Gezichten
glunderen
Vlierden
de Schat
van
dros KilleC
DE NATUUR
I KAPPIE EN DE KRIELKUNSTMAAN
P.W. RUSSEL'S
„Nu nog de rimpels
en daar gaan >ve
nu aan werken
Veertig gulden
De aanbieding
Soort revolutie
„Die goeje mens"
Minder aftrek A.W.W.
voor oorlogsweduwen
Op Koninginnedag
in en om uw huis
fiiHiiiKHUHininiHinwiinil
1 DE
I TINTELS
Jack
Dunkley
Uit de kerken
i
Vi oensdag 18 mei 1960
ZEEUWSCH DAGBLAD
Pag. 2
VLIERDEN. Niemand zal
het u kwalijk nemen wan
neer u niet weet waar Vlierden
ligt. Ik wed dat ook een onder
wijzer in Delfzijl of Den Helder
op de kaart zou moeten zoeken.
Dat heb ik dan voor u gedaan:
een beetje opzij van Helmond is
Deurne en naast Deurne ligt
dan Vlierden. Een dorp als geen
ander, want waar is tien pro
cent van de bevolking lid van
de fanfare „Wilhelmina"? In
Vlierden. Waar is het school
hoofd de ongekroonde burge
meester van het dorp? In Vlier
den. Waar zou je beier kunnen
gaan verhuizen als je „Wilhel-
mina" geen warm hart toe
draagt? In Vlierden. Allemaal
in datzelfde Vlierden, waar
honderd en vijftig huizen staan
en waar in zes en veertig daar
van het boerenbedrijf wordt
uitgeoefend. Zevenhonderd en
vijftig inwoners allemaal
Wilhelmina-isten en geen
dokter. „Een dokter hebben we
niet; anders zou hij ook mee
spelen of hij moest ophoepe
len", zegt het schoolhoofd. En
vjjf vooraanstaande burgers
uit het dorp, die mee aan tafel
zitten, knikken ernstig.
Tot 1929 waren ze een zelfstan
dige gemeente, daar in Vlierden.
Sindsdien vallen ze onder Deurne.
Maar de heer N. P. van Driel (59)
heeft die zelfstandige tijd nog mee
gemaakt. Hij is hoofd van de jon
gensschool, zoals zijn. vader was en
rijn.grootvader. En hij weet nog pre
cies hoe het allemaal op een maan
dagavond in mei 1920 is gegaan.
,.De Harmonie van Deurne had hier
een concert gegeven", vertelt hij en
blaast pen grote rookwolk uit. We
hadden- feest gehad van de handboog
schutterij en 's avonds om een uur of
tien zaten we nog wat te praten. Ik
.was weg van die harmonie van Deurne.
We moesten zelf zo'n ding oprichten,
vond ik. Maar veertig jaar geleden was
het niet zo gemakkelijk met een ver
eniging te beginnen. Enthousiaste men
sen 'hadden we zo; maar de pastoor
van toen was tegen „dat wereldse
"gedoe". De burgemeester niet We
zochten hem op. Het was toen burge
meester J. C. van Huiten. Hij leeft nog
en is zo'n 76. Hij stond aan de deur,
hoorde onze plannen aan en zei: Ik
hen hard voor, wat ik in mijn porte
feuille heb kunnen jullie krijgen. Dat
was veertig gulden en hij gaf ze ons.
Zo zijn we begonnen."
Ja, en meteen goed begonnen. De
jonge onderwijzer N. P. van Driel
zette zijn supporters in. „We stroopten
het dorp af en hadden toen 600 gulden
bij elkaar."
Dat was wat. zeshonderd gulden in
1920. Iedereen was er stuk var) en er
verscheen een verhaaltje in een plaat
selijke krant Want er moest natuur
lijk bekendheid aan de plannen ge
geven worden. De plannen om een
muziekvereniging op te richten, de
instrumenten die nodig waren en het
geld dat er al was.
