Hartverwarmende stunt
van de Britten
■7 tH Ndl
De schorpioen
NIEUW SPAANS ETENTJE Lintjesregen
Als er een man
was geweest
Uitbarsting, die
al lang in de
lucht zat
LEVENDE
OUDHEID
.MelsMzT
DIE uitbarsting kwam onverwacht, midden
in de nacht. Door de verlaten straten
wandelde Frits van de Water terug
naar huis. Onder zijn schoenzolen knerpte de
bevroren sneeuw. Boven zijn hoofd stonden
sterren aan de diepblauwe nachtelijke vries-
hemel. Een klok sloeg half twee.
Grote verscheidenheid
hij militaire défilé
Waarom geen foto
van Tonnie?
Braad ze bruin
Uitje
Zaterdag 30 april 1960
Pag. 15
HET wordt onrustiger in de wereld. Duitse duikboten worden her
haaldelijk in de Noorse kustwateren gesignaleerd. De Russische
druk op de verdedigingslinie in Karelië wordt sterker. Duitse
toestellen vliegen over ons land, waar de benzine duurder is gewor
den, het opperbevel in andere handen overgaat en de regering besluit
tot de bouw van vijf slagkruisers voor Indië. En de vorst houdt maar aan;
schepen liggen ingevroren in het IJsselmeer en de Elfstedentocht met
haar vijf winnaars is de zwaarste die ooit is verreden.
De onrust vindt haar weerslag ook in de kring van vrienden en be
kenden van Frits van de Water, de hoofdpersoon in de reeks van ge
beurtenissen gedurende de mobilisatiewinter 1939'40, die wij hebben
aangeduid als het voorspel van de oorlog.
De belevenissen van deze denkbeeldige Nederlander, secretaris van
de directie van een Rotterdamse rederij, worden beschreven in een
serie schetsen, waarvan de hierna volgende de vierde is. Deze omvat
de periode van half januari tot half februari 1940, een kentering in de
voornemens van Van de Water na een nogal woelige tijd die is te be
schouwen als de weerslag van het internationale gebeuren op het
persoonlijke leven van iemand die toen iets verder keek dan zijn neus
lang was.
Donderdag 1 februari 1940
Ik verwaarloos mijn dagboek schromelijkBoven
dien heb ik gemerkt dat ik er de laatste tijd alleen
maar oorlogsgebeurtenissen en verder wat per
soonlijke feiten in zet. Van mijn werk komt er
nauwelijks een letter in. Maar ik heb nu het
dagboek iHtn Samuel Pepys gelezen en daar staat
nu ook niet zoveel van zijn werk in. Ben dus in
goed gezelschap.
Het is de laatste twee weken een gekke tijd,
met een paar dolle avonden waarvan maar niets
te vermelden. Jannie heeft een poosje bij Rie
gelogeerd en daaruit is eigenlijk alles voortge
vloeidmaar dit was haar schuld niet.
W e beleven zo langzamerhand een strenge win
ter. De binnenvaart ligt stil. Op het IJsselmeer
zitten schepen in het ijs vast. Pergisteren is de
Elfstedentocht verreden. Jan de Moor deed ook
mee, maar hij heeft het bij lange na niet gehaald.
Er tvaren honderden uitvallers tengevolge van de
harde wind. Hij was dus gisteravond even bij ons
om te vertellen hoe erg het was.
Aan de Noorse kust is het niet pluis. Er zijn
daar al verscheidene malen Duitse t -boten waar
genomen die de territoriale noteren schenden. De
Noren zijn al net zo neutraal als wij en kunnen
dus ook niet t eel anders doen dan protesteren,
wat niets uithaalt. W ij hebben al tweemaal Duitse
vliegtuigen boven ons land gehad, op 19 en daarna
22 januari. Churchill heeft weer eens gezegd waar
het op staat: de neutralen buigen zich nederig en
vreesachtig voor het geweld e/i, het dreigement
van de Duitsers.
