Wanhoop in W ageningen Pohlmann: „Ik heb Rosemarie Nitribitt niet vermoord" Standvastig in zee van eiland onrust JOOP z. VRIJ MAN „Je gaat je toch niet van kant maken voor die Julia?" Mededogen met student die schoot op hoogl era ar Militairen namen verlof om aan oefening mee te doen Mali zelfstandig Loonvoorstellen globaler toetsen Dinsdag 21 juni 1960 ZEEUWSCH DAGB1AD Pag. 5 STRUIKELBLOK GEEN PARADIJS NIEMAND DEUGDE GRIFFIER VERMOEID KSSST-KSSST MOED VERLOREN HONDERDVIER GETUIGEN UITWEG VOORBEREIDING SCHOTEN IK MOEST WACHTEN sinaasappel citroen vruchtenlimonade Leger liep geen risico SS-man Hahn in Hamburg ontdekt WEST-BERLIJN SCHRIKT NIET MEER In kelder getroffen door steekvlam Duitse jongelui zwaar gewond bij autobotsing Van onze rechtbankverslaggever. ARNHEM Gisteren heeft de Arnhemse rechtbank in de zaal van het gerechtshof de eigen zaal kon de publieke belang stelling niet aan) de gehele dag besteed aan de ontrafeling van de achtergronden van een van de meest opzienbarende voorval len uit het Nederlandse studentenleven, het drama van de 34- jarige Bulgaarse vluchteling-student Joseph L. In de vroege avonduren van zaterdag 2 januari j.l. heeft hij in wanhoop een pistoolschot gelost op zijn 58-jarige Wageningse hoogleraar me vrouw Reinders-Gouwentak. De vrouwelijke professor werd in haar schouder getroffen. Het was een rechtsgeding zoals men dat zelden meemaakt. Hier werd geen streng onderzoek ingesteld van uit de ongenaakbare sfeer van de rechtsbedeling; hier worstelden men sen met elkaar om de waarheid te achterhalen van een tragedie, die zich met geen pen laat beschrijven. Hoeveel juridische bekwaamheid de officier van justitie, mr, J. van IJzendoorn, ook aan het slot van zijn requïsitoor aan de dag legde voor hij „poging tot doodslag" en een gevange nisstraf van anderhalf jaar als con clusie stelde, het hele betoog van de magistraat was eerder een pleidooi dan een vordering. Hij bood bewogen „zijn" verdachte de helpende hand en trachtte in alles begrip te wekken voor 's mans situatie. Voor de raadsman van Joseph, mr. N. M. Muller, bleef niet veel meer te doen dan de strijd aanbinden tegen de kwalificatie „poging tot doodslag" die de officier aan de daad van Joseph gaf. Het was eigenlijk niet Joseph, die terecht stond. Veeleer werden diens tragische levensomstandigheden onder de loep der kritiek genomen. Het meest van al had het slachtoffer in deze zaak. professor Reinders-Gouwentak het te verduren. Zij was het geweest, in wie Joseph hèt grote struikelblok op de weg naar zijn universitaire succes had gezien. Te kwader trouw of niet. zii had aan die meningsvorming duidelijk mee gewerkt. Joseph, die een Servisch sprekende tolk in het Macedonisch antwoordde, die van tiid tot tijd ge broken Nederlands sprak, vertelde het zo: „Ze zei steeds tegen me, ga weg, ga weg, hier is geen plaats. Ga maar naar je eigen land. Wat zoek je hier Zo verklaarde hij het niet alleen gis teren aan de rechtbank, vol begrip aangemoedigd door de president, mr. B. W. van Houten, zo had hp het ook steeds verteld aan de mensen, bij wie hij in Wageningen gastvrijheid genoot. Vier jaar geleden kwam Joseph onder auspiciën van het Universitaire asyl- fonds in Nederlands landbouwcentrum aan. Hij had een vluchtelingenbestaan van zo'n acht jaar achter de rug, waarin hij zich toch in Zuidslavië een universitair brevet van vermogen had weten te verschaffen. Het Zuidslavisch hoger onderwijs bleek evenwel niet aan de Nederlandse maatstaven te vol doen. Het paradijselijk bestaan, dat de jonge, in 1948 uit Bulgarije gevluchte student zich na jaren van internering en zwerven aande Veluwezoom had ingedacht, verkeerde al spoedig in een boze droom. De taalmoeilijkheden waren groot, maar erger was het dat hij geen be hoorlijke ondergrond had om er de studie in Wageningen (bosbouw) op te funderen. De hoogleraren waren cou lant, zij schonken hem zelfs zijn propa- deutisch examen. AI spoedig bleek echter, dat hij voor de kandidaatsstudie ongeschikt was. Als men toen de zin ledigheid van het geheel had ingezien, had men Joseph misschien veel teleur stellingen kunnen besparen. Men gaf hem evenwel een nieuwe gelegenheid, verlengde zlin examentermijn en ver grootte zijn toelagen. Als eis werd ge steld dat hij ultimo januari 1960 examen moest hebben gedaan in de wis- en plantkunde. Joseph werkte, was van goede wil, doch hij kón het eenvoudig niet. Hij miste de voorbereidende ken nis totaal. Daarbij kwam dan, dat hij voor de plantkunde een vrouwelijke hoogleraar op zijn weg ontmoette, die het hem bijzonder moeilijk maakte, en wier karakter gisteren nu niet bepaald be zongen werd. Zij was ervan overtuigd, dat een mens alleen onder haar leiding wetenschappelijk succes kon boeken, zo getuigde een van haar vroegere assistenten, de Boskoopse landbouw kundig ingenieur F. Schneider. Deze geestesgesteldheid leidde ertoe, dat zij maar weinig waardering voor de pres taties van anderen kon opbrengen. Mevrouw Reinders had de heer Schneider zelf even tevoren geschetst als iemand die ..in rijkstijd stond te praten" als een wetenschappelijk kneus je (hij had zich aan haar leiding op den duur onttrokken), kortom als een te verwaarlozen figuur. Het was met vreugde, zo zei zij, dat zij deze dingen in het openbaar kon vertellen, „want de heer Schneider trad immers in deze zaak ais getuige a décharge op". Over drie andere assistenten (waaronder een lector) vprtelde zij dat zij die eveneens met plezTer had zien vertrekken. De lector werkte niet. een mannelijk wetenschaoneliik ambtenaar verpraatte ook al „riikstijd" en een vrouwelijke assistente was jaloers geweest, omdat zii niet met kop en schouders boven haar, mevrouw prof. dr. Reinders- Gouwentak, had kunnen uitsteken. Het hele getuigenis van de vrouwe lijke hoogleraar, die als zij niet aan het woord was, uitvoerig aantekeningen zat te maken, was zo zelfverzekerd en zij beschuldigde zo uitvoerig allerlei men sen uit haar omgeving, dat men het de president van de rechtbank kon aan zien, dat hij moeite met haar had. Op een gegeven ogenblik schoof de griffier, een jonge ambtenaar, met een vermoeid gebaar pen en papier van zich af. De woordenstroom van de hooglerares was toch niet te stuiten. Van wat de vluchteling Joseph over haar vertelde was niet veel waar, zo vertelde mevrouw Reinders in haar be toog, dat men gerust een „requisitor onder ede" zou kunnen noemen. De jongen werkte niet, en was volgens haar alleen maar uit op het verkrijgen van nog een vrijstelling. ..Ik heb hem eens door de amanuensis laten verwijderen", zo vertelde zij ver ontwaardigd. Volgens getuige had deze dorpelwachter bij die gelegenheid tot Joseph gezegd: Kom maar mee, zij is toch gek. Mevrouw Reinders: „Ik heb spijt, dat ik toen de politie er niet bij heb ge haald, hij schreeuwde en ik voelde me bedreigd!" Joseph had haar vaak bezocht, zo vertelde hij gisteren, om redelijk met haar over zijn studiemoeilijkheden te kunnen praten. Zij had steeds een ge sprek afgekapt en had hem zelfs voor het front van al zijn veel jongere mede studenten met een „ksst-gebaar" de practicumzaal uitgestuurd, omdat hij een paar houtblokjes verkeerd had aan gepakt. ,,Op grond van deze overtreding had zij hele generaties de deur kunnen wij zen", zo merkte haar vroegere assistent Schneider, die het voorval had meege maakt, op. Verder had mevrouw Rein ders als grief tegen Joseph, dat hij monsters niet keurig op hun plaats achterliet Ook had zij eens gezegd, dat hij nooit door zijn examen zou kunnen komen. Verder zou zij eens hebben uit geroepen: „Je kunt een vrijstelling krij gen als je verdwijnt - emigreer!" Door dit alles, dat de officier van ju stitie als een onderdeel van een tragedie van vergissingen bestempelden, zon <5erU/6EP*VX!