Ha, ha, hebben toen enkele slimme
geesten in Roosendaal gezegd, dat is
het. Er kwam een aanbieding binnen,
in Vlierden. Jawel, uit Roosendaal. Men
kon een complete bezetting overnemen.
Niemand in Vlierden had verstand van
muziekinstrumenten en men hapte.
Zeshonderd gulden kostte de „partij",
want in Roosendaal hadden ze ook
gelezen hoeveel Vlierden in kas had.
Wel, die kas was dus in een klap leeg
en de muziekvereniging-in-oprichting
zat met een partij oude legerinstrumen-
tcn en niemand die erop spelen kon.
„Geen nood. we hadden enthousias
me". zegt de heer Van Driel, die nu
Journalist wordt theoloog
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM. De heer A. Veld
hoen, die jaren in en om Rotterdam als
journalist werkzaam was, is enkele ja
ren geleden geëmigreerd naar Canada.
Onder de indruk van de geestelijke nood
van de Nederlands'e immigranten in dal
land, heeft hij zijn journalistieke toe
komst laten varen.
Hij heeft zich laten inschrijven voor
de theologische studie (als werkstudent»
aan hel bekende Calvin College te
Grand Rapids in de Amerikaanse staat
Michigan om predikant te worden in de
christian reformed churches.
Herv.-gere fin wen rlige zending
viert zilveren jubileum
Eigen nieuwsdienst
UTRECHT. De Nederlands Her
vormde bond voor inwendige zending op
gereformeerde grondslag viert op 25
november zijn zilveren jubileum te
Utrecht.
Er is de laatste jaren nog wel geen
algemene, maar.wel bredere belangstel
ling te constateren onder de gerefor
meerde hervormden voor de evangeli
satie, waaraan de bond richting en
steun geeft.
BOVEN: Dit is tien procent Van d
bevolking van Vlierden, de harmonie
„Wilhelmina". Trots in. de nieuwe uni
formen staan de mannen en de éne
vrouw opgesteld. Hierop heeft men
veertig jaar gewacht.
-#• LINKS: Welke Nederlandse vader
heeft vier zoons, die meespelen in de har
monie? Schoolhoofd, en voorzitter van
„Wilhelmina", de heer N. P. van Driel,
kan zeggen: Ik! Hier zit hij, met links
Paul student H.TSJ, in het midden Jan
(bijna ondertvijzer) en rechts Toin (gym
nasiast). En zoon Piet? Afwezig.
WORMERVEER (ANP) Bij een
felle brand, die uitbrak na een hevige
ontploffing is gistermorgen de papier -
warenfabriek van A. Dekker Pzn. aan
de Weverstraat in Wormerveer in de
as gelegd.
30
Het was me gisteren een op
recht genoegen een paar vreemde
lingen de kleine dienst te kunnen be
wijzen, door dit huis te uwer be
schikking te stellen, maar ik begrijp
volkomen, dat u onder de gegeven
omstandigheden ons contract wenst
te verbreken
Justus, die eindelijk de gelegen
heid kreeg van zijn kant ook iets in
te brengen, maakte deze ten nutte
om in welgekozen woorden duidelijk
te maken, dat hoezeer hij en zijn
vrouw door het gebaar van die nacht
geschokt waren dit nog niet be
tekende. dat dit een tegenzin bij hen
had gewekt tegen de belofte van
comfort, die Aros Killee bood. Nu
inspecteur Wood er geen bezwaar
tegen maakte wanneer de Reizigers
het huis bleven gebruiken.
„We zouden het betreuren", eindig
de hij, „reeds zo spoedig afscheid te
moeten nemen van een omgeving,
waarmee we vanmorgen op een wan
deling door het bos kennis hebben
gemaakt, en waarvan we de schoon
heid buitengewoon waarderen."
