Schat
SrofidlIeC
DE NATUUR
KAPPIE EN DE KRIELKUNSTMAAN
P. W. RUSSELS
Jack
Dunkley
Raad savend a Kapel le Ook fietswedstrijd
in en om uw huis
Uit de kerken
0
Donderdag 28 april 1960
ZEEUW SCH DAGBLAD
Pag- 2
Zwammerdam
Zwammerdam
ZWAMMERDAM heeft ons geroepen. Voor het eerst. En wij
zijn gegaan. Ook voor het eerst. Wij zijn ontvangen door de
burgemeester, twee wethouders, een gemeentesecretaris,
de dokter, een secretearesse, enkele ambtenaren ter gemeente
griffie en schalen vol bitterballen. In de Nutsspaafbank, die
vlak bij een rijdende patatkraam ligt. „Zwammerdam is een
rustpuntje in de Rijnstreek en we zijn blij dat u hier bent", zei
toen een van de wethouders.
hij gistermiddag in
de XutRspaarbank van Zwam
merdam, burgemeester G.
van Robben de Rrnyn. En wij
hebben bem hier op deze pa
gina een blik laten werpen op
zijn eigen dorp, zoals het ge
weest is in de lijd, dat een
boekwerkje meldde: „Reisge-
legendheeden: Zyn de gewoone
Marktschuiten op Amsteldam,
Gouda, Rotterdam, den Haag
en Leyden. enz. en terng. - Her
bergen en Logementen: Vind
men hier verschelde, waarvan
d« voornaamste het Rechthuis
is".
14
„Goed, maar haast je, Roslyn. En
laat hier een kattebelletje voor je va.
der achter,, dat hij onmiddellijk naar
het huis moet komen, wanneer hij
terug is."
Nauwelijks had Justus zich bij de
wachtende Celestine gevoegd, of Ros
lyn klopte reeds op de achterdeur.
Hij liet haar binnen. Eén snelle blik
op het door Reiziger een weinig op
geheven gezicht van de dode was voor
Roslyn voldoende. ,,Davie Grant!"
Ze drukte de tot vuisten gebalde
handen tegen haar borst en zag het
echtpaar met starre schrikogen aan.
„Wat!? De eigenaar van het ho
tel?" Het was Justus of het noe
men van de naam de vermoorde
plotseling tot een intieme relatie
van hem maakte.
Roslyn knikte met een star gezicht.
Ze maakte een wild gebaar en ver
dween met een sprong uit de kamer.
Even later hoorden zij haar voet
stappen over het terras gaan en het
kraken van takken, waar ze langs
het smalle voetpad door de struiken
naar het meer afdaalde.
„Er komt toch niets meer van sla
pen," merkte Celestine gelaten op.
„Ik ga me maar kleden, Justus.
Zoek jij in de keuken of je koffie
kunt vinden en zet dan water op
het vuur. Binnen hoeveel tijd kan
de politie hier zijn?"
„Het is zondag En we zijn ln
Schotland! Ik denk, dat het wel mid
dag zal worden voor met het eigen
lijke onderzoek begonnen wordt. Ga
jij je maar kleden. Ik zorg intussen
voor koffie."
Terwijl Justus doende was met die
huiselijke bezigheid liet hij de ge
dachten gaan over het afschuwelijke
voorval. Willie Grant had die mid
dag bij het vertrek gezegd, dat hij
in Davids hotel telefonisch een taxi
uit Aviemore wilde bestellen om
daarna verder per trein naar Inver
ness terug te keren. Wanneer hij
dit plan had ten uitvoer gelegd, had
David Grant kennis gekregen van
de onverwachte komst van een huur
der op Aros Killee. Mogelijk had
Douglas nog iets in het hotel te
doen gehad ten slotte was de her
komst van dat uitgebreide diner nog
niet opgehelderd en zou David
ook van de huisbewaarder het
nieuws hebben gehoord. Hoe ook,
het was aannemelijk, dat David op
de hoogte was van de aanwezigheid
Ipsn 1
door W. H. var» Eemlandt
van de Reizigers in het afgelegen
buitenhuis. Aangenomen mocht wor
den, dat hij vrijwillig de wandeling
naar boven had gemaakt. Maar ze
ker was het niet zijn bedoeling ge
weest de Hollanders een beleefdheids
bezoek te brengen. Hij moest heb
ben begrepen, dat oudere mensen,
zoals de Reizigers, omstreeks half-
twee naar bed zouden zijn. Zijn
komst had dus een andere bedoeling
gehad en hij was als een dief in de
nacht binnen geslopen. Dat wees op
urgentie in de uitvoering van zijn
voornemens.