*?. CM&t/VOBZS-' Gxw&mk fixn/r e£/*&?0&cr UC& PBKOtel POOZMHZ Joseph de moed in de schoenen. Hij had gehoopt na zijn studie zijn ouders, die door zijn vlucht een tijdlang in een communistisch concentratiekamp in Bulgarije hadden moeten doorbrengen, geldelijk te kunnen steunen, maar zijn weg tot de verwezenlijking van dit ideaal werd geblokkeerd door die ene persoon: mevrouw Reinders. Was dit een waanbeeld van hem? Een inwoonster van Wageningen, bij wie hij op kamers was geweest getuig de: „Als van alle verhalen, die ik sinds 1946 uit de mond van talloze studenten en afgestudeerden over mevrouw Rein ders heb gehoord, tien procent waar is, dan is wat Joseph zegt zeker waar". Het was ook deze vrouw, die, toen de offi cier van justitie betoogde, dat statistisch gesproken de examenresultaten van mevrouw Reinders niet verschilden van die van andere hoogleraren, in een plotselinge opwelling uitriep: „Top punt!" Tegen het einde van het vorige jaar, naarmate de door het Universitair asyl- fonds gestelde termijn verstreek, rijpte bij Joseph het plan om zich een uitweg te banen uit zijn moeilijkheden: zijn zoveelste vlucht: ditmaal in de zelf moord. Makr hij zou dat doen op een manier, die ook mevrouw Reinders zou treffen. Hij zou nog een laatste poging doen om haar te spreken te krijgen. Als zij dan weer weigerde, zou hij zich vlak voor haar deur met een pistool schot van het leven beroven. Josephs tolk, de Amsterdamse leraar in de Sla vische talen Dupuis, verklaarde dat een dergelijke handelwijze niet vreemd is in de streken, waar de vluchteling van daan komt. Zo'n zelfmoord kan men beschouwen als een sociale moord. De gene. op wiens terrein het lijk wordt aangetroffen is het slachtoffer van een levenslange boycot. Hij wordt dood ver- klaard. Zijn voornemen maakte Joseph onder bedekte termen aan zijn vrienden in Wageningen kenbaar. De vrouw, bij wie hij op kamers was geweest, vertelde gisteren, dat hij eind 1959 had gezegd: Ik ga naar haar voor een laatste on derhoud, ik blijf daar, zij zal geblameerd zijn". Later zei hij: „In het land waar ik terecht kom zijn geen potlood en papier". Toen de vrouw hem vroeg: „Zeg, je «aat Julia (mevrouw Reinders) toch niets doen?" antwoordde Joseph: „Nee, dat zou ze wel willen, ik in de gevan genis voor haar!" De vrouw vroeg verder: „Je gaat 3® toch niet van kant maken voor die Julia?" Joseph: „Sssst", Op 2 januari 1960 kwam het ogenblik van de afrekening met bet uitzichtloze leven, Joseph had in de kerstdagen in Italië een pistool met patronen gekocht. Op de tweede dag van het nieuwe jaar stelde hij orde op zaken, want hij wist dat prof. Reinders hem niet zou willen spreken. Hij bracht geleende spullen een kussen en een lamp naar zijn vroegere gastvrouw terug en wilde haar kinderen met cadeautjes heden- ken. Ook gaf hij brieven in bewaring. „Je mag ze pas versturen als je vijf dagen lang niets van me heb gehoord", zei hij. Zijn gastvrouw zag daar toen niets bijzonders in, omdat hij eens ge rept had over een vlucht als versteke ling. Later herinnerde zij zich pas zijn raadselachtige toespelingen van enkele weken tevoren. Joseph dronk enkele cognacjes met haar en haar man en ging laat in de middag weg. Hij keerde nog eenmaal naar zijn kamer in een studentenflat terug, laadde daar zijn pistool en ging op pad naar hotel De Wereld waar hij wist dat professor Reinders en haai man (een emeritus hoogleraar) vaak dineerden. Hij had hen er enkele malen geobserveerd. Mevrouw Reinders verklaarde giste ren: „Ik voelde me toen al bedreigd. Ik wilde wel naar de politie gaan, maar realiseerde me dat ik me be lachelijk zou maken", Die zaterdagavond nuttigde het echt paar inderdaad het avondmaal in het hotel. Na het eten