POT AU FEU
Exporteur moet vis
duur betalen
In de zee
van zand
ligt een
hypermoderne stad
dankzij de olie
TWEEDE „STOP": DHAHRAN
Streekplan biedt zekerheid
voor land- en tuinbouw
Zaterdag 11 juni 1960
ZEEUWSCH DAGBLAD
INGREDIËNTEN
ZOMERVERSIE
Schade hij aanvaring
EDELVOCHT
Heffing van 18 mille
aan produktschap
verslaggever
zag tijdens
zijit reis in
het Verre
Oosten de
mens en zijn
machines, die
het vloeibare
goud uit de
dorre aarde
door
Ir. Lievense vertrekt
naar IJmuiden
Als een doek
Modern
Pag. 9
Het VERZOEKNUMMER gaat, zoals ik u had aangekondigd, over de pot
au feu en verder over gerechten die toe te bereiden zijn in een fondue-
pan. Wat dit laatste betreft zou ik kunnen zeggen: een fonduepan is te
gebruiken voor een fondue.' Wat een logica, hè Maar als ik de
vraag goed heb begrepen dan betreft het hier gerechten die in aardewerk
pannen gemaakt kunnen worden. Bedenk echter wel dat deze pannen in de
landen die hiervoor speciale gerechten hebben, „ontdekt" altijd op een lang
zaam smeulend houtskoolvuurtje worden gezet Een vuurtje dat een
behoorlijke warmte verspreidt, bovenden nog wel een vrij gelijkmatige
warmte. Dil heeft het voordeel dat de aardewerk pan niet barst als gevolg
van oververhitting. Op het gas raad ik u de2e wijze van aardewerk gebruiken
echt af: op een spiritusstel: och, ook dat is zowat. Hoelang moet u het „com
fort" dan aanhouden en steeds controleren of de vlam niet te groot, maar ook
niet'te klein wordt. Neen. we gaan deze aardewerk pannen eventueel dus
fonduepannen in de oven gebruiken. Bent u het daarmede eens? Aller
eerst bespreken we de pot au feu die, als u een aardewerkpan met deksel
erop heeft (die tenminste 2 liter kan „bevatten") ook in de oven gezet kan
worden. Maar ook hier is een vergissing ingeslopen: de echt Franse huisvrouw-
of kok laat zo'n pot au feu in een hoge aardewerk pan met deksel op een
hoekje van een zachtgloeiend kolenfornuis uren en uren trekken. Voor deze
heerlijke soep is het verguisde petroleumstel ideaal!!! Ziehier de echte
onvervalste Pot au feu de France.
Ik geef u slechts de ingrediënten op
die erin horen en mag hierbij dit zeg
gen: -per liter water rekent de echte
onvervalste Fransman 400500 gram
vlees en 150—200 g groente, in diver
se soorten. De hoeveelheden bepaalt
u zelf naar deze hier genoemde ge
gevens.
Als diverse soorten vlees bied ik u
aan: het malse vette klapstuk, het
puntnekstuk of het ribstuk van het
varken, van het kalf, maar ook van
het rund. Eveneens is het bijzonder
lekker als u een kalfspoot of kalfsknok
hiervoor kunt bemachtigen. En wilde
Henri IV van Frankrijk in zijn tijd al
niet dat op zondag elke Fransman
rijk of arm een soepkip kon
gebruiken voor deze soep. Wij Elzas-
sers laten ook een paar heerlijke
verse of gezouten Worsten -meetrek
ken. U ziet het wel: dit wordt een
heuse soep (u maakt ze van niet'min
der dan drie liter water) waartegen
we ,,U" zeggen. Een soep die voor 2
dagen wordt gebruikt en voor ten
minste 5 disgenoten. Met deze soep
hëeft u dan ook gegeten en gedron
ken. Een sterk kopje koffie erna:
meer zult u niet verlangen. Ja, en
welke groente zult u zeggen: och.
van alles, maar vergeet niet dat dit
gerecht speciaal geschikt is voor de
koude dagl!: Alhoewel ons gezin mijn
zomerversie hierop juist nu zeer
waardeert.
Voor deze zomerversie ge
bruiken we sjalotte-uitjes. sperciebo-
nen maar ook snijbonen. Deze laat
ste in vierkante blokken gesneden.
Dan tomaten, worteltjes en selderij.