NEDERLAND is in die dagen de „witte
wereld" waarvan het oude kinderliedje
spreekt, maar deze winter is zo hard en
langdurig dat men er na een paar weken al
lang genoeg van heeft. Ook Frits van de Wa
ter die na de eerste sneeuwpret steeds min
der oog krijgt voor de vreugden van de win
ter,. daar hij op zijn dagelijkse tocht naar
het rederijkantoor in Rotterdam slechts de
snerpende wind. sneeuwjacht of hagel op zijn
bijna onbegaanbaar pad vindt. Het is een
tijd om binnenshuis te zijn, rond de fel op-
opctftrttfp Iraphpl
Maar de Van de Waters beleefden juist een
rumoerige tijd. Frits liep rond met het plan
om zijn directie te vragen hem naar Londen
te sturen, waar de rederij over enkele weken
een filiaal zou oprichten. Hij voelde een bij
na onbedwingbare, avontuurlijke lust om er
heen te gaan, maar durfde er niet goed met
Anneke, zijn vrouw, over te praten. Alles
wat er in de wereld voorviel wakkerde zijn
onbestemde vrees dat er wat zou kunnen ge
beuren aan.
Hij kwam er niet verder mee dan dat hij
slechts kon vaststellen dat hij weg wilde,
zonder te kunnen beredeneren waarom pre
cies. Zijn vriend, de journalist Herman van
Dinter, was telkens weg en hij benijdde hem
er soms om, terwijl diens vrouw Rietje er
daarentegen onder leed en in Frits juist de
man zag die volgens haar in staat was om
de gebeurtenissen onder ogen te zien.
Zo was er tussen deze twee een toenade
ring gegroeid, maar deze was een verstand
houding die voortvloeide uit een wederzijds
zoeken naar steun. Avonden lang werd in de
ze winterse tijd gepraat, men zocht elkander
op. stampte af en toe willekeurig een wild
feest uit het niets en keerde de volgende dag
terug naar de gewone gang der dingen die
men al maanden lang aanvaardde: een oor
log die zich buiten de grenzen voortsleepte
zonder dat men er hier in ons land veel
van merkte.
Slechts degenen die de oorlog ook voelden
als een dreiging, zwegen op bepaalde ogen
blikken. Andere mensen, voor wie het alle
maal alleen maar ver weg was, de U-boten
op de oceaan, de witte strijd in Finland, de
vliegtuigen boven ons land, het gebruikelijk
geworden bombardement tussen de Siegfried-
linie en de Maginotlinie, déze mensen praat
ten erover, maar al die dingen waren voor
hen niet meer dan berichten uit de krant.
Er was weinig nodig om de ene uitgaans
avond na de andere te maken: Jannie Kraan
was overgekomen uit Harderwijk waar haar
man als tandarts onder dienst was en zij lo
geerde bij Rie van Dinter. Frits en Anneke
hadden deze beide ongestorven weduwen",
zoals zij na twee dagen al werden aangeduid,
op een avond meegenomen naar de Hylke-
ma's en zo zag de ontvankelijke Bernard Hyl-
kema plotseling de Noorse droom, welke hij
maanden geleden onverwacht bij de Van de
Waters had beleefd, in zijn eigen huis ver
schijnen. De rijzige blonde Jannie had des
tijds een diepe indruk op hem gemaakt en
nu zij zijn gast was moest deze vreugde wor
den gevierd.
Laat op de avond trok het gezelschap naar
Rotterdam, naar Pschorr en daarna naar de
Cosmopolite, waar Bernard ontdekte dat er
in die nuchtere scheepvaartman Van de Wa
ter toch wel meer stak. Men had kennissen
ontmoet, tafels werden bij elkaar gescho
ven. er werd gedanst en toen Frits en Ber
nard toevallig samen kwamen te zitten, werd
het onderwerp van gesprek als 't ware van
zelf wat ernstiger.
Bernard wilde weten hoe Frits over de
NSB-ers dacht en daar wilde Frits dan wel
het zijne van zeggen. Maar daar bleef het
niet bij. Het gesDrek ging verder over de
Duitsers, de dictatuur, de democratie en na
een kwartier hadden de dichter en de zaken
man elkander gevonden.
Ik zal je zeggen, zei Frits, dat ik ge
loof dat als er hier een sympathieke vent was
geweest die een soort verlichte dictatuur
voorstond, maar dan een aanvaardbare fi
guur met enige greep op het volk, iemand
die het verstandig en op z'n Hollands had
aangepakt, niet met uniformen en zo, nou dan
had zo iemand een goede kans gemaakt.
Als zo'n vent wat aan de werkloosheid had
kunnen doen en geen gekkigheid had uitge
haald, had hij heel wat mensen achter zich
gekregen. Je zou eens zien hoe gauw de de
mocratie op haar rug had gelegen en dan
hadden we het nog zelf gewild ook. Maar
dan bedoel ik geen schreeuwende idioot als
Hitier en niet zo'n aap als Mussolini, maar
een typische Nederlander van formaat, die
er kaas van had gegeten om de massa achter
zich te krijgen.