begaven zij zich op weg naar huis. Joseph volgde hen. Hij mengde zich vlak bij hun woning in hun gesprek haalde zijn pistool voor de dag en zei: „Naar huis, naar huis, anders schiet ik hier al". Mevrouw Reinders, die er gisteren op stond, dat haar gedrag niet ais een resultaat van verwarring maar als een uiting van opperste controle zou wor den genotuleerd, maakte een beweging met haar paraplu. Toen klonk een schot. De kogel trof haar in de linker schouder (Mevrouw Reinders: „Als ik met niet had afgewend, was hij zeer gevaarlijk in de longtop terechtgeko men"). Joseph loste nog gen schot in de richting van dë echtgenoot van zijn hoogleraar. Toen nog één. Daarna zette hij het op een lopen. In zijn schoen sopte bloed. Hij had zichzelf vermoede lijk in het been geschoten. Of hij toen nog zelfmoord wilde plegen, hij wist het gisteren niet meer. Alles was zo in een bliksemschicht aan hem gebeurd Zelfmoord zou hij op dat ogenblik overigens nooit hebben kunnen plegen. Want hij had tijdens zijn vlucht de patroonhouder uit zijn pistool gedrukt. Het wapen was waardeloos geworden. In hotel De Wereld belde hij na enig omzwerven radeloos zijn vroegere gast vrouw op. Die ried hem aan naar de politie te gaan. De agenten brachten hem onmiddellijk naar het ziekenhuis voor verzorging van zijn been. Me vrouw Reinders gisteren: ,,Ik moest wachten omdat ze bezig waren hem te behandelen." Dit nu was het verhaal van Joseph, de vluchteling. Heeft hij een poging tot doodslag gepleegd? De officier van justitie, die wel in de aanvankelijke zelfmoordplannen van Joseph geloofde, zag het gisteren zo: „Als zijn schot het hart van mevrouw Reinders had ge raakt, hadden wij het ongetwijfeld als doodslag gekwalificeerd. Mevrouw Reinders heeft bewogen, haar schouder is nu getroffen, het is dus poging tot doodslag. Er moet in Joseph iets zijn gebeurd, waardoor hij van zijn zelf moordplannen afzag en tot deze daad kwam", een redenering, die de verdedi ger, zelf een oud-officier van justitie gaarne aanvocht. De rechters zullen op 4 juli uitspraak doen. BONN. In de Frankfurter rechtszaal boog zich gistermiddag de 38-jarige, met een donkere bril ge wapende vertegenwoordiger Heinz Pohlmann voorover en zei, zonder een zweem van aarzeling: „Ik heb Rosemarie Nitribitt niet vermoord". Daarmee had hij voor de misschien wel honderdste maal ontkend dat hij in de middag van 29 oktober 1957 in een luxe flatwoning te Frankfurt am Main de befaamde en rijke West- duitse prostitué Rosemarie Nitribitt vermoordde. De officier van justitie in dit proces Is daar echter stellig van overtuigd Op die voor Rebekka zoals de bij naam van Rosemarie luidde fatale middag moet een. tot dusverre onbe kende gezellig met de prostitué hebben zitten praten. In haar kamer was na de moord namelijk maar weinig overhoop gehaald. Men ontdekte de moord pas twee dagen later; ze was gewurgd. Uit haar weelderig ingerichte flat waren 18.000 mark verdwenen. Overigens heeft Rosemaries enige erfgename, haar moeder, daarvan niet veel na righeid ondervonden, want de in vele hoge Westduitse industriële en handels kringen befaamde jongedame had zich goed laten betalen. Zij liet maar even een vermogen van honderdduizend marken achter!! GEEN ALIBI Het onderzoek in dit proces leidde naar Zuid-Amerika, Zwitserland, Frankrijk en andere Europese landen. Niet minder dan 104 getuigen zijn op- Advertentie EINDHOVEN Om aan een mili taire oefening mee te kunnen doen hebben enige militairen voor vandaag en gisteren verlof gevraagd en gekre gen. Zij zijn leden van de Eerste Ne derlandse parachutistenclub. Als zo danig werken zij mee aan een herha lingsoefening van het 314e bataljon infanterie. De infanteristen zouden een aanval van parachutisten op een denkbeeldig vliegveld op de Oirschotse heide pro beren af te slaan. Alles zou zo