Maar hij had een metgezel mee
gebracht! Was Willie niet naar In-
verness teruggekeerd en hadden de
broers samen een of ander planne
tje beraamd, waarvan de uitvoering
niet kon worden uitgesteld in ver
band met het betrekken van het huis
door de twee buitenlanders? Of was
Douglas Macgoullie de tweede man
geweest?
Vreemd, dat Douglas het donker
ste gedeelte van de korte nacht zou
hebben gekozen voor zijn stropers
werk! Het liep nu tegen drieën en
de nieuwe dag kondigde zich reeds
aan in de scherpere omtrekken van
de bomen. De witte nevels boven
Loch Morlich waren duidelijk door
de samenstrengeling van takken op
de steile helling te zien en Loch Inch
in het dal bij Kincraig tekende zich
door de afspiegeling van de opkla
rende hemel scherp af tegen het om
ringende groen van de vallei. Natuur
lijk moest rekening worden gehou
den met de mogelijkheid, dat Dou
glas voor zijn oneerlijke bedrijf een
veraf gelegen terrein had gekozen en
dat hij, om daar tegen daglicht aan
te komen, reeds in de avond had
moeten op weg gaan. Dan zou het
nog uren duren vóór hij weer thuis
kon zijn.
Justus had het dienblad met de
kopjes en het komfoor in de zitka-
mêr gebracht; de kan met de geuri
ge koffie zette hij daar neer. Hij
speelde even besluiteloos met het
sigarenkistje, dat hij 's avonds pp
hét rooktafeltje van Angus Grant
had laten staan en stak na enige
aarzeling op. Het leek oneerbiedig
in de onmiddellijke nabijheid van
een dode te roken, maar tja de
man zou er geen last van hebben
en Justus kon nu eenmaal niet ge
concentreerd denken, wanneer hij
zijn sigaar moest missen.
Met de handen in de zakken stond
hij voor de naar het terras voeren
de deur, starend naar het vergezicht,
waarvan de details zich steeds
scherper aftekenden. Jammer! Juist
nu ze het zo getroffen hadden met
een rustig onderkomen, van waaruit
ze op hun gemak de mooie omge
ving zouden kunnen verkennen, moest
er uitgerekend de eerste nacht
iemand in dit huis worden ver
moord. Dat betekende, dat ze hier'
niet zouden kunnen blijven. Öf mis
schien toch wél? Juridisch bedien
was de zaak in kannen en kruiken.
Wanneer hij op nakoming stond van
het huurcontract zou de verhuurder
geen frfeen hebben om op te staan.
Misschien maakte de politie be-
(Wordt vervolgd)
Zwammerdam gaat het groots aan
pakken, over een paar weken, dat heb
ik gisteren wel begrepen. „Een enorm
feest voor de hele Rijnstreek", waren
de woorden van wethouder C. F« Blok.
Hy sprak ze, zittend achter een tafel,
een glas sherry in de hand en als voor
zitter van het „Comité 1000 jaar". En
daar heeft u dan meteen de aanleiding:
Zwammerdam zegt dat het 1000 jaar
bestaat. In juni.
Bewijs in Utrecht
Daarom is dus een comité ge
vormd en daarom werd gistermiddag
in die Nutsspaarbank een persconferen
tie gehouden; de eerste in Zwammer
dam werd me toevertrouwd.
Wethouder Blok voerde het woord.
„We gaan uit van het kasteel Suattin*
ga f Waarschijnlijk "is dat geboöwd- om
deJ Noormannen tegen ,te houden. In
ieder geval komt -het voor in een histo
risch document iut 96Q. En Zwammer
dam is een verbastering van Suattinga.
Vóór 960 waren hier ook al mensen,
zoals de Romeinen. Er zijn nog oude
voorwerpen van die Romeinen gevon
den. Maar laat ik eerst het glas heffen
en u nog eens welkom heten".
Of dat document uit 960 er was?
Bevolking offerde voor
bevrijdingsdag
WQLPHAARTSDIJK De door het
bestuur van de Oranjevreniging gehou
den inzameling voor het a.s. bevrij
dingsfeest heeft 1086.25 opgebracht.
Ter voorkoming van misverstand zij
vermeld dat hiervan voor de .schoolkin
deren 1,35 per kind beschikbaar wordt
gesteld, terwijl dit 'bij het Oranjefeest
van vorig jaar 0.85 per kind was.