Zowel de knol als de Franse bleek
selderij zijn hiervoor geschikt. Dan
maken we een boeket van peterselie-
en selderijsteeltjes die we bij elkaar
binden... Natuurlijk ontbreken het lau
rierblad en enige kruidnagelen niet,
evenmin als de gele hele andijviehart-
Eigen nieuwsdienst
VLAARDINGEN Door onopgehel
derde oorzaak zijn gistermiddag om
streeks half drie op de Nieuwe Water
weg ter hoogte van de Nieuwe Matex bij
Vlaardingen het Griekse vrachtschip
Helena en de Franse kustvaarder Marie
Annick recht op elkaar ingevaren. Beide
schepen die grote schade aan hun voor
stevens opliepen, konden de reis niet ver-
volgen.
Het inkomende lege Griekse schip is
naar de scheepswerf Nieuwe Waterweg
gegaan, de uitgaande P'ranse met kolen
geladen coaster naar de Koningin Wil-
helminahaven te Vlaardingen. Niemand
van de opvarenden werd gewond.
De Banjoewangi Thee- en Rubber Cul
tuur Mij. boekte een verlies in 1959 van
6.422 (v.j. 6.553). Het totale verlies is
hierdoor opgelopen tot 453.569. I
jes en de stukken bloemkool. Dit
voor het zomerfeest. De koudere dag
brengt ons naast de knolselderij kool
blaadjes van diverse allure. Witte-,
Chinese- en groene kool zijn hierin
zeer welkom. Maar ook witte knolle
tjes, stukken winterpeen doen het hier
in (als u ze kunt krijgen» zo heel
best. Laat in ieder geval de prei de
koning van al deze ingrediënten zijn.
Als laatste gast komen er het laatste
half uur de in de helft gesneden aard
appelen bij. Dit is het, niet meer...
maar ook: niet minder. En hoe gaan
we te werk: zó.
Allereerst laten we het water aan
de kook komen, dan pas deponeren
we er alle vlees behalve de worst
soorten in. Natuurlijk doen we er
wel de kalfsknokken of de ribben di
rect bij. En kom, Hollandse huis
vrouw. wees nu eens vlot en laat een
stuk lams- of schapevlees meetrek
ken. De smaak wordt er nog „echter"
door.
Als het water met het vlees en de
knokken opnieuw aan de kook is ge
komen zetten we het gas lager en
schuimen onze soep af. Met een
schuimspaan scheppen we de grauwi
ge vlokken van de bovenkant weg...
Dan pas doen we in dit vocht alle
schoongewassen, maar... en dit is een
belangrijke factor, zeer grofgesneden
groenten erbij. We snijden de kool-
of andijvieblaren nooit, de prei snijden
we in tweeën en wel zó, dat we het
hele stuk wit en bet hele stuk groen
overhouden. De tomaten blijven heel,
de sjalotte-uitjes ook. Mocht u jonge
uitjes hebben, laat ze heel met het
groen eraan. De bloemkool verdeelt
u in grote roosjes, de sperciebonen
zijn heel, de aardappelen als ze klein
zijn ook en de grote worden slechts
in de helft gesneden. Ziezo, nu zijn
we er. Mochten we deze soep op het
gas laten trekken, zet de vlam dan
laag en reken voor 3 liter soep zeker
23 uur. Zachtjes, heel zachtjes moet
dit edele vocht trekken. Geen venij
nig borrelen van het water komt hier
aan te pas.
Voor de oven geldt hetzelfde, der
halve moet de oven, die voorver
warmd is. opdat de soep niet ineens
aan de kook raakt, heel laag, maar
dan ook uiterst laag aanstaan, De
rest. regelt zich vanzelf. En tot slot
dit: kom. doe in 3 liter pot au feu
2 ongeschilde teentjes knoflook met 1
mespuntje tijm. Heerlijk. Zout en pe
per komen er met gevoel en... liefde
bij.
XI eet dit gerecht als volgt: Schep
het vlees en de groente er met een
schuimspaan uit en leg alles op een
warme schaal. Geef er apart bij een
mierikswortelsaus, verder in leuke
bakjes wat gehakte zoetzure augur
ken en uitjes. En last but not least
wat bessengelei. U drinkt een kopje
van de bouillon vooraf en gebruikt het
vlees met alle gekookte groenten met
de mierikswortelsaus en de andere
garnituur daarna als hoofdgerecht.
Attentie: maak deze soep altijd de
dag van tevoren. Op de dag zelf be
gint u met de laag -vet van de koud-
geworden soep af te scheppen. Warm
ze vervolgens rustig op... Aan tafel!
en eet smakelijk.
Ik vervolg dit stukje de volgende
week. So long.
Micky Woodhouse.
DEN HAAG De firma A. J.