echt mogelijk moeten zijn. Echte parachutis ten waren dus een vereiste. Alleen, het Nederlandse leger heeft geen valscherm troepen. Daarom werd de hulp ingeroe pen van de parachutistenclub. Onder de 35 leden die zich beschikbaar stelden, waren ook enige militairen. Hun mede werking was van harte welkom, maar in civiel verband, zodat het leger geen verantwoording zou dragen. De parachutisten hoefden niet veel te doen. Alleen maar neer te komen. Mili tairen zouden op de grond klaar staan om hun plaatsen in te nemen. De demonstratie valschermspringen liep niet voor alle parachutisten even fortuinlijk af. Een militaire arts brak bij het neerkomen een arm. een andere pa rachutist kwam ongelukkig op zijn nek terecht en bleef een tijd bewusteloos, een meisje kwam in een boom terecht. taljon infanterie onder leiding van luite nant-kolonel Wiersma te wachten tot zij „snel en agressief" moesten optre den. Zo zijn de voorschriften voor het bestrijden van parachutisten. De mannen lagen volgens voorschrift ongeveer vijf kilometer van het denk beeldige vliegveld af. Steeds bestaat immers de mogelijkheid van een atoom- bomaanval. Al een uur nadat de parachutisten waren geland uitte het snelle en agres sieve optreden zich in salvo's over het vliegveld van de artillerie die de in fanterie ondersteunde. Nog wat later was ook de infanterie ter plaatse. Een groep van hen stak zelfs in niet te stuiten geestdrift onder een stralende hemel in rubberbootjes het Wilhelminakanaal over. Vandaag zal de hele oefening worden herhaald voor de mannen van het 315de bataljon infanterie. DAKAR (Reuter) Afrika is een nieuwe staat rijker geworden. Sedert gisteren is de Mali-federatie (de sa mengevoegde voormalige Franse ko loniën Senegal en Soedan in weste lijk Afrika) een onafhankelijk be staan als republiek begonnen binnen de Franse gemeenschap. Mali heeft daarmee dezelfde status verkregen als Madagascar en zijn volks huishouding zal voornamelijk op land bouw en veeteelt moeten steunen. Sene gal beslaat maar een zesde deel van Soedan maar telt tweederde deel van Soedans inwoners; samen bezit de Ma li-federatie een zes miljoen inwoners. Vreugde Ondanks het feit dat de nieuwe rege ring de feestelijkheden tot een mini mum had willen beperken, was de vreugde in beide gebiedsdelen groot. Van het vroegere paleis van de Franse hoge commissaris in Dakar nu het paleis van de federatie wapperde voor het eerst Mali's vlag: groen, geel en rood. Het officiële onafhankelijkheids- feest wil men pas op 17 januari vieren: de verjaardag van de vereniging van de beide gebiedsdelen. Senghor, voorzitter van de volksver tegenwoordiging, zei in een redevoering een neutralistische politiek voor Mali te verwerpen, met name de „positieve neu traliteit" van sommige Afrikaanse poli tici. In de bossen bij Oirschot lagen on dertussen de mannen van het 314e ba- Opsporingsambtenaren van de PTT hebben in het afgelopen weekeinde sa men met de marechaussee en rijks politie verscheidene clandestiene zen ders opgespoord en in beslag genomen. Een van de zenders noemde zich Ve ronica. Twee zeventienjarige scholie ren uit Vriezenveen bedienden deze zender. Het Residentie Orkest vertrekt vrij dag van Schiphol voop een bezoek aan Portugal. Het orkest geeft in dat land vijf concerten. Eigen nieuwsdienst HAMBURG. Met enige verrassing blij'kt op grond van Israëlische gegevens de voormalige SS-Standartenführer Ludwig Hahn, die destijds een leidende rol heeft gespeeld bij de uitroeiing van de Joden in het ghetto te Warschau en het massavernietigingskamp Treblinka. in Hamburg woonachtig te zijn. Een Israëlische organisatie verzamelt thans naarstig bewijsmateriaal tegen Hahn, waartoe overlevenden als getui gen worden opgeroepen. Het is niet bekend in hoeverre Duitse instanties bij een nader onderzoek zijn betrokken. De