C.J.V. nam afscheid van
ds. v. d. Brink
BRUINISSE Ds. H. W. van den
Brink, was voor het laatst aanwezig
op de C.J.V. Obadja en dat feit was
voor de voorzitter de heer J. van den
Berge aanleiding hem hartelijk te hul
digen. voor alles wat hij voor de
C.J.M.V. had gedaan.
Na twee keer preken, was ds. Van
den Brink toch altijd aanwezig en de
heer Van. den Berge noemde dat een
opoffering., iets wat door ds. Van den
Brink in zijn antwoord op de hartelij
ke woorden, werd weersproken.
Dat ds. Van den Brink een trouw be
zoeker van de vereniging was bleek we)
uit de discussie, die ontstond over de
vraag, wie de eigenlijke voorzitter was,
de scheidende predikant of de here Van
den Berge. Voor dit werk onder de
jongeren gedaan, werd hem als aan
denken een gegraveerde, met het wa
pen van Bruinisse versierde sigareetten-
doos aangeboden.
E.H.I.O.-diploma's in
Bruinisse uitgereikt
BRUINISSE Na daartoe afgelegde
proeven en examen werd aan de deel
nemers van de cursus Eerste Hulp in
Oorlogstijd, door dokter Wouda uit Kloe-
tinge, het diploma uitgereikt.
Alle deelnemers slaagden te weten:
de dames: mevr. A. de Waal-Kik en
N. de Korte Padmos, N. Kik, M.
Korte, I. Schoüt, en H. Hoogerwerf en
de heren L. Schout en H. J. Smit.
De cursus werd gegeven door dokter
K. van Leeuwen en de heer B. van
der Kloot, die beiden bij de uitreiking I
van de diploma's aanwezig waren.
„Neen, het ligt in de Sint Maartens
kerk in Utrecht", zei wethouder Blok.
Of de wethouder het persoonlijk had
gezien?
„Neen, dat heb ik niet".
Of dan iemand van hét „Comité 1000
jaar" naar Utrecht was geweest om
het ÜTocument te gaan bekijken.
„Neen, dat is niet gebeurd", moest
de wethouder toegeven. „Maar we had
den iemand in ons comité hy zü er
nu niet meer in en die heeft er veel
werk van gemaakt. Maar historisch
staat het wel vast, dat Zwammerdam
1000 jaar is".
Telkens benden
Goed, dat neem ik dus graag met de
wethouder aan. Het comité was een
tikkeltje geschrokken van die vragen.
En wellicht spoedt een van de leden
zich nog dezer dagen Ijlings naar
-Utrecht, om het zekere voor het on
zekere te nemen.
Intussen gingen de mededelingen van
wethouder Blok verder. „Indertijd is
hier ook een dam in de Rijn geweest.
De bisschop van Utrecht aan de ene kant
en de Hollandse graven aan de andere
kant. Ze konden het niet eens worden,
maar de dam is gebleven".
De wethouder nam een klein slokje,
keek zijn papieren eens in en vervolg
de: ..O ja. in 1477 waren er in Zwam
merdam 86 haardsteden, twintig jaar
later nog maar twintig. Maar in 1514
waren er weer 35 haardsteden en in
1528 trokken telkens weer moordzieke en dit t« r.ljn hand met
en plunderende benden door Zwammer
dam. Ja. en dan waren daar Trompen
De Ruyter. die konden het ook niet
eens worden".
Ik dacht direct aan die bisschop van
Utrecht, de Hollandse graven en die
dam. Maar de wethouder stelde me ge
rust: ,,Op een boerderij in Zwammer
dam zijn ze tot elkaar gekomen".
Boze plannen
Ja, en nu gaat het natuurlijk om
die annexatie en dat gaf de wethouder
dan ook direct toe. „We zullen ons best
doen die boze plannen van de regering
te niet te doen", zei hy.
Die boze plannen, dat zijn dan Al
phen en Bodegraven, die elk een stuk
Zwammerdam zouden krijgen, wanneer
de annexatie doorgaat.
,,Die plannen dateren al van 1917",
aldus de heer Blok. „In 1921 is het zeer
kritiek geweest, maar alles is weer ten
goede gekeerd. Wij willen niet ge
annexeerd. Zwammerdam wil Zwam
merdam blijven'
En de burgemeester van Zwammer
dam, de heer C. G. van Dobben de
Bruyn, die naast het comité zat en die
in Alphen woont, knikte mee.