Verwijs-Janse, mosselexporteur in
Ierseke, zal een zware heffing van
ruim 18.000 gulden aan het Pro
duktschap voor vis en visserijpro-
dukten moeten betalen. Gisteren
heeft het college van beroep voor
het bedrijfsleven uitspraak gedaan
in het geding dat. Verwijs-Janse te
gen hei produktschap had aange
spannen. Het college verwierp het
beroep van de firma.
Verwijs-Janse voelt het betalen van
de heffing als een bijzondere onbillijk
heid en heeft'tot nu toe geweigerd,
zelfs toen *.iet produktschap op alle on
roerende goederen van de zaak beslag
legde. Wat is hier het geval?
Het produktschap heeft indertijd een
heffingsverordening op de export van
mosselen naar België en Frankrijk in
het leven geroepen die prijsconcurren
tie tussen de verschillende Nederland
se exporteurs moet voofkomen. Iedere
exporteur krijgt een bepaalde hoeveel
heid toegewezen. De maximum hef
fing per honderd kilo geëxporteerde
mosselen bedraagt twee gulden, maar
wie binnen zijn toegewezen kwantum
blijft tof hoogstens vijftien procent er
boven» betaalt niet meer dan vijftig;
Cëilt. Wordt het toegewezen kwantum
verder overschreden, dan wordtde 1
maximum heffing opgelegd.
Het produktschap meent immers, i
dat ,,de markt voor mosselen in I
België en Frankrijk gestabiliseerd is,
zodat uitbreiding uiterst moeilijk is".j
Met andere woorden: wie meer expor-1
teert dan toegewezen, kan dit alleen
bereiken door prijsonderbieding ten1
koste van zijn concurrenten. De ho
gere heffing moet dit ongedaan ma
ken.
Verwijs-Janse heeft in 1959/'60
meer geëxporteerd dan zijn toewijzing,
zelfs heel wat meer. Echter niet tegen
lagere, maar voor hogere prijzen. Dit
omdat de firma in staat is gebleken
een nieuw en beter produkt te leveren:
werkelijk schone mosselen. Zij inves
teerde daartoe 100.000 gulden in een
aparte schonerij en wist haar klanten
kring in België uit te breiden, ook
met afnemers die tot nu toe nooit mos
selen hadden betrokken. De schone
mosselen, vrij van zand. in plastic
verpakt, vonden als nieuw produkt een
grote belangstelling, ook tegen de ho
gere prijs. De markt bleek dus niet
zo gestabiliseerd als het produktschap
meent.
Daar een verordening een verorde
ning is, kreeg Verwijs-Janse de volle
mep van de heffing te incasseren. Het
produktschap legde beslag toen de fir
ma niet betaalde. Het produktschap
weigerde ook hier ..bijzondere omstan
digheden" te erkennen, die het de
voorzitter van het schap mogelijk zou
maken ontheffing van de aanslag te
verlenen.
Het college van beroep heeft liet
produktschap gelijk gegeven. Over de
doelmatigheid van de vérordening
nocht over de innerb'ike waarde ervan
wilde het college ziiAi uitspreken, om
dat de regeling nu eenmaal is zoals zij
is. Er is voor de voorzitter geen ver
plichting optheffing te verlenen.
Voor Verwijs-Janse is het een schra
le troost dat het produktschap voor
dit seizoen een grotere exporttoewij
zing wil geven. Het bedrag dat zijmoet
neertellen voelt zij als een boete we
gens hogere export van een nieuw pro
dukt, dat zij door eigen activiteit en
vindingrijkheid op de markt kon bren
gen.
•-
VIER UREN VLIEGEN is het met een super-Constellation van Kaxro naar
Dhahran aan de Perzische Golf in Saoedi-Arabië. Dat is rond tweedui
zend kilometer, dat is tweeduizend kilometer woestijn. Want op drie
en een halve kilometer hoogte kunnen de koud-lichtgroene vlekjes van de Bitter
meren en de geul, die de Golf van Akaba schijnt te zijn, worden verwaarloosd.
Door dat lichtgele, soms okerbruine en een enkele keer rose landschap lopen hier en daar
kaarsrechte, zwarte strepen. Dat moeten onafzienbare, dodelijk vervelende wegen zijn. Op
sommige plaatsen is hun loop gestuit door overgewaaid zand. En in dat zand zijn kronkel
wegen getrokken, achtergebleven van onvoorstelbaar zware regenbuien.
Met mathematische regelmaat ligt
een brok menselijk vernuft midden
in de barre vlakte van zand en zand
en zand. Het gigantische vlechtwerk
van buizen en wegen levert vanuit
de lucht een imposante aanblik. Hier
ontrolt zich een stuk pionierswerk
dat de buitenstaander met ontzag
vervult.