Hij hield zich of hij de uitdrukking
van verbazing op het gezicht van
Grant niet zag. nam afscheid van
de nu van vrolijkheid en vriendelijk
heid overbruisende Wood, die zijn
laatste maatregelen ging nemen vóór
zijn terugkeer naar Aviemore en no
digde zijn huisheer uit te blijven
lunchen. Toen het gebrom van mo
toren verkondigde, dat de rust in het
boshuis voorlopig was weergekeerd,
verzocht Justus zijn vrouw Roslyn in
structies te willen geven voor het
bereiden van de lunch. Celestine,
lang genoeg met haar aktieve echt
genoot gehuwd om te doorzien, dat
hij met Willie Grant alleen wilde
zijn, glimlachte begrijpend en ging
naar binnen.
„Ik zag", begon Reiziger, toen de
twee mannen alleen waren, „dat u
mijn verklaring hier te willen blij
ven bevreemdde. Het zou in de re
de hebben gelegen, dat twee oude
re mensen na het ontstellende voor
val zo spoedig mogelijk ergens an
ders een onderdak hadden gezocht.
Maar, afgescheiden van de aantrek
kelijkheid der omgeving, is er nog
èen andere reden, die tot mijn be
sluit Aros Killee nog niet te verla
ten heeft bijgedragen. Het is u be
kend, dat ik een groot deel van mijn
leven nauw betrokken ben geweest
mm i
"door W! H. vap Eemlandt
bij de studie van misdrijven. De
daardoor gevormde gewoonte om in
verwarrende omstandigheden de
waarheid te willen ontdekken, schudt
men niet van zich af. wanneer men
als advokaat in strafzaken afscheid
heeft genomen van zijn beroep. U
zult begrijpen, meneer Grant, dat de
drie, vooralsnog onopgehelderde ge
beurtenissen, die aan dit huis ver
bonden zijn, in hoge mate mijn be
langstelling hebben geprikkeld. Uw
vader kwam op een voor Macgoullie
onbegrijpelijke wijze aan zijn einde.
Als gevolg van zijn plotselinge dood
kon hij "geen orde op zijn zaken stel
len en een groot vermogen, dat hij
goed verborgen schijnt te hébben, is
onnaspeurbaar gebleken. En thans is
uw familie opnieuw getroffen door
een ernstig verlies, dat gezien het
feit, dat uw broer werd gedood in de
kelder van dit huis zonder de re
delijkheid geweld aan te doen in
verband kan worden gebracht met
het zoeken naar de onvindbare schat.
U zult mij niet ten kwade duiden,
dat het door die drie voorvallen op
geworpen probleem mij er toe prik
kelt te beproeven hierin klaarheid te
brengen. Ten genoege van de poli
tie hebt u aangetoond niet de hand
te hebben gehad in de moord. "Ik
mag dus aannemen, dat ook u niets
liever wilt dan deze te zien opgehel
derd en derhalve bereid bent uw
medewerking te geven bij mijn po
gen een bevredigende verklaring te
vinden. Is deze laatste veronderstel
ling juist, dan zou ik u willen ver
zoeken mij in vertrouwen te nemen
en mij enige punten toe te lichten,
waarover Macgoullie hoezeer een
vertrouwde van uw vader mij
niets kan vertellen."
Justus, tevreden over d*e heldere
wijze, waarop hij in een vreemde
taal zijn standpunt had uiteengezet,
beschouwde zijn metgezel met een
welwillende blik. Willie Grant leunde
diep m gedachten in zijn stoel ach
terover en hield de ogen op het ver
re uitzicht over de vallei gevestigd.
Blijkbaar wikte en woog hij de be
doeling van zijn huurder. Toen hij
bedachtzaam begon te spreken be
steedde hij evenveel zorg als de Hol
lander aan de duidelijkheid van zijn
uiteenzetting.