elfjarige Jan van Lith is gister middag bij het zwemmen in de Waal on der de gemeente Tiel verdronken. Van een onzer redacteuren De Oostberlijnse student woont met zijn vrouw 'bij zijn moeder in. Zijn va der sneuvelde bij Stalingrad. De jon geman krijgt van de overheid een stu- dieloon. Als vrijgezel zou hij daar van kunnen leven, maar niet met een ge zin. Zijn vrouw werkt er dan ook bij, vertelde bij. TAE HUISVROUW in West-Ber- lijn die eens iets „anders" wil eten, behoeft slechts een bepaald telefoonnummer te draaien en ze hoort gedurende enkele minuten een kookpraatje, aangepast aan de tijd van het jaar. Haar leveranciers y jji/1 ftJT/ ATVf hebben alles wat ze nodig heeft om &miyrurr zii*lx de telefonische raad op te volgen. De winkeliers in het oosten van de stad moeten dikwijls „op het mo ment niet in voorraad" laten horen. Kleren zijn in het westelijk stads deel volop en in alle kwaliteiten te koop in het Oosten zijn de prijzen voor textielgoederen hoog en de kwa liteit laat vaak te wensen over. Daar om gaan zoveel Oostberlijners, on danks de soms scherpe controle door de Volkspolitie aan de sectorgrens, nog altijd naar West-Berlijn om een nieuwe jurk, mantel of costuum te kopen. Om dat te doen moeten ze in West-Ber lijn Oostmarken wisse len tegen Westmarken, wat voor hen dus zeer onvoordelig is. „Maar we doen het toch, liever minder vaak veel geld neertellen maar goede kwaliteit", zei ons een Oostberlijns student met wie we in gesprek raakten. HUIZEN We kwamen over hui. zen te praten. „Vindt u dat geen verschrik kelijke verspilling van bouwmateriaal", vroeg deze man, op de pila ren en tierelantijnen wijzend van de toren gebouwen in de Stalin Allee waar we elkaar ontmoet ten. „Dat is toch geen Duitse archi tectuur", vervolgde hij, „zo bouwen ze hier nu niet meer. Gelukkig maar want de woningnood is schrikbarend. De huren zijn bij ons vrij laag, dat is een voordeel, maar om een woning te krijgen Van onze Amsterdamse redactie AMSTERDAM De oud-ver zetsman Joop Z., die zich vorige week zaterdag vrijwillig bij de Amsterdamse officier van justi tie heeft gemeld nadat zijn naam was gevallen in de zaak van de valse francs voor de F.L.N., is gisteren opnieuw door de rijksre cherche verhoord. Vast is komen te staan, dat Z., die in Amstelveen eigenaar van een druk kerij is, geen bemoeiing heeft met het maken van de valse francs. Wel blijkt, dat hij connecties heeft gehad met de in deze zaak reeds in Osnabrück ge arresteerde typograaf O. De laatste zou met toestemming van Joop Z. in diens drukkerij* loonstaten en andere valse papieren voor de F.L-N- hebben gemaakt. Men wilde zich er niet over uitlaten in hoeverre Z. hier van op de 'hoogte is geweest. De offi cier van justitie heeft echter geen aan leiding gevonden om de voormalige secretaris van de geruchtmakende com- missie-Oberlander in voorlopige hech tenis te houden. UTRECHT, De 63-jarige mevrouw C. P. Achterberg-Van Hattem werd gis teren toen zij met een brandende kaars in de hand uit de kelder van haar huis aan de Abstederdijk wat aardappelen wilde halen, plotseling door een steek vlam getroffen. Zij moest met brand wonden in een ziekenhuis worden op genomen. Later bleek dat in de kelder een op lossingsmiddel had gestaan in een fles je, waarvan de kurk was gesprongen. Het vocht was vervlogen en had de lucht met explosieve gassen bezwangerd. Rondom ons trokken lange stoeten arbeiders op met rode vlaggen en spandoeken. Trompetgeschal weer klonk Jonge pioniers en jongetjes met blauwe en witte hemden van de Vrije Duitse Jeugd leidden hele school klassen naar de route waar een be vriend buitenlands staatshoofd langs zou komen. Kleuters met rode jurk jes en rode papieren mutsen op drib belden gehoorzaam mee. De juffrou wen vuurden de kindertjes aan bij het zingen van strijdliederen over