En als u mocht denken, dat het daar
mee is afgelopen, dan is dat niet zo.
Op een van de dagen is er van 5 tot 6
een pijprook wedstrijd en de laatste dag
wordt om half elf 's avonds besloten
met een vreugdevuur. „En om elf uur
gaan de café's dicht", sprak de zaal
weer.
De kosten? „Tienduizend gulden",
vertelde de wethouder. „We hebben de
vermakelijkheden verpacht en als er
een tekort mocht zijn, dan zijn ei* altijd
Zwammerdammers die zeggen: we lap
pen wel".
31 X
En zo houdt men in Zwammerdam
vast aan dat jaar 960 en gaat daardoor
een drukke tijd tegemoet.
De bitterballen in de Nutsspaarbank i
Nou en toen is het verder erg rustig
gebleven in Zwammerdam, vernam ik.
Tot de laatste decennia. Zwammerdam
ging uitbreiden en de laatste tientallen
huizen moesten zelfs op Alphense grond
worden gezet.
„Dokter, wilde u er nog iets aan toe
voegen? vroeg de wethouder aan
dokter K. Gill, die ook achter de
comitétafel zat Maar de arts had die
behoefte niet en de wethouder sprak:
..Afgezien van de verschillende gods
dienstige richtingen is het zo prettig
leven in Zwammerdam. Men vindt el
kaar altijd wanneer saamhorigheid
nodig is. ^oals bijvoorbeeld opféést-
dagen van het koninklijk hu s. zjjn op en <je eerste persconferentie is 5
Zwammerdam is een fustpuntje in de achter de me.
Rijnstreek".
Het historische document ligt rus- 3
tig in de Sint Maartenskerk in Utrecht, S
maar wethouder Blok en zijn comité-
leden hebben hun zin: er moet over
Zwammerdam worden gesproken.
En dat is op deze pagina nu 31 keer I
gedaan.
KAPELLE De gementeraad te
Kapelle zal op donderdag 28 april aan
staande in openbare vergadering bij
eenkomen, des avonds om 19.30 uur.
De agenda vermeldt de volgende
punten: Het aangaan van een geldle-1
ning groot 100.000 aanbieding van de1
rekening 1958 van de Burgerlijke In
stelling voor Maatschappelijke zorg te
Kapelle. Voorstel tot deelname in de
uitgifte van aandelen in het maatschap-)
pelijk kapitaal van de N.V. Bank voorj
Nederlandse Gemeenten.
Verhuur woningwetwoning Molenwater j
13 en de beschikbaarstelling van een
bedrag per schoolkind, i.v.m. de her-
denklng van de Bevrijding op 5 mei
aanstaande. Verder vermeldt de agen
da de herziening van de exploitatie
bouwgrond van der Biltlaan en de be-i
spreking van de bouwput, rioolgemaal
persleiding, annex verhoging van het
bouvverediet.
Gevonden voorwerpen
WEMELDINGE. Ter gemeentesecretark
is aangifte gedaan van de volgende gevon
den voorwerpen: een paar fietstassen, eer
grijze want. een sigaretten-aansteker. eer
paar handschoenen (grijs), een spons, eer
wandeltuigje, een gouden broche, een huis
sleutel en een padv;ndersmes.
En wat hebben ze daar in Zwam
merdam nu slimmetjes bedacht? Die
1000 jaar zijn een beste gelegenheid om
aan de grote klok te trekken, de aan
dacht op Zwammerdam te vestigen en
nog eens te zeggen, dat Zwammerdam
van vreemde smetten vry wil blijven..
„Zwammerdam is een zeer belang
rijke plaats, als ik er aan denk dat de'
commandant zeemacht en verscheidene
professoren hier zijn geboren", zei de
wethouder en hij onthulde voorts dat
tijdens de feestelijkheden op 8 tot en
met 11 juni, ook „Uitspanning door In
spanning", de plaatselijke turnvereni- j
ging, demonstraties zal geven. Boven
dien komt er een herdenkingssteen in
de gevel van het stadhuis, het oplaten
van ballonnetjes door de kinderen en een
receptie, waarop men heel veel van de
1354 oud-Zwammerdammers verwacht
te zien.
Bovendien kunnen de 2056 huidige
Zwammerdammers nog gaan kijken
naar het muziekkorps Wilhelmina, dat
heel misschien wel in nieuwe unifor
men zal optreden, naar een rolschaats-
show en een wielerwedstrijd.