„Toen ik nog' geen vierentwintig
uur geleden bij toeval kennis maak
te met. u en uw vrouw, bood ik u
•het- gebruik van dit huis aan. opidat
ik geen moeite had in u beiden een
pair betrouwbare, verstandige men-
isen. te herkennen. Zeker zou -ik udet
'willekeurige vreemden mijn aanbod
hebben, gedaan. En even zeker zou
ik met'ge-en woord over Aros Killee
hebben gerept, wanneer ik ook maar
enig vermoeden er van zou hebben
gehad, dat hier iets zou kunnen voor
vallen, dat uw rustig verblijf zou
verstoren. Ik hoop, dat u dit van mij
zult willen aannemen. Toen ik af
scheid van u nam. meende ik een
voor beide partijen aantrekkelijke
zaak te hebben beklonken en ik ver
wachtte niet anders, dan dat ik u na
afloop van uw verblijf nog eenmaal
in Inverness zou ontmoeten en dat
wederzijds een prettige herinnering
aan onze transactie zou blijven be
staan. Dat is de reden, waarom ik
u geen bijzonderheden vertelde over
vaders dood en ook de schat van het
boshuis, zoals ze hier in de buurt on
ze onvindbare erfenis noemen, niet
ter sprake bracht. Uit wat u zegt.
blijkt mij, dat Macgoullie u inlichtte.
(Wordt vervolgd)
^(mimiuiiuiimimiin
deze maand precies veertig jaar voor
zitter van „Wilhelmina" is. „We moes
ten een instructeur hebben en we
vonden die in een winkelier uit Asten.
Voor een rijksdaalder in de week kwam
hij twee repetities geven in een café.
H. van den Boomen heette hij."
O Met heel veel yver ging Vlierden
repeteren en men had enorm veel
plezier. Men kreeg een fanfare die
veel herrie maakte, op een buitenge
wone manier met het bier en de borrels
overweg kon, maar muziek was er niet
te horen.
„Ja, en toen werd Van den Boomen
ineens stationschef in Heerlen en we
zaten zonder instructeur", vertelt de
heer Van Driel. „We kregen een
beroeps-musicus, een beste mens, maar
nooit op tijd. Ik ben onderwijzer en
begin dus altijd op tijd en ik kon het
niet hebben. Als'jij de Volgende keer
niet precies volgens de afspraak be
gint, dan, begin, ik, zei X- Hij w^s er
op tijd, maar ging buiten voor het
café zitten praten. Toen nam ik de
dirigeerstok en begon. Heb je mij niet
meer nodig?, vroeg hij. Nee, zei ik, ga
maar. Dat was in die tijd een soort
revolutie en weer zaten we zonder
dirigent."
Voor de vierde keer worden op dit
avondlijke uur, terwijl de geschiedenis
van Vlierden van dertig en veertig
jaar geleden door de kamer rolt, de
koppen met koffie gevuld door de
dochter des huizes. „En toen kwam
Fransen, Th. Fransen, die nu al vijf en
twintig jaar onze dirigent is en dat
steeds zonder beloning doet."
,,Hij had geen muzikale opleiding
gehad en hij wist er niks van", aldus
voorzitter Van Driel. „Maar hij kon
goed met mensen omgaan en hij durfde
alles. En zoals hij het deed en doet is
het het succes van onze vereniging
geworden".
Er worden nu minder borrels ge
dronken door de Wilhelmina-isten dan
in de tijd van Van den Boomen. Er
zijn nu driehonderd donateurs van de
muziekvereniging, er is voor 17.000
gulden aan instrumenten, voor 15.000
gulden aan uniformen en een eigen
muziekkiosk van 5000 gulden. Het jong
ste lid is 15 jaar, het oudste 59 en dat
Is voorzitter Van Driel. „Ik geloof dat
nergens voorkomt wat hier is gebeurd,
dat je vijftien mille krijgt zonder te
vragen", zegt hij.
Ja, dat slaat op die uniformen. Daar
moet iets aan gedaan, aan dat 40-jarig
bestaan deze maand van „Wilhelmina"
(een van de weinige van de ruim dui
zend harmonieën in Brabant), die aan
gesloten is bij de (neutrale) Konink
lijke Nederlandse Federatie van Har
monie en Fanfare Gezelschappen, om
dat de pastoor veertig jaar geleden
„tegen" was-. De huidige pastoor hele
maal niet, die is „hardstikke voor".
Die uniformen, dus. „Die kosten
geld en we schreven gewoon een brief
aan Onassis. Met foto's van Vlierden.