BAREND MAASKANT
In de ziekenhuizen, die Arawco heeft gebouwd, werken circa duizend
dokters, verpleegsters en ander personeel.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Gedeputeerde staten
van Zuid-Holland hebben een streek
plan voor het "Westland ter v-isie ge
legd, dat beoogt het huidige voor de
HELLE VOETSLTJIS Ir. L. W. Lie
vense die van het begin af de leiding
heeft gehad over de werken in het
Haringvliet, zal op 15 juli vertrekken.
Met ingang van die datum krijgt hij de
leiding over een ander interessant water
bouwkundig werk, het bouwen van de
nieuwe pieren van IJmuiden. De heer
Lievense zal te Hellevoetsluis worden op
gevolgd door ir. Heikens, thans werk
zaam aan het planningbureau van Rijks
waterstaat in Den Haag.
LONDEN (Reuter) Binnenkort
wordt een bod verwacht op de gewone
en preferente aandelen in Mexican
Light and Power Company. Op gewone
aandelen zal 20 en op de preferente
aandelen 13 worden geboden-
Die droge beddingen moeten, brede
rivieren zijn geweest. Zij vertakken
zich in zijrivieren, in beekjes en in
nog nauwere watergangen. Het lijkt
een enorm bloedvatenstelsel, verdeeld
tot in de fijnste haarvaten.
Gebergten onderbreken dit land
schap. Grillige rotspartijen duiken op
tussen zachtrose getinte zandwoestij
nen, waarover de wind rimpels heeft
getrokken.
Nergens iets dat beweegt. Geen
mens. geen kameel, ezel of geit. Noch
een vogel. Dat hele gebied schijnt vol
ledig zonder een sterfelijk wezen. In
de Bittermeren zag ik nog wat sche
pen, maar de Golf van Akaba was ab
soluut verlaten.
DIE VIER UREN KAALHEID waren
indrukwekkend door hun 'verlaten
heid, eenzaamheid, dorheid. Wat kan
zulk een land opleveren aan bronnen
van bestaan...
Het schijnt volmaakt nutteloos te
landen in Dhahran. Als ik mij buiten
de geopende vliegtuigdeur waag, wordt
als het ware een dikke, zwaarvochtige
doek tegen mijn gezicht gedtukt. Die
blijft tegen mij aanleunen en vóór ik
de trap af ben kleeft mijn broek tegen
mijn klamme benen. Zó was mijn ken
nismaking met het land. waarover ko
ning Sa'ud Ibn 'Afod Al-'Aziz Faisal Al
Sa'ud heerser is.
Op het platform staat een bries,
maar zij verkoelt mij niet, De tempe
ratuur is 35 graden Celsius en men
noemt het een koele dag. Het gaat er
nu oplopen tot vijftig graden! Op het
vliegveld staat een roodwit geblokte
verkeerstoren. Verder wat eenvoudige
houten bouwsels en een groot betonnen
geraamte, waaruit een nieuw stations
gebouw moet groeien.
Nog besef ik niet. waarom Jan Vlas
man met nog vijf KLM-ers in dit oord
verblijven. Toch moet er meer zijn.
■want mijn jonge gastheer, die een glas
cola voor mij 'haalt, iis er chef van
het passagekantoor van onze Konink
lijke Luchtvaart Maatschappij. Dat
..meer" is tot stand gebracht door de
Een vliegtuig landt te Dhahran.
Nieuwe employés komen aan en vakan
tiegangers keren terug.
Aramco (gesticht door vier Ameri
kaanse oliemaatschappijen) en ik blijf
het beschouwen als een soort wonder.
'pETROLEUM zo is gebleken
■*- is de waardevolste grondstof van
de natuurlijke bronnen van dit land.
Sinds 1933 al is de Aramco bezig daar
de olie-industrie te ontwikkelen. Over
een oppervlakte van honderdduizenden
vierkante kilometer strekt haar con
cessie zich uit. Daar heeft men ge
pionierd, in tentenkampen. Vijf jaar
duurde het voordat zoveel olie werd
ontdekt, dat het zakelijk verantwoord
was tot exploitatie over te gaan. Het
uitbreken van de tweede wereldoorlog
verhinderde om direct op volle toeren
aan de gang te gaan, maar nu breiden
de activiteiten en installaties zich
steeds sterker uit.