Hylkema zei dat hij geen kaas van poli
tiek had gegeten, maar dat hij dergelijke uit
latingen wel meer had gehoord en er telkens
verschrikkelijk kwaad over was geworden.
Jij moet Menno ter Braak maar eens
goed lezen, moet je beslist doen. Dat i-s nu
de enige man die al jaren lang bezig is om
uit te leggen dat we dit nu juist niet moeten
hebben.
Houd me ten goede, antwoordde Frits,
ik zeg helemaal niet dat we daarheen moe
ten. Bovendien is de tijd alweer voorbij dat
daar enige kans op zou kunnen bestaan. Maar
ik zit in het zakenleven en ik hoor zo hier en
daar nog al eens wat en dan kan ik alleen
maar tot de conclusie komen dat er ook hier
in ons land heel wat vage sympathie voor
een dictatuur zou zijn geweest als Hitier niet
met die oorlog was begonnen. Wie had het
niet over een sterke man? Ik heb zo'n idee
dat je alleen als geheide liberaal of als rots
vaste anti-revolutionair stevig in je schoenen
zou staan. Je hebt het zeven jaar geleden in
Duitsland gezien hoe de nazi's daar over de
socialisten heen konden lopen.
Dat is heel wat anders, riep Bernard,
dat is niet te vergelijken
-r- Zeg, houden jelui nu eens op met die
politiek, viel Jannie hem in de rede. Doe
eens gezellig! Laten wij maar eens dansen,
dan maak je je tenminste verdienstelijk.
Dit was de eerste van een bonte reeks van
ontmoetingen over en weer, avonden die als
ontvluchting dienden, voor de een uit de een
zaamheid. voor de ander uit de onrust. Maar
de dreiging bleef. Ver over de grenzen rom
melde het dreigend.
Dinsdag 20 februari 1940
De Engelsen hebben een prachtige stunt uitge
haald. Een torpedoboot jager, de Cossackis on
verwacht de fjord bij Bergen binnengevallen en
heeft daar 400 Britse krijgsgevangenen van het
Duitse schip Altmark weggehaald. Het was je
reinste zeeroverij natuurlijk om een neutrale haven
binnen te lopen voor zo'n overval, maar behalve
de Duitsers heeft de hele wereld er plezier aan
beleefd. Dit konden alleen de Engelsen maar ver
zinnen! I oor het merendeel waren het krijgsge
vangenen van schepen die door de Graf Spee waren
opgepikt. De Duitsers zijn natuurlijk onmiddellijk
aan het schelden gegaan over schending van het
volkenrecht en van de Noorse territoriale wateren
en Noorwegen heeft ook geprotesteerdmaar dat
doet tiiets af aan het feit dat Engeland een bij
zonder goede beurt heeft gemaakt.
Er is weer een Nederlands schip getorpedeerd
de Burgerdijk van de H.A.L., die hiermee zijn
derde schip al heeft verloren. De U-boten zitten
wel dicht onder de Engelse wal. Dit gebeurde bij
Bishops Rock. Hel is het derde verlies van dit
jaar. Op 15 januari was de Arendskerk van de
V.N.S. al getorpedeerd en vijf dagen geleden is
de tanker Den Haag van de Petr. Ind. Mij. eraan
gegaan. Als we nu nog niet weten dat het Hitier
ernst was met zijn aankondiging van de totale
duikbootoorlogdan Ieren we hetnooit.
En wat voor klappen de haven heeft gekregen
schijnt ook maar als iets vanzelfsprekends te wor
den beschouwd. In de laatste vier maanden van
1939 is het verkeer tot ver beneden de helft terug
gevallen en in vergelijking met dezelfde tijd in
1938 is het minder dan een derde. Dit is natuurlijk
niet vol te houden, maar niemand weet raad en
het enige wat je kunt doen is afuxtchten wat het
gaat worden en dat kan nooit, veel bijzonders zijn.
Het blijft maar koud. In Finland is het nog
erger. Daar zijn de Russen doorgebroken. De
Mannerheimlinie is eindelijk bezweken. Overigens
vraagt iedereen zich af hoe de Finnen het zo tang
hebben kunnen tegenhouden en of de Russen nu
werkelijk niet sterker zijn dan uit deze oorlog zou
moeten blijken.