het heerlijke leven in de D.D.R. „Dat doen de mees ten ook alleen maar omdat ze moeten", meende onze student. „U ziet toch zelf ook wel dat die gezichten allesbehalve vrolijk staan." De student had gelijk, de zichten ston. den niet vrolijk. Ook in de ondergrondse op de terugweg merkten we dat nog eens duidelijk. En wat een verschil toen we ons een half uurtje later in West- Berlijn weer onderdom pelden in het geroeze moes van deze wereld stad. Toen we de strak ke lijnen bewonderden van het nieuwe toren hoge Huis der Elektri citeit op de Ernst Reu- ter-Platz, op grote plat tegronden de uitbreidingsplannen beke ken van de Technische universiteit in de Tiergarten. GEEN SENSATIE Ondanks alle ellende in Oost-Berlijn, ondanks de politiek zo moeilijke en nog altijd gevaarlijke toestand waar in het eiland West-Berlijn zich be vindt, veel sensationeels is er niet te beleven. „Het sensationele aan Ber lijn is de normaliteit ervan", zei bur gemeester Willy Brandt onlangs over zijn gemeente. „Wij doen gewoon ons werk, we hebben iets gepresteerd en we willen onze opbouw voortzetten. Het komt niet op het aantal miljoe nen aan als het om het recht gaat in vrijheid te leven. Niemand zal ons van dit recht beroven", voegde de bruin verbrande Willy Brandt aan deze woorden toe. West-Berlijn-s burgemeester vulde de ze woorden nog aan door te zeggen: „Wij behoren bij het vrije deel van Duitsland en zullen daar bij blijven behoren". SCHOTEN Ze mogen nu en dan eens bezorgd het hoofd schudden, de Westberlijners, wanneer het aan de buitenlandse poli tieke hemel weer wat rommelt, wat bang zijn is hebben ze al lang gele den vergeten. Ook dit komen wel wel door, was de algemene reactie op het mislukken van de topconferentie en de hernieuwde dreiging die daar het ge volg van was voor hun stad. Ze ma ken gewoon hun vakantieplannen, de beurs reageerde niet wild, er trad geen kapitaalvlucht op, de opdrachten voor de Westberlijnse industrie blijven stijgen. Nog nooit was het aantal werklozen in de stad zo laag als thans. Berlijn is net als een paard dat er aan gewend is geraakt dat er links en rechts geschoten wordt. Het beest schrikt daar op het laatst niet meer van en loopt gewoon door. WERKELIJKHEID Oppervlakkig gezien is er ook niets bijzonders aan de hand in Berlijn, maar vergelijkt men eens plattegron den van de stad van westelijke en van oostelijke makelij, dan ziet men opeens weer de realiteit van het pro bleem. Op de Oostberlijnse kaart zoekt men vergeefs naar de Straat van de 17e juni in West-Berlijn, de naam die herinnert aan de opstand van 1953 in de communistische stad. En op de Westberlijnse kaart staat Frankfurter Allee, tussen haakjes in kleine letters er achter: Stalin Al lee Pas goed beseft men de afschuwe lijkheid van de werkelijkheid wanneer men ziet zoals wij zagen bij ons vertrek uit Berlijn: een trieste rij vluchtelin gen die per vliegtuig op weg naar te bondsrepubliek gingen. HEINZ POHLMANN 18.000 DM in acht dagen geroepen en een deel van hen was gis teren in de reeds op de eerste dag propvolle rechtszaal aanwezig. De officier van justitie staat tegen over Pohlmann met een handvol fei ten. Hij mist evenwel enkele zeer be langrijke schakels in de keten van be wijzen tegen de vertegenwoordiger, zo als diens bekentenis. Zijn beschuldiging is daarom alleen gebouwd op een reeks van aanwijzingen. Pohlmann mist bv. een deugdelijk alibi. Zijn relatie met Rosemarie Nitribittwier naam via film en boek een symbool van de scha duwkant van de Westduitse welvaart werd was bijzonder intiem. Het is de politie bekend dat Rosemarie op de dag vóór de moord bij een juwelier een ring ter waarde van 20.000 mark had besteld. Om die ring te kopen, had zij dit bedrag van haar bankrekening gehaald. Na de moord vond de politie in haar flat slechts 1300 mark terug. VEEL