Na drie dagen antwoord. Hij kon het
niet doen, want er werd hem zoveel
gevraagd. En hij stuurde de foto's net
jes terug ook. Dat had hij helemaal
niet hoeven doen, die goeje mens, want
we hebben er nog genoeg", zegt school
hoofd Van Driel, die ook voorzitter is
van „Wilhelmina", leider van de Tuin
en Erf-wedstrijden, leider van de Ka
merplantenwedstrijd, bestuurslid van
de Jonge Boerenstand, bestuurslid van
de Boerinnenbond en daarom eigenlijk
geen avond thuis te vinden.
„Maar de Nederlandse Onassis is ge
komen, zomaar, ineens", vertelt; hij.
„Ik mag zijn naam niet zeggen, want
dat wil hij niet, maar we kregen Ineens
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De aftrek van de
A.W.W. van de buitengewone pensioe
nen 19401945 zal worden verzacht
tot tachtig procent, zo stelt minister
Toxopeus de Tweede Kamer voor.
Tot nu toe is het zo dat een weduwe
die buitengewoon of weduwenpensioen
19401945 ontvangt en ook in aan
merking komt voor het A.W.W.-pen-
sioen, deze uitkering geheel in minde
ring ziet komen op het buitengewoon
pensioen.
De minister vindt deze 100 procent
aftrek te rigoureus, aldus schrijft hij in
zijn toelichting. Hij stelt voor de aftrek
te beperken tot 80 procent, zodat met
ingang van 1 oktober 1959 ie pen
sioenen van de oorlogsweduwen en
-wezen zullen stijgen met 20 procent
van de A.W.W.-uitkeringen.
Af Mevrouw A. Funia-Faber is het enige
vrouwelijke lid van „Wilhelmina". Ze is
volbloed Friezin en in Vlierden woont ze.
in een salomvagen. Haar man is veel op
reis en wanneer ze ging teerhuizen zou ze
hem misschien wel meer zien. „Maar ik
uil in Vlierden blijven, omdat ik zo graag
meespeel
en ongevraagd vanuit eigen
geld voor de uniformen".
En daar stappen'de Wilhelmina-isten
dan sedert een handvol dagen trots in
het rond. Niet voor niks trots. Want
„Wilhelmina", begonnen in de tweede'
afdeling, sloeg de eerste over, kwam
in „Uitmuntendheid", toen in de Ere-
afdeling, .haalde'er twee keer een eer
ste prijs, rolde in de Vaandelafdeling
en kreeg in 1958 de hoogste onder
scheiding: het Vaandel. „Nu nog de
wimpels en daar gaan we dit jaar aan
werken", vindt de voorzitter.
En daar zijn ze het allemaal in Vlier
den over eens. De postbode en de bus
chauffeur, de fabrieksarbeiders en de
boeren, de bedrijfsleider, de onderwij
zers en de procuratiehouder. „Ja, en
de twee ingenieurs ook. Zoek dat maar
eens ergens, zo'n klein dorp als Vlier-
den, twee ingenieurs. Dat is veul".
Veertig jaar „Wilhelmina" deze
maand. En veertig jaar voorzitter van
de muziekvereniging, de heer Van
Driel. Ze hebben er allemaal goede zin
door, in Vlierden. En ze vertellen met
smaak nog over de gebeurtenis van
dertien jaar geleden, om te laten zien
hoe sterk „Wilhelmina" wel is.
Dat was in 1947. De weg van Vlier-j
den naar Deurne lag al maanden open
en „Wilhelmina" zou op Koninginnedag
in Deurne spelen. „Maar als gullie niet
aan de weg begint, komen wy niet bla
zen", zeiden ze in Vlierden. „En op
Koninginnedag, toen iedereen vrij had,
waren de gemeente-arbeiders aan de
weg bezig en wij zyn 's avonds gaan
blazen".