De benzine is weer duurder geworden en kost
nu l8!/2 cent, dat is anderhalf maal zoveel als in
september. De regering heeft een gedwongen lening
van 300 mille uitgeschreven. Toch wel ly [terend
dat het een gedwongen lening moest worden, want
er is geld. genoeg, maar het wordt vastgehouden
omdat niemand weet tvat het gaat worden. Er is
ook een nieuwe opperbevelhebber, de oude gene
raal Winkelman, die het zaakje heeft overgenomen
van generaal Reijnders. Wat het fijne is, weet ik
niet, maar er schijnt iets te zijn geiveest over de
verdediging van de Peel-linie.
Ik ga niet naar Londen. Eindelijk met Rietje na
een uitbarsting over het plan kunnen praten.
Gelukkig is de situatie thuis nu ook opgehelderd.
Het was eigenlijk, maar een half mens dat
daar liep, een man die maar moeilijk raad
kon schaffen met zichzelf. Het was voor de
burgerman Van de Water maar een lastige
opgaaf om te bekennen dat hij uit vage,
maar zwaar drukkende bekommernis een uit
weg zocht te vinden in een verliefdheid. Ge
zocht had hij het trouwens niet eens.
Het was zomaar gegroeid en hij had het
over zich laten komen. Het was ontstaan uit
het begrip dat er bleek te bestaan tuss«n hem
en een eenzame vrouw, die hij al zo lang'
kende en die hij nog pas zo kort had leren
kennen zoals zij in werkelijkheid was.
Een verovering, dacht hij schamper, maar
hij moest tegelijkertijd erkennen dat het zijn
ijdelheid streelde dat hij nu na zoveel jaren
de vertrouwde was geworden van de vrouw
die hij als meisje onbereikbaar had gewaand.
Hij liep wel met zijn hoofd in de wolken,
maar toch ook nog met zijn benen op de
grond en daarom was Frits helemaal niet
gelukkig.
Hij ging de brug over, waar zijn voetstap
pen luid en j^ol klonken en sloeg rechtsaf.
Op de hoek kwam iemand hem tegemoet en
hij schrok toen hij zag dat het zijn vrouw
was, die langzaam als een slaapwandelaar
ster, blootshoofds en de handen diep in de
zakken van haar mantel op hem af kwam.
Anneke, riep hij en zijn stem was on
bedoeld scherp. Zij stonden stil tegenover el
kander en het was alsof zij uit een beklem
ming was tevoorschijn geroepen.
Waar kom jij zo laat vandaan. Ben je
bij Rietje geweest?, vroeg zij met holle stem.
Ja, ik heb Rietje thuisgebracht en ben
wat blijven praten.
Maar waarom loop jij hier op straat?
Waarom ben je niet Frits hield op om
dat hij voelde dat hij met die vragen eigen
lijk loog. En nu barstte Anneke los.
Denk jij dat ik dit leven uithoud? Dat
ik maar rustig thuis kon blijven zitten, ter
wijl jij bij Rietje zit? Ik weet wel dat jij
beter met haar kan praten dan met mij,
maar daarom hoef jij nog niet te doen alsof
ik niet meer besta en alsof Fransje niet be
staat en alles niet bestaat. Als je dan zo
graag wilt
Toe nou, .laten we nu eerst naar huis
gaan, zei Frits zo kalm mogelijk, hoewel hem
plotseling de rillingen over de rug gingen,
hier op straat kunnen we niet praten. Kom
nu, Anneke, ga mee naar huis.
En thuis, in bed, op de vertrouwde plaats
waar hij de liefste vrouw van de wereld al
zes jaar lang alles had kunnen uitleggen wat
hem dwars zat en benauwde, daar nestelde
een jonge Frits zich naast een opeens veel
oudere en wijzere Anneke, om alles te ver
tellen wat hem de laatste maanden had be
zield.
Hij rook weer alsof het helemaal nieuw was
de ondefinieerbare tinteldende geur van haar
donkere haar. En het hele verhaal van al
zijn opgekropte vermoedens kwam er tenslot
te uit.
Toen het eenmaal zover was gekomen
werd Frits weer in luttele ogenblikken van
een angstige bedremmelde jongen een man
die wist wat hij wilde, daar hij voor het
eerst kon uitspreken wat hem al die tijd op
het hart had gelegen over zijn werk, zijn ge
sprekken met de mensen die over een deel
van de situatie konden oordelen, zijn plan
nen om weg te gaan uit dit kleine hoekje van
het continent omdat hij voelde dat het werd
Het bleef maar koud in het mobiliserende
Nederland. IJs, en nog eens ijs. Het leek
wel of de natuur zich aanpaste bij de kille
sfeer van angst, die heerste. (Foto's Rijks
instituut voor Oorlogsdocumentatie).
bedreigd, zoals de schepen onverwacht wer
den getorpedeerd en de Joden waren vervolgd.