GELD Maar in de eerste novemberdagen van 1957 bleek de vroegere altijd be rooide Pohlmann plotseling veel mar ken te bezitten hoewel hij juist voor de 29ste oktober grote schulden had gemaakt. Maar Pohlmann kocht op 4 november alweer een auto van tien duizend mark en betaalde contant. Van zijn schulden deed hij vervolgens 6500 mark in baar geld af. In acht dagen tijd gaf hij op deze wijze 18.000 DM uit. Tot dusverre is hij er niet in geslaagd de justitie duidelijk te maken hoe hij dat geld heeft verdiend. Ook over zijn verblijfplaats in de middag van de 29ste oktober kon hij nog geen ronde verkla ring afleggen. BLOEDVLEKKEN Zwaar weegt tegen Pohlmann voorts een broek met bloedsporen. Op de avond van de moord vond een vriend hem thuis met een snijwond in zijn ge zicht. Toen de politie hiervan hoorde, deed zij bij de vertegenwoordiger een inval, vroeg zijn kostuum en kreeg een jas met een andere broek dan die er bij hoorde. De politie vond ten slotte de bij de jas passende broek, pas ge wassen en bijzonder nauwkeurig ge reinigd. Bij nader onderzoek bleken op die broek nog bloedsporen achter te zijn gebleven. Op deze manier heeft het Frank furter Openbaar Ministerie de kring rond Pohlmann wel nauw gesloten niet nauw genoeg tot dusverre, want een overtuigend bewijs acht men nog altijd niet geleverd en Pohlmann be tuigt keer op keer zijn onschuld, ook toen hij van februari tot september 1958 geheel alleen in een cel werd ge zet. „Ik zal tijdens het proces de zaak precies uit de doeken doen", zei hij steeds weer in gevangenschap. Gisteren deed Pohlmann nog geen opening van zaken, hij kwam niet ver der dan de sobere woorden „Ik heb het niet gedaan". UTRECHT Het toetsen van de loon voorstellen door de daarvoor aangewe zen instanties zou wat globaler moeten worden, zei gisteren in Utrecht de heer D. Roemers, voorzitter van het N.V.V., tijdens een vergadering van de Alge mene Nederlandse bedrijfsbond voor de tabaksverwerkende industrieën. Hij meende, dat dit het in theorie brengen van de praktijk zou zijn, om dat de normen voor de huidige loon politiek door de overspannen arbeids markt niet kunnen worden gehanteerd. De indruk van de heer Roemers was. dat door de grote economische groei en de omstandigheid, dat er nog lang durige arbeidsovereenkomsten lopen, al weer een nieuwe, achterstand is ont staan voor de werknemers. Het verschijnsel van de „achterblij vers is overigens, ook door de gunsti ge economische ontwikkeling, niet zo erg als het N.V.V. had gevreesd, al dus de heer Roemers. HARDINXVELD-GIESSENDAM. Twee Duitse jongelui zijn gistermorgen zwaar gewond bij een autobotsing o-p rijksweg 15 bij Gorinohem. Het waren de achttienjarige kapster M. R. Tetz en de twintigjarige vertegenwoor diger S. P. W. Berger, beiden uit Keulen. Zij reden in een personenauto in de rich ting Gorinchem. Ter hoogte van het kruis punt Kon. Wilhelminalaan zwenkte plot seling een vrachtauto, die van de andere kant kwam, naar links, waarschijnlijk: door het leeglopen van een band. De vrachtauto reet de personenauto aan de Linkerkant open. De twee inzittenden werden er uitgeslingerd en moesten zwaar gewond m het ziekenhuis te Gorinchem worden opgenomen. De chauffeur van de vrachtauto bleef ongedeerd. GERINGER TEKORT OP BETALINGSBALANS V.S. WASHINGTON (AP). Het tekort op de Amerikaanse betalingsbalans is, op jaarbasis, teruggebracht tot 3 miljard als gevolg van een sterke stijging van de export. In 1959 bedroeg het tekort o,ö miljard. De afvloeiing van goud bedroeg in het eerste kwartaal slechts 50 miljSen. Dit is de kleinste hoeveelheid in twee jaar. In Haarlem werd bij de Nutsspaar- bank in mei 1,1 miljoen meer inge legd dan terugbetaald tegen 217.281 in april en 939.421 in mei 1959.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch Dagblad | 1960 | | pagina 5