En de gezichten glunderen nóg. In
Vlierden.
paul-,die R&ASVe<?s\e/?in& i
Moer ee nu waw,.,.,
E^AF^aviesï 7D?pktvSOP
WEKEN/ UKfcrCi
ZORGgtl, I j
'J X
HAR Ry, WIL JU DIEVBRSie-
ring EVEM we&HAL&N-zeJ
BRENGEN onóeluX
voor
- - mek/VJ?,
Heb WIMplÊ- HAAL JU PlB
Rommel 'es we&--2ê
beect&e-ff ongeluk/
door
|IIIIIIIHIIinillllilllll||||||||||||i|||||||||||||j|||||il||||fl||||||||||||||||||l|||||l||||||ll|||||HIIIIIIIIIIIIII|JIIII|llllll!lllllllll!Hlllilllllll!lllllilllllllllllllllllllllilllll||ll|HlllllllllllllllllllltnillllllllllllllllllllllllllllHlii
Rhododendrons kunnen het in deze
tijd van het jaar wel eens droog krij
gen en dan is dat dikwijls een gevolg
van watergebrek; giet er eens eenmaal
per week een emmer water bij. Overi
gens behoeft het niet alleen waterge
brek te zijn; best mogelijk dat de strui
ken in totaal verkeerde grond staan.
Ze hebben een veenachtige en kalkar-
me grondsoort nodig en in kleigrond
doen ze het niet best. De plantgaten
dient meh daarom te vullen met veen
grond of met een mengsel van turfmolm
en oude koemest en tuingrond.
Beroepen te Middelburg: fvac. W.
Dijckmeester): H. Snoep te Naarden.
Aangenomen naar Nijkerk, tweede be-
i roep, toez.Jac. van Dijlk te Garderen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te IJlst: J. W. Broersma,
kand. te Groningen.
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen te Rijnsburg: J. G. Meijer
te Pernis.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt voor Rijssen; Ohr. van Woe«-
tijne te Barneveld: voor Almelo-Enter:
j A. Vergunst te Rotterdaom-C.
20. „Die kereis schijnen er nogal ze
ker van te zijn, dat ze nog eens de
kans krijgen om die brulbol in te pik
ken!" mompelde Kappie, de verdwij
nende spionnen naogend. „Afijn.... dat
zal voor een deel afhangen van de he
ren in Lutje wier!"
1 Dit zeggend vouwde hij het telegram
I open. dat hem kort tevoren op zo'n- on-
gewone wijze was overhandigd.
..DRAGEN U OP KUNSTMAAN
VEILIG NAAR LUTJEWIER TE
BRENGEN STOP begon hij te Ie-,
zen. „STAND VAN INSTRUMENTEN'
UITERST BELANGRIJK STOP HOUD
KUNSTMAAN DAAROM IN BRAND
GAST STOP WEES NIET ONVRIEN
DELIJK TEGEN MAN IN DUIKBOOT
DAT IS DE UITVINDER PROFESSOR
DUBBELSTER STOP...."
„Ziezo,nou weten we tenminste
luit welke hoek de wind waait!" zei
Kappie bij zichzelf, terwijl hij naar de
Kraak terugkeerde. „Geen geknoei aan
1 de klokjes van dat ding, brandkast op
slot houden en vrindelijk zijn tegen die
snuiter met zijn duikboot Dat eer
ste zal wel niet zo'n toer zijn. maar,
die professor Dubbel-eh, dinges heeft
zich niet meer laten zien. Daar kan ik
dus moeilijk vriendelijk tegen gaan
doen".
Merkwaardi" genoeg werd juist op
dat moment .ofessor Dubbelster, aan i
boord van de Kraak, door Okki ver-,
rast, terwijl hij stiekum aan het slot,
van de brandkast zat te prutsen...
Driewegen spaarde weer
tien mille in april
DRIEWEGEN. Bij de spaarbank
van de Coöperatieve Boerenleenbank
werd in april ingelegd 99.456.71 en te
rugbetaald 88.563,32. Het totaal bedrag
aan spaargelden' kwam hierdoor on
3.139.582.19. Er werden vier nieuw!»
boekjes verstrekt.