Maar alsof hij iemand anders dan zichzelf
moest overtuigen, brak hij die plannen weer
af. Almaar redenerende in het nachtelijk duis
ter bouwde hij de stelling op dat hij hier
hoorde, bij zijn werk en thuis. Anneke was
in slaap gevallen, maar dat merkte Frits pas
toen hij haar iets vroeg. Maar het deerde
hem niet.
Hij was uitgepraat en een uitgepraat man
is een tevreden man. Maar toen hij zich om
draaide bedacht hij dat hij op zijn beurt An
neke helemaal niet had gevraagd naar haar
gevoelens voor die Bernard Hylkema. Hij
kreeg de kans niet om het te vragen, omdat
hij insliep.
Merkwaardige apparaten werden bij de verdediging van Nederland ingeschakeld.
Nadat grote stukken Nederland onder water gezet waren kwam de vorst en werd de
gordel van water begaanbaar. Het leger sneed met ijszagen op trucks gemonteerd ba
nen uit het ijs.
FLK land heeft zijn bezwaren op
twee, vier, zes en acht poten.
Hollands grootste hinder wordt ge
vormd door tweepotigen, die het
door hun menigte, hun dicht op
elkaar geboutucle steenachtige, meest
afzichtelijke nesten alsmede door
het lawaai en de stank hunner uit
vindingen onbewoottbaar dreigen te
maken. Voor velen biedt Zwitserland
het bezwaar van de grote viervoe
ters, die met een bel om hun nek
dwars over het pad staan te kwijlen
en alleen bereid zijn te wijken voor
iemand, die binnen het bereik van i
hun griezelige horens durft te komen
waardoor voor uele. vooral urou-
welijke toeristen menige wandeling
vergald is.
En dan de zesvoelers! Hebt u de
middernachtzon gezien? Zo ja, dan
hebt u, reiziger van het barre noor
den, geboft, want het merendeel dier
hyperhebzuchtigen, die vierentwin
tig uur zon per dag wensen, kan dit
verschijnsel niet zien, omdat hun ge
zichten zó gezwollen zijn van de
muggebeten, dat hun ogen dicht
zitten.
Maar nu het zuiden! Sedert de
Amerikaanse DDT-campagnes zijn
er geen wandluizen meer (tenmin
ste niet op die plaatsen, waar toe
risten komen), is het aantal vlooien
uiterst beperkt, zijn de mieren niet
erger dan elders en tevreden zet u
zich op een lekker warmgestoofd
muurtje van losse stenen neder.
Spelenderwijs tilt u een steen op en
u springt meteen met een kreet van
afgrijzen overeind: een afzichtelijk
dier met grote uitstaande scharen,
zelf 3 a 5 cm lang. uitlopend in een
griezelige dunne, beweeglijke stekel,
scharrelt razend snel weg: u hebt
uw eerste schorpioen gezien. Zelfs
dappere krijgers raken louter door
de aanblik ervan door een onwille
keurig sidderen bevangen. En talrijk
zijn de lieden, die nooit meer op iets
van steen willen gaan zitten, omdat
ze letterlijk elke seconde de giftige
steek in hun zitvlees kunnen ver-
wachten.
TOIJ de Grieken was de schorpioen
ook niet populair, men had er
dezelfde afkeer van als wij. „Pas op
voor de schorpioen onder elke
steen", zeggen ze, zoals wij over een
addertje onder het gras" spreken.
Of: „Je maakt de achtpotige schor-
piden wakker" zoals ons: Slapende
iiiilHiiiiililllliiiiiiiHiiiliiiiililiiiiiiiilliimiiiitiililiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitniiiiiiiwiiii mini li min ii iiifiniiiiiiiiiiiiiiiiitiii inruim nu in uit
honden wakker maken". En ze had
den alle reden: was niet eens de
grootste reus het slachtoffer van het
gif van zo'n klein diertje geworden?
Die reus was Orion (klemtoon op
de i), de geweldige jager, een we
zen uit de mythologie. Wat wordt er
niet van hem verteld: hij was de ge
liefde van de rozenvingerige godin
van de morgenstond, de achtervol
ger der schuwe nimfen, jager van
de Grote Berin, het wild voor zich
uit drijvend, zwaaiend met zijn on
breekbare bronzen knots; volgens
sommigen ook een waterreus, die als
Gulliver door de zee kon waden van
eiland tot eiland, en de voorloper
van onze havenbouwspecialisten als
bouwer van de grote pier van Mes-
sana, het tegenwoordige Messina.