„Doen aan die wielerwedstrijd ook
internationale figuren mee?", vroeg
toen een stem uit de zaal.
3443 gulden, 56 cent
Jacobus van Leeuwen, die op weg .11
naar de notaris in Rotterdam 6200 gul
den verloor, woont vandaag in zijn
nieuwe huis. In Spijkenisse. Mede dank
zij u, want u stuurde geld per brief
en giro.
En nog steeds komt er geld binnen
voor de heer Van Leeuwen: 25 gulden
van een meneer uit Utrecht. Uit Tholen
tien gulden van een familie en vijf
gulden van een mevrouw. Ten slotte1
nog tien gulden uit Leeuwarden.
Zo is het totaal bedrag gestegen tot j
3443 gulden en 56 cent.
Ook namens Jacobus van Leeuwen
wederom veel dank.
4. Niet lang, nadat de maat het j te zien is geweest!" schien afgedreven en dat was de beste
I vreemde lichtende voorwerp aan de he- De maat zweeg beteuterd, maar in manier om het te ontdekken. Juist wil-
Wie een mooie blauwe conifeer in hetmei had gezien, was de Kraak de plek zijn hart voelde hij zich opgelucht, om- de hij dit nieuwe plan laten uitvoeren,
gazon wenst kan de blauwe atlasceder genaderd waar het ding in zee moest dat het akelige ding niet te vindon wai. j toen hij onaangenaam getroffen opkeek
bestellen: Ceder atlanta glauca en zorg zijn gevallen. Tenmihste, volgens de be- „Misschien is het gezonken." veron en luidruchtig begon te snuiven. De an-
er voor dat de zware wortelkluit niet rekeningen van de maat. Ledereen hing derstelde Okki. deren hadden zijn voorbeeld inmiddels
uit elkaar valt; die moet in ieder ge- gespannen uitkijkend over de -eling. „Nee. jochie, dat kan niet. Kunstma- gevolgd.
val intact blijven, anders is hergroei j maar er was niets te zien, dan het inkt- nen zijn veel te kostbaar om te zin- „Deksels, ruiken jullie dat?!" riep
beslist niet verzekerd. Deze conifeer i zwarte water en niets te horen, dan ken," antwoordde Kappie. „DaaromKappie.
houdt van een humusrijke en zanderige het geklots van de golven tegen het; blijven ze altijd drijven, als ze nog niet i Over het water dreef een zeer onfris-
grond en in de klei heeft hij het niet schip. uit elkaar zijn geploft. Daar zijn ze op se geur aan, als van een grote hoeveel-
zo naar zijn zin: dan zal men er wat „Je hebt zeker de afstand "keerd gebouwd."
zand en turfmolm doorheen moeten geschat!" zei Kappie tegen d. maat.)" Na enig vergeefs getuur besloot Kap-
i heid bedorven Vis
Dat kon toch
mengen. Ook een beschutte standplaats j „Om nog maar niet te spreken van de pie de Kraak een grote cirkel te laten j moeilijk iets met een kunstmaan uit-
weet hij wel te waarderen. mogelijkheid, dat er ja helemaal niks beschrijven. Het voorwerp was mis-'staande hebben
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bodegraven( (vak. J. C.
Terlouw): P. M. van Galen te Gorkuxn.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Hollandia, Nieuw-Gjiinea
(Chr. Evang. Gem.): H. G. Boswijk te
Wons, Friesland; te Lekkerkerk: Th,
W. Penning, kand. te Honselersddjk.
Tweetal te Emden (Did.): B. -Hëet-
derks te Campen en J- Kortmann te
Bentheim Duitsland, van wie eerstge
noemde is beroepen.
Eerste wedvlucht van
„De Brnse Trekker
BRUINISSE Bij de eerste wed
vlucht in dit seizoen, voor de bond van
zaterdagvliegers was de postduivenhou-
ders vereniging De Bruse Trekker met
102'duiven in concours.
De uitslag was als volgt: Ph. Ste-
keteen 1 2 3 9 en 18: C. S. Capelle Bru
4 7 en 25; P. Zandijk Sirjansland 5 6
19. Jan Bal Bru 8 15 17 21 en 24. G.
Bal Sirjansland 10 en 13: A. J. IJze-
lentoerg'Bru 11 16 en 23; A. de Koning
Bru 12 14 en 20; J. L. Nieuwerste»g
Bru 22; C. J. Maas Zijpe 26.
