, dat zij achter hun huis bouwen, gereed was. Bij het voorbe reidende graafwerk voor de bouw van het hok kwam een glazen pot vol gou den tientjes te voorschijn. Het glas was daar in de oorlog begra ven. Na de oorlog werd er naar ge zocht. maar het kwam niet meer bo ven de grond. Men gaf de hoop trou wens al spoedig op, want juist op de plaats waar het glas was verstopt hadden de bevrijders een latrine ge graven. Die zouden zich ook wel over het goud hebben ontfermd, meende men. De veronderstelling bleek nu niet juist te zijn. De eigenaresse van het goud ls verleden jaar overleden. At- Aan het roer van de Draak Nirefs van kroonprins Constantijn van Griekenland zat gisteren tijdens de ladies-race van de drakenwed- strijden op het IJselmeer prinses Irene. Het was voor de eerste maal, dat de Prinses een Draak bestuurde, maar prins Constantijn kon tevreden zijn: zij eindigden als vijfde in een veld van zestien jachten. TOKIO «Reuterl, Dertien mensen kwamen de afgelopen twaalf uur in Ja pan om het leven als gevolg van zware regenval. Nog vijf Japanners worden vermist. Er wordt nog meer regen ver wacht in westelijk Japan dat het zwaarst te lijden heeft. Eigen nieuwsdienst DEN BOSCH. De politierechter in Den Bosch heeft G. van der V. uit Vught gisteren wegens het te weinig loon uitbetalen aan zijn personeel ver oordeeld tot een boete van vijftiendui zend gulden. De familie Van der V. bezit negen over heel Nederland verspreid liggen de horecabedrijven. In die bedrijven wordt geen bedieningsgeld gevraagd. Het bedienend personeel moet in zo'n geval volgens de c.a.o. twaalf en een half procent van de omzet als loon ontvangen. Bij een controle was gebleken dat daar niet de hand aan werd gehou den. In een half jaar tijds zou aan tien serveersters 21.000 gulden te weinig zijn uitbetaald. We staken! OLDEBROEK. De twintigjarige dienstplichtige soldaat S. C. Hoedjes uit Obdam is gisteren onder de door hem zelf bestuurde vrachtwagen gedood. Soldaat Hoedjes is met de vrachtwagen in het artillerieschietkamp Oldebroek ge slipt en omgeslagen. Hij viel daarbij uit de wagen en kwam er onder terecht. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Voor bepaalde koop- en huurhuizen zal voor lopig geen rijkspremie meer worden verleend. Het aantal aan vragen in de sector van de volkswoningen is zo groot, dat de aan vragers van premie voor een B-woning in de eigen sector 25.000 tot 30.000) en de duurdere B- en C-woningen in de huur sector binnen afzienbare tijd geen kans op inwilliging van hun verzoek zullen hebben. Op het departement van volkshuis vesting en bouwnijverheid worden de mogelijkheden voor deze groepen woningen, althans „uitermate somber" ingezien. De enige kans op verbete ring zou kunnen zijn, dat de stroom aanvragen om premie voor A-wonin- gen kleiner wordt dan nu het geval is of dat er veel gegadigden zullen afvallen. Op bet ogenblik wordt een derge lijke premie al nergens in het land meer toegekend. De premie wordt niet geweigerd zo werd gezegd maar zij wordt niet gegeven. Alle aanvra gen in deze categorieën worden dus aangehouden. Gezien deze situatie zal minister Van Aartsen binnenkort mededelin gen doen over de ervaringen met de nieuwe premieregeling zoals die sinds 1 april functioneert. Bij zijn departement waren tot 1 juli van dit jaar rond 66-000 aanvra gen binnengekomen. Daaronder zijn in de eigen sector 36.500 A-woningen (variërend van 22-000 tot 26.000 gul den voor de verschillende gemeente- klassen) en bijna 4200 B-womngen van 25.000 tot 30.000 gulden. Voor huurwoningen waren bijna 22.000 aanvragen in de A-sector ingediend, ruim 2500 voor de B-woningen en bijna 1000 voor C-huizen. Goedkoop heeft voorkeur De bouw van A-woningen geniet dus thans, overeenkomstig de richt lijnen van de nieuwe premieregeling wel heel sterk de voorkeur. De mi nister heeft destijds reeds dit stellig voorbehoud ten opzichte van het uit- giftebeleid gemaakt- De consequentie