Deze geweldenaar was eens op
jacht op Kreta, samen met de jacht-
godin Artemis en haar moeder Leto.
Wat ze deden was geen jagen meer,
het was slachten, het u>as geen mooie
sport meer, maar een bloeddorstig
vermaak, waar de dierenbescher
ming nu eens terecht bezwaar tegen
zou hebben gehad. De dierenbe
scherming was toentertijd in nog
krachtiger handen dan tegenwoor
dig: Moeder Aarde zorgde er zelf
voor. Ze stuurde een /linke schor
pioen tussen de stenen vandaan, die
Orion in zijn voet stak. Zo werd het
grootste door het kleine overwon
nen: Orion stierf door vergiftiging.
LIET hele geval werd door de goden
aan de hemel gezet: Orion werd
de reus onder de sterrenbeelden,
zijn trouwe jachthond werd de
Hondsster Sirius, en de schorpioen
kwam vrijwel recht tegenover hem
aan de andere kant van de hemel,
met het resultaat, dat ze elkaar ach
tervolgen: als de Schorpioen opkomt,
gaat Orion onder, en omgekeerd, net
als in het raadselrijmpje van de mo
lenwieken: „Vier ouwe wijven, die
konden elkander niet krijgen
Het sterrenbeeld de Schorpioen,,
het achtste teken van de dierenriem,
is eigenlijk een te zuidelijk beeléi
om hier duidelijk gezien te worden
en onze horizon is verder ook nog
veel te licht door al het kunstlicht
dat we gebruiken; in zuidelijker
streken is het daarentegen een van
de mooiste. De duidelijkste ster er
van is Antares, een heel grote, maar
weinig dichte ster met rossig licht,
die zijn naam ontleent aan de gelij
kenis van zijn licht met dat van
Mars. de planeet, die naar de Ro
meinse oorlogsgod is genoemd, die
op zijn beurt weer gelijkgesteld
werd met de Griekse Ares. „Tegen
Ares opwegend" zou Antares dan be
tekenen.'
IK zou bij u terugkomen met een nieuw Spaans etentje.hier ben ik dan. Het
regent in ons land, de nostalgie om het zonne-eiland Mallorca bekruipt mij.
Met weemoed denk ik terug aan het gezellige diner daarginds in een eenvoudig
restaurant gelegen aan de zonovergoten Bahi van Cristo. Het eten was er zo
lekker dat ik ijlings de recepten heb gevraagd en ze u nu ga vertellen. Allereerst
was daar dan de
Rollo de ternera con Guisantes: (kalfsrollade met doperwten). Bestel voor 5 per
sonen een dun uitgerolde lap kalfsvlees niet te mager van 600700 g. U rolt
dit stuk vlees straks zelf op! Voor de vulling rekent u 1 gekookte niet te kleine
aardappel, 2 rauwe eieren, 50 g magere ham, 1 eetlepel gehakt groen (liefst niet
alleen peterselie, indien mogelijk ook bieslook, kervel en selderij groen; we moeten
er de „echte" smaak aan proberen te geven) 1 theelepel paprikapoeder, 1 halve
eetlepel zeer fijngesnipperde ui, 1 mespuntje kurkumapoeder (saffraan) en zout en
peper naar smaak.
Klop deze ingrediënten door elkaar
de aardappel is fijngeprakt en de
ham in sliertjes gesneden en bak dit
smeuïge mengsel in een ruime koe-
kepan in bruine boter tot een stevi
ge platte pannekoek. Deze koek
legt u, als hij is afgekoeld op het
stuk kalfsvlees neer. Rol het vlees
op tot een stevige rol, die u vast-
steekt met satépennen of met dun
touw dichtnaait. Een braadslede
staat klaar: de bodem is ingevet met
boter ofvarkensvet. Erop liggen
een paar in de helft gesneden toma
ten en 1 ui waarop u een laurier
blad met 1 kruidnageltje heeft vast-
gestoken.
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG. Het défilé van de
strijdkrachten bij Ede op Bevrijdings
dag zal een grotere verscheidenheid
van wapens en uniformen te zien ge
ven dan sinds de wederopbouw van de
krijgsmacht mogelijk was.