Rond tweehonderd putten leveren
olie en dit aantal stijgt, ook onder de
zeebodem, want een drijvende boor
installatie is er aan hel werk. Over
een uitgestrekt gebied liggen de raffi
naderij en de andere insïaEaties. Er
is een duizenden kilometers lang en
vertakt net van pijpleidingen. Er zijn
grote steigers, waar jaarlijks ongeveer
1500 tankers afmeren. De Aramco
heeft in de woestijn 600 km geasfal
teerde hoofdwegen en een netwerk van
secundaire wegen aangelegd. Er rijden
duizenden en duizenden personen
auto's, vrachtwagens, tankauto's en
autobussen.
Saoedi-Arabië plukt naarstig de
vruchten van Ara,meo's aanwezigheid.
Van het netto inkomen van de oliemaat
schappij gaat elk jaar de helft naar
de Arabische regering wegens exploi
tatierechten, pacht en belasting. Tien
tallen miljoenen guldens besteedt
Aramco 's jaars voor goederen en
diensten, die Arabische fabrikanten,
importeurs, aannemers en spoorwegen
leveren. Van de 17.000 personeelsleden
zijn er 12.000 Arabieren en hun percen
tage stijgt elk jaar door hun stijgende
bekwaamheid.
L""R WONEN rond 2500 Amerikanen
f-1 met hun gezinnen en ongeveer
evenveel Westerlingen van andere na
tionaliteiten. Zij leven in moderne
woonwijken met alle gemakken. Er is
waterleiding, elektrisch licht, riolering,
air-conditioning. Er zijn brandweersta
tions. wasserijen en ijsfabrieken, res
taurants, cantines, recreatiecentra,
sportvelden en zwembaden. Er zijn
tuinen met fraaie begroeiing en aan
de ziekenhuizen zijn 51 dokters, zeven
tandartsen en meer dan 900 verpleeg
sters en ander personeel verbonden.
Nu wordt het mij in mijn kleffe
overhemd duidelijk, waarom Jan Vlas
man hier zit met zijn collega-KLM-ers.
Er is hier vervoer, er valt hier wat
te verdienen en waar ter wereld grij
pen Nederlanders niet zo'n kans?
Buiten het eenvoudige restaurant,
waar de grote fans zacht zoeven, zit
ten een paar hadji's biddend onder
een struik. Zó. stilzittend, kan onze
passagechef het niet verdienen. Hij
moet er op af gaan, zijn oor te luiste
ren leggen en praten. Kijken, wat hij
meester kan worden van het Wonder
van Aramco. Persoonlijk contact
een belangrijke voorwaarde voor elk
zakendoen, de enige mogelijkheid voor
succes in het Midden Oosten.
Niet transpirerend, alleen maar nat
stap ik 'net vliegtuig weer in. Jan
Vlasman zei: Het valt erg mee, ik
voel me prettig.
Er zijn Westerlingen, die hier al
meer dan tien jaar welvarend verblij
ven. Niet in de Verenigde Staten,
maar hier in Dhahran is het hoofdkan
toor van Aramco. Men gaat. periodiek
met verlof, nieuw personeel komt per
vliegtuig uit. zoals dat heet. Zakenlie
den en vertegenwoordigers van toele
veringsbedrijven komen „de olie" be
zoeken. Hadji's komen per vliegtuig
van verre en gaan met een plaatselij
ke luchtliin naar Mekka en Medina.
land- en tuinbouw beschikbare areaal
veilig te stellen en een redelijke uit
breiding daarvan mogelijk te maken.
Van het agrarisch gebied van Maas
land is slechts een gedeelte in het
plan opgenomen. De overige gebieden
van deze gemeente moeten nog wor
den bezien in samenhang met de ont?
wikkelingen in het Nieuwe-Waterweg-
gebied. Hoewel Maasland nog niet is
begrepen bij het territoor van Rijn
mond, houden Gedeputeerden dus
wel rekening met de mogelijkheid
dat het bij de expansie van het Wa
terweggebied wordt betrokken.
De uitbreiding van Delft is in zuidelij
ke richting gedacht, maar zo dat er
tussen Delft enerzijds en Schiedam
en Rotterdam anderzijds een groene
zone van vier kilometer overblijft.
Het weidegebied ten westen van de toe
komstige via Schipluiden lopende
Zoomseweg zal gehandhaafd moeten
blijven, teneinde te voorkomen dat de
stedelijke bebouwing en het kassen-
gebied één agglomeratie gaan vor
men.
Hef. streekplan is soepel gemaakt. In
afwijkingen is in de verordening al
bij voorbaat voorzien.
Op de begane grond ziet het Arabische landschap er zo uit.