daarvan demon streert zich heel duidelijk in de lot gevallen van een complex koophuizen dat in de Zuidhollandse plaats Kethel zou worden gebouwd. Toen de kan didaten van de bouwer hoorden dat er „voorlopig" geen premie zou ko- ben lieten slechts 3 van de 24 hun voorlopig koopcontract annuleren. De anderen brachten het offer van ƒ3500,(het bedrag van de premie) waarmee de koopsom nu wordt ver hoogd. Bovendien vervalt nu voor •hen de gemeentegarantie op de top van hun hypotheek hetgeen betekent dat zij in plaats van 90 slechts 60 tot 64 pet. van de koopsom aan hypo theek kunnen krijgen. Teleurstelling De teleurstelling van de gedupeer den in het hele land is, van hun ge zichtspunt uit bekeken, natuurlijk verklaarbaar. Het beleid van de mi nister is echter in overeenstemming met de opzet van de nieuwe regeling die immers de bouw van volkswonin gen wil bevorderen. Uit de vele aanvragen voor duur dere koophuizen blijkt echter wel, dat de markt voor deze woningen nog niet is verzadigd zoals wel wordt beweerd. Overigens zullen vele kan didaten voor een huis het betreuren dat zij zo lang en voor niets hebben moeten wachten op een beslissing die voor hen van zo grote betekenis is. Van onze Amsterdamse redactie AMSTERDAM De overval op het Amsterdamse dienstmeisje is opgelost. De dader, de 26-jarige boekhouder J. B. is gisternacht aan de Belgische grens bij Zundert gegrepen op het ogenblik waarop hij juist ons land trachtte te verlaten. Hij is gistermiddag op trans port naar Amsterdam gesteld. Enkele uren later legde hij op het bureau Over toom een volledige bekentenis af. Hij heeft het meisje met een nijp tang enkele hevige slagen op het hoofd gegeven. Volgens zijn verklaring had hij dit stuk gereedschap benevens een forse schroevendrifeier in zijn zak ge stoken, omdat het aanvankelijk in zijn bedoeling lag om in de flat aan Josephus B. na aankomst op het Centraal Station te Amsterdam op weg naar de officier van justitie, aan wie hij zal worden voorgeleid. Minervaplein in te breken. Hij ver keerde in de veronderstelling dat er niemand thuis was. Toen het meisje op zijn bellen de voordeur opende, was de man plotseling van gedachten ver anderd. Hij hield haar een kwartiertje aan de praat en trachtte daarna het meisje te overweldigen. Toen de dader gisteren op het bureau aankwam, was hij uitgeput. Hij had sinds de aanranding, dinsdagmiddag niet meer geslapen. De grens had hij te voet bereikt. Toen hij poogde om langs een smok- kelpaadje België binnen te gaan, werd hij door twee leden van de Belgische grenswacht ontdekt. De Belgen gaven hem aan de marechaussee over, die in hem de Amsterdamse aanrander her- keruten DEN HAAG Het provinciaal bestuur van Zuid-Holland ziet geen nut in het houden - van de enquête onder de bad gasten, zoals deze zondag (wind en we der dienende) zal worden gehouden. „Wij weten wel, dat het aan het strand be hoorlijk druk is", was het commentaar van die zijde. Toch hebben Katwijk en Noordwijk en zelfs Wassenaar, dat in feite helemaal geen badplaats is, zich aangesloten bij de enquête. Scheveningen heeft er geen behoefte aan, omdat men daar veel meer prijs stelt op verkeerstellingen. De Zeeuwse badplaatsen gaan later in het seizoen een soortgelijke enquête hou den. LONDEN Een collectie van 49 bronzen beelden van Henri Matisse is gisteren te Londen geveild voor een totaal bedrag van 109.000 pond sterling (ruim 1,1 miljoen gulden). De bron zen waren het eigendom van de heer en mevrouw Th. Ahrenberg te Stock- holm. h»?eh»iWai d,ea^eerste keer dat vrijwel het hele beeldhouwwerk van een kun stenaar bij Sotheby werd geveild Bui ten deze collectie bestaan slechts zes andere bronzen van Matisse, waarvan ernvler in de Londense Tate Gallery Het grootste deel van de thans ge veilde collectie werd door Londense mu- sea gekocht. Het museum van Hannover kocht het duurste beeld, Grand nu assis.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1960 | | pagina 1