Vierduizend militairen zullen aan het
défilé deelnemen, van die drieduizend
te voet en duizend in vlieg- en voertui
gen.
Adelborsten, mariniers en matrozen
van de Koninklijke marine zullen wor
den gevolgd door marechaussee, cadet
ten en infanterie van de Koninklijke
landmacht. Daarachter komen vijf
squadrons grondtroepen van de Ko
ninklijke luchtmacht en drie detache
menten van de verschillende vrouwen
afdelingen. Het tenue zal variëren van
ceremonieel tot camouflagepak.
Muziek- en tarrDboerkorpsen zullen roet
hun ceremoniële tenue de aanblik ver
levendigen en met hun muziek het mar
cheren vergemakkelijken. Behalve vijf
tien vaandels worden ook vier stan
daarden en de korpsvlag van het voor
malige Nederlandse detachement in Ko
rea meegevoerd. Het terrein van het
défilé, de oude weg UtrechtArnhem,
is een open heideveld zodat een ruim
zicht verzekerd is.
In totaal zullen er 153 vliegtuigen met-
doen, van marinevliegkamp Valken
burg en zes verschillende bases van de
Koninklijke landmacht.
Het gemotoriseerde deel omvat ver
schillende soorten artillerie waaronder
ook een afdeling raketten Honeft John.
Na het zware materieel van de ge
nie (tankdozers, kranen), volgen een
verkenningseskadron van zeven tanks
van het type Chaffee en een tankes
kadron met achttien Centurions.
Het hele défilé heeft een lengte van
vijf kilometer en zal na de aanvang
om half twaalf in drie kwartier langs
de paradecommandant, generaal ma
joor D. C. de Vries, zijn getrokken.
VRAAG AAN MINISTER
Eigen nieuwsdienst
DEN HAAG, Waarom is de Neder
landse televisie niet ingeschakeld bij de
opsporing van het vermiste jongetje
Tonnie Krabbenborg?
De burgemeester van Lichtenvoorde
heeft de minister van justitie om zijn
toestemming tot het uitzenden van een
foto gevraagd, maar de minister zou dat
hebben geweigerd.
Het anti-revolutionaire Tweede-Kamer
lid de heer Meulink heeft de minister nu
gevraagd zijn weigering nader toe te lich
ten. als hij tenminste inderdaad heeft
geweigerd.
In de reeds tien minuten hoog-aan-
staande oven moet nu de rollade
eveneens met vet of boter ingesmeerd
mooi bruin braden.
Dan pas giet u er 1 vol glas witte
wijn overheen en strooit er met be
scheiden hand zout op. U had de
vulling ook gezouten, dus wees voor
zichtig. Vergeet de peper niet. Laat
deze rollade nu in een niet te gloei
ende oven zachtjes gaarbraden. Re
ken zeker 50 minuten voor het gaar-
worden gerekend vanaf het moment
dat het vlees bruin was.
Aardappelen geeft u hier niet bij:
dit is beslist overbodig, wel de Gui
santes: dorperwten. Natuurlijk zijn
voor dit recept wel verse jonge fel
groene doperwten nodig. Maar we
moeten roeie.i met de riemen die we
hebben. .dus nemen we voorlopig
blikdoperwten. Maar we behandelen
ze zo. dat het echt Spaans toegaat
ermee!
Voor 1 pond gedopte erwtjes of
evenveel uit blik nemen we: opnieuw
1 uitje fijngehakt, 1 zeer dun gesne
den peentje, 75 g mager spek even
eens in kleine stukjes gesneden. de
helft van 1 kropsla in julienne gesne
den (sliertjes) zout. een tikkeltje sui
ker en 1 eetlepel olie. Laat de olie
heet worden en doe er dan bij: sp^k,
ui, peen en slablaren. Deze ingre
diënten moeten goudgeel fruiten, me?"
niet. Daar u blik-doperwten gebruikt
laat u dit mengsel in een toegedekte
pan ongeveer 10 minuten gaarstoven.
Dan doet u er de groente bij, schudt
in toegedekte pan alles goed door el
kaar en geeft de groene knikkertjes
de tijd om gaar te worden. Natuur
lijk kunt u hiervoor ook diepvries ge
bruiken en deze in de groentemélange
gaar laten worden.
Als u dit recept eens met verse
jonge doperwten toebereidt dan ko
men de doperwten erbij, zodra de
,,fond van gesnipperde groente" goud
geel is geworden. De doperwten wor
den hierin dan gaargesloofd heer
lijk die Guisantes a la Espagnola.
en daar we in de periode leven van
het malse jonge lamsvlees nog even
m telegramstijl een tip om dit vlees
nu ook eens te verwerken.
Favada Asturiana: reken voor 5
personen 1 pond diepvries tuinbonen
zolang de verse er nog niet zijn
Verder 500 600 g lamsvlees ge-
Vervolg'
J. van der Hout. 's-Gravenzande; D
Jonker, Andijk; H. P. Th. Kolk. Aals
meer: A. J. Mertens, Weert; J van
i der Meulen, BilthovenT Mulder
's-Gravenhage; G. Posthumus, Leeuw-
I arden;E. de Vries, Drachten: F. J Wel
link. Wassenaar; C. J. van Westen. Zie-
rikzee; R. C. Zwaardemaker, Maars-
sen.
Sociale zaken en
volksgezondheid
Benoemd tot ridder in de orde van
de Nederlandse Leeuw:
dr Querid°- voorzitter Nat.
u 6 j voor de geestelijke volksgezond
heid; C. W. van Wingerden, oud-voor
zitter van het N.V.V,dr. J. Spaan
der, directeur rijksinstituut voor de
volksgezondheid.
Bevorderd tot officier in de orde van
Oran je-Nassau
dr B. J. Westerbeek van Eerten, Hum-
melo; A. Breekland, 's-Gravenhage.
Benoemd tot officier in de orde van
Oran je-Nassau
dr. H. W. Mook. Assen; G. F. J. M
Bar, Ubbergen: C. P. H Teenstra,
Blaricum; A. Brester, Amersfoort; dr.
j Houte, Rotterdam: G. C. van den Heu
vel. Rotterdam; mr. H. B. Wildt, Meij-
boom, Overveen; J. G. Ba inck, Eind
hoven; A. P Nossek, Best; I. F. H.
Stuveling, Enschede.
tot ridder üi de orde van Oranje-
Nassau:
W. Ph. Hendriks. Bolsward; dr. M
Sypkens Smit. Hattem; P. J. H. Leith,
mr. H. de Boer, Wassenaar; D, A. van
Maastricht; mej. zr. A. J. C. M Wol-
I tering, 's-Herfcogenbosch; A. A. W.
Holland, te Son en Breugel; S W A
M. de Groot Helmond; A. W van
Nieuwland. Vlissingen; K Ensink. Hil
versum; R. Zegers Veeckens, Blari
cum; G. Hammink. Utrecht; G A
Collignon, Utrecht: C. L. M. Snepvam
gers, Breda; H. Hindriks, 's-Gravenha
ge.
Maatschappelijk werk
Benoemd tot officier in de orde van
Oran je-Nassau:
^,r' cF: van Loon. 's-Gravenhage:
P. Schaberg. Schiedam; mr G. R. ba
ron van Voorst tot Voorst, Zwolle.
tot ridder in de orde van Oranie-
Nassau:
F. A. Beemer, Hilversum; mevr. E.
G. van den Berg-Lindenboom, Rotter
dam; P. C Chambille. Maastricht; B.
Fels, Haarlem; B. Herderschee, Am
sterdam; mevr. J. A. Israël-Maas,
<£oes; A. T. de Jong, Leeuwarden; J.
E Lioni, Rotterdam; mej. R. E Lun-
ter (mère Maria Damiana) Maas
tricht, mevr. C. M. Middendorf-Hen-
sen, Rotterdam; ds. J. Uneputty. Roer
mond; J. de Vries, Amsterdam; G.
Chr. Vroegh, 's-Gravenhage; mevr, H
G. M. Wichers-Dutilh, Rotterdam
schikt voor ragout en in niet te grote
te blokjes gesneden. 1 in plakken ge
sneden grote ui. 1 mespuntje tym
en basilicum met 1 eetlepel gehakte
peterselie.
In 3 eetlepels olie braadt u de
stukken lamsvlees goudbruin en doet
er alle andere ingrediënten behalve
de tuinbonen bij. Laat dit vlees gaar
stoven. doe er ongeveer 50 s boter
bij Ongeveer 10 minuten voor het
opdienen komen de tuinbonen en wat
zout erbij. Laat alle ingrediënten
smeuïg en gaarworden en dep. neer
de ragout m een warmgezette schaal
Maak af met een glas droge port
serveer met warme broodjes erbij'
Meer niet. Mag ik u met deze Spaan
se eulmaria een smakelijk eten toe
wensen en.... tot de volgende keen
MICKY VVOODHOlïSB
A
